Text List

Table of Contents

Only show available transcriptions

Commentarius in libros sententiarum

Liber I

Principia I : Principia: De obiecto actus credenda, utrum sit ipsum complexum vel res significata per complexum

Quaestio 1 : Utrum quilibet viator existens in gratia, assentiendo articulis fidei, mereatur vitam aeternam.

Quaestio 2 : Utrum voluntas creata in utendo ut fruendo sit libera libertate contradictionis.

Quaestio 3 : Utrum viator teneatur frui soli Deo.

Quaestio 4 : Utrum Deus sit tres personae distinctae.

Quaestio 5 : Utrum aliqua res simpliciter simplex sit in genere.

Liber II

Principia II : Principia: Circa principium secundi libri in quo arguitur de causalitate Dei respectu creaturae, quaero istam quaestionem: Utrum Deus sit causa effective omnium aliorum se.

Praeambulum

Quaestio 1 : Utrum creator generis humani iuste gubernat genus humanum.

Quaestio 2 : Utrum Deus ab aeterno sciverit se producturum mundum.

Quaestio 3 : Utrum angelo confirmatio conveniat deputari ad custodiendum hominem viatorem.

Quaestio 4 : Utrum daemones libere peccaverunt.

Quaestio 5 : Utrum stellae sint creatae ut per lumen et motum sint in signa et tempora.

Liber III

Quaestio 1 : Utrum filius Dei incarnari potuit.

Liber IV

Principia IV : Principia (IV): Utrum viator existens in gratia ordinate utendo et fruendo posset vitare omne peccatum. or: Utrum cum omni sacramento debito modo suscepto recipienti sacramentum informans gratia conferatur.

Quaestio 1 : Utrum baptismus rite susceptus conferat gratiam baptizatio.

Quaestio 2 : Utrum confirmatio sit sacramentum.

Quaestio 3 : Utrum in sacramento euchariste sub speciebus panis vere et realiter existat corpus Christi.

Quaestio 4 : Utrum confessio sacerdoti facienda sit homini necessaria ad salutem.

Quaestio 5 : Utrum poenitenti et confesso non proprio sacerdoti, habenti tamen commissionem generalem audiendi confessiones necesse sit eadem peccata iterum confiteri proprio sacerdoti

Quaestio 6 : Utrum quilibet sacerdos posset quemlibet absolvere a quocumque peccato.

Quaestio 7 : Utrum peccator possit satisfacere Deo pro peccato mortali.

Quaestio 8 : Utrum finale praemium boni viatoris sit aeterna beatitude.

Quaestio 5

Quaestio 5

Utrum poenitenti et confesso non proprio sacerdoti habenti tamen commissionem generalem audiendi confessiones necesse sit eadem peccata iterum confiteri proprio sacerdoti

Trum peniten ti et confesso non proprio sa- terdoti: habenti tamen commissionem generalem audiendi confer siones: necesse sit eadem peccata iterum confiteri propo sacerdoti:

Rationes principales

Quia sic: quia exra de pe et re. omnis vtriusque setus. postquam ad amnos discretionis peruenerit: omnia sua peccata proprio sacerdoti confiteatur semel in amno. sed talis audiens ex commissi onte: sicut sunt praedicatores et minores ab antiqui: non est proprius sacerdos: ergo non obstante confessioe facta tali te netur eadem peccata nunero iterum confiteri propo sacer doti.

Praeterea illud quod cedit in piudicium alterius non potest privilegio coneedi alicui: sed in prae iudicium curatorum cederet si alius ab ipsis sine eorum licentia possit eorum subditum confessum ab soluere ergo etc. Minor probatur multipliciter

Primo sic. proprius sacerdos tenetur sibi ministrare sacramentum eucharistiae. similiter pro anima sua reddere rationem. sed irrationabile est subtrahere alicui cognitionem rei de quae tenetur redde rerationem: ergo debet sibi constare de salute animae suae: et per consequens de confessione et statum animae suae.

Secundo quia praelato dicitur Prover. xxvii Diligenter agnosce vultum pecoris tui. quod non pos melius quam per confessionem. ergo etc.

Tertio: quia irrationabile ur quod vnius hominis sint plures iudices immediati. quia si principerent contraria: neutri pos set obedire: et foret occasio contemptus ubi neu tri obediret.

