Aureola

AUreola de qua iritur. Utrum aureola sit quoddam premium beati ab aurea distinctum: Arguitur quod non. quia homines beati assumuntur ad ordines angelorum. Sed angelis licet quaedam sint data excellenter quibusdam nihil: tamen ibi possidetur singulariter. omnia senim in omnibusunt: non quidem equaliter. quia alii aliis sublimius possident: quaetamen omnes habent vt dicit Greg. Igitur in beatis non erit aliquid aliud praemium nisi omnibus comme scilicet aurem igitur aureola non est praemium distinctum ab aurea. Secundo sic. Excellentiori merito debetur excellentius praemium. Si ergo aurea debetur operibus quae sunt in praecepto. Aureola vero his quae sunt in consilio: vt virginitati. et aureola erit perfectior quam aurea: et ita non debet diminum tiue signari. ergo videtur quod non sit aureola praemium aliquod ab aurea distinctum. In oppositum arguitur: quia Exo. xxv. super illud. Facies altera coronam aureolam. dicit glo. Ad coronam pertinet canticum nouum quod virgines tantum coram agno concinunt. Ex quo videtur quod aureola sit quae dam corona non omnibus sed quibusdam specialiter reddita. Aurea autet beatis omnibus redditur. igitur aliud est aurea quam aureola. quia speciali victorie speciale praemium debetur. ergo etc. Respondetur secundum san. Tho. in. iiii. Quod essentria lis beatitudo consistit in actibus quibus natura rationalis perfecte coniungitur deo vt sit clara eius et perfecta fruitio cum gaudio. Et sic praemium metaphorice solet dici aurea corona: quia praemium adquirit illud cum quadam pugna et victoria: et victorie debetur corona vt dicit apostolus Quod non coronabitur nisi qui legitine certauerit. Secundo quia per hoc praemium quodammodo fit particeps regie potestatis Apocs. v. Fecisti nos deo nostro regnum et sacerdotes et regnabimus. Corona autem est proprium signum regie dignita tis. Tertio quia corona significat quanda perfectionem ratione figure circularis quae est perfectissima figurarum et conuenit perfectioni beatorum in patria. Premium vero accidentale beati dicitur quodlibet praemium superadditum iam dicto praemio essentiali et quodlibet gaudium quod habet beatus de aliquo creato bono. Et quia praemium essentiale quod des creatore est maius multo est quam quod est de creatura ideo illa vocatur aurea: et ista diminutine aureola. Et sic generaliter accipendo terminum: quodlibet praemium essentiali superadditum dicitur aureola. et ita non accipitur in prasenti: praesertim si superadditum sit ex conditione nature sicut corporis dotes. Sed si superadditum sit ex conditione operis meritor ii cum charitate eliciente illum actum merito rium: quia tunc ratione charitatis illi debetur praemium essenti ale: sed ratione excellentis victorie vel operis debetur aureola. Que quidem secundum san. Tho. est gaudium quod beatus habet de operibus a se factis quaeopera habent rationem excellentis victorie. Et sic accipitur hic: et est praemium accidentale: quia non est de creatore. Uel secundum Bouauen. Aureola est quidam decor in corpore et gaudium de eo in anima. secundum san. Tho. est solum gaudium in anima

¶ Ad primum argumentum dicitur secundum san. Tho. Quod angeli omnes vno et eodem genere actus suam beatitudinem meruerum scilicet per hoc quod sunt totaliter conuersi ad deum. et ideo nullum singulare praemium in vno est quod non inueniatur in alio: quia secundum quod vnus angelus naturalia habuit meliora: melius meruit non sic autem in hominibus.

¶ Ad secundm dicendum quod excellentia actus quae consurgit ex charitate maio re est maior. sed alicui actui debetur duplex praemium

¶ Unum essentiale aliud accidentale vt praedictum est. et ratione praemii essentialis vocatur aurea: sed ratione accideptalis aureola.

