Text List

Donate

Table of Contents

Only show available transcriptions

Sentences Commentary

Principia

Principium I

Principium II

Principium III

Principium IV

de Fide

Lectio 1, De fide

Lectio 2, De fide

Lectio 3, De fide

Lectio 4, De fide

Lectio 5, De fide

Lectio 6, De fide

Lectio 7, De fide

Lectio 8, De fide

Lectio 9, De fide

Lectio 10, De fide

Lectio 11, De fide

Lectio 12, De fide

Lectio 13, De fide

Lectio 14, De fide

Lectio 15, De fide

Lectio 16, De fide

Lectio 17, De fide

Lectio 18, De fide

Lectio 19, De fide

de Notitia

Lectio 20, de Notitia

Lectio 21, de Notitia

Lectio 22, de Notitia

Lectio 23, de Notitia

Lectio 24, de Notitia

Lectio 25, de Notitia

Lectio 26, de Notitia

Lectio 27, de Notitia

Lectio 28, de Notitia

Lectio 29, de Notitia

Lectio 30, de Notitia

Lectio 31, de Notitia

Lectio 32, de Notitia

Lectio 33, de Notitia

de Fruitione

Lectio 34, de Fruitione

Lectio 35, de Fruitione

Lectio 36, de Fruitione

Lectio 37, de Fruitione

Lectio 38, de Fruitione

Lectio 39, de Fruitione

Lectio 40, de Fruitione

Lectio 41, de Fruitione

Lectio 42, de Fruitione

Lectio 43, de Fruitione

Lectio 44, de Fruitione

Lectio 45, de Fruitione

Lectio 46, de Fruitione

Lectio 47, de Fruitione

Lectio 48, de Fruitione

Lectio 49, de Fruitione

Lectio 50, de Fruitione

Lectio 51, de Fruitione

Lectio 52, de Fruitione

Lectio 53, de Fruitione

Lectio 54, de Fruitione

Lectio 55, de Fruitione

de Trinitate

Lectio 57, de Trinitate

Lectio 58, de Trinitate

Lectio 59, de Trinitate

Lectio 60, de Trinitate

Lectio 61, de Trinitate

Lectio 62, de Trinitate

Lectio 63, de Trinitate

Lectio 64, de Trinitate

Lectio 65, de Trinitate

Lectio 66, de Trinitate

Lectio 67, de Trinitate

Lectio 68, de Trinitate

Lectio 69, de Trinitate

Lectio 70, de Trinitate

Lectio 71, de Trinitate

Lectio 72, de Trinitate

Lectio 73, de Trinitate

Lectio 74, de Trinitate

Lectio 75, de Trinitate

Lectio 76, de Trinitate

Lectio 77, de Trinitate

Lectio 78, de Trinitate

Lectio 79, de Trinitate

de Caritate

Lectio 80, de Caritate

Lectio 81, de Caritate

Lectio 82, de Caritate

Lectio 83, de Caritate

Lectio 84, de Caritate

Lectio 85, de Caritate

Lectio 86, de Caritate

Lectio 87, de Caritate

Lectio 88, de Caritate

Lectio 89, de Caritate

Lectio 90, de Caritate

Lectio 91, de Caritate

Lectio 92, de Caritate

Lectio 93, de Caritate

Lectio 94, de Caritate

de Libertate

Lectio 95, de Libertate

Lectio 96, de Libertate

Lectio 97, de Libertate

Lectio 98, de Libertate

Lectio 99, de Libertate

Lectio 100, de Libertate

Lectio 101, de Libertate

Lectio 102, de Libertate

Lectio 103, de Libertate

Lectio 104, de Libertate

Lectio 105, de Libertate

Lectio 106, de Libertate

Lectio 107, de Libertate

Lectio 108, de Libertate

Lectio 109, de Libertate

Lectio 110, de Libertate

Lectio 111, de Libertate

Lectio 112, de Libertate

Lectio 113, de Libertate

Lectio 114, de Libertate

Lectio 115, de Libertate

Lectio 116, de Libertate

Lectio 117, de Libertate

Lectio 118, de Libertate

Lectio 119, de Libertate

Lectio 120, de Libertate

Lectio 121, de Libertate

Lectio 122, de Libertate

Lectio 123, de Libertate

Lectio 124, de Libertate

Lectio 125, de Libertate

Lectio 126, de Libertate

Lectio 127, de Libertate

Lectio 128, de Libertate

Lectio 129, de Libertate

de Incarnatione

Lectio 130, de Incarnatione

Lectio 131, de Incarnatione

Lectio 132, de Incarnatione

Lectio 133, de Incarnatione

Lectio 134, de Incarnatione

Prev

How to Cite

Next

Lectio 105, de Libertate

Circa operationem daemonum

1

Secundum quod heri tangebatur omnia operabilia quae fiunt in isto mundo perceptibiliter reducuntur ad tres modos.

