Quaestio 29

Solet hic quaeri ista distinctio ad praecedentia continuatur postquam magister determinavit de dei scientia secundum se et absolute nunc incipit de ipsa tractare per respectum ad scita et comparative Et dividitur haec pars in duas partes quia primo ostendit qualiter ipsa scita sunt in dei scientia

¶ 2o qualiter ipse sciens in rebus scitis et qualibet creata essentia et tunc 2a pars incipit in 3a distinctione quoniam demonstratum est prima dividitur in 3s partes quia primo movet duplicem cum solitionibus quaestionem

¶ 2o ponit responsionem suarum declarationum

¶ 3o circa dicta facit quandam recapitulationem 2a est ibi proinde diligenter 3a in promissis apertum est et tunc sequitur 2a pars praesen cipalis 37 distinctionis et dividitur in tres partes quia primo de modo esse in dei in rebus voluntas modos recitat et a probat

¶ 2o falsos modos reprobat 3o quam dixit manifeste conimmat tunc pars est ibicumque divina natura 3a ibi fateamur itaque etc ¶

utrum deus qui est scientia et veritas infallis et pura bonitas mutabilis sine sui mutatione sit intime praesens omnibus creaturis quod non quia deus non est pliciter scientia vel veritas infallibilis igitur quaestio falsa patet consequentia antecedens probatur cum primo quia omne relucet in arte divina potest deus relevar ad extra falsum est huius igitur

¶ cum 2o quia deus potest alicui esse causa erroris intellectualis in poenam pecca tamen 3o quia de tio videtur multa non vera dixisse seus 38 Iatione 3 3o itu 12 Ero spiritus mendnum

¶ 2o sic deus non est sine mutatione igitur quaestio falsa antecedens probatur quia consequentia est bona tamen primo distinctione aliqualiter est intrinsece qualis posset non esse

¶ 2o deus potest certum locum acquirere 3o quia potest esse inciperere et de sivere patet quia potest deus crea us esse et potest deus crcaus non esse igitur etc

¶ 3o deus non est praesens ubi quod et omnibus creaturis igitur quaestio falsa consequentia nota antecedens arguitur tum primo quia stat ipsum esse praesentem 2m potentiam et non sem

¶ 2o quia si deus est in omni bus et prima in eo igitur inter deum et creaturam videtur esse circumcessio 3o quia vel neccessario est in omnibus et 2im unam dispositionem quod non videtur vel contingeiter et 2m aliam et aliam dispositionem Et hoc contra auctoritates de cansus dicentem causacti prima existitit in omnibus rebus 2m dispositionem unam igitur videtur quod quaestio sit falsa

¶ In oppositum potest argui ex dictis istarum duarum distinctionum et dictis supra distinctione 8 Et potest confirmari quia quidquod est perfectionis est ei tribuenum et quidquid est inperfectionis ab eo est removendum igitur quaestio vera prima conclusio sicut summam veritatem in possibile est menti sic in summa bovitate inpotentiae est aliquod malum ideari istius conclusionis prima pars est beati a ugtis 15 de trinitate capitulo 14 de magnis et 35 de parvis ibi scet in deo summe cognoscitur est est non non igitur verbum hoc ve veritas est quoniam quidquid est in ea scientia de qua est genitum et in ipso est quaet autem in ea non est nec in ipso est et falsum habere aliquit hoc verbum numquam potest quia in mutabiliter se habet et subdit potentia hoc non potest nec est infinitas ista sed finitas quia falsa esse veritas / 2a pars quamvis posset pater ex dictis probatur tamen primo quia nulla praevatio habet ydeam in deo

¶ 2o quia deus solum illius dicitur proprie ydea cuius aliquod modo potest esse causa

¶ 3o quia deus solum ydeat quod ipsum de facto vel de po participat

¶ 4o solum illud in de ydeatur quod componitur in esse summum bonta mutatur sed non est tale malum cuapere igitur conclusio veram sed contra istam conclusionem sunt rationes facte in principio quaestionis inprimo principali et arguitur contra e2tam partem nam si ipsa esset vera sequetur quod deus non immedita cognosceret peccata quod est falsum probatur consequentia quia nichil cognoscit deus nisi illud respectu cuius ratio cognitiva sed si non est malum culpae ydea igitur nec ratio cognitiva quare etc

