Quaestio 21

Nunc postquam etc Ista distinctio ad praecedentia continuatur postquam magister determinavit de ydemptitate personarum essentiali distinctione personali derivatione aeternali nunc vult tractare de earum perfectione adimi tem aequali vel etiam aequalitate perfectionali et dividitur in 3es partes nam primo magister ostendit in quibus consistit et penes quid attenditur earum aequalitas in generali

¶ 2o ostendit quod illa in quibus sunt aequales non distinguuntur differentia reali

¶ Et 3o per sequitur de hiis et quolibet horum in spirituali / tunc 2a pars est ibi Cumque eminenter Ista 3a ibi Quod autem aeternitate et ista possunt dividi partes praetebunt legendo

¶ trum personae divinae aequales in perfectione se ipsis distinguantur infinite arguitur primo quod non personae divinae non sunt aequalis perfectionis nec aequaliter perfecte igitur quaestio falsa patet consequentia assumptum ego probo tum primo quia persona ut sic non est perfecta

¶ 2o una persona est maior alia

¶ 3a essentia divina non est perfecta cum perfectum sonet inperfectionem quia dicit quasi perfecte factum igitur etc

¶ 2o sic personae non se ipsis distinguuntur igitur quaestio falsa patet consequentia antecedens probatur quia relationibus sive proprie tatibus sed illae proprietates non sunt illae personae igitur etc

¶ 3o personae divinae infinite modice distinguuntur igitur non infinite distinguuntur consequentia satis videtur nota quoniam nullum quod est infinite modice talem est infinite simpliciter tale et antecedens patet quia minima possibili distinctione reali distinctione distinguuntur sed illa non potest esse finite modica igitur infinite mo dica

¶ In oppositum arguo sic nichil omnino est intrinsece nisi 3s personae divinae immense perfecte et personaliter distincte igitur quaestio vera consequentia nota quia oppositum i- stius consequentis potest sufficienter inferre oppositum autem antecedens patet quia si aliquid praeter has personas esset intrinsece non esset tantum trinitas sed potius quaternitas et aliae partes autem satis communiter ponuntur in scriptura

¶ prima conclusio praecise in divinis personis est summa possibilis aequa litas perfectionis probo sic nam in perso nis divinis estr summa ydemptitas essentialis plurum possibilis igitur conclusio vera antecedens patet quia illa sola est summa possibilis aequalitas essentialis aliquorum distinctorum perfecta et summa possibilis ydemptitas igitur consequentia nota et antecedens probatur quia maior ydemptitas plurimum y- maginari quam sit inter personas divinas igitur conclusio

¶ Contra istam conclusionem arguitur sic si conclusio erit vera sequitur quod 3a esset in divinis perfecta consequens falsum quia tantum vivere est perfectum patet consequentia quia libet aequalium ut aequale est est aliquod perfectum Sed persona divina non est alteri aequalis nisi contra eum aliqualiter distincta igitur persona divina ut ab alia distincta erit perfecta et sic tria dabuntur perfecta quod erat probandum

¶ Ad illud posset primo responderi ex dictis doctoris sollempnis parte prima articulo 49 quaestione 3 quia praedicationes quae communiter conveniunt tribus personis per nomina adiectiva vel participia si pure adiective tenentur semper pluralitas de tribus personis dicuntur et secundum istam rli regulam concedit quod personae sunt 3 aeterni 3 beati Et sic de singulis rationem reddet ibidem simile supra huius ex dictis Egidii in quadam solutione cuiusdam argumenti

¶ Alia solutio secundum hoc posset concedi huiusmodi consequentia quae sequi dicuntur aliter potest dici ex dictis magistri hugonis po sset negari consequentia et cum probatur quia quodlibet aequalium ut aequale est est aliquid perfectum vel aliquante perfectionis conceditur quia incomplexa perfectione quaelibet persona divina est infinite et inmense perfecta loquendo de perfectione incomplexa nec tamen sequitur ex hoc consequens illatum

¶ primum corollarium quod sequitur ex hiis pura et mera relatio divina est ut sic perfectio infinita et inmensa patet nam persona ut aequalis vel ab alia distincta est relatio mea quia secundum illam sola est una persona ab alia distincta sed persona ut aequalis vel distincta est perfecta infinita et inmensa igitur sequitur corollarium verum

