Quaestio 1

¶ Distinctionis Decimequinte.

¶ Questio Unica.

CIrca istam distinctionem. Quero vtrum elemen lta maneant in mixto secundum formas substantiales proprias.

¶ Et videtur quod sic. 1. methadicitur quod elementum est ex quo lmanente et inexistente fit res

¶ Sed si non manerent proprie forme substantiales elementorum. Planum est quod elementa non manerent: ergo etc.

¶ Secundo sic. Illa manent in mixto in que resoluitur mixtum secundum formas proprias: quia vnumquodque resoluitur in illa in quibus conponitur. Sed corpus mixtum in elementa resoluitur ergo etc.

¶ Tertio sic. Mixtio est miscibilium altera torum vnio: igitur elementa alterantur et vniuntuin mixto. Sed ex hoc sequitur quod manent sub formis propriis: quia non corrumpuntur sed alterantur et quod manent distincta: quia vnio non est nisi distinctorum: ergo etc.

¶ Quarto sic. Si elementa non manerent in mixto sub formis suis et qualitatibus contrariis corpus mixtum non esset corruptibile ab intrinseco vt patet quia in se contrarietatem non haberet. Sed hoc est falsum et contra Aristotelem de morte et vita: ergo etc.

¶ Contra. Exvno elemente generatur corpus mixtum sicut ex aqua piscis et ex terra aurum. Sed generatio vnius est corruptio alterius igitur illud elementum corrumpitur: ergo non manet in generato secundum formam propriam

¶ In ista questione sic procedam.

¶ Primo ponam tres opiniones solemnes de questione.

¶ Secundo pona vnam aliam quam volo tenere arguendo contra omnes alias.

¶ Tertio soluam ad motiua eorum.

¶ Ultimo ad rationes principales.

¶ Quantum ad primum fuit opinio Auicenne de ista questione quod elementa manent in mixto secundum formas substantiales et in esse suo substantiali completo et perfecto quia forma substantia lis secundum ipsum non suscipit magis et minus et ita si manent oportet quod maneant in suo esse substantiali conpleto.

¶ Dicit tamen quod qualitates elementorum non manent in luis excellentiis: sed franguntur vel remittun tur in mixto et ad proportionem aliquam vel medium remittuutur. Et ad hoc possunt adduci rationes facte in principio questionis.

¶ Secunda opinio fuit commentatoris in. 3. de celo qui ponit ibi quod elementa manent in mixto sub formis substantialibus propriis remit sis tamen et cum qualitatibus suis etiam remissis et ad medium redactis.

¶ Et arguit contra opinionem Aucen. sic. Si enim qualitas elementi remittitur et non forma substantialis sequitur quod substantia elementipossit esse sine propria qualitate: hoc estfalsum: ergo etc. consequentiam probat: quia omnes gradus vel partes qualitatis sunt eiusdem rationis. igitur sicut substantia potest esse sine isto gradu vel illo: quia remittitur ita sicut dicis. Substantia manente eadem videtur etiam. quod sine tota qualitate vel quolibet gradu eius.

¶ Q autem maneant elementa in mixto secundum substantias suas probat ipse ibidem sic / propria passio non est nec manet sine subiecto. Sed in mixto sunt proprietates vel qualitates elementorum que sunt proprie passiones ipsorum: ergo et elementa secundum substantiam.

¶ Secundo sic: quia nisi essent in mixto forme substantiales elementorum. Sequeretur quod materia reciperet immediate quamlibet formam et non ordinate vel secundum ordinem formarum: quia non mediantibus formis prioribus cuius sunt forme elementares reciperet formas posteriores mixtorum. Sed hoc est falsum et contra ordinem nature: ergo etc.

¶ Adducit etiam illud quin ti meta. quod elementum est ex quo manente componi tur res: quare etc.

¶ Sed contra seipsum obiici tur.

¶ Primo sic. quia sequeretur secundum istam opinionem quod substantia vel forma substantialis susciperet magis et minus. Sed hoc est contra Aristotelen in predicamentis et contra ipsummet commentatorem. 5. phisicorum vbi dixerat quod ad substantiam non est motus: quia non suscipit magis et minus: ergo etc.

