Sectio 1

DISPUTATIO 1 De Cognoscibilitate Existentia et Convententia Incarnationis Sectio 1 An naturali ratione posset cognosci possibilitas Incarnationis?

Praenoto. Incarnatio nihil aliud significat quam Unionem physicam Verbi Aesterni cum natura humana, ita ut ex hac illo una fiat persona quatenus nimirum natura utraque tam Divina quam humana subsistit unica et sola personalitate Verbi Divini: quod mysterium quamvis a quibusdam vocetur Humanatio, a quibusdam Incorporatio communis tamen a sanctis Patribus et Theologis dicitur Incarnatio, tum ut sic explicatur clarius incomprehensibilis Dei miserentis dignatio, qui tam vilem et corruptioni obnoxiam partem, tam arete sibi sociare voluit tum ut profiteantur apertius contra Manicheos Christum ne phantasticum, sed verum et simile corpus carni nostrae assumpsisse. Caeterum haec vox Incarnatio secundum adaequatam significationem suam, plus significat quam sonat: dicit enim unionem ne cum sola carne humana, sed cum tota humanitate, quae propter corpus, importat etiam animam illi unitam, hic enim modus loquendi frequens est in scriptura ut ponatur pars prima toto, ut cum Geneseos 6dicitur: "omnis caro corruperat viam suam". Et Lucae 3. "Videbit omnis caro salutare Dei, hoc est ombis homo". Controvertitur itaque hic a Theologis an et quomodo ab aliquo intellectu creato vi luminis naturalis cognosci possit vel potuerit possibilem esse talem unionem inter Deum et hominem, qualem de facto credimus intercesisse.

Dicendum1mo. Seclusa omni revelatione Divina nullus intellectus sive humanus, sive Angelicus potuit evidenter vel etiam probabiliter cognoscere Incarnationem Dei esse possibilem antequam fieret. Ita communiter Theologi.

Probatur 1mo ex sacra scriptura et Patribus ad Ephesios 3 dicit Apostolus mysterium hoc in investigabilies esse divinitas Christi, et sacramentum absconditum a seculo. Concilium Ephesinum Canone 13. vocat Unionem ineffabilem et indeprehensibilem. Sanctus Ambrosius in caput 2dum ad Corinthios: "ne humana ratione possibile, sed spiritus efficacia credible asserit hoc arcanum". Idem sentiunt aliis Patres sancti passim.

Probatur 2do ratione: Quia circa possibilitatem huius mysterii concipiendam per actum affirmativum determinati judicii, in contrarium occurrunt tantae difficultates naturales, quae suadent potius impossibilem esse Incarnationem, quam possibilem pserim intellectui prudenti et pravae voluntatis imperio ne vitiato. Porro difficultates creato intellectui nulla revelatione instructo insuperabiles sunt istae: 1ma quia omnia quae cognoscuntur unibilia physice in rerum natura, videntur ex unione mutuo perfici et intrinsece mutari: adeoque et Deus per Incarnationem mutari et perfici deberet intrinsece. 2da. quia inter unibilia debet esse aliqua proportio, iam vero finiti ad Infinitum nulla est. 3tia: quia quae physice uniuntur sunt entia incompleta, iam vero Deus in omni genere perfectionis essentialiter esst completissimus se ipso. 4ta Quamvis Angelus adverteret subsistentiam Divinam esse Infinitam ne tamen haberet sufficiens fundamentum inferendi eam extendi posse ad terminandam physice naturam etiam creatam, videret enim infinitam illius vim terminandi, expleri terminatione naturae Divinae Infinitae. Haec et similia absteruisset quemcunque intellectum creatum a ferendo iudicio definitivo etiam probabili pro possibilitate Incarnationis. Concedo quidem Angelum aliquem de Incarnationis possibilitate dubitare, atque ut ait Lugo suspicari potuisse, nego tamen potuisse ferre iudicium definitivum etiam probabile pro illa: haec enim diversa sunt; nimirum dubitamus tunc quando neutri contradictionis parti adhaeremus, sed suspendimus assensum propter aequalitatem rationum. Suspicamur tunc, quando in unam partem melinat quidem intellectus, sed ne perfecto assensu nec directe, quia tunc solum iudicamus ad esse rationem aliquam, ex formari possit ulterius iudicium aliquod de ea parte contradictionis, verba gratia possibilitatem esse Incarnationem, interim tamen veremur ad huc tale determinatum iudicium formare. Definitivum autem seu determinatum iudicium quamvis probabile tunc formamus, quando directe et decisive quamvis cum formidine aliqua sive actuali sive virtuali asserimus rem ita se habere, verba gratia possibilis est Incarnatio. Qui actus proprie dicitur opinio, ad quem ex levi ratione se ne resoluit intellectus prudens.

Probatur 3tio conclusio. Probabilissimus est posse omnipotentiam Dei aliquod opus edere, naturali lumine ne deprehensibile, sicut summi artifices edunt opera quaedam, quae simplices et imperiti cogitarent nunquam esse possibilia, imo crederunt impossibilia. Si autem aliquod possibile est tale opus, quidni illud sit Incarnatnio quam sancti Patres vocant maximum operum Divinorum. Confirmabitur conclusio ex dicedis sectione senquenti.