¶ Ad ista respondeo ad primum cum dicitur deus potest revelare concedo sed tamen dicitur falsum relu tnet mare etc nego sumendo falsum 2m quod hic loquor de facto non pro signo falsi

¶ ad 2m cum dicitur deus potest esse ca erroris etc dico primo negando consequentia qui non est simpliciter idem esse tamen erroris intellectualis et mentitum 2o dico quod licet deus forte error posset esse causa non cum potest esse causa erroris

¶ Ad 3m dico cum dicitur ero spiritus merendax etc dico quod ista non sunt verba dei sed contra hoc non valet quia statim secuntur verba di quibus ait egredere et fac igitur deus percepit tali ut spiritus mendax esset et per consequens idem valet ac si fecisset ad istud dico quod deus deus dixit hoc non imperative sed potius iudicatrum vel punctiative sicut Iohannes 2o sol nite templum hoc etc et 13 de in da quod facis fac ctius sic et hic egrede et fac regrediens et facies

¶ ad rationem contra 2am partem nego consequentiam quia non solum deus huius cognoscit sed etiam illa quirum oppositorum deus est exemplar vel ydea sic est de peccatis et malis cum ipe

¶ primum corollarium contra ad ali 3 quaestione 5 et ubnicum tam multura quam in summa de quaestionibus eremetinum smpliciter est inpossibile deum dicere aliquod falsum cum intuitione fallendi asfer toriae probatur ex conclusione quia si hoc posset potest menti quod est falsum et patet consequentia per beatum augustinus libro contra mendacium ubi augustinus mendacium est significatio falsa cum intentione fallendi et in li de mendatio ne modo dubitat eum menti quod volens falsum enucaiat causa fallendi Contra potest argui ex dictis augustini 83 quaestione 3 53 ubi augustinus legimus deceptum regem falso veralicimo praefendo prophetarum et ita legimus ut neque fum divinio Inditio factum esse inveniamus Et subdit infra de uudeis et egi teriis hostem deceptione dignum inssi sunt decipere

¶ ad istud dico primo quod augustinus in eadem quaestione ait non deus deceptor est quod credere nepharium et in primi quis non intelligat 2o dico quod augustinus exponit se idem distini factum est ut mberet deus vel potius quod istorum cupiditate permitteret

¶ 3o dico quod percipere deum aliquem decipere vel fallere sic debemus recipere praecipit aliquam ex quibus falli vel decipi permisit ssta expresse habentur per augustinum in libro t mendacium 13 Et in glossa super Iaestione capitulo 8 Et est augustinus ubi deus praecepit hosuae ponere insidias contra cunitatem hay

¶ 2m corollarium non est aliud falsum dicere cum de ordinate intentio ne fallendi finaliter et menteri fallaciter probatur quia 2m augustinum men ti est falsum dicere intuitione fallen culpabiliter igitur cum intentione deor divinata patet consequentia cum omnis intentio culpabilis sit de ordinata Ex o sequitur primo quod hybnicus non concludit propositu suum vel non de mat a commui via patet quia ipse dicit quod deus non potest dicere falsum cum de ordinata intentione decipiendi vel fallendi igitur nec mentitur nec falsum dicere cum intentione fillendi

¶ 3o sequitur quod gregorium diet huius qua quaestione 2a e2 articulo primo insufficienter procedit contra hybincum quia ipse concedit vel saltem videtur concedere non esse idem dicere falsum cum intuitione fallemia et dicere falsum cum deordinata intrinsce fallendi

¶ 3m corollarium sicut solus dei bonitas exteintnstato valoris ex cludit omne malum sic eius veritas excludit omne fallibile et falsum in dium prima pars patet ex 2ae conclusionis parte et 2a per primam eiusdem Ex quo respondetur ad patrium suppositum in quaestione quod deus est infallibilis veritas et et praura vera bonitas Et hoc de prima conclusione istius quaestionis

