Et arguo quod generet sillogistice sic. omnis prater genuit. essentia diunina est paiter. ergo genuit. Eodem modo modo potest argui quod sit genita sic: omnis filius est genitus: essentia divina est filius. igitur essentia divina est genita: sed omnes praimisse sunt vere: et vtriusque simili forma est perfecta. igitur vtraque conclusio vera.

⁋ 2o idem arguo: per similibet expositorium sic: hic pater generat: hic pater est essentia divina: ergo essentia divina generat.

⁋ Item hic filius generatur: hic filius est essentia diuina: igitur essentia diuisa generatur.

⁋ 3o quandocumque aliqua sunt eadem nuoa et vna res omnino indisticta ex na rei: quicquid vni competit et alteri: sed essentia et persone sunt huiusmodi: et persone patris compe tit generare: et persone filii generari. igitur et essentie vtrumque competit.

⁋ 4o essentia divina est pater generans. igitur essentia est graesenians. igitur essentia generat. Antecedens est notum: ipsa enim essentia vt. dicens concilium: est piter qui generat: ac per hoc paiter generans: consequentia prima patet: quia secundum. P. 2o perar. ex his quae con¬ iunctim de aliqua praedicantur: licem inferre de illo subiecto diuisim quamli bet partem illius praedicati coniuncti: quando nulla illarum dictionum est distrahens aut diminuens reliquam. sequitur enim sortes est homo ali bus. igitur est albus. Et similiter. igitur est homo: licet non sequatur. sortes est homo mortuus. igitur est homo. quia mortuus tollit rationem hominis. neutra vero pars huius praedicati. prater generans: distrahit aut divinuit aliam vt patet.

⁋ 2o probatur eadem consequentia quia sequitur. essentia est paiter generans: igitur est hoc generans: demonstratro patre. Et vltra per locum ab inferiori ad superius affirmatiue a parte praedicati: igitur essentia est gene rans. Alia consequentia est est nota. quia de quocumque praedicatur participium vbi: et verbum et econuerso: nec habet instantiam.

⁋ 5o sic. essentia est pater filii. igitur essentia generat filium. consequentia patet: quia eo pater quia genuit. 5o metaphysi. Item quia sicut dicit Aug. 5. de tri. ideo quippe filius quia gen nitus: et quia filius vtique genitus: sicut aut filius ad patrem: ita genit ad genitorem refertur. et sicut pater ad filium: sic genitor ad genitum. Si igitur essentia est pater filii: filius est filius essentiem: et per consequens genitus ab essentia: ac vltra. essentia genitrix est filii. Et vltra. igitur generat filium. Antecedens vero probatur per conuersionem. hec enim st vera. pater filum est essentia. igitur et illa in quam conuertitur scilicet ista essen est pater filii.

⁋ 6o sic generans est essentia divina. igitur essentia divina est generans. Antecedens est certum: consequentia declaratur per conuersionem indefinite: et potest etiam probari. quia si illa non sequatu sumatur opposita scilice hec. nulla essentia divina est generans: sed hec conuertitur simpliciter in istam. nullum generans est essentia diuina: quod repugnat antecedenti.

⁋ 7o constat enim quod aliqua res generat filium. signetur igitur illa: et que rantur. aut hec res est essentia aut non: non potest dici quod non: quia cum pitir sit illa res qua generat filium: paiter non esset essentia: quod est falsum: vt patet per concilium: damnamus. vbi dicitur quod quaelibet trium personarum est illa res: videlibet subiecta essentia: seu diuina natuam relinquitur igitur quod illa res: sit ipsa essentia. et per consequens essentia generat filium.

