Quaestio 1

Tertii libri. Questio prima CIrca tertium librum primo queritur. Utrum solus filius vniuit sibi na turam humanam in vnitatem suppositi.

Quod non: quia quando aliqua sunt eadem numero ex natura rei vnito vno et reliquum. sed homo et hu manitas sunt huiusmodi. igitur etc. Sed homo non vni tur. probatur: quia tunc quaero aut luod homo supponit pro natura aut pro supposito. non primo modo: quia tunc hec esset vera. deus est substantia humana: sicut hoc. deus est homo. quod falsum est. Nec secundo modo: quia aut supponit pro supposito creato aut increato. non primo modo: quia hoc dicere est hereticum. nec secundo modo qui nullum suppositum increatum et infinitum fuit vnus tum filio dei

⁋ Iste si sic: tunc humana natura vni ta verboicareret aliqua dignitate qua conuenit aliis naturis: quia careret propria personalitate que. habetur ab aliis et importat dignitatem.

⁋ Item tunc natura vnita semper violentaretur: quia semper habet incli nationem ad proprium suppositum et semper careret eo igitur et c

⁋ Ite quod non vnitur in vnitate persone probatur qui tunc esset personata et persona: aut ergo diuina aut humana: sed vtrumque falsum est. igitur etc

⁋ Iste quod no solus filius vnitur. probatur: quia quando aliquid couenit vni quod non repugnat alteri. si illa sint vna res: tunc tunc illud quod conuenit vni conuenit alteri: sed pater et filius sunt vna res et non repugnat pri incarnari. igitur.

⁋ Ad oppositum. Uerbum caro factum est. hic videndum est primo quid sit persona: licet in pri mo libro de hoc dictum sit. et dico quod persona est natura intellectualis completa: quae nec sustentatur ab alio nec est nata facere per se vnum cum alio: sicut pars. per intellectuale excluduntur accidentia insensibilia et irrationabilia: et omne quod non est intellectuale. per completum excluditur anima intellectiua quae no est natura completa in genere substantie: quia nata est esse pars alicuius existentis per se in genere substantie. per non sustentari ab alio excluditur natura huma na in christo quae non est persona: quia sustentatur a supposto diuino. per non facere per se vnum cum alio excluditur essentia diuina et relatio: quae faciunt vnum per se. et sic est in diffinitione exprimente quid nominis persone po nitur aliquid positiuum et aliquid negatiuum. Secundo dico quod per naturam intelligo rem absolutam positiuam natam esse extra animam.

⁋ Tertio dico quod vnio addit aliquid vltra extrema vnita. quod probatur: quia impossibile est transire de contradictorio in contradictorium sine destructione vel acquisitione alicuius transiti ui absoluti: sed natura nunc vnita potest esse non vnita sine destructione vel acquisitione alicu ius absolunti. igitur vnio dicit aliquid vltra absoluta. Quia hoc non potest euadi per negationes et conno¬ tationes sicut potest in aliis relationibus. Item quando cunque est aliqua denominatio quae nihil dicit vltra denominabilia nisi essentiam extremorum si conueniat alicui respectu vnius indiuidui conuenit etiam sibi respectu omnium indiuiduorum eiusdem rationis: nisi ali quid coueniat vni indiuiduo propter quod competit si bi illa denominatio respectu vnius et non respectu alterius. Exemplum primi. si creatio nihil dicat vltir deinde creantem et rem creatam: si deus dicitur creator respectu vnius rei: etiam dicetur creator respectu omniu eiusdem rationis. similiter si similitudo nihil sit vlter duo alba quae ratione duo alba sunt similia et omnia alba. Exem plum secundi. quia paternitas in creaturis nihil dicit vltra extrema denominata istis denominationibus pater et filius: et tamen si aliquis est pater respectu vnius hominis non tamen respectu cuiuscumque. et hoc est: quia aliquid conuenit pri respectu vnius indiuidui quod non respectu alterius. et illud est sibi proprium puta actio conue nit sibi respectu sortis quae non potest sibi competere re spectu iohis: saltem de facto non sibi conuenit: et pro pter illud proprium dicitur homo pater sortum et non iohis patet ergo maior. sed si vnio in proposito sit quadam denomina tio nihil dicens vlter extrema vnita et nulla actio vel aliquod proprium conuenit verbo respectu: vnius creature et non alterius: ergo equaliter est vna natura sibi vnita sicut et alia: hoc aut falsum est et con fiden Si dicitur quod habuit aliquam actionem preuiam rectum nature assumpte quam non habuit rectum alterius: quia mediante spiriuscto euenit quod nasceretur de virgine et formauit corpus sine sene. Respondeo. omnem actionem preuiam quam habet respectu nature assumpte potest habere respectu nature non assumpte. potest enim facere quod alius nascatur de virgine et tamen quod non vnia tur sibi in vnitate persone. Item quando denominans non dicit aliquid vltra denominabilia si non sit aliqua mu tatio ad formam in altero: nec mutatio localis: sed ipsis extremis positum non mutatis nec secundum formam nec secundum locum si semel denominat semper denominat. Ex emplum de similitudine respectu duorum alborum: sed natura consumpta a verbo potest dimitti sine ali qua mutatione facta in natura humana secundum for mam et locum. ergo natura dimissa adhuc diceretur vni ta: quod falsum est. ergo vnio nature ad verbum dicit aliquid vltra extrema vnita.

⁋ Quarto dico quod vnio non addit vltra extrema aliquod absolutum quod probatur sic. quia aut illud absolutum esset in genere substantie aut accidentis. non substantie: quia tunc in christo esset aliquod substantiale creatum quod non esset in alio homine quod falsum est: quia nec in eo est materia nec forma nec compositum quod non est in alio homine. tum quia si sic christus non esset nobis similis quantum ad natu ram. nec in genere accidentis: quia nec in genere quantitatis vt patet discurrendo per singulas eius species. nec in genere qualitatis: quia hoc non potest esse nisi in prima specie puta habitus caritatis gratie vel luminis. et nihil tale competit anime christi vnite quin potest competere per potentiam dei absolutam alteri nime non vnite. Item substantia completa in genere sub stantie per se habet quod sit subsistens: ergo non potest sibi auferti subsistentia per aliquod accidens absolutum ita quod per illud fiat non subsistens per se: sed dependens ad aliud suppositum. Cum igitur natura hu mana sine omni accidente sit huiusmodi nullo modo potest dependere: ad verbum per accidens absolutum. Item deus potest deponere naturam assumptam non corrumpendo aliquod absolutum in natura qui hoc non includit aliquam contradictionem: sed non potest dimittere naturam humanam non destruendo vnionem: ergo vnio non est aliquid absolutum.

