Text List

Table of Contents

Only show available transcriptions

Ordinatio

Liber I

Collatio

Prologus

Prologue, q. 1 : Utrum, secundum quod tactum est in collatione, studium sacrae theologiae sit meritorium vitae aeternae.

Prologue, q. 2 : Utrum studium Sacrae Scripturae impositum alicui in foro poenitentiae pro omissione contraria sit meritorium.

Distinctio 1

Dist. 1, q. 1 : Utrum pro studio sacrae theologiae ex caritate procedente debeatur pro mercede visio Dei et eius fruitio.

Dist. 1, q. 2 : Utrum fruitio beatifica differat ab ipsa anima.

Dist. 1, q. 3 : Utrum fruitio realiter distinguatur ab omni cognitione.

Dist. 1, q. 4 : Utrum fruitio realiter distinguatur a delectatione.

Dist. 1, q. 5 : Utrum generaliter omnis delectatio sit dilectio vel odium, seu volitio aut nolitio.

Dist. 1, q. 6 : Utrum voluntas necessario vel libere principiet actus suos.

Dist. 1, q. 7 : Utrum voluntas sola sit causa effectiva suae volitionis liberae supposita communi Dei influentia vel concausatione.

Dist. 1, q. 8 : Utrum voluntas possit simul et subito producere actum voluntarium meritorie et libere dilectionis.

Dist. 1, q. 9 : Utrum voluntas libere possit subito suspendere actum suum sive ab actu habito cessare.

Dist. 1, q. 10 : Utrum creatura rationalis clare videns Deum necessario diligat ipsum.

Dist. 1, q. 11 : Undecimo circa distinctionem primam quaero: Utrum solus Deus sit licite a creatura rationali ultimate fruibilis.

Dist. 1, q. 12 : Utrum haec sit possibilis: creatura rationalis fruitur una persona divina non fruendo alia.

Dist. 1, q. 13 : Utrum liceat filium Dei plus diligere vel frui eo quam patrem vel spiritum sanctum.

Dist. 1, q. 14 : Utrum fruitio beatifica sit actus intellectus.

Distinctio 2

Dist. 2, q. un. : Utrum in entibus sit tantum unus Deus.

Distinctio 3

Dist. 3, q. un. : Utrum mens humana sit imago trinitatis increatae sicut in rebus aliis factis propter hominem est vestigium eiusdem trinitatis.

Distinctio 6

Dist. 6, q. 1 : Utrum a parte rei in divinis sit aliqua non-identitas inter naturam Dei et voluntatem divinam et ita de ceteris perfectionibus quae ponuntur in Deo vel Deus nec moveat quod pluraliter loquar antequam habeatur quod ibi sit pluralitas, sine enim hac improprietate loquendi non potest homo in hac materia leviter exprimere illud quod vellet.

Dist. 6, q. 2 : Utrum Deus sit realiter et per se primo modo sapiens vel intelligens et sic de similibus.

Distinctio 8

Dist. 8, q. un. : Utrum solus Deus sit immutabilis.

Distinctio 17

Dist. 17, q. 1 : Utrum gratia seu caritas sit viatori necessaria ad salutem

Dist. 17, q. 2 : Utrum caritas seu gratia increata sine alio possit sufficere ad salutem

Dist. 17, q. 3 : Utrum de peccatore possit fieri non peccator et acceptus Deo sine tali habitu sibi infuso per gratiam increatam.

Dist. 17, q. 4 : Utrum caritas vel alia forma augmentabilis augmentetur per deminutionem contrarii sui.

Dist. 17, q. 5 : Utrum in augmentatione caritatis vel alterius formae gradus omnis praeexistens corrumpatur cum novus gradus inducitur ita videlicet intelligendo quod in omni instanti sit totaliter nova forma.

Dist. 17, q. 6 : Utrum omnis bonus motus voluntatis meritorie augmentatius caritatis ad quem homo tenetur debeat vel possit ex caritate procedere collata ex merito redemptoris.

Distinctio 33

Dist. 33, q. 1 : Utrum Deus essentialiter unus sit personaliter trinus.

Dist. 33, q. 2 : Utrum Deus genuerit Deum

Dist. 33, q. 3 : Utrum aliqua sit certa regula vel ars per quam solvi possint communiter paralogismi facti et talibus similes circa materiam Trinitatis.

Dist. 33, q. 4 : Utrum divina essentia generet vel generetur.

Dist. 33, q. 5 : Utrum potentia generandi possit communicari filio in divinis.

Dist. 33, q. 6 : Utrum spiritus sanctus posset distingui a filio si non procederet ab eo.

Dist. 33, q. 7 : Utrum pater et filius sint unum principium spirans Spiritum Sanctum.

Dist. 33, q. 8 : Utrum personae divinae primo et adaequate distinguantur ab invicem semetipsis.

Dist. 33, q. 9 : Utrum omne idem patri sit omnibus modis idem patri.

Liber II

Quaestio 1 : Utrum creatura rationalis meritorie serviendo Deo proficiat ad augmentum gratiae seu caritatis, sine omni novo addito gratiae praecedenti.

Quaestio 2 : Utrum profectus vel augmentum gratiae fiat per compositionem gratiae novae cum gratia praecedenti.

