Sectio 1

§. 2

Ex praecedentibus tres possumus elicere Prima est magnum interesse pretendere illos qui secum siue cum propriis corporibus suas volunt sepelire diuitias vel thesauros videlicet: honores laudem et gloriam quae sunt honoris effectus et partes felicitatis secundum Philosophum 1 Rhetoricorum et per ea in opinionibus hominum uiuere perpetuo. Et hoc consequi sperant si eorum status diuitiae opulentia opera sublimia et magnificentia qualia extiterint posteritati nota fiant.

Est nanque laus precomium ore alieno celebratum uel laus est sermo dilucidans magnitudinem virtutis secundum sanctum Thomam super psalmos et Philosophus 1 Rhetoricorum: "laus est oratio magnitudinem uirtutis ostendens".

Gloria vero est frequens de aliquo fama cum laude secundum Tullium in rethoricis. Et vt ipse ait in oratione pro M. Marcello: "Est illustris et promulgata multorum et magnorum: vel in suos ciues uel in patria uel in omne genus hominum fama meritorum" Aut secundum Augustinum "est iudicium hominum bene de hominibus opinantium"

Probatur propositio 1o quoniam naturaliter laudis honoris et glorie cupiditas in est hominibus unde frequens est et quotidiana: ita quod nemo est qui eam non desideret. Ait nempe Ualerius in libro 8: "nemo est tam humilis tamque abiecte conditionis quem glorie dulcedo non demulceat et tangat". Et Tullius in Tusculanis: "honos alit artes omnesque incendimur ad studia gloriae et laudis"; et 1o officiorum: "vix inuenitur qui laboribus periculisque additis non quasi mercedem rerum gestarum desideret preter hanc glorie et laudis". Et in libro orationum ait nihil esse in vita magnopere expetendum nisi laudem et honestatem. In ea autem persequenda omnes cruciatus corporis omnia pericula mortis atque exilii parui esse ducenda. Sane quia ut ait Gregorius in libro 6 capitulo 209 registri: "sicut ignis aura flante fit grandior: ita bonae mentis studi comendatione proficiunt". Hinc imperatores et antiqui reges inclinationem seu conditionem huiusmodi considerantes mortalium ut uirtuosos ciues ad subeundos labores maxime pro republica et strenue agendum in omnibus secundum uirtutem animarent tripliciter secundum Albertum magnum super 1. Et hic ostendebant praemiando bene meritos illa laude scilicet vt demonstraretur in gloria quod laudis titulos acciperent: et memoriam sempiterne recordationis fecerunt eos sedere super equos niueos (ut dicit Titus liuius) qui erant de sella regis undique circumdati precone publica uoce clamante et exponente virtutes eorum et virtutum operationes quibus hoc meruerant. Et hoc non multum aberrat a facto regis assueri circa Nardocheum quem ascendere iussit equum qui de regis sella erat indutum vestibus regis et accepit diadema regium et ducere per plateam ciuitatis clamante Naamam "Sic honorabitur quemcumque rex voluerit honorare". Hester 6.

Et 2o titulos etiam rescribi fecerunt in templum et aulam: vt etiam non presentibus eis: virtus eorum nota foret.

3o memorias quoque acceperunt in statuis et fornicibus: ut etiam post mortem eorum virtus illa obliuione non deleretur. Propter quod adhuc picti inueniuntur uictores scutis rotundis retro ad caput alligatis: vt in scuto uideretur quam strenue pro republica certauerunt. scutus enim sectus est vbi suscipit ictus inimici: et ideo miles protectus scuto coronatus significatur strenue sustituisse hostium insultus et ictus. Hinc est quod in templis capita deorum et sanctorum pinguntur in figura circulari per modum scuti posteris capitis aptati premia virtutis etc. Tales igitur laudes sunt premia virtutis etc Haec Albertus

Ecce quanti ueteres ducebant honorem laudem et gloriam non propter laudem presentium modo: sed potius pretendebant ut futuris seculis virtus / opulentia status magnitudo opera strenue a se facta constarent quatenus sic viuerent ut possibile erat sempiternaliter. Et hoc erat eis interesse magnum.

