Caput 15

CAPUT XV In quo de VITADEI.

NITIO distinguenda hic vocis homonymia. Nam vita Dei du pliciter dicitur, vel qua ipse vivit in sese: vel quam vivit in nobis, qui sumus regenerati. Posterior intelligitur a Paulo Ephes. 4. 18. ubait: gentes alienatas esse a vita Dei. Nam ut habet Irenaeus lib. quin adversus haereses, cap. decimotert. Vita hominis duplex est, naturali & & spiritualis. Naturalis, est vita illa, quam habemus per primamgenerationem in Adamo; nihilque aliud est, quam functio animae naturalis, in movendo, sentiendo, ratiocinando; de hac dicitur Actor. 17. 28. Per ipsum vivimus, movemur & sumus. Vita spiritualis, e illa quam habemus per secundam generationem in Christo, nihilis aliud est, quam motus profectus ab actione Spiritus Sancti, qui hominis regenerati tanquam anima est: atque haec est illa vita, quae ad Ephesios dicitur vita Dei: & 2. Cor. 4. 11. vita Iesu, cum ait: Semper enim nos qui vivimus morti tradimur propter Iesum, ut etiam vita Iesu manifesta fiat in caerne nostra mortali. De eadem loquitur Gal. 2. 19 & 20. Ego per Legem Legi mortuus sum, ut Deo viverem. Vna cum Christo crucifixus sum. Vivo autem non amplius ego: sed vivit in me Christus: & vitam quam nunc vivo in carne, vivo per Fidem illam Filij Dei, qui dilexit me & tradidit semetipsum pro meDe eadem loquitur Dominus Iohan. 5. 26. Sicut enim Pater habet vitam in seipso: sic dedit & Filio vitam habere in seipso, id est, vitae. spiritualis quae nobis communicatur, autor est pari virtute Pater & Filius. Habet autem eam in seipson, on ut accidens in subjecto, sed ut effectum in causa efficiente

De hac nunc non agemus; sed de priore, hoc est, de vita Dei essentiali, quam Deus vivit in sese, quam Deus revera est, imo quae Deus ipse est: De hac dicitur Johan. 1. v. 4. In ipso vita erat, vita videlicet illa es sentialis, creans & vivificans cuncta, vita illa aeterna, a qua vita creaturis donatur, in ipso, inquam, vita erat, id est, essentia vivens ab aeterno in aeternum & aliis vitam impartiens; cujus essentialis vitae Dei haec est descriptio¬

VITA DEI, est essentialis Dei proprietas seu ipsa divina essentia vivens, per quam Deus actuose vivere & seipso omnia agere & vi agitadi movendique praeditus esse, ac proinde aliis quoque vitam indere significatur. Joh. 1. 4. In ipso vita erat, & vita erut Lux illa hominis Deut. 32. 40. Attollo ad coelos manum meam; & dico, vivo ego in seculum. Ezech. 33. 11. Dic eis, ne vivam ego, dictum Domini Iehevi, si delector morte improbi, sed delector quumreuertitur improbus a viasua, ut vivat: revertimini, revertimini a viis vestris pessimis, cuenim moreremini domus Israelis? Dan. 4. 34. Ego Nebucadnetzar oculos meos ad coelum sustuli, & mente mea ad me reversa, Excelso benedixi, & viventem in perpetuum laudavi ac glorificavi. Act. 17. v. 28. In ipso enim vivimus, & movemur, & sumus

Unde Deus vivus seu vivens appellatur, idque simplicissime: quia Deus non est compositus, nec quicquam est in ipso compositum: sic ut vita Dei, nihil sit aliud, quam ipsamet essentia divina vivens

Perfectissime: quia plane nihil ei deest ad vitae integritatem, vivens ex seipso, modo perfectissime

Infinite: quia semper vivit ab aeterno in aeternum, sine ullo principio vitae & sine fine vitae Immutabiliter: quia ut nec coepit unquam vivere, ita nec desine vivere unquam, nec augetur minuiturque ejus vita, nec alteratur, nec denique mutatur ullo modo.

De hac notentur ista axiomata I. Vita & vivere in Deo non differunt, sed idem sunt II. Vita Dei est Deus ipse, est Esse ipsius Dei, quatenus Deus est. III. Ea nullam habet sui causam, sicut nec divinum Esset IV. Est aeterna: Deus enim semper vivit ab aeterno in aeternum. Dan. 4. v. 34.

