Caput 75

CAPUT LXXV In quo de consummata electorum beatificatione.

VONSUMMATA electorum beatificatio, erit opus Dei post hanc vitam, quum electos omnes in coelestes habitationes introdus ctos coelesti beatitudine donabit in aeternum perfruenda, Roman. 8. v. 17, 18, 19, 20, 21.

m illa coelesti civitate ipse Jehova Sol erit sine occasu & sine ortu: in illa erit summi boni communio sine invidia, gaudiorum satieta, sine fastidio, perpetuus triumphus sine bello, perfectio sine defectu perpetuitas sine fine. Uberem beati illius status justorum in coelo de scriptionem Scripturae Sacrae suppeditant, Apoc. 2. & 3. & 21. & 22 In illis qui in coelum translati erunt, manifestius Deus quam in hac vita habitabit: illos Deus bonis omnibus coronabit: ab illis moerorem omnem & luctum amovebit. Illis Christus dabit edere ex arbo re illa vitae quae est in medio paradisi Dei: illis dabit stellam maturinam: illorum nomen agnoscet in conspectu Patris sui & in conspectu Angelorum suorum. Ad illos purus fluvius aquae vivae fluet: illis ex fructu arboris vitae satiabuntur: illi sanitate sempiterna fruentur: illi amplius peccare & anathema fieri non poterunt: illi cum Agno& Deo semper erunt.

quamvis autemfacilius mala, quibus in coelum translati caret bunt, quam bona quibus fruentur, numerari possint; docendi tamen causa duo bonorum illorum genera statui possunt, quorum alterum ad coelestis beatitudinis essentiam & naturam pertinet: alterum ipsam beatitudinem consequitur

Essentia & natura beatitudinis coelestis sita est in clara visions Dei, perfecta conformitate cum Deo, sufficientia seu acquiescentia in Deo & certa scientia aternae suae felicitatis

Ut recte de clara visione Dei disseratur, distinctione opus est. Videmus velproprie, vel per translationem. Proprie illa videri dicunm tur, quae per oculos corporis cernuntur. Haec visio corporalis a praesenti instituto est aliena.,

Per translationem illa videri dicuntur, quae per intellectum animae proprie & prout in se sunt, conspiciuntur. Non autem omnis cognitio etiam evidens, visio proprie appellari potest, nam visio intui¬. tivam cognitionem proprie significat, potest autem cognitio esse evidens abstractiva. Item visio significat claram rei cognitionem in se ipsa & prout in se est: cognitio autem evidens potest esse confusa & per conceptus improprios seu connotativos

Deinde visio per intellectum vel naturalis est, vel supernaturalis Deum nullus hominum videre potest naturaliter, hoc est, naturali virtute sui ingenij inquirente Deum; etiamsi illum invenire & intel ligere contingat cum summa perfectione quam humanum ingenium discursu, inventione, doctrina & quacunque naturali intelligentia acquirere potest. Hoc est quod Deus dicit Mosi Exod. 33. v. 20. Non posses videre faciem meam, quia non potest me homo videre & vivere. Et quod Johannes Baptista dixit, Johan. 1. v. 18. Deum nemo vidi. unquam: Unigenitus ille Filius, qui est in sinu Patris, ille enarravit.

Quapropter erratunt, qui asseruerunt, Deum posse naturaliter ib homine videri.

Supernaturalis autem visio Dei per intellectum animae dupliciter consideratur, vel dum anima est in corpore mortali, vel quum est at eo separata. Illa visio est per aenigma & speculum: haec autem facie ad faciem. Illa imperfectioni & quasi pueritiae servit, quia nondum ad liquidum cernimus, nec claro adhuc intuitu fruimur: Haec autem perfectioni congruit, qua post resurrectionem universalem plene potiemur.

