Quaestio 1

⁋ Distinctionis quinte. Questio prima. CIrca distinctionem quantam quaero primo.

⁋ Utrum essentia divina generet vel gene retur

⁋ Quod sic. primo sic. essentia di uina est res generans vel pater generans. et vltra. ergo essentia divina est generans. et vltra. ergo essentia diuina generat. antecedens verum. ergo et consequens. Prima consequentia patet per illam regulam prius acceptam. quod a determinabili sumpto cum detmina tione non distrahente nec diminuente ad determinabile absolute sumptum est bona consequentia. ergo sequitur essentia divina est res generans. ergo est generans. Secunda consequentia patet. quia de quocumque praedicatur participium alicuius verbi. ipsum verbum praedicatur de eodem. Atecedens patet. quia essentia est pater. et non est pater non generans ergo est pater generans. et vltra. ergo est res gene¬ rans.

⁋ Secundo sic. non minus est diuina essentia ratio gnerandi quam forma in creaturis est ratio agendi. sed quia forma in creaturis est ratio agendi vere dicitur forma esse agens. ergo eodem modo quia essentia diuina est ratio gnerandi. vere dicitur generans. Maior videtur manifesta. quia nihil est quod possit vere esse ratio generandi nisi essentia diuina. Probatio mi noris. tum quia illud quo posito potest poni actio. et quo non posito non potest poni actio est vere agens sed posita forma potest poni actio. et ipsa amota quocumque alio posito non potest poni actio. ergo pria forma vere est agens. Tum quia agere conuenit alicui primo et non conuenit primo subiecto. nec ag gregato ex forma et subiecto. quia tunc nihil posset agere nisi subiectum. vt tale aggregatum. quod est manifeste falsum. quia ipsa forma sepa rata poterit agere. Tum quia accidens separatum vere agit. ergo quando est coiunctum vere aget. Tum quia agere conuenit subiecto per formam. ergo verius copetet ipsi forme. Tum quia intellectus intelligit ecundum beatum augustinum. ergo eadem ratione forma agit Tum quia aliter pars non dicetur moueri. quia nihil posset agere. nec per consequens pati nisi subiectum vel compositum.

⁋ Tertio sic. quandocumque aliqua sunt idem omnibus modis ex natura rei. de quibuscunque dicitur vnum et reliquum. sed generare et prnitas sunt idem omnibus modis ex natura rei. ergo si essentia de est paternitas. essentia diuina vere generat.

⁋ Quarto sic. essentia diuina est pater. ergo essentia divina gene rat. Atecedens patet per praecedente questionem. consequentia patet quia omnis pater generat vel genuit. ergo si essen tia diuina est pater. vere generat vel genuit Similiter si est pater. ergo est filii pater. sed non est pater filii nisi quem generat. ergo generat filium.

⁋ Ad oppositum est magister in littera

⁋ Conclusio. in ista questione est certa quod essentia divina non generat nec generatur. et est determinata per ecclesiam extra de summa trini. et fide catholica. c. damna mus. Sed diuerse rationes a diuersis assignantur. Unde dicunt aliqui quod essentia non generat nec generatur. quia essentia non potest supponere pro supposito. et ideo ea que sunt propria personarum quibus ab inuicem distinguuntur. non possunt essentie attribui. significaret enim quod esset distinctio in est sentia diuina sicut est in suppositis.

⁋ Contra si ista ratio esset bona. hec esset falsa. essntia est paternitas. quia paternitas est ita propria ipsi supposito sicut ipsum generare. et per consequens ita significaretur distinctio in ipsa essentia divina sicut in suppositis nisi aliud obstaret

