Text List

Table of Contents

Only show available transcriptions

Commentarius in libros Sententiarum (Redactio C)

Liber 1

Praefatio

Prologus

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum theologia prout communiter traditur et habetur sit scientia proprie dicta

Quaestio 2 : Utrum theologia sit scientia supposito quodam lumine quod quidam ponunt esse in doctoribus perfectioribus

Quaestio 3 : Utrum virtute divina possit communicari puro viatori cognitio scientifica de articulis fidei

Quaestio 4 : Utrum theologia sit una scientia

Quaestio 5 : Quid sit subiectum in theologia, utrum Deus an aliud

Quaestio 6 : Utrum theologia sit practica an speculativa

Quaestio 7 : Utrum theologia subalternetur alteri scientiae

Quaestio 8 : Utrum ipsa subalternetur alicuiu scientiae humanitus inventae ut metaphysicae

Distinctio 1

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum frui sit actus intellectus an voluntatis

Quaestio 2 : Utrum solus Deus sit obiectum fruitionis an etiam aliquid aliud

Quaestio 3 : Utrum uti sit actus intellectus an alterius potentiae

Quaestio 4 : Utrum omnibus citra Deum sit utendum

Distinctio 2

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum sit tantum unus Deus

Quaestio 2 : Utrum attributa divina differant aliquo modo ex natura rei circumscripta omni operatione intellectus

Quaestio 3 : Utrum aliquis intellectus possit concipere distinctionem attributorum divinorum absque dicta operatione ad creaturas

Quaestio 4 : Utrum cum vnitate potentiae possit esse personarum pluralitas

Distinctio 3

Pars 1

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum possumus ex his quae sunt in creaturis probare Deum esse

Quaestio 2 : Utrum possumus cognoscere de Deo quid est

Quaestio 3 : Utrum Deum esse sit per se notum

Quaestio 4 : Utrum in omni creatura sit vestigium trinitatis

Pars 2

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum in homine sit imago trinitatis

Quaestio 2 : Utrum potentiae animae sint id quod essentia an aliquid additum

Quaestio 3 : Utrum memoria et intelligentia sint una potentia an diversae

Quaestio 4 : Utrum intellectus et voluntas sint eadem potentia

Quaestio 5 : Utrum necessarium sit ponere intellectum agentem esse aliquam potentiam animae nostrae

Distinctio 4

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum in divinis sit generatio

Quaestio 2 : Utrum ista sit vera Deus genuit Deum

Distinctio 5

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum essentia generet vel generetur

Quaestio 2 : Utrum filius possit dici de substantia patris aut ex nihilo

Distinctio 6

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum pater genuerit filium necessitate

Quaestio 2 : Utrum Pater genuerit filium natura

Distinctio 7

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum in divinis sit potentia generandi

Quaestio 2 : Utrum potentia generandi dicat quid an solum ad aliquid

Quaestio 3 : Utrum potentia generandi sit in filio

Distinctio 8

Pars 1

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum qui est vel esse conveniat Deo proprie

Quaestio 2 : Utrum in solo Deo esse et essentia sint idem

Quaestio 3 : Utrum solus Deus sit immutabilis

Pars 2

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum Deus sit omnino simplex

Quaestio 2 : Utrum anima rationalis sit composita ex materia et forma

Quaestio 3 : Utrum tota anima sit in qualibet parte corporis vel extendatur quantitative extensione corporis

Quaestio 4 : Utrum sola materia sit ratio recipiendi quantitatem, vel sola forma vel compositum

Distinctio 9

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum Pater sit alius a Filio

Quaestio 2 : Utrum Pater sit prior a Filio

Quaestio 3 : Utrum Pater et Filius possint dici plures aeterni

Quaestio 4 : Utrum generatio divina debeat exprimi per verbum praesentis temporis dicendo filius semper nascitur, an per verbum praeteriti dicendo Filius semper natus est

Distinctio 10

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum Spiritus Sanctus sit proprium nomen alicuius personae divinae

Quaestio 2 : Utrum in divinis possunt esse plures personae quam tres

Distinctio 11

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum Spiritus Sanctus procedat a Patre et Filio, an a Patre tantum

Quaestio 2 : Utrum si Spiritus Sanctus non procederet a filis distingueretur ab ipso

Quaestio 3 : Utrum Pater et Filius spirent Spiritum Sanctum inquantum sunt unum an inquantum sint plures

Distinctio 12

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum generatio filii sit prior processione Spiritus Sancti

Quaestio 2 : Utrum Spiritus Sanctus plenius seu perfectius procedat a Patre

Quaestio 3 : Utrum Spiritus Sanctus sit a Patre mediante Filio vel per Filium

Distinctio 13

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum in divinis sit aliqua processio

Quaestio 2 : Utrum generatio Filii et processio Spiritus Sancti sint emanationes distinctae realiter

Quaestio 3 : Utrum Spiritus Sanctus possit dici ingenitus

Distinctio 14

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum in divinis sit aliqua processio temporalis

Quaestio 2 : Utrum processio temporalis ponat in numerum cum aeterna

Quaestio 3 : Utrum per processionem temporalem ipsemet Spiritus Sanctus detur an tantum eius dona

Quaestio 4 : Utrum Spiritus Sanctus detur a sanctis viris

Distinctio 15

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum mitti conveniat alicuius personae divinae

Quaestio 2 : Utrum missio dicat aliquid notionale an essentiale

Quaestio 3 : Utrum aliqua persona possit mitti a seipsa vel ab alia a qua non procedit

Quaestio 4 : Utrum missio invisibilis competat Filio

Distinctio 16

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum Spiritui Sancto competat invisibilis missio

Quaestio 2 : Utrum debuerit fieri visibilis missio ad Christum et ad quos debeat fieri

Quaestio 3 : Utrum species in quibus factae fuerunt invisibiles missiones suae

Quaestio 4 : Utrum Pater sit maior Filio

Distinctio 17

Pars 1

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum necessarium sit caritatem esse habitum creatum in homine ad hoc quod homo sit Deo carus

Quaestio 2 : Utrum necessarium sit ponere caritatem habitualem ad hoc ut possimus aliquid mereri apud Deum

Quaestio 3 : Utrum caritas detur secundum proportionem naturalium

Quaestio 4 : Utrum ille qui est in caritate possit cognoscere certitudinaliter se habere caritatem

Pars 2

Praeambulum

Quaestio 5 : Utrum caritas possit augeri

Quaestio 6 : Quae sit causa suscipiendi magis et minus an essentia

Quaestio 7 : Utrum eadem forma numero possit esse intensa et remissa

Quaestio 8 : Utrum caritas augeatur per quemlibet actum meritorium

Quaestio 9 : Utrum cartias possit augeri in infinitum

Quaestio 10 : Utrum caritas possit diminui

Distinctio 18

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum donum in divinis sit aliquid essentiale an notionale

Quaestio 2 : Utrum Spiritus Sanctus eo sit donum quo Deus

Quaestio 3 : Utrum convenienter dicatur Spiritus Sanctus noster

Distinctio 19

Pars 1

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum inter personas divinas sit aequalitas

Quaestio 2 : Utrum esse aeternum conveniat Deo

Quaestio 3 : Utrum in divinis personis sit circuminsesio hoc est utrum una persona divina sit in alia

Pars 2

Praeambulum

Quaestio 4 : Utrum in divinis sit dare totum et partem

Quaestio 5 : Utrum veritas sit ens reale an rationis

Quaestio 6 : Utrum veritas sit in rebus an in anima seu intellectu

Distinctio 20

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum Filius sit omnipotens sicut Pater

Quaestio 2 : Utrum in divinis sit ordo naturae

Distinctio 21

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum dictio exclusiva addita uni correlativorum excludat

Quaestio 2 : Utrum dictio exclusiva possit vere addi termino essentiali respectu praedicati personalis

Distinctio 22

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum aliquod nomen conveniat Deo proprie

Quaestio 2 : Utrum nomina dicta de Deo dicantur de eo secundum substantiam

Distinctio 23

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum nomen personae significet substantiam an relationem

Quaestio 2 : Utrum haec nomina substantia, subsistentia, essentia, et persona sint idem an differant in divinis

Distinctio 24

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum termini numerales ponant aliquid in divinis

Quaestio 2 : Utrum unum quod est principium numeri aliquid addat super ens et super unum quod convertitur cum ente et quod sit illud

Distinctio 25

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum nomen personae dicatur univoce de Deo et creaturis

Quaestio 2 : Utrum persona sit aliquid commune in divinis

Distinctio 26

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum omnes personae divinae distinguantur per relationes

Quaestio 2 : Utrum relationes distinguentes divinas sint reales

Distinctio 27

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum proprietates relativae praecedant actus notionales an econverso

Quaestio 2 : Utrum verbum in nobis sit ipsemet actus intelligendi an sit aliqua forma producta differans realiter ab actu intelligendi

Quaestio 3 : Utrum verbum in diuinis dicatur essentialiter an personaliter

Distinctio 28

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum ingenitum vel innascibilitas sit notio patris

Quaestio 2 : Utrum sit proprietas constitutiva personae patris

Quaestio 3 : Utrum imago in divinis dicatur essentialiter an personaliter

Distinctio 29

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum una persona possit dici principium alterius

Quaestio 2 : Utrum pater et filius sint unum principium spiritus sancti

Quaestio 3 : Utrum pater et filius possint dici plures spiratores

Distinctio 30

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum aliquid dicatur de Deo ex tempore

Quaestio 2 : Utrum in creaturis relatio differat realiter a suo fundamento

Quaestio 3 : Utrum relationes Dei ad creaturam quae dicuntur de Deo ex tempore sint reales

Distinctio 31

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum aequalitas sit realis relatio in divinis

Quaestio 2 : Utrum aequalitas dicatur positive an privative in divinis

Quaestio 3 : Utrum essentialia attributa debeant appropriari aliquibus personis

Distinctio 32

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum Pater et Filius diligant se spiritu sancto

Quaestio 2 : Utrum Filius sit sapiens sapientia genita

Distinctio 33

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum in divinis essentia et relatio differant aliquo modo realiter

Quaestio 2 : Utrum proprietates relativae sint in essentia et personis

Distinctio 34

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum suppositum et natura differant realiter in creaturis

Quaestio 2 : Utrum persona in divinis sit idem quod essentia

Quaestio 3 : Utrum convenienter dicatur quod sint tres personae unius essentiae

Quaestio 4 : Utrum aliqua nomina dicantur convenienter de Deo translative

Distinctio 35

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum Deus cognoscat se tantum vel alia a se