Praeterea. xi. qui. it peruenit. si sua unicuique episcopo iurisdictio non servatur: quid aliud agitur nisi vt per vos a quibus ecclesiasticus ordo debuit custodiri / confundatur: ergo eodem modo si non seruatur parochiali praesb utero iurisdictio sua integra: vt ipse solus subditos suos absoluat: videtur sibi iniuriari.

Ad oppositum . consuetudo est optima legum interpres. ex de consue. cum dilectus. sed per totam ecclesiam in omni regno inoleuit consuetudo quod tam clerici quam laici confitentur habentibus potestatem absoluendi ex commissione solum: nec iterum confitentur eadem peccata cuicumque alteri sacerdoti. patet in regibus et principibus et nobilibus epis: rectoribus et laicis: qui quocumque passim confitentur praedicatoribus et minoribus pter licentiam obtentam ab epsis vel sede aplica. ergo non opaet traher in dubium.

Responsio

In ista quaestione oritur tota difficultas pro maiori parte de iluo capitulo de petrus et re. omnis utriusque sexus. quod est in primo argu mento allegatum cuius occasione hic ponam unum errorem cum eius reprobatione imperfecta. Unde sciendum est quod anno dicenti. e cic.lo xxvi magister quidam Parisiensis: dictus Ioannes de poliaco sacre theologie professor: errores tres: qui subscribuntur: et docuit et tenuit in scholis. sicut in quadam extrauaganti decenti Io- xxii quae sic incipit. Uas electionis etc etiam plenius continetur.

Primo quod confessi fratri- pus habentibus licentiam generalem audiendi confessiones / tenentur eadem peccata quae confessi fuae runt: iterum confiteri proprio sacerdoti.

Secundo quod stante statuto omnis utriusque sexus edito in concilio generali: Romanus pontifex non potest face re quin parochiani teneantur peccata sua confi teri proprio curato parochie suae: immo nec deus posset hoc facere: quia sut dicebat) hoc impli- cat contradictionem.

Tertio dicit quod papa non potest dare potentiam seu licentiam audiendi confessionem: immo nec deus: quin confessus habenti generalem licentiam teneatur eadem peccata confiteri proprio sacerdoti. i. parochiali curato. hic tamen magter icet praedictos articulos defendisset: et publicae docuisset: et sic posse defendere diceret: quam- do appuit coram papa et cardinalibus: asse- ruit se velle in praemistis quod sedes apostolica de finiret. Unde multis sibi disputationibus assi gnatis tam in consistorio quam seorsum: illos arti culos publicae reuocauit: dicens rationibus factis in contrarium se respondere non scire: contra quos art ticulos sive errores aplicae sedis constitutio emanauit in hac forma. Nos ergo attendentes quod praedietorum articulorum assertio praedicatio et doctrina redundare poterat in multarum perniciem animarum ipsos per plures magsros in theologia fecimus diligenter examiari. ioeoque ne in er- roremcquod absitu) anime simplicium prolabantur: omnes praedictos articulos et quemlibet eorum tamquam falsos et erroneos et a sana doctria deuios auctoritate aplica damnamus et reprobamus de fratrum nostrorum consilio et assensu: doctrinamque ipsius contrariam veram esse et catholicam affirma mus: asserentes quod illi qui praedictis fratribus confsitentur: non magis tenentur eadem peccata iterum confiteri: quam si alias illa confessi fuissent eorum proprio sacerdoti. iuxta dictum concilium inh- betes districte / ne quisquam articulos damnatos et reprobatos vel contenta in eis vel aliquo ipsorum tenere audeat vel defendere. Unde et praedictus Ioannes de poliaco in sermone in scholis apud Parisios publicae reuocauit. Ex istis patet ad quaestionem. Nam in constitutione papa determinauit quod istae tres propositiones sunt vere. Primo: quod nullus contessus fratribus habentibus gnalem licentiam audiendi confessionem / tenetur iterum peccata consiteri proprio sacerdoti: plusquem si alias fuisset sacerdoti proprio eadem peccata confessus: teneretur iterum confiteri. Secundo: quod stante constitutione omnis utriusque sexus etc fiomanus pontifex potest facere quod parochia nus non tenetur omnia peccata semel in anno consitae ri proprio sacerdoti. Tertio: quod papa potest da re gnalem licentiam audiendi confessionem et quod confessus habenti huiusmodi licentiam / non tenetur eadem peccata confiteri proprio sacerdoti.