Quaestio 3 : Utrum creatura rationalis habens gratiam possit mereri suam gratiam augmentari.

Quaestio 4 : Utrum viator operibus meritoriis insistendo ex hiis carior Deo fiat.

Quaestio 5 : Utrum praesupposita gratia baptismali viator per merita sua possit pertingere ad gratiam maximam viae sibi possibilem.

Quaestio 6 : Utrum viator existens in gratia ultra omnem gratiam habitam vel habendam possit proficere ad maiorem per instantaneas causationes actuum volendi omnia pro futuro peccata venialia devirare.

Quaestio 7 : Utrum Deus possit creare finitam caritatem aliquam qua non possit creare maiorem vel aliquam aliam ita magnam secundum extensionem quod non possit maiorem illa producere, et sic de similibus.

Quaestio 8 : Utrum secundum proportionem caritatis viae succedat pro praemio proportionaliter magnitudo gloriae.

Quaestio 9 : Utrum, scilicet propter demerita, minuatur.

Quaestio 10 : Utrum caritas decrescat ad decrementum cupiditatis.

Liber III

Quaestio 1 : Utrum anima Christi habuerit et habeat sapientiam aequalem Deo.

Quaestio 2 : Utrum ipsum verbum Dei sit sibi ipsi quamvis non animae sibi unitae scientia futurorum contingentium.

Quaestio 3 : Utrum cum determinata verbi praescientia stet quod futura praescita sint ad utrumlibet contingentia.

Quaestio 4 : Utrum anima Christi vel angeli sciant futura aliqua contingentia per revelationem sibi possibilem fieri ab ipso verbo vel etiam scire possint.

Quaestio 5 : Utrum alicuius contingentis futuri absoluta revelatio sequens tollat contingentiam.

Quaestio 6 : Utrum Deus vel verbum Dei existenti in gratia possit revelare quod talis finaliter sit damnandus.

Quaestio 7 : Utrum animae Christi vel angelo beato possit in verbo revelari aeternitas suae beatitudinis.

Quaestio 8 : Utrum Gabrieli potuerit in verbo verbi incarnatio revelari.

Quaestio 9 : Utrum per revelationes possibiles fieri in verbo posset aliquis sufficienter dirigi in volendis.

Quaestio 10 : Utrum anima Christi in verbo Dei cui unitur distincte videre valeat infinita.

Quaestio 11 : Utrum anima Christi possit in verbo cui unitur distincte cognoscere minimas partium sibi inhaerentium vel minimas particulas corporis quod informat.

Quaestio 12 : Utrum per unionem ad verbum ipsa sit omnipotens.

Liber IV

Quaestio 1 : Utrum aliqua creatura possit in effectum sacramenti praecise productibilem per creationem. Et hoc est expressius quaerere: Utrum aliqua creatura possit creare caritatem vel gratiam vel aliam creaturam.

Quaestio 2 : Utrum posse creare gratiam vel aliquid aliud repugnet propter virtutis activae insufficientiam cuilibet creaturae.

Quaestio 3 : Utrum omni rite suscipienti sacramentum baptismi vel confirmationis conferatur gratia salutaris.

Quaestio 4 : Utrum corpus Christi realiter sub speciebus quae fuerunt panis et vini contineatur.

Quaestio 5 : Utrum quantitas terminata panis consecrandi sit aliqua vera res extra animam distincta realiter a substantia et qualitate cuius est.

Quaestio 6 : Utrum sacramentum poenitentiae sit necessarium ad delendum peccatum mortale post baptismum commissum.

Quaestio 7 : Utrum actus paenitentiae requisitus ad deletionem culpae mortalis sit meritorius vitae aeternae.

Quaestio 8 : Utrum quilibet qui commisit peccatum mortale teneatur secundum legem Dei communem de illo conteri.

Quaestio 9 : Utrum vera poenitentia sit formaliter vel virtualiter velle cavere peccatum quodlibet in futuro.

Quaestio 10 : Utrum ille qui peccaverit mortaliter in opere exteriori teneatur plus poenitere de opere exteriori et interiori simul quam de interiori solo.

Quaestio 11 : Utrum aliqua poena infernalis possit esse insensibilis in damnato.

Quaestio 12 : Utrum sit maxima gloria possibilis in beato.

Prev

How to Cite

Next

Librum 4, Quaestio 4 [Sorbonne Transcription]

Quaestio

1

Utrum corpus christi realiter sub speciebus quae fuerunt panis et vini contineatur

2

quod non quia hoc esset per transubstantionem substantiae panis quae praefuit in corpus christi et per consequens substantia panis non remaneret sub illis speciebus et hoc continet diffinitio transubstantionis plane ponens ibi accidentia manere sine subiecto Et ita etiam tenet magister 12 distinctione 4 libri in principio

3

Item thomas in 4 distinctione 11a in principio responsionis ad prima quaestionem dicit quod ista positio quae ponit substantiam panis manere sub illis speciebus cum corpore christi post consecrationem est haeretica igitur ita substantia panis desiit ibi et pari ratione eius materia sed consequens falsum ut videtur quia tunc istae species sumptae non possent micerre commedentem quod falsum est ut videtur quia non possunt converti in substantiam rei alendae cum non sic ibi materia in qua posset recipi forma alendi