¶ Secundo quia secundum ipsum in pluribus locis et Aristotelem. 2. de anima. Oportet receptiuum denudari al omni eo quod recipit. Cum ergo materia sit receptiua forme substantialis ad hoc: vt recipiat formam mixti oportet quod denudetur ab omni forma substantiali et sic non manet forma elementaris.

¶ Tertio sic: quia forma mixti adueniret materie existenti in actu per formam substantialem elementi. Sed omne adueniens enti in actu est accidens: ergo etc.

¶ Ad primum respondet quod forma elementi tenet medium inter formas perfectas substantiales et formas accidentales. et ideo tanquam imper fecta et vicina formis accidentalibus potest suscipe re magis et minus non autem forma substantialis per fecta.

¶ Ad secundum dicit quod non oportet receptiuum denudari a toto genere recepti: sed ab eo quod est eiusdem rationis vel generis cum recepto sicut receptiuum coloris oportet denudari a colore. Sic etiam et receptiuum forme mixti a forma mixtionis non autem a forma elementi nec ab omni forma.

¶ Ex quo patet quod commentator expresse ponit in eodem composito plures formas substantiales.

¶ Ad secundum dicit quod forma mixti non est accidens: quia non aduenit enti in actu per formam substantialem perfectam: sed per formam incompletam et imperfectam puta per formam elementi:

¶ Hec sunt ergo due opiniones que conueniunt in hac conclusione communi quod elementa manet in mixto secundum substantiam vel formas substantiales proprias. Et pro hac conclusione communi adducuntur etiam aliquialie rationes.

¶ Prima est. Motus mixti est secundum motum elementi predominantis. Sed vbi est motus elementi ibi oportet esse formam elementi que est principium siue actiuum siue passiuum talis motus: ergo etc.

¶ Secunda ratio: quia corpus mixtum est corpus terminatum quod non potest constare ex solo elemento putaex terra: quia statim redigeretur in pulueres vel ex aqua quia fluidum esset et ideo concludit Aristoteles quod ex pluribus elementis.

¶ Tertia ratio quia philosophus in de sensu probat quod vnum simplex elemen tum non potest nutrire. Et ratio probationis est: quia ex eisdem sumus et nutrimur. Sed si elementa non manerent in mixto non concluderet argumentum Aristotelis: quia ex elementis non essemus: ergo etc.

¶ Ad hoc adducitur auctoritas Damasceni qui dicit quod homo est compositus ex quinque naturis: quia ex anima rationali et quatuor elemetis. Et auctoritas conmentatoris. 3. de celo qui dicit. Quod ex formis elemen torum fit vna forma mixtionis sicut ex albedine et nigredine fit vnus medius color: ergo non corrumpuntur.

¶ Tertia opinio est quod in mixto non manent elementa secundum substantiam et est precipue illorum qui negant plures formas in eodem composito. Dicunt tamen quod manent secundum virtutem.

¶ Ad hoc adducunt dictum Aristotelis primo de generatione quod elementa manent non in actu et hoc pro primo sed virtute. Et videtur expressa auctoritas pro eis. Dicunt enim isti quod cum propter quod vnumquodque tale et illud magis et cum primum in omni genere sit causa aliorum: et primum calidum sit ignis. Oportet quod in mixto sit caliditas per ignem: et ideo oportet quod aliquo modo in mixto maneat ignis. Sed non secundum substantiam et formam substantialem propriam: quia pari ratione alia elementa: et sic mixtum non esset per se vnum ens substantiale: quia nichil est vnum substantialiter nisi per vnicam formam substantialem: ergo secundum virtutem manet ignis in mixto: quia sic etiam alia elementa sicut dicunt hec de primo articulo.

¶ Quantum ad secundum articulum dico quod elementa non manent in mixto secundum formas substantiales proprias. Et ita vtraque opinio que hoc ponit est falsa tam Auicenne quam Commentatoris.