Ad horum maiorem intellectum tria fient. Primo re- citabo illud statutum / omnis utriusque sexus. Secundo ostendam quod numquam intentio condentis statu tum fuit quod servaretur ad sitram: sicut sonant verba de virtute vocis: vt vcilicet per proprium sacerdo: tem solus sacerdos parochialis intelligatur. Tertio dabo intellectum huiusmodi statuti.

De primo statutum est tale. "Omnis utriusque sexus postquam ad annos discretionis peruenerit: omnia peccata sua semel in anno consiteatur proprio sacer doti: et iniunctam sibi penitentiam pro viribus studeat adimplere: suscipiens reuerenter ad mi nus in pasca eucharistiae sacramentum: nisi forte de propru sacerdotis consilio ob rationabilem causam ad tempus ab eius perceptione duxerit abstinendum: alio quin et vivens ab ingressu ecclie arceatur: et moriens christiana careat sepultu ra. Et hoc salutare statutum frequenter in ecclesiis publicetur: ne quisque ex ignorantiae ce citate velamen excusationis assumat. Si quis autem alieno sacerdoti iusta de causa sua consi teri peccata voluerit: prius licentiam postulet et obtineat a proprio sacerdote: cum aliter ipse illum absoluere vel ligare non poterit". Et illud quod postea sequitur in illo capitulo: non est ad nostrum propositum: quia nihil ponitur ibi nisi informatio quod sacerdos sit cautus et dif cretus in iniungendo poenitentias: et confessionis officium exercendo.

Secundo ostendo quod numquam fuit intentio condentis statutum / quod servaretur ad illum intellectum: quod quilibet fidelis tenetur se- mel in amno consiteri parochiali sacerdoti: sic quod statutum illud semper intelligat per proprium lacerdotem presb vuterum parochialem. et arguo primo sic.

Si ita debet intelligi: sequeretur quod confessus diceno pape vel eius penitentiario / iterum teneretur eadem peccata confiteri proprio sace doti parochiali: quod fatuum est et erroneum dicere: conseqentia patet: quia proprius sacerdos non est papa nec eps. Secundo modo sic. papa manens papa non potest aliquid facere quo perdat iuris- dictionem immediatam supra quaelibet catholicum: cum sit vicarius generalis christi. ergo non potest facere quod ipse non posset absoluere quem cumque sibi confessum: et ille legitime exequatur oenitentiam iniunctam. poenitens etiam est simpliciter ab solutus a papa: ergo papa non potest facere quod ipse teneatur iterum confiteri illa peccata. conseqentia patet: quia papa non potest facere quod ipse indigeat sacramento penitentiae. alioquin primum sacramentum fuit insufficiens: quod nefas est dicere: ergo papa non potest facere quod ipse teneatur iterum confitae ri de peccatis sibi confessis praesb vtero paro chiali: immo nec deus posset facere quod hic iterum teneatur confiteri de eisdem peccatis pro quibus sufficienter et legitime per sacramenium pe nitentiae satiffecit: quia per totum satisfecit. et sequitur: tenetur confiteri: ergo non satisfecit: quod est impossibile.

Tertio sic. in eadem constitutione icitur quod si subditus velit iusta de causa consite- ri alieno sacerdoti: debet petere et obtinere licem tiam a proprio sacerdote. quia aliter non potest illum absoluere velligare. quaero vtrum proprium sacer dotem vocat hic papa parochialem sacerdotem praecise an non: Si non: habeo propositum: quod ono ditor canonis non intendit per proprium sacerdotem praecise parochialem sacerdote. Si sic: ergo solus sacerdos parochialis posset alicui potestatem conmittere absoluedi: ergo papa non posset alicui- committere sine licentia praesbuteri parochialis quod vt absurdum.

Quarto in propositione istius statuti quando sic dicitur: omnis utriusque sexus: aut fit distributio tantum pro homine qui est utriusque sexus: sicut sunt hermaphroditi: quod frivolumn est dicere: vel pro qualibet homine et qualibet muliere. Primo modo non intellexit conditor canonis: maifestum est. Si secundo mo dorsimul cum hoc intelligit statutum quod quae- libet persona de specie humana debet confiteri prisbyteris parochialibus. et ideo opet papam. epos / et eorum legatos confiteri parochiali epo. consequens est absurdum: ergo statutum non potest intelligi ad virtutem verborum: sicut satis docet experientia. Et confirmatur: quia nec ille qui condidit hoc statutum / tenet illud in seipso: nec in aliis post eum.