4

Item ibi remanet gravitas et pondus sicut docet experientia sensus tantum enim ponderavit hostiae consecratae sicut non consecratae Et magister etiam tenet hic ubi prius sed nunc est ita quod gravitas est forma substantialis elementi vel mixti gravius ex 3o causae et materiae

5

Item tunc corpus christi esset simul in diversis locis sicut sunt multae hostiae consecratae in diversis locis et pari ratione corpus christi posset simul esse in diversis locis circumscriptive et pari ratione sortes per opus dei posset esse in diversis locis et lignum vel panis et sic de similibus consequentia patet quia non potest isto modo esse simul in multis locis sine duplici miraculo sed in vero sive in vera protensione cum vi?co miraculo

6

Nam quod corpus christi sit hic et alibi modo non quantitativo hoc est non protensum utrobique habet miraculum de essendo simul et locis multis et etiam miraculum de sic essendo id est modo spirituali quod quemlibet pars sic tum qualibet parte et hic et ibi sed si modo quantitativo esset hic et ibi ibi scilicet circumscriptive vel commensurative cessaret unum horum miraculorum igitur qui potest ferre quod sic isto modo quo de facto tenet fides corpus christi simul esse in multis locis a multo fortior potest ferre isto alio modo sed hoc falsum sicut arguit skel contra me qui sibi respondendo dederam quod deus de omnipotentia sua potest ponere idem vas in diversi locis super 2m librum sententiarum quaestione 5 licet inquit illud sic ita absurdum quod non oportet ponere argumenta contra manifestare tamen expedit qualia sunt inconvenientia quae sequuntur sequitur enim hanc esse possibilis

7

Idem est fractum et integrum secundum idem

8

Item combustum et incineratum et tamen manens integrum lignum Et illud plenum et vacuum motum et quiescens vigilans et dormiens talidem in summo per totum et frigidum insuper album et nigrum vivum et mortuum et infinita inquam contradictoria inter se sequuntur sicudsicut etiam ut dicit quod idem homo posset simul et semul peccare et mereri vitam aeternam uno loco positus comittendo adulterium scienter et alibi positus confiteri aut si non fuerit baptizatus baptizari adultus et sine fictione et celebrare missam cum devotione haec illae Ista videntur inconvenientia nimia igitur antecedens ex quo hic sequitur

9

Item si sic igitur diffinitive esset corpus christi sub illis speciebus vel simul etiam circumscriptive Non circumscriptive quia tunc nonsic totum corpus christinon esset sub qualibet particula specierum contra effectum transubstantionis et contra magister et contra illud quod tenet ecclesia de hoc sacramento non diffinitive quia esset diffinitive alicubi est ad minus esset ibi quod non alibi sed corpus christi existens sub illis speciebus simul est alibi puta in caelo et in aliis alterationibus igitur etc

10

Item quomodo posset esse quod corpus christi esset alicubi quod totum in loco toto et totum in qualibet parte huius non propositum videtur spiritui

11

ad oppositum est magister distinctione 10 41 libri

12

ad quaestionem dicendum quod sic sicudsicut arguit magister ibidem et fides etiam vult hoc sed restat solvere dubia tacta in argumentis principalibus

13

primum igitur dubium potest esse an remaneat forma substantialis sicut tangit primum argumentum et est firmiter tenendum quod non sicut ibi probatur

14

Sed in contrarium est primo quod tunc essent ibi accidentia sine subiecto sicudsicut pondus sapora huius

15

Respondet magister et econverso secum concedo conclusionem in principio distinctione 12 4i licet posset secundum opinionem communem et de qualibet quantitate tinua si ponatur res vere una inhaerens substantiae et forma accidentalis subiecto suo de multis ibi accidentibus sustinere quod non sunt sine subiecto quia sunt in quantitate sicudsicut in subiecto et tunc possunt esse multae transformationes accidentales ibi factae sustinere fieri est mere naturaliter

16

Rn? contrariam de quantitate oportet tenere tales transformationes praeter solum localem fieri immediate a deo solummodo sed quid sit de hoc dicam insequenti quaestione quid sentio

17

2o videtur mihi contrarium esse illud de gravitate quod sic ibi forma substantialis et tamen manet gravitas quod gravitas sit forma accidentalis et in hostia consecrata r?ueneat formalis est forma accidentalis sicudsicut etiam tenet magister in principio distinctione 12 4i quod pondus ibi manet sine subiecto sicudsicut accidentia alia gravitas autem virtualis id est que nata est efficere in se ipsa aut in sua materia illam formam quae est gravitas illa in qua gravitas virtualis bene est forma substantialis elementi vel mixti et sic intelligo auctoritates istas quae allegantur omne enim quod directe sentiri potest per sensum est qualitas sensibilis sed gravitas vel pondus est huiusmodi etc Nam dyarii filius non sentitur per se sed per accidens per philosophum 2o de anima nec substantia alicaaliqua iste modo etiam possum dicere quod forma substantialis ignis est calor virtualis Constat enim quod omni accidente circum?to ad huc esset calidus id est natus esset efficere calorem in se vel in alio ymmoimmo tam in se quam in alio Et eodem modo etiam est sol calidus unde concedo quod omnis gravitas quae fuerit per se sensui perceptibilis ante transubstantionem re?am in hostia consecrata