⁋ 8o patet hoc ex intentione sanctorum. ait enim Aug. 15. de tri. verbum dei patris vnigenitus filius per omnia patri similis et equalis: deus de deo lumen de luminie: sapientia de sapientia: essentia de esentia est: hoc omnino quod pater non tamen paiter hic. dicens Aug. essentiam de essentia. et idem. 7. de tri. et constat quod essentia non est de esentia nisi per genera tionem: essentia igitur genita est de esentia. Expressius aut idem de fidem ad petie. Sic inquit. christum dei filium id est vnam ex trinitate personam deum vnum crede. vt diuinitatem eius de natura patris natam esse non dubites. hic expresse. dictens divinitatem natam: et per consequens genitam. Et Ani. modo. 44. dicente quod filius est essentia nata de patris essentia: et ge neraliter omnes sancti idem dicunt. Unde Ricar. 6. de tri. ait. nihil est aliud patris persona quam: subiecta ingenita: et nihil aliud filium persona quam subiecta genita. Et quia mas sententiarum negat dei subiectam esse genitam: ideo contra eum arguit et suos sequentes (Nam subdit) mul ti temporibus nostris surrexerunt: qui non audent hoc dicerem quin fortius et multo periculosius contra sanctorum patrum auctoritas et tot attestationes paternarum traditionum audent negare. ad illud quod dicunt auctoritas inuenire non possunt. Ad hoc aut quod dicimus auctoritas multas et ipsi adducunt: et in morem golie gladium quo iugulantur deferentes ad certamen procedunt. Est igi tur vt videtur omnino concludendum quod dei essentia generatur et generat. In oppositum est magister in distinctione praesenti qui vtramque. dicens esse negandam. Respondeo. hic non quaeitur: vtrum essestia graeneret sicut principi quo id est vtrum sit principium seu vis generandi qui de hoc videbitur. in dis. septima. Nec vtrum generetur tanquam formalis generationis terminus. quia de hoc in sequenti. q. erit sermo. Sed queritur. vtrum generet sicut principium quod:

⁋ Re spondeo quamuis de ista quaestione fuerit controuersia inter docto res: sicut ex praeallegatis verbis nunc apparet. Nunc tamen concorditer ab omnibus tenetur sententia magistri: quam etia sub duabus conclusionibus pono.

⁋ Prima est quod essentia non generat.

⁋ 2a est quod essentia non generatur.

⁋ Primam probo sic. si diuina essentia generat. aut generat essentiam diuinam: aut patrem: aut filium: aut spiritum sanctum: sed nullum istorum generat. igitur non generat. ma ior patet. non enim aliud apparet quod ipsa posset dici generare. et si dicatur quod non: eadem ratione tollit: minor probatur: quia nihil generat id quod ipsum est per Aug. primo de tri. et de immor. anime. essentia aut est essentia: aut est pater et filius et spiritus sctus.

⁋ 2a eadem virtute probatur. Nam si est genita aut ab essentia: aut a patre vel a filio vel a sputum secundo: nullum horum potest dici propter causam iam dictam.

⁋ Utraque conclusio probatur simul per determinationem concilii ex de summa tri. et fide catholica. c. damnamus. vbi papa. Nos inquit sacro approbante concilio credimus et approbamus confitemurque cum petro quod vna quedam res etc. Et sequitur quod illa res non est generans: nec genita neque procedens: sed est pater fi. et us scilicet pater qui generat. filius qui gignitur: et s scilicet qui procedit vbi sicut patet: de plano tota de hoc sententia magri approhatur. Ad hoc est intentio expressa Aug. 7. de tri. sicut magister dducit. Ad rationeg in oppositum. Ad primam dicicit quidam quod in ea con mittitur duplex falla scilicet figure dictio nis: pro eo quod in maiore et in minore non est idem modus praedicatio nis. Nam in maiore cum dicitur omnis prater generat: est praedicatio formalis: cum omne verbum praedicetur formaliter et non per identitatem. in minore vero qua dicitur essentia est paiter: est praedicatio tantum per identitatem: et sic non sequitur. Est etiam fatia accidentis: quia patri inquantum de esentia praedicatur secundum ydentitatem accidit quod generat: et ideo ipsum non est medium sufficiens ad concludendum graesenare de essentia.

⁋ Sed neutra responsio valet quicquam: quoini alius et alius modus praedicandi in maiore et in minore nisi aliud interueniat non committit faium figure dictionis. Patet: nam alias hic esset faitia figure dictionis. omne animal est sensibile: omnis homo est animal: igitur omnis homo est sensibilis: quia in maiore est praedicatio secundi modi di cendi per se: et in minore praedicatuo primi: et generaliter quandocumque propria pactio superioris praedicatur de per se inferiori per ipsum superius tam quam per medium esset fatia figure dictionis.