Quinto: quia tota consuetu- do ecclie est in contrarium: quia epi constituunt suos penitentiarios: qui possunt absoluere omnes de diocesi sua: et subtrahunt a curatis propter causas certas et causas epales et propr gravia peccata: vt non assuescant in eis. Siir papa instituit penitentiarium suum generalem: qui ab- soluit potestate pape quos ipsi non possunt ab- soluere: et multos alios penitentiarios: ut patet. et fatuum est dicere quod ille qui venit absolutus ab omnibus peccatis suis de curia in vigi lia pasce: nec alicuius peccati est conscius post poenitentiam: quia forte simul in eadem ecclesia est parochialis sacerdos et legatus pape: debe at ire ad pribyterum parochialem antequam coni cet.

Sexto aut papa potest committere alte- ri a curato: ipso curato manente: tantum quam- tum commisit in absolutionibus: vel non. Si sic: ergo iste habens licentiam ex commissione potest quantum curatus: ergo si absoluit subditum curati ita perfecte est absolutus / sicut si parochialis sacerdos eum absoluisset. Sed maifestum est si prius fuisset absolutus: quod non teneretur sibi iterum consuiteri. ergo nec modo. Si non potest sibi committere papa tantum quantum commisit prae sb vtero parochiali ipso manente curato. Contra. papa committit plus aliis quam sibi etiam super subditos suos: vt patet de epso et poeniten- tiariis suis: quorum quilibet potest quantum paro chialis: et plus. sed constat quod papa potest facere poenitentiarios suos quos sibi placet. ergo quibuscumque habentibus ordinem sacerdotalem potest committere plusquam habet sacerdos parochialis: vel tantum: vel minus sicut sibi placet. Idem esset de epo quocumque: qui quemlibet sacerdotem potest facere poenitentiarium suum et supra cura tum et aequalem curato.

Tertio dandus est intellectus de decreto praedicto omnis vtriusque sexus. Ubi sciendum quod intentio conditoris canonis istius est / inducere homines ad munde et integre semel in anno confitendum: et communicandum die pasce. Uocat autem in illo statuto sacerdotem proprium non praecise pibeterum pare chialem: vt ostensum est supra. vnde apud intelligentes distingui solet de proprio sacerdote: quod istae terminus propus sacerdos potest dividi ex opposito contra alienum: vel contra communem: Primo modo papa est proprius sacerdos cu iusibet catholici: et epss cuiuslibet catholici existentis in eius epatu. secundo modo non: quia sic non est proprius uni: quin sit conis alteri: sed sacerdos parochialis unius parochieest sic ut proprius sacerdos illorum qui sunt de paro chia sua: quia omnino est alienus illis qui sunt in parochia alterius. Illi vero qui habent commissionem a papa immediate: vel ab epis localibus: sicut modo est de fratribus praedicatoribus et mi noribus: sunt proprii sacerdotes primo modo: quia non alieni: sed cones. Et de proprio sacerdote ad. istum intellectum loquitur. decre. alio quin foret contraria iurisdictioni: et piudicialis diceno pape et toti ecelie. et haec est intentio pape Ioannes xxii in constitutione superius allegata contra magistrum Ioannem de poliacio ii arti. vbi dixit quod stante constitutione omnis utriusque sexus: Roman- pontifex potest facere quod parochiani non teneantur confiteri semel in anno sua peccata proprio sacerdoti: ita accipit summus potestifex propum sacerdotem. Quod nisi sic accipitur in decretali prae dicta proprio sacerdoti: proculdubio sicut di- cit Ioannes de poliaco: contradictionem includunt ista duo. quilibet catholicus tenetur se mel in anno confiteri peccata sua proprio sacer- doti: et aliquis parochianus non tenetur omnia peccata semel in anno confiteri proprio sacerdoti et ideo dicendum est quod hoc vitat contradictionem: quia ille terminus proprius capitur aequi uoce in decretali et in errore praedicto: quia in er- rore dicti Ioannis stat praecise pro praesbvtero pa rochiali: in decretali vero stat pro omni praesbu- tero habente potestatem absoluendi ex ordinatione vel commissione. et huic concordat per omnia dictum denceni Osti. in summa quae dicitur copiosa libro v tit xxxvi de pes et re. c. patriarcha ubi breviter ponit in fine omnes istos proprios et immediatos sacerdotes: videlicet hapam / episcopum diocesanum et proprium sacerdotem / et illos quibus indulgetur per licentiam specialem. Sic ergo videtur dicendum quod quicumque subditus praesbutero parochiali / potest licitae confiteri istis subscriptis: diceno pa pe: in quo est plenitudo iurisdictionis in omnes catholicos: eius poenitentiario generali. Item eius poenitentiariis generalibus. Item episcopo diocesano.