⁋ Ideo dico quod vnio illa est respectus realis. realiter differens ab extremis. Et fundatur in natu ra humana et non diuina: quia sola natura humana est imperfecta et capax illius et non diuina. Nec est ymaginandum quod illa vnio sit quoddam vinculum ligans naturam humanam cum diuina. et ecouerso: sed est illud quo extrema formaliter et denominatiue dicuntur vnita: sicut aliquid denominatur album ab albedine: ita aliquid dicitur alteri vnitum vnione

⁋ Quinto dico quod naturam humanam assumi in vnitate persone diuine potest intelligi dupliciter. vno modo quod natura humana fiat vna personam cum personam christi et siat persona cprsi. et sic iste intellectus est falsus: quia sibi plus repugnat quod fiat persona christi quam quod fiat asinus. Alio modo potest intelligi quod natura humana sustentificatur a persona diuina. et sic iste intellectus verus est: quia natura illa non subsistit in proprio supposito: sed sustentificatur a verbo modo quo accidens sustentificatur a suo subie cto.

⁋ hiis visis circa istam questionem sunt tria facienda primo videndum est. Utrum sit possibile illam naturam. vniri. Secundo vtrum potest vniri siio. Tertio vtrum naturam vnitam potest alia persona sibi vnire.

⁋ Circa primum sciendum quod licet vnio non potest demonstrari: sed solum fide tene tur. tamen ad intelligendum istam vnionem possu mus manuduci per aliam vnionem puta materie et forme substantie et accidentis. nam in vnione materie cum forma. materia et forma remanent distincta secundum suas entitates sicut prius patuit et hoc non obstante propter vnionem vnius ad alterum materia denominatur a proprietatibus forme: et econuerso. et ita in proposito natura humana et diuina remanent distincta post vnionem sicut antte: nec faciunt per se vnum sicut materia et forma: sed potius quasi vnum per accidens sicut substantia et accidens: licet non ita vere: quia non di cunt res diuersorum generum et non obstante tali distictione inter naturas nihilominus communicant sibi mutuo proprietates. suas per praedicationem in concreto: sicut hec filius dei est incarnatus: mortuus: et passus. et similiter homo creauit stellas sic. ergo vnio materie et forme subiecstantie et accidentis est possibilis ita ista vnio in proposito.

⁋ Circa secundum est vna opinio quae ponit tria

⁋ Primo ad hoc quod vniatur natura humana verbo praexigitur vnio nature ad esses tiam diuinam. Secundo oret quod natura vniatur ad aliquod proprium supposito diuino. Tertio ostendit ex hoc quo potest esse vnio ad vnam personam et non ad aliam.

⁋ Primum probatur sic. illud est ratio formalis terminadi aliquam dependentiam: quod est ratio formalis sub sistendi. quia nihil primo determinat dependentiam ali cuius nisi quod est independens cuiusmodi est ratio for malis subsistendi: sed persona diuina subsistit ratione essentie. ita quod essentia est ratio formalis subsistendi supposito diuino. ergo essentia diuina est primo rati terminandi istam vnionem.

⁋ Secundum probatur. tum quia ista vnio est aliquid incommunicabiliter existens in ratione incommunicabilitatis

⁋ huiusmodi autem est proprietas persone non essentie. tum quia quod competit persone diuine ratione essentie simul competit equaliter omnibus personis. et per consequens nisi ista vnio terminetur ad aliquod proprium supposito cuilibet persone esset equaliter ista natura vnita: quod sfiltum est

⁋ Tertium ostendit. quia vnionem nature ad vnam persona et non ad aliam non impedit nisi habitudo personarum adinuicem vel vnitas essentie in tribus. sed primum non impedit cum persone non obstam te habitudine sint distincte realiter. nec secundum: quia sicut non oportet quod quecumque persona in qua est essentia filii quod filius sit. ita non oportet quod quaecunque natura vniatur essentie in filio. si hec vniatur proprietati personali fi lii quod vniatur alteri persone nisi esset vnio nature praecise ad essentiam et non ad aliam proprietatem. Contra istam opinionem. Primo contra hc quod ponit vnam vnionem nature ad esentiam diuinam. quia quicqud primo con uenit essentie diuine et non repugnat alicui persone conuenit omnibus personis. sed terminare vnione praiedictam non repugnat alicui persone et conuenit primo essentie per te. ergo quaelibet persona est vnita: quod est hereticum.

⁋ Ite quando sunt due vniones distincte realiter. vna potest esse sine alia et econuerso. sed vnio nature ad essentiam et ad proprietatem filii sunt di stincte realiter. tum quia vna est prior altera. ergo vna potest esse sine alia et econuerso. sed posita secunda sine prima: ita dicetur tunc filius incarnatus et omnia quae dicuntur hic de natura humana in christo sicut dicerentur non ponendo illas duas vniones. ergo vna superfluit qui prima sola sufficit