⁋ Item quandocumque alipatio probaretur de aliquo per diffinitionem subiecti esset fatia figure dictenis: quia alius modus praedicandi est quo patio praedicatur de diffinitione subiecti ab eo quo diffinitio subiecti praedicatur de subiecto: et sic in multis demonstrationibus esset fallacia: quod non est dicendum. Similiter hic esset fallatis. omne animal est album: omnis homo est animal: igitur omnis homo est albus: cum praedicatuo maioris sit per accidens. et praedicatuso minoris per se: et sic prima responsio nulla.

⁋ 2a quoque est insuficiens: quoniam sic in multis bonis sillogismis esset fatia acciden tis. verbi gratia. in vltimo nunc assignato. Nam animali inquantum praedicatur de homine accidit quod sit album multo magis quam sit pa trin accidens generare: inquantum de essentia praedicatur.

⁋ Praeterea secund istum doc. ibidem accipitur accidens non pro eo quod realiter adest et abest: nec pro eo quod accidentaliter praedicatur: sed generaliter pro omni exneo a ratione subiecti: et sic generare est accidens patri: et sic se quitur quod in multis demonstrationibus esset talis fallatia: sicut patet in priori solutione. Et ideo dico quod in praedicto sillogismo si pater eam dem habeat suppositionem in vtraque praemissa: et vtrobique teneat substantiue nulla penitus est fallatis.

⁋ Quod et quidam alius concedit. dce talem modum arguendi in omnibus tenere praeter quam in diuinis et causa est: quia numquam alibi possunt tres res: quarum nulla est alia: esst vnam rem nuoa: et ita ibi solum potest aliquid vere affirmari de vna in larum trium rerum: et tamen negari ab illa re quaest ille tres res propter identitatem illius rei cum illis tribus rebus et propter distin ctionem illarum trium rerum inter se: et sic secundum hunc dicendum est in divinis talem formam arguendi non tenere. Et ideo quamuis praemisse vere sint: tamen est falsa.

⁋ Sed hec responsio est omnino irrationalis. Tum quod sic dicendo tollitur omnis via ad probandum vel reprodandum aliquid circa diuina: cum enim catholici volent aliquid probare co tra hereticos pro libito dicetur discursum et omnem illationen non valere: esto quod perfecte sint regulati: et sic nihil ex creditis aut in scriptura contentis poterimus contra ipsos arguere Tum quia sic dicere nihil aliud est quam fidem nostram cathlicamque doctrinam contrariam esse certe rationi de plano confiteri: sic que falsam: ac per hoc contenendam propria confessione assere. re. Et ideo talibus obuians Aug. in epistola ad marcellius di cit. Si manifestissime certeque rationi velut scripturarum scaunrum obiicitur auctoritas non intelligit qui hoc facit et non scriptura rum illarum sensum ad quem penetrare non potuit: sed suum potius obiicit veritati: nec quod in eis: sed quod in seipo velut pro eis in uenit opponit. vt quid est fuisset. tantum studium oportunum sanctorum et doctorum ad soluendas rationes impugnantium catholicam verita tem: facile quippe fuit dicere quod rationes contrarie: et si in aliis valerent: non tamen in his valebant: quod friuolum omnino est.