2

Unus est operationum mirabiliorum de quibus dictum est in lectione praecedenti.

Prima propositio

3

Alius est operationum daemonum. et ideo circa praesentem materiam est notandum quod ex scriptura novi et veteris testamentorum habetur quod sunt spiritus maligni et multa opera exercuerunt circa certas personas seu creaturas ut apparet de daemonum eiectione a quibusdam hominibus per eos obsessis.

4

et huic concordant philosophi, nam plato substantias spirituales divisit in duo genera. unum bonorum spiritum quos vocavit calodaemones, nam calo graece est bonum latine. secundum genus est aliquorum spirituum quos vocavit cacodaemones, et caco graece malum latine dicitur, nam ex doctrina eius in thimeo secundum expositionem calsidum[?] posuit malos spiritus in aere nobiscum, conversari.

5

De Aristotele dubium est, nam quod posuerit spiritus malignos non apparet, sed dicit Guillelmus Parisiensis in libro De universo quod Aristoteles habuit spiritum familiarem quem credidit bonum esse spiritum vel angelum missum de caelo, scilicet de orbe veneris. ubi notat praefatus doctor quod realiter fuit daemon qui sub titulo sanctitatis decepit Aristotelem in punctis tangentibus fidem, quia ille spiritus dicebat se esse de caelo missum et instruxit illum in aliquibus contra fidem, credebat tamen Aristoteles calodaemon, sed utulo[?] in libro De natura deorum dicit Aristoteles fecisse librum De genealogia deorum quem dicit fuisse bonum librum, licet non reperiatur, tamen in hoc sufficit quod scriptura sacra doceat quod spiritus maligni sunt fugiendi.

Secunda propositio

6

Secundo dicitur quod huiusmodi spiritus maligni divina permissione quaedam operantur quod apparet quia extremo odio odiunt genus humanum, igitur si relinquerentur suae potentiae infinita nocumenta nobis inferret nam ipsi refrenantur intantum quod nihil possunt sine deo specialiter permittente, nam ut ait Petrus in sua canonica, ipse est "adversarius vester tamquam leo rugiens et quaerens quem devoret", et sic in eo non deest affectus nocendi, nam ipsorum potestas est taliter restricta quod nisi deo permittente nihil possunt contra nos.

Corollaria

Primum: quod familiaritas daemonum est summe fugienda quia extremo odio odiunt nos

7

Ex quo sequitur quod eorum familiaritas est summe fugienda quia extremo odio odiunt nos et ideo ait Boecius in III De consolatione quod "nulla est pestis efficacior ad nocendum quod familiaris inimicus" nam si daemones permitterentur multipliciter nobis nocerent.

Secundum: quod ars magica nihil est

8

Secundo, sequitur quod ars magica nihil est, quia daemones et eorum operationes subiacent divinae providentiae. Ex quo patet quod eorum operationes non subiacent arti nec regulis artis nec verbis nec cogitationibus nec industriis humanitus adinventis, immo quod fortius est nulli creaturae subiacent nisi forte sanctis propter vitae excellentiam qui habuerunt potestatem eos cohercendi et eiciendi a creaturis ut tangit Apostolus "dedit nobis potestatem supra omnem carnem."

9

Secundo, arguitur quia invocatores daemonum sunt homines bestiales fide et virtutibus carentes igitur non sub arte cadit fatuitas magica. antecedens est notum discurrendo per historias quia malifici fuerunt semper pessimi et villes creaturae, et hoc de illis qui morantur in vallibus ubi reperiuntur invocationes daemonum et tamen illi carent omni arte et fide saltem bona et ex alio unusquisque simplicium alio et alio modo invocat igitur ars magica non cadit sub arte nec per modum regularum artis procedit.

Tertium: quod malefici vi artis magicae nihil aliud operantur nisi deceptiones potentiarum in illis quos decipiunt

10

Sequitur tertio quod malefici vi artis magicae nihil aliud operantur nisi deceptiones et laesiones potentiarum in illis quos decipiunt.

Multiplex modi deceptionis

11

Ubi est advertendum quod prout ad materiam spectat multiplex est deceptio apud tales qui quid habent pro fine quaestum vel inanem gloriam sicut dictum est.