⁋ Aliter dicitur quod haoc non est concedenda quod essentia generat. et ratio logicalis assignatur ista. quandocumque subiectum est abstractum vltimata abstractione et praedicatum ex ratione sua non potest predicari nisi formaliter. non potest esse vera propositio nisi sit per se primo modo subiectum est hic abstractum vltiata abstractione et hoc praedicatum de ratione sua non potest praedicari nisi for maliter. et modo inherentis. ergo propositio non potest esse vera nisi per se primo modo. sed hec non est vera primo modo: quia praedicatum non est de per se intellectu subiecti omne enim quod dicitur ad aliud est aliquid praeter relati onem. vii. Tho. et ita relatio non est infra conceptum illius absoluti. Maior declaratur. in substantiis est tantum vna abstractio. scilicet quidditatis a supposito proprie nature. quia substantiae non sunt nate concernere aliquid alterius nature sicut humanitas abstrahitur. ex ideo illud vt sic consideratum est praecise ipsum. quia cuilibet alii extaneum. sicut dicit Auicenna. v. metha. equinitas est tantum equinitas et nihil aliud: sed in acciden tibus est abstractio a suppositis alterius nature primo dicendo albedo. Secunda ab indiuiduis. di cendo quidditas albedinis. In relatiuis sunt plures abstractiones. et sic patet quod vltia abstractio est quidditatis absolutissime sumpte ab omni eo quod est quocumque modo extra rationem quidditatis. Circa alium terminum eiusdem maioris. scilicet quod praedicatum de quocumque praedicatur de necessitate formaliter praedi cetur. dicitur esse notandum quod substantiua possunt dupliciter praedicari in diuinis. quandoque formaliter. quandoque per identitatem. Sed adiectiua si praedicantur. de necessi tate praedicantur formaliter. et hoc quia sunt adiectiva.

⁋ Nam ex hoc quod adiectiua sunt. significant formam per modum informantis illud de quo videlicet formaliter dicuntur. talia non sunt tantum nomina adiectiua sed etiam omnia participia et verba.

⁋ Ex istis patet illa maior. quia illud praedicatum praecise natum est praedicari formalit. ideo non potest saluari veritas propter identi tatem tantum. et quia subiectum summa abstractione ab stractum non potest stare pro aliquo qualitercumque alio a se. sed praecise pro se formaliter. et ideo oportet quod sus ratio praecise formaliter esset idem illi praedicato. quod non posset esse nisi ista ratio praecise includeret illud praedicatum. patet ergo maior et minor. est manifesta. ideo etc

⁋ Contra istam opinionem arguo quod maior assumpta sit simplicitur falsa

⁋ Nam ista est vera secundum istum essentia diuina communicatur filio. et hoc praedicatum est verbum vel participium quod non est natum praedicari nisiformaliter. et tamen non est per se primo modo.

⁋ Preterea. hec est vera. essentia diuina videtur ab intellectu creato. et subiectum est abstractum vltiata ab stractione. et praedicatum non est natum predicari nisi tantum formaliter. et tamen non est per se primo modo etiam secundum eos.

⁋ Ad ista dicitur quod communicari et similiter videri. ab intellectu creato dicit praecise relationem rationis super essentiam. et ideo non ponunt aliquid reale in essen tia. et propter hoc non sunt praedicata distinctiua essen tie. sed gnerare est aliquid reale in essentia. et reale pridicatum distinctiuum illius cui conuenit ab alio. Et ideo illa minor intelligitur quando praedicatum est aliquid rea le distinctiuum illius cui additur non ess rationis tantum. tunc arguitur sic. Nullum praedicatum quod necessario praedcatur formaliter et est distinctiuum illius cui addi tur potest praedicari de essentia in abstracto. sed generare tantum praedicatur formaliter. et est distinctiuum illius cui additur. ergo non potest praedicari de essentia in abi stracto.

⁋ Cotra. abstractum vltiata abstractione non magis abstrahitur ab ente reali. quam ab ente rationis. quia ita repugnat sibi quod sit ens rationis sicut quod sit quodcumque ens reale sibi extraneum. ergo tale ab stractum non magis recipit predicationem entis rationis quam entis realis. ergo si propter talem abstractior nem hec esset falsa. essentia generat multo magis hec esset falsa. essentia communicatur. essentia videtur ab intellectu creato. si ista dicant praecise re lationem rationis. quia iste relationes. rationis ita erunt ex tranee sibi sicut generare reale.

⁋ Confirmatur qui secundum auicennam quem allegat. sicut equinitas inquantum equinitas non est vna nec plures: ita nec est in effectu nec in intellectu nec vniversale nec particulare. et tamen aliqua istorum tanmtum dicunt vltra equinitatem entia rationis. ergo a tali abstracto non magis remo uetur aliquid reale sibi extraneum quam ens rationis cuius esse est sibi extraneum.