¶ Secundo dico quod non intelligo illam tertiam opinionem: et ideo sic procedam.

¶ Primo arguam contra duas primas opiniones probando quod elementa non manent substantialiter in mixto siue non remissa siue remissa.

¶ Secundo arguam contra tertiam.

¶ Teltio ostendam per quem modum elementalsunt in mix to.

¶ Arguo primo sic. Impossibile est vnum per se suppositum substantie includere simul et intrinsece plures naturas specificas secundum species specialissimas Istam probo primo quia specialissime species in genere substantie sunt ab inuicem essentialiter distinctoet vna potest esse sine alia et per consequens suppositum cuiuslibet sine supposito alterius: vel etiam sine alia vel natura alterius. Suppositum autem nature mixte non posset esse sine suppositis quattuor naturarum elementarium quod est falsum.

¶ Secundo hoc potet: quia sicut forme naturarum specificarum sunt alie et alie: ita et materie necessario eiusdem vero suppositi non est nisi vnica materia.

¶ Tertio quia nature specifice sub genere distinguntur per suas differentias specificas incompossibiles in eodem per se vnoet per consequens sunt etiam nature compossibiles in eodem per se vno.

¶ Quarto quia due nature sul stantiales specifice eiusdem rationis specifice non possunt simul stare naturaliter in eodem suppositosicut nec duo supposita eiusdem rationis nisi in totis omogeneis solum igitur nec multo fortius due forme alterius rationis et due nature non possunt esse si mul in eadem natura nec in eodem supposito. Sed plures forme vel nature elementorum sunt alterius et a terius speciei specialissime puta natura ignis et aque et ceteris: ergo non possunt simul stare in eodem per se vnico supposito.

¶ Dices quod verum est in esse completo: sed in esse remisso bene sicut dicit Commentator.

¶ Contra: quia dato quod forma substantialis suscipiat magis et minus secundum gradus suos sicut ipse supponitr Tamen isti gradus non ponuntur in forma secundum esse suum quidditatiuum specificum secundum quod huiusmodiquia vt sic abstrahit a quolibet gradu et a quolibesupposito et consistit ratio eius in indiuisibili sicut et ratio cuiuslibet numeri: vt patet. 8. metha. Sed ponuntur in forma secundum quod stat in indiuiduis vel suppositis et ab ipsis diuersimode participatur. Cum ergo in quolibet indiuiduo et gradu saluetur ratiospecifica nature vel forme si pluribus formis vndetales et specifice sunt repugnet esse simul in aliquo vno et ipsis repugnabit sub quolibet gradu siue intenso siue remisso: ergo etc.

¶ Secundo sic. Ex pluribus naturis vltimis in genere et in quibus quandiu manent stat et terminatur intentio nature cum signatur aliqui suppositum per se vnum: quia illa non sunt in potentia ad vlteriorem specificam perfectionem naturalen Sed nature elementorum diuersorum sunt huiusmo di: quia sunt species specialissime et vltime in genere substantie.

¶ Unde nec secundum ponentes gradus in formis possidende sunt in eodem plures forme specifice secundum speciem specialissimam. Sicut nec est ponendum idem per se suppositum esse plurium specierim vel naturarum specialissimarum: ergo etc. Unde nota hic quod vltra naturam specialissimam natura nichil intendit nisi indiuiduum eiusdem nature vt videtur.

¶ Tet tio sic. Licet dimensiones vt interminate precedant formam substantialem in materia secundum veritatem et secundum Commentatorem in de substantia orbis tamen a forma habent suam terminationem et vt terminate sequuntur formam.