V. Tam certa est, ut propriissime solus Deus vivere dici possit: Hinc Deus per vitam suam jurat: Vivo ego in seculum, Deut. 32. 40. Hinc etiam sancti per vitam ejus jurant, ut cum ajunt, Vivit Dominus, Jud. 8. v. 19. Ruth. 3. v. 13. 1. Sam. 14. 39. quibus verbis significant indubitatam veritatem rei quam asseverant, cum eam firment contestatione ejus, qui vere & semper vivit, eoque omnia videt & intelligit, ac proinde mendaces & perjuros punit certo, etiamsi post longum tempus demum perjurium patefiat, quia Deus semper vivit, nec accidit ut moriatur, quemadmodum interdum Princeps aliquis anter exsequutionem cogitatam mori solet

S Aιδεσκαλία prima: Quum Deus noster vere & propriissime vives sit, sequitur eum esse verum Deum. Unde in Scriptura, hac proprietate ab idolis discernitur, ut Jos. 3. v. 10. Dixit Iosua, hac re cognoscetis, Deum fortem vivum esse in medio vestri. Et Jer. 10. 9, 10. Opusartificum sunt omnia (uidel, idola;) Iehova vero Deus verus est, Deus vivens & Rex sempiternus. Et v. 14. Falsum est fusile ejus, nec spiritus est in ullo eorum. Hoc ipsum agnovit Nebucadnetzar Magnus Monarcha Babylonius, qui Dan. 4. 34. ait: Exactis vero temporibus illis, ego Nebucadnetzar oculos meos ad coelum sustuli & mente mea ad me reverta Excelso benedixi & viventem in perpetuum laudavi. & glorificavi. Aιδασκαλια secunda: Cum Deus noster vere & propriissime vives. fit; confirmatur inde, ipsum esse fontem & autorem vitae tum naturalis in omunibus creaturis viventibus, tum spiritualis in electis Angelis & hominibus. Nam si anima hominis ideo vivens dicitur quia non solum per se vivit, sed etiam ut corpus vivat, efficit: multe verius dicitur vivens, tum quia seipso vivit, tum quia aliis vitam largitur: Sicut dicitur Gen. 2. 7. Sufflavitque in nares ipsius halitum vitae. Deut. 30. v. 20. Nam ipse est vita tua & longitudo dierum tuorum: Act. 17. v. 28. In ipso enim vivimus, & movemur, & sumus. Ps. 36. v. 10. Apud te est fons vitae. 1. Pet. 1. 23. Regeniti non ex semine corruptibili, sed incorruptibili, id est, per sermonem Dei vivi & manentis in aeternum.

Eλεyχοι. Primus; Quum Deus noster sit vere & propriissime vivens, graviter errant, qui vitam quam vivit, aliam reipsa ab essentia Dei. faciunt, ut olim Gnostici qui ζωb, id est, vitam in divinis a Dei essenia aliam statuerunt & sexto loco emissam dixerunt. Hos refutat Ireneus libro secundo adversus haereses cap. 18. & adducit rationem, quia Deus vita est, & incorruptela & veritas. Et mox: Appellatione enim Dei obaudient sensus, & verbum & vita & incorruptela& veritas & sapientia & bonitas & omnia talia.

Secundus iλιγχος: Quum Deus noster sit propriissime vivens & ipse vitam det omnibus, quae vivunt, errant Papisiae & alij qui in Sacramentis vim vivifica inclusam esse putant, & ex Sacramentis Deum aut potius idola faciunt, ut Bellarminus in tomo tertio Controversiarum Sartoriano affirmat in arbore vitae in Paradiso collocata vim vivificam fuisse, ita ut ejus arboris fructu gustato, homines non fuissent ullo modo morituri. At hoc est ex arbore facere idolum ex Sacramento Deum. Deus est qui dat vitam: non arbor, non lignum; sed ita ineptiunt qui Sacramenti naturam non perpendunt. & ex Sacramento Deum faciunt

γπαδρθευσις prima: Quum Deus noster, sit vivus Deus, reprehensione dignissimi sunt, qui peccatis indulgent, quasi nunquam vindictam experturi. Atqui non temere legitur Hebr. 10. 31. Horrendum est incidere in manus Dei viventis. Et Apoc. 15. 7. Et unum ex quatuor animalibus dedit septem Angelis phialas aurcas, plenas excanescentia Dei viventis in sacula seculorum. Secunda: Cum Deus noster, sit Deus vivens, profecto gravissime delinquunt, qui eo relicto idola sectantur, sicut queritur Jehova Jeres 2. v. 12, 13. Obstupescite coeli de hac re & horrescite, desolemini valde dicit Iehova: Nam duo mala fecit populus meus: me dereliquerunt. scaturiginem aquarum viventium, ut effoderent sibi cisternas fractas, quae non capiunt aquas. Et Propheta Jerem. cap. 17. 13. O exspectatio Israelis Iehova, omnes dereliquentes te erubescant: castigationes meae in hac terra conscribantur, quia dereliquerunt scaturiginem aquarum perennium, Iehovam.

