Text List

Table of Contents

Only show available transcriptions

Commentarius in libros Sententiarum (Redactio C)

Liber 1

Praefatio

Prologus

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum theologia prout communiter traditur et habetur sit scientia proprie dicta

Quaestio 2 : Utrum theologia sit scientia supposito quodam lumine quod quidam ponunt esse in doctoribus perfectioribus

Quaestio 3 : Utrum virtute divina possit communicari puro viatori cognitio scientifica de articulis fidei

Quaestio 4 : Utrum theologia sit una scientia

Quaestio 5 : Quid sit subiectum in theologia, utrum Deus an aliud

Quaestio 6 : Utrum theologia sit practica an speculativa

Quaestio 7 : Utrum theologia subalternetur alteri scientiae

Quaestio 8 : Utrum ipsa subalternetur alicuiu scientiae humanitus inventae ut metaphysicae

Distinctio 1

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum frui sit actus intellectus an voluntatis

Quaestio 2 : Utrum solus Deus sit obiectum fruitionis an etiam aliquid aliud

Quaestio 3 : Utrum uti sit actus intellectus an alterius potentiae

Quaestio 4 : Utrum omnibus citra Deum sit utendum

Distinctio 2

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum sit tantum unus Deus

Quaestio 2 : Utrum attributa divina differant aliquo modo ex natura rei circumscripta omni operatione intellectus

Quaestio 3 : Utrum aliquis intellectus possit concipere distinctionem attributorum divinorum absque dicta operatione ad creaturas

Quaestio 4 : Utrum cum vnitate potentiae possit esse personarum pluralitas

Distinctio 3

Pars 1

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum possumus ex his quae sunt in creaturis probare Deum esse

Quaestio 2 : Utrum possumus cognoscere de Deo quid est

Quaestio 3 : Utrum Deum esse sit per se notum

Quaestio 4 : Utrum in omni creatura sit vestigium trinitatis

Pars 2

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum in homine sit imago trinitatis

Quaestio 2 : Utrum potentiae animae sint id quod essentia an aliquid additum

Quaestio 3 : Utrum memoria et intelligentia sint una potentia an diversae

Quaestio 4 : Utrum intellectus et voluntas sint eadem potentia

Quaestio 5 : Utrum necessarium sit ponere intellectum agentem esse aliquam potentiam animae nostrae

Distinctio 4

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum in divinis sit generatio

Quaestio 2 : Utrum ista sit vera Deus genuit Deum

Distinctio 5

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum essentia generet vel generetur

Quaestio 2 : Utrum filius possit dici de substantia patris aut ex nihilo

Distinctio 6

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum pater genuerit filium necessitate

Quaestio 2 : Utrum Pater genuerit filium natura

Distinctio 7

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum in divinis sit potentia generandi

Quaestio 2 : Utrum potentia generandi dicat quid an solum ad aliquid

Quaestio 3 : Utrum potentia generandi sit in filio

Distinctio 8

Pars 1

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum qui est vel esse conveniat Deo proprie

Quaestio 2 : Utrum in solo Deo esse et essentia sint idem

Quaestio 3 : Utrum solus Deus sit immutabilis

Pars 2

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum Deus sit omnino simplex

Quaestio 2 : Utrum anima rationalis sit composita ex materia et forma

Quaestio 3 : Utrum tota anima sit in qualibet parte corporis vel extendatur quantitative extensione corporis

Quaestio 4 : Utrum sola materia sit ratio recipiendi quantitatem, vel sola forma vel compositum

Distinctio 9

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum Pater sit alius a Filio

Quaestio 2 : Utrum Pater sit prior a Filio

Quaestio 3 : Utrum Pater et Filius possint dici plures aeterni

Quaestio 4 : Utrum generatio divina debeat exprimi per verbum praesentis temporis dicendo filius semper nascitur, an per verbum praeteriti dicendo Filius semper natus est

Distinctio 10

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum Spiritus Sanctus sit proprium nomen alicuius personae divinae

Quaestio 2 : Utrum in divinis possunt esse plures personae quam tres

Distinctio 11

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum Spiritus Sanctus procedat a Patre et Filio, an a Patre tantum

Quaestio 2 : Utrum si Spiritus Sanctus non procederet a filis distingueretur ab ipso

Quaestio 3 : Utrum Pater et Filius spirent Spiritum Sanctum inquantum sunt unum an inquantum sint plures

Distinctio 12

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum generatio filii sit prior processione Spiritus Sancti

Quaestio 2 : Utrum Spiritus Sanctus plenius seu perfectius procedat a Patre

Quaestio 3 : Utrum Spiritus Sanctus sit a Patre mediante Filio vel per Filium

Distinctio 13

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum in divinis sit aliqua processio

Quaestio 2 : Utrum generatio Filii et processio Spiritus Sancti sint emanationes distinctae realiter

Quaestio 3 : Utrum Spiritus Sanctus possit dici ingenitus

Distinctio 14

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum in divinis sit aliqua processio temporalis

Quaestio 2 : Utrum processio temporalis ponat in numerum cum aeterna

Quaestio 3 : Utrum per processionem temporalem ipsemet Spiritus Sanctus detur an tantum eius dona

Quaestio 4 : Utrum Spiritus Sanctus detur a sanctis viris

Distinctio 15

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum mitti conveniat alicuius personae divinae

Quaestio 2 : Utrum missio dicat aliquid notionale an essentiale

Quaestio 3 : Utrum aliqua persona possit mitti a seipsa vel ab alia a qua non procedit

Quaestio 4 : Utrum missio invisibilis competat Filio

Distinctio 16

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum Spiritui Sancto competat invisibilis missio

Quaestio 2 : Utrum debuerit fieri visibilis missio ad Christum et ad quos debeat fieri

Quaestio 3 : Utrum species in quibus factae fuerunt invisibiles missiones suae

Quaestio 4 : Utrum Pater sit maior Filio

Distinctio 17

Pars 1

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum necessarium sit caritatem esse habitum creatum in homine ad hoc quod homo sit Deo carus

Quaestio 2 : Utrum necessarium sit ponere caritatem habitualem ad hoc ut possimus aliquid mereri apud Deum

Quaestio 3 : Utrum caritas detur secundum proportionem naturalium

Quaestio 4 : Utrum ille qui est in caritate possit cognoscere certitudinaliter se habere caritatem

Pars 2

Praeambulum

Quaestio 5 : Utrum caritas possit augeri

Quaestio 6 : Quae sit causa suscipiendi magis et minus an essentia

Quaestio 7 : Utrum eadem forma numero possit esse intensa et remissa

Quaestio 8 : Utrum caritas augeatur per quemlibet actum meritorium

Quaestio 9 : Utrum cartias possit augeri in infinitum

Quaestio 10 : Utrum caritas possit diminui

Distinctio 18

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum donum in divinis sit aliquid essentiale an notionale

Quaestio 2 : Utrum Spiritus Sanctus eo sit donum quo Deus

Quaestio 3 : Utrum convenienter dicatur Spiritus Sanctus noster

Distinctio 19

Pars 1

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum inter personas divinas sit aequalitas

Quaestio 2 : Utrum esse aeternum conveniat Deo

Quaestio 3 : Utrum in divinis personis sit circuminsesio hoc est utrum una persona divina sit in alia

Pars 2

Praeambulum

Quaestio 4 : Utrum in divinis sit dare totum et partem

Quaestio 5 : Utrum veritas sit ens reale an rationis

Quaestio 6 : Utrum veritas sit in rebus an in anima seu intellectu

Distinctio 20

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum Filius sit omnipotens sicut Pater

Quaestio 2 : Utrum in divinis sit ordo naturae

Distinctio 21

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum dictio exclusiva addita uni correlativorum excludat

Quaestio 2 : Utrum dictio exclusiva possit vere addi termino essentiali respectu praedicati personalis

Distinctio 22

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum aliquod nomen conveniat Deo proprie

Quaestio 2 : Utrum nomina dicta de Deo dicantur de eo secundum substantiam

Distinctio 23

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum nomen personae significet substantiam an relationem

Quaestio 2 : Utrum haec nomina substantia, subsistentia, essentia, et persona sint idem an differant in divinis

Distinctio 24

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum termini numerales ponant aliquid in divinis

Quaestio 2 : Utrum unum quod est principium numeri aliquid addat super ens et super unum quod convertitur cum ente et quod sit illud

Distinctio 25

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum nomen personae dicatur univoce de Deo et creaturis

Quaestio 2 : Utrum persona sit aliquid commune in divinis

Distinctio 26

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum omnes personae divinae distinguantur per relationes

Quaestio 2 : Utrum relationes distinguentes divinas sint reales

Distinctio 27

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum proprietates relativae praecedant actus notionales an econverso

Quaestio 2 : Utrum verbum in nobis sit ipsemet actus intelligendi an sit aliqua forma producta differans realiter ab actu intelligendi

Quaestio 3 : Utrum verbum in diuinis dicatur essentialiter an personaliter

Distinctio 28

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum ingenitum vel innascibilitas sit notio patris

Quaestio 2 : Utrum sit proprietas constitutiva personae patris

Quaestio 3 : Utrum imago in divinis dicatur essentialiter an personaliter

Distinctio 29

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum una persona possit dici principium alterius

Quaestio 2 : Utrum pater et filius sint unum principium spiritus sancti

Quaestio 3 : Utrum pater et filius possint dici plures spiratores

Distinctio 30

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum aliquid dicatur de Deo ex tempore

Quaestio 2 : Utrum in creaturis relatio differat realiter a suo fundamento

Quaestio 3 : Utrum relationes Dei ad creaturam quae dicuntur de Deo ex tempore sint reales

Distinctio 31

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum aequalitas sit realis relatio in divinis

Quaestio 2 : Utrum aequalitas dicatur positive an privative in divinis

Quaestio 3 : Utrum essentialia attributa debeant appropriari aliquibus personis

Distinctio 32

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum Pater et Filius diligant se spiritu sancto

Quaestio 2 : Utrum Filius sit sapiens sapientia genita

Distinctio 33

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum in divinis essentia et relatio differant aliquo modo realiter

Quaestio 2 : Utrum proprietates relativae sint in essentia et personis

Distinctio 34

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum suppositum et natura differant realiter in creaturis

Quaestio 2 : Utrum persona in divinis sit idem quod essentia

Quaestio 3 : Utrum convenienter dicatur quod sint tres personae unius essentiae

Quaestio 4 : Utrum aliqua nomina dicantur convenienter de Deo translative

Distinctio 35

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum Deus cognoscat se tantum vel alia a se