¶ 2oconsr sicut soli primae veritati correspondet inmensus gradus neccessitatis sic ei soli correpundet infinite fixus status immutabi conclusio est expissa sententia magistri libro primo distinctione 8 capitulo 4 Et hugolinus libro primo de sacium tis parte 3a capitulo 13 ubi hugolinus variari et mutari non potest deus omnino non enim augeri potest qui immensus est nec minmum quoniam unus est nec loco mutari qui vubicumque nec tempore qui aeternus est nec cognitione qui scaipientissimus est nec affectione qui optimus et Et in fine capitulo 14 non iuuveritur mutabilitas in eo nulla cum omnia genera mutabilitatis ferunt inconsidet tione adducta sive qui incorpribus inveniuntur sive quaestione spiritu coa nam contingent et deducit istam conclusionem usque ad cartum ins excludtiae / Contra conclusionem st argumenta tacta in 2o principali cum dicebatur quod deus est aliqualis intrinsece qualis potest non esse 2o quia acquirit locum 3 quia deus causaus potest non esse Ad ista respondeo negando primum nisi taliter esse habeat per aliquod extrinsecum respieum quonia respectus sine sui mutatione potest non esse

¶ d 2m potest dici uno mdo sed doctorem profundum lib primo capitulo 5 corollario 2o quod deus aeternaliter fuit in spriacio ymaginario immenso et nunc est extra node ideo nullum acquirit vide augustinus de speriatio hoc ymaginario 11 de civitat dei capitulo 15 sed oppositum huius tenet scotus in ista 37 distinctione ideo alio modo potest dici quod si acquiratur locum hoc non sit per sui mutationem sed per loci nova creatiorem vel factionem

¶ 3o diceretur 2m quosdet quod deus bene acquirit locum sed non situ

¶ ad 3m nego simpliciter assumptum cum dicitur deus potest incipiere et desivere esse et cum probatur quia deus creans potest incipere esse nego illud simpliciter dico quod deus carsans nec potest incipere esse nec de sinere esse ratio quia nec deus qui est carsans nec deus qui potest esse creans potest non esse nec de sive esse igitur etc

¶ sed contra ista arguitur primo contra rationem primo quia cthyma potest non esse et tamen nec cthy neira quae est ne thyma quae potest esse 2o sic deus causans nunc non est et inmediate an hoc deus craus fuit igitur deus carsans desunt esse Et simliter potest argui deincipit

¶ Confirmatur nam haec potest esse vera deus creans non est igitur haec est vera deus causans potest non esse consequentia paliet satis communiter et antecedens probatur supposito quod deus nichil causaret haec esset vera deus causas non est quia haec esset falsa deus causans est quia vel crearet ad ista

¶ ad primum dicit a dam negando istam thyma potest non esse ratio sua est quia nec chiy ma quae est nec quae potest esse ita simliter est in proposito sed prome dico quod non est fciile quia in ista thyma tale subiectum pro nullo suppoio sed sic non est istas deus careans potest non esse et ideo supposito quod ista concedam thyma potest non esse non tamen haec deus causaus potest non esse et causa est quae est assignata

¶ ad 2m cum arguitur deus causans non est talis negatur consequentia quia iste non nunt ex ponentes eius nisi termin sued eodem supponant et tunc haec est falsa deus causans inmediate an hoc uit probat falsam inplicationem negative

¶ ad 3m dicitur quod resgectu illa ab illa deuesse ad ilam de possibili non est simpliciter generalis nisi patrum in consequente conveniat alicui cui subiectum conveniat vel possit convenire

¶ primum corollarium essentia divina sola est meritalis ex intrinseca sua natura patet quia omne creatum est vertibile et deus non cum esse vurtibile sit species muta tionis 2m damascenui libro primo capitulo 8

¶ 2m corollarium possibile est deum esse sapientem per aliquam sapientiam per quam inpossibile est esse sapientem essentiam divinam probo nam christus sapiens est sapientia creata quali tativa Et inpossibile est essentiam divinam esse sapientem tali sa pibuntia igitur corollarium verum simulia possent inferri plura deiustitia bonitate veritate et multis huius denominationibus dicentibus perfectione

¶ 3m corollarium quamvis deus sit neccesse et simpliciter in mobilis 2m naturam divinam potest tamen vere dici movi propter nam a sumptam humanam prima pars patet ex dictis in ista conclusione et probatur diffuse per doctoris profundum libro primo capitulo 5 corollario primo

¶ 2am partem probat haec ego de sacinentis libro 2o parte prima capitulo 15 ostendens ibi quo deus sit ubique 2m divinitatem et non 2m haben anitate igitur etc

