Table of Contents
Giles of Rome Commentary on the Sentences (Depreciated)
Liber 1
Liber 1, Prologus
Liber 1, Prologus, Pars 1
Liber 1, Prologus, Pars 1, Principalis 1
Liber I, Prologus, Pars 1, Principalis 1, Quaestio 3 : Quid sit subiectum in sacra pagina
Liber 1, Prologus, Pars 1, Principalis 2
Liber I, Prologus, Pars 1, Principalis 2, Quaestio 1 : De ordine istius scientiae ad alias
Liber I, Prologus, Pars 1, Principalis 2, Quaestio 3 : Utrum ista scientia sit una
Liber 1, Prologus, Pars 2
Liber I, Prologus, Pars 2, Quaestio 2 : Utrum ista scientia sit certior aliis
Liber 1, Prologus, Pars 3
Liber I, Prologus, Pars 3, Quaestio 1 : Utrum solus deus doceat istam scientiam
Liber 1, Prologus, Pars 4
Liber I, Prologus, Pars 4, Quaestio 1 : Utrum ista scientia sit practica vel speculativa
Liber 1, Distinctio 1
Liber 1, Distinctio 1, Principalis 1
Liber I, Distinctio 1, Principalis 1, Quaestio 1 : Utrum frui sit actus intellectus
Liber I, Distinctio 1, Principalis 1, Quaestio 2 : Cuius sit frui tamquam habitus sive sicut virtutis
Liber I, Distinctio 1, Principalis 1, Quaestio 3 : Cuius potentiae sit uti
Liber 1, Distinctio 1, Principalis 2
Liber I, Distinctio 1, Principalis 2, Quaestio 1 : Utrum solo deo sit fruendum
Liber I, Distinctio 1, Principalis 2, Quaestio 2 : Utrum tribus personis sit fruendum fruitione una vel pluribus
Liber I, Distinctio 1, Principalis 2, Quaestio 3 : Utrum deo sit utendum
Liber 1, Distinctio 1, Principalis 3
Liber I, Distinctio 1, Principalis 3, Quaestio 1 : Utrum deus fruatur
Liber I, Distinctio 1, Principalis 3, Quaestio 2 : Utrum deus utatur aliquo
Liber 1, Distinctio 2
Liber 1, Distinctio 2, Principalis 1
Liber I, Distinctio 2, Principalis 1, Quaestio 1 : Utrum sit dare plures deos
Liber I, Distinctio 2, Principalis 1, Quaestio 2 : Utrum deo conveniat pluralitas attributorum
Liber I, Distinctio 2, Principalis 1, Quaestio 3 : Utrum isti pluralitati respondeat aliquid in re vel sit pluralitas rationum
Liber 1, Distinctio 2, Principalis 2
Liber I, Distinctio 2, Principalis 2, Quaestio 1 : Utrum servata unitate naturae divinae possit ibi esse pluralitas suppositorum
Liber I, Distinctio 2, Principalis 2, Quaestio 2 : Utrum illa plura supposita differant re vel ratione solum
Liber 1, Distinctio 3
Liber 1, Distinctio 3, Pars 1
Liber 1, Distinctio 3, Pars 1, Principalis 1
Liber I, Distinctio 3, Pars 1, Principalis 1, Quaestio 1 : Utrum deum possimus cognoscere in vita ista
Liber I, Distinctio 3, Pars 1, Principalis 1, Quaestio 2 : Utrum deum esse sit per se notum
Liber I, Distinctio 3, Pars 1, Principalis 1, Quaestio 3 : Utrum deum esse possit demonstrari.