Item cuilibet habenti commissione a sede apostolica vel a diocesano vel a praesbvtero: quia quilibet istorum potest dare licentia super subditos parochialis praesbuteri. videlicet papa / epas et curatus.

Ad rationes principales

Ad rationes prin cipales. Ad primam patet per praedicta: cum rectus et verus intelletus istius decretalis omnis utriusque sexus etc est quia proprius sacer- dos non distinguitur contra conem sacerdotem: sed contra alienum. Unde signanter constitutio dicit. Si quis alieno sacerdoti voluerit iusta de causa co- fiteri sua peccata: licentiam prius postulet et ob- tineat. Unde intentio constitutionis est arcta re subditos unius parochie: ne ad sacerdotem alterius parochie accedant: onto non habet iurisdictionem super eos per commissionem dicenti pape vel diocesani. Si tamen habeat: iam non est alienus: sed proprius tantum.

Ad secundum cum icitur quod illud quod cedit in praeiudicium alterius: non potest alicui convenire per privilegium. Di co quod maior est falsa. bonum enim commune totius ecclesie prferri debet bono particulari. Unde ubi bonum rei publicae non potest convenienter procurari sine preiudicio facto alicui personae: sed cum preiudicio suo: licet ei qui rector est reipublicae propter bonum cone preiudicare illi personae: licer proprie loquendo non debeat sibi dici priudi- ciale / quod est ampliativum vel consummativum boni comnis: seu conservativum rei pub. cuius ille est pars. Unde bene potest concedi maior illius rationis quantum ad propositum actum. illud haber expresse. xxv. qu scilicet quod vero. in glos vbi habetur quod privilegium non potest concedi in alterius preiu- dicium. et conceditur quod preiudicium fit curato: si alteri detur potestas et iurisdictio super subditos suos. Dicunt doctores quod sibi non fit preiudi- cium: quia nunquam fit piudicium alicui / nisi ei sub trahatur quod sibi est in fauorem indultum. sed potestas iurisdictionis non est curato indulta in fauo rem persone: sed in vtilitatem plebis: et honorem dei: et ideo si superioribus platis videtur expedire ad salutem plebis et honorem dei: pos- sunt postmodum committere aliis a palatis in ferioribus iurisdictionem in subditos eorum et sinepiudicio eorundem: ut si papa faceret unum simplicem sacerdotem legatum in Anglia: in nullo piudicaret epis nec inferioribus prae latis.

Et ad primum motivum cum dicitur ille sacerdos tenetur sibi ministrare eucharistiae sacrm: ergo tenetur scire vitam suam: et audire pfessione de peccatis suis omnibus. nego consequentiam: quia sufficit sacerdoti quod dicat se confessum illi qui potest eum absoluere: quia dato quod sibi confitetur: aliam securitatem habere non posset de vel ritate dictorum suorum: nisi credendo dictis suis. et ideo in simpliciter occultis debet credere sacerdos subdito suo dicenti se confessum alicui habenti potestatem a se vel a superio ri suo. Secus est autem in manifestis etiam executionibus publicis: de quibus non oportet quod sacerdos stet in simplici verbo subditi sui: nisi per literas confessoris / vel testimonium aliquod ostendatur. Unde videtur de tali sub- dito: quod vel sacerdos scivit eum irregularem aliquo impedimento quo minus accederet ad eucharistiam. impedimento dico partinente ad forum iudiciale: vel aliquo impedimento partinente ad forum poenitentiae. Primo modo non tenetur sacerdos stare dicto subditi: immo in pasca impedire eucharistiam: nisi legitimam nidem faciat se esse absolutum. secundo tenetur.