Quaestio 2 : Utrum Deus habeat propriam et distinctam cognitionem de aliis a se

Quaestio 3 : Utrum cognoscat distincte singularia

Quaestio 4 : Utrum scientia Dei sit universalis an particularis

Distinctio 36

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum Deus cognoscat mala

Quaestio 2 : Utrum creaturae sint in Deo

Quaestio 3 : Utrum in Deo sint aliquae ideae

Quaestio 4 : Utrum in Deo sit pluralitas idearum

Distinctio 37

Pars 1

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum sit in omnibus rebus

Quaestio 2 : Utrum Deus sit ubique

Pars 2

Praeambulum

Quaestio 3 : Utrum angelus sit in loco

Quaestio 4 : Utrum angelus moveatur localiter

Distinctio 38

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum scientia Dei sit causa rerum

Quaestio 2 : Utrum deus sciat enunciabilia

Quaestio 3 : Utrum Deus sciat futura contingentia

Distinctio 39

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum Deus possit nescire quod scit, vel scire quod nescit

Quaestio 2 : Utrum Deus cognoscat infinita

Quaestio 3 : Utrum omnia subsint divinae providentiae

Quaestio 4 : Utrum providentia Dei sit idem quod fatum

Distinctio 40

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum praedestinatio habeat certitudinem

Quaestio 2 : Utrum pertineat ad Deum aliquem reprobare

Distinctio 41

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum electio praecedat praedestinationem an econverso

Quaestio 2 : Utrum praedestinationis sit aliqua causa praeter Dei voluntatem

Quaestio 3 : Utrum praedestinatio possit mutari precibus sanctorum

Distinctio 42

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum potentia sit in Deo

Quaestio 2 : Utrum potentia Dei se extendat ad omnia quae sunt ab aliis possibilia

Distinctio 43

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum potentia Dei sit infinita

Quaestio 2 : Utrum Deus possit aliquod infinitum actu

Quaestio 3 : Utrum omnipotentia possit communicari creaturae

Quaestio 4 : Utrum Deus agat ex necessitate naturae

Quaestio 5 : Utrum Deus agat ex necessitate iustitiae

Distinctio 44

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum Deus possit facere unam et eandem creaturam numero meliorem quam fecerit

Quaestio 2 : Utrum data quacunque creatura Deus possit facere aliam perfectiorem secundum speciem, ita quod non sit status in perfectionibus specificis sed sit processus in infinitum

Quaestio 3 : Utrum Deus possit facere universum melius quam fecerit

Quaestio 4 : Utrum Deus potuerit facere aliquid melius beata virgine vel Christi humanitate et utrum modo possit quicquid unquam potuit

Distinctio 45

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum Deus velit alia a se

Quaestio 2 : Utrum Deus immediatius agat per intellectum per quam per voluntatem vel econverso

Quaestio 3 : Utrum voluntas Dei congrue distinguatur in voluntatem signi et in voluntatem beneplaciti

Distinctio 46

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum voluntas Dei semper efficaciter impleatur

Quaestio 2 : Utrum Deus velit mala fieri

Distinctio 47

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum aliquid possit fieri praeter voluntatem divinam

Quaestio 2 : Utrum illud quod fit praeter voluntatem divinam vel contra eam obsequatur voluntati divinae

Quaestio 3 : Utrum Deus possit praecipere quod fieri non vult

Quaestio 4 : Utrum Deus possit praecipere malum fieri

Distinctio 48

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum voluntas nostra possit conformari voluntati divinae

Quaestio 2 : Utrum omnes teneantur conformare voluntatem suam voluntati divinae quantum ad volitum

Liber 2

Praefatio

Distinctio 1

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum creatio sit possibilis

Quaestio 2 : Utrum creatura habens esse fixum et permanens potuerit ab aeterno produci

Quaestio 3 : Utrum essentia successiva ut motus et tempus potuerint fuisse ab aeterno

Quaestio 4 : Utrum potentia creandi possit creaturae communicari

Quaestio 5 : Utrum Deus agat immediate in omni actione creaturae

Quaestio 6 : Utrum Deo competat agere propter finem

Distinctio 2

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum coelum empyreum sit locus corporeus

Quaestio 2 : Utrum coelum empyreum habeat aliquam influentiam in haec inferiora

Quaestio 3 : Utrum in aevo sit successio

Quaestio 4 : Utrum nunc aevi sit idem quod aevum

Quaestio 5 : Utrum unam aevum sit mensura omnium aeviternorum

Quaestio 6 : Utrum esse rei generabilis et corruptibilis mensuretur tempore

Distinctio 3

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum angeli sint compositi ex materia et forma

Quaestio 2 : Utrum individuatio seu personalitas conveniat angelis

Quaestio 3 : Utrum plures angeli possint esse sub una specie

Quaestio 4 : Utrum angeli sint in aliquo magno numero

Quaestio 5 : Utrum potentia cognoscitiva angeli sit idem quod sua essentia

Quaestio 6 : Utrum angeli cognoscant per species an per suam essentiam

Quaestio 7 : Utrum angelus cognoscat singularia

Quaestio 8 : Utrum intellectus angelicus sit quandoque in potentia

Distinctio 4

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum angeli fuerint creati beati an miseri

Quaestio 2 : Utrum omnes angeli fuerint creati in gratia

Quaestio 3 : Utrum boni angeli fuerint praescii suae confirmationis et mali sui casus

Distinctio 5

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum angelus peccare potuerit

Quaestio 2 : Utrum potuerit peccare in primo instanti suae creationis

Quaestio 3 : Utrum angeli boni meruerint suam beatitudinem

Distinctio 6

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum primus angelus inter peccantes fuerit de supremo ordine angelorum

Quaestio 2 : Utrum peccatum primi angeli fuerit aliis causa vel occasio peccandi

Quaestio 3 : Utrum in daemonibus sit ordo praelationis

Quaestio 4 : Utrum daemon semel victus possit postea tentare aliquem

Distinctio 7

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum angeli boni possint peccare

Quaestio 2 : Utrum angeli mali possint aliquod bonum facere

Quaestio 3 : Utrum daemones possint futura praedicere

Quaestio 4 : Utrum materia corporalis obediat daemonibus ad nutum

Quaestio 5 : Utrum angelus per intellectum moveat coelum vel quodcunque corpus per intellectum et voluntatem

Distinctio 8

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum angeli sint corporei

Quaestio 2 : Utrum angeli in corporibus assumpti possint exercere opera vitae

Quaestio 3 : Utrum daemon possit subintrare corpus hominis

Quaestio 4 : Utrum daemones possint immutare sensus nostros

Quaestio 5 : Utrum angeli cognoscant cogitationes et affectiones nostras

Distinctio 9

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum diffinitio Hierarchiae data a Dionysio sit bona

Quaestio 2 : Utrum homines assumantur ad ordines angelorum

Distinctio 10

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum angeli omnes mittantur in ministerium

Quaestio 2 : Utrum angeli omnes assistant

Distinctio 11

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum quilibet homo habeat angelum ad sui custodiam deputatum

Quaestio 2 : Utrum angeli proficiant in cognitione per mutuam locutionem

Quaestio 3 : Utrum unus angelus proficiat in cognitione per illuminationem alterius

Distinctio 12

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum omnium corporum corruptibilium et incorruptibilium sit eadem materia

Quaestio 2 : Utrum Deus potuerit producere materiam primam absque omni forma

Distinctio 13

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum lumen sit corpus

Quaestio 2 : Utrum lumen habeat esse reale in medio vel intentionale

Distinctio 14

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum aliquae aquae sint super coelos

Quaestio 2 : Utrum motus coeli sit naturalis

Quaestio 3 : Utrum stellae moveantur solum motu suae spherae

Quaestio 4 : Utrum coelum sit figurae sphericae

Distinctio 15

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum corpora coelestia habeant aliquam causalitatem super haec inferiora

Quaestio 2 : Utrum coelum habeat causalitatem super actus liberi arbitrii

Quaestio 3 : Utrum coelum agat per motum

Distinctio 16

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum in solis creaturis intellectualibus sit imago Dei

Quaestio 2 : Utrum imago Dei sit aequaliter in homine et in angelo

Distinctio 17

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum anima intellectiva uniatur corpori tanquam forma

Quaestio 2 : Utrum anima primi hominis fuerit producta ante corpus

Quaestio 3 : Utrum paradisus terrestris fuerit locus conveniens humanae habitationi

Distinctio 18

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum corpus mulieris fuerit formatum de costa viri sine additione materiae

Quaestio 2 : Utrum in materia sint aliquae rationes seminales

Quaestio 3 : Utrum anima intellectiva traducatur cum semine

Distinctio 19

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum immortalitas Adae in statu innocentiae fuerit naturalis

Quaestio 2 : Utrum corpus Adae fuerit passibile

Distinctio 20

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum in statu innocentiae fuisset generatio

Quaestio 2 : Utrum in actu matrimoniali fuisset amissio virginitatis

Quaestio 3 : Utrum in statu innocentiae generassent pueros in utroque sexu

Quaestio 4 : Utrum pueri fuissent nati perfecti secundum corpus

Quaestio 5 : Utrum fuissent nati in iustitia originali

Distinctio 21

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum tentatio sit peccatum

Quaestio 2 : Utrum tentatio sit appetenda

Quaestio 3 : Utrum peccatum primorum parentum fuerit gravissimum

Quaestio 4 : Utrum homo in statu innocentiae potuerit primo peccare venialiter

Distinctio 22

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum primum peccatum primi hominis fuerit superbia

Quaestio 2 : Utrum primus homo appetierit esse ut deus

Quaestio 3 : Utrum ignorantia sit peccatum

Quaestio 4 : Utrum ignorantia excuset peccatum

Distinctio 23

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum alicui creaturae possit conferri quod sit impeccabilis per naturam

Quaestio 2 : Utrum primus homo viderit Deum per essentiam

Quaestio 3 : Utrum homo in statu innocentiae potuerit decipi

Distinctio 24

Pars 1

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum liberum arbitrium sit potentia habitus, an actus

Quaestio 2 : Utrum potentia pure passiva possit liberari libertate arbitrii

Quaestio 3 : Utrum actus intellectus sit liberior quam actus voluntatis, an econverso

Quaestio 4 : Utrum ratio superior et inferior sint una potentia, an duae.