⁋ Preterea. supposito quod communicari et videri ab intellectu creato dicunt pre cise relationes rationis. tamen intelligere et velle esse bo num et esse sapientem et huiusmodi dicunt aliquid reale. sicut et generare. sed omnes iste sunt vere essentia diuina intelligit. essentia diuina vult. essentia est bona. est sapines. et sic de aliis. et tamen sunt vere primo modo dicendi per se secundum istum. quia omnia ista praedicata distinguntur formaliter ab essentia diuina secundum eos.

⁋ Preterea. hec est vera essentia diuina cre at. essentia diuina distinguitur a creatura. et tamen pre dicata sunt distinctiua. quia neccessario inferunt esentiam diuinam distingui ab aliquo.

⁋ Preterea. ratio sua non concludit: quia huius deberet assignari ratio quare tale praedicatum reale distinctum non praedicatur de essen tia. et assignat rationem. quia subiectum est abstractum vltiata abstractione. et praedicatum non est natum praedicari nisi formaliter. sed ista causa est communis siue praedicatur praedicatum distinctiuum siue aliud.

⁋ Preterea. semper stat quod non oportet istam propositionem essentia generat esse veram per se primo modo. et ideo non est neganda. quia ex forma praedicationis sequeretur ipsam esse veram per se primo modo. et tunc secundum eos eodem modo essent iste negande essentia est bona. intelligens. volens. et huiusmodi. quia non sunt per se primo modo etiam secundum eos. Sed ideo est ista neganda essentia generat. quia inferret essentiam distingui a genito. et hoc est ratio magistri quae melior est quam alia.

⁋ Secundo arguo contra praedictam maiorem. quia non minus abstrahitur subiectum ab accidente. quam ab stractum vltiata abstractione a talibus praedicatis cuiusmodi sunt generare et spirare etc. sed non obstante tali abstractione aliquod accidentale quod non est natum praedicari nisi formaliter praedicatur de subiecto. et non per se primo modo. sicut quod homo est albus musicus etc. ergo non obstante tali abstractione poterunt aliqua praedicari quae non sunt nata praedicari. nisi formaliter de tali abstracto. et tamen non per se primo modo. Confirmatur ista ratio. quia abstractio talis non facit quod propositio sit vera primo modo vel secundo. sed praecise facit quod illud abstractum non potest supponere pro illo a quo abstrahitur. ergo quamuis essentia sit abstractum vltimata abstractione ex hoc non sequitur. quod nihil quod non est natum praedicari. de ea nisi per se primo modo. sed facit quod essentia non potest supponere pro persona vel supposito et de hoc est quao principalis an illa essentia generet.

⁋ Tertio maior sua est falsa in creatur. quia hoc est vera. equinitas distinguitur a deo. equinitas est creata. et tamen predi cata non sunt nata praedicari nisi formaliter. et tamen sunt vere per se primo modo. Similiter hoec est v vera. humanitas est vna. et tamen non est per se primo modo. Assumptum patet qui sequitur. hoc humanitas est vna. ergo humanitas est vna ab inferiori ad superius. et antecedens est verum. ergo et consequens Preterea quod dicit quod in substantiis non est abstractio nisi a suppositis proprie nature. non est verum secundum eum. quia illud quod praedicatur de alio et non in abstracto. praedicatur de illo concretiue. sed substantia praedicatur de aliquo supposito alterius nature. et non in abstra cto. sicut hoc est vera filius dei est homo. et hoc est falsa filius dei est humanitas. ergo substantia concernit aliquod suppositum alterius nature.

⁋ Preterea sicut albedo praedicatur de albedibus singularibus. quamuis a supposito alterius nature abstrahatur. ita humanitas praedicatur de humanitatibus singularibus. Nam haec est vera. hoc humanitas est humanitas. quamuis non praedicatur de supposito alterius nature. ergo huanitas nonesm abstractum vltiata abstractione. sicut nec albedo.

⁋ Preterea quod dicit quod quidditas albedinis abstrahitur a propriis singularibus non est verum. quia sicut onsum est in secunda distin ctione non est talis differentia in albedine. quod sit quidditas vel aliquid praeter quidditatem. quod tamen requireretur ad talem abstractionem.