¶ Si igitur immixta sunt forme elementorum in actu essentiali et substantiali: ergo habent in materiis suis proprias dimensiones eis conuenientes et formas tales consequentes et in materia mixti: quia non est alia materia mixti a materiis elementorum et cum aliqua elementa requirant vel habeant maiores dimensiones et aliqua minores sequitur quod si¬ mul in eodem sint dimensiones maiores et minores in eadem materia mixti: immo in qualibet per te mixt quia quelibet pars mixti est mixta quod est falsum

¶ Quarto sic. Si elementa sunt in mixto secundum proprias naturas et formas substantiales oportet necesario sicut probatum est quod sint corpora ab inuicem naturaliter distincta et habentia proprias dimensiones vel proprias quantitates. Tunc quero de forma mixti superueniente elementis. Aut erit tota vnica et ea dem numero in omnibus elementis et in quolibet et tunc eadem forma erit simul in pluribus materiis vel substantiis naturaliter distinctis et etiam sequitur quod erit similis forma anime nostre. Esset enim tota in toto et tota in parte quod est impossibile. Aut pars cu ius est in vno elemento et alia in alio: et sic non erit vnanumero: sed plures sicut et elementa. Similiter quelibet pars mixti non erit mixta. Sed aqua habebit in se partem forme mixti et non erit nisi aqua cum illa pate forme: et sic de aliis: et patet quod hoc est impossibile hec contra conclusionem in communi

¶ Contra Commentatorem inspeciali. Arguo primo quia contradicit sibi in ista positione in tertio de celo et in de substantia orbis de cit quod absolute loquendo et secundum sermones vniuersales materia manens sub aliqua forma non potest aliam recipere. Hic autem dicit oppositum quod eadem materia simul est sub forma elementi et sub forma mixti.

¶ Secundo quia sicut probabitur infra distin. 32. Forma substantialis specifica quecumque non recipit magis et minus. Nam quelibet talis secundum propriam ratione: est ratio constituendi suppositum ad quod consequitur naturaliter ratio. Ista ratio videtur posse calumniari: quia ex duabus aquis potest fieri vna aqua numero et supposito suppositi vel indiuidui in tali natura in quocunque inueniatur et ita si variaretur secundum magis et minus in aliquo secundum intensionem et remissionem illud in esse suppositali vel indiuiduali variaretur: et sic etiam de predicta forma quod est contra susceptionem magis.

¶ Tertio quia secundum ipsummet conmentatorem forme eiusdem generis vel ordinis non possunt simul esse in eadem materia. Sed oportet materiam denudari ab vna antequam recipiat aliam et per consequens elementa si sunt in mixto habent distinctas materias et formas et per consequens dimensiones. Sed ex talibus sic manentibus distinctis non potest fieri vnum per se: ergo etc.

¶ Quarto quia non euadit argumentum de substantia que non suscipit magis et minus per illam mediationem forme elementaris inter formas accidentales quia inter diuisa per contradictionem cuiusmodi est forma substantialis et accidentalis non videtur ponendum tale medium

¶ Quinto quia non euadit / argumentum de forma mixti quod esset accidens omnis forma adueniens entiin actu specifico speciei specialissime accidens est etiam secundum ponentes plures formas: et dico quod cum plura non fint ponenda sine necessitate et omnia apparentia de mixto possint saluari per vnicam formam mixti sicut apparebit soluendo rationes quod elementa non manent substantialiter in mixto

¶ Tunc arguo contra tertiam opinionem que dicit quod manent in virtute: quia non in telligo quid volunt dicere in virtute. Et quia motiuum eorum non est bonum.

¶ Primo sic. Illud cu ius virtus naturaliter manere non potest sine sua substantia si substantia non potest manere vel non potest manere secundum substantiam nec secundum virtutem. Sed im possibile est manere in mixto substantiam elementi si cut dicit et virtus eius manere non potest sine sua substantia naturaliter: quia vel est ipsum elementum vel aliquid eius accidens. Accidens autem non manet naturaliter sine subiecto nec transit de subiecto in subiectum ergo etc.

¶ Secundo sic. Quero quomodo in mixto calefacto vehementer sicut in ferro calefacto vel igni to maneat elementum frigidum virtute puta aqua. Planum est secundum istos quod non remanet ibi secundum substantiam vt dicunt nec secundum qualitatem puta secundum frigiditatem quod tamen dicunt remanere in virtute: ergo nullo modo.