Quaestio 2 : Utrum Deus habeat propriam et distinctam cognitionem de aliis a se

Quaestio 3 : Utrum cognoscat distincte singularia

Quaestio 4 : Utrum scientia Dei sit universalis an particularis

Distinctio 36

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum Deus cognoscat mala

Quaestio 2 : Utrum creaturae sint in Deo

Quaestio 3 : Utrum in Deo sint aliquae ideae

Quaestio 4 : Utrum in Deo sit pluralitas idearum

Distinctio 37

Pars 1

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum sit in omnibus rebus

Quaestio 2 : Utrum Deus sit ubique

Pars 2

Praeambulum

Quaestio 3 : Utrum angelus sit in loco

Quaestio 4 : Utrum angelus moveatur localiter

Distinctio 38

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum scientia Dei sit causa rerum

Quaestio 2 : Utrum deus sciat enunciabilia

Quaestio 3 : Utrum Deus sciat futura contingentia

Distinctio 39

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum Deus possit nescire quod scit, vel scire quod nescit

Quaestio 2 : Utrum Deus cognoscat infinita

Quaestio 3 : Utrum omnia subsint divinae providentiae

Quaestio 4 : Utrum providentia Dei sit idem quod fatum

Distinctio 40

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum praedestinatio habeat certitudinem

Quaestio 2 : Utrum pertineat ad Deum aliquem reprobare

Distinctio 41

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum electio praecedat praedestinationem an econverso

Quaestio 2 : Utrum praedestinationis sit aliqua causa praeter Dei voluntatem

Quaestio 3 : Utrum praedestinatio possit mutari precibus sanctorum

Distinctio 42

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum potentia sit in Deo

Quaestio 2 : Utrum potentia Dei se extendat ad omnia quae sunt ab aliis possibilia

Distinctio 43

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum potentia Dei sit infinita

Quaestio 2 : Utrum Deus possit aliquod infinitum actu

Quaestio 3 : Utrum omnipotentia possit communicari creaturae

Quaestio 4 : Utrum Deus agat ex necessitate naturae

Quaestio 5 : Utrum Deus agat ex necessitate iustitiae

Distinctio 44

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum Deus possit facere unam et eandem creaturam numero meliorem quam fecerit

Quaestio 2 : Utrum data quacunque creatura Deus possit facere aliam perfectiorem secundum speciem, ita quod non sit status in perfectionibus specificis sed sit processus in infinitum

Quaestio 3 : Utrum Deus possit facere universum melius quam fecerit

Quaestio 4 : Utrum Deus potuerit facere aliquid melius beata virgine vel Christi humanitate et utrum modo possit quicquid unquam potuit

Distinctio 45

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum Deus velit alia a se

Quaestio 2 : Utrum Deus immediatius agat per intellectum per quam per voluntatem vel econverso

Quaestio 3 : Utrum voluntas Dei congrue distinguatur in voluntatem signi et in voluntatem beneplaciti

Distinctio 46

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum voluntas Dei semper efficaciter impleatur

Quaestio 2 : Utrum Deus velit mala fieri

Distinctio 47

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum aliquid possit fieri praeter voluntatem divinam

Quaestio 2 : Utrum illud quod fit praeter voluntatem divinam vel contra eam obsequatur voluntati divinae

Quaestio 3 : Utrum Deus possit praecipere quod fieri non vult

Quaestio 4 : Utrum Deus possit praecipere malum fieri

Distinctio 48

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum voluntas nostra possit conformari voluntati divinae

Quaestio 2 : Utrum omnes teneantur conformare voluntatem suam voluntati divinae quantum ad volitum

Liber 2

Praefatio

Distinctio 1

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum creatio sit possibilis

Quaestio 2 : Utrum creatura habens esse fixum et permanens potuerit ab aeterno produci

Quaestio 3 : Utrum essentia successiva ut motus et tempus potuerint fuisse ab aeterno

Quaestio 4 : Utrum potentia creandi possit creaturae communicari

Quaestio 5 : Utrum Deus agat immediate in omni actione creaturae

Quaestio 6 : Utrum Deo competat agere propter finem

Distinctio 2

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum coelum empyreum sit locus corporeus

Quaestio 2 : Utrum coelum empyreum habeat aliquam influentiam in haec inferiora

Quaestio 3 : Utrum in aevo sit successio

Quaestio 4 : Utrum nunc aevi sit idem quod aevum

Quaestio 5 : Utrum unam aevum sit mensura omnium aeviternorum

Quaestio 6 : Utrum esse rei generabilis et corruptibilis mensuretur tempore

Distinctio 3

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum angeli sint compositi ex materia et forma

Quaestio 2 : Utrum individuatio seu personalitas conveniat angelis

Quaestio 3 : Utrum plures angeli possint esse sub una specie

Quaestio 4 : Utrum angeli sint in aliquo magno numero

Quaestio 5 : Utrum potentia cognoscitiva angeli sit idem quod sua essentia

Quaestio 6 : Utrum angeli cognoscant per species an per suam essentiam

Quaestio 7 : Utrum angelus cognoscat singularia

Quaestio 8 : Utrum intellectus angelicus sit quandoque in potentia

Distinctio 4

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum angeli fuerint creati beati an miseri

Quaestio 2 : Utrum omnes angeli fuerint creati in gratia

Quaestio 3 : Utrum boni angeli fuerint praescii suae confirmationis et mali sui casus

Distinctio 5

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum angelus peccare potuerit

Quaestio 2 : Utrum potuerit peccare in primo instanti suae creationis

Quaestio 3 : Utrum angeli boni meruerint suam beatitudinem

Distinctio 6

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum primus angelus inter peccantes fuerit de supremo ordine angelorum

Quaestio 2 : Utrum peccatum primi angeli fuerit aliis causa vel occasio peccandi

Quaestio 3 : Utrum in daemonibus sit ordo praelationis

Quaestio 4 : Utrum daemon semel victus possit postea tentare aliquem

Distinctio 7

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum angeli boni possint peccare

Quaestio 2 : Utrum angeli mali possint aliquod bonum facere

Quaestio 3 : Utrum daemones possint futura praedicere

Quaestio 4 : Utrum materia corporalis obediat daemonibus ad nutum

Quaestio 5 : Utrum angelus per intellectum moveat coelum vel quodcunque corpus per intellectum et voluntatem

Distinctio 8

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum angeli sint corporei

Quaestio 2 : Utrum angeli in corporibus assumpti possint exercere opera vitae

Quaestio 3 : Utrum daemon possit subintrare corpus hominis

Quaestio 4 : Utrum daemones possint immutare sensus nostros

Quaestio 5 : Utrum angeli cognoscant cogitationes et affectiones nostras

Distinctio 9

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum diffinitio Hierarchiae data a Dionysio sit bona

Quaestio 2 : Utrum homines assumantur ad ordines angelorum

Distinctio 10

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum angeli omnes mittantur in ministerium

Quaestio 2 : Utrum angeli omnes assistant

Distinctio 11

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum quilibet homo habeat angelum ad sui custodiam deputatum

Quaestio 2 : Utrum angeli proficiant in cognitione per mutuam locutionem

Quaestio 3 : Utrum unus angelus proficiat in cognitione per illuminationem alterius

Distinctio 12

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum omnium corporum corruptibilium et incorruptibilium sit eadem materia

Quaestio 2 : Utrum Deus potuerit producere materiam primam absque omni forma

Distinctio 13

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum lumen sit corpus

Quaestio 2 : Utrum lumen habeat esse reale in medio vel intentionale

Distinctio 14

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum aliquae aquae sint super coelos

Quaestio 2 : Utrum motus coeli sit naturalis

Quaestio 3 : Utrum stellae moveantur solum motu suae spherae

Quaestio 4 : Utrum coelum sit figurae sphericae

Distinctio 15

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum corpora coelestia habeant aliquam causalitatem super haec inferiora

Quaestio 2 : Utrum coelum habeat causalitatem super actus liberi arbitrii

Quaestio 3 : Utrum coelum agat per motum

Distinctio 16

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum in solis creaturis intellectualibus sit imago Dei

Quaestio 2 : Utrum imago Dei sit aequaliter in homine et in angelo

Distinctio 17

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum anima intellectiva uniatur corpori tanquam forma

Quaestio 2 : Utrum anima primi hominis fuerit producta ante corpus

Quaestio 3 : Utrum paradisus terrestris fuerit locus conveniens humanae habitationi

Distinctio 18

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum corpus mulieris fuerit formatum de costa viri sine additione materiae

Quaestio 2 : Utrum in materia sint aliquae rationes seminales

Quaestio 3 : Utrum anima intellectiva traducatur cum semine

Distinctio 19

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum immortalitas Adae in statu innocentiae fuerit naturalis

Quaestio 2 : Utrum corpus Adae fuerit passibile

Distinctio 20

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum in statu innocentiae fuisset generatio

Quaestio 2 : Utrum in actu matrimoniali fuisset amissio virginitatis

Quaestio 3 : Utrum in statu innocentiae generassent pueros in utroque sexu

Quaestio 4 : Utrum pueri fuissent nati perfecti secundum corpus

Quaestio 5 : Utrum fuissent nati in iustitia originali

Distinctio 21

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum tentatio sit peccatum

Quaestio 2 : Utrum tentatio sit appetenda

Quaestio 3 : Utrum peccatum primorum parentum fuerit gravissimum

Quaestio 4 : Utrum homo in statu innocentiae potuerit primo peccare venialiter

Distinctio 22

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum primum peccatum primi hominis fuerit superbia

Quaestio 2 : Utrum primus homo appetierit esse ut deus

Quaestio 3 : Utrum ignorantia sit peccatum

Quaestio 4 : Utrum ignorantia excuset peccatum

Distinctio 23

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum alicui creaturae possit conferri quod sit impeccabilis per naturam

Quaestio 2 : Utrum primus homo viderit Deum per essentiam

Quaestio 3 : Utrum homo in statu innocentiae potuerit decipi

Distinctio 24

Pars 1

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum liberum arbitrium sit potentia habitus, an actus

Quaestio 2 : Utrum potentia pure passiva possit liberari libertate arbitrii

Quaestio 3 : Utrum actus intellectus sit liberior quam actus voluntatis, an econverso

Quaestio 4 : Utrum ratio superior et inferior sint una potentia, an duae.