⁋ Item ipse ondit quod vnio na ture potest esse ad essentia non ad personam. quia vnio ad prius potest esse sine vnione ad posterius. sed vnio nature ad essentiam est vnio ad prius. et vnio nature ad proprietatem est ad posterius natura. quia essentia diuina secundum eum est prior persona. ergo potest esse vnio nature ad esentiam et non ad persona. sed hoc supposito tunc omnes denominationes quae non conueniunt filio conuenirent tribus personis: quia tunc diceretur pater mori et incanari sicut modo filius: sicut igitur ad verificandum illa quae dicuntur modo de filio et de omnibus personis sus ficit sola vnio nature ad essentiam diuinam: ita ad verificandum istas denominationes de filio et non de aliis personis sufficit sola vnio ad personam et non ad essentiam: et similiter non minus conueniunt tales denominatio nes patri et spiritui sancto quae conueniunt eis per vnionem nature ad essentiam propter vnionem eiusdem nature ad proprietatem filii: sed si sola esset vnio nature ad essentiam diuinam et non ad proprietatem filii: tunc ta les denominationes conueniret omnibus personis sicut prius dictum est. ergo nunc coueniunt eis tales denominationes puta quod patri est incarnatus mortuus etc. quod est here ticum. Confirmatur: quia ita essentiale et intrinsecum est patri essentia diuina sicut quaecunque proprietas persona lis. ergo qua ratione pater vel filius dicitur vnitus propter vnionem nature ad proprietatem: eadem ratione dicitur pat vnitus propter vnionem nature ad essentiam diuinam

⁋ Rationes etiam non concludunt quod enim primo accipit quod est prima ratio subsistendi est prima ratio terminandi: falsum est. quia si sic tunc sola vnio ad essentiam sufficeret ad verificandum omnes denominationes de omnibus personis quae non conueniunt filio. et per consequens non posset vna denominari illa vnione et alia non. hoc patet: quia creare gubernare conseruare conueniunt omnis bus personis: quia primo conueniunt esentie: et ex hoc solo dicitur quod prtri filius et spiritus sanctus creant etc. ita quod in cre atura non est aliqua dependentia creationis conseruationis et gubernationis ad vnam personam quae non ad aliam: et hoc quia solum est dependetia creature ad essentiam diuinam. ergo eodem modo in proposito ad veri ficandum praedicationes et denominatones modo praedicto sufficit sola vnio ad essentiam.

⁋ Aliam etiam ratio non concludit: quia si sola esset vnio nature humane ad essentiam: tunc quaelibet persona esset realiter vnita et incamata. et si post vniatur natura ad filium: tunc in filio essent due vniones quarum vtraque sufficit ad verificandum tales propositiones et denominatio nes modo predicto: sed per hoc quod vnitur filio non tolliter ali qua denominatio conueniens pri et spiritu i sancto: quia nihil aufertur vni persone in diuinis per hoc quod alteri vnitur. igitur nunc dicetur pr incarnatus vnitus etc. et similiter spiritus sa ctus

⁋ Tertia ratio non concludit quia verum est ex quo persone diuine distinguntur realiter quod aliquid potest competere vni quod non alteri. et hoc siue illud conueniat primo proprietati vnius persone et non alteri: siue primo conueniat toti persone costitute ex essentia et proprietate ad modum quo videmus quod aliquid conuenit toti et non parti: sicut est econtrario: quia aliquid conuenit parti vel quasi parti: et non toti sicut patet in exemplo suo: scilicet quod essentia diuina est quasi par tialiter in omnibus personis in hoc quod est alterum principium intrinsecum constitutiuum cuiuslibet persone: et vt sub vna persona non est in alia quasi partialiter: quia hoc repugnat: sed tameni proposito licet natura vniatur ad filium duplici vnione et non repugnat alicui alteri persone vniri nec habere illam denominatio nem quae sibi conuenit ratione essentie ad quam est prima vnio quaelibet persona diceretur vnita et incarnata. li cet non tot vnionibus quot filius dicitur vniri.

⁋ Et ideo dico quantum ad istum articulum. quod illud quod naturat istam vnionem est tota persona filii. sed ratio terminandi est ipsa proprietas costitutiua filii. et per hoc potest saluari vnio ad vnam personam et non ad alia. Et rationabiliter poni potest quod ratio terminandi sit tota persona filii. ita quod nec essentia nec proprietas persone filii: sed totum constitutum sicut tota persona filii est ter minus formalis generationis sicut in primo dictum est. Et ista via est magis rationabilis. quia sicut vna proorietas est in vna persona et non in alia. ita si illa proprietas terminet vnionem: persona illa cuius est illa proprietas dicitur vnita et non alia. Quod autem proprie tas sit ratio terminandi istam vnionem et non essentia. orobatur. quia quandocunque in aliquo supposito perfecto et independenti est aliqua ratio terminandi vnionem quae est ad illud suppositum et non ad alterum: si illud suppositum sit vnitum et non alterum illa ratio neccessario terminabit illam vnionem. sicut enim ratio agendi non potest esse in supposito agente actione sibi propria nisi suppositum agat per illam rationem agendi: ita ratio terminamdi vnionem aliquam non potest esse in supposito termi nante. ita quod non aliud nisi per illam rationem suppositum terminet: sed in filio quae est suppositum perfectum et independens est ratio terminandi istam vnionem quae sic terminatur ad filium quod non ad aliam personam. ergo si filius termi net istam vnionem et non alia persona illa ratio in filio neccessario terminabit. sed essentia non potest terminare simul. quia equaliter quaelibet persona esset vnita sicut prius dictum est. ergo proprietas simul terminabit.

⁋ Si dicas quod vtraque terminat. Contra: pluralitas non est poneda sine neccesitate: sed omnia possunt equaliter saluari per solam vnionem ad proprietatem sine illa vnione essen tie sicut cum illa. ergo superfluum est ponere illam.