¶ 3o conclusio contra doctoris in ista 3a distinctione deum esse ubi quod sed suam potentiam est medium sufficiens ad inferendum ipsum esse ubiquem 2m propriam essentiam probo istam quaestionem ex tribus primo quia sua pote tia formaliter et intrinsece est sua ssentia

¶ 2o quia esse ubi qe per propriam potentiam solius de est proprium qui ubiqued est per suam priu tiam unde malister in ista distinctione capitlo 8o in omnibus et urbique semper est quod dividitatis est proprium licet autem divitas sit in omni loco non tamen determinatur ad locum nec diffinitur lo nec circumscribitur loco 2m quod docet dominus est gidius in tractatu de corpre christi thomicae ille diffuse

¶ 3o quia 2m quod arguit hugolinus libro primo resacinentis parte 3a pluribus capitulis et lib 2o parte prima capitulo 15 si deus esset in aliquolo et in aliquo non sequitur quod esset circum scriptibilis et mobilis quia vel posset se facere praesentem in illo loco vel non sit si sic erit mobilis si non non erit ubique 2m potentiam suam infinitam igitur conclusio vera

¶ Contra istam conclusionem potest argui primo deus potest care aliquid extra universis et tamen non est per suam essentiam extra unisum

¶ 2o quod causa non potest agens indistans procedit ex inperfectione igitur talim perfectione remota poterit causa perfecta agere indistans

¶ 3o voluntas divina est effectiva sed aeque est vralitiva distantis et propiniqui vel praesentis igitur etc sequitur quod contra sit falsa / Ad ista respondeo ad primum dicerem primo sicut supra pertiunt deum esset extra mundum

¶ 2o quod in propriedi deretur potentia potest agere in aliquo ibi extra mundem cum nullum sic ibi nec uerbi

¶ 3o posset fieri differentia inter has propositiones ibi potest agere et potest agere Ssed quidquid de hoc sic dico quod u cumque potest vel est potens agere quod ibi est praesentia essentiae divinae

¶ ad 2m dico quod in causis limitatis non pos est agere indistans procedit ex inperfectione sed in causa illimitata procedit experfectione primo propter eius in mensitatem eta propter eius simplicitatem et 3o propter eius inmobilitatem

¶ Ad 3m dico quod voluntas divina propter istas tres rationes iam tacncrtas non potest velle aliquod sibi distans sicut nec potentia

¶ primum corollarium esse praesens omni loco ad tinctive proprie non convenit alicui creaturae probatur corollarium quia soli competit hoc essentiae divinae sed contra istud potest argui quia si nichil nisi homo et deus essent anima in quolibet loco esset et tamen esset creatura igitur corollarium falsum

¶ Ad istud dico quod non est contra corollarium quia non esset ubique proprie sed per conservationem virtutis et potentiae extrinsece Ex quo patet quod sive creaturae intrinseca mutatione possibile est eam esse ubuique patet quia per solam de structionem alterius omnis essentiae creatae sicut satis est possibile

¶ 2m corollarium inpossibile est esse aliqua creaturam esse morose vel conclusione nisi dei prn tia intima sibi sit conservative et adinctive patet corollarium quoniam impossibile est creaturam existere et divinam potentiam ad tinctive non atingere igitur et ipsa divina essentiae praesentia sicut patet ex conclusione et eius probatione

¶ 3m corollarium quam nis deus sit in omni creato eo non variato et omnis creatura in eo vra rio et vario modo tamen inter deum et creaturas non est circumcessio prima pars patet ex ista conclusione et 2a pars patet ex multis dictis sanctorum et doctorum et etiam conclusione in parte et probat Et probat eam dous Etadius diffinitione li primo distinctione 36 parte prima

¶ 3a pars et ultima patet ex dictis super de crcum cessione ex quibus primo sequitur solutio 3 principalis

¶ 2o sequitur quod pars affirmativa quaestionis est vera quia deus est infallibilis veritas ex prima conclusione et sine sui mutabilitate quia in mobilis est ex 2a ipse est in rebus et in eo omnis entitas et ex 3a et sic patet quaestio ista de cuius materia et signantis quo ad 2am et tertiam conclusiones diffusiis habetur in vespiriis meis circa penultimum quaestionis sequitur nunc ¶