Sectio 1

Sectio 1 An purus homo potuerit esse sufficiens ad redimendos alios homines ex Iustitia?

Certum est 1mo. De facto et de lege ordinaria nullum propter Christum posse aliis mereri de condigno remissionem peccati mortalis, sive propriis sive alieni. Ut definiunt Concilia, et declaratur idem amplius in materia de merito et gratia.

Certum est 2do. Nullam puram creaturam carentem gratia Dei, posse condigne satisfacere Deo per ullo peccato mortali. Ut patebit ex infra dicendis. Quaestio ergo procedit de potentia Dei absoluta et homine supernaturalibus gratiis instructo.

Thomistae affirmativam tenent, ut Sotus Libro 3 De natura et gratia cap 6 Et in quartum distinc. 1 quaes. 5 articulo 4 et alibi. Quod nimirum purus homo in gratia constitutus, de potentia absoluta pro aliorum peccatis potuisset satisfacere ex iustitia non tamen cum tota perfectione iustitiae.

Scotus etiam manifeste affirmativam tenet in tertium distinctione: 20 quaestione 1 numero 9. ut ait: "sicut Christus homo innocens non debitor satisfecit, sic si placuisset Deo, potuit unus bonus Angelus satisfecisse, offerendo aliquod placitum Deo pro nobis, quod ipse acceptasset pro omnibus peccatis, quia tantum valet omne creatum oblatum, pro quanto Deus acceptat illud et non plus. Praeterea unus purus homo potuisset satisfacere pro omnibus, si fuisset et conceptus sine peccato, et Deus dedisset illi gratiam summam quam potuisset recipere, sicut dedit Christo, sine meritus praecedentibus ex liberalitate sua; talis enim potius sit mereri deletionem peccati, sicut et beatitudinem." Ita Scotus. Si ultra queratur: an talis satisfactio fuisset condigna et perfecta? affirmat contra S. Anselmum asserens, quod fuit condigna ad aequalitatem iustitiae. Ratio eius, quia tantum bonum redderetur Deo per actus supererogatorios, et alios indebitos tali homini, quantum est ablatum per peccata, ut diserte probat in quartum distinc. 15, quaes. 1, num: 6 et 7. Non tamen assent talem satisfactionem esse per fcitam in rigore iustitiae: Docet enim alibi nec Christum sic satisfacere potuisse pro peccatis nostris. Verum haec 2da assertio difficilis ut patebit ex paulo post dicendis.

Negativam tuentur plerique Recentiores negando potuisse etiam de potentia absoluta condignam a puro homine quantumvis Sancto praestari satisfactionem pro peccato mortali sive proprio sive alieno.

PARAGRAPHVS UNICVS Sententia Suarii Defenditur.

Dicendum 1mo. "De potentia absoluta potuit fieri ut homo purus innocens et sanctus satisfaceret de iustitia et aliquomodo de condigno pro peccatis aliorum et totius generis humani". Ita Suarez Disp. 4, sectione 7, citans per se Thomistas, Caietanum et Sotum, etc contra Martinum Perez disp. 5, sect. 5.

Probatur 1mo quia potuisset Deus puro homo tantam dare gratiam quantam dedit animae Christi Domini, et cum eo pacisci, ut se suasque omnes actiones ad bonum aliorum humanum referret, illisque meretur remissionem peccatorum: se vero illis propter ipsum benefacturum et remissurum peccata intuitu operum supernaturalium ab ipso in eum finem positorum. In tali enim pacto nil inconveniens apparet. Posito autem tali pacto, opera illius humanis erunt sufficientia ad merendum et satisfaciendum pro aliis ex aliqua iustitia: tum quia habebunt de se aliquam proportionem, licet non ad aequalitatem cum tali effectu propter dignitatem gratiae et charitatis. Tumquia intercedens illa praemissio de praestanda remissione, praecedere poterit non ex simplici fidelitate, sed ex quadam iustitia, in quantum praemitteretur tantum merces quaedam quamvis copiosa et super abundans. Probatur 2do a pari: De facto ordinatione Divina factum est, ut omnium posterorum voluntates in unius Adami voluntate includarentur tanquam in capite, ita ut illo peccante, peccaverint omnes in illo culpamque contraherent. Ergo pari ratione potuisset Deus in ordine gratiae, facere et omnium voluntates in uno tanquam capite ponere, ita, ut illo merente et satisfaciente, omnes in illo censerentur mereri et satisfacere. Quidni enim Deus potest facere, ut unus purus homo nobis prodesset si vellet, sicut facere potuit, ut unus nobis noceret si vellet.