⁋ Respondeo igitur ad rationem quod vel eius maior est falsa: vel sillogismus est non regulatus per dici de omni: et per consequens non efficax discursus: cum sit affirmatiuus. vnde sciendum quod vt simul logismus sit regulatus per dici de omni: non sufficit maiorem propositionem esse vniversalem in prima figura: nisi per eam denoteturquod de quocumque verificatur subiectum: de eodem verificatur praedicatu. Nam sicut dicit Auerroys primo priorum. brima est inter propositionem vniversalem et dictum de omni. per propositionem enim vniversalem non denotatur nisi quod praedicatum vrificetur de quolibet suo subiecto vel singulari: sic quod quelibet eius singularis est vera. Sed per dictum de omni vniversaliter hoc denotant: et vltra quod de quocumque verificatur subiectum et praedicatum. Unde dicit sic. Et per dictum quidem de omni vult cum non inueniatur aliquid in omni subiecto de quo non praedicatur praedicatum: et illud est per hoc vt sit praedicatu inuentum in omni subiecto: et omni quod disponitur per subiectum: vt sit dictum vnum: omne quod est animal est corpus: cum volumus in eo in tentionem dicti de omni: non est eius intentio: vnumquodque ex anima libus est corpus: sed vnumquodque animalium: et omne quod disponitur per vnum quod vis animalium est corpus. Et hec est diferenti inter dictum de omni quod agitur principium in hoc libro et inter propositionem vniversalem: hec Commen. Ex hoc ad formam rationis: cum enim dicitur omnis pater genuit: aut denotatur per hanc non solum: quod quilibet pater genuit. sic quod hec sit vera hic pater genuit: et similiter illa. hic pater genuit: et sic de sin gulis eius singularibus: sed est omne de quo dicitur pater: veomne quod est pater genuit: et per dici de omni: tunc sillogismus debi te regularetur: et maior eius est falsa. est enim hec falsa omne quod est pater genuit. Si pater teneatur substantiue et supponat pro ypostasi quo solo modo minor est vera: aut non denotatur quod one de quo verificatur pater genuit: sed solum quod illa vniversalis est vera et tunc maior vera: sed sillogismus non regulatur per dici de omni: et per consequens inuti lis est discursus.

⁋ Eodem modo responsio ad istos sillogismos: omne quod est illud quod est pater generat: essentia divina est illud quod est pater: igitur essentia divina gieserat. Item omne quod est illud quod graerat: gnieserat: essen tia divina est illud quod ginderat. Nam ipsa est pater qui gnieserat: vt dicit concilium: ergo essentia divina generat. Dico namque: aut quod per maiores istorum sillogismorum denotatur quod de quocumque dicitur subiectum: dicitur praedicatum: et tunc sunt false. Nam hec est fal sa: omne quod est illud quod est pater gnaestentat: et hec similiter. omne quod est illud quod graerat: grieserat. Nam essentia divina est illud quod est pater: et est illud quod grinderat: et tamen essentia divina non generat. Aut per huiusmodi maiores denotatur non quod de quocumque dicitur subiectum dicitur praedicatum. Et tunc sillogismi illi non regulantur per dici de omni.

⁋ Ad 2am rationem dico primo quod eisdem modis a diuersis responio quibus ad primam: quae responsiones est similiter refelluntur si cut et ille. Et ideo potest vno modo dici quod ad perfectionem sillogismi expositoriis requiritur quod quilibet terminus sic sit singu laris quod non praedicetur de pluribus. quantumcumque autem sit singularis: si tamen praedicetur de plutribus forma non est bona: nec tunc proceditur per expositionem: quo procedit. P. primo priorum: vbi probat conuersio nes propositionum de inesse: et est sillogismos 3a figure. Nunc autem quamuis hic terminus essentia sit singularis: quia non habet plura ergpria supposita logice loquendo id est per se singutia: primo tamen de plu ribus. verbi gratia. de personis. ideo iste terminus essentia. non potest in per fecto sillogismo expositorio assumi: et maxime cum aliis terminis non communibus his de quibus essentia dicitur: sicut sunt ter mini personales et notionales. Si tamen eius communitas restringe¬ retur ad aliquod non praedicabile de plibus: valeret sillogismus. vbi gratia sic dicendo. hic patrgenerat. hic patr est quod est eentia. demonstrando aliquid non cmmne: vtpote vpostasim patris: tunc vtique sequitur: ergo hoc quod est essentia generat: eodem demonstrato in minore et contrane: et est contravsa.

⁋ Aliter potest dici. s quod sillogismus expositorius non est euidens ex se neque perfectus: sed orte per fici per dici de omi: aut de nullo sicut et alii fillogismi iperfe cti. vbi gratia. sit ille expositorius. sortes est albus. sortes est mu sicus. igitur musicus est albus. vel in piues figura sumendo sub. mu sicus esortes. hoc sic debet parfici: oe quod est sortes est album: mus cus est sortes: igitur etc. Illeant qui sic perfici non potest: est inutilEt haiei videtur de intentione. b. ppriorum in illo cap: quo aute reducemus: vbi inter alias causas deceptionis quibus putatur alio ars esse fillogismus et non est: assignat vnam: videlem paitionem silem terminorum. Et dat extrema de sillogismo cuius me est singu/ lare a hoc aliquid. vnum exnem aristomenes intelligibilis semper est aristo. est aristo. intelligibilis: igitur aristo. semper est. Aliud exemplum. michalus musicus corrumpetur cras: michalus est michalus musicus: igitur michalus corrumpetur eras. Et dic. pihos non esse sillogismos: quia maior non est velis: sed oporteret su mere. ome quod est aristomenes etc. quae falsa est. et in alio: ome quod est michalus etc. quae falsa est nec tamen de exemplis curandum est: sed consideranda eius intentio: que est: quod omnis sillogismus bonue reduciturad perfectos sillogismos prime: et regulatur per illa prinus: eper consequens ille sillogismus quae sic regulari non pot inutilis est: tales aut sunt sillogismi dei. sam hec est falsa. oe quod est hic pater etc. et hec solum mihi pius placet.