¶ Utrum aureola debeatur virginitati: est Arguitur quod non: quia si virginitati debetur: tunc vbi est perfectissima virginitas ibi est aureola. sed in beata virgineest beatissima virginitas propter quod etiam virgo virginum dicitur et tamen ei non debetur aureola. quia nullam pugnam humit in continendo: cum ipsa non fuerit infecta fomite

¶ Igitur nec aliis virginibus debetur aureola

¶ Item non debei idem praemium virginitati seruate et non seruate: sed pro virginitate. amissa aliquando debetur aureola: vtpote si inuita violetur: et propter hoc: quia christum confiteatur. sicut beata Lucia dicebat. Si me inuitam violari feceris corona mihi duplicabitur ergo etc. Item nonnulli debetur corona proco quod inest ei a natura. Sed virginitas omni hominiinest a natura. igitur etc.

¶ In contrarium arguitur per illud Esa. vl. dicit dominus eunuchis. et sequitur. Dabo eis nomem melius a filiis et filiabus. glo propriam gloriam excellem em. Sedper eunuchos qu se castrauerunt proter regnum celorum virginitas significatur. ergo virginitati debetur aliquod speale praemium excellens: et illud vocatur aureolaergo virginitati debetur aureola. Respondetur quod triplex dist guitur virginitas secundum gradus. Primus gradus est integritas carnis absque omni voluntario experimento veneree delectationis. et illa sola non est virtus de se meritoria cum inueniatur etiam in pueris vsu rationis carentibus: imo est donum nature cum quo omnes nascuntur. Secundu gradus est virginitatis cum proposito ad tempus seruandi carnis integritatem et postea nubendi: nec istud est virtus virginitatis: quia non proponitur seruanda sed differenda Tertius gradus est virginitatis propositum perpetue habendi et pseruandi incorruptionem qua prius nuque amisit: et illa virginitas fit cum debitis circumstantiis.

Notandum quod in virginitate quoddam materiale est et quoddam formale. Materiale est integritas carnis: ita quod homo numquam voluntarie expartus sit delectationem veneream quae fit per decisioncem seminis. Dicitur voluntarie: quia si fiat inuoluntarie vt in somnis: vel ex infirmitate carnis sicut in seminfluis: vel per violentiam non amitteretur virginitas. quia vt dicebat beata Lucia. corpus non inquinatur nisi de consensu mentis. Secundum in virginitate est formale: et est propositum voluntatis perpetue continendi se a volum tario dele tationis veneree experimento. Et hoc est principa le imvirginitate. vnde Amos. v. dicitur. Uirgo israel cecidit non adiiciet vt resurgat. Et Hiero. ad Eustochium super praedicto verbo. Audenter loquor: cum omnia possit deus suscitare non potest virginem post ruinam. valet quidem liberare de pena: sed non potet coronare corruptam. quas auctoritaes Hugo de sa. vic. exponit sic. quod si de corruptionem carnis intelligitur hoc stultum est sentire quod homo carnem suaviciare posset: et deus sanare non posset. Si etiam de corrupitione cordis intelligitur hoc etiam stultum est intelligere quod homo peccare posset: et deus iustificare non posset. Si autem illud idcirco non posse dicitur deus quia factum est. et quod factum est: non potest esse no factum. Et Hiero. verum dicit quod deus post ruinam virginem suscitare non potest: et integritas corporis amissa voluntarie non reparabitur ad coronam Propositum vero virginitatis si interim amittitur cum integritate carnis potest recuperari per poenitentiam. Tertio requiritur ad veram virginitatem virtus seu intentio: vt homo pro prter deum velit sic continere vt illi toto corde liberius inhereat. Si enim solum ipse seruaret virginitatem: vopropter sanitatem autm ne nutriret filios non esset meritoria: quia careret circumstantia debiti finis. Nam virgo cogitat quae domini sunt: quia non ligat affectus filiorum aut mariti: sicut coniugatos qui soliciti sunt de his quae sunt mundi: et diuisi sunt aliquando etiam exagitat spiritus zelotypie