18

Contra tamen illud arguit fitzralph per unum argumentum sibi sufficiens ut videtur quod posita terra in aliae circum?to omni accidente per potentiam dei scilicet gravitate qua esset principium motus deorsum aut staret nisi terra ista aut descenderet si descendat igitur superfluebat potentia accidentalis ibi vel gravitas superaddita si staret ibi hoc esset pnr violenter et per consequens si movetur ibi versus contrarium locum sui naturalis resisteret moventi ipsum igitur inclinaret ad contrarium et per consequens moveretur ad contrarium nisi impediretur Ideo inquit supposito sicut est verum quod gravitas sic forma substantialis dico ad argumentum quod gravitas manet in sacramento altaris nec invenio aliter posse dei nisi quod motus hostiae est immediate a deo ita quod deus sua propria potentia in motu hostiae deorsum supplet in agendo vicem gravitatis

19

Sed contra hoc potest argui quod si hoc quod si hostia consecrata movetur versus sursum non resisteret motori suo quia si resisteret hoc esset per aliquam formam in ipsam sed deus licet posset in hostia supplere vicem causae agentis inquantum est ?? agens non tamen potest supplere vicem gravitatis inquantum gravitas est causa formalis in hostia ergo cum hostia resistit neccessarionecessario per aliam formam sibi inclinatam intrinsecam sequitur quod in hostia sic aliquodaliud principium per quod resistit quam deus et illud non videtur esse nisi gravitas

20

Responsio inquit quod argumentum bene probat quod in hostia est aliud principium formale per quod hostia resistit motui assensus quam deus et hoc est verum Et dico quod illud principium est eius durities et similiter eius conti?at?a vertus quidquid sic illud deico tamen vicem agentis quo ad motionem activam verus deorsum supplentem vel potius mediante angelo sic active sed haec via non videtur mihi vera nec rationalis quia nulla forma substantialis est per se sensibilis saltem pro statu praesenti etiam secundum philosophum et pro eo nichilnihil est nisi auctoritas quae leviter glossabitur vel negabit si oportet

21

Contra tamen hoc arguitur a quodam et tenetur quod illud percipi posset tactum in quo nullum esset accidens sensibile ponatur enim quod maxim silicis vel talibus omnia accidentia destruat deus et conservet substantiam subiectam prius et partes unitas et in eisdem sitibus in quibus fuerit quaero utrum tangetur et experimentaliter sentietur vel non quod sic videtur quia cum adhuc sit ferrum vel lapis ita compactus sicut ante videtur quod ita resistet ma?m sicut ante et ita bene poterit marium penetrare sive vulnerare sive scindere sicut ante sed talia sentiret manus igitur etc

22

Sed hoc non obstante dicendum quod non quia nullum accidens tunc causantur per casum nec substantia per philosophum 2o de anima substantia non est sensibilis nisi per accidens sicudsicut dyarii filius sed substantia nullum habens accidens non sentitur per accidens

23

hic igitur dici potest quod durities et conparatio vel sunt accidentia vel proveniunt ex actibus unde cessante omni humore vel in terra iam non est dura nec compacta sed ita leviter dividitur et caedit sicut aqua vel aer et propter hoc si omne accidens per se sensibile destruatur non remanabit ita substantia nec gravis nec levis nec dura nec compacta nisi vocando compactum continuum quia tunc remanebit adhuc quanta per creationem et per consequens naturaliter non permittunt secum aliud quantum

24

Ideo dicendum quod tangi poterit ad houc tactu mathematico et etiam naturali quia caedit statim alio corpore philosopho ad locum in quo erat sed non tangetur tactu qui sic perceptio sensitiva sicut nec aer dato quod nec esset frigidus nec calidus et ita de aliis sensitivibus qualitatibus

25

Et si dicatur retineat deus illam substantiam et quamlibet eius partem immobilem in eisdem sitibus quibus prius ita scilicet quod a creatura in terminum moveri non valeat tunc nec caedit nec dividitur cum manus illuc pertingeret igitur ad hoc sentiet

26

dicendum quod manus ista ut sic veniens non procederet nec istam substantiam sub??heret sed ibi sisteret inpedica sed non perciperet unde impeditur nec tangeret tactu sensationis sed tactu applicationis bene tangeret eam sicut lapis tangit lapidem sicut si deus modo de facto deus teneret aerem immobilem in eodem situ cuius nullam qualitatem possem percipere mesentire vel non sentire propter similitudinem cum qualitatibus manus inesse eodem modo me haberem circa perceptionem istius sicut in casu argumenti

27

hoc videtur rationabilior opinio quam dicere sicut dicunt aliqui quod substantia materialis omni accidente spoliata sentitur vere et quod ipsa per se ipsam est dura et a tactu experitur esse dura

