Quaestio 18

/ prima conclusio quamvis qualibet caritas creata intensibilis et remissibilis sic forma tamen nichil caritatis infuse remittitur per aliquam culpam probatur prima pars quia quaelibet talis est divisibilis gradualis igitur illa pars vera

/ 2a pars probatur quia vel remitteretur per culpam et mortale et hoc non quoniam tota eam tollit vel per venialem et hoc etiam non propter rationem factam in primo principali

/ contra istam conclusionem arguitur sic ex dictis clientonis in quaestionibus theologicis 9 2a primo principali primo sic quantum potest aliquid bonum opus prodesse tantum potest praecise aliquid opus nocere secundum aliquod opus prodest ad certum gradum intensionis igitur aliquod nocet ad certum gradum remissionis

/ Ad ista rationem si fiat comparatio inter actum demeritorium et habitum iam actu infusum sic nego simpliciter maioris si autem fieret comparatio respectu habitus qui acquiritur si opus bonum fieret tunc concedo sed tunc nichil contra conclusionem

/ 2o contra conclusionem sequitur quod deus aequaliter diligeret peccantem et non peccantem quod est falsum patet consequentia quia committens veniale non minus est deo carus cum aequalem habeat caritatem

Ad istam rationem potest dici primo simpliciter concedendo consequens / aliter potest dici distinguendo ipsum quia vel intelligitur sic quod ipse committens tantum sit carus sicut quando non comittit et tunc loquendo de esse caro secundum leges aeternas conceditur ut prius / vel alio modo quod sit aequaliter carus id est deo tantum placeat ipsum differuntur agere sicut a culpa abstinere tunc nego consequentiam quia sic consequens est falsum

/ 3o contra conclusionem sic omne malum et peccatum admit adinnit peccatum veniale vel mortale est malum igitur peccatum mortale adimit de bono et non de bono naturali igitur gratuito maior est beati augustini euthoon 12 et 13 capitulis et 3o de libro articulo capitulo 31 minor est nota et forma bona igitur sequitur conclusio /

Ad istam rationem dicitur ad maiorem quod omne peccatum adimit vel bonum quod inest vel bonum quod inesset si communicens tale peccatum non comitteret et sic est in proposito quia licet veniale non remittat cum aliquo bono quod habetur privat

/ primum corollarium gregorius quaestione 5 huius distinctionis et doctoris sollempnis 5 quolibet quaestione 24a pars per culpam venialis peccati non non remittitur feruor habitus gratuiti infusi probatur sic nam feruor nichil aliud est quam caritas ipsa vel aliquid eius sed nec caritas nec aliquid eius remittitur perculpam venialem igitur corollarium verum minor est conclusio et maior probatur quia sic videtur se habere fervor in caritate sicut intensio in qualitate sed intensio qualitatis non distinguitur ab ea licet per comparationem ex terminorum varietur igitur sic erit de fervor et habetur intentum

/ Contra corollarium arguitur quia si esset verum sequetur quod non minus homo disponetur ad opus bonum propter venialia peccata quod est falsum et consequentia patet quia si idem fervor remaneret igitur aeque delectabilior et aeque faciliter potest operari ut ante cuius oppositum experimur et patet ratione quia habitus o- oppositus operibus bonis generatur ex frequetis venialibus pecctis igitur corollarium falsum

Ad ista respondeo negando consequentiam et ad probationem cum dicitur si idem fervor remanet etc igitur aeque faciliter etc nego consequentiam quia licet idem sit fervor qui ante tamen propter inclinationem ad oppositum non potest in tam intensos actus patet exemplum naturale de multis sicut impondere maiori super minus maiori non in ten so et minori intenso non sufficit aeque velociter movere sic in proposito

/ 2m corollarium contra 3am conclusionem clientonis ubi supra quod caritas infusa non remittitur per solam desidiam probatur sic talis caritas non remittitur per culpam compossibilem igitur nec per solam desidiam Confirmo sic aut talis desidea esset culpa mortalis aut venalis autem nulla si culpa mortalis vel venialis non remittit ex conclusione si nulla remittere non potest igitur corollarium verum

/ sed contra illud corollarium arguitur per illud ecclesiae 19 Qui modica spernit paulatim decidet

/ Item Christomus omelia 3a super matthaeum in opere inperfectio sicut omne artificium corporali visitatione coservatur sic et in animo virtus per exercitationem augetur et per desidiam minoratur