Liber I, Distinctio 4, Pars 1, Principalis 1, Quaestio 4 : Utrum per rationes naturales possit cognosci trinitas personaliter
Liber 1, Distinctio 3, Pars 1, Principalis 2
Liber I, Distinctio 3, Pars 1, Principalis 2, Quaestio 1 : Quaeritur de vestigio in se
Liber I, Distinctio 3, Pars 1, Principalis 2, Quaestio 2 : Quot sunt partes vestigii
Liber I, Distinctio 3, Pars 1, Principalis 2, Quaestio 3 : Utrum in omnibus reperiatur vestigium
Liber I, Distinctio 3, Pars 1, Principalis 2, Quaestio 4 : Quorum sit cognoscere deum per vestigium
Liber 1, Distinctio 3, Pars 2
Liber 1, Distinctio 3, Pars 2, Principalis 1
Liber I, Distinctio 3, Pars 2, Principalis 1, Quaestio 1 : Utrum in angelo reperiatur imago; ulterius utrum in homine sit imago; ulterius utrum in muliere sit imago
Liber 1, Distinctio 3, Pars 2, Principalis 2
Liber I, Distinctio 3, Pars 2, Principalis 2, Quaestio 1 : Utrum memoria pertineat ad imaginem; ulterius utrum intelligentia pertineat ad imaginem; ulterius utrum voluntas pertineat ad imaginem
Liber I, Distinctio 3, Pars 2, Principalis 2, Quaestio 2 : Quomodo in mente notitia et amore reperitur in imago; ulterius quid accipiatur ibi pro mente; ulterius quid accipietur ibi pro notitia
Liber I, Distinctio 3, Pars 2, Principalis 2, Quaestio 3 : Respectu quorum obiectorum sit imago trinitatis in anima; utrum in nobis sit imago trinitatis animae se cognoscit; utrum imago sit respectu omnium obiectorum
Liber 1, Distinctio 3, Pars 2, Principalis 3
Liber I, Distinctio 3, Pars 2, Principalis 3, Quaestio 1 : Quomodo repraesentatur ibi unitas essentiae
Liber I, Distinctio 3, Pars 2, Principalis 3, Quaestio 2 : Quomodo repraesentatur in imagine nostra trinitas personarum
Liber 1, Distinctio 4
Liber 1, Distinctio 4, Principalis 1
Liber I, Distinctio 4, Principalis 1, Quaestio 1 : Utrum in divinis sit generatio.
Liber I, Distinctio 4, Principalis 1, Quaestio 2 : Utrum generatio sit in omnibus personis divinis
Liber I, Distinctio 4, Principalis 1, Quaestio 3 : Utrum generatio sit in filio
Liber I, Distinctio 4, Principalis 1, Quaestio 4 : Utrum generatio actio sit in patre
Liber 1, Distinctio 4, Principalis 2
Liber I, Distinctio 4, Principalis 2, Quaestio 1 : Utrum iste sit vera, deus genuit alium deum; utrum genuit se deum; utrum ista propositio sit falsa, deus genuit qui est deus pater; utrum hoc sit vera, genitus a deo non est deus pater
Liber 1, Distinctio 4, Principalis 3
Liber I, Distinctio 4, Principalis 3, Quaestio 1 : Utrum aliquae propositiones affirmativae de deo dicit sint verae
Liber I, Distinctio 4, Principalis 3, Quaestio 2 : Utrum nam divina de deo praedicetur in abstracto; utrum persona praedicetur de essentia
Liber I, Distinctio 4, Principalis 3, Quaestio 3 : Utrum aliae perfectiones quae sunt in deo praedicentur de deo in abstracto
Liber 1, Distinctio 5
Liber 1, Distinctio 5, Principalis 1
Liber I, Distinctio 5, Principalis 1, Quaestio 1 : Utrum generare magis proprie conveniat deo qui est terminus essentialis in concreto quam patri qui est quid relative dictum; utrum sit concedenda deus generat
Liber I, Distinctio 5, Principalis 1, Quaestio 2 : Quomodo comparatur generatio ad essentia
Liber 1, Distinctio 5, Principalis 2
Liber I, Distinctio 5, Principalis 2, Quaestio 1 : Utrum filius sit de substantia Patris?