28

haec sunt contra philosophum nec consonant fidei quia vel in hostia consecrata est duplex durities vel gravitas et compactio et quod videtur superfluum vel omnia haec sunt accidentia super addita vere et non ipsa substantia quod cum haec remaneant in hostia consecrata sicut sunt experientia cum fide docet

29

ad argumentum fir paret per idem dico enim quod circum?to omni accidente per potentiam divinam et suspensa per eandem potentiam terra acti?do in se novam gravitatem et postia sursum in aere ex intrinseca activitate sua nec movetur sursum nec deorsum per pellens autem aut dividnens bene posset nec aliter resisteret pellenti in alicoaliquo quam corpus neutrum pura quam corpus vel una caeli particulasi ibi poneretur

30

3o potest argui contra principalem conclusionem in responsione huius dubii positam per hoc quod hostia consecrata non videtur nutrire Sed accidentia possunt nutrire sicudsicut nec possunt transire in substantiam rei alendae quia ibi deficit materia substantialis

31

ad illud respondetur probabiliter quod duplex est nutritio una proprie dicta quae est per conversionem al? in rem alendam ita quod ex hostia fiat restauratio rei deperditae Et hoc modo si quaeritur utrum s?s sacramentales nutriant dicendum est quod non sed in fine deus ponit ibi substantiam aliam 2o modo vocatur nutritio quaecumque reductio membrorum animalis ad statum priorem secundum qualitates et sic potest homo nutriri ex hostiis et consecratis et similiter alias brutum quia hostia consecrata habet quamdam actionem naturalem in membra hominis et animalis bruti qualem actionem habet hostia non conserata Et ideo simili modo potest hostia consecrata reducere complexionem lapsam ad statum naturalem saltem secundum qualitates sicudsicut potest hostia non consecrata licet non posset converti per actionem naturalem in materiam membri animalis nec ex 2o modo nutritionis concesso solvitur quod in hostia consecrata sic alicaaliqua materia possibilis quia ita nutritio 2o modo dicta non fit propter hoc quod hostia patitur sed propter hoc quod agit in membrum cui approximatur

32

Ex hiis patet solutio ad argumentum primum principalem concedendum enim in principiis quod corpus christi sic realiter sub illis speciebus per transubstantionem quia sicut dicit eusebius et ponitur distinctione x 4i sententiarum capitulo 5 et de consecratione distinctione 2 quia "corpus invisibilis inquit sacerdos creaturas in substantiam corporis et sanguinis sui secreta potestate convertit" et aliae multae habentur auctoritates in glossa idem ad idem prima 7 cor capitulo vi et ulterius concedendum est quod non remanebit ibi aliqua forma substantialis quam prius afficiebant ista accidentia sicut ibi probatur Et ulterius quod ibi bene remanet gravitas sed nec ista erit nec est umquam fuit forma substantialis ut visis est et similiter satis patet ad illud quod additum est de nutritione per illas ut prius

33

2m dubium iuxta 2m argumentum principale potest esse an corpus christi ita posset realiteressentialiter esse per divinam potentiam simul in pluribus locis extensum in illis sicut est modo non quantitativo simul sub diversis speciebus in multis locisaliis

34

Et apparet mihi cum scotus hokam firalph et aliis multis doctoribus quod ymmoimmo Et ratio in principali argumento ad hoc posita satis arguit hoc argumentum aut in contrarium esset bonum bene apud philosophos apud aut theologos non valet tantum quia sumendo mortuum non pro eo quod non vivit sed pro eo quod alicubi caret vita seu quod privatur vita non nulli concedunt quod satis est possibile apud deum quod unum corpus in uno loco vivat et in alio loco sit mortuum et sic de similibus et mirum est quod chaton[?] teneat contrarium cum credat fide corpus christi in pixide ad infirmum deprecari aliquem ipso tunc alibi non sic moto et quid credo circa hoc habeam dicere satis patet ex quaestione ubi tractavi an contraria per divinam potentiam absolutam possunt compati invicem scotus vitat omnia talia quae sunt naturavera vel priora natura habitudine rei ad locum concedo tam antecedens transeo tamen hic quia satis notum est omnibus acti??bus quid prius dixerim et quid hic dicere habeam hoc tamen dico quod nulla contradictoria sequuntur et hoc notum est advertenti cuilibet

35

Et per hoc patet ad 2m argumentum unde contra hoc quod idem corpus possit simul circum?tive esse in multis locis movet hokam dubium in 4o suo quaestione 6 et respondet sicut et ego hic

36

Contra inquit illud videtur magnum dubium quia isto dato sequitur quod agens creatum posset agere in passum improportionaliter distans vel quod subiectum posset esse alicubi sine accidente suo formaliter ipsum inofrmante quia si idem calefactibile esset hic et non Romae sequitur secundum scilicet quod idem calefactibile subiectum sic alicubi sine suo proprio accidente

37

ad istud uno modo respondet scotus in 4o aliter dico quod non est contradictio quod substantia habens accidens sit alicubi ubi non sic suum accidens sicut nunc in proposito exemplo propter distantiam inproportionatamimproportionatam

38

hoc patet per exempla unum est de natura assumpta a verbo nam secundum omnes unio naturae humanae ad verbum est similis unioni accidentis ad subiectum licet non in omnibus sed non obstante unione simili potest verbum divinum esse alicubi ubi non est natura assumpta ergo similiter in proposito Si dicam quod non est simile quia verbum divinum est illimitatum non sit subiectum respectu accidentis