Pars 2

Praeambulum

Quaestio 5 : Utrum aliquod peccatum mortale possit esse in sensualitate

Quaestio 6 : Utrum morosa delectatio quam quis habet de peccato mortali sit peccatum mortale

Distinctio 25

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum liberum arbitrium sit solum respectu eorum quae sunt ad finem

Quaestio 2 : Utrum liberum arbitrium sit solum in habentibus intellectum

Quaestio 3 : Utrum inveniatur aequaliter in omnibus in quibus est

Quaestio 4 : Utrum liberum arbitrium possit cogi

Distinctio 26

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum gratia et virtus sint idem

Quaestio 2 : Utrum gratia sit in essentia animae sicut in subiecto

Quaestio 3 : Utrum divisio gratiae per operantem et cooperantem sit bona

Distinctio 27

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum virtus sit habitus

Quaestio 2 : Utrum habens gratiam possit mereri gloriam de condigno

Distinctio 28

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum sine gratia possit homo cognoscere aliquam veritatem

Quaestio 2 : Utrum sine gratia possit homo aliquod bonum facere

Quaestio 3 : Utrum sine gratia possit homo vitare quadcunque peccatum mortale

Quaestio 4 : Utrum sine gratia possit aliquis implere divina praecepta

Quaestio 5 : Utrum sine speciali motione spiritus sancti potest homo se ad gratiam praepare

Distinctio 29

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum homo in statu innocentiae indiguerit gratia

Quaestio 2 : Utrum habuisset omnes virtutes

Quaestio 3 : Utrum opera hominis fuissent tunc magis meritoria quam nunc

Distinctio 30

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum defectus quos sentimus in nobis scilicet mors et fames aegritudines et huiusmodi insint nobis a natura, an sint poena alicuius culpae

Quaestio 2 : Utrum aliquis defectus in nos per originem transiens possit habere proprie rationem culpae

Quaestio 3 : Utrum originale peccatum sit carentia iustitiae, an aliquid aliud

Quaestio 4 : Utrum alimentum convertatur in veritatem humanae naturae

Quaestio 5 : Utrum semen sit de superfluo alimenti

Distinctio 31

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum peccatum originale traducatur per originem carnis

Quaestio 2 : Utrum formatus miraculose ex humana carne puta digito vel pede contraheret peccatum originale

Quaestio 3 : Utrum peccatum originale sit in essentia animae, an in eius potentia tanquam in subiecto

Distinctio 32

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum peccatum originale tollatur in baptismo

Quaestio 2 : Utrum sit in anima a Deo

Quaestio 3 : Utrum omnes animae ab origine sint aequales

Distinctio 33

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum peccata proximorum parentum sint vel redundent in filios

Quaestio 2 : Utrum peccatum originale in unoquoque sit unum, an plura

Quaestio 3 : Utrum pueri decedentes in peccato originali doleant de carentia visionis divinae

Distinctio 34

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum ratio boni sit absoluta

Quaestio 2 : Utrum malum sit aliqua natura positiva

Quaestio 3 : Utrum bonum sit causa mali

Quaestio 4 : Utrum per malum culpae corrumpatur tota habilitas animae ad bonum

Distinctio 35

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum malum sufficienter dividatur per poenam et culpam

Quaestio 2 : Utrum omne peccatum consistat in aliquo actu

Quaestio 3 : Utrum peccatum consistat in actu exteriori

Distinctio 36

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum peccatum sit causa mali seu peccati

Quaestio 2 : Utrum peccatum sit poena peccati

Quaestio 3 : Utrum omnis poena insit nobis propter aliquam culpam

Distinctio 37

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum actio peccati sit a Deo

Quaestio 2 : Utrum Deus sit actor mali poenae vel econverso

Quaestio 3 : Utrum culpa plus habeat de ratione mali quam poena

Distinctio 38

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum bonitas actus voluntatis sit ex fine

Quaestio 2 : Utrum intentio sit actus voluntatis

Quaestio 3 : Utrum sit idem actus voluntatis respectu finis et eorum qui sunt ad finem

Quaestio 4 : Utrum omnium voluntatum bonarum sit unus finis

Distinctio 39

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum culpa per prius sit in voluntate, an in ratione.

Quaestio 2 : Utrum considerare mala sit malum ut eligere mala est malum

Quaestio 3 : Utrum voluntas naturaliter velit bonum

Quaestio 4 : Utrum conscientia pertineat ad intellectum, an ad voluntatem

Quaestio 5 : Utrum conscientia erronea obliget

Distinctio 40

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum aliqua actio possit esse indifferens ad bonum et ad malum

Quaestio 2 : Utrum dabilis sit aliquis actus indifferens inter meritum et demeritum

Quaestio 3 : Utrum idem actus possit esse bonus et malus

Distinctio 41

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum fides dirigat intentionem

Quaestio 2 : Utrum omne peccatum sit voluntarium

Distinctio 42

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum actus interior et exterior sint duo peccata

Quaestio 2 : Utrum actus interior et exterior in bonis sint duo merita

Quaestio 3 : Utrum transeunte actu peccati remaneat reatus poenae

Quaestio 4 : Utrum radices peccatorum bene assignentur in litera a magistro

Quaestio 5 : Utrum vitia capitalia bene distinguantur per septem quae sunt superbia, auaritia, etc

Quaestio 6 : Utrum peccatum conuenienter distinguatur per veniale et mortale

Quaestio 7 : Utrum peccatum veniale et mortale distinguantur per poenas eis debitas

Quaestio 8 : Utrum peccata inter se sint paria

Distinctio 43

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum sit aliquod peccatum in spiritum sanctum

Quaestio 2 : Utrum peccatum in spiritum sanctum sit irremissibile

Distinctio 44

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum potentia peccandi sit a Deo

Quaestio 2 : Utrum praelatio et quaecunque potestas dominandi sit a deo

Quaestio 3 : Utrum Christiani teneantur obedire prin- cipibus secularibus

Quaestio 4 : Utrum religiosi teneantur praelatis suis in omnibus obedire

Quaestio 5 : Vtri monachus teneatur plus obedire, an praelato suo religioso, an Episcopo, seu Papae

Liber 3

Praefatio

Distinctio 1

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum incarnatio sit possibilis

Quaestio 2 : Utrum vna persona potuerit incarnari sine alia

Quaestio 3 : Utrum plures personae possint assumere vnam naturam

Quaestio 4 : Utrum possibile sit aliquam naturam assumi circun- scriptis proprietatibus personalibus

Quaestio 5 : Utrum natura humana possit subsistere in alieno supposito creato angelico vel alio

Distinctio 2

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum vna persona diuina possit assumere naturam irrationalem

Quaestio 2 : Utrum filius Dei assumpserit naturam huma- nam quoad partes omnes simul, an ordine quodam

Quaestio 3 : Utrum natura humana fuerit assumpta mediante gratia

Distinctio 3

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum beata virgo indiguit sanctificatione

Quaestio 2 : Utrum Maria fuerit sanctificata ante nati- uitatem ex vtero

Quaestio 3 : Utrum beata virgo per primam sanctificationem fuerit liberata a fomite

Quaestio 4 : Utrum beata virgo post sanctificationem peccare potuit

Distinctio 4

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum Christus debeat dici filius spiritus sancti

Quaestio 2 : Utrum virgo beata possit dici mater Dei

Quaestio 3 : Utrum gratia fuerit in Christo naturalis

Distinctio 5

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum naturae diuinae conueniat assumere naturam humanam

Quaestio 2 : Utrum terminus assumptionis sit tura, an persona

Quaestio 3 : Utrum vnio naturae humanae ad verbum sit maxima vnionum

Distinctio 6

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum in Christo sit pluralitas suppositorum

Quaestio 2 : Utrum in Christo sit tantum vnum esse in, plura

Quaestio 3 : Utrum persona verbi post incarnationem fuerit composita

Quaestio 4 : Utrum natura humana fuerit vnita filio Dei accidentaliter

Distinctio 7

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum ista sit vera Deus factus est homo

Quaestio 2 : Utrum haec propositio si vera, homo fa- ctus est Deus

Quaestio 3 : Utrum haec sit vera filius Dei praedestinatus est esse homo

Distinctio 8

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum nasci competat naturae an personae

Quaestio 2 : Utrum in Christo fuerint plures natiuitates

Quaestio 3 : Utrum in Christo sint duae filiationes

Distinctio 9

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum latria sit virtus

Quaestio 2 : Utrum latria sit soli Deo exhibenda

Quaestio 3 : Utrum dulia distinguatur a latria

Distinctio 10

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum Christus secundum quod homo sit persona

Quaestio 2 : Utrum conueniat Deo aliquem adoptare in filium

Quaestio 3 : Utrum praedestinatio Christi sit causa nostrae praedestinationis

Distinctio 11

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum Christus possit dici simpliciter creatura

Quaestio 2 : Utrum illa quae sunt humanae naturae possint dici de filio Dei

Distinctio 12

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum haec sit vera, Christus incepit esse

Quaestio 2 : Utrum Christus potuerit peccare

Quaestio 3 : Utrum Christus debuerit assumere naturam humanam, ex stirpe Adae

Distinctio 13

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum in Christo fuerit gratiae plenitudo

Quaestio 2 : Utrum Christus secundum quod homo, sit, caput Ecclesiae

Distinctio 14

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum anima Christi perfectius videat essentiam diuinam, quam quaecunque alia creatura

Quaestio 2 : Utrum anima Christi videndo Deum, videat in ipso omnia

Quaestio 3 : Utrum praeter cognitionem rerum in verbo data fuerit Christo cognitio rerum in proprio genere

Quaestio 4 : Utrum in Christo fuerit scientia modo humano acquisita

Quaestio 5 : Utrum anima Christi habuerit omnipotentiam

Distinctio 15

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum Christus debuerit assumere naturam humanam cum defectibus corporalibus

Quaestio 2 : Utrum anima Christi fuerit passibilis

Quaestio 3 : Utrum dolor passionis Christi fuerit maior omnibus aliis doloribus

Distinctio 16

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum necessitas moriendi fuerit in Christo

Quaestio 2 : Utrum claritas transfigurationis fuerit gloriosa

Distinctio 17

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum voluntas humana in Christo semper fuerit conformis voluntati diuinae

Quaestio 2 : Utrum conueniens fuerit Christum orare

Praeambulum

Distinctio 18

Quaestio 1 : Utrum in Christo fuerit tantum vna actio

Quaestio 2 : Utrum Christus meruerit aliquid in instanti suae conceptionis

Quaestio 3 : Utrum Christus per passionem suam aliquid meruerit

Distinctio 19

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum per passionem Christi simus liberati ab omni peccato

Quaestio 2 : Utrum propter liberationem nostram factam per passionem Christus dicatur redemptor noster

Distinctio 20

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum humana natura debuerit reparari per satisfactionem