Ad secundam formam eiusdem principalis de auctoritate Prouerbuer. xxvii. Diligenter agnosce vultum pecoris tui. dico quod nulli imponit impossibile. libr.o vi ex de rergu. iuris. nullus potest ad impossibile obligari. Si autem illud dictum intelligatur de cognitione conscientiae: foret prelatus obligatus ad impossibile: et ideo primo et principaliter intelligitur de agnitionem quae potest haberi per exteriorem conversationem. Secudarie de manifestatione conscientiae in occultis: in qua agnitione debet credere sub dito suo:r ex quo aliam cognitionem non potest in talibus habere. et si ad eum venerit: et dixerit se dignum perceptione eucharistiae: habet agnitio nem quae sufficit curatis. Simliter si haec auctoritas ligaret praelatum ad personaliter audiendum: non posset vices suas commiitere : quod tamen faciunt commniter rectores: ponendo suos sacerdotes qui non sunt prelati.

Ad tertiam formam cum dicitur quod inconveniens est quod alicui deputentur plures iudices immediati. dico quod non est verum: sed expedit hoc fieri. non tamen in casu modo deben: hoc est non tenentur simul exerce- re actum iudicii iuper eandem materiam: licet possini

Ad tertium principale dicendum est quod illa auctoritas. xi qui i peruenit. loquitur de iurisdictione in foro publico. similiter quando aepi scopus confert alicui potestatem audiendi confessiones: non aufertur inferiori prelato in- nsdictio sua: sed datur ei coadiutor ad exequendum iurisdictionem suam: quae principalius ist epi quam sua.

Si ponatur quod prohibeat subdi- lo suo ne confiteatur alicui habeti potestatem audiendi ex puilegio. Dicendum quod cum par in parem non habeat imperium: prohibitio nihil va et: sed de hoc per suum superiore vel conservatorem privilegiorum debet graviter castigari: sicut visum est de multis. Sed nunquid debet privilegiat absoluens iniungere confesso sibi quod saltem consiteatur in generali proprio sacerdoni: Albertus distinguit de proprio sacerdote id est psbvtero parochiali quia vel est pastor: sicu- rector perpetuus vel vicarius. vel est tantum sacerdos contraductus. secundo modo non opartet. primo modo credo quod sufficit quod absoluens iniugat poenitem ti / quod certificet platum suum se esse confessum al illo qui potestatem habuit pape vel eprium Quod si dicatur: tunc subditus deciperet curatum suum si velit. Dico quocumque per eccliam ordinetur de confessionum audientia: tamen opet necessario in foro confessionis secrete stare dictis confitentis.

Sed contra praedicta videntur esse quaedam quae ponit Ioanm. monachus in expositione super constitutionem Ponifacii quae sic incipit. Ad per petuam rei memoriam super cathedram etc. in exponendo. ca iiii . constitutionis statuimus etc quaerit nunquid per illud statutum Ponifacii derogetur concilio gnrali. ex de pe et re. omnis vtriusque sexus et respondet quod non est contradictio sed compatientia. et sic vtrumque tenet. infra consequenter post quaedam verba vacua / mouet dubitationem an confessus fratri teneatur confiteri iterum proprio sacerdoti. et respondet innuitive quod sic. hoc tamen non est ex necessitate facramenti: sed ex obligatio- ne tantum: modo loquitur in secunda persona: ad confirmationem qua voluntarie ad fratre accessisti. et vult dicere quod licet talis parochianus confessus gerit fratri: tamen non liberatur a dicta constitutio ne omnis utriusque sexus: quia relicto parae spoelierali eui fuit adstrictus voluntarie: iuit ad illum cui non fuit adstrictus. Et ad hanc conclusionem: quod scilicet confessus fratri remitti debeat ad curatum et similiter iterato confiteri: arguit multipliciter.

Primo sic. si non: ergo potestas curati in auditione confessionis posset penitus exhauriri et adnihilari: et privilegium non tenet: quod ver- git in alterius enormen lesionem. ex de decimis luggestum est.

Secundo si sic: esset in potestate sub- diti totaliter recedere a curato. et hoc posito: quo curabit quo morbum non scit:

Tertio quia licet non esset necesse curato cognoscere vultum pecoris sui: quantum est ex parte confessi qui sinelicentia confessus est fratri: interest tamen curati propter seipsum: cui dicitur Tuce x. ca. Curam illius habe.

Quarto si sic: subditus potest transire nunquam veniendo ad confessionem: dicendo se confessum fratri.