Liber I, Distinctio 5, Principalis 2, Quaestio 2 : Utrum filius sit ex nihilo
Liber 1, Distinctio 6
Liber 1, Distinctio 6, Principalis 1
Liber I, Distinctio 6, Principalis 1, Quaestio 1 : Utrum pater genuerit filium natura; utrum ista possit concedit: natura generat
Liber I, Distinctio 6, Principalis 1, Quaestio 2 : Utrum pater genuerit filium necessitate
Liber 1, Distinctio 6, Principalis 2
Liber I, Distinctio 6, Principalis 2, Quaestio 1 : Utrum filius procedat a patre per modum artis.
Liber I, Distinctio 6, Principalis 2, Quaestio 2 : Utrum pater genuerit illum voluntate
Liber I, Distinctio 6, Principalis 2, Quaestio 3 : Cum ista sit vera deus generat, utrum sit vera Deus non generat
Liber 1, Distinctio 7
Liber 1, Distinctio 7, Principalis 1
Liber I, Distinctio 7, Principalis 1, Quaestio 1 : Utrum in Deo sit potentia generandi
Liber I, Distinctio 7, Principalis 1, Quaestio 2 : Utrum potentia generandi dicat quid vel ad aliquid
Liber I, Distinctio 7, Principalis 1, Quaestio 3 : Utrum potentia in divinis dicatur univoce de potentia generandi et creandi; utrum potentia generandi et creandi sit eadem
Liber 1, Distinctio 7, Principalis 2
Liber I, Distinctio 7, Principalis 2, Quaestio 1 : Utrum in aliquo sit potentia generandi cui non competat generare
Liber I, Distinctio 7, Principalis 2, Quaestio 2 : Utrum in filio sit potentia generandi.
Liber I, Distinctio 7, Principalis 2, Quaestio 3 : Utrum sit eadem potentia per quam pater gignit et filus gignatur
Liber I, Distinctio 7, Principalis 2, Quaestio 4 : Utrum in divinis possint esse plures filii.
Liber 1, Distinctio 8
Liber 1, Distinctio 8, Pars 1
Liber 1, Distinctio 8, Pars 1, Principalis 1
Liber I, Distinctio 8, Pars 1, Principalis 1, Quaestio 1 : Utrum esse sit proprium solius Dei
Liber I, Distinctio 8, Pars 1, Principalis 1, Quaestio 2 : Utrum esse Dei sit esse omnium
Liber 1, Distinctio 8, Pars 1, Principalis 2
Liber I, Distinctio 8, Pars 1, Principalis 2, Quaestio 1 : Quaeritur de divino esse ut est mensura aliorum.
Liber I, Distinctio 8, Pars 1, Principalis 2, Quaestio 2 : Quaeritur de Deo ut habet rationem mensurati mensura Dei dicitur aeternitas
Liber 1, Distinctio 8, Pars 1, Principalis 3
Liber I, Distinctio 8, Pars 1, Principalis 3, Quaestio 1 : Utrum Deus sit immutabilis
Liber I, Distinctio 8, Pars 1, Principalis 3, Quaestio 2 : Utrum omnis creatura sit mutabilis
Liber 1, Distinctio 8, Pars 2
Liber 1, Distinctio 8, Pars 2, Principalis 1
Liber I, Distinctio 8, Pars 2, Principalis 1, Quaestio 1 : Utrum in Deo sit compositio virtutis et subiectae
Liber I, Distinctio 8, Pars 2, Principalis 1, Quaestio 2 : Utrum in Deo sit compositio essentiae et esse.