⁋ Circa alium articulum quaerit. Utrum tres persone possint assumere vnam naturam et sibi vnire. dicitur quod vnio nem terminari ad tres personas potest intelligi dupliciter Uno modo quod essentia simplex in tribus sit prnus terminus vnionis. Alio modo quod relatio persone sit primus terminus vnionis. Primo modo possunt tres persone assumere eandem natura Secundo modo non. probatur qui in omni dependentia essentiali vnum non dependet nu si ad vnum quod totaliter terminat eius dependetiam. patet in dependentia cause efficientur ad causatum. quia vnum causatum non dependet a duabus causis totalibus in eodem genere causae. quia si sic aliquid dependeret ab il lo vt a causa: quo non exntete nihilominus posset esse effectus. sed in proposito vna persona sufficienter et to taliter terminat eius dependentiam sicut propria per sonalitas in propria specie terminaret. ergo nulla alia persona potest esse primus terminus huius dependentie Si dicas quod non est inconueniens idem fundamentum fundare duos respectus eiusdem rationis. dicitur quod lie hoc verum sit aliquando tamen quod idem fundet duos respectus essentialis dependentie et eiusdem rationis: hoc est inconueniens. Se conclusio ista quae dicis de duabus causis totalibus: quia non videtur inconueniens quod idem habet duas causas totales modo praedicto. probatur: quia secundum eum depedentia effectus ad causam secundam est alia res a fumdamento. Tunc sic. quaecumque accidentia sunt nata re cipi in eodem subiecto et non habent repugnantiam adinuicem possunt recipi in eodem subiecto: sed due de pedentie ad duas causas totales sunt eiusdem rationis et speciei. et per consequens non repugnant sibi formaliter et pos sunt recipi in aliquo subiecto: ergo possunt recipi in eodem subiecto per potentiam diuinam secundum eum siue sini accidentia absoluta siue respectiua: ergo non est repu gnantia aliqua quin idem effectus potest produci a duabus causis totalibus. Confirmatur: quia impse ponit quod idem homo numero potest produci ab alio quam ab illo a quo mo de facto producitur. ponit enim quod illi quae sunt modo damnati: si adam stetisset in statu innocentie fuissent sal uati: sed tunc habuissent alios patres quam modo de fancto habuerunt. Iuxta hoc arguitur sic. possibile est quod sint due cause actiue alicui passiuo approximate et summe disposito: quarum vtraque sit nata causare effectum in summo gradu. Exemplum. si ponantur duo soles quorum vterque sit sufficiens causare tantum lumen in aere quantum aer potest recipere: similiter si duo ignes ponam tur equales in virtute actiua et equaliter approximmentur eidem materie disposite: isto posito (sicut possibile esttunc certum est quod idem effectus causabitur ab vtroque. idem dico effectus numero: quia ex quo vtraque causa est sufficiens ad producendum vtrumque effectum: et omnia alia sunt paria: oportet quod quae ratione vna causabit effectum et alia. hoc patet per eum: quia illud est causa totalis alicu ius effectus quod ptest causare effectum circumscripto quo cumque alio: sic est in proposito. Item idem effectus potest dependere a duabus causais finalibus totalibus: ergo eodem modo a duabus causis efficientibus totalibus. consequenti patet de se: quia vnum non est magis inconueniens quam aliud antecedens probatur: quia aliquis potest equaliter appetere duos fines et aliud propter illos fines propter quorum quemlibet seorsum sufficienter moueretur ad aliquid faciendum. ita quod vterque finis per se idem faceret quod nodo facit vnus cum alio. cum ergo causalitas causae finalis non est aliud nisi mouere efficiens: per hoc quod efficiens appetit finem et potest efficiens tales fines appetere. ergo habere duas causas finales totales. de hoc dictum est quaestione de praxi

⁋ Item possunt esse aue cause totales respectu alicuius quientis ergo possunt esse due cause totales respectu motus consequentia patet. quia sicut est virtus actiua in illo quod facit aliquid quaescere: ita in illo quod facut aliquid mouere. ntecedens patet. quia graue potest detineri sursum et leue de orsum a duobus detinentibus. quorum vtrumque potest sufficienter detinere sine alio. et per consequens vtrumque potest esse causa efficiens quactis. ergo

⁋ Ideo vtur mihi quod eadem natura potest vniri tribus personis. ita quod a quaelibet totaliter dependet eo modo quo nunc dependet ad suppositum. nec hoc includit aliquam contradi ctione.

⁋ Sed dubium est. vtrum sit tantum vna vnio nature humane assumpte ad suppositum diuinum si a pluribus assumatur.

⁋ Respondeo. quod quot sunt persone vnite ad verbum tot sunt vniones et termini immediati et proximi siue primi. quia res variantur secundum variationem fundamentorum et terminorum. quot sunt igitur fundamenta verbo diuino vnita tot sunt vnio nes immediate. ideo ponendo quod in homine sunt tres res pertinentes ad eius essentiam sicut oportet neccessario propter articulum. puta materia prima. forma sensitiua et intellectiua: cum immediate iste sunt vnite verbo sicut in triduo mortis christi quando materia fuit sibi vnita et forma sensitiua etiam intellectiua. quia quod semel assumpsit numquam dimisit. tunc in illa ma teria adminus oportet ponere tres vniones. vnam fuu datam in materia. aliam in forma sensitiua. tertiam in anima intellectiua. sed licet iste tres vniones di stinguerentur realiter propter distinctionem fundamentorum. tamen habent vnum et eundem terminum formalem siue vnam rationem terminandi. puta personam fili dei et non essentiam nec proprietatem. nec est hoc mi rabile. quia sicut multa praedicata conueniunt parti ex non toti. ita multa praedicata conueniunt toti et non parti. et illud praedicatum est vnum de eis.

⁋ Sed contra ista sunt aliqua dubia. Primo contra hoc quod dicitur quod persona vltra naturam intellectualem completam ad dit solum negationem dependentie et sustentificationis ad aliud et nihil aliud.

⁋ Arguitur primo. quia persona est substantia prima in genere substantiae et non secunda sed tale non includit aliquid negatiuum sed tantum posi tiuum. dicendum est quod si persona accipiatur quantum ad quid nominis persone: illud quid nominis est aggregatum ex po sitiuo et negatiuo. et sic persona non est per se in genere qui nullum compositum est per se in genere: cuius vna pars potest habere alteram et suum oppositum. nihilominus potest esse per se in genere. sed eadem natura non potest esse nunc perso na. et pus non esse persona. puta si dependeat ad suppositum alterius rei et nihilominus manere in genere per se ergo compositum ex positiuo et negatiuo non est per se in genere. si autem persona accipiatur quantum ad quid rei persone tunc est per se in genere: quia natura illa denominatur a negatione duplicis dependentie. de qua predicatur hoc nomen persona: non per se primo modo: quia connotat negationem quae non est de esse illius nature: illa inquam est quid rei persone et est per se in genere et prima substantia

⁋ Sed contra: quia tunc humanitas non est vnita aut suppositum aut persona. consequens est falsum: quia hoc est vera. homo est ho humanitate: sicut hoc. deus est deus deitate. etiam hoc est vera albedo non est alba albedine: quia in prima denotatur distinctio inter hominem et humanitatem: et in secunda non ergo homo et humanitas distinguntur realiter. et per consequens homo addit aliquam rem vltra humanitatem et non solum ne gationes: cuius oppositum dicit praedicta responsio.