¶ Sed diceres. Cui virginitati debetur aureolaRespondetur quod de hoc vario modo dicunt doctores. Quidam enim dicunt quod aureola debeatur actui: ita quod de numersaluandorum qui vsque ad mortem seruant virginitatem carnis habeant aureolam. Sed hoc non videtur conueniens: quia sic illi qui habent voluntatem nubendi: et tamen si decedant antequam nupreserint haberent aureolam. Alii dixerunt quod aureola depeatur statui: ita quod illi solum habeant quie se voto ad se nandum virginitatem astrinxerunt. Sed nec hoc videtur pueniens: quia aliquis extra talemstatum seruans irginitatem non vouens hebebit aureolam sicut vouens. Et ideo secundum san. Tho. dicendum quod omne praemium debetur actui virtutis iperate a charitate. Uirginitas aut ad charitatem pertiner secundum quod est perpetua incorruptio mentis et corporis subelectione seruata. Si autem aureolam accipiamus largo etiam hi qui perseuerant in virginitate sine proposito hebebut aliquod gaudium vltra praemium essentiale: non enim est dubium quin de corporis integritate habeant gaudium sicut in nocetes: quamuis etiam peccandi oportunitatem non habuerunt: sed illud gaudium proprie non dicitur aureola. Ad primum argumentum dicit san. Tho. quod de hoc fuerunt duo opiniones. Quidam enim dixerunt quod beata virgo pro virginitate sua non habebit aureolam: sed auream perfectissimam pro eo quod non pugnauit pro conseuanda virginitate. Alii dicunt quod quamuis tentationem a carne no habuit sicut nec christus habuit: tamen aliam tentationem vt dicit Lyra super illud Gen. iii. Ipsa conteret caputtuum.

¶ Ad secundum dicendum quod si quae per violentiam opprimatur non amittit aureolam dummodo propositum perpetuum seruande virginitatis perseueret.

¶ Ad tertium dicendum quod virginitas est a naura inquantum est materiale: sed propositum perpetue seruande virginitatis est a libero arbitrio quod est formale in virginitate vt iam praedictum est. Ideo dicit Rupertus super lir Sap. Quod iste terminus victoria dicit dominium rationis super carnem: et conotat resistentiam quae non fuit in christo: nc in beata virgine. Sed quia fuit in eis plenum dominium rationis: ideo chritus et Maria habent aureolam. ex alia tamen catisa eis debita quam nobis.

¶ Utrum martyrio debeatur aureola: Arguitur quod non: quia aureola est praemium quod debetur operibus supererogationis: sed mori pro confessione fidei quandoque est necesitatis et praecepti. vt patet per illud ad Ro.x. Corde enim creditur ad iusticiam: ore autem fit confessio ad satem. Item martyrium consistit non solum in exteriori passione mortis: sed etiam in interiori voluntate sustinendi illam Sed soli voluntati non debetur aureola. igitur nec exterit pri passioni. eo quod tota ratio mer esndi consistat in volunta te. In contrarium dicitur. ii. Tin. ii. Non coronabitur nisi qui legitime certauerit. A contrario sensu sequitur bene: ille coronabitur qui certauerit legitie. legitime certat qui vsque finem pro veritate vel virtute in passione perseuerat. ergo etc. Respondetur secundum san. Tho. quod martyrio sicuti et virginitati debetur aureola: quia sicut spiritui inest quaedam pugna con interiores concupiscentias carnis: Ita etiam inest homini foris contra passiones corpori illatas ab extrinseco. Unde sicut perfectissime victorie quae habetur de pugna exteriori debetur aureola: sicut de victoria concupiscentiarum carnis debetur virginitati. perfectissima autem victoria de exterioribus passionibus consideratur ex duobus. Primo ex magnitudine passionis inter omnes passiones extrinsecus illatas primu locum tenet mors. Et ideo quando aliquis obtinet victoriam de morte perfectissime vincit. Secundo victoria perfectissima consideratur ex causa pugne scilicet quando pugnatur pro ca honestissima: puta pro fide christi pro veritate vel aliqua virtute. Marvyrem enim non facit pena sed causa. Ex quibus sequitur quod si quis etiam propter fidem sustineat quascumque passiones corporales ab aliis llatas non inducentes mortem non est martyi Sed si quis propter christur suscepit verbera vel vulnera autcarcerem et huiusmodi quae mortem iducunt vere martyr est.