Pars 2

Praeambulum

Quaestio 5 : Utrum aliquod peccatum mortale possit esse in sensualitate

Quaestio 6 : Utrum morosa delectatio quam quis habet de peccato mortali sit peccatum mortale

Distinctio 25

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum liberum arbitrium sit solum respectu eorum quae sunt ad finem

Quaestio 2 : Utrum liberum arbitrium sit solum in habentibus intellectum

Quaestio 3 : Utrum inveniatur aequaliter in omnibus in quibus est

Quaestio 4 : Utrum liberum arbitrium possit cogi

Distinctio 26

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum gratia et virtus sint idem

Quaestio 2 : Utrum gratia sit in essentia animae sicut in subiecto

Quaestio 3 : Utrum divisio gratiae per operantem et cooperantem sit bona

Distinctio 27

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum virtus sit habitus

Quaestio 2 : Utrum habens gratiam possit mereri gloriam de condigno

Distinctio 28

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum sine gratia possit homo cognoscere aliquam veritatem

Quaestio 2 : Utrum sine gratia possit homo aliquod bonum facere

Quaestio 3 : Utrum sine gratia possit homo vitare quadcunque peccatum mortale

Quaestio 4 : Utrum sine gratia possit aliquis implere divina praecepta

Quaestio 5 : Utrum sine speciali motione spiritus sancti potest homo se ad gratiam praepare

Distinctio 29

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum homo in statu innocentiae indiguerit gratia

Quaestio 2 : Utrum habuisset omnes virtutes

Quaestio 3 : Utrum opera hominis fuissent tunc magis meritoria quam nunc

Distinctio 30

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum defectus quos sentimus in nobis scilicet mors et fames aegritudines et huiusmodi insint nobis a natura, an sint poena alicuius culpae

Quaestio 2 : Utrum aliquis defectus in nos per originem transiens possit habere proprie rationem culpae

Quaestio 3 : Utrum originale peccatum sit carentia iustitiae, an aliquid aliud

Quaestio 4 : Utrum alimentum convertatur in veritatem humanae naturae

Quaestio 5 : Utrum semen sit de superfluo alimenti

Distinctio 31

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum peccatum originale traducatur per originem carnis

Quaestio 2 : Utrum formatus miraculose ex humana carne puta digito vel pede contraheret peccatum originale

Quaestio 3 : Utrum peccatum originale sit in essentia animae, an in eius potentia tanquam in subiecto

Distinctio 32

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum peccatum originale tollatur in baptismo

Quaestio 2 : Utrum sit in anima a Deo

Quaestio 3 : Utrum omnes animae ab origine sint aequales

Distinctio 33

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum peccata proximorum parentum sint vel redundent in filios

Quaestio 2 : Utrum peccatum originale in unoquoque sit unum, an plura

Quaestio 3 : Utrum pueri decedentes in peccato originali doleant de carentia visionis divinae

Distinctio 34

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum ratio boni sit absoluta

Quaestio 2 : Utrum malum sit aliqua natura positiva

Quaestio 3 : Utrum bonum sit causa mali

Quaestio 4 : Utrum per malum culpae corrumpatur tota habilitas animae ad bonum

Distinctio 35

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum malum sufficienter dividatur per poenam et culpam

Quaestio 2 : Utrum omne peccatum consistat in aliquo actu

Quaestio 3 : Utrum peccatum consistat in actu exteriori

Distinctio 36

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum peccatum sit causa mali seu peccati

Quaestio 2 : Utrum peccatum sit poena peccati

Quaestio 3 : Utrum omnis poena insit nobis propter aliquam culpam

Distinctio 37

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum actio peccati sit a Deo

Quaestio 2 : Utrum Deus sit actor mali poenae vel econverso

Quaestio 3 : Utrum culpa plus habeat de ratione mali quam poena

Distinctio 38

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum bonitas actus voluntatis sit ex fine

Quaestio 2 : Utrum intentio sit actus voluntatis

Quaestio 3 : Utrum sit idem actus voluntatis respectu finis et eorum qui sunt ad finem

Quaestio 4 : Utrum omnium voluntatum bonarum sit unus finis

Distinctio 39

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum culpa per prius sit in voluntate, an in ratione.

Quaestio 2 : Utrum considerare mala sit malum ut eligere mala est malum

Quaestio 3 : Utrum voluntas naturaliter velit bonum

Quaestio 4 : Utrum conscientia pertineat ad intellectum, an ad voluntatem

Quaestio 5 : Utrum conscientia erronea obliget

Distinctio 40

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum aliqua actio possit esse indifferens ad bonum et ad malum

Quaestio 2 : Utrum dabilis sit aliquis actus indifferens inter meritum et demeritum

Quaestio 3 : Utrum idem actus possit esse bonus et malus

Distinctio 41

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum fides dirigat intentionem

Quaestio 2 : Utrum omne peccatum sit voluntarium

Distinctio 42

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum actus interior et exterior sint duo peccata

Quaestio 2 : Utrum actus interior et exterior in bonis sint duo merita

Quaestio 3 : Utrum transeunte actu peccati remaneat reatus poenae

Quaestio 4 : Utrum radices peccatorum bene assignentur in litera a magistro

Quaestio 5 : Utrum vitia capitalia bene distinguantur per septem quae sunt superbia, auaritia, etc

Quaestio 6 : Utrum peccatum conuenienter distinguatur per veniale et mortale

Quaestio 7 : Utrum peccatum veniale et mortale distinguantur per poenas eis debitas

Quaestio 8 : Utrum peccata inter se sint paria

Distinctio 43

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum sit aliquod peccatum in spiritum sanctum

Quaestio 2 : Utrum peccatum in spiritum sanctum sit irremissibile

Distinctio 44

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum potentia peccandi sit a Deo

Quaestio 2 : Utrum praelatio et quaecunque potestas dominandi sit a deo

Quaestio 3 : Utrum Christiani teneantur obedire prin- cipibus secularibus

Quaestio 4 : Utrum religiosi teneantur praelatis suis in omnibus obedire

Quaestio 5 : Vtri monachus teneatur plus obedire, an praelato suo religioso, an Episcopo, seu Papae

Liber 3

Praefatio

Distinctio 1

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum incarnatio sit possibilis

Quaestio 2 : Utrum vna persona potuerit incarnari sine alia

Quaestio 3 : Utrum plures personae possint assumere vnam naturam

Quaestio 4 : Utrum possibile sit aliquam naturam assumi circun- scriptis proprietatibus personalibus

Quaestio 5 : Utrum natura humana possit subsistere in alieno supposito creato angelico vel alio

Distinctio 2

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum vna persona diuina possit assumere naturam irrationalem

Quaestio 2 : Utrum filius Dei assumpserit naturam huma- nam quoad partes omnes simul, an ordine quodam

Quaestio 3 : Utrum natura humana fuerit assumpta mediante gratia

Distinctio 3

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum beata virgo indiguit sanctificatione

Quaestio 2 : Utrum Maria fuerit sanctificata ante nati- uitatem ex vtero

Quaestio 3 : Utrum beata virgo per primam sanctificationem fuerit liberata a fomite

Quaestio 4 : Utrum beata virgo post sanctificationem peccare potuit

Distinctio 4

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum Christus debeat dici filius spiritus sancti

Quaestio 2 : Utrum virgo beata possit dici mater Dei

Quaestio 3 : Utrum gratia fuerit in Christo naturalis

Distinctio 5

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum naturae diuinae conueniat assumere naturam humanam

Quaestio 2 : Utrum terminus assumptionis sit tura, an persona

Quaestio 3 : Utrum vnio naturae humanae ad verbum sit maxima vnionum

Distinctio 6

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum in Christo sit pluralitas suppositorum

Quaestio 2 : Utrum in Christo sit tantum vnum esse in, plura

Quaestio 3 : Utrum persona verbi post incarnationem fuerit composita

Quaestio 4 : Utrum natura humana fuerit vnita filio Dei accidentaliter

Distinctio 7

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum ista sit vera Deus factus est homo

Quaestio 2 : Utrum haec propositio si vera, homo fa- ctus est Deus

Quaestio 3 : Utrum haec sit vera filius Dei praedestinatus est esse homo

Distinctio 8

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum nasci competat naturae an personae

Quaestio 2 : Utrum in Christo fuerint plures natiuitates

Quaestio 3 : Utrum in Christo sint duae filiationes

Distinctio 9

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum latria sit virtus

Quaestio 2 : Utrum latria sit soli Deo exhibenda

Quaestio 3 : Utrum dulia distinguatur a latria

Distinctio 10

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum Christus secundum quod homo sit persona

Quaestio 2 : Utrum conueniat Deo aliquem adoptare in filium

Quaestio 3 : Utrum praedestinatio Christi sit causa nostrae praedestinationis

Distinctio 11

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum Christus possit dici simpliciter creatura

Quaestio 2 : Utrum illa quae sunt humanae naturae possint dici de filio Dei

Distinctio 12

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum haec sit vera, Christus incepit esse

Quaestio 2 : Utrum Christus potuerit peccare

Quaestio 3 : Utrum Christus debuerit assumere naturam humanam, ex stirpe Adae

Distinctio 13

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum in Christo fuerit gratiae plenitudo

Quaestio 2 : Utrum Christus secundum quod homo, sit, caput Ecclesiae

Distinctio 14

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum anima Christi perfectius videat essentiam diuinam, quam quaecunque alia creatura

Quaestio 2 : Utrum anima Christi videndo Deum, videat in ipso omnia

Quaestio 3 : Utrum praeter cognitionem rerum in verbo data fuerit Christo cognitio rerum in proprio genere

Quaestio 4 : Utrum in Christo fuerit scientia modo humano acquisita

Quaestio 5 : Utrum anima Christi habuerit omnipotentiam

Distinctio 15

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum Christus debuerit assumere naturam humanam cum defectibus corporalibus

Quaestio 2 : Utrum anima Christi fuerit passibilis

Quaestio 3 : Utrum dolor passionis Christi fuerit maior omnibus aliis doloribus

Distinctio 16

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum necessitas moriendi fuerit in Christo

Quaestio 2 : Utrum claritas transfigurationis fuerit gloriosa

Distinctio 17

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum voluntas humana in Christo semper fuerit conformis voluntati diuinae

Quaestio 2 : Utrum conueniens fuerit Christum orare

Praeambulum

Distinctio 18

Quaestio 1 : Utrum in Christo fuerit tantum vna actio

Quaestio 2 : Utrum Christus meruerit aliquid in instanti suae conceptionis

Quaestio 3 : Utrum Christus per passionem suam aliquid meruerit

Distinctio 19

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum per passionem Christi simus liberati ab omni peccato

Quaestio 2 : Utrum propter liberationem nostram factam per passionem Christus dicatur redemptor noster

Distinctio 20

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum humana natura debuerit reparari per satisfactionem

Quaestio 2 : Utrum aliqua pura creatura potuerit satisfacere pro natura humana

Distinctio 21

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum in morte Christi diuinitas fuerit separata ab humanitate

Quaestio 2 : Utrum corpus Christi debuerit post mortem corrumpi siue incinerari

Distinctio 22

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum Christus in triduo fuerit homo