Augustinus tomo secundo, epistolam centesima undecima & duode cima, de videndo Deo admodum copiose disserit, unde plura peti possunt. Ista de clara visione Dei sufficiant: quae prima est pars coe¬

lestis beatitudinis hominis. Altera pars coelestis beatitudinis hominis, est perfecta conformitas cum Deo, quae necessario & indissolubili nexu cum visione Dei, copulata est, quemadmodum Apostolus Johannes docet, 1. epist. 3. vers. 2. Cherissimi, nunc filij Dei sumus, sed nondum patefaectum est; qued ecimus: scimus autem fore ut quum ipse patefactus fuerit, similes ei simus: quoniam videbimus eum sicuti est. Qui Deum superna tural, vitione vident de facie ad faciem, ji quamvis propriam substam tiam retineant, admirabilem tamen quandam & prope divinam fornam induunt, ut Filio Dei ac proinde Deo similes evadant. Hoc au tem cur ita fiat, ex eo perspicuum est, quod unaquaeque res tranffora matur in imaginem illius, cujus gloria illustratur. Quod facilius in relligitur ex verbis Pauli, 2. Corinth. 3. v. 18. Nos autem omnes reto cta facie, gloriam Domini ut in speculo intuentes, in eandem imagit nem transformamur ex gloria in gloriam tanquam a Domino Spiriru. Unde sic colligimus: Si etiam in hac vita; dum Christum oculis fidei videmus & contemplamur in Evangelio tanquam in speculo imago Christi quae ibi relucet mentibus nostris imprimitur, ita ufiamus ei similes in vera justitia & sanctitate: tum profecto multo magis in imaginem ejus transformabimur & ei similes efficiemur. quum anima e corporis ergastulo liberata, & plenissime cum post re surrectionem universalem coram eum intuebimur facie ad faciem

Aυρκεια in Deo erit talis, ut illam nullum amplius malum, imetiam nullum amplius bonum externum interturbaturum sit, nullum interturbare possit, ut frequenter in hac vita accidit. Tunc im¬

lebitur quod dicitur de fidelibus & justis, Apocal. 7. v. 14, 15, 16, 17. Hi sunt qui venerunt ex afflictione magna: & laverunt stolas sua. ac dealbarunt in sanguine Agni. Ideo sunt ante thronum Dei, & colunt eum die ac nocte in templo ejus: & qui insidet throno, protege, eos umbraculo. Non esurient amplius, neque sitient amplius, nec in eos cadet Sol, neque ullus aestus. Quoniam Agnus qui in medio thronest, pascet eos, & viae dux erit ipsis ad vivos fontes aquarum: & abtersurus est Deus omnem lacrymam ab oculis eorum. Et cap. 21. v. 3. 4. Ecce tabernaculum Dei est cum hominibus, & habitabit cum eis: & ipsi, populi ejus erunt, & ipse Deus cum eis erit, Deus ipsorum. Et abstersurus est Deus omnem lacrymam ab oculis eorum: & mors amplius non exstabit: neque luctus, neque clamor, neque labor exstabit amplisus: quia praecedentia abierunt.

Quin etiam scientiam aeternae felicitatis suae certam atque immutabilem habebunt, Tantum de primo genere bonorum, quae ad beatitudinis essentiam pertinent, quibus perfecte in ultimo mundi die fruemur.

Alterum genus bonorum quod ipsam beatitudinis essentiam consequitur, sunt amoenitates in dextra Dei in aeternum: nempe gloria, honor, pax, de quibus dicitur Rom. 2. v. 10. Gloria vero & honor & pax erit cuivis operanti bonum. Gloria duplex est tum animae, tum etiam corporis post resurrectionem uni versalem

Gloria animae erit, quod salutarem cognitionem Dei & similitudinem cum eo habitura est immutabiliter & inamissibiliter. Gloria animae erit aeterna immunitas & libertas a peccato & miseria peccatum consequente: nam hominum beatorum post hanc vitam liberum arbitrium erit tantum ad bonum, non etiam ad malum, ita it non tantum non peccent aut malum eligant, sed ne peccare quidem aut malum eligere, hoc est, vt non nisi bonum velle amplius possint.