¶ Aed primum argumentum dicendum quod quilibet actus perfectionis subconsilio cadens potest aliquo casu cadere sub praecepto. Martyrium ergo quamuis sit opus supererogationis: quia non tenetur sed homo offerre persecutori et fidem coram eo profiteri: tamen in aliquo casu martyrium est sub praecepto et de necesitate salutis Unde secunum scilicet Bona. in. iii. Subire martyrium intentione placendi deo praest esse tripliciter. Primo modo quando necessitas adest: vel deserendi fidem aut iusticiam aut amittendi vitam vt cum quis a persecutore deprehensus de sua fide requiritur quam tuc confiteri tenetur. Alio modo quando se offert opertuntas manifestandi diuinam gloriam: et edificandi ecclesiam Tertio modo solum ex hoc quod suam vitam habet exosam: non propi desiderium sue vite future. Primum est iusticie et necesitatis. Secundum est supererogationis et perfectionis. Tertium est temeritatis et crudelitatis. vnde Aug. exponens illud Ioan. Qui odit animam sua: illos qui seipsos praefocant autm praecipitio collidunt propter vite praesentis odium dicit sceleratissimos homonicidas et crudelissimos. vnde illud

¶ Rox. Corde creditur ad iusticiam: ore ant fit confessio al salutem. Et illud. i. Ioan. iii. Quomodo illepro nobis animam suanposuit: et nos demmus pro fribus nostris ponere. et similia. sed san. Tho. sunt intelligenda secundum anim praeparationem: martyrium enim maxime declarat charitas: quia inter humanos actus perfectior est martyrium. Martyr enim secundum Isido. grece testis dicitur latime: quia testificati sunt de christo: non tantum ligua sed etiam vita. Nam tanto quis ostendit se rem amare quanto contennit pro ea rem magis amatam: et rem magis odiosam eligit pro ea pati. Sed inter omnia corporalia homo ma gis eligit vitam et econtrario magis odit mortem potissime cum doloribus et cruciatibus quam est bruta sic tue re curant vt immitia domesticentur. Qui igitur vitam exponit pro aliquo per hoc testificatur quod illud indubitantur est verum quod solum praesumitur fieri ex charitate magna. secundum quod dicitur Ioan. xv. Maiorem charitatem nemo habet vt anima quam ponat quis pro amicis suis. Si autem tolleret quis motem non ex charitate: sed alia ex causa dicit apostols. i. Cor. xiii. Si tradidero corpus meum ita vt ardeam. charitate: autem non habeam etc.

Notandum insuper quod triplex est martyrium scilicet corporis tantum: vt in innocetibus. Secundum est affectionis tantum: sic sunt patientes aduersitates amore christi. Aut per compassionem proximorum. de quibus dicit Greg. Sine ferro martyus res esse possumus si patinam in animo veraciter custodimus Idem: Qui dolorem exhibet aliene ncesitati crucem portat in mente. Tertium est martyrium voluntarium ad quod peruenitur per quattuor. Primo vt hebeat causm bonam i. Pe. iii Si quid patimi propter iusticiam beati. Et Aug. Non pena facit martyrem sed causa. Nam si attemdimus solas passiones coronantur et latriones. propterea Saul non est martyr quiad euasionem illusionum philistim se occidi procurauit §. Reg. vl. Ioannes vero baptista quia mortem sustiuit pro veritate est vere martyr. Unde dicit Pe. de pal. in. iiii. quod si mulier praegnans occideretur pro fide catholica in vter. toccisus puer martyr esset corpore tantum sicut innocentes Secundo requiritur ad martyrium recta intentio Ideo iudas Machabeus non dicitur martyr: qua propter humanam vecundia nolens declinare de bello ait. Absit vt inferamus crimen glorie nostre. i. Mach. ix. Tertio ad martyrium requiritur voluntas non coacta. Ideo latro a christi dextris pendens proprie non dicitur martyr: quia coacte subiit pena: et cam humit malam scilicet latrocinii. Quarto ad martyritr requiritur persona disticta qui occidit. Ideo Eleazarus qui se prae cipitauit in persequentes legem dei. vt habtr. ii. Mach. xiiii no est martyr. Similiter Samson: licet conumerentur int sanctos Heb. xi. non tamen proprie dicuntur martyres: quia seips os occideruit. Similiter dicit Aug. li. i. de ci. dei. quod quadam mulieres propterea ne castitatem amitterent: et hoc ex instinctu spiritus sancti sine quo nullus diebet se occidere: sed potius divine gratiae se committere quae vbique potest saluare et libare.