39

Contra licet subiectum accidentis sit simpliciter limitatum bene tamen est illimitatum secundum quid quia sicudsicut verbum divinum dicitur simpliciter illimitatum quantum ad locum propter essentia divinam quae se ipsa et virtute propria est ubique ita substantia corporea est illimitata secundum quid quantum ad locum quia potest esse in pluribus locis simul ymmoimmo ubique per potentiam divinam licet non virtute propria

40

aliud exemplum est quod unum corpus potest habere duo ubi vel duas pn?tia?tes unum in uno loco et aliud in alio et cum corpus existens in uno istorum locorum non habet ibi illud ubi quod habet in alio loco nec econverso quia aliter ut hic haberet duo ubi

41

Eodem modo corpus christi existens in caelo potest ibi aliud abere quod non habet in sacramento utpote locum circumscri?tatem vel distantiam suarum partium et similia etc

42

Si dicas quod non est simile de activitate isto re?vo creato hic ab isto loco uno ettamen ab alio loco ubi habet aliud ubi et de activitate ab?co contra idem contra idem calor approximatus calefactibili hic calorem et non Romae ita quod non videtur differentia de uno et de aio nisi quod calor causantus ab igne hic et non alibi et aliquid absolutum et ubi est re?us secundum scotum ET sic non videtur inconveniens quod accidens sic ubi suum subiectum non est quando suum subiectum est in duobus locis quorum unus proportionatur agenti alius non

43

hoc iterum patet quia hoc non negaretur nisi propter conditionem quae videtur sequi sed nulla contradictio sequitur quia ex hoc quod subiectum tale caret accidente tali in tali loco non sequitur negatio absoluta accidentis a subiecto sicut non sequitur homo non est albus hic ergo non est albus sed est secundum quid et specialiter sicut non solvitur deus non est incarnatus hic ergo non est incarnatus quia deus est ubique et per consequens in multis locis in quibus non est incarnatus Item non sequitur si corpus ponatur in loco et extra caelum vel in vacuo non in loco non inquam sequitur hoc corpus non est hic in loco igitur non est in loco Nec sequitur 3o si corpus sic in drrobus[?] locis hoc corpus in 2o loco non habet primum ubi ergo non habet primum ubi et si dicatur quod tunc plura accidentia eiusdem speciei possunt informaliter vle corpus quia si est hic calidum et non romae approximetur igitur sibi tunc erit ibi aliud calefactivum et tunc recipiet alium calorem

44

dicerem quod in tali casu non est inconveniens quod plura accidentia eiusdem speciei nata facere unum sint simul in eodem subiecto non facientia unum sed si praecise essent in eodem uno loco tunc duo accidentia nata facere unum sicut duo calores vel albedines ipsae facerent unum individuum ad modum quo duae autem aquae faciunt unam aquam et duae partis ignis unum ignem et ita de omnibus accidentibus individuis eiusdem speciei simul informantibus vel subiectum

45

3m dubium potest esse qualiter corpus christi sic in loco utrum circumscriptive vel diffinitive prout tangit in 3o argumento principali Et est dicendum quod solum diffinitive nec debet exponi esse diffinitive in loco per non esse alibi sed per non esse nisi alibi et utrobique per nullam si accipiantur eius loca disparata inter quae est medium interceptum nec alicaaliqua est inter loca huius contra?tio secundum ram rectam lineam vel obliquam

46

4m dubium tangitur eo de argumento 3o quomodo concipietur quod corpus aliquod possit esse totum in loco alicoaliquo et totum in qualibet parte eius ita quod sic quod sic solum diffinitive in loco et non circumscriptive

47

ad istud respondet hokam satis bene in lectura sua 4i dicens quod circa illud videndae sunt duae difficultates una quomodo idem corpus numero possit simul secundum se totum existere in pluribus locis Alia quomodo multae partes eiusdem corporis possint simul coexistere eidem uni loco Et qui videt perfecte ita duo videt quomodo corpus christi existit sub speciebus panis ita quod totum sub tota et totum sub qualibet particula

48

Quantum ad primum non videtur maior dificultas quia idem corpus numero coexistat pluribus locis simul se secundum se totum quam quod eadem anima intellectiva simul existat secundum se totam in toto corpore et in qualibet parte eius vel quod idem angelus in alicoaliquo toto loco existat et in qualibet parte illius et unum ponimus secundum veritatem philosophicam et theologicam igitur aliud taliter esse est possibile et consequentia patet quia non magis videtur repugnare divisibili quod secundum se totum sic in alicoaliquo toto loco et in qualibet parte eius quam indivisibili et de indivisibili ponimus hoc ut in praedictis exemplis patet etc