Primus modus deceptionis

12

Primus gradus est quorumdam ex industria naturali vel alias loquentium interius absque motu aliorum et ad facilius decipiendum observatis coniurationibus et verbis, ipsi dant Responsa decipiendo assistentis quia loquitur et non videntur loqui.

Secundus modus deceptionis

13

Secundus modus secundum quod tangit baccum est per conventionem ipsorum quia aptatis quibusdam canalibus ipsis habent latentes socios qui per canas loquuntur et decipiunt audientes.

14

Tertius modus decipiendi est per terrores passionare interius hominem et taliter deturbare potentias interiores ut non sit distinctio inter phantasma et obiectum quo casu stante quidquid interius occurrit per modum phantasmatis indicatur ad extra obiectum praesens quidquid terro inducitur ab eis ex causa multiplici, primo ex parte loci quia tales magici eligunt loca solitaria quae sunt terrorum inductiva.

15

Secundo, ex parte temporis quia tempore nocturno et tenebroso ipsi consueverunt homines de fraudare.

16

Tertio ex parte verborum tamen quia illa verba sunt audientibus ignota tamen quia ex vi suae prolationis sunt terribilia et laesiva potentia audientis.

17

Quarto, ex figura nam in praesentia assistentium multa adinvicem applicant quae omnia simul iuncta terrent existentem et reducunt ad talem statum quod vi turbationis et terroris interioris spuum ad intra non distinguunt inter phantasma et obiectum et quidquid est ante ea impressum, et imaginatum in potentia interiori obicitur per modum rei ad extra in tantum quod sic territi non sciunt distinguere inter phantasma et obiectum, et quicquid concurrit per modum phantasmatis apparet esse obiectum ad extra potentiae sensitivae praesentatum.

18

Et forte aliqui magici ex suis operationibus fuerunt decepti, nam aliqui crediderunt loqui daemonibus qui Realiter non loquebantur eis, Et in signum huiusmodi narrant aliqui quod huiusmodi assentientes aliquando manent in perpetuum laesi, et ratione mutationum et turbationum interiorum quae sunt nimis excessive illi manent imprudentes male dispositi et male inclinati.

Tertius modus deceptionis

19

Alius est modus deceptionis eorum per naturam et per causas naturales applicatas fraudulenter tertius est ex densitate aeris vel quod ipsi eligant loca quibus sciat[?] aerem esse densum qui Reflectit species aliqualiter et invalescente frigiditate noctis aer magis densatur et ideo magis Reflectit species in tantum quod homines indicant se videre aliqua corpora in aere ubi non vident nisi se tantum, et illud habetur IIIo metheologicarum de antiphonte[?] qui videbat se in aere et hoc erat per reflectionem specierum, et ideo videbat se quasi in speculo, vel potest esse deceptio per applicationem condensantis, per hunc modum salvantur multae apparentiae daemonum, ubi sortes vidit seipsum de nocte et credidit se videre daemonem, et ex hoc sequitur turbatio mirabilis, et ex consequenti denigratio faciei, et aliae infirmitatis mirabiles, et potest ex hoc esse turbatio in tanto gradu quod inferret creaturae dementiam et forte mortem.

Quartus modus deceptionis

20

Quartus modus deceptionis ratione defectus considerationis distantiae Rei a re.

21

Ubi notandum est quod secundum quod Res videtur sub maiori angelo secundum hoc iudicatur esse maior ceteris paribus, et similiter sub minori minor, et sub aequali aequalis et hoc est demonstratum in quarto libro perspectivae, nam visio fit per pyramidem radiosam cuius conus est in oculo et basis in re visa. et secundum quod res videtur maiori angulo secundum hoc res est maior iudicando secundum quod apparet, et sic a obiectum parvae quantitatis vel hoc potest apparere aeque magnus sicut terris altissima ut posito casu quod homo et terris elevata videantur sub eodem angelo adaequate et non discernatur de distantia sine dubio Iudicabit hominem esse aequalem turri. Et in isto casu qui frequenter accidit potest occurrere Iudicium quod homo est aeque magnus sicut turris, et ex consequenti Iudicatur esse daemonem, quia sub illa quantitate qua iudicatur ita magna hoc non poterit bene naturaliter existere nec suas operationes convenienter exercere.

22

Et ideo vitulo narrat de lupo qui iudicabatur nemori a principio adaequari et secundum quod variatur angelus per appropinquationem secundum hoc lupus apparet alterius et alterius quantitatis. Et iste est bonus modus salvandi apparentias daemonum naturaliter.