⁋ Ad Aus dico quod ma ior est va in his quae sic sunt vna res quod vnum eorum non est aliqua plura quae aliud non sit. Si vo aliquod eorum sit aliquae plura: reli: quum autem non sit illa plura: non est inconueniens aliquid proprium vni illorum plurium competere vni illorum et non alteri: et quantum ad talia propositio non est va. quaeuis autem persona patris et eentia sint vna res indistincta: eentia tamen est plures prarne e psona non est ille psone plures: quampropter non est inconueniens aliquid proprium vni parsone: puta gnanre competere patri et non essentie: sicut et plures psonas competere essentie: et non persone patris.

⁋ Ad An reampon negando antecedens quia quando aliquod dter minabile sumptum cum aliquae determiatione praedius de aliqua: re quiritur quod dterminaus ve praedicetur de determinabili: et quod tam determina: quam determinabile praedicetur de principali subto. Sicut ad vitatem istius. sortes est homo albus: requritur veritas istarum trium. sortes est homo: sortes est albus: homo est albus. Et quia hec est falsa. eentia est generans: si luy generans. sumatur participialiter et pure adiectiue: ion hec est falsa. eentia estpargnans.

⁋ Ista solutis deficit. pr quodem: quia negat illud antecedens: cum tamen ipsum in simili a firmet concilium in pallegato. c. damnamus: loquens de illa re coni quae espiter et fi et sissi essentia dina di. Et sic eadem res estpi et fi. et ssab vtroque procedens. eadem ratione dmecitet est quod ipsa eer tia est filius a patre procedens vel nascens seu natus. et quod ipsa est pate gnanns filium. et nec dun quod in praedicto concilio seu dicto concilu lypocedens. statpure adiectiue et participialiter. et dficit in rati ne quam reddit. siam de sorte nigro vtique conceditur quod ipse est monacus albus: hec tamen est falsa. sortes est albus.

⁋ Responded igiter negando consequentia primam. Ad probationem per deim. p. dico quod. hiad efficaciam illius consequene non solum ponit illam conditione qua in ar: dicta est: sed et quandam aliam addit. ssi secundum sepraediceturea non secundum acecens i. simpliciter et non cum aliquae addito vel dtermiatio ne quodsbet istorum praedicetur di subto illo. Nunc autem non sic est in pro posito: quia hic generans non praedicatur patet se de essentia si partici pialiter et adiectiue tantum sumatur: sicut oportet si et consequentia debeat va lere.

⁋ Ad Am probationem concedo prius consequentia et nego Am. Et ad probationem dico quod illa reus tunc haent tantum vlr vitatem quando il lud supius vlr praedicatur de illo inferiori et de omni de quae illud in ferius praedicatur. ita quod non solum praedicatur de illo inferiori distribu to promnibus suis per suppositis: sed et pro omnibus de quibus ipsum dieitr sic quod talis propoto vlis possit esse maior in sillogismo perfecte regu. lato per dici ooi. Et haepoatuem: quia tal regla tet per meus intrinsecum et pro batur per sillogismum: cuius maior est quedam vlis: cuius subiectum est praedicatum atestetis: et paedicatum est praedicatum consequentis. vbi gratia h: sortes est albus: ergo sortes est coloratus. probatur sic: oe album est coloratum: sortes est albus: igister sortes est coloratus: et si militr estd aliis. Nuncant in proposito ly generamns. non est taliter superius ad hegnans. Nam hec est falsa. omne quod est haignans est genans: ion onsequentia illan valem.