49

Quantu ad 2m non est maior difficultas quam quod duo corpora coexistat simul in eodem loco adaequato et hic sive sint corpora gloriosa sive non gloriosa qui in differenterindifferenter possunt duo non gloriosa esse simul in eodem loco sicut gloriosum et non gloriosum vel duo gloriosa quia gloriosa vel in gloriosa nihil facit ad hoc fide enim tenemus in quibusdam Nam christus introivit ad discipulos ianuis clausis et exivit clausum uterum virginis et clausum sepulchrum non est autem maior difficultas quod duae partes eiusdem corporis sint simul in eodem loco supposita praesenti conclusione quam quod duo alia corpora sint simul in eodem loco etc Nam istis suppositis patet qualiter corpus christi potest secundum se totum et secundum qualibet sui partem simul esse in tota hostia sub speciebus panis et sub qualibet eius parte quia ex istis patet possibilitas quod una pars sic simul cum alia et quod pars eadem sit in multis locis vel partibus hostiae simul et plus non ponitur ibi nisi quod partes remanent ad hoc in toto constituentes totum et secundum istum modum potest salvari quomodo est ibi corpus christi non di?sum in modum quantitativum quia ibi non est quantitative nec circumscriptive quia si sic tunc haberet partem extra partem ibi ita quod totum coexisteret toti et pars parti et ubi una pars esset alia non esset sed nec sit subsistit sub speciebus panis sed sic quod corpus christi totum est sub tota hostia et sub qualibus parte ut prius declaratum est

50

5m dubium potest esse utrum corpus christi existens sub sacramento altaris sit ibi situaliter videtur quod sic quia secundum auctoritatem 6 principiorum capitulo de positione magis propositum videtur esse positionis subiecto proprio et proximo assistere omnibus quiquibuscumque aliis formis supp positio autem nihil aliud est quam naturalis ipsius substantiae ordinatio quae a principio innata est ut ea quidam as?peris levibus aequalibus et inqualibus in est vel a nullo quidam motu consueto ut sessio et accubitus et similia quidquid proximo subiecte assistit homo positio est et quidquid omnis quidam positio huius rationis suscipit p?om haec illi Ex hiis arguitur si propositum est positionis primo loco substantiae inhaerere et substantia corporis non denudatur a proprietatibus suis sub sacramento nec positione igitur est situaliter

51

Contra est ibi totum sub toto et totum sub quaelibet parte ergo non situaliter

52

dicendum quod non quia alicubi existens non est commensurative nec habet partem ex partem ibi sed est totum sub toto et totum sub qualibet parte eius non est ibi situaliter hic enim mihi videntur loquentes per situaliter intelligere

53

hic etiam per thomam qui tenet quod non est ibi situaliter propter istud 4 distinctione X quaestione 3 et idem ad argumentum 2m sed corpus christi est huius respectu sacramenti vel sic vel existi alicubi non quod commensuratur ei ita quod pars correspondeat parti et parstotum toti sed corpus christi non commensuratur sic speciebus minor videtur esse conclusio ecclesiae sicut patet in officio de transubstantione hoc et dicit Innocentius de officio missae per 3 capitulo 9 "reor salva fidei inimmi?tate" etc hoc etiam est sententia magistri libro 4 distinctio 11 et etiam 12 et probat per auctoritates sanctorum

54

Item ad hoc est auctoritas hill quae dicit quod ubi est pars corporis deum sub sacramento ibi est totum sed sub omni parte sacramenti est aliqua pars corporis christi igitur etc

55

ad argumentum de positione posset dici uno modo quod loquitur de hiis quae conveniunt substantiae per eius assistentiam aliis vel aliorum sibi unde non dicit quod proprium sic positionis primo substantiae inhaerere sed assistere

56

aliter potest dici quod positio uno modo accipitur pro ordine partium in toto alio modo pro ordine partium in loco Et concedo quod ordo partium in toto est quo nihil prius convenit substantiae corporae et illum ordinem habet corpus christi vel eius partes sub sacramento et ista positio vocatur ab aliquibus differentia quanitatis habet autem corpus christi ordinem partium in toto licet nullum ordinem partium in loco quia caput continuatur collo nec pedi nec digito

57

Sed haec argumenta hokam contra scotus in reparatione 4i et in circa? de quantitate et in praedicamentis aristotelis ubi de quantitate habente positionem dicit quod contingit assignare ubi quaelibet pars eius sit situata et quaelibet situata est alicubi et huius

58

dicendum quod positionem istam descriptam naturaliter consequitur positio quae est distantia partis a parte quae potest dici extensio totius vel extra positio sue extraneitas partium ad invicem ita quod una continatur alteri etab alia et ponitur extra aliam et distat ab ea sive situetur ab eo in loco sive non existente in loco sive vero existente loco nec etiam ex hoc determinat sibi aliquem certum gradum vel locum secundum magnitudinem ymmoimmo cum hoc est indifferentia ad animae locum magnum vel parvum et est indifferens ad omne ubi sursum et deorsum etc

59

de ista positione loquitur aristoteles in praedicamentis vel de prima sic extensa et ita positione privari non potest substantia corporea per naturam quantitatis etiam sic posita si continetur loco eo ipsa circumscribitur et ubi ci??tatur sive situalis vel est alicubi situaliter Istam p?omulis situm consequitur figetur quia sic etiam tenet scotus distinctione Xa 4i quaestione 2 parvum ante responsiones ad argumenta principalia ultimo autem consequitur positio quae est qualificatio ubeitatis vel situationis quae pro eodem habeo quia et si situatur ibi cum potest habere vel diversimode ibi vel ibi situari scilicet sedendo vel stando iacendo vel accubando