I. Quia perfecta erit regeneratio, non inchoata vt nunc est, Matt. 22. 30. 1. Cor. 3. 12. 1. Iohan. 3. 2. 2. Quia nunquam deserentur sed continue & efficaciter regentur & gubernabuntur a Deo in omnibus actionibus suis, ne a rectiudine aberrent, 1. Corinth. 15. 28. Gloria animae erit clara & aperta notitia sanctorum inter se, &c.

Gloria corporis erit, quod conforme erit corpori Christi gloriose Philipp. 3. v. 21. nam cum antea fuerit animale crassum, opacum, inirmum, corruptibile, mortale; futurum est spirituale, tenue, spleri didum, robustum, incorruptibile, immortales quum antea alimentis & vestimentis indiguerit, nullis amplius egebit; nam gloriae Dei pabulo, quod magni illius convivii autor omnibus exhibebit, cum summa voluptate exsaturabitur, & pretiosas vestes aut regales corporis ornatus desiderate non poterit, vbi nullus harum rerum vsus fuurus est, omnesque justitia & sanctitate amicti, & splendore sempiterno ornati erunt.

Spirituale corpus vocatur a Paulo; Ergo non spiritus: nam spiritus non habet corpus, id est, carnem & ossa. Ergo spiritus & spirituale corpus non sunt idem; Et Paulus non dicit, mutandam esse substantia corporis in resurrectione, sed corporis & substantiae qualitates: sicenim scribit Corinth. vt hoc quod est corruptioni obnoxium, induat incorruptam naturam, & mortale induat immortalitatem. At (ais vacabit materia obnoxia interitui. Quis negat? non vacabit tamenmateria. Excipis: At erimus similes Angelis: Non ergo angeli: nostra enim caro resurgere debet, & nos in illa (ve Jobus ait) videbimus Deum Seruatorem nostrum. Si corpora nostra mutabuntur in spiritus: Ergo homo non resurget, quod valde est absurdum: quia homo constat ex corpore & anima, & corpus in spiritum transire nequit, quia non conueniunt in materia. A Paulo opponitur Physico. corpori spirituale: sed intellige Physico mutabili & caduco. Nam Physicum corpus esse nostrum non desinet, etsi immortale & impatibile fiet, tum potens & admirabili fulgore gloriosum. Augustinus ad Crescentium: Sicut animale corpus non est anima, sed corpus: Ita& spirituale corpus non spiritum debemus putare, sed corpus

HONOR beatorum est, quod re ipsa declarabitur, eos esse amicos, filios & haeredes Dei, & fratres cohaeredesque Christi. Sed & laudibus a Christo Domino coram Patre coelesti & Angelis ejus celebrabuntur, sicut Dominus ait Matth. 10. v. 32. Quisquis consites bitur me coram hominibus, confitebor & ego eum coram Patre meo qui est in coelis. Et Luc. 12. v. 8. Quisquis me confessus fuerit coranhominibus, Filius quoque hominis confitebitur eum coram Angelis Dei. Huc pertinet quod Dominus bona ipsorum opera commemorabit & pietatis ipsorum locupletissimus testis erit ipse, ut legitur Matth. 25. v. 35, 36.

Tum si amplae & magnificae domus possessio honorem magnum adfert, quid coelo ipso, quod Dei claritate undique collustratur, vel amplius vel magnificentius cogitari potest? Memores simus ejus quod Dominus dicit, Johan. 14. v. 2, 3. In domo Patris mei habitationes multae sunt: alioquin dixissem vobis, proficiscor paraturus vobis. locum: quum profectus fuero & paravero vobis locum, rursus veniam & assumam vos ad meipsum, ut ubi ego ero & vos siti

Adhaec si honor est, alicujus civitatis laudatissimae jus in his terris habere, quanto major erit honor civitatem obtinere illam quae habet fundamentum, cujus artifex & conditor est Deus? Hebr. 11. v. 10.