Cum igitur per repositionem illorum thesaurorum in sepulchris pretenderent laudem honorem et gloriam ad que naturaliter homines inclinatur quo magnum interesse acquirere procurabant.

2o probatur propositio appetitus semper viuendi natura in est cunctis mortalibus ut patet in 10 Ethicorum cuius ratio potest assignari quia secundum eundum Philosophum 2o de anima: omnia creata secundum uniuscuiusque naturam et conditionem appetunt diuinum esse participare et illius causa agunt quecunque secundum naturam agunt. Et tamen cum experientia didicissent impossibile fore semper viuere eo modo viuendi qui aliquantulum est similis eternali scilicet in memoria et opinione hominum contenti fuere. Et ideo in uita ista mortali egregia quedam secundum uniuscuiusque inclinationem vires potentiam vel diuitias operabantur: vt materiam praeberent venturis hominibus (ipsis per mortem sublatis) de eis bene opinandi / eos reverendi / et laudandi exaltandique vt sic tantem viuerent quodammodo eternaliter ergo per hoc quod recondere thesauros eiusmodi secum in sepulchris reges nobilissimi et potentes homines mandabant: honorem opinionem bonam / famam / laudem et gloriam et sic magnum interesse vendicare sibi conabantur.

Porro inter alia que ad perpetuam hominum memoriam laudem etc /. per mortem consequendum prisci soliti erant curare (qui mos usque hodie durat) hoc erat unum et non minus principale: scilicet quod arma seu insignia que loco imaginum fuerunt subrogata: ponebantur in templis uel in sepulchris / muris / aut fornicibus et aliis solemnibus edificiis: quatenus patescerent vniuersis et cuius aut quorum fuerant deinceps notitiam haberent et reuereri eos inciperent. hoc tangitur in L. 1, §. casum, ff. de postulando. Hoc etiam apparet 1 Machabeo cap. 13 ubi legitur de Symoneo Machabeo quod "edificauit sepulchrum patris sui et fratrum suorum edificium altum visu lapide polito retro e ante".

Et statui septem pyramides unam contra aliam patri et matri et quattuor fratribus: et his circum posuit columnas magnas et super columnas arma ad memoriam eternam.

Et iusta arma naues sculptas que viderentur ab hominibus nauigantibus mare. haec ibi. Et 1o Regum, 13: "posuerunt philistei arma saulis interfecti in templo Astaroh: corpus vero eius suspenderunt in muro bethsam".

Canticorum denique 4 Salomon tangit quod Rex David pater turrim fecerat ex qua "pendebant mille clipei omnis armature fortium". Qui forte fuerunt insignia et arma mille procerum tam parentum quam amicorum aut subditorum sibi, que posuit in mille clipeis pendentibus ex dicta turri..

Plinius quoque libro 35 cap. 3 refert aliquos antiquos Romanos clipeos arma vel scuta ad perpetuam suorum memoriam reliquentes idem fecisse. Nam Ap. Claudius qui consul cum seruilio fuit suorum clipeos in sacro uel publico priuatim dicare primus instituit. Posuit nempe in bellone ede maiores suos placuitque in excelso spectari: et titulos honorum legi. Decora res utique si liberorum turbe paruulis imaginibus, seu indum aliquem sobolis pariter ostendat. Quales clipeos nemo non gaudens fauensque aspicit.

Post eum Marcus Emilius collega in consulato Q. luctarii non in basilica modo emilia: verum et domi sue posuit id quoque Marcio exemplo poeni ex auro factitauere et clipeos et imagines secunque in castris tulere etc haec plinius /