Παjδειωι. Prima: Cum Deus noster sit Deus vivens, ab ejus conspectu nobis est timendum, sicut Darius Monarcha Petsicus propo¬ fuit edictum Dan. 6. 26. ut in toto dominatu regni ipsius tremerent, & timerent omnes a conspectu Dei Danielis: quia ipse est Deus vivens & stabilis in sacula. Secunda παjδεια: Quum Deus noster sit Deus vivens, est ipsi serviendum, est ipse adorandus: quemadmodum sanguis CHRISTI, qui per Spiritum aeternum seipsum obtulit inculpatum Deo, emunda, conscientiam nostram a mortuis operibus ad serviendum Deo vipienti, Hebr. 9. vers. 14, 15. Ita tribuebant illa quatuor animalia, dequibus Apoc. 4 v. 9. gloriam & honorem & gratiarum actionem et. qui throno insidebat, illi, inquam, viventi in secula seculorum. Et viginti quatuor illi seniores in conspectu illius insidentes throno procidebant & adorabant illum viventem in sacula seculorum.

Tertia. Quum Deus noster sit Deus vivens, in ipsius nomine reliiose jurandum, cavendumque a perjurio. Quemadmodum Deus per vitam suam jurat, ita etiam sancti per eandem jurare jubentur & jurant: Deus enim qui vere & semper vivit, eoque omnia videt & intelligit, ac proinde mendaces & perjuros punit certo, etiamsi quam diutissime perjurium celetur & poena differatur: Sic Jerem. 4. 2. di citur: Iurabis, vivit, Iehova, in veritate, in jure & in justitia; ut benedicant sibi in ipso gentes, & in ipso laudent sese. Hinc frequentis. sima est sanctis jurandi formula, Vivit Iehova, seu, vivit DOMI NUS.

Quarta: Quum Deus noster sit Deus vivens, etiam atque etiam cavendum nobis, ne verbum ejus pervertamus. Ipsum onus futurum est cnique verbum suum, si perverteritis verba Dei viventis, Iehovae exercituum Dei nostri, ait Jeremias cap. 23. v. 36.

Quinta: Quum Deus noster sit Deus vivens, in ipso spes ponenda, non in divitiarum incerto. Quo pertinet illa admonitio Apostolis ca 1. Timoth. 6. v. 17. Iis qui divites sunt in hoc seculo denuncia, neefferantur animo, neque spem ponant in divitiis incertis, sed in illo Deo vivo, qui praebet nobis omnia copiose ad fruendum Sexta: Quum Deus noster sit vivus, ab ipso solo vita & salus potenda: quod Propheta facit Psalm. 42. v. 3. Sitit anima mea ad Dei, um, ad Deum vivum

Παρακλήσεις. Prima: Magno hoc solatio nobis merito esse debet. quod Deus noster est Deus vivens, ut sciamus nos quoque filios esse Dei vivi, nos accessisse ad civitatem Dei vivi, nos templa esse Dei vi vi, nos servire Deo, vivo & vero. Quo pertinent haec illustria dictas Ose. 1. v. 10. Eritque pro eo quod dicitur istis, non populus meus estis, ut dicatur illis, filij Dei fortis viventis estis: quod repetitur Rom. 9. 26. Heb. 12. 22. Accessistis ad montem Teijonis & civitatem Dei vivi Ierusalem coelestem & myriadas Angelorum. 2. Corinth. 6. 16. Vo. templum estis Dei viventis. I. Thes. 1. 9. Ipsi de nobis annunciant, qualem ingressum habuerimus ad vos, & quomodo converteritis, vos ad Deum relictis idolis; ut serviretis Deo vivo & vero.

Secunda: Magno nobis solatio & hoc esse debet adversus calamitates hujus vitae quibus mortificamur, & adversus ipsam mortem corporalem, quod Deus noster sit Deus vivens, ut persuasi simus ipsi nos vivificaturum vera & aeterna vita. Ita se solatur Jobus capite 39o. v. 25, 26, 27. Ego novi Redemtorem meum vivere; & posteriorem super pulverem resurrecturum: Et postquam vermes confoderint istud, evigilante me; tum carne mea me visurum esse Deum. Idem qui sum, ac non alienus visurus sum mihi, & oculi mei aspecturi, Johan. 14. 19. Quia ego vivo, & vos vivetis.