Obiicit. Perez disp. 5, sect 5. Opera quae ex se non habent condignitatem et aequalitatem moralem cum offensa remittenda, non possunt fieri condigna et aequalia ratione praemissionis et pacti Divini. Atqui opera purae creaturae ex se non habent condignitatem et aequalitatem cum offensa remittenda. Ergo per promissionem illam et pactum Divinum, non possunt fieri condigna et aequalia offensae. Ergo per illa non potest fieri satis condigne. Respondeo. Concedo totum argumentum. Consequens secundum distinguo: per illa non potest fieri satis condigne condignitte perfecta et ex iustitia perfecta, Concedo. Cogdignitte aliqua et ex iustitia quadam minus rigorosa, nego. Utque in conclusione expresse positum: aliquomodo de condigno: qui sunt termini limittantes.

Vrget Perez numero 2do. Eo ipso quod apponitur haec limitatio aliquomodo de condigno, tollitur aequalitas satisfactionis et consequenter tollitur omnino condignitas, ut ad summum maneat quaedam convenientia et congruitas qualis est in actu contritionis supernaturalis respectu prima gratiae habitualis optimendae. Ergo pura creatura nullo modo de condigno satisfacere posset pro culpa aliena. Firmatur instantia: quia etiam actus contritionis in peccatore habet annexam Dei praemissionem de collatio ne gratiae, et tamen solum dicitur congrua esse dispositio ad ipsam. Ergo et operaquae cunque supernaturalia purae creaturae. Respondeo. nego Antecedens. Quod enim est aliquomodo condignum plus est quam mere congruum et conveniens. Disparitas cum adducta contritione satis lata est, haec enim elicitur a peccatore, et cum solo auxilio supernaturali actuali, illius autem creaturae opera procederent a supposito gratiosissimo, de griificarenturque tum a sanctificante gratia copiosissima, tum a dignitate seu excellentia capitis quam a Deo haberet persona illa: quemadmodum dignitas Regia non parum confert ad moralem valorem operis. Est ergo titulus non unus ob quem potius opera illius creaturae quam contritio peccatoris dici posset aliquomodo condigna respectu remissionis peccatorum et non mere congrua. Ad Confirmationem Respondeo: contritioni esse annexam simplicem tantum licet infallibilem praemissionem de remissione peccati: operibus vero supernaturalibus illius creaturae, posset esse annexa praevisa pro/praemissio iustitialis (suppono enim ex materia de iustitia Deum se posse obligare creaturae, non tantum ex fidelitate, sed etiam iustitia) qua scilicet responderet illis remissio peccatorum alienorum tanquam merces licet super affluens et superabundans, qualiter operibus nostris bonis respondet aeterna beatitudo. Ut plurimorum est sententia.

Dicendum 2do. Qualiscunque satisfactio puri hominis, vel alterius creaturae, pro peccatis alienis non potest esse aequalis offensae Divinae adeoque non esset ex perfecta iustitia, nec posset in valore conferri cum satisfactione Christi. Ita communiter Theologi. 1ma pars conclusionis et communis est inter Theologos excepto Scoto cum suis, et patebit sectione sequenti, et nititur authoritate tot Sanctorum, Patrum, et Theologorum qui absolute negant operibus qualibuscunque purae creaturae sufficientiam et condignitatem in ordine ad tollendam offensam moralem, et Deum placandum. Sic S. Leo Sermone 4 et 10 de Nativitate: Si non esset Deus non afferet remedium. Et S. Hilarius libro 9 de Trinitate: "nullatenus humana ad auferendum peccatum mundi sufficiens et idonea fieret nisi unione Verbi Dei.". S. Ambrosius in caput 9 ad hebreos: "tantum fuit peccatum nostrum, ut saluari ne possemus aliquando, nisi unigenitus Dei filius mereretur pro nobis." D. Augustinus in Enchiridio cap: 10: "neque per ipsum liberaremur mediatorem hominem Christum nisi esset Deus". Ergo, etc. 2da pars o'choris communis est et sequitur ex prima perfecta enim iustitia esse non potest, ubi aequalitas perfecta induci non posset. Si ergo nulla pura creatura per quam eumque potentiam possit praestare aequalem satisfactionem offensae Divinae, ut prima pars conclusionis asserit, patet talem satisfactionem non esse perfectam iustitiam.

Postrema pars conclusionis patet, quia valor meritorum Christi, immensum augetur ex unione hypostatica ut infra declarabitur.