¶ Contra istud corollarium si istud est verum sequitur quod aliquod in divinis erit immensae perfectionis non est essentia divina quod omnino est falsum et consequentia probatur nam nullum purum relativum vel mere relatio est essentia vel essentiale aliquo modo

¶ Ad istud respendeo quod aliquid est relativum dupliciter uno modo quia nichil est quod non sit ipsa relatio et sic intelligere corollarium et tunc nego consequentiam et probo non valet alio modo mere relatio id est non aliquod absolutum sic concedo consequentiam sed tunc non sequitur ad corollarium quia non sic intelligo ipsum Solutio est magistri hugonis in ista distinctione // 2o potest dici contra istam conclusionem quod male probetur per ydemptitatem ipsa aequalitas quia relatio ydemptitatis fundatur in essentia aequalitas in distinctione magnitudinibus

¶ 2o sequitur si conclusio sit vera quod erunt infinita in deo aequalia quia quaelibet perfectio atributalis erit alteri aequalis de hiis habetur in quolibet scoti quaestio 6 tamen nichil est contra conclusionem quia quia probo per ydemptitatem non simpliciter sed per ydemptitatem plurium distinctorum quorum quodlibet est magnum in virtute sed tamen quia alias nichil dixi de materia quam argumentum i parte tangit videndum est hic quid sit attributum et quid perfectio attributalis per quod potest videri qualiter perfectiones attributales in deo et in ter se dicuntur esse aequales quantum ad primum dico consequentis dictis thomae de argentinis libro primo distinctione 6 quaestione prima arguo primo quod attributum summendo terminum materialiter vel simpliciter non significatione est terminus significans perfectionem simpliciter tionis catari et creaturae 2m quandam anologiam ex innotescentia creaturarum investigata in deo vel in creatore per hoc quod dei perfectio simpliciter differet 2m illos qui dicunt notionalia non dicere perfectionem attributum aterio notionali hoc tamen dicere non habeo cum ipsis sicut Supra patet sed quod illud dictum maneat aput me Etiam pro differentia aliquali dico quod debet addi significans generaliter perfectionem simpliciter licet enim patrem gnerare sit perfectionis simpliciter non tamen generaliter quia non esset perfectionis in filio vel spiritu sancto per hoc quod dicitur deo et creaturae etc differt ab illis quae convenire creaturae non possunt sicut divinitas inmensitas etc per hoc autem sed quandum analegis etc differt ab hiis quae sola fide credimus deo convenire et ex mere libero arbitrio dependere sicut esse hominem esse passum natum incarnatum etc ex quibus sequitur primo distinctione 8 quaestione 2

¶ arguo primo similiter et onofrius insufficienter describunt attributum patet quia plura dimittit in suis descriptionibus quae tamen rationabiliter ponuntur

¶ 2o sequitur quod onofrius in materia ista et alibi in suis dictis sibi contradicit nam alibi dicit notionalia dicere perfectio nem simpliciter et hic dicit per hoc attri butum anotionali differe sed hoc est clare contradicere igitur illatum verum et haec de primo

¶ de 2o breviter est sciendum quod perfectio attributalis est perfectio huius in deo per attributum sic receptum inpertata quarum quaelibet est ipsamet essentia in multiplicata sicud pluries est dictum supra ex quibus patet quali concedi vel negari potest perfectiones attributales esse aequales

¶ 2m corollarium quam inpossibile est aliquam creata plura tam esse aequalia quod supposita divina sunt aequalia tam inpossibile est aliqua plura creata perfectione intrinseca aliqua una praecise esse aequalia probatur quia tunc talia essentialiter forent tam idem quam sunt idem supposita divina quod est falsum et consequentia patet cum eorum intrinseca perfectio sit eorum essentialis denominatio

¶ Contra istud corollarium arguitur quia subiectum antecedens sunt una tantum quantitate quanta igitur una quantitate possunt esse aequalia patet consequentia quia quantitas est 2m quam aequales vel inaequales dicuntur sicut patet per philosophum in praedicamentis

¶ Ad istud posset primo dici quod non esset contra corollarium quia quantitas non est de intrinseca ratione et essentiali ipsorum ipsorum quantorum

¶ 2o potest dici negando assumptum quia tenendo oppinionem conclusionem quantitas accentis et substantiae non est quantitas simpliciter una sed quodlibet istorum est quantitas quia ipsum est quantum