Quaestio 2 : Utrum aliqua pura creatura potuerit satisfacere pro natura humana

Distinctio 21

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum in morte Christi diuinitas fuerit separata ab humanitate

Quaestio 2 : Utrum corpus Christi debuerit post mortem corrumpi siue incinerari

Distinctio 22

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum Christus in triduo fuerit homo

Quaestio 2 : Utrum torus Christus fuerit in sepulchro

Quaestio 3 : Utrum Christus secundum animam descenderit ad infernum

Quaestio 4 : Utrum Christus descenderit ad infernum damnatorum

Quaestio 5 : In conueniens fuerit Christum tertia die resurgere

Quaestio 6 : Utrum Christus debuerit probare resurrectionem suam per argumenta

Quaestio 7 : Utrum conueniens fuerit Christum ascendere super omnes coelos

Quaestio 8 : Utrum Christus ascenderit super conuexum coeli empyrei

Distinctio 23

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum indigeamus habitibus

Quaestio 2 : Utrum habitus faciat aliquid ad intensionem actus

Quaestio 3 : Utrum habitus aliquid faciat ad determinationem actus

Quaestio 4 : Utrum habitus faciat aliquid ad facilitatem actus

Quaestio 5 : Utrum praeter habitus intellectuales acquisitos indigeamus habitibus theologicis

Quaestio 6 : Utrum fides sit habitus virtuosus

Quaestio 7 : Utrum actus fidei sit certior quam actus scientiae, an e conuerso

Quaestio 8 : Utrum charitas sit forma fidei

Quaestio 9 : In quo vt in subiecto sit fides

Distinctio 24

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum deus sit obiectum fidei

Quaestio 2 : Utrum fidei possit subesse falsum

Quaestio 3 : Utrum ratio inducta ad ea quae sunt fidei diminuat fidei meritum

Distinctio 25

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum necessarium sit ad salutem, et semper fuerit habere fidem explicitam

Quaestio 2 : Utrum articuli conueni in Symbolo

Quaestio 3 : Utrum fides infusa sufficiat ad eliciendum actum fidei sine fide acquisita

Distinctio 26

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum spes sit virtus

Quaestio 2 : Utrum spes sit virtus theologica

Quaestio 3 : Utrum spes habeat certitudinem

Distinctio 27

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum amor prout est passio appetitus sit principalis passio

Quaestio 2 : Utrum amor Dei habeat modum

Quaestio 3 : Utrum modus diligendi Deum possit in via impleri

Distinctio 28

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum omnia ex charitate sint diligenda

Quaestio 2 : Utrum homo ex charitate debeat diligere seipsum

Distinctio 29

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum in caritate sit ordo

Quaestio 2 : Utrum teneamur diligere Deum plusquam nos

Quaestio 3 : Utrum in amore dei possit haberi aliquis respectus ad aliquam mercedem

Quaestio 4 : Utrum extranei meliores sint magis diligendi quam propinqui mali vel non aeque boni

Distinctio 30

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum de necessitate salutis sit diligere inimicos

Quaestio 2 : Utrum diligere amicum sit magis meritorium quam diligere inimicum, an econuerso

Distinctio 31

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum charitas semel habita possit amitti

Quaestio 2 : Utrum resurgens a peccato resurgat ad caritatem maiorem, an minorem, an aequalem illi a qua cecidit

Quaestio 3 : Utrum habitus fidei remaneat vel possit remanere in patria

Quaestio 4 : Utrum fides quantum ad actum possit remanere in patria

Quaestio 5 : Utrum imperfectio sit de essentia actus fidei

Quaestio 6 : Utrum charitas euacuetur in patria

Quaestio 7 : Utrum scientia euacuetur in patria

Distinctio 32

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum Deus aequaliter omnia diligat

Distinctio 33

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum virtutes insint nobis a natura

Quaestio 2 : Utrum virtutes causentur in nobis ex actibus

Quaestio 3 : Utrum virtus consistat in medio

Quaestio 4 : Utrum virtutes morales remaneant in patria

Quaestio 5 : Utrum sint quatuor virtutes cardinales vel principales

Quaestio 6 : Utrum praeter virtutes morales acquisitas oporteat in homine ponere aliquas virtutes morales infusas

Distinctio 34

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum dona sint eadem cum virtutibus, an distincta ab eis

Quaestio 2 : Utrum sint praecise septem dona

Quaestio 3 : Utrum dona maneant in patria

Quaestio 4 : Utrum timor seruilis sit bonus

Quaestio 5 : Quomodo differunt timor seruilis, initialis, et castus inter se

Quaestio 6 : Utrum crescente charitate decrescat timor

Distinctio 35

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum diuisio vitae per actiuam et contemplatiuam sit sufficiens

Quaestio 2 : Utrum actiua vita sit contemplatiua melior, an contra

Quaestio 3 : Utrum vita actiua sit maioris meriti quam contemplatiua

Distinctio 36

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum virtutes morales sint connexae cum Theologicis

Quaestio 2 : Utrum virtutes morales habeant connexionem cum intellectualibus

Quaestio 3 : Utrum virtutes morales sint inter se connexae

Quaestio 4 : Utrum vitia sint connexa

Quaestio 5 : Utrum omnes virtutes habeantur aequaliter

Distinctio 37

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum praecepta decalogi conuenienter enumerentur

Quaestio 2 : Utrum tradere mutuum sub vsura sit licitum

Quaestio 3 : Utrum vsurario non repetenti aliquid vltra sortem, vel si receperit, postea restituit, teneatur qui mutuum ab eo accepit, facere aliquam recompensationem

Quaestio 4 : Utrum liceat accipere pecuniam mutuo sub vsuris

Distinctio 38

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum omne mendacium sit peccatum

Quaestio 2 : Utrum omne mendacium sit peccatum mortale

Distinctio 39

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum iuramentum sit licitum

Quaestio 2 : Utrum iuramentum coactum sit obligatorium

Quaestio 3 : Utrum iuramentum incautum sit obligatorium

Quaestio 4 : Utrum iuramentum promissotium factum sub conditione inhonesta sit obligatorium

Quaestio 5 : Utrum periurium sit peccatum mortale

Distinctio 40

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum haec duo praecepta non concupisces vxorem et non desiderabis rem proximi tui, conuenienter distinguantur ab illis non moechaberis, et non furtum facies

Quaestio 2 : Utrum lex vetus cohiberet solum manum an et animum

Quaestio 3 : Utrum lex vetus occideret, an iustificaret

Liber 4

Praefatio

Distinctio 1

Pars 1

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum diffinitio sacramenti bene assignetur a Doctoribus

Quaestio 2 : Utrum genus humanum indiguerit sacramentis

Quaestio 3 : Utrum sacramenta consistant in rebus

Quaestio 4 : Utrum in sacramentis nouae legis sit aliqua virtus inhaerens causatiua gratiae, characteris, ornatus, vel cuiuscunque alterius dispositionis

Quaestio 5 : Utrum sacramenta veteris legis conferebant gratiam

Pars 2

Praeambulum

Quaestio 6 : Utrum circuncisio fuerit conuenienter instituta

Quaestio 7 : Utrum circuncisio auferebat culpam, et conferebat gratiam

Quaestio 8 : Utrum sola fides parentum sufficeret paruulis ad salutem sine signo exteriori

Quaestio 9 : Utrum legalia debuerint cessare in aduentu Christi

Distinctio 2

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum omnia sacramenta nouae legis fuerint immediate a Deo instituta

Quaestio 2 : Utrum sint plura sacramenta quam septem, et an bene ordinentur

Quaestio 3 : Utrum baptismus Ioannis fuerit sacramentum a Deo institutum

Quaestio 4 : Utrum baptizati baptismo Ioannis debuerint rebaptizari baptismo Christi

Distinctio 3

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum haec forma, Ego te baptizo in nomine patris, et filij, et spiritus sancti, sit vera forma baptismi

Quaestio 2 : Utrum circa formam baptismi possit aliquid immutari saluo sacramento

Quaestio 3 : Utrum plures possint simul vnum baptizare

Quaestio 4 : Utrum baptismus debeat fieri in aqua

Distinctio 4

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum character sit aliquid in anima

Quaestio 2 : Utrum per baptismum remittatur omne peccatum quantum ad culpam

Quaestio 3 : Utrum per baptismum deleatur omnis

Quaestio 4 : Utrum recedente fictione ab eo qui ficte baptismum suscepit, talis consequatur baptismi effectum

Quaestio 5 : Utrum carentibus usu rationis conferendus sit baptismus

Quaestio 6 : Utrum filij infidelium debeant baptizari inuitis parentibus eorum

Quaestio 7 : Utrum paruuli infidelium baptizati inuitis parentibus suscipiant verum sacramentum

Quaestio 8 : Utrum baptismus flaminis et sanguinis suppleat vicem baptismi aquae

Distinctio 5

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum a malis ministris possit conferri verus baptismus

Quaestio 2 : Utrum malus minister baptizando peccet

Quaestio 3 : Utrum Christus secundum quod homo habuerit potestatem operandi interiorem effectum sacramentorum

Quaestio 4 : Utrum Christus potuit dare hominibus potestatem dimittendi peccata

Distinctio 6

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum aliquis possit sanctificari ante natiuitatem ex vtero

Quaestio 2 : Utrum ad baptismum requiratur intentio ministri

Quaestio 3 : Utrum catechismus debeat praecedere baptismum

Quaestio 4 : Utrum exorcismus debeat praecedere baptismum, et vtrum sit alicuius efficaciae

Distinctio 7

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum confirmatio sit sacramentum

Quaestio 2 : Utrum chrisma sit materia conueniens huius sacramenti

Quaestio 3 : Utrum aliquis non ordinatus possit sacramentum confirmationis conferre

Quaestio 4 : Utrum ex commissione Papae sacramentum confirmationis possit ab alio quam ab episcopo conferri

Distinctio 8

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum Eucharistia sit sacramentum

Quaestio 2 : Utrum formae consecrationis panis et vini sint conuenientes

Quaestio 3 : Utrum formae consecrationis corporis et sanguinis Christi sint connexae

Quaestio 4 : Utrum corpus Christi possit licite sumi post medicinam, vel post cibum sumptum per modum medicinae

Distinctio 9

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum sint modi manducandi hoc sacramentum

Quaestio 2 : Utrum manducatio Eucharistiae sit de necessitate salutis

Quaestio 3 : Utrum solius hominis sit sumere sacramentum Eucharistiae

Quaestio 4 : Utrum peccator sumens hoc sacramentum Eucharistiae peccet mortaliter