⁋ Preterea quod dicit de secundo termino non est ad propositum. quia quamuis non possit praedicari ni si formaliter. tamen ex hoc non sequitur. quod si praedicatur de ali quo quod non potest stare pro quocumque alio nisi praecise pro seipso. et propter hoc predicatur primo modo. quia album mu sicu et huiusmodi secundum rationem suam non possunt praedicari nisiformaliter. et homo non potest stare nisi pro seipso. Unde nullo modo potest homo stare pro quocumque accidente et tamen iste sunt vere homo est albus homo est musicus. homo currit. et sic de aliis. Et huius ratio est. quia quamuis homo non possit stare nisi pro homine. quia tamen album currens. et sic de aliis adiectiuis verbis et participiis. possunt stare pro homine. ideo propositiones verificantur. quamuis non sint per se primo modo. et eodem modo quia in talibus propositionibus equinitas creatur. equinitas distinguitur a deo. et sic de aliis. ipsa praedicata possunt supponere pro ipsa equinita te. ideo tales sunt vere quia subiectum et praedicatum pro eisdemsupponunt. ergo eodem modo si generare vel generans posset supponere pro ipsa essentia adhuc esset vera. essentia generat. quamuis non esset per se primo modo sicut hec est vera. essentia diuina est bona quia praedicatum supponit pro ipsa essentia. quamuis no sit per se primo modo. Unde de ratione talium praedicatorum scilicet adiectiuorum. participiorum etc. est supponere proaliis quam pro significatis suorum abstractorum. et ideo de aliis praedicantur. immo quasi semper praedicantur de aliis. scilicet de illis quae abstrabuntur ab eis

⁋ Ideo dico aliter ad quaestionem quod essentia diuina nec generat nec generatur. quia si aliqua talis esset vera sequeretur vere essentiam distingui ab illo quod generat vel generatur. sed essentia diuina a neutro distinguitur. et ideo non generat nec generatur.

⁋ Sed quae est ratio istius quare non potest dici quod essentia generat sicut conceditur quod essentia est pater essentia est paterni tas.

⁋ Respondeo quod aliqua sunt predicata que de nullo possunt praedicari: nisi de illo de quo primo et immediate praedicantur. vel saltem non de aliquo nisiper aliquid intrinsecum sibi. et quod sit de ratione eius. si cut patet quod esse idem et diuersum et huiusmodi de nul lo praedicantur nisi de quo immediate dicuntur. vel saltem per aliquid intrinsecum illi de quo praedicantur Unde impossibile est quod aliquid distinguatur ab alio nisi vel seipso vel per aliquid sibi intrinsecum. Unde dicere quod sortes distinguatur a platone per iohannem nihil est. Uel dicere quod materia distinguatur ab angelo per formam: nihil est sed materia seipsa distinguitur et a forma et ab aliis. et compositum distinguitur a materia per formam quae est aliquid sibi intrinsecum: et ita est de multis aliis praedicatis

⁋ Aliqua autem praedicata predicantur de aliquo mediante aliquo sibi extrinseco. sicut ponendo quantitatem esse aliam rem a substantia et a corpore. tunc homo diceretur esse al bus. quia quantitas sua esset alba. Similiter ignis dicitur calefacere. quia calor calefacit. Non sic autem potes dici quod homo est in subiecto. quia albedo hominis est in subiecto. Et ita est quod multa praedicata quae praedicausatur de accidente primo. secundario praedicantur de sumi iecto accidentis. et multa quae primo praedicantur de ac cidente nullo modo praedicantur de subiecto. Similiter multa praedicata quae praedicantur primo de natura assum pta praedicantur de verbo assumente. sicut pati mori commedere bibere. et sic de aliis. et aliqua quae praedicam tur de illa natura. non praedicantur de verbo. Unde esse aliud a deo praedicatur de natura. non tamen de verbo assumente. et ita est de multis. Nunc autem siue ex proprietate istorum praedicatorum. siue ex vsu loque tim ista praedicata non possunt in diuinis de aliquo pridicari. nisi de quo primo et immediate praedicantur Et quia non praedicantur primo et immediate nisi de supposito. ideo de solo supposito et non de essentia praedicantur. et ideo hec non est vera. essentia generat nec essentia generatur. Si autem hoc sit ex vsu scorum et loquentium. rationabiliter poterunt ad hoc mouenr. ne concederetur quod diuina essentia distingueretur ab aliquo quod est in divinis. cum sit notum apud omnes ge nerans distingui a genito. et econuerso. et ideo essentia non potest generare nec generari. quia non potest distingui a quocumque supposito in divinis. Et ita abstra ctio non est causa quare tales non conceduntur. quia abstractio nihil facit nisi quod abstractum non potest pro illo supponere a quo abstrahitur. Nec quia praedicatum non potest praedicari nisi formaliter. cum tale praedicatum possit praedicari non tantum primo modo