¶ Ad secundum dicendum quod ille qui habet voluntatem sustinendi martyrium et non sustinet: potest in casu per hoc maius praemium essentiale mereri quam alter qui sustinet: quia stat quod ille qui non sustinet cum maiori charitate mouetur: quam is qui sustinet actumartyrium. iste tamen quia habet maximam difficulta tem in illo actu exter iori propter vehementiam passionis quanm difficultatem non humit iste: Ideo non isti sed illi aureolam debetur ratione excellentis victorie: quia in tali pugna voluntas non potuit a proposito mutari: Ideo pueris sine voluntate occisis debetur aliquod gaudium

¶ Utrum doctoribus debeatur aureo la: Arguitur quod non. quia exaltatio in futuro respondet humili ationi in praesenti: quia teste euangelio. Qui se exaltat humiliabitur. Sed in docendo et praedicando non est humiliatio: sed potius exaltatio: et superbie occasio. vnde glor. super Mat. iiii. dicit. quod diabolus multos decipit honore magisterii et infulatus. igitur praedicationi et doctrine non debetur aureo la. In oppositum arguitur quod Ephe. super illo verbo: vt sciatis quae sit superemines magnitudo virtutis eius. dicit glo.a quoddam ornamentum habent doctores vltra illud quod alii commuiter hebebunt. Et iterum gli. super illud Can. viii. Uni ca est columba mea dicit: ondit quam singulare praemium doctoribus disponit. igitur doctores hebebunt quoddam speciale praemium quod dicitur aureola. Respondetur secundum ommuniter doct. quod sicut virginibus propter victoriam carnis: et martyribus propter victo riam modi seu mundanorum principum debetur aureola vt praedictum est: ita propter victoriam perfecta diaboli debetur aureola: quem diabolum perfecte vincunt praedicatores et doctores: qui nedum de suis cordibus eiiciunt: verum est aliorum cordibus expellunt. Et quod sunt tres inimici homini scilicet caro modos et diabolus. et ideo vincentibus carnem perfecte debentur aureola. Similiter vincentibus modet et diabolum. In figuram hobst in ve. testa. tria ornabantur aureis coronis scilsed arca domini: quae sercat virgines in quibus deus quiescit. Altare helocaustorum et fercat martyres: in quo totum incensum cremapatur. Sic maxtyres se totaliterigne charitatis concremando offert. Tertio mensa propositionis etiam coronis aureis ornabatur: et doctores et praedicatores qui suis documentistamquam repleta mensa reficiunt specialiter animas fi delium pane verbi dei: et repellunt inimicum diabolum armis sane doctrine Sict. ii Cor. vii. dicitur: quod arma militie nostre non sunt carnalia sed spiritualia. Unde hec aureola non debetur praelatis: quamuis hebeant officium praedicandi: nec doctoribus: quamuis hebeant habitum docendi et praedicandi nisi actu praedicet vel doceant: quia aureola non dabitur habitur vel potentie: sed actuali pugne: quia habitibus non meremur: sed actibus elicitis a habitu charitatis. ideo dicitur. ii. Tin. ii. Non coronabitur nisi qui legitine certauerit.

¶ Ad argumentum autem dicndum quod hac vita exaltatio non minuit alterius vite praemium: nisi ei qui in tali exaltatione propriam gloriam quaerit. Qui autem talem exaltatioem in dei gloriam et proxi vtilitatem conuertit ex ea si bi mercedem adquirit. Und iste tres aureole possunt reddi homini secundum rationem trium virium anime. Nam potissimus actus rationalis est veritatem fidei etiam aliis ostendendo infundere. Et ideo huic actui debetur aureola doctorum. Irascibilis sero potissimus actus est mortem propter veritatem fidi sustinere. Concupiscibilis autem potissimus actus a maxis delectationibus corporalibus abstinere amore dei vt illi melius vacet: et huic debetur aureola virginum. Alia etiam ratiopotest accips ex parte christi: cui quie perfecte conformantur merentur aureo. lam. Ipse enim fuit mediator inter patrem et miodum: ideo fuit doctor veritatis: fuit martyr patiendo dolorem acerbitatis: fuit et virgo secundum quod maiorem in se seruauit purita tem: ideo martyres: doctores et virgines maxime christo conformantur: et per consequens aureolam vite merentur. Sed contra praemi sa sic arguitur quod non sunt praedicte tres aureole: quia si essent aute essent omnes eque perfecte aut vna perfectior alia: sed nullum illorum. igitur non sunt tot. Secundo sic: vel omnes aureoleessent in corporc vel omnes in anima: sed nullum illorum. non primum: qua anime quae modo sunt in celo non habent corpora: et tamen habent aureolas nec secundum: quia aureola martyrum est in corpore. patet per Au gu. xxi. de ci. dei. dicentem. Nescio quomodo sic afficimur amore martyrum bonorum et velimus in illo regigo in eorum corporibus videre vulnerum cicatrices: quas pro christi nomine pertulerunt et fortasse videbimus. non enim erit deformitas in eis sed dignitas quaedam: quamuis in corpore non corporis sed virtutis pulcritudo fulgebit. Uidetur ergo quod iste cicatrices martrum erunt aureole: quae tamen sunt corporee. igitur videtur etc