Obiicitur 1mo. Angelus scit Deum posse quid quid ne implicat contradictionem. Atqui ne implicat Deum incarnari, nam in istis terminis nulla est contradictio, neque per aliud medium haec contradictio demonstarari potest. Ergo naturaliter potest inferre possibilitatem Incarnationis. Respondeo. Concedo maiorem, nego minorem, eius probationem distinguo: interminisistis nulla est contradictio re ipsa, nec potest vera et propria demonstratione aliunde contradictio ostendi Concedo minorem. Nulla est contradictio etiam apparens, nec potest aliunde aliqua saltem quo ad apparentiam ostendi nego. Apparet enim Deum ex physica substantiali intrinseca union et perfici et ne perfici, mutari intrinsece et ne mutari.

Vrgetur. Angelus novit quod Deus plura potest facere quam nos concipere, Ergo licet videret implicantias sibi aliquas occurentes, adhuc posset pro possibilitate iudicium ferre. Respondeo. nego Consequentiam, quia Angelus etiam hoc novit quod multa sint quae revera implicantiam involuunt, licet creato intellectui possibilia videantur. Ad summum ergo ex illo et aliis principiis suspiciari et dubitare posset.

Obiicitur. 2do. Angelus naturaliter comprehendit naturam verba gratia humanam, Ergo naturaliter clare cognoscit omnia illi identificata praedicata, Ergo etiam assumptibilitatem eius a Verbo, seu potentiam eius obedientialem passivam, qua capax est terminari subsistentia Divina. Respondeo. Distinguo Antecedens naturaliter comprehendit naturam humanam comprehensione omnino prefecta et adaequatissima nego. comprehensione adaequata solum quo ad certum statum seu ordinem transeat. Consequens etiam distinguo, naturaliter cognoscit omnia illi identificata praedicata quae concernunt naturales eius vires seu statum naturae purae transeat, etiam illa quae respectum dicunt ad ordinem supernaturalem et potentiam obedientialem nego. Incarnatio enim est supernaturalis quo ad substantiam, et quidem inter supernaturalia omnipotentiae opera, maximum et admirabilissimum. Unde cognita natura humana, potentia obedientalis passiva ei identificata, quam habet ad subsistendum Divinae, tantum cognoscitur identice et inconfuso.

Vrgetur. Multa supernaturalia cognoscuntur a creaturis naturaliter verba gratia: Angelus naturaliter potest cognoscere resurrectionem mortuorum esse possibilem. Similiter separationem accidentis a substantia. Ergo supernaturalitas ne obstat naturali cognitioni Incarnationis quo ad possibilitatem. Respondeo. misso antecedente de supernaturalibus quo ad modum tantum, nego consequentiam. Non enim conclusio nostra ducitur ex sola et taliquali supernaturalitate Incarnationis, sed ex supernaturalitate eius quo ad substantiam, et insuper ex summis et extraordinariis difficultatibus in ea occurentibus. Multo enim altius est hoc mysterium quam in antecedente, adducta, nam in hoc Deus non solum superat res omnino distinctas, sed etiam modum prorsus intrinsecum, et quidem ita ut eis defectum suppleat, non solum efficienter, sed per intrinsecam et prorsus mirabilem unionem. Quod attinet ad instantias allatas in antecedente argumenti. Respondeo. Resurrectionem mortuorum esse solum supernaturalem quo ad modum, cum in ea nihil de novo sit producendum quod ne contineatur in virtute naturalium causarum. De accidentibus expraesse ait Suarez, vix suaderi posse naturali ratione, quod Deus influendo solum per modum causae efficientis supplere possit dependentiam accidentis a subiecto quae ad genus causae materialis pertinet. Sed dato etiam hoc, quae paritas cum mirabilissimo mysterio Incarnationis?

Obiicitur. 3tio. Angelus naturaliter soluere potest evidenter quascunque occurentes rationes quae probent implicantiam unionis Hypostaticae. Ergo si non evidentiam, saltem probabilitatem sufficientem habere potest de eius possibilitate: tali enim modo probari solet aliarum rerum possibilitas, quod scilicet manifeste soluentur argumenta implicantiam arguentia. Respondeo. distinguo antecedens potest soluere evidenter et positive id est apponendo evidentem positivam aliquam rationem ex rebus naturalibus petita nego. Nullum enim tale principium vel medium invenitur in rerum creatarum naturis. Potest Angelus naturaliter soluere evidenter negative tantum, id est rationes oppositas occurentes simpliciter negando, vel fallaciam argumentorum ostendendo, transeat Antecedens et nego Consequentiam. Nam solutio negativa tantum argumentorum vel sponte hic et nunc occurentium vel ab alio propositorum, quamvis sufficere potest ad dubitandum vel suspicandum, non tamen ad proprie opinandum de tanto mysterio: cum enim intellectus creatus ex ipsa sui limitatione sunt multa se latere, et circa multa superesse contradictiones quae ei non occurrunt, adeoque non eo ipso aliquid possibile esset quod non appareat impossibile: ad huc vereretur efficaciter iudicium decisivum ferre.