⁋ Nec quia tunc sequeretur quod praedicatio esset per se primo modo. sicut ostensum est conlusio aliam opinionem. sed quia ista praedicata non possunt praedicari in divinis. nisi de illis de quam hus primo et immediate praedicantur. et hoc quia illa pe mo distinguuntur et sola illa

⁋ Contra praedicta potest obiici. primo conclusio hoc quod innuitur in arguendo contra primam opinionem quod de tali abstracto potest aliquio praedicari. quamuis non per se primo modo.

⁋ Contra. tunc posset hoc concedi. humanitas est homo. et similiter ista humanitas est alba quae tamen non conceduntur

⁋ Preterea. paternitas et generare sunt simpliciter idem. erg de quo praedicatur vnum et reliquum. sed essentia est pa ternitas. ergo essentia generat.

⁋ Preterea in creaturie generare et generari praedicantur de aliquibus mediantibus aliis. ergo eadem ratione in divinis.

⁋ Ad primum posset responderi leuiter secundum consmen. vii. meth. commen. xxi. quod quidditas hominis vno modo est homo et alio modo non. quia est homo quae est forma. et non est homo qui est com positus ex materia et forma. Aliter dicor quod potest hoc simpliciter negari. humanitas est homo. et similiter ista. humanitas currit. humanitas est alba.

⁋ Ad cuius intellectum sciendum quod sicut aliqua sincathego reumata includunt ex vsu loquentium aliqua cathegoreumata. sicut patet de hoc signo quaelibet quod includit suum distribuibile per equiualentiam. Aliter enim hec non esset propria quodlibet est ens. sicut nec ista. omnis est ens. vel ista omne est ens et tamen hoc conceditur. quia valet istam. omne ess est ens. et ita istud signum quaelibet equiualet signo distributiuo et di stribuibili scilicet huic quod dico omne ens. Similiter dicendo. totus sortes secundum quod totus tenetur sincathe goreumatice. le totus includit suum distribuibi le. quia valet hoc totum quaelibet pars sortis. et ita est dicendum in multr aliis. Eoud modo ex communi vsu loquendi aliqua cathegoreumata includunt: sincathogoreumata et hoc peper breuitatem loquendi. et ita est in proposito quod ta lia abstracta ex vsu aliquorum auctorumincludunt ali quae sincathegoreumam sicut tnc vel per sc vel secundum quid et huiusmodi. et ita ista humanitas est homo vel homo est humanitas valet istam. homo neccessario est humanitas. vel homo per se est humanitas. et ista humanitas est alba. vel humanitas currit. valet istam. humanitas neccessario est alba. vel necessario currit. quae omns false sunt. et ideo omnes tales humanitas est ho. humanitas est alba. humanitas currit. essent vere de virtute sermonis si humanitas precise supponeret pro aliqua re. sicut albedo vel homo vel huiusmodi. et supponunt praecise pro rebus. quia non est aliqua respro qua potest supponere cui non attri buuntur praedicata omni modo expresso in propositione. et hoc maxime debet concedi ab illis quae negant vnitatem minorem numerali et distinctione formalem. quamuis alii possent facilius hoc saluare per fundamentui eorum simpliciter falsum. de quo dictum est dist. ii. Uerumtamen si intelligantur modo praedicto debent negari. qui praedicata non attribuuntur illi neccessario pro quo hui manitas supponit. et iste modus sincathegoreu maticus neccessario intelligitur in illo quod supponit. Unde accipiendo humanitatem secundum quod praecise super ponit pro re et non includit aliquem modum sincathegoreumaticum. tunc omnes iste essent vere. humanitas est homo. humanitas currit. humanitas est alba. et sic de aliis. tamen quelibet istarum esset contin gens. De vltimis patet quod forent contingentes. sic iste sunt contingentes. homo currit homo est albus. et sic de aliis. sed de ista humanitas est homo humanitas est animal et de huiusmodi dubium esset magis. De quo tamen dico quod sunt contingentes. quia manentibus rebus possunt esse false. Unde si non esset nisi vna humanitas in mundo. et illa esset assumpta a verbo hec esset falsa simpliciter. humanitas est homo. sicut hoc esset falsa simpliciter. homo est humanitas. Cuius ratio est. quia homo concretum supponeret nisi pro suppoesito sustentante naturam humanam seu humanita em. et tamen suppositum simpliciter non est humanitas Si dicatur quod tunc homo non supponeret pro eodem quod significat. et ita videretur esse concretum. sicut album quod non est verum. Similiter tunc hec esset vera hu manitas est in intellectu. est in effectu. que tamen omnia negat Auicena