¶ Tertio arguitur sic: nulla aureola est in prpigitur nec s aliis sunt ponende. Quicquid enim in rebus perfecrissimum est maxime est attribuendum christo. antes patet: quia aureola est de conformitate ad ipset christum: sed nullus conformatur sibiipi. ergo etc.

¶ Ad primum dicendum quod comparando aureolas ad inuicem vt aureolam martyrii ad aureolam virginum et doctorum: tunc praeminentia vnius ad aliam potest considerari ex duobus. Primo ex parte pugne: et sic aureolaest potior quae fortiori pugne debetur. et ita aureola martrum aliis praeminet vno modo. Alio modo pugna virginu. pugna enim martyrum est fortior secundum vehementiam afflictionis: sed pugna virginum periculosior. quia diuturniore magis nobis imminet et vicino. Secundo eminentia aureole vnius potest considerari ex parte eorum de quibus est pugna. Et sic aureola doctorum inter omnes est potior: quia huiusmodi pugna versatur circa bona intellectualia. alie vero circa sensuales: passionales: delectationes et tristicias. Ex quibus patet quod qualibet aureolarum habet aliquam rationem ieeminentem super alia. Ad secundum dicendum quod proprie et immediate aureola est in anima: quia est gaudium de excellenti victoria. Sed secundum san. Tho. sicut de essentiali praemio qua diciu aurea redudat quidam decorin corpore qui dicitur dos: ita ex gaudio quod dicitur aureola resultabit aliquis decor in corpore. et sic vt dictum fuit duo concurrunt ad aureolam scilicet gaudium in mente et decor in corpore: qui decor est quasieffectus illius quod est in mente. Addit san. Tho. quod cicatrites in corporibus martyrum apparebunt: sed non possunt dici aureole: quia omnes martyres habebunt aureolas: et tamen aliqui non habebunt cicatrices: sicut fame afflicti autm aquis summersi

¶ Ad tertium dicendum quod christus de operibus perfectiu ime victorie scndur scilicet Tho. et Rich. habet gaudium accidentale excellentius omni aureola: et omni accidetali gaudiocuiuscumque alterius. Sed dicunt quod illud in christo n habet rationem aureole. et sic illud quod in aliis aureola dicitur in christo est ex cellentissime: sed non dicitur aureola: tamen secundum san. Tho. quia aureola diminutiue dicitur: sed in christo excellentissime est tamen quia illis sol competit aureola in quibus est perfecta victo ria secundum imitationem christi. secundum illud Ioan. xvii. Confidite quia ego vici modus. Et quia nullum alium imitabatur: ideo etc. Sed illam ratio non videtur: quia aureola non dicitur diminutiue respectu christi sed respectu auree: quae est praemium essentiale quae melior est quam aureola. Rich. vero dicit quod gaudium quod competit chro non debet dici aureola. ideo quia aureola dicitur praemium quod datur militi a principe. christus autem non miles sed princeps est militum: ideo summus principatus ei debe tur ratione diuine nature: nec illud videtur sufficere: ideo dicunt alii quod illud gaudium accipiendo vere est aureola in christo secundum propriam rationem aureole cum in eo fuerit pugna et victoria: tamen de ista diuersitate non est curandum: quia omnes concordant in reset solum discordant in nomine aureole