/ Item nunc 28 refrigescit caritas multorum

/ Item ratione quia sequetur quod homo non plus haberet fugere facere opus meritorium cum desidia quam sive desidia quod est falsum et consequentia patet quia non plus nocet sibi nec minus prodest Sibi

/ Ad ista respondeo et primo ad auctoritates dicunt aliqui quod sunt intelligendae de fervor caritatis hoc est falsum sicut patuit dico igitur quod intelligendae sunt de operibus inperatis et exterioribus caritatis quia homo ex desidia dimittit plura opera bona quae faceret si desidiosus non esset /

Ad rationem nego consequentiam non enim proportionaliter secundum quod aliquid nocet vel prodest est fugiendum vel appetendum nam secundum augustinum 14 de civitate capitulo 13 aliquibus prodest peccare et tamen non est appetendum exemplificat de petro et patet etiam nam minus est interficere et emendare sufficienter quam comittere veniale et non satis facere quare etc

/ 3m corollarium quod habitus caritatis infuse non remittitur hoc non habet ex intrinseca et propria ratione sed ex caritatis increatae gratuita miseratione probatur quia ipsa est intensibilis et remissibilis ex parte conclusionis igitur remittetur ex suo contrario si proprie naturae dimitteretur cum igitur peccatum sit caritatis venenum secundum augustinus debet 83 quaestione 36 sequitur propositum

/ Contra 3m corollarium arguitur forma caritatis est simplici et invariabili essentia consistens secundum auctorem sex principiorum igitur non est remissibilis ex sua intrinseca natura

/ Ad istud posset primo dici quod non quoniam 2m oppinionem domini Egidii in ista distinctione et in 2o suo quolibet quaestione 14 forma indivisibilis potest intendi et remtti secundum maiorem et minorem participationem ipsius ad subiectum

/ Aliter potest dici 2m quod dicit doctor subtilis in ista 17 distinctione 9 ultimo quod loquitur ibi de simplicitate opposita quantitati molis et hoc est verum igitur etc

/ 2o conclusio quamnvis donum primum sit menti rationali posse formale et forma tantum non tamen est ei inmensus probatur ista conclusio primo per beatum augustinum in libro de gratia et libero arbitrio formamur et creamur a deo in operibus bonis

Item super Iohannem sermonem 47 et habentur vera eius in ista 17 distinctione capitulo 3o Genesim spiritu sancto constat christum nos non diligere et eius mandata servare non posse atque agere tanto minus quanto illum percepius minus tanto vero amplius quanto illius percepimus ampus etc totam causam facit pro conclusione

/ Ad idem est magister in ista distinctione in illo capitulo hiis itaque respondemus ubi expresse istam conclusionem deducit

/ Contra istam conclusionem potest argui et primo contra primam conclusionis partem ex dictis Rundolphi de castello in illa determinatione si bona naturalia bonis gratuitis rationabiliter possuit compari arguo primo in de scriptione et termini sic si spiritus sanctus sive donum primum sic menti pose aliquod formale sequitur quod ei aliquo modo erit forma consequens falsum quia tunc vel erit forma substantialis vel accidentalis non principium quia tunc esset forma constitui tiva nec etiam accidentalis quia nichil est alicui forma accidentalis nisi sit accidens quod de spiritu sancto nullo modo dici debet

/ ad istam summendo formam substantialem ut ipse terminis utitur et etiam accidentale dico quod nec est forma substantialis nec etiam accidentalis quare ratio nichil concludit non enim illae duae habitudines competunt formae tamquam habitudines immediate oppositae quia plures aliae habitudines sunt sicud pertiunt in prima quaestione istius distinctionis in corollario uno

/ primum corollarium contra 4m corollarium eiusdem magistri Rundolphi ibidem tam intense praecise spiritus sanctus voluntate creatae est posse formale quam intense est sibi caritas intrinsece probatur expresse per beatum augustinum ubi supra super Iohannem quia tanto minus possumus quanto minus illum percipimus et tanto amplius possumus quanto amplius percepimus

/ Contra corollarium si corollarium sit verum sequitur quod posset formale voluntatis creatae esset posse inmensum quod est falsum quia tunc quam intense esset spiritus sanctus posse formale sibi tam intense esset posse formale voluntati quod est omnino falsum plura alia infert ibi hiis similia