¶ 3m corollarium quamvis omnis ydemptitas philosophum citra primum est infinite minor ydemptitate divinarum personarum possibile tamen est secundum aliquam denominationem unam tantum similem esse similitudinem rerum distinctarum prima pars per se patet expraemissis aliter non esset ydemptitas summa possibilis ex natura

¶ 2a pars patet quia eadem albedo numero de potentia dei duo substantia simul possunt informare et per consequens ea similia reddere secundum illam igitur corollarium verum

¶ Contra istud 3m corollarium potest argui quia si esset verum sequitur quod maior ydemptitas esset patris et ubi qua hominis ad se ipsum consequens falsum sicut de se patet quia sicut verum est dicere homo est homo plato est plato sic foret verum dicere pater est verbum verbum est pater quod omnino est falsum et consequentia probatur quia ydemptitas hominis plurium esse videtur quia est materia et forma sua quae sunt eius partes

¶ Ad istud posset dici uno modo concedendo primum consequens scilicet quod maior sit ydemptitas personarum adinvicem quam alicuius creati ad se ipsum et cum probatur quod non quia tunc sicut haec est vera sortes est sortes sic haec pater est verbum negaretur consequentia quia arguitur a superio ri ad inferius affirmativae sine distributione quae via si debet sustineri tunc deberet dici ydemptitas maior est divinarum personarum quam hominis adse ipsum et hoc propter loycos ratione illius terminum maior

¶ Aliter potest dici negando consequentiam quia ydemptitas hominis non est proprie ydemptitas plurimum sed unus hominis tantum quod autem tangitur de partibus et toto utrum si idem vel plura non intendo discutere propraesenti sed sufficit haec solo pro ratione ista facta Et haec 2a potest haberi ex dictis magistri hugonis in ista distinctione

¶ 2a conclusio personae divinae cum originis inclusio ne intransitive loquendo sunt proprietates suae istam conclusionem probo per auctoritatem Ieromini in expositione fidei katholice et habentur in isto primo infra distinctionem 25 capitulo ultimo ubi inquit Ierominus impi etatem sabelii declarantes 3 personas expressas sub proprietate distinguimus Et subdit non enim nomina tantum modo sed etiam nomini proprietates id est personas vel ut graeci exprimunt ypostases id subsistentias confitemur ex quibus verbis patet conclusio

¶ Contra istam conclusionem potest argui ratione doctorris sancti parte prima quaestione 32 articulo 2 et est ratio 2a quam facit ibi contra oppinionem domini praepositini si ista conclusio sic vera sequitur quod pater eadem et unica relatione referretur ad filium et ad filium spiritum sanctum consequens falsum quia tunc ipsi econverso etiam refererentur unica relatione et per consequens esset tantum unica persona quod est falsum prima consequentia nota est 2a probatur ibidem quia inpossibile est quod duabus relationibus 2m speciem corespondeat una tantum

¶ ad ista potest concedi primum consequens scilicet quod pater eadem relatione referatur ad filium et negatur consequentia 2a quia unica tantum relatio duabus correspondere potest nam eadem albedine qua for est similis platoni potest esse dissimilis Ciceroni nec valet iustitia per quam refellit responsionem domini praeposi tini ibidem

¶ primum corollarium habere oppiniones oppositans de proprietatibus sine temeraria assertione non derogat doctoribus in fide patet aliter Cum contradictoria de eis sentiant aliqui eorum haeretici forent censendi quod est falsum Istud corollarium dominus altissiodorensis ponit libro primo tractatu denotionibus ubi dicit cum non habeamus ex sacra scriptura aliquid determinatum de hiis licet magistris circa eas oppinari sed non licet asserere Et dicit consequentis si quis asserat quod non sequitur directe ex fide nec est determina tum in sacra scriptura moraliter peccant quod non credo sibi nisi cum pertinatia quae extenderet ad praesumptionem moralem hoc corollarium tractat doctor sanctus parte prima quaestione 32 articulo 4 et est ultima illius quaestionis vide distinctionem

¶ Contra istud corollarium videtur esse beatus augustinus primo de trinitate capitulo de magnis in fine aut de parvis ubi quaeritur unitas trinitatis patris et filii et spiritus sancti nec periculosus alicubi erratur nec laboriosius aliquid quaeritur

¶ ad istud faciliter patet ex dictis istorum dictorum quia verum est ubi quis erraret contra illud quod fides directe de hiis tradit vel sacra scriptura vel quin quis errat ex praesuptione vel pertinacia licet sic suo intelligo ego corollarium praedictum igitur etc