Quaestio 5 : Utrum liceat sacerdoti dare Eucharistiam illi quem scit esse in peccato mortali

Distinctio 10

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum corpus Christi natum de virgine sit realiter in sacramento Eucharistiae

Quaestio 2 : Utrum totus Christus sit in Eucharistia

Quaestio 3 : Utrum corpus Christi moueatur ad motum hostiae

Quaestio 4 : Utrum corpus Christi in Eucharistia possit videri ab oculo glorificato

Distinctio 11

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum corpus Christi sit in Eucharistia per conuersionem panis in ipsum, vel vtrum cum corpore Christi remaneat substantia panis

Quaestio 2 : Utrum Deus possit conuertere quodlibet in quodlibet

Quaestio 3 : Qualis sit conuersio substantiae panis et vini in corpus Christi et eius sanguinem

Quaestio 4 : Utrum panis de frumenio et vinum vitis sint conueniens materia Eucharistiae

Quaestio 5 : Utrum aqua miscenda sit vino in sacramento Eucharistiae

Quaestio 6 : Utrum sacerdos possit consecrare panem et vinum in quantacunque quantitate

Quaestio 7 : Utrum sacerdos intendens consecrare tantum decem hostias, si inueniat vndecim an vndecima sit consecrata

Distinctio 12

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum Deus possit facere quodlibet. accidens sine subiecto

Quaestio 2 : Utrum species sacramentales possint, aliquid naturaliter immutate

Quaestio 3 : Utrum desinat esse sanguis Christi per admistionem noui vini speciebus vini consecrati

Quaestio 4 : Utrum effectus Eucharistiae sit augmentum gratiae seu charitatis

Quaestio 5 : Utrum sit laudabile sumere sacramentum Eucharistiae omni die

Distinctio 13

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum consecratio huius sacramenti proprie conueniat sacerdotibus

Quaestio 2 : Utrum liceat sacerdotibus penitus cessare a celebratione missae

Quaestio 3 : Utrum plures sacerdotes possint eandem hostiam consecrare

Quaestio 4 : Utrum solis sacerdotibus liceat sacramentum Eucharistiae populo ministrare

Quaestio 5 : Utrum haeretici sint tolerandi

Distinctio 14

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum poenitentia sit virtus

Quaestio 2 : Utrum poenitentia sit virtus generalis

Quaestio 3 : Utrum poenitentia sit sacramentum

Quaestio 4 : Utrum poenitentia debeat solemnizari

Quaestio 5 : Utrum effectus poenitentiae bene assignentur

Quaestio 6 : Utrum aliquis posset excidere a vera poenitentia

Distinctio 15

Pars 1

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum homo possit satisfacere Deo de aliquo peccato mortali

Quaestio 2 : Utrum aliquis possit satisfacere de vno peccato non satisfaciendo de altero

Quaestio 3 : Utrum bona opera facta extra charitatem sint alicuius boni temporalis meritoria

Quaestio 4 : Utrum bona facta extra caritatem mereatur diminutionem poenae inferni

Pars 2

Praeambulum

Quaestio 5 : Utrum satisfactio debeat fieri per opera poenalia

Quaestio 6 : Utrum eleemosyna sit pars satisfactionis

Quaestio 7 : Utrum eleemosynae spirituales sint potiores corporalibus an econtrario

Quaestio 8 : A quibus personis debeat fieri eleemosyna, et quibus personis sit danda, et de quibus rebus sit facienda

Quaestio 9 : Utrum ieiunia per ecclesiam instituta sint sub praecepto

Quaestio 10 : Utrum omnes teneantur ad seruandum ieiunia ab ecclesia instituta

Quaestio 11 : Utrum comedens tempore ieiunij plusquam semel qualibet vice peccet mortaliter

Quaestio 12 : Utrum oratio sit in praecepto

Distinctio 16

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum contritio, confessio, et satisfactio sint partes poenitentiae

Quaestio 2 : Utrum peccatum veniale possit remitti sine mortali

Quaestio 3 : Utrum circunstantiae possunt mutare speciem peccati vel eam intendere seu minuere

Quaestio 4 : Utrum omnes circunstantiae peccatorum sint confitendae

Quaestio 5 : Utrum ludi, spectacula, militia, et negotiatio, impediant poenitentiam

Distinctio 17

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum illa quae concurrunt ad iustificationem impii sint simul vel habeant ordinem quo vnum praecedat alium

Quaestio 2 : Utrum in contritione ante confessionem et satisfactionem remittatur culpa

Quaestio 3 : Utrum per contritionem dimittatur aliquid de poena culpae seu peccato debita

Quaestio 4 : Utrum dolor contritionis debeat esse maximus

Quaestio 5 : Utrum vere contritus plus debeat eligere poenam inferni, an omnino non esse quam peccare

Quaestio 6 : Utrum fortis secundum fortitudinem virtutis moralis debeat vel ei liceat in quocunque casu eligere mortem

Quaestio 7 : Utrum culpa sit magis odienda fideli, quia est offensiua Dei, quam quia est nociua sibi

Quaestio 8 : Quo iure confessio sit introducta

Quaestio 9 : Utrum confessio sit ad salutem necessaria

Quaestio 10 : Utrum peccator postquam peccauit statim teneatur conteri et confiteri habita copia sacerdotis

Quaestio 11 : Utrum sit necessarium confiteri sacerdoti, an sufficiat alteri confiteri

Quaestio 12 : Utrum necessarium sit confiteri proprio sacerdoti et non alij etiam habenti priuilegium vel mandatum etc.

Quaestio 13 : Utrum confessio facta ab illo qui non poenitet valeat: an oporteat eum iterum confiteri

Quaestio 14 : Utrum confitens et non poenitens impleat praeceptum ecclesiae de confitendo semel in anno

Quaestio 15 : Utrum confessio debeat fieri integraliter vni et eidem

Distinctio 18

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum claues sint in ecclesia

Quaestio 2 : Utrum potestas clauium se extendat ad culpam et poenam culpae debitam clauium

Quaestio 3 : Utrum ecclesia debeat vti excommunicatione

Quaestio 4 : Utrum sententia excommunicationis iniuste lata liget

Quaestio 5 : Utrum scienter participans cum excommunicato peccet mortaliter

Distinctio 19

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum soli sacerdotes noui testamenti habeant claues

Quaestio 2 : Utrum quilibet sacerdos possit vti claue in quemlibet

Quaestio 3 : Utrum correctio fraterna cadat sub praecepto

Quaestio 4 : Utrum in correctione fraterna debeat secreta monitio praecedere denunciationem

Distinctio 20

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum ille qui implet poenitentiam a sacerdote sibi iniunctam sit totaliter liberatus

Quaestio 2 : Utrum vnus posset pro alio satisfacere

Quaestio 3 : Utrum indulgentiae aliquid valeant

Quaestio 4 : Utrum indulgentiae tantum valeant quantum sonant

Quaestio 5 : Quis potest dare indulgentias

Distinctio 21

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum post hanc vitam peccata aliqua remittantur quo ad culpam

Quaestio 2 : Utrum veniale adiunctum mortali in damnatis puniatur poena aeterna

Quaestio 3 : Utrum confessio generalis aliquid valeat

Quaestio 4 : Utrum in quolibet casu teneatur sacerdos celare peccata quae audit in confessione

Distinctio 22

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum peccata dimissa per poenitentiam redeant per sequentem culpam

Quaestio 2 : Utrum haec forma sit conueniens sacramento poenitentiae, Ego te absoluo, etc.

Distinctio 23

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum extrema vnctio sit sacramentum

Quaestio 2 : Utrum oleum consecratum per episcopum sit conueniens materia huius sacramenti

Quaestio 3 : Utrum sacerdos sit proprius minister sacramenti extremae vnctionis

Quaestio 4 : Utrum hoc sacramentum debeat dari sanis

Distinctio 24

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum ordo sit sacramentum

Quaestio 2 : Utrum sint tantum septem ordines

Quaestio 3 : Utrum in singulis ordinibus imprimatur character

Quaestio 4 : Utrum corona sit ordo

Quaestio 5 : Utrum in ecclesia sit aliqua potestas maior sacerdotali

Quaestio 6 : Utrum episcopatus sit ordo

Distinctio 25

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum omnis episcopus possit conferre ordines

Quaestio 2 : Utrum mulier vel puer possint ordinari

Quaestio 3 : Utrum sit licitum spiritualia vendere vel emere pretio temporali

Quaestio 4 : Utrum simonia commitatur illis tribus modis consuetis assignari, scilicet per munus a manu, per mu nus a lingua, et per munus ab obsequio

Quaestio 5 : Utrum praelatus aliquis posset excusari a vitio simoniae conferendo pro pecunia simplicem canoni catum, vel simplex beneficium cui non sit annexa cura animarum, vel sacer ordo

Distinctio 26

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum matrimonium sit licitum

Quaestio 2 : Utrum matrimonium cadat sub praecepto

Quaestio 3 : An matrimonium sit sacramentum

Distinctio 27

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum consensus expressus per verba de praesenti causet matrimonium

Quaestio 2 : Utrum matrimonium soluatur per religionis ingressum

Quaestio 3 : Utrum conuenienter assignetur tempus sponsalium, scilicet quod possint contrahi post septennium

Quaestio 4 : Utrum cum bigamo liceat dispensare

Distinctio 28

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum consensus de futuro cum carnali copula sequente sufficiat ad matrimonium

Quaestio 2 : Utrum consensus de praesenti conditiona faciat matrimonium

Distinctio 29

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum consensus possit esse coactus: vel vtrum voluntas possit cogi ad consensum vel ad quemcunque alium actum

Quaestio 2 : Utrum consensus coactus sufficiat ad matrimonium contrahendum

Distinctio 30

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum error impediat matrimonium

Quaestio 2 : Utrum decuerit beatam virginem matrimonio copulari

Distinctio 31

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum matrimonium indigeat aliquibus bonis excusantibus ipsum

Quaestio 2 : Utrum praedicta bona sint de necessitate sacramenti matrimonii

Quaestio 3 : Utrum fides, proles, et sacramentum sufficienter excusent actum coniugalem

Quaestio 4 : Utrum sine praedictis bonis possit actus matrimonii a peccato totaliter excusari

Distinctio 32

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum quilibet coniugum teneatur alteri ad tedditionem debiti ex necessitate praecepti

Quaestio 2 : Utrum vnus coniugum siue licentia alterius possit continentiam vovere

Distinctio 33

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum sit licitum vel aliquando fuerit simul habere plures vxores

Quaestio 2 : Utrum fornicatio simplex sit peccatum mortale

Quaestio 3 : Utrum in veteri lege licitum fuerat viro vxorem repudiare

Quaestio 4 : Utrum virginitas sit praeferenda matrimonio

Distinctio 34

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum matrimonio sint assignanda aliqua impedimenta

Quaestio 2 : Utrum impotentia ad actum matrimonii impediat matrimonium

Distinctio 35

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum liceat vxorem dimittere causa fornicationis

Quaestio 2 : Utrum dimittens vxorem ob fornicationem possit alteri nubere

Distinctio 36

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum seruitus impediat matrimonium

Quaestio 2 : Utrum seruus possit contrahere matrimonium sine consensu domini sui

Distinctio 37

Praeambulum

Quaestio 1 : vtrum sacer ordo impediat matrimonium

Quaestio 2 : Utrum occisio vxoris impediat matrimonium

Distinctio 38

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum votum solemne impediat matrimonium contrahendum, et dirimat contractum

Quaestio 2 : Utrum in solemni voro continentiae possit Papa dispensare

Quaestio 3 : Utrum omne scandalum sit peccatum

Quaestio 4 : Utrum bona spiritualia sint dimittenda propter scandalum

Distinctio 39

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum fidelis possit contrahere matrimonium cum infideli

Quaestio 2 : Utrum coniunx conuersus ad fidem possit dimittere infidelem nolentem cohabitare cum eo sine contumelia creatoris, et absque eo quod pertrahat ipsum ad errorem

Distinctio 40

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum consanguinitas impediat matrimonium.