Quaestio 2 : Utrum torus Christus fuerit in sepulchro

Quaestio 3 : Utrum Christus secundum animam descenderit ad infernum

Quaestio 4 : Utrum Christus descenderit ad infernum damnatorum

Quaestio 5 : In conueniens fuerit Christum tertia die resurgere

Quaestio 6 : Utrum Christus debuerit probare resurrectionem suam per argumenta

Quaestio 7 : Utrum conueniens fuerit Christum ascendere super omnes coelos

Quaestio 8 : Utrum Christus ascenderit super conuexum coeli empyrei

Distinctio 23

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum indigeamus habitibus

Quaestio 2 : Utrum habitus faciat aliquid ad intensionem actus

Quaestio 3 : Utrum habitus aliquid faciat ad determinationem actus

Quaestio 4 : Utrum habitus faciat aliquid ad facilitatem actus

Quaestio 5 : Utrum praeter habitus intellectuales acquisitos indigeamus habitibus theologicis

Quaestio 6 : Utrum fides sit habitus virtuosus

Quaestio 7 : Utrum actus fidei sit certior quam actus scientiae, an e conuerso

Quaestio 8 : Utrum charitas sit forma fidei

Quaestio 9 : In quo vt in subiecto sit fides

Distinctio 24

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum deus sit obiectum fidei

Quaestio 2 : Utrum fidei possit subesse falsum

Quaestio 3 : Utrum ratio inducta ad ea quae sunt fidei diminuat fidei meritum

Distinctio 25

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum necessarium sit ad salutem, et semper fuerit habere fidem explicitam

Quaestio 2 : Utrum articuli conueni in Symbolo

Quaestio 3 : Utrum fides infusa sufficiat ad eliciendum actum fidei sine fide acquisita

Distinctio 26

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum spes sit virtus

Quaestio 2 : Utrum spes sit virtus theologica

Quaestio 3 : Utrum spes habeat certitudinem

Distinctio 27

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum amor prout est passio appetitus sit principalis passio

Quaestio 2 : Utrum amor Dei habeat modum

Quaestio 3 : Utrum modus diligendi Deum possit in via impleri

Distinctio 28

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum omnia ex charitate sint diligenda

Quaestio 2 : Utrum homo ex charitate debeat diligere seipsum

Distinctio 29

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum in caritate sit ordo

Quaestio 2 : Utrum teneamur diligere Deum plusquam nos

Quaestio 3 : Utrum in amore dei possit haberi aliquis respectus ad aliquam mercedem

Quaestio 4 : Utrum extranei meliores sint magis diligendi quam propinqui mali vel non aeque boni

Distinctio 30

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum de necessitate salutis sit diligere inimicos

Quaestio 2 : Utrum diligere amicum sit magis meritorium quam diligere inimicum, an econuerso

Distinctio 31

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum charitas semel habita possit amitti

Quaestio 2 : Utrum resurgens a peccato resurgat ad caritatem maiorem, an minorem, an aequalem illi a qua cecidit

Quaestio 3 : Utrum habitus fidei remaneat vel possit remanere in patria

Quaestio 4 : Utrum fides quantum ad actum possit remanere in patria

Quaestio 5 : Utrum imperfectio sit de essentia actus fidei

Quaestio 6 : Utrum charitas euacuetur in patria

Quaestio 7 : Utrum scientia euacuetur in patria

Distinctio 32

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum Deus aequaliter omnia diligat

Distinctio 33

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum virtutes insint nobis a natura

Quaestio 2 : Utrum virtutes causentur in nobis ex actibus

Quaestio 3 : Utrum virtus consistat in medio

Quaestio 4 : Utrum virtutes morales remaneant in patria

Quaestio 5 : Utrum sint quatuor virtutes cardinales vel principales

Quaestio 6 : Utrum praeter virtutes morales acquisitas oporteat in homine ponere aliquas virtutes morales infusas

Distinctio 34

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum dona sint eadem cum virtutibus, an distincta ab eis

Quaestio 2 : Utrum sint praecise septem dona

Quaestio 3 : Utrum dona maneant in patria

Quaestio 4 : Utrum timor seruilis sit bonus

Quaestio 5 : Quomodo differunt timor seruilis, initialis, et castus inter se

Quaestio 6 : Utrum crescente charitate decrescat timor

Distinctio 35

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum diuisio vitae per actiuam et contemplatiuam sit sufficiens

Quaestio 2 : Utrum actiua vita sit contemplatiua melior, an contra

Quaestio 3 : Utrum vita actiua sit maioris meriti quam contemplatiua

Distinctio 36

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum virtutes morales sint connexae cum Theologicis

Quaestio 2 : Utrum virtutes morales habeant connexionem cum intellectualibus

Quaestio 3 : Utrum virtutes morales sint inter se connexae

Quaestio 4 : Utrum vitia sint connexa

Quaestio 5 : Utrum omnes virtutes habeantur aequaliter

Distinctio 37

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum praecepta decalogi conuenienter enumerentur

Quaestio 2 : Utrum tradere mutuum sub vsura sit licitum

Quaestio 3 : Utrum vsurario non repetenti aliquid vltra sortem, vel si receperit, postea restituit, teneatur qui mutuum ab eo accepit, facere aliquam recompensationem

Quaestio 4 : Utrum liceat accipere pecuniam mutuo sub vsuris

Distinctio 38

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum omne mendacium sit peccatum

Quaestio 2 : Utrum omne mendacium sit peccatum mortale

Distinctio 39

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum iuramentum sit licitum

Quaestio 2 : Utrum iuramentum coactum sit obligatorium

Quaestio 3 : Utrum iuramentum incautum sit obligatorium

Quaestio 4 : Utrum iuramentum promissotium factum sub conditione inhonesta sit obligatorium

Quaestio 5 : Utrum periurium sit peccatum mortale

Distinctio 40

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum haec duo praecepta non concupisces vxorem et non desiderabis rem proximi tui, conuenienter distinguantur ab illis non moechaberis, et non furtum facies

Quaestio 2 : Utrum lex vetus cohiberet solum manum an et animum

Quaestio 3 : Utrum lex vetus occideret, an iustificaret

Liber 4

Praefatio

Distinctio 1

Pars 1

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum diffinitio sacramenti bene assignetur a Doctoribus

Quaestio 2 : Utrum genus humanum indiguerit sacramentis

Quaestio 3 : Utrum sacramenta consistant in rebus

Quaestio 4 : Utrum in sacramentis nouae legis sit aliqua virtus inhaerens causatiua gratiae, characteris, ornatus, vel cuiuscunque alterius dispositionis

Quaestio 5 : Utrum sacramenta veteris legis conferebant gratiam

Pars 2

Praeambulum

Quaestio 6 : Utrum circuncisio fuerit conuenienter instituta

Quaestio 7 : Utrum circuncisio auferebat culpam, et conferebat gratiam

Quaestio 8 : Utrum sola fides parentum sufficeret paruulis ad salutem sine signo exteriori

Quaestio 9 : Utrum legalia debuerint cessare in aduentu Christi

Distinctio 2

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum omnia sacramenta nouae legis fuerint immediate a Deo instituta

Quaestio 2 : Utrum sint plura sacramenta quam septem, et an bene ordinentur

Quaestio 3 : Utrum baptismus Ioannis fuerit sacramentum a Deo institutum

Quaestio 4 : Utrum baptizati baptismo Ioannis debuerint rebaptizari baptismo Christi

Distinctio 3

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum haec forma, Ego te baptizo in nomine patris, et filij, et spiritus sancti, sit vera forma baptismi

Quaestio 2 : Utrum circa formam baptismi possit aliquid immutari saluo sacramento

Quaestio 3 : Utrum plures possint simul vnum baptizare

Quaestio 4 : Utrum baptismus debeat fieri in aqua

Distinctio 4

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum character sit aliquid in anima

Quaestio 2 : Utrum per baptismum remittatur omne peccatum quantum ad culpam

Quaestio 3 : Utrum per baptismum deleatur omnis

Quaestio 4 : Utrum recedente fictione ab eo qui ficte baptismum suscepit, talis consequatur baptismi effectum

Quaestio 5 : Utrum carentibus usu rationis conferendus sit baptismus

Quaestio 6 : Utrum filij infidelium debeant baptizari inuitis parentibus eorum

Quaestio 7 : Utrum paruuli infidelium baptizati inuitis parentibus suscipiant verum sacramentum

Quaestio 8 : Utrum baptismus flaminis et sanguinis suppleat vicem baptismi aquae

Distinctio 5

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum a malis ministris possit conferri verus baptismus

Quaestio 2 : Utrum malus minister baptizando peccet

Quaestio 3 : Utrum Christus secundum quod homo habuerit potestatem operandi interiorem effectum sacramentorum

Quaestio 4 : Utrum Christus potuit dare hominibus potestatem dimittendi peccata

Distinctio 6

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum aliquis possit sanctificari ante natiuitatem ex vtero

Quaestio 2 : Utrum ad baptismum requiratur intentio ministri

Quaestio 3 : Utrum catechismus debeat praecedere baptismum

Quaestio 4 : Utrum exorcismus debeat praecedere baptismum, et vtrum sit alicuius efficaciae

Distinctio 7

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum confirmatio sit sacramentum

Quaestio 2 : Utrum chrisma sit materia conueniens huius sacramenti

Quaestio 3 : Utrum aliquis non ordinatus possit sacramentum confirmationis conferre

Quaestio 4 : Utrum ex commissione Papae sacramentum confirmationis possit ab alio quam ab episcopo conferri

Distinctio 8

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum Eucharistia sit sacramentum

Quaestio 2 : Utrum formae consecrationis panis et vini sint conuenientes

Quaestio 3 : Utrum formae consecrationis corporis et sanguinis Christi sint connexae

Quaestio 4 : Utrum corpus Christi possit licite sumi post medicinam, vel post cibum sumptum per modum medicinae

Distinctio 9

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum sint modi manducandi hoc sacramentum

Quaestio 2 : Utrum manducatio Eucharistiae sit de necessitate salutis

Quaestio 3 : Utrum solius hominis sit sumere sacramentum Eucharistiae

Quaestio 4 : Utrum peccator sumens hoc sacramentum Eucharistiae peccet mortaliter

Quaestio 5 : Utrum liceat sacerdoti dare Eucharistiam illi quem scit esse in peccato mortali

Distinctio 10

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum corpus Christi natum de virgine sit realiter in sacramento Eucharistiae

Quaestio 2 : Utrum totus Christus sit in Eucharistia

Quaestio 3 : Utrum corpus Christi moueatur ad motum hostiae

Quaestio 4 : Utrum corpus Christi in Eucharistia possit videri ab oculo glorificato

Distinctio 11

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum corpus Christi sit in Eucharistia per conuersionem panis in ipsum, vel vtrum cum corpore Christi remaneat substantia panis

Quaestio 2 : Utrum Deus possit conuertere quodlibet in quodlibet

Quaestio 3 : Qualis sit conuersio substantiae panis et vini in corpus Christi et eius sanguinem

Quaestio 4 : Utrum panis de frumenio et vinum vitis sint conueniens materia Eucharistiae

Quaestio 5 : Utrum aqua miscenda sit vino in sacramento Eucharistiae

Quaestio 6 : Utrum sacerdos possit consecrare panem et vinum in quantacunque quantitate