Liber I, Distinctio 8, Pars 2, Principalis 1, Quaestio 3 : Utrum sit ibi compositio generis et differentiae
Liber I, Distinctio 8, Pars 2, Principalis 1, Quaestio 4 : Utrum Deus sit summe simplex
Liber 1, Distinctio 8, Pars 2, Principalis 2
Liber I, Distinctio 8, Pars 2, Principalis 2, Quaestio 1 : Utrum omnis creatura sit composita
Liber I, Distinctio 8, Pars 2, Principalis 2, Quaestio 2 : Utrum anima sit composita
Liber I, Distinctio 8, Pars 2, Principalis 2, Quaestio 3 : Utrum anima sit tota in qualibet parte corporis.
Liber 1, Distinctio 9
Liber 1, Distinctio 9, Principalis 1
Liber I, Distinctio 9, Principalis 1, Quaestio 1 : Utrum generatio distinguat in divinis
Liber I, Distinctio 9, Principalis 1, Quaestio 2 : Utrum filius sit alius a Patre
Liber I, Distinctio 9, Principalis 1, Quaestio 3 : Utrum Pater et Filius possint dici plures aeterni
Liber 1, Distinctio 9, Principalis 2
Liber I, Distinctio 9, Principalis 2, Quaestio 1 : Utrum filius sit aeternaliter genitus.
Liber I, Distinctio 9, Principalis 2, Quaestio 2 : Utrum Pater sit prior Filio
Liber I, Distinctio 9, Principalis 2, Quaestio 3 : Utrum de filio dicatur melius semper gignitur quam semper genitus est vel gignetur; utrum bene dicatur semper natus est; utrum possit concedi filius semper nascitur.
Librum I, Prologus, Pars 4, Quaestio 1
Utrum ista scientia sit practica vel speculativa
Ultimo quaeritur de fine huius scientiae. Et quia finis aliquarum est praxis: aliquarum est speculatio: sicut potest patere ex primo ethicorum et primo metaphysica. Quaeramus: utrum ista scientia sit practica vel speclativa. ET videtur quod sit practica: quia dicitur primo ethicorum finis scientiae moralis non est scire sed actio: sed in ista scientia maxime docemur de moribus. ergo huius scientiae maxime finis est actio. sed cuius finis est actio: ipsa est practica ergo etc.
praeterea. Vita videtur esse formale in unoquoque. Sed fidei nostrae tribuitur vita ex bonis operibus: "quia fides sine operibus mortua est": ut dicitur in canone Iacobi Cum igitur de eisdem sit fides de quibus est theologia: perfectionem recipiet sacra pagina ex bonis operibus ut recipit fides. Sed unumquodque ordinatur ad suam perfectionem ut ad finem. ergo finis sacrae paginae est operatio.
In contrarium est: quia de maxime speculabilibus maxime est scientia speculativa: sed deus est maxime intelligibilis et speculabilibus. ergo maxime de eo est scientia speculativa: sed de deo est ista scientia, ergo etc.
praeterea. scribitur primo de trinitate capitulo 16 quod in visione merces tota promittitur: sed visio pertinet ad speculativam, ergo etc.