Distinctio 41

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum affinitas impediat matrimonium

Quaestio 2 : Utrum ex sponsalibus contrahatur aliquod vinculum attinentiae quod possit matrimonium impedire

Quaestio 3 : Utrum aliqua proles sit illegitima

Quaestio 4 : Utrum matrimonium contractum inter affines vel consanguineos sit dirimendum

Distinctio 42

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum spiritualis cognatio impediat matrimonium

Quaestio 2 : Utrum cognatio legalis impediat matrimonium

Quaestio 3 : Utrum secundae nuptiae sint licitae

Distinctio 43

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum possit idem homo resurgere

Quaestio 2 : Utrum aliquid corruptum possit per naturam idem numero reparari

Quaestio 3 : Utrum illud cuius essentia totaliter perit vel per annihilationem vel per corruptionem possit virtute diuina idem numero reparari

Quaestio 4 : Utrum resurrectio mortuorum fiet in instanti, an in tempore

Distinctio 44

Pars 1

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum ad hoc quod idem homo numero resurgat, requiratur quod formetur corpus eius eisdem pulueribus in quos fuit resolutum

Quaestio 2 : Utrum omnes tam boni quam mali integraliter resurgent

Quaestio 3 : Utrum corpora resurgant sine deformitatibus quas habuerunt hic

Quaestio 4 : Utrum corpora bonorum sint futura impassibilia per aliquam formam sibi inexistentem

Quaestio 5 : Utrum per aliquam formam sibi inhaerentem corpus gloriosum possit simul esse cum alio corpore glorioso vel non glorioso

Quaestio 6 : Utrum virtute diuina corpus gloriosum possit esse cum alio corpore glorioso velnon glorioso

Quaestio 7 : Utrum corpora gloriosa ratione suae agilitatis possint moueri in instanti de loco ad locum

Quaestio 8 : vtrum corpora gloriosa habeant claritatem

Pars 2

Praeambulum

Quaestio 9 : Utrum ignis inferni sit corporeus

Quaestio 10 : Utrum corpora damnatorum post resurrectionem patiantur ab igne passione proprie dicta

Quaestio 11 : Utrum animae damnatorum ante resurrectionem corporum patiantur ab igne

Distinctio 45

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum suffragia vivorum prosint defunctis

Quaestio 2 : Utrum suffragia prosint existentibus in inferno

Quaestio 3 : Utrum suffragia facta pro aliquo ipsi soli valeant et non aliis pro quibus non fiunt

Quaestio 4 : Utrum sancti cognoscant orationes nostras quas ad eos dirigimus

Distinctio 46

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum iustitia sit in deo

Quaestio 2 : Utrum poena aeterna debeatur peccato mortali

Quaestio 3 : Utrum punitione malorum concurrat diuina misericordia et iustitia

Distinctio 47

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum generale iudicium sit futurum

Quaestio 2 : Utrum in generali iudicio quilibet cognoscat peccata sua omnia, et peccata aliorum

Quaestio 3 : Utrum mundus sit purgandus per ignem eiusdem speciei cum igne nostro

Distinctio 48

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum Christus iudicabit in forma humana

Quaestio 2 : Utrum diuinitas possit videri a malis sine gaudio

Quaestio 3 : Utrum motus coeli cessabit

Distinctio 49

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum beatitudo consistat in bonis corporis

Quaestio 2 : Utrum aliquis intellectus creatus possit videre deum clare et manifeste visione intellectuali

Quaestio 3 : Utrum beati videntes diuinam essentiam, videant in ipsa omnia alia

Quaestio 4 : Utrum beatitudo nostra consistat principaliter in visione diuinae essentiae

Quaestio 5 : Utrum deus posset esse immediatum obiectum delectationis

Quaestio 6 : Utrum viatori manenti in statu viae possit communicari visio dei intuitiua quae non sit beatifica

Quaestio 7 : Utrum beatitudo sanctorum sit futura maior post resurrectionem quam sit modo

Quaestio 8 : Utrum omnes homines appetant summe et de necessitate beatitudinem

Distinctio 50

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum in inferno sit tantum poena ignis

Quaestio 2 : Utrum damnati vellent plus non esse, quam esse in miseria poenae

Quaestio 3 : Utrum beati videant poenas damnatorum

Prev

How to Cite

Next

Quaestio 2

Utrum generatio Filii et processio Spiritus Sancti sint emanationes distinctae realiter
1

QUAESTIO SECVNDA. Vtrum generatio filij & processio Spiritus sancti sint emanationes distinctae. Thom. l. q. 29 ar 3. & 4. & q. 28.

2

AD SECVNDVM sic proceditur. Et arguitur quod generatio filij & processio, Spiritus sanctus non sunt emanationes realiter distinctae, quia in srebus perfectis non est nisi vnus modus communicandi naturam sicut in homine & in animalictis, quamuis in imperfectis vt in muribus aliud sit, sed diuina natura est perfectissima, ergo non est nisi vnus modus communicandi eam. Non sunt ergo in diuinis plures processiones realiter distinctae.

3

Item si inter processiones esset in diuinis realis distinctio aut esset ex parte essentiae, aut ex parte relationum cum non sint plura in diuinis. Non ex parte essentiae, quia illa est vna tantum, nec ex parte relationum, quia secundum Boetium de Trin. omnia in diuinis sunt vnum vbi non obuiat oppositio relationis, sed inter processiones non est oppositio relationum, ergo nec realis diuersitas.

4

IN CONTRARIVM est, quia secundum vnam processionem est tantum vnum procedens, sed in diuinis sunt du personae procedentes realiter distinctae, ergo sunt duae proces siones realiter distinctae.

5

RESPONSIO, cum processio in diuinis non fit motus vel mutatio media inter personam procedentem & illam a qua procedit, sed dicat solum respectum vt quod est ab aliccui respondet oppositus respectus vt a quo est aliud qui respctus constituunt personas & distinguunt, patet quia generatio actiua est idem quod paternitas vel relatio paternitatis, & ge neratio passiua est idem quod filiatio vel relatio filiationis. Spiratio autem siue actiue siue passiue accepta est idem cum relationibus correspondentibus, nisi ergo velimus gratis contendere, non est aliud quaerere de diuersitate istarum processionum secundum rem quam quaerere de diuersitate relationum, licet aliam rationem intelligendi habeant haec & illa, possumus ergo comparare generare ad generari & spirare ad spirari, & sic manifesta est istorum realis diuersitas, cum inciudant formalem oppositionem vt de se patet, sicut manifesta est realis differentia inter paternitatem & filiationem, & inter relationem spirationis actiuae & relationem spirationis passiuae quae directe sibi inuicem opponuntur. Vel possumus comparare generare ad spirare & generari ad spirari, & sic difficilius est assignare quomodo differunt cum non opponantur formaliter, sicut difficile est assignare quomodo differunt paternitas & communis spiratio & similiter quomodo differunt filiatio & spiratio passiua. Circa quod procedetur, sic quia primo proponetur quidam modus qui a multis reputatur verus. Et secundo arguetur contra illum modum. Et respondebitur ad rationes probantes illum. Et tertio ponetur alius modus quem etiam multi ponunt.

6

QUANTVM ad primum sciendum, quod quidam dicunt quod generare & spirare non differunt realiter, generari tamen & spirari differunt realiter, quod probant ex duabus suppositionibus quales declarauerunt. Prima est, quod ea quae sunt in diuinis in eodem supposito non differunt aliquo modo realiter. Secunda est quod in diuinis non est differentia realis nisi per relationes oppositas. Prima probatur tripliciter. Primo sic vbicunque sunt plura realiter diuersa, quorum quodlibet est subsistens ibi plura sunt supposita (quia suppositum non videtur plus includere nisi aliquid subsistens ab aliis distinctum. Sed in diuinis vbicumque sunt plura realiter diuersa ibi quodlibet eorum est subsistens, quia in diuinis nihil est inhaerens secundum rem: alioquin esset ibi compositio, ergo in diuinis vbicunque sunt plura realiter diuersa ibi sunt plura supposita necessario, non possunt ergo differre realiter quae sunt in eodem supposito.

7

Secundo sic, quaecunque praedicantur de se inuicem non solum in concreto, sicut in creaturis, sed etiam in abstracto sunt idem realiter, sed in diuinis quaecunque sunt in eodem supposito praedicantur de se inuicem non solum in concreto sicut in creaturis, sed etiam in abstracto, ergo sunt idem realiter.

8

Tertio sic, sicut se habet essentia ad omnia quae sunt in diuinis, quia est omnibus communis, ita se habet quodcunque aliud quod est pluribus commune ad ea quibus est commune, sed essentia diuina non ponit in numerum realem cum aliquo quod sit in diuinis, quia cum omnibus stat in eodem supposito, ergo similiter alia quae sunt pluribus suppositis communia (vt communis spiratio quae conuenit patri & filio) non ponit in numerum realem cum aliquo quod sit in patre & filio, sed est vnum realiter cum omni eo quod cum ipsa est in eodem supposito, similiter est de omnibus quae sunt in eodem supposito.