⁋ Iste negatio non potest terinare depedentiam alicuius: sed per sona teriat dependentiam nature ad suppositum ergo persona dicit aliquid praeter negationem.

⁋ Ite natura subsistit in supposito nihil autem sublistit in seip so: nec etiam in composito ex se et nunc esse ergo in negati one.

⁋ Item suppositum agit non natura: sed natura est illud quo agit suppositum: sed nulla negato agit nec aliquid compositum ex positiuo et negatiuo agit ratione negationis. ergo etc.

⁋ Istem contra hoc quod dicit quod per sona non est pars nec est nata facem vnum cum aliquo: qui omnia quae sunt in divinis faciunt vnum aut ergo per accidens aut per se. non per accidens certum est: ergo per se. ergo tres perso ne faciunt vnum per se

⁋ Istem tres persone constituunt tri nitatem: ergo quaelibet concurrit ad faciendum trinitatem. ergo data via tua nata illarum est persona: sed illud taimu quod constituitur ex omnibus.

⁋ Iste secundum tem paternitas et centia cum spiratione actiua constituunt personam et faciunt per se vnum: sed paternitas et essentia sunt persona

⁋ Ite contrahoc quod dicitur quod naturam. vniri ad personam non est nisi sustentari a persona verbi et personari non est nisi sustentari ab aliqua persona: quia tunc quaelibet natura irrationalis tam animata quam inanimata posset assumi ad vnitatem persone diuine et personari a persona diuina: quia quaelibet natura creata potest sustentari ab ea. sed hoc est falsum: quia cui repugnat quod sit persona: sibi repugnat personari: sed cuilibet nature irrati onali repugnat quod sit persona: ergo ipsi repugnat personari: sed non repugnat ipsi sustentari. ergo personari. non est sustentari.

⁋ Ite conhoc quod ponitur quod vnio dicit aliquid vltra extrema vnita: quia deus potest facere ex trema vnita sine vnione: ergo potest facere personam christi sine vnione: ex quo vnio differt realiter ab extre mis

⁋ Item conclusiohoc quod ponitur vnio esse rectus: quia ista vnio fit ad hoc vt proprietates nature assumpte possunt communicari persone diine: sed illud potest facere magis aliquod absolutum cum sit maioris perfectionis quam aliquod respe ctiuum.

⁋ Ite rectus non potest teriare aliquam mutatio nem: sed quando de non vnito fit vnitum fit mutatio quae solum teriatur ad vnionem. ergo vnio non est rectus.

⁋ Item prbatur quod natura non potest vniri: quia quaelibet natura inclinatur ad proprium suppositum. et si vniatur alteri supposito: tunc violenter ibi maneret: quia aliter non inclinatur ad proprium suppositum. hoc autem quod natura violenter maneret extra suppositum proprium semper videtur inconueniens.

⁋ Item contra hoc quod ponitur personam teriare primo quia illud est prima ratio terminandi dependentiam quod est summe independens: ergo huiusmodi est essesntia ego etc.

⁋ Istem illud quod primo terminat istam vnionem est infinitum primo: sed essentia est primo infinita et nihil aliud. ergo etc. Maior patet: quia si infinitas non sit ratio terminandi istam vnione. ergo haec potest competere finito. et per consequens aliquod finitum potest sustentare illud finitum. quod est falsum.

⁋ Item quod sint due vniones ad essentiam modo praedicto. probatur. quia respectus est alius et alius si fundamentum sit aliud et aliud vel terminus. nunc autem terminus est alius et alius. quia esset tia est non eadem persone. ergo etc.

⁋ Istem contrsi hoc quod dicit vnam creaturam posse sustentari in tribus suppositum. qui omnis natura quae potest subsistere in tribus suppositis est illimitata. quia propter hoc dicitur natura diuina illimitata. quia subsistit in tribus suppositis. ergo si hec natura humana subsisteret in tribus suppositis esset neccessario illimitata. quod falsum est ergo etc.

⁋ Istem si sic. aut illa natura assumeretur ad vnione nature assumentis aut assumpte aut ad vnionem persone: non nature. quia tunc natura huma na fieret natura diuina. quod est selultum. nec persone. quia tunc tres persone diuine fierent vna persona humana

⁋ Istem quod essentia non potest terminare aliquomodo istam vnione. probatur. quia quicquid non habet per se personalitatem non potest dare alteri personalitate. sed essen tia non est persona. ergo etc.

⁋ Item contra hoc quod ponitur naturam posse dependere ad vnam personam: ita quod non ad aliam. quia omnis dependentia reducitur ad aliquod ge nus causae. si ergo natura dependet ad vnam personam ita quod non ad aliam: vna persona haberet aliquam causa litatem respectu illius nature quam non habet alia. hoc falsum est. quia opera trinitatis sunt indiuisa.

⁋ Item contra hoc de causis totalibus est illud quod primo dicebatur. quia per te quaelibet effectus determinat sibi certam causam a qua potest produci: ita quod a nulla alia. ergo non habet duas causas totales. et per consequens ista dicta contradicunt.