¶ Preterea tertio destructis primis substantiis impossibile est aliquid aliorum remanere. Sed substantia est prima in elemento: ergo cor rupta tali substantia impossibile est virtutem talem elementi remanere.

¶ Preterea quarto. Motiuum eorum quod non maneat ibi secundum substantiam pro tantequia impossibile est in eodem composito esse duas formas substantiales nullum est absolute sic accipiendo hoc enim tollit per se vnitatem nec per se entitatem compositi scilicet quod in ipso sint plures forme substantiales sicut dicetur in questione de gradibus in formis

¶ Dimitto ergo istum modum dicendi sicut ponitur ab eis.

¶ Et dico aliter de hoc. primo quod in generatione mixti ex elemento vel elementis forme substantiales elementorum vel potius ipsa clementa corrumpuntur quia generatio naturalis aliuius ex aliquo perfecto secundum speciem non est sine corruptione et quia impossibile est quod elementum vel elementa non manent in actu in mixto substantialiter sicut probatum est supra. Et hoc est quod dicit philo. sophus in. 2. de generatione quod elementa non manent in actu in mixto.

¶ Secundo dico quod corrumpuntur et desinunt esse omnia accidentia et qualitates elementorum. Nec manent in mixto illa scilicet que consequuntur formas elementorum: quia sicut subiectum per se corrumpitur ita et accidens subiecti vt subiectum est corrumpitur. Non enim accidens manet sine subiectonec mignat de subiecto in subiectum.

¶ Tertio dico quod tamen sicut dicit Aristoteles elementa manent in mixto in virtute et non video ibi aliud nisi quod manent ibi in virtute passiua materie mixti qua elementa per resolutionem possunt generari ex mixto. Unde manent ibi in virtute sicut effectus cause materialis manet in virtute in sua causa materiali: licet non sufficiat hoc quia ita etiam mixtum posset dici manere inelemento: sed cum hoc requiritur forma mixti continens formas elementorum perfectionaliter et ita invirtute quoquomodo: et ideo etiam nec mixtio generatio est quomodo generatur simplex ex simplici quia i simplici non manet forma corrupta simplicis. Nec est prima alteratio multorum in generatione simplicis.

¶ Quarto dico quod non obstante hoc Aristoteles non dicit ea corrumpi et hoc quia ens nobilius simpliciter ex ipsis generatur. Tunc enim est corruptioalicuius simpliciter quando ens innobilius generatur et ideo noluit dicere ipsa corrumpi. Sed dicit quod mixtio est miscibilium alteratorum vnio. Dico enim quod non solum alteratorum: sed corruptorum accipiendo pro desitione esse substantialis licet non accipien¬ do modo supradicto. Similiter etiam vnio ista des bet intelligi quantum ad materias ipsorum que corruptis ipsis elementis vniuntur et efficiuntur vna materia respectu forme mixti quae est nobilior forma quam forme elementorum et continet eas quasi eminenter vel perfectionaliter sic quod omnia apparentia de mixto possunt saluari per ipsam sicut per illas plures. Et propter hoc etiam dicuntur manere elementa virtualiter in mixto non solum ratione materie: sed etiam. ratione forme vel etiam in virtute sicut extrema inmedio propter naturalem similitudinem cum vtroque extremorum quoquomodo hoc ponatur.

¶ Quinto dico quantum ad hoc quod aliquando generatur mixtum ex pluribus elementis: et tunc mediante mixtione vel permixtione generatur. Aliquando vero ex vnico elemento generatur mixtum ex aqua. Genesis 1 Producti sunt pisces et sicut aurum in visceribus terregeneratur ex terra non ex quattuor elementis. Et hoc iuxta illud Genesis I c. Producant aque reptile vi uentis anime et sequitur. Creauitque deus cete grandia et omnem animam viuentem atque motabilem quam produxerant aque in species suas. Et iuxta illud etiam ibidem. Producat terra herbam virentem etc.