Quaestio 7 : Utrum sacerdos intendens consecrare tantum decem hostias, si inueniat vndecim an vndecima sit consecrata

Distinctio 12

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum Deus possit facere quodlibet. accidens sine subiecto

Quaestio 2 : Utrum species sacramentales possint, aliquid naturaliter immutate

Quaestio 3 : Utrum desinat esse sanguis Christi per admistionem noui vini speciebus vini consecrati

Quaestio 4 : Utrum effectus Eucharistiae sit augmentum gratiae seu charitatis

Quaestio 5 : Utrum sit laudabile sumere sacramentum Eucharistiae omni die

Distinctio 13

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum consecratio huius sacramenti proprie conueniat sacerdotibus

Quaestio 2 : Utrum liceat sacerdotibus penitus cessare a celebratione missae

Quaestio 3 : Utrum plures sacerdotes possint eandem hostiam consecrare

Quaestio 4 : Utrum solis sacerdotibus liceat sacramentum Eucharistiae populo ministrare

Quaestio 5 : Utrum haeretici sint tolerandi

Distinctio 14

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum poenitentia sit virtus

Quaestio 2 : Utrum poenitentia sit virtus generalis

Quaestio 3 : Utrum poenitentia sit sacramentum

Quaestio 4 : Utrum poenitentia debeat solemnizari

Quaestio 5 : Utrum effectus poenitentiae bene assignentur

Quaestio 6 : Utrum aliquis posset excidere a vera poenitentia

Distinctio 15

Pars 1

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum homo possit satisfacere Deo de aliquo peccato mortali

Quaestio 2 : Utrum aliquis possit satisfacere de vno peccato non satisfaciendo de altero

Quaestio 3 : Utrum bona opera facta extra charitatem sint alicuius boni temporalis meritoria

Quaestio 4 : Utrum bona facta extra caritatem mereatur diminutionem poenae inferni

Pars 2

Praeambulum

Quaestio 5 : Utrum satisfactio debeat fieri per opera poenalia

Quaestio 6 : Utrum eleemosyna sit pars satisfactionis

Quaestio 7 : Utrum eleemosynae spirituales sint potiores corporalibus an econtrario

Quaestio 8 : A quibus personis debeat fieri eleemosyna, et quibus personis sit danda, et de quibus rebus sit facienda

Quaestio 9 : Utrum ieiunia per ecclesiam instituta sint sub praecepto

Quaestio 10 : Utrum omnes teneantur ad seruandum ieiunia ab ecclesia instituta

Quaestio 11 : Utrum comedens tempore ieiunij plusquam semel qualibet vice peccet mortaliter

Quaestio 12 : Utrum oratio sit in praecepto

Distinctio 16

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum contritio, confessio, et satisfactio sint partes poenitentiae

Quaestio 2 : Utrum peccatum veniale possit remitti sine mortali

Quaestio 3 : Utrum circunstantiae possunt mutare speciem peccati vel eam intendere seu minuere

Quaestio 4 : Utrum omnes circunstantiae peccatorum sint confitendae

Quaestio 5 : Utrum ludi, spectacula, militia, et negotiatio, impediant poenitentiam

Distinctio 17

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum illa quae concurrunt ad iustificationem impii sint simul vel habeant ordinem quo vnum praecedat alium

Quaestio 2 : Utrum in contritione ante confessionem et satisfactionem remittatur culpa

Quaestio 3 : Utrum per contritionem dimittatur aliquid de poena culpae seu peccato debita

Quaestio 4 : Utrum dolor contritionis debeat esse maximus

Quaestio 5 : Utrum vere contritus plus debeat eligere poenam inferni, an omnino non esse quam peccare

Quaestio 6 : Utrum fortis secundum fortitudinem virtutis moralis debeat vel ei liceat in quocunque casu eligere mortem

Quaestio 7 : Utrum culpa sit magis odienda fideli, quia est offensiua Dei, quam quia est nociua sibi

Quaestio 8 : Quo iure confessio sit introducta

Quaestio 9 : Utrum confessio sit ad salutem necessaria

Quaestio 10 : Utrum peccator postquam peccauit statim teneatur conteri et confiteri habita copia sacerdotis

Quaestio 11 : Utrum sit necessarium confiteri sacerdoti, an sufficiat alteri confiteri

Quaestio 12 : Utrum necessarium sit confiteri proprio sacerdoti et non alij etiam habenti priuilegium vel mandatum etc.

Quaestio 13 : Utrum confessio facta ab illo qui non poenitet valeat: an oporteat eum iterum confiteri

Quaestio 14 : Utrum confitens et non poenitens impleat praeceptum ecclesiae de confitendo semel in anno

Quaestio 15 : Utrum confessio debeat fieri integraliter vni et eidem

Distinctio 18

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum claues sint in ecclesia

Quaestio 2 : Utrum potestas clauium se extendat ad culpam et poenam culpae debitam clauium

Quaestio 3 : Utrum ecclesia debeat vti excommunicatione

Quaestio 4 : Utrum sententia excommunicationis iniuste lata liget

Quaestio 5 : Utrum scienter participans cum excommunicato peccet mortaliter

Distinctio 19

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum soli sacerdotes noui testamenti habeant claues

Quaestio 2 : Utrum quilibet sacerdos possit vti claue in quemlibet

Quaestio 3 : Utrum correctio fraterna cadat sub praecepto

Quaestio 4 : Utrum in correctione fraterna debeat secreta monitio praecedere denunciationem

Distinctio 20

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum ille qui implet poenitentiam a sacerdote sibi iniunctam sit totaliter liberatus

Quaestio 2 : Utrum vnus posset pro alio satisfacere

Quaestio 3 : Utrum indulgentiae aliquid valeant

Quaestio 4 : Utrum indulgentiae tantum valeant quantum sonant

Quaestio 5 : Quis potest dare indulgentias

Distinctio 21

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum post hanc vitam peccata aliqua remittantur quo ad culpam

Quaestio 2 : Utrum veniale adiunctum mortali in damnatis puniatur poena aeterna

Quaestio 3 : Utrum confessio generalis aliquid valeat

Quaestio 4 : Utrum in quolibet casu teneatur sacerdos celare peccata quae audit in confessione

Distinctio 22

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum peccata dimissa per poenitentiam redeant per sequentem culpam

Quaestio 2 : Utrum haec forma sit conueniens sacramento poenitentiae, Ego te absoluo, etc.

Distinctio 23

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum extrema vnctio sit sacramentum

Quaestio 2 : Utrum oleum consecratum per episcopum sit conueniens materia huius sacramenti

Quaestio 3 : Utrum sacerdos sit proprius minister sacramenti extremae vnctionis

Quaestio 4 : Utrum hoc sacramentum debeat dari sanis

Distinctio 24

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum ordo sit sacramentum

Quaestio 2 : Utrum sint tantum septem ordines

Quaestio 3 : Utrum in singulis ordinibus imprimatur character

Quaestio 4 : Utrum corona sit ordo

Quaestio 5 : Utrum in ecclesia sit aliqua potestas maior sacerdotali

Quaestio 6 : Utrum episcopatus sit ordo

Distinctio 25

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum omnis episcopus possit conferre ordines

Quaestio 2 : Utrum mulier vel puer possint ordinari

Quaestio 3 : Utrum sit licitum spiritualia vendere vel emere pretio temporali

Quaestio 4 : Utrum simonia commitatur illis tribus modis consuetis assignari, scilicet per munus a manu, per mu nus a lingua, et per munus ab obsequio

Quaestio 5 : Utrum praelatus aliquis posset excusari a vitio simoniae conferendo pro pecunia simplicem canoni catum, vel simplex beneficium cui non sit annexa cura animarum, vel sacer ordo

Distinctio 26

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum matrimonium sit licitum

Quaestio 2 : Utrum matrimonium cadat sub praecepto

Quaestio 3 : An matrimonium sit sacramentum

Distinctio 27

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum consensus expressus per verba de praesenti causet matrimonium

Quaestio 2 : Utrum matrimonium soluatur per religionis ingressum

Quaestio 3 : Utrum conuenienter assignetur tempus sponsalium, scilicet quod possint contrahi post septennium

Quaestio 4 : Utrum cum bigamo liceat dispensare

Distinctio 28

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum consensus de futuro cum carnali copula sequente sufficiat ad matrimonium

Quaestio 2 : Utrum consensus de praesenti conditiona faciat matrimonium

Distinctio 29

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum consensus possit esse coactus: vel vtrum voluntas possit cogi ad consensum vel ad quemcunque alium actum

Quaestio 2 : Utrum consensus coactus sufficiat ad matrimonium contrahendum

Distinctio 30

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum error impediat matrimonium

Quaestio 2 : Utrum decuerit beatam virginem matrimonio copulari

Distinctio 31

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum matrimonium indigeat aliquibus bonis excusantibus ipsum

Quaestio 2 : Utrum praedicta bona sint de necessitate sacramenti matrimonii

Quaestio 3 : Utrum fides, proles, et sacramentum sufficienter excusent actum coniugalem

Quaestio 4 : Utrum sine praedictis bonis possit actus matrimonii a peccato totaliter excusari

Distinctio 32

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum quilibet coniugum teneatur alteri ad tedditionem debiti ex necessitate praecepti

Quaestio 2 : Utrum vnus coniugum siue licentia alterius possit continentiam vovere

Distinctio 33

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum sit licitum vel aliquando fuerit simul habere plures vxores

Quaestio 2 : Utrum fornicatio simplex sit peccatum mortale

Quaestio 3 : Utrum in veteri lege licitum fuerat viro vxorem repudiare

Quaestio 4 : Utrum virginitas sit praeferenda matrimonio

Distinctio 34

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum matrimonio sint assignanda aliqua impedimenta

Quaestio 2 : Utrum impotentia ad actum matrimonii impediat matrimonium

Distinctio 35

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum liceat vxorem dimittere causa fornicationis

Quaestio 2 : Utrum dimittens vxorem ob fornicationem possit alteri nubere

Distinctio 36

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum seruitus impediat matrimonium

Quaestio 2 : Utrum seruus possit contrahere matrimonium sine consensu domini sui

Distinctio 37

Praeambulum

Quaestio 1 : vtrum sacer ordo impediat matrimonium

Quaestio 2 : Utrum occisio vxoris impediat matrimonium

Distinctio 38

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum votum solemne impediat matrimonium contrahendum, et dirimat contractum

Quaestio 2 : Utrum in solemni voro continentiae possit Papa dispensare

Quaestio 3 : Utrum omne scandalum sit peccatum

Quaestio 4 : Utrum bona spiritualia sint dimittenda propter scandalum

Distinctio 39

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum fidelis possit contrahere matrimonium cum infideli

Quaestio 2 : Utrum coniunx conuersus ad fidem possit dimittere infidelem nolentem cohabitare cum eo sine contumelia creatoris, et absque eo quod pertrahat ipsum ad errorem

Distinctio 40

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum consanguinitas impediat matrimonium.