⁋ Ad primum istorum di citur quod persona potest accipi quantum ad quid nominis vel quid rei. primo modo est aggregatum ex positiuo et negatiuo. et sic persona non est per se in genere. quia nulli compositum est per se in genere: cuius vna pars potest habere alteram et suum oppositum. et nihilominus esse per se in genere. sed eadem natura potest nunc esse persona et post non esse persona. puta si dependeat ad aliud suppositum alterius rationis et nihilominus manere per se in genere. ergo illud compositum ex positiuo et negatio non est per se in genere

⁋ Secundo modo persona est per se in genere. quia natura illa denominata a negatione dupli eis dependentie de qua etiam praedicatur hoc nome persona secundo modo per se. quia connotat negationem quae non est de essentia illius nature. illa inquam natura est quid rei per se in genere et est prima substantia etc.

⁋ Ad aliud dico quod intelligendo per ista homo et humanitas aliquid quod est aliud quod et aliud quo et quod sit distinctio in natura rei iter quod et quo sicut alii intelligunt: si hec non est vniversali vera homo est homo humanitate tanquam aliquo distincto realiter ab illo pro quo subiectum supponit. sed sic habet tantum vnam singularem veram. puta in persona christi. quia ibi luod homo supponit pro supposito filii dei sustentantis naturam bumanam et humanitas pro natura humana sustentificata: et ista distinguntur realiter in christo tamquam quod et tamquam quo: et ideo potest concedi quod ille homo quae est christus est homo huanitate tamquam aliquo distincto realiter ab eo pro quo subiectum supponit: et sub isto sensu hoc est vniversaliter vera. album est album albedine: ita quod lo al bum sit quod et albedo quo. Et ista distinguntur realiter quia luoed album quando habet suppositionem personalem semper sup ponit pro subiecto sustentificante albedinem quod est suppositum in genere. et albedo supponit pro ipsa forma albedinis inherente tali subiecto. et illa vniversali distinguntur realiter tamquam quod et quo. In alii autem a christo non est hoc vera. homo est homo humanitate intelligendo distinctionem praedicto modo inter quod et quo quia in aliis lpuod homo supponit pro sorte vel platone quorum null distinguitur realiter ab humanite in eo quia suppositum creatum vel persona tantum addit negationem vltra natu ram existentem in tali supposito hoec autem est vera humanitas est homo et homo est humanitas: sicut dicit commentator. vii. metaphisice quia illud in creaturis pro quo supponit homo et humanitas idem sunt. ideo tales propositiones humanitas est homo humanitas est persona de virtu te sermonis sunt vere. Si dicas quod in creaturi lipe homo supponit pro supposito vel persona quae componitur ex positiuo et negatiuo: sed humanitas non illud con positum ex affirmatiuo et negatiuo. ergo etc. Respondeo quod ex natura sermonis lu homo suppoit pro illa natura quae denominatur ab illa duplici negatione et non pro composito ex affirmatione et negatione. Sed si super poneret ex vi sermonis pro illo composito tunc no esset hoc concedenda humanitas est homo humanitas est persona humanitas est suppositum: nec hoc homo est hua nitas: sed essent tales similiter false: sicut hoc humanitas est composita ex affirmatione et negatione: quia tamen non sic supponit ex natura sermonis: sed tantum pro illo positiuo sustentato denominatione duplici negationis ta les propositiones sunt vere et concedende. Dico tamen quod licet haec sit vera in creaturis humanitas est homo: tamen no est neccessaria sed contigens: quia humanitas quae nunc sustentificatur in persona propria potest sustentificari a persona diuina: et tunc hoc esset falsa humanitas est homo: sicut hoc humanitas est persona divina. et ideo licet de facto sit propositio vera quando sustentificatur in persona creata tamen potest esse falsa. ideo est contingens.

⁋ Ad aliud dico quod quando natura non sustentificatur a supposito alieno: tunc na tura non dependet ad suppositum: quia tunc est eadem realiter cum illo supposito: saltem quantum ad omne positiuum in eo: nec differt ab eo quando tamen sustentificatur a supposito sicut est in proposito quando natura huma na sustentificatur a verbo: tunc natura dependet a supposito sicut nunc natura humana a verbo depedet.

⁋ Ad aliud dico quod solum vna natura sub sistit in supposito: scilicet natura assumpta a verbo qui illa proprie sustentificatur a supposito: quia illud quod sustentificatur sustentificatur in aliquo supposito et distinguitur proprie ab eo in quo subsistit et susten tificatur: et hoc solum verum est in christo. ideo ibi sosum subsistit: nam et sustentificatur in supposito. In aliis autem non distinguitur realiter quod subsistit et in quo subsistit sicut prius dictum est. ideo in aliis non de bet concedi quod natura subsistit in supposito. tamen bene potest concedi in aliis quod natura subsistit suppositione: sicut quod homo est albus albedine. quia suppositio non est aliud a subsistentia. et illa conuenit nature quando ipsa non dependet ab aliquo alio sup posito sustentificato

⁋ Ad aliud dico quod in proposito solum est verum quod supponit Augustinus. quia christus quod est tale suppositum praedicauit resurrexit et mortuus est etc. et non natura solum sed supposi tum diuinum habens naturam. et iste operationes in proposito conueniunt persone et non nature. quia in proposito natura et suppositum distinguntur realiter et natura subsistit in supposito cui conueniunt tales actiones: sed in aliis vbi suppositum vel per ¬ sona et natura non distinguntur realiter nisi quia vnum includit negationem in suo quid nominis et aliud non non est hoc verum quod suppositum agit persona agi qui illud compositum ex affirmatione et negatione non agit. ideo omnes tales propositiones sunt false. sed in illis est verum. quia sola natura agit et non suppositum.

⁋ Ad aliud dico quod tres persone non concurrunt ad constituendum aliquod vnum: puta vnam personam distinctam a tribus. licet faciunt vnum. quia sunt vna essentia. essentia autem concurrit ad constitutionem omnium per sonarum

⁋ Ad aliud dico quod tres persone non constituunt trinitatem tanquam aliquid distinctum a tribus. puta aliquam personam distinctam a tribus. quia trinie tas est nome vel conceptus: et nihil reale addit supra tres personas sicut dictum est supra. exemplum licet enim tres angeli faciant trinitatem. quia faciunt ternarium: tamen non concurrunt ad faciendum trinitatem tanquam aliquid distinctum: puta personam vel aliquid di stinctum a tribus angelis. sed trinitas est conceptus vel nomen significans tres angelos connotando for maliter aliquas negationes: sic dictum est in primo libro de numero

⁋ Ad aliud dico quod spiratio activa si non esset nata facere vnam personam cum paternita te et essentia sed esset aduentitia. tunc non video quin constitueret aliquam personam distinctam a tribus sicut dictum est in primo. et ideo sicut dictum est propter istam ra tionem: non tantum essentia et paternitas constituunt personam patris: sed etiam spiratio actiua. et ideo si essentia et paternitas constituerent vnam personam: tunc bene procederet ratio: et spiratio actiua cum essentia constitueret personam distinctam a tribus.