60

Si quaeras ante positio sic dicta necessarioneccessario est res alia et alia dicendum quod non ymmoimmo illud idem quod est positio primo modo est posito 2o modo vel potest esse absque receptione subiectiva cuiuscumque novae entis inhaerentis per solum motum localem totius vel partium et aliis modis positionis inter et hoc per potentia divinam quae potest ponere quamlibet partem cum qualibet manente continuitate et comparatione cuiuslibet partis cum alia cum qua de facto continatur vel componitur quando partes ad invicem distant secundum partes alias sitas per potentiam aut naturae non sic fieri potest primo modo dicam positio sine positione 2o modo dicam sive 3o modo dicta bene potest fieri etiam per potentiam naturae

61

ad rationes hokam incontrarium respondebitur insequenti quaestione et ibi etiam exponetur quis sic iste ordo partium in toto scilicet quod una sic componit cum alia quae non est alia quaelibet

62

dices quod hokam inprobatimprobat quia iste ordo posset salvari destructa quantitate et per consequens positio sic dicta non est differentia quantitatis

63

dicendum quantum mihi videtur quod habere tales potest in quas habens eas sic divisibile et ita quod una componatur cum una et non cum alia et 3a cum 2a et 4a non cum prima haec est esse quantum secundum quantitatis descriptionem quam ponit aristoteles 5 metaphysicae habere inquam talem possent est esse qu?m et hnu est quod caritas in anima non est quantum Conti?m alquidquodlibet componitur ex partibus in quas divisiblis fit quia de illis partibus verum est quod quaelibet componens est cum qualibet de partibus autem substantiae corporis christi licet verum sic dicere quod quaelibet est cum qualibet quo ad situm non tamen quaelibet componitur nec continuatur cuilibet immediate Cum igitur accipit quod positio primo modo dicta possit salvari destructa quantitate dico quod falsum accipitur nihil aliud ut ego accipio est quantitatis continua nisi partes sic componens et in cog? totum quia non quaelibet integrat et componit cum qualibet sed de terminata cum determinata et non cum qualibet alia

64

dices tu das modo unam propositionem calump?lem apud multos quod substantia est quantitas vel qualitas est quantitas

65

dico quod non oportet vocando quantitatem continuam partes quantitas et ipsas ad invicem quantitas vel divisas quantitatem districtam et simul tum hoc quod tenet scotus et bene nullum totum per se unum est suae partes sequitur statim oppositum quod nulla substantia est quantitas quia nulla etiam qualitas est quantitas et secundum hic posset stare quod quantitas dicitur de quantitate continua et districta quod alias negavi sed nunc reputo cor?dum licet et nunc sicut et tunc habeam dicere consequenter quod ens dicitur aequivoce de substantia et quantitate et hic plenius tractabitur insequenti quaestione

66

6m dubium potest esse cuius locales mutationes fiant ibi cum de existente in loco sit diffinitive quod non circumscriptive fit in loco circumscriptive et modo quantitativo vel econverso

67

ad istud bene responddetur hokam ubi prius Notandum hic quod quando esset ex materia nec extensa fit extensa hoc potest contigere tripliciter uno modo quod extensa maiorem locum occupet quam quando non est extensa alio modo quod minorem 3o modo quod aequalem Si primo modo fitat tunc sunt ibi duae mutationes una acquisitiva quia ita materia acquirit unum novum locum et alia deperditiva quia quando fuit non extensa suit tota cum toto loco et tota cum qualibet parte Sed quando extenditur tunc est tota cum toto loco et pars cum parte et non tota cum qualibet parte Et per consequens omnes partes perdent alicaaliqua loca quae prius habuerunt quia prius fuit pes cum parte scilicet capite et modo distant et ideo utrumque perdit quae prius habuit si 2o modo tunc est sola mutatio deperditia quia totum minus occupat de loco quam prius et per consequens perdit partem illius loci maioris et partes etiam perdunt multa loca prius habita sicut in priori modo Sed 3o modo tunc est tantum mutatio deperditiva non acquisitiva quia tunc partes quae fuerunt omnes quaelibet cum toto et quaelibet cum qualibet iam dimittunt loca prius habita sed non omnia quia quaelibet pars retinet unum locum quem prius habuit sicut in primo modo cum nullum acquirit quem prius non habuit sicut ibi scilicet in materia extensa fit non extensa Si autem econverso de materia extensa fit non extensa hoc similiter potest tripliciter contingere quia hic vel erit sic quod remanebit totum in eodem loco vel aequali vel in minori si inaequali erit mutatio acquisitiva sive deperditiva quia quaelibet pars acquirit multa loca quae non praehabuit sed nec totum nec pars aliquaalica perdit locum aliquem quem praehabuit sed vero fiat in loco maiori similiter erit ibi nar?o vel motus localis acquisitiva vel deperditiva si in minori tunc est haec mutatio tam acquisitiva quam deperditiva sicut patet advertenti ex praedictis

PrevBack to TopNext

On this page

Quaestio 4

Quaestio