9

Secunda suppositio probatur dupliciter. Primo sic. Quaecunquae sunt impossibilia in eodem supposito habent inter se aliquam oppositionem, vnde & formae quae sunt incompossibiles includunt aliquo modo naturam priuationis & habitus, sed vt statim est ostensum quaecunque distinguntur realiter in diuinis sunt incompossibilia in eodem supposito, ergo quaecunque distinguntur in diuinis realiter, habent inter se aliquam oppositionem, sed non est ibi oppositio nisi rela tionum originis, ergo &c.

10

Secundo sic illa quae conueniunt in omnibus in quibus non opponuntur non possunt differre nisi per oppositionem, sed ir diuinis supposita conueniunt in omnibus in quibus producta non opponuntur, quod patet per Anselmum qui dicit quod persona producens necessario communicat personae productae om nia in quibus ei non opponitur: ergo nulla potest esse in diuinis realis differentia nisi per oppositionem.

11

His duabus suppositionibus sic probatis faciliter proban principale intentum. Et primo quod generare & spirare non differum realiter, quia quae sunt in eodem supposito non possunt in diuinis differre realiter, sed generare & spirare sunt in eodem suppe sito: scilicet in patre, ergo &c. Per eandem rationem dicunt quod gene rari & spirare non differunt realiter, quia conueniunt filio.

12

Item quae non habent oppositionem non distinguntur rea liter, sed spirare non habet oppositionem ad generare nec ad g nerari, ideo non distinguuntur realiter ab eis. minor de se patet, & maior etiam per secundum suppositum, quare &c.

13

Item si generare & spirare differunt realiter cum constequod generari & spirari realitor differant, sequitur quod in diuiniesset quaternitas rerum. Hoc autem vt isti dicunt est erroneum & condemnatum in concilio generali, vt habetur extra de sum ma Tri. & fid. cath. c. damnamus, vbi dicitur quod in Deo solummodo ternitas non quaternitas est, quare &c.

14

Secundo probant quod spirari differt realiter a generari sic, quae includunt oppositionem relatiuam sunt realiter diuersa sed generari & spirari includunt oppositionem relatiuam: ergo &c. Maior patet ex praecedentibus. minor probatur, quia productum &t producens inquantum huiusmodi, opponuntur relatiue, sed spiratus est per se a genito vt demonstratum fuit in praecedente distinctione: ergo opponuntur relatiue, & pe consequens generari & spirari relatiue opponuntur cum idem sit iudicium de emanationibus & terminis earum vt supra dictum fuit: Si tamen spiratus opponitur genito quia est ab ipso, necesse est quod opponatur generanti, quia est ab ipso saltem mediante genito, & ita spiratus differt realiter a genito & spirante & spirari a generari & generare, quia aliquo modo opponun tur, & haec est opinio & hoc quantum ad primum.

15

Quantum ad secundum sciendum, quod aliis & magnis visum est, & adhuc videtur quod praedicta opinio deficit in positione & in rationibus positionis. In positione quidem quantum ad hoquod ponit quod generare & generari nullo modo differunt realiter a spirare, nec per consequens paternitas & filiatio differunt realiter a communi spiratione, quia idem est iudicium de emanationibus & relationibus, vt a principio dictum fuit. Quod patet primo sic, illa quae non possunt conuenire eidem respectu eiusdem non sunt vnum & idem realiter (saltem relata) quia relationis est ad aliud esse, sed spirare vel generare vel generari non possunt conuenire eidem respectu eiusdem generare enim competi patri respectu filij tantum: Spirare autem non competit patri respectu filij, sed solum respectu spiritus sancti. Rursus generari & spirare competunt filio, sed generari tantum respectu patris spirare tantum respectu spiritus sancti, ergo spirare non est idem realiter saltem re relata cum generare & generari.

16

Secundo sic, sicut se habet generare ad generari ita spirare ad spirari, ergo permutata proportione sicut se habet gene rare ad spirare ita se habet generari ad spirari, sed generare & spirare non differunt realiter vt isti dicunt: ergo nec generari & spirari cuius oppositum dicunt.

17

Tertio sic, & est ad idem, duabus relationibus disparatis specie vel quasi specie differentibus correspondent duae relationes disparatae specie vel quasi specie realiter differentes, sed generari & spirari sunt duae relationes specie vel quasi spe cie differentes realiter, ergo relationes quae eis correspondent, scilicet generare & spirare specie vel quasi specie differunt, & ita realiter differunt cum sint relationes rei non rationis. maior patet quia eadem relatio secundum speciem non opponitur pluribus relationibus secundum speciem. minor etiam de se pa tet & ex dicto aduersariorum, quare &c.

18

Quarto sic, quaecumque vni & eidem sunt eadem, inter se sunt ea dem saltem illo modo quo sunt eadem in tertia. & hoc est necessarium cum oppositum implicet contradictionem. Cum ergo secundum istos generare & generari sint idem cum spirare non solum re absoltua, sed etiam re relata, sequitur quod generare & generari sint iden inter so non solum re absoluta, sed etiam relata & ita essen penitus idem, quod est absurdum cum opponantur inuicem, ergo illud est absurdum ex quo sequitur, scilicet quod spirare sit idem realiter cum generare & generari vt ipsi ponunt.

19

Quinto sic, ab vna actione non possunt esse immediate duae passiones, sed generari & spirari sunt duae passiones vel emanationes dictae passiuae, ergo non possunt esse ab vnica actione immediate; sed generari immediate est a generare, & spirari est immediate, a spirare, ergo generare & spirare non sunt vnica actio realiter differentes sicut & passiones eis correspondentes.

20

Sexto sic, impossibile est esse eandem relationem producentis & producti etiam si idem sit producens & productum respe ctu diuersorum, verbi gratia dato quod spiritus sanctus esset filius filij (sicut contingit in humanis eundem hominem esse patrem & filium respectu diuersorum) tamen alia esset relatio qua diceretur filius: & alia qua diceretur pater, sed spirare & generari sunt relationes producentis & producti in eodem, scilicet in filio, licet respectu diuersorum, ergo impossibile est quod sint vna relatio, sed necessario sunt duae. Idem autem est iudicium de relationibus & emanationibus, vt dictum est supra.

21

Septimo sic, generare potest esse in patre sine spirare, quia dato etiam quod pater & filius non spirarent adhuc pater generare & filius generaretur, ergo generare & spirare non sunt omnino idem. Si ergo generare & spirare sint omnino idem, pater prduceret filium per spirare, & sic filius esset spiritus, quod est falsum

22

Octauo sic, duae res absolutae & inter se realiter distincta non possunt esse idem realiter cum aliqua re absoluta, ergi duae relationes realiter inter se distinctae (vt paternitas & filiatio) non possunt esse idem realiter cum aliqua relatione (puta cum communi spiratione.) Pater ergo sic quod ista opinio deficit in positione, deficit etiam in rationibus positionis. Et primo quidem in suppositionibus deinde in rationibus deductis ex eis Prima quidem suppositio neganda est, cum directe assumas id quod probare intendit. Assumit enim quod illa quae sunt in eo dem supposito non possunt differre realiter, hic autem quaeritur vtrum generare & spirare in patre differant realiter.

23

Ad probationes huius suppositionis respondendum est. ad primam cum dicitur quod vbicunque sunt plura realiter distincta quorum quodlibet est per se subsistens, ibi sunt plura supposita Dicendum, quod huic maiori est addendum quod quodlibet illorum sit incommunicabile, nam in diffinitione personae ponitur quod ess incommunicabilis, spiratio autem actiua est communicabilis pluribus, videlicet patri & filio, propter quod non est distinctum sup. positum seu distincta persona a patre & filio in quibus est.

24

Secundo, quia si intelligitur in minore propositione, quod vbi cunque sunt plura realiter distincta quodlibet eorum est per se subs stens, falsum quidem est, quia non est nisi vnum subsistens in diuini& est absolutum vt probat Aug. 7. de Trin. quamuis enim suppositum diuinum sit illud quod subsistit, tamen per aliud formaliter est suppositum diuinum & per aliud subsistit. Est enim formaliter suppositum per proprietatem relatiuam per quam distinguitur ab aliis suppositis, sed subsistit per solam essentiam vel substantiam quae est vna numero & indistincta in omnibus propter quod esse subsistens nihil facit ad pluralitatem seu distinctionem suppositorum diuinorum, sed ad oppositionem incommunicabilitatis.

25

Tertio, quia relationes inquantum distingunt personas formaliter non subsistunt nec personae per eas, alioquin essent ilbi plura subsistentia, sed personae sunt quae subsistunt, ratio autem per quam subsistunt est sola essentia.

26

Ad secundum dicendum, quod minor assumit quod quaeritur quan dicit quod haec est vera, paternitas est communis spiratio, vel filiatio sit communis spiratio, hoc etiam negant qui tenent oppo situm, & prima facie etiam apparet cuilibet esse negandum.

27

Ad tertium dicendum, quod non est simile de essentia respectu relationum & de communi spiratione respectu paternitatis & fi liationis, quia essentia est quid absolutum, communis autem spiratio est relatio, magis tamen implicat oppositum quod vna relatio sit duae relationes quam quod vnum absolutum sit plura relata quanquam vtrunque sit ad intelligendum nimis difficile, adhuc essentia diuina secundum rationem suam & absolutorum suorum est infinita, propter quod potest plures relationes cum sua vnitate includere, sed nulla relatio secundum propriam ration relationis est finita vel infinita (vt alias efficaciter probatum est.) Et ideo vna relatio non potest sic includere intrinsece? identice plures relationes sicut essentia, de differentia etian essentiae diuinae & relationum dicetur infra dist. 33. vbi ostendetur quod non differunt solum secundum conceptum nostrum nesecundum differentiam nominum, sed ex natura rei, quae differentia vtrum debeat dici realis vel non, patebit postea.

28

Secunda etiam suppositio similiter calumniam patitur, licet enim in diuinis non sit distinctio secundum supposita nisi per relationes oppositas vt satis deductum fuit prius, distin.11. tamen in eodem supposito est aliquorum realis distinctio pe disparata. Et quod arguitur contra hoc, dicendum est ad primu, per interemptionem minoris. Non enim sunt incompossibhi. in eodem supposito quaecunque realiter distinguuntur, vt statim suprâ declaratum est.