Quinto sic. qualiter dabit curatus ecclesiastica sacramenta subdito: quem non nouit dispositum: maxime ubi subditi confessi sunt aliquao notoria crimina: nec potest frater confesia reuelare:

Sexto arguit contra opinio nem: et respondet sic. fratri et curato datur potestas insalidum ergo postquam alter expleuit: non potest relinqui super eundem: nisi subditus velit. sne det praedictus Ioannes monachus quod argu mentum procederet: si isti duo fuissent dati ab initio pariter: sed curatus datus est ab antiquo: sicut haicens potestatem ab exordio fundationis ecclie distintione xxi. in nouo teston. Frater autem. est de nouo veniens. et ideo sic ei potestas da ri praesumitur: vt potestas curati non tollatur sed iuuetur. Unde ius cone quod est pro plato: est fortius iure privilegiato: nec mirum: quia primum est necessarium: secundum voluntarium: licet sit eum lis potestas audiendi confessiones et absolue di: necessitate veniendi ad curatum remanente: qui non est hic expresse sublata.

Septimo ad huc arguit contra opinionem propriam: et soluit sic potestas frattum est a maiori habita: sive habeatur a papa: sive habeatur ab aepo: ergo est potentior potestate rectorum. si ergo confessus rectori iterata confessione non eget: multo mi- nus confessus fratri. Rundet sic. voluntarium et necessarium sonant contrarium et est in hoc argumento fallacia figure dictionis: quia si potestas ex cedit in quanto: non sequitur quod excedat in qua li sive in qualibet iteratione. Consequenter quadam soluit et arguit quo non sunt digna responsione. Tandem vero descendit ad istam conclusionem: qua est potestas a iure concessa pralatis loquendo de potestate quae est per sacramentum paresentiae de criminibus quae modo tractant hus. et Ostien. in summa. Suili elmus durandi in repertorio: et sctuns Tho iiii. sentenidinione xix. et hic dicit duas conclusio nes.

Prima est: quod quilibet sacerdoa po- testate ordinis regulariter potest a quolibet peccato absoluere.

Secunda: quod licet omnis sacerdos habeat potestatem ordinis: non tamen habet potestatem iurisdictionis exercitu nisi in subditos Unde sicut in foro iudiciali non ligat quis uec absoluit nisi subditum: sic nec in foro pe- nitential. Et sicut sacerdos non habet exercitium seu potestatem in corpus christi verum quando non habet materiam ad conficiendum: sic nec in hoc casu agere potest nisi in materiam sibi subditam. haec sunt quadam dicta qua placuit mihi extrahere de glossa dicti Ioannis monathicrum.

Quod autem ista dicta sint erronea et frivola: et a laico in thaec logica facultate incircumspecto scripta patet tam ex suo modo loquendi: quam ex aliis qui supra indu xi in corpore quasi pro errore Ioannis de po liaco. Arguitur sic xxv ditini capitulo iiii qui ad perp tuam. Quae ad perpetuam generaliter oroinata sut vt litatem: nulla commutatione varientur: nec ad par uatum trahantur commodum quae sunt ad bonum commune praefita: sed manentibis termi nis quos constituerunt patres: nemo iniuste vsurpat alienum etc. sed huiusmodi est quod confessi etc.

Item idem ca. quod vero. Decreta sctorum canonum ne minem magis quam apostolicum conservare opet.

Item capitulo contra statuta. Contra statuta patrum condere aliquid vel mutare: nec huius quidem sedis potest auctoritas.

Soluuntur haec omnia: et arguendo dicuntur: solutio incipit. xxv qui i his ita respondetur. vnde dicit sic. Sacrosancta mo mana ecclesia ius et auctoritatem canonibus impartit: sed non eis alligatur. et infra. Licet ergo contra generalia decreta spalia praevilegia indulgere: et spali beneficio concedere quod gnrali prohibetur decreto. Et infra. Quaecumque ergo de decimis vel quibussibet eccliasticis negotiis sacris canonibus diffiniuntur: intelligeda sunt necessario servari: nisi auctoritas sid omane ecclie aliter fieri mandauerit vel permiserit Exemplum ad idem de facto exm de consang. et afiti non debet. vbi dicitur. Non debet reprehensibile iudica ri: si secundum varietatem temporum statuta quandoque varientur hunana: praesertim cum vrgens necessitas vel euidens vtilitas id exposcit. vnde ordinatur quod prohibitio copule coniugalis non se extendat extra quartum gradum. patet xxxv. qui viii haec salubriter. et in aliis. Item sententia ifomane sedis potest in melius commutari xxxv qui ix sententiam. Et sic est finis huius opinionis. nec plura de praesenti quastione ad praesens. nonnulla tamen consilia tangentur in sequenti: quae sit talis.

PrevBack to TopNext