¶ Utrum beati hebebunt aliquod accidenta § le praemium pro bonis operibus quae fecerunt in peccato mortali: Arguitur quod non: quia rei mortue nullum potest deberi praemium nisi sit viuificanda: sed opera facta in mortali viuificari non possunt. ergo eis nullum debetur praemium. Item nullum reddetur praemium pro opere quod deo non placet: sed opera facta in mortali deo no placent: quia placentia operis praesupponit placentiam operantis. ergo pro ills nullum habebitur praemitu. In contrarium arguitur: quia beatis placet fecisse illa bona operaquae i peccato mortali fecerunt: sed placentia impleta non est sine aliqua delectatione. ergo aliquod gaudium habent beati pro bonis operibus quae fecerunt in mortali. Respondet Rich. i. iiii. di. xlix. q penul. quod sicut pena duplex est scilicet quadam inflicta a iudice. quadam facta a peccante: quia homo peccando sibimet infert penam. Ita dico quod duplex est gaudium accidentale i beatis. quoddam receptum specialiter a deo misericorditer retribuente. quoddam ab ipso beato recogitando bona operasua: et sibi complacendo in eis praemium magis proprie habet rationem praemii quam secundum: quamuis secundum aliquo modo hebeat eoquod omnia quae habent beati principaliter a deo sunt: cum ergo beatis placeat se fecisse bona opera quae in peccato mortali fecerut: ma xime inquantum vident quod illa bona opera eos ad prenstentiam disposuerunt seu inclinauerunt: pro illis habent aliquod ac cidentale praemium extendendo nomen praemii ad quodlibet gaudium beatorum: nec tamen sic gaudent de illis bonis operibus: sicut de illis quae fecerunt in charitate de quibus gaudent ratione operis operati: et radicis et forme. de aliis ant gaudent ratione operis operati tantum: nec pro illis habent aliquod promium accidentale a deo simpliciter datum. Per hoc patet reposio ad argumenta ad vtramque partem: quia prima argumenta procedunt de praemio a deo retribuente simpliciter dato. Ad partem aliam argumentum procedit de praemio largi sime dicto prout se extendit ad quod cumque gaudium beatorum

¶ Utrum aureola differat a fructu Arguitur quod non: quia eidem merito non debentur diuersa praemia: sed cidem merito corrstondent aureola et fructus cete sinus scilicet verginitati: vt pat in glo. Mat. xiii. igitur idem sunt In oppositum arguitur. Quecumque non sunt eiusdem diuis onis non sunt eiusdem rationis: sed fructus et aureola non similiter diuiduntur: quia aureola diuiditur in aureolam virginum: mar xyrum et doctorum. Fructus aut in coniugatorum viduarum et virginum. igitur non sunt idem. praeterea alicui debetur fructus cui non debetur aureola. patet de viduitate. igitur etc. Respont secunum scilicet Tho. vbi supra quod fructus in spiritualibus dicitur metapho rice et similitudinarie ad fructum in corporalibus. Fructus autem proprie dicitur de terrenascentibus: vt patuit supra. li. iii. Et secundum quod diuerse sunt propetates terrenascentium: secundum hoc diuersimode accipitur fructus spirituals. Et sicut fructus in corporalibus habet dulcedinem et reficit: sic spiritualis. et sicut fructus est vltimum quod expectatur ab arbore: sic illa promiatio bonorum operum et quod vltimo consequitur. Notandum tame quod fructus spiritualis accipitur tripliciter. Primo modo inquantum tenet altissimum gradum in virtutibus. et sic dicitur Gal. v. Fructus autem spiritus: gaudium: charitas pax etc. Alio modo accipitur fructus quod expectatur. Et sic dicitur Ro. vi. Habebitis fructum vestrum in sanctificatione: fructum vero vitam eternam. et sic hoc non accipitur. Tertio modo accipitur per respectum ad semen ex quo consurgit. Et sic loquitur dominus de fructu Mat. xiii. vbi diuidit in tricesimum: sexagesimum et centesimum. Fructus autem secundu hoc prodire potest ex semine: cuius vis est efficax ad conuertendum humores tere ad suam naturam. Et quanto virtus seminis est efficacior: tanto fructus est vberior. Spirituale autem semen in nobis est verbum dei. Unde quanto quis ex verbo dei magis recedit a carne: tanto ei est maior fructus virbi. et ita videtur proprie loquendo quod fructus sit illa vita spiritualis ad qua a carnali per verbum de recessit. et ille fructus habeur etiam in praesenti. Fructus vero prout est praemium futurum: illud est gaudium quod habet beatus de dipositione propria in certo gradu vite spiritualis. Et secundum hoc fructus differt ab aurea et aureola: quia aurea vt praedictum est consistit in clara dei visione et perfecta fruitione Aureola vero in gaudio de excellenti victoria. Secds fructus in gaudio quod habetur de ipsa dispositione operantis secundum gradum spiritualitatis in quemprofecit ex semine velbi dei.