29

Ad secundum respondendum est concedendo maiorem & interimendo minorem. Et ad autoritatem Anselmi cum dicit quod persona producens communicat personae productae omne ulud in quo ei non opponitur. dicendum quod hoc est intelligendum de aliis a proprietate personali, illa enim semper est incommunicabilis sicut persona dicit quid incommunicabile. Omnia autem alia sunt communicabilia, quae tamen realiter differunt ir eodem supposito ab eo quod est incommunicabile. Ex his de facili soluuntur rationes probantes quod spirare sit idem realiter cum generare & generari. Omnes enim assumunt vnam de praedictis falsis suppositionibus: scilicet quod ea quae sunt in eodem supposito non possunt differre realiter, aut quod in diuinis nulla sit realis distinctio nisi per oppositiones relatiuas, vt pate intuenti rationes adductas.

30

Ad tertiam rationem sumptam ex dictis concilij ad quam confugiunt aliis rationibus totaliter eis deficientibus, respondendum est, & dicendum quod illud concilium non condemnat expresse nisi quaternitatem personarum concomitatiue, tamen condemnat quaternitatem rerum inter personas & essentiam, sed quaternitate realem relationum realium inter se non condemnat nec expresse nec concomitatiue, quod non condemnetur expresse nisi quaternitas personarum, patet sic, intelligentia dictorum ex causis est assumenda & dicenda secundum Hilarium & recitatur extra de regulis iuris. Causa autem edendi illam constitutionem fuit erro Ioachim qui reprobatur ibi quantum ad duo, quorum vnum ipsi ponebat, videlicet quod pater filius & Spiritus sanctus non sunt vnum in essentia & in natura nisi collectiue, sicut multi homines sunt vnus populus: & multi fideles vna Ecclesia. Quod videbatur probare per multas autoritates scripturae vt clare patet intuenti textum illius decretalis. Et hic error ibi condenatur. Aliud autem imponebat magistro sententiarum qui dicit in suis sententiis quod quaedam summa res est pater & filius & Spi ritus sanctus, & illa non est generas neque genita neque procedens vnde ex hoc assumebat Ioachim quod magister sententiarum non tam trinitatem quam quaternitatem astruebat in Deo videlicet personas & illam communem essentiam quasi quartam, haec sunt verba decretalis de quibus apparet quod ille imponebat magistro sententiarum quod ipse ponebat quaternitatem personarum. Nam secundum intellectum suum videbatur, sibi quod quantum differt pater a filio & vterque a Spiritu sancto, quia vnus est ge nerans & non genitus, alius non generans sed genitus, tertius negenerans nec genitus sed procedens: tantum differebat essentia communis quae non est generans vt pater, nec genita vt filius nec procedens vt Spiritus sanctus a quolibet illorum & ab omnibus simul, vnde textus decretalis statim allegatus dicit quod ipse asserebat quod magister Petro non tam trinitatem quam quaternitatem astruebat in Deo. & exponit qualem videlicet tres personas & essentiam quasi quartam, ad quod refertur illud quartam vtique ad personam de qua immediate praemiserat tres persoo nas, sed textus non addidit & essentiam quasi quartam personam, quia ex praecedenti clare intelligebatur, & quia clausula dictaminis obuiabat. De hac autem quaternitate personarum excusat decretalis magistrum, Petro sic dicens, nos autem sacro approbante concilio credimus & confitemur vna cum Petre quod vna quaedam res est incompraehensibilis quidem & ineffabilis Pater & Filius & Spiritus sanctus tres simul personae ac sigillatim quaelibet earundem. Et ideo in Deo solummodo ternita est & non quaternitas, haec sunt verba decretalis. Ecce qualem trinitatem affirmat, scilicet ternitatem personarum quam exprimit, & consimilem quaternitatem negat, nec expresse potes aliud haberi ex dicta decretali considerando tam causam concilij in hoc casu quam verba decretalis. Satis enim rationabi liter diceretur quod per verba decretalis quibus dicitur quod in Deo solummodo est ternitas, & non quaternitas referatu ternitas ad vnum scilicet ad ternitatem personarum prout ibi exprimitur, & quaternitas referatur ad aliquid amplius quantum est ex vi verborum: Et sic patet quod ibi non condemnatur expresse nisi quaternitas personarum, veruntamen condemnatur ibidem concomitatiue quaternitas rerum inter personas & essentiam, quia cum essentia includatur intrinsece in persona & verificetur de ea & econuerso dicendo quod pater est essentia & essentia est pater & sic de aliis personis, essentia non potest ponere innumerum rerum cum quacunque persona quia est de intraneitate reali cuiussibus personae, propter quod sicui non est inter personas & essentiam quaternitas personarum sic nec quaternitas rerum. Sed quia vna relatio non includitur in intraneitate alterius nec de pluralitate relationum diuinarum se intromisit concilium: quinimo omnes doctores fatentur quatuor relationes reales esse in diuinis, ideo nec directe nec expresse m moncomitatiue condemnatur ibi quaternitas realium rela tionum: & dicere oppositum est adinuentio irrationalis, cum solennes doctores quos non latuit praedicta decretalis posuerum quod paternitas & communis spiratio differunt in patre realiter

31

Item aduertant illi qui friuola & leui ratione volunt probare quod illa decretalis, damnamus, excludat quaternitatem realium relationum quam efficaci ratione conuincimus, eo eam in hoc male intelligere, quia constat quod diuina spiratio quaedam relatio realis est & vnica sicut concilium generale Lug dunen. determinat extra de summa trinitate & fide ca. c. sideli. lib. 6. Ex quo sic arguitur: sicut se habet absolutum ad absoluta ita relatio ad relationes, sed essentia diuina vna existens quantuncunque sit infinita non potest esse eadem realiter cum pluribus absolutis realiter inter se differentibus imo hoc ponere esset contradictio, ergo fortiori ratione spiratio actiua existens vnica relatio vt iam patet ex detorminatione concilij, quae etiam vt relatio est non est infinita simpliciter, alioquin essent plura infi nita simpliciter & plures infinitates non possunt esse eaedem realiter cum paternitate & filiatione quae sunt plures relatione. inter se realiter differentes, & sic isti male exponentes concilium primum impingunt in secundum, vnde credo quod de differentia relationum disparatarum nihil est determinatum per quodcunque concilium, sed est materia opinabilis & pro & contra, & quod cum determinatione vltimi concilij Lugdunen. magi concordat opinio ponens eas differre realiter quam opposita, veruntamen si etiam Romana ecclesia cuius est concilia condere & interpretari, determinaret certam personam in hac materia vel in quacunque alia tangente fidem vel bonos mores illam partem absque vlla haesitatione vellem tenere. Et sit quid docui vel scripsi vel in posterum docuero vel scripsero cuius oppositum praedicta sancta Romana ecclesia diffiniuerit vel diffiniet esse sentiendum, illud reuoco & volo pro reuocato haberi. Interim cum opinionibus doctorum disputans.

32

Quod vero postea probant quod generari & spirari differunt realiter verum quidem est sed non bene probatur: ostensum enim fuit satis diffuse in praecedente distinctione quod Spiritu non est per se directe a genito vel a generante vt isti dicunt, sed indirecte & concomitatiue & illud facit quod differant secundum suppositum sine qua differentia adhuc possent differre realiter si essent in eodem supposito sicut generare & spirare, & hoc tantum dictum fit de secundo.

33

NVNC RESTAT tertium, scilicet vt declaretur veritas quaestionis. Est ergo intelligendum quod generare & spirare realiter differunt, similiter generari & spirari. Ratio autem huius differentiae non est sumenda ex parte suppositorum, tum quia in diuersis suppositis inuenitur aliquid vnum & idem numero vt essentia diuina & communis spiratio in patre & filio. Et rursus in eodem supposito sunt plura quae realiter differunt, tum quia supposita non possunt esse prima distinguentia. Cuius ratio est, quia prima distinguentia debent differre se ipsis & secundum se tota, quia si in aliquo conuenirent & in aliquo differrent, non essent primae differentiae, sed constitutae ex primis differentiis cum aliquo alio, sed supposita non differunt secundum se tota, sed conueniunt in aliquo, ergo non sunt prima distinguentia, nec ex diffinitione eorum sumenda est causa & ratio distinctionis aliorum licet aliquale argumentum distinctionis quandoque posset sumi ex his tanquam a posteriori.

34

Item nec ratio distinctionis processionum vel relationum (quia idem est iudicium in re vt prius dictum est) totaliter sumen da est natura oppositionis, quia licet omnia opposita sint distirn cta, tamen non omnia distincta sunt opposita, neque in formis absolutis neque in relationibus, vt patet in creaturis. In plus enim est distingui quam opponi. Cum ergo relationes secundum propriarones maneant in diuinis. poterit inueniri in eis aliqua distinctio quae non erit rione cuiuscumque oppositionis sicut est inter pa ternitatem & communem spirationem, vel inter generare & spirare

35

Et si quaeratur ratio distinctionis istorum, dicendum quod seipsis distingunt & non per aliud, alioquin esset abire in infinitum, sed huiusmodi relationes sunt quaedam prima simplicia, ergo seipsis distinguntur & non per aliquid aliud, veruntamen in his est quaedam varietas, quia omnes relationes seipsis differunt adinuicem realiter, sed quaedam specialiter differunt secundum supposita & illae sunt tantum inter quas est oppositio directe, vt est inter generare & generari & similiter inter spirare & spirari, vel inter quas est oppositio indirecte & concomi tatiue sicut inter generare & generari, ex vna parte & spirari ex alia vt declaratum fuit in praecedente distinctione, ita quod oppositio non est eis ratio distinctionis realis simpliciter, sed tantum illius quae est secundum suppositum specialiter propter incompossibilitatem oppositorum in eodem supposito. Sic ergo patet quomodo differunt processiones & relationes diuinae

36

AD PRIMVM argumentum dicendum, quod non es simile de communicatione naturae in Deo & in creaturis, quia sicut ex illimitatione naturae diuinae est quod ipsa numero vna existens possit esse in pluribus suppositis, sic ex eodem conueni: ei quod communicetur emanationibus diuersis, haec autem illimitatio non conuenit naturae creatae quantuncumque sit perfecta

37

Ad secundum dicendum, quod distinctio processionum est ex parte relationum vel potius ipsarum relationum cum sint idem realiter procelliones & relationes. Et cum dicitur quod in diuinis omnia sunt idem vbi non obuiat oppositio relationis, dicendum quod Boetius loquitur de sola identirate quo ad suppositum, inter autem processiones est oppositio indirecte & concomitatiue. Et ideo differunt secundum suppositum, sed inter productione. actiuis vt sunt generare & spirare, non est oppositio proptequod licet differant realiter non tamen secundum suppositum.

PrevBack to TopNext

On this page

Quaestio 2