¶ Hoc videtur dicere. Augustinus in. 3. de trinit. c. 8. vbidicit sic. Omnium quippe rerum que corporaliter visibiliterque nascuntur occulta quidem quedam seminain istis elementis mundi corporeis latent. Unde a creatore iubente producit aqua prima natatilia. Terraque sui generis prima germina: ergo sine glosa. Aqua et terra vnaqueque seorsum habet occulta semina ex quibus producuntur animalia vel mixta.

¶ Sexto et vltimo dico hic quod quando generatur ex pluribus elementis tunc elementa per suas actiones et passio nes mutuas disponunt materiam ad corruptionem. ipsorum et dispositione facta ad corruptionem ipsorum et ad generationem mixti ab aliquo superiori in vitimo instanti temporis terminatiuo talis dispositionis corrumpuntur elementa non a seipsis et generatur nouum ens scilicet mixtum de quo possibile est quod habeat multas qualitates similes cum qualitatibus elemen torum. Quando vero ex vo elemento generatur alii quando mixtum tunc aliud agens etiam disponit ipsum ad corruptionem et corrumpit et ex ipso generat mixtum.

¶ Ex predictis patet quod non oportet semper concurrere ad generationem mixti quattuor elementa sicut aliqui imaginantur. Hec de secundo articulo.

¶ Quantum ad tertium articulum habeo respondere ad rationes aliorum.

¶ Ad motiua commentatoris. Ad primum quod facit contra i Auicennam dico quod Auicenna melius dicit quam ipse et si ponerentur elementa manere secundum substantiam debe rent poni manere non remissa in sua substantia: sed potius in suis qualitatibus. Tamen opinio Auicenne nimis est rudis: quia in eandem ruditatem inciditcommentator: quia si elementa manent in mixto substantialiter et per consequens sunt distincta corporaliter et numeraliter et ex talibus pluribus non fit vnum corpus per se sicut dictum est supra sequitur quod mixtionon sit nisi iuxta positio corporis ad corpus et quod mixtum non est plus vnum quam aceruus lapidum nec obstat vnitas forme mixti: quia impossibilis est hoc posito. Tamen dico quod ratio commentatoris non concludit contra Auicennam. Accipit enim ibi commentator quod ignis non est actu ignis nisi calidus existens in¬ summo et fictus. Hoc autem non videtur michi veruquia generationem aque ex igne necessario preceditalteratio in igne remittens qualitatem contrariam ignis: et econuerso quando ex aqua generatur ignis oportet ignem alterando successiue remittere frigid tatem aque. Sed planum est quod ignis et aqua manent secundum substantiam et in actu per totum tempus alterationis qua remittitur caliditas ignis successiue vsque ad vel timum instans in quo corrumpitur ignis et aqua generatur: ergo oportet necessario quod ignis possit manere actu ignis sub suo calore remisso. Caliditas enim ignis successiue corrumpitur et ignis in instanti.

¶ Ad argumentum suum quando dicit quod hoc est impossible: quia si substantia ignis posset manere non remissa cum suo calore: et per consequens posset esse sine aliquo gradu pari ratione sine toto calore: quia omnes gradus caloris sunt eiusdem rationis. Diceretur quod non valet. Licet enim totum vel totus calor sit eiusdem rationis cum quolibet gradu tamen aliquid naturaliter est separabile per motum a parte quod non a toto: verbi gratia. Dico quod aqua requirit determinatum gradum frigiditatis infra quem non posset manere aqua naturaliter sicut etiam non posset manere vltra gradum supremum caloris quem potest recipere manens aqua. Non compatitur ergo secum vlteriorem gradum frigiditatis vel caliditatis: et tamen compatitur secuninferiorem gradum qui est eiusdem rationis cum illo. Similiter etiam non potest carere illo infimo gradufrigiditatis quem requirit: licet possit spoliari et manere siue superiori gradu qui est eiusdem rationis.

¶ Ad aliud primum commentatoris quod est contra positionem principalem. Dico ad minorem quod in mixto vel non sunt proprie passiones seu qualitates elemento rum: vel saltem non secundum illum gradum vel illos gradus secundum quos sunt proprie elementis: ita quod vel tales qualitates sunt communes mixtis et elementis vel est in mixto vna qualitas equipollens et quasi virtuali ter seu perfectionaliter continens qualitates elementorum sicut mixtum elementa suo modo secundum forma suam.