¶ Ad primum argumentum dicendum quod non est inconueniens eidem merito secundum diuersa quae in ipso sunt respondere diuersa praemia. Unde virginitati respondet aurea prout est propideum ex charitate seruata: et eidem respondet aureola secundum quod est quoddam perfectionis opus habens rationem victorie excellentis. Fructus vero respondet ei secundum quod homo per virgitatem in quandam spiritualitatem transit recedens a carne

¶ Utrum fructus debeatur soli virtuti continentie: Arguitur quod non: quia Glo. super illo i. Cor. xv. Alia est claritas solis: dicit quod claritati solis illo rum dignitas comparatur qui centesimum fructum habent. Lunari autem qui sexagesimum. stelle qui tricesimum. Sed illa diuer sitas claritatum pertinet ad quarumlibtet beatitudinum diam igitur diuersi fructus non debent respondere soli continentie. In contrarium dicit glo. super Mat. xiii. vbi fructus assignatur virgitati: viduitati et continentie coniugali. quae sunt tres partes continentie. Respondetur quod quamuis fructus possit etiam aliis virtutibus aliqualiter conuenire tantum principaliter conuenit virtuti continentie. Prima pars patet: quia per alias virtutes potest homo aliqualiter recedere a carne et proficere in vita spiritualiigitur. Nam sicut in virtute castitati: sic etiam in aliis virtutibus possit gradus assignari quibus aliqualiter respondeant isti fructus. Exemplum de vna: et ita intelligi potest de aliis in fortitudinis virtute. Primus gradus est quando propter bonum virtutis quis constanter suscipit damna in exterioribus rebus. Secundus gradus est quando sustinet detrimentum in proprio corpore. Tertius quando propter virtutem vel deum contemnit totam vitam suam: sustinendo martyrium. Secunda pars probatur scilicet quod virtuti continentie specialiter debetur fructus: quia hominem maxme libat a subiectione carnis vt possit transire ad vitam spiritualem. sed castitas hoc maxime facit: igitur ei proprie respondet fructus. Maior patet ex praedict Minor probatur. quia castitas libat hominem a delectationibus venereis: per quas anima spiritualis carni subiicitur adeo vt in actu carnali. Secundum Hiero. nec spiritus prophetie corda pro hecte tangat. Nam castitas coniugalis facit hominem continere ab omni illicito concubitu. et sic adducit in illam spiritualitatem quod secundum ordinem recte rationis vti tur delectabilibus carnis: et cauet ab ils quae spiritum sufr focant. et hoc ideo: vt animus possit liberius deo intendere Castitas vero vidualis adducit ad maiorem spiritualita tem vt homo ab omni delectatione venerea intota vita praesenti se abstineat: vt deo liberius seruiat. Ideo illi debetur fructus sexagesimus. Castitas aut virginalis adducit su pra praedictas ad illam spiritualitatem vt nunquam fuerit expertus neque experietur delectationes venereas: vt totaliter deo inhereat: prout dicitur i. Cor. vii. Uirgo cogitat quae domini sunt: vt sit sanctam corpore et spiritu. et ei debetur maior fructus: quia centesimus. Et quia cuilibet saluando conuenit aliquis gradus continentie: ideo non solum essentiale praemium potest esse communis omnibus beatis: sed etiam aliquid accidentale scilicet fructus. Alii autem dicunt quod fructus vt hic accipitur non conuenit omnibus beatis: sicut illis qui incontinentur viuunt et in fine penitent. quibus non fructus: sed tantum essentiale praemium debetur.

¶ Ad argumentum dicendum quod illa glosa accipit fructum large prout quaelibet remuneratio fructus nominatur.