23

Ubi est advertendum quod ad debite aliquid percipiendum per visum Requiruntur octo concurrentia, scilicet, lux debita distantia situs magnitudo soliditas dyamphanitas[?] tempus conveniens debita organi disposito et ista possunt in infinitum variari quia ad variationem unius sequitur deceptio infinita vel possunt contingere infinite deceptiones.

Quintus modus deceptionis

24

Quintus modus illusionis potest esse pertinenter ad praedicta laedendo organi dispositionem assistentis, nam sicut torpedo solo tactu stupefacit membra in tantum quod membrum redditur impotens ad sentiendum, et adhuc tangendo ipsum cum baculo laedit membra et omnino perturbat et ita per applicationem aliquorum potest visus alterari cuius applicationis sunt apparentiae variae, ubi nullo modo erit daemon et ideo ad videndum Requiritur conveniens tempus nam propter velocitatem motus punctus circulariter revolutus videtur esse circumferentia circuli immo Realiter circulus ut apparet de baculo inflammato nam propter brevitatem temporis existentis inter instans in quo punctus est sursum et inter instans in quo est deorsum punctus iudicatur esse ubique, et ita ratione parvitatis temporis res non iudicatur esse ubi est, et per istum modum salvantur omnes traiectus. Unde si Sortes teneat denarium in una manu propter brevitatem temporis sensus non sufficiet iudicare in qua manu denarius sit si una manus aliam tetigerit inperceptibiliter quia credit mutationem non esse facta de loco ad locum, et sic in aliis tragediis possunt esse plures deceptiones quibus utuntur magici ad extorquendum simplicium.

Sextus modus deceptionis

25

Sextus modus est per naturalium causarum applicationem quae tamen ignorantur causae naturales et simplices credunt quod arte diabolica talia fiant, nam Guillelmus Parisiensis dicit quod si ex cera et puluere corii serpentis adusti fiat candela de nocte ardens de nocte faciet apparere festucas esse serpentes vel Iuncos, similiter nam ratione colorum corii admisci cum cora variatur color obiecti visibilis, et iudicatur proportionalis color sicut color corii, et ratione luminis apparebunt moveri ut serpentes, et etiam ratione defectus lucis folium quercuum apparet esse bufonem et quantum ad hoc possent infinita exponi et experiri quae fiunt per causas naturales et tamen de simplicibus non apparet.

Quod tales magici nullo modo sunt permittendi

26

Ex quibus quod tales magici nullo modo sunt impossibilia permittendi, quia laedunt et impediunt potentiam ad vere poletisandum ex eo quod vexant creaturas.

27

Secundo faciunt idolatriae et ducunt homines ad sacrificandum daemonibus.

28

Tertio quia nihil afferunt nisi phantasticum quia apparentiae in illo casu non sunt nisi secundum quod obicitur phantasma ad intra potentiis interioribus et in illis nihil veritatis Reperitur. potest tamen altero duorum modorum contingere quod aliquid veritatis in tali casu dicat.

29

Unus modus ex culpa et non arte, scilicet quando creatura a deo totaliter deseritur et diaboli divino subicitur in poenam peccati permisit deus ut cum daemone conversetur, non tamen vi alicuius artis, sed propter culpam sic demerentes, contingit tamen providentia divina quod deus non permittit quod diabolus habeat intentum.

30

Alius modus est de Reprobatione malorum et huiusmodi inquirentibus, et hoc determinat sabiensis[?] in Summa sua, libro IIo, capitulo 17mo et Magister Nicholaus Oresme in tertio libro de figurationibus qualitatum.

31

Item, sunt multae illuminationes quae fiunt sine daemonibus ut apparet de igne qui aliquando apparet in cimiteriis vel proprie patibula, et aliquando homines Iudicant ibi esse spiritus quod tamen non est, et cetera.

PrevBack to TopNext

On this page

Lectio 105, de Libertate

Circa operationem daemonum

Prima propositio

Secunda propositio

Corollaria

Primum: quod familiaritas daemonum est summe fugienda quia extremo odio odiunt nos

Secundum: quod ars magica nihil est

Tertium: quod malefici vi artis magicae nihil aliud operantur nisi deceptiones potentiarum in illis quos decipiunt

Multiplex modi deceptionis

Primus modus deceptionis

Secundus modus deceptionis

Tertius modus deceptionis

Quartus modus deceptionis

Quintus modus deceptionis

Sextus modus deceptionis

Quod tales magici nullo modo sunt permittendi

A LombardPress Viewer

Peter Plaoul, Commentarius in libros Sententiarum, de Libertate, Lectio 105, de Libertate Edit on Github

Powered by SCTA Data