⁋ Ad aliud dico quod non videtur mihi inconueniens plus concedere quod la pis sit personalis a persona diuina quam homo. quia persona ri a persona diuina nihil aliud est quam sustentificari a persona diuina. nunc autem potest indifferenter sustentificari natura irrationalis sicut rationalis a persona diui na. et ideo potest ita lapis vel asinus sic personari sicut homo. Et quando dicis quod sibi repugnat esse persona creata vel increata: dico quod ita repugnatt nature humane esse persona increata sicut lapis vel asinus: quia sicut hoc est inpossibilis lapis est persona divina etiam si esset assumpta a persona divina: ita haec est impossibilis natura hu mana assumpta de facto est persona divina. sed solum hoc est vera natura humana sustentificatur a persona diuina: quia subsistit in persona divina: et eodem modo potest hoc esse vera lapis sustentificatur a persona diuina si esset assumptus sicut nunc est natura humana. et in hoc est iferentia quia natura humana est personalis personalitate creata quia si dimitteretur statim esset persona creata per sonalitate propria modo praedicto: sed sic non est de natu ra irrationali quicunque: quia si lapis assumeretur a persona et post dimitteretur non eet personatus personalita te creata: hoc est non esset persona creata. bene tamen esset suppositum creatum. et quantum ad hoc est dferentia inter vnum et aliud.

⁋ Ad aliud dico quod quicquid fundat vnionem inter verbum et naturam huanam potest dimitti et ipsa vnio etiam potest corrumpi et deponi manente fundamen to eius quicquid sit illud: sed tunc natura non est vnita: quia si cut impossibile est et contradictio quod maneat vnio nature: ad verbum et quod natura non vniatur verbo: ita impossibile est quod natura vniatur verbo: et tamen quod non maneat vnio.

⁋ Ad aliud dico quod per nil absolutum potest communicari proprietas vnius nature alteri nature nisi sequatur vnio illarum adiuicem. sicut enim videmus quod quantumcumque fiat approximatio aliquorum adinui ce puta anime ad corpus: nisi anima sit vnita corpori non propter hoc proprietates anime conueniunt corpori et non dicitur cor pus intelligere sentire etc. posito etiam quod duo corpora animata essent in eodem loco: non tamen proprietates vnius anime quae est in vno corpore conuenirent alteri corpori nisi sibi vniatur: licet illa anima quantum ad propinquatatem et distantiam equaliter respiciat vnum corpus et aliud. hoc excepto quod animat vnum corpus et sibi vnitur et non alteri ita in proposito quodcumque absolutum deus causaret in natura humana siue in corpore siue in anima nisi sit vnio nature ad suppositum numquam possunt proprietates suppositi divini sibi communicari nec proprietates nature supposito.

⁋ Ad aliud dico quod quando rectus distiguitur realiter a fundamento: tunc potest terinare mutationem. patet de vbi secundum alios quod terminat motum localem et ni absolutum nonuum. patet etiam de materia et forma. substantia et accidente: si essent primo separata et post vnita per pe tentiam diuinam: quia tunc haberent solum rectantum vnionis quem prius non habebant. quia omnia absoluta manent equaliter nunc sicut prius. et per consequens illa mutato terinatur solum ad respectum vnionis sicut est in proposito.

⁋ Ad aliud di co quod licet essentia sit primo summe independens: tamen non est prima ratio teriandi quia independentia non est prima reti teriandi istam vnionem: quia credo quod illud quod est sim plicitur dependens potest terinare dependentiam alterius nature sine vnione: quia credo quod deus potest facere quod vna natura creata dependeat ad aliam tamquam ad naturam sustentantem siue sustentificantem. puta quod anim potest terminare vnionem corporis vel lapis: quia non est aliqua contradictio. et tamen omnis creatura simpliciter depen det sicut vnum corpus ab alio. etiam licet essentia sit prius independens alia prioritate: puta originis a deo: ita in proposito. potest enim proprietas vel tota per sona primo terminare istam dependentiam: et licet vtrumque depedet sicut correlatiuum suo relatiuo: licet sit prius independens: puta prioritate originis.

⁋ Ad aliud dico quod non est inconueniens: quod aliquod finitum terminet vnionem et dependentiam sicut dictum est in pricedenti solutione

⁋ Ad aliud dico quod quando est aliquis respectus qui proprie terminatur ad aliquem terminum ita quod illud quod terminat sit proprie eius terminus. tunc ad multiplicationem termiorum sequitur multiplicatio respectuum. Sed quando aliquid dicitur terminare qui est idem realiter cum illo quod primo et proprie terminat et sic secundario denominatur a respectu terminante tunc ad multiplicationem talium terminorum non sequitur multiplicatio respectuum sicut in proposito. quia vnio nature humane primo terminatur ad totam personam filii vel ad eius proprietatem. et ideo primo et proprie denominatur persona filii terminans istam vnionem: se eadem vnio numero et non alia: sicut ponit alia opi nio prius improbata terminari potest ad essentiam diuinam et potest concedi quod natura vnitur essentie diuine qui est idem realiter cum persona. et propter istam identitatem potest denominari terminans istam vnionem. licet improprie sicut distinctio realis patris et filii sufficit ad hoc quod pater non denominetur terminans istam vnionem. ideo ne sequitur. conclusio.