¶ 2m corollarium quod est conforme dictis magistri hugolini in ista distinctione quaestione personae divinae in earum primario signficato praecise sine originis inclusione non sunt se ipsis distincte patet corollarium quia per sonae ut sic nonant quid absolutum dicente beato augustino 7 de trinitate capitulo 6 persona quo deus

¶ Contra istud corollarium potest argui per unam rationem quam facit magister gregorius infra distinctione 26 articulo primo conclusione 2a personae divinae sunt sum men et omnino simplices ita nec essentia lia est simplicior personis nec aliqua proprietas cogitabilis in persona est simplicior quam ipsa persona igitur nulla distincta qualitercumque in cludit ipsa persona et per consequens a quo cumque distinguitur se ipso ab illo di stinguitur

¶ Ad istam rationem dicerent antiqui sicut satis potest haberi ex eorum dictis quod nichil includeret quia haec multiplicitas non repungnat simplicitati sicut nec multiplicitas personarum non repugnat simplicitati essentiae unde in hac materia frequenter in rationibus supponitur quod deberet probari scilicet quod ubicumque sint plura quod ibi non sit simplicitas quod est falsum ubi unum est absolutum et alterum mere relativum et transit in ydemptitatem absoluti secundum entitatem licet non 2m quidditatem

¶ Aliter potest dici quod ratio non est contra me quia ego non dico absolute quod personae non distinguantur se ipsis sed dico quod non distinguuntur se ipsis sine inclusione originis

¶ 3m corollarium non refert dicere personae divinae distinguuntur se ipsis cum inclusione originis et distinguitur intransitive loquendo proprietatibus suis patet ex conclusione quia ut sic idem sunt personae origine subsistentes et proprietates Et dico origine subsistente origine entes secundum quod loquitur magister hugo quia iste modus tutior michi apparet propter simplices quamvis magister infra distinctione 25 dicat dicat tres personas esse tres entes

¶ Ex quo apparet quod non sequitur personae divinae distinguuntur seipsis igitur non proprietatibus nec econverso sequitur distinguitur proprietatibus igitur non seipsis per haec patet solutio // ad 2am rationem principalem

¶ Sed contra istud corollarium potest sic iustari quia si personae non distincte essent subducta origine sequitur quod pater constituitur in esse personali per suum producere filium quod est falsum quia sic pater ut pater non est omnino productus

¶ Ad hoc respondetur per hugolinum in ista distinctione quaestione 2 articulo 2o conclusione prima patrem constitui inesse personali dupliciter intelligitur uno modo sic constituitur id est productus et sic negatur prima consequentia Alio modo sic inesse constituitur id est nisi ipsemet esset producens superposito quod esset ipse ingenitus tamen non distinguentur et sic non dicitur proprie constitui unde isto modo potest negari 2a consequentia et bene sicut patet igitur etc

¶ 3a conclusio distinctio in divinis personalis non est proprie comparabilis nec ad intra nec adextra in creaturis patet cum in linea distinctionis nullius sit quantitatis igitur adintra non est proprie comparabilis sed quod nec extra in creaturis patet quia quaecumque distinctio in creaturis cum ista non est eiudem rationis igitur nulla talis erit ei compara bilis

¶ Contra conclusionem istam arguitur sic personae proprietatibus distinguuntur sed dicta in conclusione sed una persona plueries habet proprietates quam alia igitur una plus distinguitur quam alia et per consequens in linea distinctio circa qualitas huic distinctioni correspondet igitur comparabiles erunt distinctiones divinae ad intra

¶ Confirmatur ratio nam tantum correspondet cuilibet proprietati de ratione distinctiva quantum correspondet ei de ratione entitativa sed cuilibus proprietati correspondet propria ratio entitatis igitur et distinctionis et per consequens quaelibet proprietas propriam distinctionem super aliam addit et habetur intentum

¶ Ad ista respondeo dicendo primo quod non plures proprietates sunt in una persona quam in alia nam si pater est generans filius est genitus et spiritus sanctus non genitus et sic de singulis

¶ 2o dicitur quod non sunt plures proprietates incomplexe alicuius personae cum quaelibet sit met proprietas sua loquendo intransitive