/ Ad istud potest primo dici concedendo primum consequens et consequentiam scilicet voluntatis creatae esset immensus quia spiritus sanctus et tunc negarem ultra igitur tam intense est voluntati posset sicut sibi patet quod non valet sicut supra positionem in quadam quaestione quod verbum tam perfecte generatur in- mente sicut in patre non tamen tam perfecte menti Sic similiter dicerem hic posse est inmensum sed non est immensus posse voluntati

/ Aliter posset dici negando simpliciter consequentiam primam quia non valet

/ 2m corollarii contra 6 conclusionem iohannis de marchi 17 ista distinctione quaestione prima articulo 3o non quodlibet agere procedens ex formali posse spiritus sancti increatae caritatis est inmense agere quo ad speciem virtutis et bonitatis patet ex conclusione quia tunc non esset sibi posse secundum maius et minus contra augustini et magistrum

/ Contra istud corollarium potest argui quodlibet agere procedens exhabitu inceato ut a spiritu sancto procedit ex inmensa volitione ultimi finis quo ad speciem igitur infinita rectitudine et sinceritate voluntatis quo ad speciem igitur quodibet tale est agere immense virtutis

Ad istam rationem super quam fundat se in multis suis dictis licet possent plura dici et ratio contra eum reduci dico tamen quo adas quia licet quod agere procedat ab immenso posse immensa volitione et sic de singulis tum illa immensa volitio inmensa caritas est voluntati creati solum talis finite et non in mense quare non concludit

/ 2o dico consequentiam non valere ex alio quia agere gratuitum inesse virtutis et bonitatis non debet attendi penes influxum agentis increati solum sed ex omnibus circumstantiis talem actionem sive tale agere circumstantionantes quare consequentia non valet si enim debere circumstantionari et denominari secundum influxum agentis increati in agere actio in et non aliis differenter una actio creatae ab alia quam una actio dei active sumpta ab alia quod est falsum omnino

/ 3m corollarium contra aliam suam conclusionem ibidem non quodlibet agere voluntatis per formale posset spiritus sancti quo ad speciem inesse meriti est infinite imputabile et meritorium probatur quia tunc sequitur quod quodlibet agere meritorium cum alia erit eiusdem speciei quod est falsum

/ Contra istud corollarium potest argui si enim solum finite imputabile sequitur quod aliquod pure creatum posse est tam inputabile quod est falsum et consequentia patet quia poterit formale spiritus creati esse posset intendi quousque adaequetur posse formali quod est correspondens spiritum sancto ex quo est solum finitum et non immensus

/ Ad istam rationem nego consequentiam ratio est quia sunt alterius rationis unde quantumcumque una intenderetur scilicet inferior numquam veniret adaequalitatem alterius quia semper manet in altitudine suae speciei que tota infra aliam est constituta Et ita econverso quantum cumque superior inesse suo remitteretur numquam veniret adaequalitatem inferioris eadem ratione igitur etc

/ 3a conclusio stante et manente eodem habitu caritatis et cupiditatis sine nono gradu per opera meritoria potest ipsa intendi in instanti vel tempore sive fine et statu

/ arguitur conclusio nam habitu caritatis et cupiditatis in nullo intrinsece varitatis potest deus mentem formali posset spiritus sancti gratuite inclinare ad firmius deo inhaerendum et a specie temporalium avertendum igitur conclusio vera antecedens notum est cum aequefacile sic deo concurrere cum causa 2a remissa sicut intensa parva et magna et consequentia probatur quia hoc est intendi caritatem sicut patet de se igitur conclusio vera /

Pro ista conclusione sunt omnis rationes domini Egidii in ista distinctione circa materiam istam et in 2o quolibet quaestione 14 ubi ostendit quod cum caritas intenditur essentia caritatis qua ad gradum essentiale non valatur nolo tamen dicere quod omnis intensio formae ita faciat

/ 2o nolo dicere quod intensio caritatis fiat isto modo sed solum quod esse possit per quod apparet quod et si positio domini Egidii et thomae de argentinis non sit vera non tamen inpossibilis sicut pluribus videtur

/ Contra istam conclusionem est primo scotus in ista distinctione quaestione ultimo si conclusio esset conclusio esset vera sequitur quod idem produceret se quod est falsum patet consequentia quia tamen caritas ad sui intensionem concurrat si est eadem omnino realitas quae acquiritur et quae fuit ante intensione sequitur propositum scilicet quod aliquid se producit