⁋ Respondeo quod homo est concre tum aliquo modo. non tamen sicut album et huiusmodi concreta accidentalia. Cuius ratio est. quia album semper suppe nit pro re alia ab albedine. nisi forte supponat prao ipsa albedine. quod non est de virtute sermnonis. et ideo nunquam potest concedi quod albedo est alba. quia diffinitio exprimens quid nominis ipsius albi est ista. aliquid informatum albedine. et quia albedo nnumquam informatur albedine. ideo albedo nunquam est alba. homo autem et huiusmodi sunt concreta. et aliquando supponit pro re alia quam sit importata per abstractum. et aliquando pro illa eadem re importata per abstractum. quia diffinitio ex primens quid nominis est talis quod homo est res huma nitatem sustentans. vel humanitas nulli alteri innitens. et ideo supponit pro omni sustentante humanitatem. et tunc supponit pro re alia ab humanitate. et ideo praedicatio humanitatis de homine pro tali est simpliciter falsa. Supponit etiam pro humanitate nulli alteri innitente et solum pro tali. et si nulla humanitas innitatur alteri. tunc supponit praecise pro humanitate. et tunc omnis homo eset humanitas. nisi includeretur aliquod spaiale sincathegoreuma modo exposito. et tamen illa esset contingens. quia homo numquam supponit pro humanitate nisi quando alteri non innititur.

⁋ Ad secundum dico quod sicut humanitas ex vsu loquentium includit aliquando hoc sincathegoreuma necessario vel per se. ita aliquando includit hoc. sincathego reuma per se primo modo quod satis innuit Auicenna assignans rationem quare humanitas vel equenitas. nec est vna nec plures. nec in effectu. nec in intellectu. nec in actu. nec in potentia. quia sci nullum istorum ponitur in eius diffinitione. et ideo nullum istorum praedicatur de ea primo modo dicendi per se. et ideo intelligit quod equinitas nec est in actu nec in potentia per se primo modo quecumque tamen res importe tur per equinitatem. illa veraciter vel est in actu vel in potentia. et eodem modo non posset negari quod equinitas esset animalitas. quia non adequate. Et ita per talia sincathegoreumata de vsu loquentium intellecta in talibus abstractis possunt saluari omns auctoritates negantes aliqua praedicata a talibus abstractis. que tamen vere dicuntur de concretis. Et hoc posset confirmari per Auicennam quae ita dicit. quod animal secundum quod animal. nec est in actu nec in potentia. nec vnum nec plura. sicut dicit quod equinitas secundum quod equinitas. nec est in actu nec in potentia etc. Et ita omnia talia vere negantur a concretis cum reduplica tionibus negatis vel aliis sincathegoreumatibs negatis sicut abstractus.