¶ 3o dico quod si sunt proprie tates plures complexe consurgunt tamen ex unica et prima ratione distinc tiva quare nichil addunt // Ad confirmationem posset primo esse difficultas de maiori utrum proprietati distinctive corresponderet tantum de ratione distinctiva sicut entitativa et dicit magister hugolinus quod non circa istam distinctionem quaestione prima conclusione 4 ubi dicit quaelibet distinctio in divinis ad intra est nisi inte modica et tamen est entitas infinite magna vel perfecta

¶ a lia via posset hic esse ponendo quod sic scilicet quod proprietati correspondet tanta ratio distinctiva quanta entitativa sed non tante et tamen correspondet sibi et secundam illam non valet huius consequentia distinctio inter patrem et filium est infinita igitur infinite distinguuntur

¶ Alia dif ficultas posset esse utrum proprietati rela tive correspondet entitas propria Et dicit doctor subtilis quaestione 5 suo quolibet in fine quod sit sed tamen non correspondet aliqua perfectionalis quantitas sed hoc non sequitur videtur conforme suo dicto distinctione prima primi quaestione 2ae in solutione primi argumenti ubi dicit quod relatio habet aliqua propriam bonitatem licet non fruibilem Sed quidquid de hoc sit sufficienter patet ratio solvi ex dictis pro cuius solutionis materia potest videri Iacobus de viterbio quaestione 28 de de divinis praedicantis ubi quaerit utrum oppositio sit in deo

¶ primum corollarium non plus distinguuitur a filio et spiritu sancto consequentia a filio solo patet primo quia non sunt comparabiles illae distinctiones

¶ 2o quia se ipso distinguitur

¶ Sed contra istam ultimam probationem arguitur adhuc quia si hoc est sequitur quod pater non convenit aliquo sui cum aliis personis quod est falsum quia tunc non essent summe unum consequentia probatur quia in seipsis distinguuntur primo distinguuntur et non conveniunt aliquo sui

¶ Ad istud dici primo si ly primo recipitur in maximo gradu distinctionis ne tunc probo conclusione 2o dico quod se ipsis id est nulla alia entitate incomplexa

¶ 3o dico non simpliciter distinguntur sed sicut sunt origine subsistentes non dico origine entes sicut hugolinis potest tamen dictum suum recipi ad bonum sensum unde non dicit origine entia sed origine entes quod utile esset poni in libro

¶ 2m corollarium quamvis distinctio in divinis distinctioni inter formaret platonem proprie nec fit maior nec minor nec aequalis si tamen diceretur minor non diceretur distinctio adhuc finita probatur quia posset dici infinita modica et per consequens non finita

¶ Contra 2m corollarium si illud quod manis est dicitur finitum igitur et illud quod minus est dicitur finitum et sic erit etiam in proposito

¶ Ad illud dicitur negando consequentiam nisi illud minus finite si autem minus infinite non oportet exemplum patet de linea et puncto

¶ Ex hiis possunt solui multa argumenta in ista matria

¶ 3m corollarium quamvis personae divinae aequales in perfectione se ipsis non distinguuantur infinitae differentis distiguuntur tamen seipsis infinite inconpossibiliter prima pars patet ex praedictis 2am probo quam inpossibile est unam personam esse aliam tam incompossibiliter distinguuntur sed infinite est hoc impossibile igitur corollarium verum ex quo apparet primo quod pars affirmativa quaestionis in uno sensu est vera et in alia est falsa

¶ 2o sequitur ex hoc quod male redarguit gyso iohannem de braculis in primo suo articulo tractatus de furbulo ex eo quod in uno loco dicit personas distinguitur indivisibiliter qui alio infinite di stantis patet quia utrum quod potest concedi sicud patet ex isto corollario

¶ Sed contra primam et 2am partem corollarium sunt rationes tac tae in argumento primo principali ubi dicebatur quod una persona sic maior hoc nego sumendo maior id est perfectior 2m eandem naturam

¶ 2o dicebatur ut sic non esset perfectionis hoc si esset verum non esset contra conclusionem secundam oppinionem quam ego sequor quod est falsum

¶ Ad 3m cum dicebatur quod per fectio sonaret inperfectionem quia fectionem respondet doctor solempnis parte prima summae suae arguit 43o quaestione prima quod est verum 2m inpositionem nominis non autem sed proprietatem significationis et sic nos utimur hoc nomine perfectum vel perfectio in divinis et sic patet ad quaestionem