Praeterea si ex consortio hominum honoratorum in hac terrena conversatione non minimus accedit honor: quod consortium prae ferri potest consortio Christi, sanctorum Angelorum, & beatorum B hominum in coelesti aula conjunctorum quo in coelo fruemur?

Hujus vero gloriae, honoris, splendoris & claritatis gradus erunt, sicut Angelus dicit, Dan. 12. v. ultimo: Stabis in sorte tua in fine dierum: unusquisque stabit in sorte sua in fine dierum: Patriarchae & Prophetae in sua sorte: Apostoli in sua sorte: Evangelistae in sua sorte: Martyres in sua sorte: Pastores & Doctores in sua sorte: alij denique fideles omnes quisque in sua sorte. Eadem omnibus fidelibus. continget beatitudo, eadem vita aeterna, eadem fruitio Dei & gratiosi conspectus ejus, distincta tamen erit sors gloriae. O beatos quo- rum sors erit inter sanctos, qui sortientur haereditatem gloriae coelestis, quam ipsis tanquam filiis & haeredibus Dei, fratribus autem & cohaeredibus suis Christus est promeritus: Idem docet Apostolus ille Gentium Paulus, I. Corinth. 15. v. 40. & seqq. Et sunt corpora coelestia, & sunt corpora terrestria: sed alius quidem coelestium decor, alius vero terrestrium: alius decor Solis, & alius decor Lunae: & alius decor stellarum: stella enim a stella differt decore; Ita erit & resurre ctio mortuorum, &c. Vide epistolam Augustini centesimam quadragesimamsextam ad Consentium, pagina quadringentesima trigesimaseptima

D beatis hominibus, pax a Diabolo, pax ab inimicis hominibus aetere na: tranquillitas sine bello: securitas sine hoste, quum maxime ulti mus hostis mors abolebitur. In coelo non amittemus amicum, non timebimus inimicum, ibi vivemus cum bono affectu, sine defectu: ibi nemo nascetur, quia nemo morietur: ibi nemo jam proficiet, & nemo deficiet: ibi nemo esuriet; nemo sitiet, sed satietas erit immorta itas, & cibus varietas.

Recapitulatio totius lib: Sic explicata sunt opera actualis Proviatinre Dei, quanta fieri potuit perspicuitate prout Dominus saugar. Summa huc redit: Deus non solum opifex est universorum, sadetiam curator, & gubernator universorum. Fecit creaturvi, iumvi navicularius cymbam, clavo & gubernatore destitutam, & quom contrarij venti huc & illuc impellant, scopulisque & rupibus allisam confringant: sed eam curat, gubernat & dirigit & ad suos sines perinedia destinata perducit: sic ut providentia divina sapientiae, Loniritis & potentiae Dei in finitae theatrum sit illustrissimum: sidei es: pei fulcimentum: super biae & impatientiae frenum: gratitudinis stimulus: optima denique religionis magistra: Lucidissimam vero providentiae divinae speculum est in generis humani per peccatum cocrupti & in miserias infi nitas conjecti cura speciali, sive hanc vitam sive alteram spectemus. Patefecit se Deus humano generi: dedit Legem: promisit Christum Servatorem mundi, verum Deum & verun: hominem in una persona; exhibuit eundem gratiose & per illum nos sibi reconciliavit; & ad eundem nos vocat per Evangelium & per Spiritum Sanctum est ficaciter trahit: fedus nobiscum in manu illius injit: fide salvifica nos donat: gratis justificat coram tribunali suo: regenerat per Spiritum Sanctum: beneficia sua Sacramentis, miraculis & testimoniis internis obsignat: donum perseverantiae largitur: consolatur: defendit: bonis etiam corporalibus ornat: Interim & judicia in peccetores exserit. Tandem Christus gloriose veniet & judicium universale exercebit: reprobos morte aeterna puniet: electos vita aeterna beabit plene se patefaciet & filios Dei revelabit pleneque glorificabit. Idem faxit ut gloriam ipsius videamus & ipsum in sempiternum laude mus & celebremus, AMEN.