¶ Ad secundum ipsius dico. Quod non obstante quod elementa non maneant in mixto substantialiter tamen materia ordinate recipit formas et non immediate quamlibet: sed ordine quodam secundum transmutationem: quia agens naturale non potest sibi largiri formam aliquam specificam nisi remouendo ab ipsa aliam specificam si habet eam. Sunt enim incompossibiles iste ad inuicem et ordine quodam quia primo recipit formam elementi postea illa expulsa recipit formam mixti: et sic de aliis: vt patet. 8. meta. sed non recipit isto ordine quo tu ponis quod omnes istas simul habeat et simul actuetur ab ipsis: quia iste ordo est impossibilis. Patet manifeste de forma vini et aceti que tamen habent ordinem. Nam ex istis formis non potest constitui vnum per se suppositum nec ex quantitatibus eius vnum quantum manentibus ipsis. Nec ex ipsis potest fieri vna forma substantialis: quia sunt simpliciter alte rius specifice rationis secus est de duabus formis eiusdem rationis sicut de quantitate aliti et alimentiex quibus vna tertia constituitur.

¶ Ad tertium deus de elemento dico quod materia prima sola proprie habet rationem elementi vel saltem illud quod corrumpitu non habet proprie rationem elementi cuiusmodi est de igne et aqua sicut probatum est supra. Unde neignis nec aqua proprie dicuntur elementa: sed materia prima. Illa enim manet et non corrumpitur. Di¬ cuntur tamen improprie et secundum aliquam similitudinem elementa

¶ Ad primam rationem communem pro vtraque opinione de motu elementi praedominamtis. Dico quod mixtum non dicitur moueri secundum motum elementi predominantis pro tanto: quia in ipso maneat elementum sub propria forma substantiali et qua litate que est principium talis motus. Tunc enim nun quam aliquod mixtum mere naturaliter moueretur sursum vel deorsum: quia licet secundum elementum predomi nans moueretur. moueretur tamen contra inclinationem aliorum elementorum: et ita violenter partim moueretur semper et etiam quiesceret quod est falsum. Sed dicitur moueri sic quod motus mixti maiorem similiti dinem habet cum motu elementi predominantis si ponerentur ibi elementa et vnum inter illa predominans. Est enim sursum vel deorsum sicut motus elementi alicuius qui dicitur predominari in ipso: licet non sit proprie dictum: quia non manet in ipso.

¶ Ad secundum dico quod bene concludit quod corpus mixtum non est aliquod vnum elementum nec ex aliquo vno manente in ipso. Sed est aliquid alterius rationis factum exillo elemento vel ipsis elementis. Et dico quod si elemen ta manerent quod mixtum secundum vnam partem statim redigeretur in pulueres puta secundum terram secundum aliam difflueret. Puta secundum aquam: et ita dico quod argumentum est ad oppositum.

¶ Ad tertium dicitur quod non est demonstratum a philosopho quin simplex elementum possit nutrire aliquod mixtum animatum sicut etiam mixtum animatum generare potest et constare ex simplici elemeno: vt dictum est supra.

¶ Aliter dicitur quam tum ad mixta ex pluribus elementis quod argumentum illud magis est ad propositum quam ad oppositum quod si elementa non manent ita parum: immo minus potest nultrire simplex elementum sicut si non manerent: quia sal tem ratione illius elementi manentis posset nutriri exconsimili vel alio composito elemento: igitur adhuc valet argumentum Aristotelis quod purum elementum non nutrit: quia mixtum tale non est ex vno elemento: sed est aliquid mixtum ex pluribus elementis: et ita etiam alimentum

¶ Ad Damascenum dico quod non intelligit quod in homine sint hec quinque ex quibus conponatur: quia tunc necessario esset. 6. supposita sicut beductum est supra. Sed ibi sunt quattuor elemen tares non manentes in actu: sed in virtute eo modo quo dictum est supra.