Distinctio 41

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum affinitas impediat matrimonium

Quaestio 2 : Utrum ex sponsalibus contrahatur aliquod vinculum attinentiae quod possit matrimonium impedire

Quaestio 3 : Utrum aliqua proles sit illegitima

Quaestio 4 : Utrum matrimonium contractum inter affines vel consanguineos sit dirimendum

Distinctio 42

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum spiritualis cognatio impediat matrimonium

Quaestio 2 : Utrum cognatio legalis impediat matrimonium

Quaestio 3 : Utrum secundae nuptiae sint licitae

Distinctio 43

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum possit idem homo resurgere

Quaestio 2 : Utrum aliquid corruptum possit per naturam idem numero reparari

Quaestio 3 : Utrum illud cuius essentia totaliter perit vel per annihilationem vel per corruptionem possit virtute diuina idem numero reparari

Quaestio 4 : Utrum resurrectio mortuorum fiet in instanti, an in tempore

Distinctio 44

Pars 1

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum ad hoc quod idem homo numero resurgat, requiratur quod formetur corpus eius eisdem pulueribus in quos fuit resolutum

Quaestio 2 : Utrum omnes tam boni quam mali integraliter resurgent

Quaestio 3 : Utrum corpora resurgant sine deformitatibus quas habuerunt hic

Quaestio 4 : Utrum corpora bonorum sint futura impassibilia per aliquam formam sibi inexistentem

Quaestio 5 : Utrum per aliquam formam sibi inhaerentem corpus gloriosum possit simul esse cum alio corpore glorioso vel non glorioso

Quaestio 6 : Utrum virtute diuina corpus gloriosum possit esse cum alio corpore glorioso velnon glorioso

Quaestio 7 : Utrum corpora gloriosa ratione suae agilitatis possint moueri in instanti de loco ad locum

Quaestio 8 : vtrum corpora gloriosa habeant claritatem

Pars 2

Praeambulum

Quaestio 9 : Utrum ignis inferni sit corporeus

Quaestio 10 : Utrum corpora damnatorum post resurrectionem patiantur ab igne passione proprie dicta

Quaestio 11 : Utrum animae damnatorum ante resurrectionem corporum patiantur ab igne

Distinctio 45

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum suffragia vivorum prosint defunctis

Quaestio 2 : Utrum suffragia prosint existentibus in inferno

Quaestio 3 : Utrum suffragia facta pro aliquo ipsi soli valeant et non aliis pro quibus non fiunt

Quaestio 4 : Utrum sancti cognoscant orationes nostras quas ad eos dirigimus

Distinctio 46

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum iustitia sit in deo

Quaestio 2 : Utrum poena aeterna debeatur peccato mortali

Quaestio 3 : Utrum punitione malorum concurrat diuina misericordia et iustitia

Distinctio 47

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum generale iudicium sit futurum

Quaestio 2 : Utrum in generali iudicio quilibet cognoscat peccata sua omnia, et peccata aliorum

Quaestio 3 : Utrum mundus sit purgandus per ignem eiusdem speciei cum igne nostro

Distinctio 48

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum Christus iudicabit in forma humana

Quaestio 2 : Utrum diuinitas possit videri a malis sine gaudio

Quaestio 3 : Utrum motus coeli cessabit

Distinctio 49

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum beatitudo consistat in bonis corporis

Quaestio 2 : Utrum aliquis intellectus creatus possit videre deum clare et manifeste visione intellectuali

Quaestio 3 : Utrum beati videntes diuinam essentiam, videant in ipsa omnia alia

Quaestio 4 : Utrum beatitudo nostra consistat principaliter in visione diuinae essentiae

Quaestio 5 : Utrum deus posset esse immediatum obiectum delectationis

Quaestio 6 : Utrum viatori manenti in statu viae possit communicari visio dei intuitiua quae non sit beatifica

Quaestio 7 : Utrum beatitudo sanctorum sit futura maior post resurrectionem quam sit modo

Quaestio 8 : Utrum omnes homines appetant summe et de necessitate beatitudinem

Distinctio 50

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum in inferno sit tantum poena ignis

Quaestio 2 : Utrum damnati vellent plus non esse, quam esse in miseria poenae

Quaestio 3 : Utrum beati videant poenas damnatorum

Prev

How to Cite

Next

Quaestio 7

Utrum eadem forma numero possit esse intensa et remissa
1

QVAISTIO SEPTIMA. Vtrum eadem forma numero possit esse intensa & remissa. Thom. 1. 2. 4. 52. artic. I. & 22. 4. 14. artic. 4. & 5.

2

AD secundum sic proceditur. Et arguitur quod eadem forma numero non possit esse intensa & remissa, quia sicut se habet vbi ad motum localem, sic se habet forma ad motum alterationis vel intensionis: Sed in toto motu locali non est idem vbi sed semper aliud & aliud: ergo in motu intensionis non est eadem forma, sed semper alia & alia.

3

Item in motu intensionis forma quae prius erat remissas maneret eadem in motu & in eius termino, aut maneret eadem in propria forma, aut non. Si maneret eadem in propria forma, ergo maneret remissa sicut erat prius quod est contra sensum, & etiam contra rationem, quia nulla facta esset intensio per motum intensionis, vel si facta esset intensio, tunc eadem forma maneret remissa & esset facta intensa quod est impossibile, quia tunc simul esset intensa & remissa. Relinquitur ergo quod non manet in propria forma, sed forma quae non est in propria forma non manet eadem forma, quia sua entitas & identitas est sua propria formalitas, ergo &c. Item de his quae pertinent per se ad transmutationem es parte transmutati solum subiectum est illud quod manet idem in tota sua transmutatione, vt patet ex primo Physicorum, si ergo in motu intensionis & remissionis, manet eadem forma intensa & remissa, sequitur o ipsa sit subiectum talis motus & non terminus a quo vel ad quem, quod non est verum.

4

Item agens intendens formam, aut imprimit aliquid diuersum a praecedente aut non: Si non, ergo nulla variatio est in intensione quod est contra sensum. Si sic, ergo forma intensa quam imprimit est diuersa a praecedente remissa: ergo non est eadem intensa & remissa.

5

Item motus incompossibiles habent terminos incompossibiles: sed motus intensionis & remissionis sunt incompossibiles, ergo forma remissa & forma intensa quae sunt termini praedictorum motuum sunt incompossibiles, & per consequens non possunt esse eadem forma.

6

IN CONTRARIVM arguitur, quia si intensum & remissum sunt formae realiter differentes tot erun formae realiter differentes in alteratione quot erunt differentiae ibi secundum magis & minus: sed illae sunt infinitae, ergo essent infinitae formae quod est impossibile. Maior patet, quia magis & minus se habent sicut intensum & remissum. Probatio minoris, quia tot sunt differentiae secundum magis & minus quot nunc possunt accipi in toto tempore alterationis, quia non est dare duo nunc in quibus mobile sit intensum aeque, alioquin non moueretur, sed quiesceret consimiliter se habens nunc vt prius, sed tempore quodlibet possunt accipi infinita nunc, ergo &c Item si per motum intensionis forma remissa abiicitur, aui ergo abiicitur in tempore aut nunc: Si in tempore, ergo in tempore illo praecedens forma remansit cum eo quod acquisitum est per alterationem, & per consequens cedit in essentiam eandem, quia duae formae solo numero differentes non possunt simul esse in eodem subiecto. Sic dicatur quod in instanti, eadem ratione forma sequens erit acquisita in instanti, & sic nulla talis alteratio erit continua quod est inconueniens.

7

Item frigidum remittens calidum, aut nihil, aut aliquiimprimit. Si aliquid, aut calorem, aut frigus, non calorem, quia frigidi non est calefacere per se, nec immittit frigus, quia calor ibi remanet, sicut patet ad sensum: Calor autem & frigus cum sint contraria, non possunt simul esse: Relinquitur ergo quod nihil immittat, & sic nihil est ibi de nouo, quod non esset prius, est ergo eadem forma penitus intensa prius, postea remissa.

8

RESPONSIO. Circa quaestionem istam videnda sunt tria. Primum est quod principaliter quaeritur, videlicet vtrum forma intensa & remissa sit vna forma secundum numerum an plures. Secundum est si sit vna, vtrum sit vna vnitate indiuisibi¬ litatis, an continuitatis. Tertium est si sit vna vnitate continuitatis & non indiuisibilitatis, (Cum omne continuum habeat partes) vtrum illae partes sint signabiles an non

9

QVANTVM ad primum dicendum est quod supponendo alterationem per quam forma intenditur esse verum motum continuum necesse est formam intensam & remissam vnam esse numero, quod patet tripliciter. Primo sic vnius motus secundum numerum necesse est esse vnum terminum secundum numerum, sed alteratio continua per quam forma intenditur est vnus motus secundum numerum quia vera vnitas motus est eius continuitas, ergo forma quae est terminus eius est vna secundi numerum, minor de se patet, sed maior probatur, primo per Ar stotelem quinto physicorum qui hoc dicit expresse. Secundo quia vnius motus secundum numerum est solum vnum actu mutatum esse secundum numerum, sed secundum plures forma numero totaliter differentes non potest vnum esse numero mutatum esse in actu, sed sunt necessario plura, ergo vnus motus secundum numerum non potest terminari ad plures formas secundum, numerum, sed solum ad vnam. Tunc sic terminus motus non acquiritur totus simul, & subito, sed successiue. Alioquin motus qui nihil aliud est quam termini acquisitio non esset continuus & successiuus quod vt manifestum est, est impossibile, sed in illa successiione est intensum & remissum secundum illam formam quae acquiritur quae est vna numero vt probatum est, ergo eadem forma secundum numerum est intensa & remissa, quod autem in illa successione sit intensum & remissum patet: quia mobile quod se habet similiter nunc vt prius, non mouetur, sed potius quiescit, sed sit in tota successione motus pequem forma intenditur forma non variatur secundum intensun & remissum, sed est in eodem gradu tunc subiectum talis form sic se habet secundum illam similiter nunc vt prius, ergo non mouetur sed quiescit, & sic habens motum non mouetur quo est impossibile, quare &c.

10

Secundo sic, aeque necessariam habitudinem habet motus alterationis successiuae ad formam fluentem sicut ad mobile 8 ad tempus, sed vnitas numeralis motus requirit necessario vnitatem mobilis numeralis & vnitatem numeralem temporis, er go & formae fluentis, sed in forma fluente sunt necessario gradus secundum intensum & remissum ergo &c.