⁋ Ad ctode cum distr eenus estpoater filii. ddicibet quod lypiatr. praet et accipi: vt infra inuit magitr dv. vno vt signat vposta simquae habet filium. Alious vt signat notionem seu propetate. sgnam re filium. Et prie: vt dicunt aliqui tentur substantiue. tus vo modo adiectiue tantum. Si peraccipiatur concedo propositionem: est n. essentia psona illa quae vtique habet filium: et hi est essepatrem filim termio sic sumpto: et tem nego consequentia

⁋ Ad probationem cum doestrion patr quia geuit. Et vl tra cu additur: ion filius quia genitus etc. dieet quod in omnibus illis accipi tur pater et filius adiectiue. quodlibet n.on quae pater vt est adiectiuum vificat significatiuegeuit. Et similiter dmebem eston hiae termio filius. on orm ant quod omne id genueritod quae desterposter prersumptum. cum vo vltra argui tur. si eentia est poater filum filius es filius esentie. Dico quod hec consequentia n valem: nisi pater in aestete teneatur adiectiue: quod negatum est. Si n. teneatur substantiue non valem consequentia quod patet. siam idem est dictu essen tia est pater filum in b sensu: et dicere esentia eypostasis quae habet filium igitr filius est filius eentie. son sequitur: sed si aliquod debeat sequi sequitur hec: ergo filius est filius vpostasis: quae est eentia. sed id nihil est contra propsition. Si vo luy patr inapente sumatur adiectiue: sic nego illud.

⁋ Et cum probatur. dico hanc esse veram pater filum est eentia: igitur per con uersionem. eentia estpoater filii. dico quod in psus autm luy pater. tenetur n ad iectiue: sed potius substantiue: et tunc eodems debet teneri in alia in quae praedicatur: et tunc nihil contra nos: vt prius patuit. Aut tenetur adie ctiue: etem praet dici vt dicunt aliqui quod oro est incongrua: cum adiecti uum adiectiue sumptum per se non possit essen subem: nisi intelligatur eius substansicui adiacet: et tunc hest sic supplenda: si va sit et intelligibilis. is qui est pater filum est esentia: et tuc conuertetur in hanc. essentia est is qui est patr filii. Ex hac autem non sequitur. essentia generat: vt satis patet ex dicti.

⁋ Ad on nego consequentia Ad prerum proo bationem dico quod illa indefinita non conuertitur in istam singularem: sed in istam particularem aliquod quod est essentia diuina estgenerans nisi sumeretur hec loco prime tamquam equiualens sibialias non esset proprie particularis. vn sciendum quod sicut nulla alia propositio in qua subucitur terminus conis est particularis proprie loquendo: vel vellis: nisi per signum vele vel particulare subum denotet stare pro aliquo: si sit singularis numeri: vel aliqu bus si sit pluralis: vel si sit velis pro omnibus silad que illud est cone: sic nec aliqua in quae subucitur eentia diuina vel diuinitas em proprie particularis vel velis: nisi per aliquod signum vle vel particulare denotetur stare subemt respcum eorum quibus comnis existit.

⁋ Cum igitur essentia dina non sit comnis pluribus essentiis dinis: set sit conis pluribus quae stet essentia dina: nec ista erit parti cularis aliquae eentia dina est generans: immo nec propria qut intel ligibilis npius quam ista: aliquis sortes currit: nisi forte potesatur vice istius signi vocal aliqud quod est esentia dina est genrans. slec estm hec erat velis. nulla essentia dina est genans. sic nec huius. nullus sortes currit: si sortes sit nomen proprium vni tantum.

⁋ Per hoc patet ad aliam probationem quod cum ista. nulla essentia diuina etc. non sit vniuersalis non conuerteretur in illam. nullum generans etc. non pius quam ista singularis. eentia diuina non est generans: sed si debeat sumi velis proprie sumetur hec. nullu quod est essentia diuina ete. Sed patet quod tunc non sumitur oppoi consequentis: et per consequens non probatur consequentia illa per modum istum: probaretur ant illa qua inferretur hoc consequens. aliquod quod est essentia diuina est generans: et illud concedo.