Vrgetur. Indubiis indicandum est infauorem omnipotentiae Divinae; Ergo ne depravatus intellectus Angelicus staret p possibilitte. Respondeo. Distinguo Antecedens indicandum est infauorem omnipotentiae indicio saltem imperfecto et suspicativo, idque quando par est utrinque ratio concedo, iudicandum est semper indicio opinativo, vel definitivo atque decisivo, idque dum potior in oppositum advertitur ratio nego. Sic non indicamus oculo corpores posse videre Deum, aut dabilem esse creaturam, cui connaturalis sit intuitiva visio Dei. Ex responsione ad hanc instantiam procedentem collige universaliter modum illum argumentandi. Non apparet implicantia, Ergo res est possibilis. Nisi fulciatur aliis positivis rationibus ne tam vere probabile et decisivum iudicium generare, quam suspicionem et dubium deberentque huius modi actus magis conveniente modo loquendi exprimi per verbum videturverba gratia: ne apparet implicantia in haec - re Ergo haec res videtur possibilis.

Obiicitur 4. Contradictioriae sunt hae propositiones: Ratio naturalis non prout demonstrare Incarnationem esse possibilem. Et haec: ratio naturalis ne prout demonstrare Incarnationem esse impossibilem. Ergo alterutra necessario erit falsa, cum tamen ex n'ra doctrina videatur utraque vera. Respondeo nego antecedens datur enim medium inter ne posse demonstrare possibilitatem et ne posse demonstrare Impossibilitatem Incarnationis, scilicet posse suspicari et dubitare depossibilitate, ut et impossibilitate eius. Istae propositiones essent contradictionae; ratio naturalis posset demonstrare possibilitatem. Respondeo naturalis ne posset demonstrare impossibilitatem Incarnationis.

Obiicitur 5. Incarnatio verbi est evidenter credibilis, sicut de omnibus mysteriis fidei doceri solet in tractatu de fide. Ergo etiam est evidenter possibilis. Consequentia probatur ex opposito consequentis ad oppositum antecedentis sic: quod est evidenter impossibile, est evidenter incredibile. Ergo per oppositum, quod est evidenter credible est evidenter possibile. Respondeo distinguo antecedens: Incarnatio verbi est evidenter credibilis supposita revelatione, concedo, hac seclusa mego. Similiter distinguo consequens: Ergo Incarnatio est evidenter possibilis supposita revelatione Concedo, hac seclusa nego.

Dicendum 2do. Etiam data de facto Incarnatione nullus Angelus potuit naturali disenssu vel evidenter vel probabiliter cognoscere sive ipsa exhibitionem, sive possibilitatem huius mysterii seclusa omni tam, immediata quam mediata revelatione. Ita Perez contra Scotum, qui docet ab Angelo tunc evidenter cognosci potuisse naturaliter.

Probatur. Quia nex in se nec in alio etiam tunc cognosci potuit possibilitas Incarnationis. Non in se per species proprias, quia supernaturalium quo ad substantiam ne daretur naturaliter species proprie. Non etiam abstractive et in alio, verba gratia in effectu aliquo, effectus enim miraculosi quos faciebat Christus, poterant vel immediate a solo Deo, vel Angelorum mysterio fieri sicut de facto ab Apostolis et aliis sanctis tanta imo maiora facta sunt, ut produxit Christus Ioannis 14 maiora his facient.

Adverendum tamen quod miracula a Christo facta simul sumpta cum Divina eius revelatione, qua se testabatur esse filium Dei, sufficientissimum argumentum fuerint ad certo cognoscendam ne tantum possibilitatem sed etiam existentiam actualem Incarnationis ut declarabitur sectione 5. Sed conclusio potens abstrahit ab omni revelatione: ac proinde omnes adhuc mansissent difficultates praecedente conclusione praepositae.

Obiicitur 1mo Angelos seculsa omni revelatione potuit evidenter scire humanitatem Christi carere propria subsistentia creata quidni enim videret privatione illius entitatis naturalis? Ergo potuit inferre eam terminari subsisentia Divina. Consequentia probatur quia non potuit inferre eam terminari aliena subsistentia creata, qua et hanc naturaliter vidisset. Ergo etc. Respondeo concedo Antecedens, nego Consequentiam, probationis etiam concedo Antecedens et nego Consequentiam. Et dico quod Angelus tunc potius existimasset humanitatem illam existere sine sine modis sibi connaturalibus, vel certe cogitasset humanitatem illam modo aliquo specialissimo sibi abscondito et vires naturales excedente terminari.

Obiicitur 2do. Daemones de facto cognoverunt naturaliter existentiam Incarnationis secundum illud Lucae 4: Scio quod sis sanctus Dei. Et infra: Exibant autem daemonia a multis clamantia quia tamen es filius Dei et increpans ne sinebat ea loqui, quia sciebant eum esse Christum. Ergo etc. Ad hanc obiectionem respondebitur sectione 3 nun vero sit.