11

Tertio sic, quia si latitudo intensi & remissi non est in aliqua forma secundum numerum cum nulla latitudo sit in ea nisi forte secundum extensionem de qua nihil ad propositum. Tunc quaelibet alteratio esset acceptio vnius formae indiuisibilis, sec talis acceptio est subita mutatio, & non motus successiuus, ergsupposito quod alteratio sit motus continuus, necesse est quo"forma illa acquisita per motum illum, vna numero existens habeat latitudinem intensi & remissi, quod est primum & principale propositum.

12

QVANTVM ad secundum dicendum est quod tali: forma non est vna indiuisibilitate, sed continuitate, quod patet primo quia terminus motus acquiritur successiue vt probati est. Sed indiuisibile non potest acquiri successiue sed necessario acquiritur totum simul cum non habeat partem & partem, erge forma quae est terminus modus est vna vnitate continuitatis & non indiuisibilitatis.

13

Secundo sic, motus ad formam est fluxus formae, vel forma fluens: Et ideo idem iudicium videtur esse de vnitate motus, & de vnitate formae, sed motus est vnus vnitate continuitatis suarum partium, & non vnitate indiuisibilitatis, ergo forma qua acquiritur per motum non est vna vnitate indiuisibilitatis sed continuitatis.

14

Tertio per idem per Aristotel. 6. Physic. vbi dicit quod in motu omnia sunt indiuisibilia, mobile, tempus, & terminus qualiter autem qualitas quae secundum se non est quanta, nec diuisibilis possit habere continuitatem & diuisibilitatem dicetur postea

15

QUANTVM ad tertium videlicet vtrum partes secundum quas attenditur continuitas & diuisibilitas formae sini signabiles vel non, procedetur sic. Primo ponetur opinio aliorum, & postea illud quod videtur verius de quaestione. Quantum ad primum dicunt quidam quod forma intensa differta remissa praecedente, sicut habens ipsum & plus, non secundum partes signabiles, ita quod vna possit signater distingui ab alia, sed sicut totum perfectionabile comprehendens aliqua non distincta in eo secundum partes signabiles. Et de hoc ponuntur dig exempla.

16

Primum est de conuersione alimenti in nutritum, vbi materia adueniens non potest signanter distingui a praecedente. Et similiter quando pellis efficitur maior per extensionem, maioritas adueniens non potest distingui a praecedente, & idem si fiat per rarefactionem, quia corpus rarefactum fit majus & maioricas adueniens non potest distingui a quantitate praecedente. Simili modo dicunt quod forma efficitur intensior per hoc quod toto primo accepto remanente illo quod superuenit cedit in vnitatem cum eo, nec distinguitur aliquo modo sicut diuersae partes signabiles.

17

Haec est opinio cum tota sua declaratione. In hac autem opinione implicantur imulta inconuenientia. Primuni est, quia contradicit illi opinioni sancti Thomae quam fingit se defendere. Haec enim opinio dicit augmentum siue intensionem forme fieri per additionem alicuius de nouo aduenientis, quemadmodum fit mutatio per additionem materiae alimenti ad materiam nutrimenti, vt clare patet ex dictis eorum. Opinio autem doctoris quam tenentes praedictam opinionem dicunt se sequi est patenter contraria.

18

Secundum est, quia ille modus quem ponunt est secundum se falsus. Quod patet sic, quia realis additio est realiter diuerso. rum. Idem enim non additur sibiipsi, nisi forte secundum rationem, sed qualitati praeexistenti non potest aduenire noua qualitas realiter diuersa a prima qualitate: ergo non potest esse additio qualitatis ad qualitatem. Probatio minoris. Si praecedenti qualitati posset aduenire noua qualitas realiter a praecedente diuersa, hanc diuersitatem haberet vel ante suam additionem, vel in sua additione, vel post suam additionem, non ante suam additionem, quia quod non est a nullo est diuersum, idem enim & diuersum sunt differentiae entis, sed secunda qualitas ante suam additionem non est. Cum enim qualitas non sit nisi in subiecto, nec transeat de subiecto in subiectum, impossibile est qualitatem praeexistere suae vnioni ad subiectum in quo habet aliquamdo esse, nec hanc diuersitatem potest habere in sua additione, vel post, quia tunc est in eodem subiecto cum qualitate diu praecedente, diuersa autem accidentia eiusdem speciei non possunt simul esse in eodem subiecto, vt patet ex 5. meta. ergo &c.

19

Secundo sic, quia si qualitas adderetur qualitati, aut hoc esset per modum informationis ita quod prima informaretur per aliam vel econuerso quod non est intelligibile, cum vtraque sit forma vnius rationis cum alia. Et inter tales non habet locum informatio, aut per modum associationis, quod similiter esse non potest, quia tunc homo simul haberet plures qualitates, nec esset augmentum qualitatis, sed multiplicatio, aut per modum transitus quod non potest esse secundum naturam, quia nullus actus, nec in actu quantum ad actum suum transit naturaliter in alterum, nisi corruptione sui, verbi gratia. Dicimus quod aer transit in ignem per generationem, & alimentum in nutritum per nutritionem: Et vtrobique corrumpitur quicquid actualitatis est in eo quod dicitur transire. Cum ergo omnis forma sit aliqua actualitas, impossibile est quod transeat in quodcunque nisi per sui corruptionem, & sic non remanebit eadem numero quae priuerat. Et causa est, quia actus distinguit & separat. Et ideo impos sibile est quod actus adueniat actui si maneat quin sit res distincta & signabilis aliquo modo. Non sic autem est de pura potentia qualis est materia, quia pura potentia de se non distinguitur nisi a nihilo & ab actu, quia cum sit ens qualecunque distinguitur a nihilo quod nullo modo est ens: & cum sit pura potentia di stinguitur ab actu, sed materia de se non distinguitur a materia, cum vtraque sit pura potentia & neutrum sit actus nec nihil, imo cum tota actualis entitas materiae sit sua forma, tota actualis vnitas vel diuersitas materiae cum materia est a forma ab eodem enim est entitas, vnitas & diuersitas. In fundamento enim materiae quod est materia nihil est distinctum quantum est de se secundum commentatorem, propter quod alimentum adueniens materiae nutriti sub eadem forma penitus efficitur vnum cum ea, quia nec de se prius distinguebatur, sed per formam vel formas quas prius habebant, forma autem quaelibet de se distinguitur ab alia.

20

Et ideo nullo modo potest cedere in vnum penitus cum alioquin corrumpatur, vel si remaneat quin sit aliquo modo distincta & signabilis, propter quod nullum est simile quod isti adducunt de materia alimenti adueniente materiae nutriti & de forma.

21

Secundum etiam simile quod adducunt de extensione pellis nihil penitus valet, quia quando pellis extenditur quantitas quantitati non additur, quia vel praeexistens adderetur, vel alia quae de nouo fieret, non praeexistens, quia nulla apparet praeexistere quae ab extendente accipiatur & praeexistenti addatur, nec aliqua de nouo fit, quia omnis actio ad quamcunque forma veram, & naturalem, aut est alteratio vel habet alterationem praeuiam Hic autem non apparet aliqua talis alteratio praeuia: ergo in extensione pellis maior quantitas apparet quam prius, non propter aliquam quantitatem additam ad praeexistentem remanentem, sed propter alteram vel vtramque duarum causarum, vna est quod pellis extenditur per talem modum quo cera extenditur quod fit quando aliquae partes quae prius sibi iungebatur secundum latu per compressionem cerae, iunguntur sibi secundum longum, & eodem modo partes pellis quae ante extensionem iunguntur sibi aliqualiter secundum grossiciem per extensionem iungun tur sibi secundum longitudinem. Cuius signum est, quia pellis si extendatur, efficitur subtilior & minus spissa. Alia causa est, & potior quod pellis est corpus prorsum & molle, & per extensione pori dilatantur secundum illam dimensionem secundum quam pellis trahitur, & secundum aliam stringuntur. Verbi gratia, si pelus trahatur secundum longum, pori qui forte prius erant rotundi efficiuntur figurae oblongae, & partes pellis secundum latum iunguntur sibi propinquius quam prius, & ob hoc pellis efficitur maior secundum longitudinem, & strictior secundum latitudinem, aliud autem exemplum de extensione per rarefactionem petit principium. Idem enim dubium est de identitate caloris intensi, & remissi, & de modo identitatis, sicut de identitate maioris & minoris quantitatis sequentis ad motum rarefactionis quae est vera alteratio, vt habetur 4. Physi. Et ideo vtrumque est aeque dubium, nec est verum que ab istis opponitur.

22

Dicendum est ergo ad articulum istum quod si partes signabiles vocentur solae partes continui, quae simul accipi possunt. sic forma intensa & remissa non sunt partes signabiles in aliqua vna forma, quia in eodem subiecto & secundum eandem partem non est possibile eandem formam secundum speciem simul esse intensam & remissam, sed hoc modo partes signabiles nimis stricte accipiuntur. Si vero partes signabiles vocentur omnes illae partes quae in suo toto habent realem differentiam, ratione cuius vere possit dici quod vna non est altera, quamuis sint partes vnius numero, sic forma intensa, & remissa sunt partes signabiles vnius formae quae in toto motu est vna continuitate, & si non simultate alium partium.

23

Circa quod aduertendum que qualitas quae secundum se non est quanta nec diuisibilis potest habere continuitatem & diuisibilitatem dupliciter. vno modo, quia extenditur quantitate & continuitate subiecti sui, sicut calor ignis extenditur secun dum quantitatem ignis, & albedo niuis secundum quantitate niuis, & quia quaelibet pars ignis est calida, & quaelibet pars ni uis est alba, & in qualibet parte subiecti est alia, & alia pars qua litatis, puta caloris vel albedinis quae constituunt vnum calore & vnam albedinem vnitate continuitatis, sicut partes subiecti con stituunt vnum subiectum continuum. Et istud solum habet locum in qualitatibus quae habent corpus quantum pro subiecto.

24

Alio modo potest aliqua qualitas habere continuitatem & diuisibilitatem non a subiecto, nec secundum partes subiecti, sed serundum motum & partes motus, cuius est terminus, & pe quem habet fieri in subiecto & acquiri, quia cum quilibet motus habeat partes, quarum quaelibet est motus, necesse est quod sicut duorum motuum praecise diuersorum sunt termini praecise & simpliciter diuersi, sic omnium partium motus quarum quaelibet est quidam motus distinctus partialiter ab alio, sicut diuersi termini partialiter distincti constituentes sua continuitate vnum totalem terminum secundum quem fit motus, & haec continuitas differa prima, quia partes primae continuitatis sunt simul permanentes sicut quantitas subiecti est permanens. Sed partes secundae continuitatis non sunt permanentes, nec sunt simul duratione, sicut nec partes motus, propter quod sicut vna parte motus superueniente alia desinit esse, sic est etiam in partibus formae quae intenditur quod vna abiicit aliam ab eodem subiecto. Et quamuis rationes qui adductae sunt in arguendo ad quaestionem satis efficaciter hoc probant, tamen possunt aliae adhuc adduci ad probandum idem.