Respondeo dicendum quod non est inconveniens eiusdem rei diversos esse fines: si unus ad alium ordinatur: sicut si bellum ordinatur ad victoriam: potest homo intendere ad bellum et victoriam. Quando autem ita est quod in una re diversos fines aspicimus: oportet unum illorum ad alium ordinari: et ille ad quem alii ordinantur dicitur finis ultimus qui ab aliis sic distinguitur: quia omnia alia moventur in virtute eius et in omnibus aliis ipse intenditur. Ipse autem non movet in virtute aliorum: nec alia intenduntur in ipso: est enim in finibus sicut in agentibus: unde sicut omnia agentia 2a movent in virtute agentis primi: et non econverso: propter quod virtus agentis primi ad omnem effectum se extendit: et cuiuslibet actionis est causa: non tamen aliorum virtus se extendit ad omnem effectum: nec est causa actionis cuiuslibet aliorum: ita finis ultimus non movet in virtute aliorum: sed alia movent in virtute eius et ipse in omnibus intenditur. Alii autem fines intenduntur secundum aliquem modum. Et quia videmus sacram paginam plura intendere: oportet diversos esse fines scripturae sacrae. Intenditur enim per eam bona operatio: nam finis moralis ut dicebatur: est actio. Ipsa autem potissime de moribus determinat. Responsum in ea intenditur speculatio: quia de summe speculabilibus tractat. Intenditur in ea dilectio: quia finis praecepti charitas: igitur cum diversi fines in ea intendantur: oportet unum istorum ad alium ordinari: et unum illorum principalem esse: finis principalis ut dicebatur ab aliis distinguitur: quia ipse ubique intenditur: alii autem non: et quia dilectio et charitas in tota sacra pagina intenditur: quia "in ea pendet lex et prophetae": principalis enim finis in sacra pagina intentus est inducere homines ad dei et proximi dilectionem. Quod nunc u?uter in sacra pagina charitas intendatur manifeste Augustinus in quodam tractatu de laude charitatis: dicens. "Si ergo non vacat omnes sacras paginas perscrutaruola volumina sermonum evoluere: omnia scripturarum secreta aperire et penetrare: tene charitatem ubi pendent omnia: ita tenebis: quod ibi didicisti: tenebis etiam quod non didicisti: et sequitur in eo quod in scripturis intelligis charitas patet. in eo quod non intelligis charitas latet: ille itaque tenet quod patet: et quod latet in divinis sermonibus qui charitatem tenet in moribus." Et quia a fine dignum est omnia denominari: ut dicitur in 2o de anima ergo ab eo: quod potissime est finis: ab eo potissime res appellari debet. Et quia charitas est simpliciter finis sacrae paginae ut probatum est quia ubique in ea intenditur: ut principalis finis: ab ea denominari debet: et quia charitas est in affectu non in intellectu. Intellectus autem dividitur secundum speculativum et practicum: theologia: nec speculativa: nec practica proprie dici debet: sed affectiva: quia ad affectionem principaliter inducit: et ideo bene dictum est: quod magis est sapientia ex eo quod ad saporem divinorum inducit: quam ex eo quod divina sapere facit.
Responderi debet quod magis est speculativa quam practica: quia visio divina magis principaliter respicit beatitudinem ad quam ordinatur omnis nostra cognitio: et postissime sacra pagina: quam faciat operatio.
Ad primum dicendum quod finis huius scientiae aliquo modo est actio: ut patuit: non tamen simpliciter: quia nec simpliciter moralis extitit.
Ad secundum dicendum quod et si fidei tribuitur perfectio ex bonitate operis: hic non est simpliciter: quia et ipsum opus bonitatem quam habet a charitate habet: iuxta illud prima ad corinthios 13 "Si tradidero corpus meum ita ut ardeam: charitatem autem non habuero nihil mihi prodest." et ideo charitas dicitur forma virtutum: non opus.
Ad 3m dicendum quod scientia ista est: ut boni fiamus: sed bonitas nostra de qua hic loquimur non inest nobis ex operibus: sed ex infusione et ideo licet ille modus arguendi valeret secundum modum traditum a philosopho in 2o ethicorum quia ex frequenti benefacere fimus boni: non tamen valet secundum modum theologicum secundujm quem ex eo quod boni sumus bona facimus.
Ad primum in contrarium dicendum quod scientia ista dicitur speculativa per comparationem ad praxim: magis tamen affectiva: ut dictum est: et quod dicitur quod est de maxime speculabilibus ita est de maxime amabilibus: immo secundum quod ad praesentem vitam pertinet cui statui concessa est: ista scientia magis attingit ad amorem: quam ad cognitionem: iuxta illud Hugo 6 capitulo super au? Ier dilectio supereminet scientiae: et mairo est intelligentia: plus enim diligitur quam intelligitur: et intrat dilectio et appropinquat: ubi scientia foris est.
On this page