⁋ Ad secundum dico quamuis generare et paternitas sic sint simpliciter idem. secundum quod generare accipitur nominaliter. sicut essentia et paternitas. et ideo sicut haec est concedenda essentia est paternitas. ita et illa. essentia est generare. tamen illud verbum non praedicatur de essentia. dicendo essentia generat. propter causam prius dictam Ad vltimum dico quod quamuis in creaturis generare et generari praedicentur de aliquibus mediantibus aliis sicut dicitur quod ignis generat. quamuis forte non sit verum nisi quia hoc est vera. calor generat. vel aliqua talis in qua affirmatur generans de forma. quae est principium agendia tamen communiter loquentes non sic recipiunt talem predica tionem in divinis. et hoc rationabiliter. quia in creaturis illud quod sic denominatur mediate generare. quia aliud primo denominatur generare est realiter distinctum a generato et prius eo. non sic autem in divinis. et ideo essentia non dicitur generare. qui tunc distingueretur cum secundum omns omne generans distinguitur a genito.

⁋ Ad primum principale dico quod essentia non est res generans. si le generans tenei pure participialiter et adiectiue. sed est res non generans qui essentia non generans. Et quando dicitur quod essentia est pater concedo. Et quando dicitur quod est pater generans vel pater non generans. Potest dici quod si luo gnerans tenetur pure adiective quod neuter est concedenda. Cuius ratio est. quia aliquando ad hoc quod determina bile sumptum cum aliqua determinatione praedicetur de aliquo. requiritur quod detminatio vere praedicetur de de terminabili. et quod tam determinatio quam determinabile praedicetur de principali subiecto sicut ad veritatem istius. sortes est homo albus. requiritur veritas istarum trium. quod sortes est homo. sortes est albus. et homo est albus. et tunc esset hoc falsa. essentia est pater generans. quia hoc est falsa. est essentia est generans. et haec esset falsa. essentia est piater non generas. quia hec falsa. pater est non generans. et ita in talibus compositir non oportet quod a quo negatur aliquod tale compositum. quod vna pars sumpta cum opposita contradictione alterius verificetur de eodem. sicut non sequitur. asinus non est lignum album. ergo est lignum non album. et tamen non est omnino simile. quia nusquam inuenitur nisi in deo quod aliquid praedicatur de aliquo. et de praedicato sumpto vnifor miter. et secundum eandem supponem aliquid praedicetur. quin praedicetur de subiecto. et ita talis modus arguendi omnis pater generat. essentia est pater. ergo essentia generat. vbi pater eodem modo supponit in vtraque propone. semper tenet. praeterque in proposito in diuinis Et tota causa est. quia nusquam alibi possunt tres res. quarum nulla est alia res esse vna res numero. et ita ibi solum potest aliquid vere affirmari de vna illarum rerum. et tamen negari ab illa re quae est ille tres res propter identitatem illius rei cum illis tribus rebus et propter distinctionem illarum trium rerum inter se Si tamen posset haberi talis sensus illius propositionis. essentia est pater. et ille pater est generans. tunc esset con cedendum quod essentia est pater generans. sed tunc non valet consequentia. ergo essentia est generans. sicut non sed tur. pater est generans. essentia est pater. ergo essentia est generans.

⁋ Ad secundum dico quod posito quod essentie diuina sit ratio agendi vel generandi. et ita vere ratio generandi sicut forma in creaturis est ratio agendi tamen non debet concedi quod essentia generat sicut debet conce di in creaturis quod forma agit vel generat. Et ratio dicta est. quia essentia diuina non distinguitur a generato. sicut forma creata distinguitur a generato. Et ideo illas probationes quae probant quod forma creata que est ratio agendi vel gnandi vere agit et generat. concedo. nisi forte auctores intelligant illud non agit quod est in alio. et tunc non est dispu tatio nisi de modo loquendi de quo non est cura ad praesens. sed intelligendo sicut intelligit philosophus. v. meth. quod illud est causa ad cuius esse sequitur effectus. et quo posito potest poni effectus. et quo non posito non ponitur effectus. et eodem modo pro portionabiliter de agente et generante. sic dico quod forma creata vere agit et vere generat et per se et suppositum vel etiam compositum non generatur nec agit nisi per accidens.

⁋ Secus tamen est de generato. qui compositum praecise generatur. et nec forma generatur nec materia proprie loquendo. sicut alias patebit. Et si dicatur quod actiones sunt suppositorum. Dico quod hec propositio non inuenitur in philosophia. sed dicitur quod actiones et operatio nes reales sunt singularium. quia nihil est reale ni si singulare.

⁋ Ad tertium argumentum et quartum patet per predicta.