⁋ Ad aliud dico quod natura assumpta non manet ibi violenter: quia non inclinatur ad oppo situm: quod tamen requiritur ad hoc quod violentaretur. Et quando dicit quod inclinatur ad propriam personalitatem. dico quod omnes tales: natura creata inclinatur ad suppositu proprium: subsistit in propria personalitate: et sustenti ficatur sunt false de vitute serumonis. quia nunquam natura positiua inclinatur ad aliquid proprie nisi sit po sitiuum nec subsistit nisi in positiuo nec sustentificatur nisi in positiuo. Personalitas autem vltra naturam addit solam negationem dependentie. ideo na tura non plus inclinatur ad propriam personalitatem quae affirmatio inclinatur ad negatione.

⁋ Ad aliud dico quod illimitatio non facit plus quod in vna natura numero possunt esse tres persone quam limitatio. quia sicut potest sustineri quod in natura diuina illimitata possunt esse tres persone. ita bene potest sustineri quod in natura humana vna numero limitata sunt tres persone: nec potest reperiri aliqua ratio plus probans vnam parten quam aliam. quia tamen vnum teneretur ex fide et aliud non. ideo propter fidem non propter aliam rationem teneo primum non secundum

⁋ Ad aliud dico quod natura humana sic assu mitur ad vnitatem persone diuine quod non fit persona di uina. et sicut potest sustentificari ab vna persona diuina: ita a tribus: non quod tres persone fiant vna natura sed quod tres persone sustentificent vnam naturam.

⁋ Ad aliud dico quod si possibile esset quod tota esentia diuina et nulla persona teriaret vnionem nature: tunc ista natnra assumpta non esset personata propria perso nalitate nec alia. Primum patet de se. secundum patet de eentia si sola terinet istam vnionem non potest teriare eam tanquam persona: quia non est persona. et per consequens nec potest dare nature personalitatem: nec eam sustentare tamqua persona. quia tamen impossibile est quod essentia assumat na turam nisi omnes persone assumant eam. et per consequens licet essen tia primo terinet vnionem istam: tamen omnes persone teriabuntur secundario. ideo impossibile est naturam vniri nissustentificetur per aliquam personam.

⁋ Ad aliud dico quod accipiendo dependentiam proprie prout importat casa litatem: sic natura assumpta non plus dependet ad filium quam ad patrem. ideo ista natura magis dicitur vniri filio quam dependere ad filium. vnde si natura deponatur adhuc dependet proprie ad filium: sicut quando est assumpta.

⁋ Ad primum principaledico quod loquendo de homine non assumpto homo et humanitas non distinguntur quantum ad principale significatum. si tamen vtrumque habeat suppositionem personalem quia tunc tam homo quam humanitas supponit pro natura divina non dependente quae eadem est sicut supposito quod homo sit albus tunc homo et album non distinguntur si vtrumque habeat suppositionem personalem: quia vtrumque supponit pro natura subiecta albe dini. sed loquendo de humanitate assumpta tunc homo et illa humanitas prout vtrumque habet suppositionem persona lem distinguntur: quia supponit lo homo pro supposito diino et lo huanitas pro natura humana. Tunc dicendo quod loquendo de huanitate non assumpta et homine quod hoc est vera. iste homo potest esse assumptus: et tamen haec est impos sibilis iste homo est assumptus: sed hoc humanitas potest esse assumpta est vera: et hoc similiter humanitas est assumptatota causa istorum est: quia aliquid connotatur et implicatur per vnam propositionem quod non per aliam. nam quando dicimus ho otest esse assumptus: lp homo vt habet distributionem personalem supponit pro natura humana non dependente ab aliquo supposito et virtute istius propositionis homo potest esse assumptus intelligitur quod natura humana quae non dependet ab aliquo potest inniti et dependere ad suppositum diuinum: et hoc verum est. sed quando dicimus homo est assumptus lu homo vt prius secundum quod habet suppositionem perso nalem supponit pro natura humana non dependente actualiter et per consequens a parte subiecti implicatur quod homo non dependet nec innititur alteri. ex parte praedicati implica tur quod homo dependet ad aliquod suppositum. et per consequens ad istam propositionem homo est assumptus implicatur contradictio: et ideo est impossibilis propter contradictionem impli catam. Exemplum. hec est vera: album potest esse nigrum prout subiectum et praedicatum habent suppositionem per sonalem: quia tunc supponit pro subiecto albedinis et haoc est vera subiectum albedinis potest esse subiectum nigredinis: quia potest recipere nigredinem: sed hec est impossibilis album est nigrum retenta eadem suppo¬ sitione personali quae prius. quia hec est impossibilis subiectum albedinis est subiectum nigredinis qua tamen denotantur et implicantur per istam propositionem album est nigrum: et causa istius variarois est quia homo non tantum significat naturam humanam sed connotat negationem dependentie. et hoc loquendo de homine non assum pto. ideo quando supponit personaliter supponit solum pro natura non dependente. loquendo aut de homine assum pto tunc luod homo significat naturam humanam et conud tat suppositum ad quod dependet humanitas: ideo quando supponit personaliter supponit solum pro supposito ad quod natura dependet. humanitas autem absolute significat naturam humanam non connotando negationem dependentie nec non dependentie: nec aliquod suppositum ad quod dependet vel dependere potest quia nil penitus connotat: et ideo sicut hoc est vera hua nitas potest esse vnita verbo: ita haec est vera humanitas est vnita verbo.

⁋ Ad aliud dico quod natura vnita non caret aliquo importante dignitatem: immo quicquid haberet positiuum si non esset vnita habet modo et plus quia respectum vnionis: quia personalitas propria non est nisi quadam negatio.

⁋ Ad aliud dico quod natura assumpta non est aliqua persona: quia nec diuina nec humana: tamen dicitur personata a persona dei: qui sustentificatur ab ea. non quia est persona diuina: im mo haoc est ita impossibilis sicut hoc homo est asinus qui sustentificatur ab ea. non quia persona divina.

⁋ Ad aliud dico quod licet persone diuine sint vna res quia vna essentia: tamen inter se sunt distincte res: ideo potest aliquid competere vni quod non alteri: licet alte ri non repugnet.