/ Ad istam rationem nego simpliciter consequentiam ratio est primo quia deus sive motu et productione quacumque potest intendere caritatem / 2o supposito quod caritas active cocurrat ad sui intensionem non ex hoc sequitur quod productive cum non omnis actio sit productio

/ 3o quia non requiritur omnis talis concursus ad aliquid noviter sanctum terminetur sed sufficienter quod ad aliquid praeexistens aliqualiter aliter quam prius

/ 2o potest argui contra conclusionem opera meritoria non sunt melioram ipsa caritate igitur eam non intendunt consequentia nota quia agens semper praestantius est passo 2m philosophus et theologos

/ Ad 2am nego consequentiam quia non est universaliter verum et significanter de agente partiali sicut saepius dixi

/ 3o contra istam conclusionem potest argui ex dictis scilicet doctoris subtilis libro 3o distinctione 13 quaestione prima si caritas potest intendi sine statum sequitur quod deus posset facere caritatem infinitam et infinite perfectam quod est falsum / Con firmatur per argumentum beghardorf sequitur quod posset dari caritas perfectior caritate christi quod est falsum et contra ma- gistrum libro 3o distinctione 13

/ Ad ista dico primo ad primum consequens non est simpliciter falsum sicut videbitur infra quia esse caritatem vel aliam rem infinitam non claudit contradictionem

/ 2o dico quod neutra consequentia valet non enim sequitur in numeris proceditur sine statu igitur aliquis est infinitus sic nec hic

/ 2a etiam consequentia non valet quia supposito quod esset maior caritas in alia anima quam anima christi quo adeutitatem non tamen sequitur quod esset maior quo ad virtutem et bonitatem sive perfectione

/ primum corollarium contra hugolinum libro primo in quaestione circa distinctionem 34 et 4or sequentes articulo 3o in fine non penes proficere contra cupiditatem debet profectus vel intensio sive augmemtatio caritatis attendi patet ex conclusione

/ Et confirmatur quia trunc virginis caritas non fuisset intensa / 3o tunc paulus non habuisset maiorem caritatem quam ante cum scintulum non patiebatur

/ contra quia stat conversum aliquem qui a magna gratia caecidit et diu in culpa scetit habere maiorem caritatem et maiorem inclinationem quam unus pverem habeat noviter baptizatus

/ Contra sicut corollarium est augustinus 83 quaestione quaestione 36 argmentum caritatis est inimico cupiditatis perfectio nulla cupiditas Et enchiridion 99 minuitur cupiditas crescente caritate

/ Ad ista respondeo licet gregorius aliter dicat dico primo quod auctoritates debent intelligi quantum ad victoriam non quantum ad essentiam sed hoc non sufficit ideo dico 2o quod auctoritates dicunt quod cupiditatis inimutio est penes intensionem caritatis sed non econverso istud satis- facit pro 2a auctoritate / pro prima dico quod vult dicere quod iste sunt partiales cauae non tot tales igitur etc

/ 2m corollarium contra eundem ibidem propositione 2a non quodlibet operari caritatum quanto plus distat ab amore rerum temporalium non in deum tanto distantius est appeccare mortaliter patet ex conclusione quia possibile est minus distantem maiorem caritatem habere igitur corollarium verum

/ Contra illud corollarium videtur esse augustinus 83 quaestione quaestione 36 Caritatis vene- num est species adipiscendorum aut retinendorum temporalium igitur videtur quod corollarium sit falsum

/ Ad istud dicitur primo quod licet sit venenum cupiditas caritatis non tum omnis cupiditas talis est moralis sed etiam aliqua venialis quare distantia a mortali per talem distantiam cupiditatis mensurari non potest

/ 2o dico quod non omnis cupiditas est amor temporalium rerum sicut patet de invidia blasfemia et multis similibus

/ 3m corollarium contra magistrum gregorium distinctione ista quaestione 4 articulo primo conclusione per solam subiect dispositionem et caritatis ad subiectum ferventiorem intimationem potest fieri intensio non habendo alicuius novi gradus acquisitionem probatur corollarium ex conclusione manifeste et confirmatur quia deus libere eam intendit igitur potest intendere sicut vult

Contra istud corollarium arguitur per commentatorem 5 physicorum commento 48 motus nichil aliud est quam acquirere partem post aliam ex isto ad quod res movetur

Ad istud dico quod loquitur de motum cororali corporalium igitur nichil ad propositum Aliter posset dici dimitto causa veritatis