Et est sciendum quod antiquitus mos fuit Rome ut imagines maiorum in funeribus ducerentur ad in sepulchris gentilitatem, id est ad genealogiam ostendendam et in atriis imagines erant que spectarentur expressi vultus singulis disponebantur armariis ut essent imagines que comitarentur gentilia funera. Aliae in foribus et circa limina animorum ingentium imagines erant affixis hostium spoliis: que nec emptori refringere liceret que etiam Dominis mutatis domus ornamenta erant secundum eundem plini libro quo supra capitulo 2 loco igitur imaginum subrogata fuerunt arma vel insignia, (ut diximus) et opinatur budeus quod posteriora tempora pro imaginibus insignia gentilia habuerunt que qui arma vulgo vocantur que ipsa quoque primum ut simile est veri virtutis premia fuerunt ac rerum preclare gestarum decora si de his ad satietatem cupis videre lege casaneum prima patet pars conclusio 10 in cathalogo gloriae mundi. Patet igitur quod apud priscos quemadmodum et apud modernos modo fit honoris et laudis gratia et bone opiniones et fame: vel de propriis personis: aut maiorum suorum seu de antiquitate originis familie siue gentilitatis et nobilitatis apud iudicium hominis perpetua de magna cura erat et summo studio id agebatur.

Quid precor nunc vidimus etiam inter catholicos aliud maxime nobiles uiros utique potentia et divitiis magnos Reges et magnates nisi ponere vexilla / insignia Scuta et arma vel aurea vel deaurata siue argentea vel ferrea in capillis apud ecclesias erectis ab ipsis studio magno magnisque sumptibus edificatis: tumbas vel tumulos preterea in ipsis quantum ipsi possunt in altum eleuare: nec non cooperturiis bombicinis aut auro in intextis et id genus multis supellectilibus preciosis eosnum ornare. Et hoc quidem non ob aliud nisi honoris et et fame perpetue gratia: verum quia sepelire thesauros et supellectilia preciosa cum corporibus dominorum gloriam nobilitatem diuitias excellentiam status celsitudinem eorum manifestabat: exinde uidentibus et audientibus motiuum et materia dabatur illos revereri magni pendere nec non laudare atque magnificare et cetera omnia ad honorem et gloriam spectantia ergo magnum interesse pretendent qui secum in sepulchris reponere suas diuitias et thesauros mandabant: scilicet perpetuum honorem et ad honorem spectantia.

Honoris siquidem interesse maius est omni interesse alio. Nam ut cicero de amicitia ait: "Ubi enim istum inuenies qui honorem amici anteponat suo". Et Aristoteles in economicis "Multo grauius fert aliquis si honore suo priuetur quam si bona sua ei auferantur". et huiusmodi honores terreni plus cupiuntur quam celestes. De renuntiatione. C. nisi cum pridem § pro graui. Et pro honore sustinendo etiam sustinendo agendum est actione iniuriarum, ut dicit Baldus in L. observare § antequam ff. de officio proconsulis. immo pro tuitione et defensione proprii honoris permissum Duelum et bellum de iure moueri potest contra iniuriantes vel detrahentes honori nostro. Baldus in cap. circa principium et columna de pace tenenda. in de feudis quia nemo tenetur iniuriam pati vel parui pensionem proprii honoris argumentum ff. de postulando in principio imo crudelis est qui famam suam neglegit. c. nolo 12 q. 122. Hinc dicitur quod causa uite et honoris equiparantur L. Iusta, ff. de manumissionibus Itaque potest quis in honoris sui defensionem occidere inuasorem sicut pro defensione occ persone Ut per doctores in l. 1. Codex, Unde ui. et per Iasso in l. vt vim ff de Iustitia et iure et Petrus Gerar in suis singula singulum 33. Unde textus in L. miles, § socer de adulteriis. Verecundum esse honorem suum inultum relinquere. Non potest enim honor numerario precio aestimari ut dicit baldus in capitulo De vita et honestate clericorum et in capitulo ex tenore 2 columna de appellationibus. Et quod plus est honor adfert utilitatem l. si longius, in fine, ff, de iudiciis et ubicumque est questio honoris dicitur esse ardua causa in l. si inimicitie in fine ff de his quibus ut indignis. Inde preterea est quod id quod non potest fieri non servato honore fieri non potest ita habet textus in l. in eadem causa ff ex quibus causis maiores Notat Gerardus in Singula, singulum. et sic de propositione prima.