¶ Ad commentatorem dico quod auctoritas eius est contra ipsum: quia planum est quod ip coloribus mediis non manent extremi colores in actu quia tunc omnes medii colores essent eiusdem rationis: quia non essent nisi extremi colores.

¶ Secundo quia tunc aliquid coloratum medio colore esset coloratum ambobus extremis: et ita aliquis pallidus esset simul albus et niger et secundum eandem partem.

¶ Tertio quia tunc colores medii non essent forme simplices: et ita dico quod auctoritas illa est ad oppositum.

¶ Ad rationem aliorum de tertia opinione quod non sunt ibi elementa secundum substantiam Patet quod conclusio eorum quantum ad hoc sit vera: non tamen valet medium sicut ipsi deducunt: quia abso lute loquendo non est impossibile: immo est necessarium in aliquo per se vno esse simul plures formas: sicut est in quolibet animato.

¶ Ad motiuum vero quod oportet manere ea virtualiter sicut accipiunt: quia manent ibi qualitates eorum. Dici potest vnomodo quod ille qualitates non sunt qualitates proprie elementorum vel saltem secundum gradum quo sunt proprie elementis.

¶ Aliter potest dici quod ille qua litates que manent simbole sunt generato et corrupto et non proprie elementis.

¶ Aliter quod sufficit ad hoc quod elementa maneant in virtute sicut dictum est supra: et si ita accipiant vel intelligant in virtute concedo cum eis. Hec de tertio articulo principali

¶ Ad primum principale patet quid dicendum de illa descriptione elementi inquinto metaphisice quod ignis non est elementum proprie. Nam secundum Commentatorem etiam ibidem pro tanto dicitur elementum ex quo componitur res primo quia elementum est quod ex nullo conponitur omnino. Modo planum est quod ignis et aqua et huiusmodi cum sint corpora composita componun tur ex materia et forma.

¶ Ad secundum dico quod mix tum non resoluitur in elementa sicut in aliqua corpora substantialiter et actu manentia in ipso sicut cumulus lapidum vel domus resoluitur in lapides Tunc non esset vnum nisi per aggregationem. Nec etiam resoluitur in ipsa sicut in materiam et formam sicut homo resoluitur in corpus et animam. Nec sicut in materiam: quia talia corpora perfecta in specie non possunt esse materia alicuius per se vnius. Sed dico quod resoluitur: quia ex ipso possunt elementa generari materia mixti diuisa et disposita ad formas eorum vel etiam si materia maneat vna et non diuidatur / potest generari vnicum elementum quod prius non erat: et ita nichil ad propositum.

¶ Ad tertium patet ex dictis in corpore questionis quomodo debet intelligi quod mixtio est miscibilium alteratorum vnio: quia forma mixti vnitiue continet formas elementorum sicut intellectiua sensitiuam et vegetatiuam: non autem corpoream secundum ponentes duas formas tantum in homine sicut reputo vorum.

¶ Ad quartum dico quod non obstante quod elementa non maneant in mixto substantialiter adhud mixtum est corruptibile ab intrinseco. Et hoc duo bus modis secundum aliquos.

¶ Uno modo secundum actionem et passionem mutuam partium mixti ab inuicem quarum vna plus habet de aliqua qua litate actiua quam alia et econuerso de passiua plus vnaquam alia sicut cor plus habet de calore quam multe partes alie: et ita possunt mutuo agere et pati et consequenter totum ab intrinseco corrumpi. Uel alio modo in eadem parte animalis calidum agit continue in humidum radicale ponendo quod idem indistinctum subiecto agat in seipsum: et patiatur a seipso secundum diuersas qualitates quod non reputo verum de talibus qualitatibus. Nec sunt iste qualitates elementares vel sicut dictum est supra de hoc vel sunt mixto proprie sicut patet de humido radicali et de calido vitali qui alterat ad carnem non ad ignem: sicut elementaris calor in agendo autem repatitur calidum naturale et virtus eius minuitur et sic tandem totum ab intrinseco corrumpitur.