⁋ Per praedicta potest responderi ad multa argumenta que fiunt tam syllogistice quam entimematice contra veritates materiepraesentis. Syllogistice fic. nulla eentia diuia gnantipater. generat: igitur paiter non est essentia diuina: et aliter sumendo. nulla essen tia diuina generat. pater est essentia diuina: igitur pater non generat. Nam maior non est vniversalis. Et si debeat fieri oportebit dici: nullum quod generat est esentia: et melius sic: nullum quod est essentia diuina generat: que vtique est falsa. Entimematice sic. omnis essentia diuina est ingenita: igitur tantum ingenitum est essentia diuina. per illam regulam. Ab vniversali ad exclusiuam de terminis transpositis etc. Patet quod non valet. quia illa prima est vniversalis improprie: sed hec. omne quod est essentia diuina est ingenitum: quae est falsa: cum filius non sit ingenitum. Ex his potest scire studiosis quid in aliis sit dicendum.

⁋ Ad aliam dico. quod vtique aliqua res generat filium scilicet hypostasis prima seu persona quod est paiter: et illa vtique res scilicet persona est essentia: et per consequens res quae est est sentia generat filium: et hanc concedo: si hec res supponat pro hy postasi. Et cum vlterius infertur: igitur essentia generat filium: neg consequentia. Non enim sequitur persona quae est essentia generat filium: igitur essen tia generat filium: sicut non sequitur. persona quae est essentia non est filius: igitur essentia non est filius. Antecedens enim est verum: si persona supponat pro persona pratris: et tamen consequens est falsum.

⁋ Ad vltimam dico sicut communiter dicitur et bene: vt docet magister in littera: quod sancti communiter ad exprimendum vnitatem essentie et persone summamque simplicitatem eiusdem emphatice et latius sunt locuti quam patiatur sermonis proprietas: propter quod eorum improprietates non sunt extendende aut vt proprie recipiende: sed potius exponende: vt scilicet nominia abstracta exponantur per concreta: aut per personalia: et ideo cum dicitur essentia de essentia. sapientia de sapientia. debet exponi sic: essentia de essentia. id est filius qui est essentia est de patre qui est eadem ipsa essentia. Et illa. vt diuinitatem eius de natura patris natam esse non dubites: sic: vt di uinitatem eius id est filium diuinitatem aut qui est diuinitas de natura patris. id est de patre nam: vel qui est natura diuina seu diuinitas natam esse non dubites. Et eodem modo ad illam Ansel. et omnium aliorum sanctorum qui similiter sunt locuti: et sic ante ipsos in huiusmodi locutionibus exponi debere docet Aug. 7. de tri. vbi ait sic. Et ideo christus virtus et sapientia dei: quia de patre virtute et sapientia est ipse vir tus et sapientia est: sicut lumen dei de patre lumine et fons vite apud deum patrem vtique fontem vite. Et lib. 15. sicut inquit scientia nostra illi scientie dei: sic et nostrm verbum quod nascitur de nostra scientia dissimile est illi verbo dei: quod natum est de patris essentia. Et exponens hanc locutionem qua dixit. verbum natum de patris essentia: nul lo interposito ait: est autem ac si diceremus de patris scientia: de patris apientia: vel quod est expressius de patre scientia: de patre sapientia. Et statim ibidem. sequuntur verba supra allegata in quibus dicit verbum esse es¬t sentiam de essentia: sapientiam de sapientia. Ansel. quoque postquam dixit quod est superius allegatum scilicet filius est essentia nata de patris est sentia: sequenti. c. exponens. hoc inquit est dicere filius est essentia pa tris quod non est differens essentia de patris essentia: vbi manife ste docet ex quo sensu sit intelligendum filium esse essentiam natam de patris essentia.

⁋ Ad auctoritatem Ricar. dico cum reue rentia quod sententia magistri non caret auctoritatibus: cum plures habeat Aug. et quae omnium est validissima auctoritatem vniversalis sanct matris ecclesie eam primo aliis approbantis.

⁋ Contra se est non habet auctoritates ad rem et sensum earum: et si forte sonus verbo rum illorum videatur contrarius: non autem sermoni res: sed sermo rei est subiectus: vt hoc ipse allegat ex verbis hylarii

PrevBack to TopNext

On this page

Quaestio 1