25

Prima talis est, in omni motu terminus a quo abiicitur & terminus ad quem acquiritur, sed in motu intensionis terminua quo est forma remissa, terminus vero ad quem est forma intensa, ergo in tali motu forma remissa abiicitur, & forma intensa acquiritur, & sic est alia & alia forma

26

Ad hoc respondent quidam quod in motu intensionis terminus a quo non est forma quantum ad id quod est, quia sic manet, sed quantum ad priuationem perfectionis quae est ir forma intensa, & sic non manet..

27

Sed istud non valet, quia sicut patet ex 1. Physic. ad transmutationem non pertinent per se & intrinsece, nisi subiectum & terminus a quo & terminus ad quem, sed ad motum intensionis requiritur per se forma remissa quantum ad essentiam formae, quia motus intensionis non potest esse in non habent formam, ergo cum ipsa non sit subiectum, nec terminus ad quem relinquitur quod ipsa secundum id quod est essentialiter fit terminus a quo qui abiicitur.

28

Item priuatio quae dicitur esse terminus a quo aut habet pro immediato subiecto formam remissam aut subiectum formae. Non subiectum formae, quia tunc subiectum formae posset habere priuationem illam sine forma, & per consequens posset sine ea moueri motu intensionis quod est falsum, si forma est eius subiectum, sequitur quod ipsa sit subiectum perfectioni oppositae, quia idem est subiectum priuationis & habitus, & sic illa perfectio non esset idem cum forma, quia idem non est subiectum sui ipsius quod est falsum & contra eos: ergo & idem, ex quo sequitur, videlicet quod forma secundum id quod est non sit terminus a quo, sed priuatio perfectionis quae est in forma intensa.

29

Itemidem est terminus ad quem remissionis qui est terminus a quo intensionis, quia isti motus se habet ex opposito sed terminus ad quem remissionis non est sola priuatio, sed forma positiua. Minor probatur: quia actio illa est positiua, & ad positiuum terminum, quae est a principio positiuo agente ex necessitate naturae, sed actio per quam frigus aquae remittitur per calorem ignis est a principio positiuo, scilicet a calore agente ex necessitate naturae: ergo est positiua, & ad terminum po sitiuum, quod de se natum est agere, nec potest actionem suspendere, eo quod agit de necessitate naturae si aliquid agit, agitur positiuum & non priuatiuum, nisi quatenus ad positiuum sequeretur aliquid priuatiuum: Semper enim principium actionis per se & eius terminus sibi inuicem correspondent. Secus esset si in potestate sua esset subtrahere suam actionem. Si enim in potestate solis esset subtrahere suam influentiam, tunc huiusmodi non quidem actionis, sed subtractionis terminus esset priuatio (scilicet tenebra) sed nullius agentis ex necessitate naturae potest esse terminus priuatiuus, nisi totaliter impediatur eius actio. Et tuc nec est ibi dare terminum nec actionem. In motu autem remissionis frigiditatis aquae per calorem ignis non potest dici quod actio caloris totaliter impediatur. Alioquin non esset remissio frigiditatis aquae: quare, &c.

30

Secunda ratio est talis, agens intendens aut imprimit aliquid diuersum a praecedente, aut non: Si non, ergo nulla variatioest in intensione quod est contra sensum. si sic, ergo forma intensa quam imprimit est diuersa a praecedente remissa, & ex hoc vlterius, sequitur & illa remissa corrumpatur, quia durae formae eiusdem speciei non sunt simul in eodem subiecto.

31

Ad hoc dicunt illi quod imprimere aliquid diuersum a praecedente potest esse dupliciter, vno modo, quia facit forma omnino distinctam. Et hoc modo intendens non imprimit aliquid diuersum a praecedente. Alio modo, quia facit praecedens perfectius, & sic facit diuersum a praecedente modo quo idem magis perfectum differt a seipso minus perfecto. Si autem fiat vis in nomine impressionis posset dici quod non imprimit de nouo, sed impressum perficit: & sic agit.

32

Ista responsio in multis deficit, primo quia discordat a positione istorum: ponunt enim quod sicut materia alimenti aduenit materiae nutriti, sic per actionem intendentis aduenit aliquid priori formae, & constat quod materia alimenti antequam adueniat nutrito: est totaliter alia a materia nutriti. Et similiter opor tet in intensione formae si fiat per illum modum quem isti ponunt, scilicet per additionem alicuius de nouo aduenientis, quia noua actio & totaliter alia habet nouum terminum totaliter alium, sed actio intendentis formam est noua & totaliter alia ab actione producentis formam, & quandoque cadit inter ipsas multum tempus medium: ergo forma quae est terminus intensionis est totaliter alia a forma priore, quae fuit terminus praedictae productionis. Si ergo intendens formam aliquid imprimit, illud est totaliter diuersum a praecedente. Vnde multo melius tenuissent positionem suam, si dixissent quod illud impressum est totaliter diuersum, sed sui additione cedebat in idem cum priore, quamuis hoc dictum sit falsum, & impossibile secundum cursum naturae, vt prius probatum fuit, quod autem secundo dicitur quod intendens formam nihil imprimit, sed impressum perficit & sic agit, expressius contradicit positioni eorum quam primum, quia isti expresse dicunt quod per intensionem aliquid superuenit priori formae, & modo dicunt quod nihil, aliquid autem & nihil expresse contradicunt.

33

Item si nihil imprimit sed perficit & sic agit, ergo perficit per nihil, & agit nihil agendo, quae omnia sunt absurda & impossibilia.

34

Item perfectio formae est aliquid positiuum, aut ergo est idem cum forma quantum ad essentiam formae, aut aliud. Non aliud tam secundum istos quam secundum veritatem: ergo idem est: ergo quod causat nouam perfectionem causat nouam formam quantum ad essentiam formae, primum fit per in tensionem, ergo & secundum.

35

Tertia ratio talis est, essentia essentialiter varata non est eadem essentia, sed forma intensa & remissa dicunt essentiam formae essentialiter variatam: ergo forma intensa & remissa no sunt eadem essentia. Maior patet, quia idem manens idem, vt sinon est variatum, propter quod essentia manens eadem essentia non variatur essentialiter: Et si variatur essentialiter, non manei eadem essentia. Minor similiter probatur, quia cum perfecto formae sit ipsamet essentia formae variatio perfectionis formae est variatio essentiae formae & essentialis: quare, &c.

36

Ad hoc respondent qui prius & vt prius quod essentiam formae variari etiam essentialiter potest esse dupliciter. Vno modo sic quod sint plures formae totaliter diuersae, & hoc non facit quaelibet essentialis variatio potissime illa quae est secundum in tensionem & remissionem. Alio modo quod sint sic diuersae vna contineat aliquam perfectione quam non continebat alia remanente tamen vtrobique eadem essentia, & sic est in proposito

37

Ista autem euasio & omnes consimiles friuolae sunt: & stant in verbis sine re, quia quandocunque aliqua sunt idem realiter adaequatae & conuertibiliter a quocunque differt vnum & reliquum, sed in forma intensa, essentia formae, & eius perfectio sunt idem realiter adaequatae & conuertibiliter, quia non est aliud neque secundum totum neque secundum partem essentia formae & eius perfectio, sed sunt penitus idem: ergo cum forma intensa differat secundum istos a remissa ratione maioris perfectionis, siue quantum ad perfectionem necesse est vt differat quantum ad essentiam.

38

TENENDVM est ergo quod forma intensa & remissa acquisitae per motum possunt esse partes vnius formae numero, & quae non est vna indiuisibilitate, sed continuitate suarum partium quae non sunt simul, sed successiue & vna superueniente alia desinit esse & hoc modo signari possunt.

39

De charitate autem de qua principaliter quaestio mota est dicendum est quod si deus augmentet eam per verum motum continuum sicut etiam potest si vult, idem dicendum est quod de qualitatibus corporalibus dictum est. Si vero deus augmentet charitatem per subitam influentiam sicut probabilius est dicere, necesse est charitate remissam & intensam esse omnino distinctas secundum numerum, nec possunt esse numero quocunque modo verae vnitatis. Cuiu: ratio est quia sola continuitas motus est ratio vnitatis partium for mae acquisitae per motum. Cum ergo tollitur motus tollitur ratio vnitatis, & continuitatis partium formae quae secundum se non habet quantitatem, nec partialitatem. Hoc autem est in charitate quando per subitam influentiam infunditur & augetur: quare &c.

40

Rationes principales quae adductae sunt ad probandum quod forma intensa & remissa non sunt eadem forma secundum numerum concedendae sunt pro quanto probant quod forma intensa & remissa mutuo se expellunt tanquam partes vnius continui successiui sicut in corpore quaestionis expositum est, sed non probant quin tota forma cuius illae sunt partes sit vna numero continuitate.

41

Ad rationes in oppositum respondendum est: ad primam cum dicitur qud si intensum & remissum essent diuersae formae sequeretur quod in quolibet motu intensionis essent infinitae formae. Dicendum est quod sicut in quolibet motu sunt infinitae partes motus in potentia & vniuersaliter in quolibet continuo, sic in forma( per motum successiue & continue acquiritur, sunt infinitae form partiales quae in sua continuitate constituunt vnam totalem formam secundum quam tota successio motus acquiritur, tamen secundum anullam earu est actu mutatum esse, nisi secundum finalem gradum ad quem terminatur motus, & hoc non est incoueniens imo necessarium quod infinitae formae in potentia per modum partium continui sint in qualibet forma quae per motum acquiritur.

42

Ad secundum dicendum est quod forma remissa quae ante motum erat in subiecto sub esse fixo abiicitur in instanti, sequem tamen forma non introducitur in instanti sed in tempore, sicut enim per motum localem contactus mobilis cum alio corpore secundum sui vltimum soluitur in instanti, quiâ erat secundum indiuisibile, processus vero mobilis ad quemcunque locum est successiuus, quia omnis locus quantitatem habet, sic recessus subiecti a forma remissa quae prius erat in subiecto sub esse fixo & indiuisibili in instanti, acquisitio vero formae sequentis per motum cum habeat latitudinem continuitatis, fit in tempore.

43

Ad tertium dicendum quod frigidum remittens calidum aliquid imprimit non per se solum, sed cum calido coagente, vel conseruante calorem pristinum, sicut enim calidum & frigidum de nouo appropinquata eidem passiuo causant tepidum non alterum tantum, sed vtrumque, sic frigidum superueniens agenti & conseruanti calorem circa idem subiectum agit vna cum ipso remissiorem calorem, non quod seorsum vnum causet calorem & aliud frigus, sed ambo tenentia locum vnius agentis agunt effe ctum vtrique proportionabilem secundum modum suae virtutis

PrevBack to TopNext

On this page

Quaestio 7