Circa distinctionem sextam ubi inquiritur an ex hoc quod voluntas dei est natura sive essentia dei sequatur quod si verbum dei natura dei filius sit.

Quaero primo utrum a parte rei in divinis sit aliqua non ydemptitas inter naturam dei et volunvtatem divinam et ita de ceteris perfectionibus quae ponuntur in deo vel deus nec moveat quod pluraliter loquor antequam habeatur quod ibi sit pluralitas sive enim hac improprietate loquendi non potest homo in hac materia leviter exprimere illud quod vellet.

Et videtur quod sic quia magister tenet in littera capitulo primo huius distinctionis et probat per augustinum 15 de trinitate capitulo 2 "verbum dei esse filium dei natura non voluntate" sed hoc stare non potest nisi a parte rei praeter operationem intellectus aliquis esset modus non ydemptitatis voluntatis ad naturam qualis non est naturae ad naturam igitur.

Item filius in divinis procedit modo naturae et intellectus non modo voluntatis quia procedit "quomodo natus non quomodo datus" secundum augustinum 5 de trinitate capitulo 32 de parvis et ponitur distinctione 13 primi capitulo secundo.

Sed spiritus sanctus procedit modo voluntatis non modo naturae igitur a parte rei est aliquis modus non ydemptitatis inter naturam et voluntatem in divinis quia distinctio rationis nihil facit ad processionem illam realem personalem in divinis. Terti si inter naturam et voluntatem in divinis sit sola distinctio causata ab intellectu aut igitur creato aut increato si creato et ita distinctio praesupponitur vel coexigitur processioni personarum in divinis ut probat argumentum procedens igitur intellectus creatus praesupponitur vel coexigitur emanationi personarum in divinis quod est erroneum si ab intellectu creato causaretur illa distinctio aut igitur ipse causat eam ut distinctus ab essentia secundum rationem aut ut indistinctus ab essentia secundum rationem aut ut indistinctus ab essentia secundum rationem si secundum igitur aeque essentia causabit illam distinctionem et tunc erat distinctio correspondens ex natura rei quia ex natura essentiae quod est intentum et praeter hoc qua ratione intellectus esset indistinctus re et ratione ab essentia sive a natura eadem ratione voluntas esset indistincta re et ratione ab essentia sive a natura.

Sed huius oppositum videtur deducere praecedens argumentum si intellectus divinis causet istam distinctionem de illo enim quaerentur sicut de primo et erit processus in infinitum.

Ad oppositum arguo quia dicitur in littera distinctione 6 primi capitulo 2 "voluntas dei est natura seu essentia" dei quia non est aliud deo esse et aliud velle et ideo sicut una est essentia trium personarum ita et una voluntas si igitur deus natura est et voluntate deus et si verbum dei natura filius dei est et voluntate filius dei est.

Item in summe simplici non est distinctio vel non ydemptitas essentialis vel essentialium sed secundum augustinum sicut allegat magister distinctione 8 deus vere et summe simplex est et si multipliciter dicatur nam deo hoc est esse quod sapientem vel iustum esse et si quod de illa simplici multiplicitate ubi dixeris quo substantia eius significetur in hac quaestione primo ponam 3 quaestiones. Et probabo eas non inquirendo hic de attributis vel de signis huiusmodi sed de illis quae sunt in deo vel sunt deus. Secundo impugnabo eas per media aliter opinativum et solvam illa.

Prima conclusio intellectus dei et sapientia et volitio quae deus est non sunt res distincte inter se vel a natura dei probatur quia secundum doctrinam sanctorum et secundum regulam anselmi in divinis omnia sunt unum ubi non obviat relationis oppositio.

Secunda conclusio quod sapientia divina et volitio divina et deitas non sunt in deo inter se distincte formalitates eiusdem rei absolute scilicet quod sint eadem res sed tamen distincte formalitates vel perfectiones vel formales rationes distincte vel modi reales eiusdem rei inter se et a parte rei distincti vel distincte quidditates vel cognoscibiles vel qualitercumque placuerit vocare.

hoc probo quia hoc dato sequeretur processus in infinitum in distinctis formalitatibus in qualibet earum contentis vel dabitur quod sunt inter se distincte res quod improbat conclusio prima. probatio consequentiae quia vocentur a et b illi duo modi vel illae duae formalitates quae differunt a parte rei formaliter et tamen sunt eadem res quaero igitur de re seu de realitate essentiae et formalitate eiusdem aut sunt idem omnibus modis a parte rei vel non et eodem modo ex alia parte de realitate sapientiae et formalitate eius si sic igitur sicut res vel realitas essentiae est res sive realitas sapientiae ita a erit b ita quod erunt eaedem formalitates sicut sunt eadem realitas vel si non cum tamen ut dicit ista responsio essentia id est res essentiae et formalitas eius sint omnibus modis idem igitur sicut formalitas b sive sapientiae non est a sive formalitas essentiae it nece erit res essentiae quod tamen eset falsum ex conclusione prima si realitas essentiae et formalitas eius vel modus vel quantitiva ratio vel quicquid vocaverit illud non sunt idem omnibus modis a parte rei igitur ut prius sequendo fantasiam de pluribus formalitatibus eiusdem rei alia erit formalitas realitatis essentiae ab ipsa formalitate essentiae et de formalitate formalitatis essentiae quaero ut prius aut est eadem modis omnibus a parte rei illi datae et si sic sicut prius si non processus in infinitum sequitur igitur quod non plus est concedendum de sapientia et essentia divina quod sint plures formalitates vel odi reales vel rationales quantitative vel etiam entia absoluta inter se distincta a parte rei modo prae exposito quam quod sint plures res vel plures realitates vel plura entia absoluta sic distincta.

Dices forsitan quod distinguntur formaliter vel non sunt idem formaliter non tamen sunt distinctae formalitates.

Sed hoc non valet pro istis quia nesciunt videre quod possunt aliqua distingui formaliter vel esse et non esse idem formaliter quin sint distinctae formalitates.

Tertia conclusio quod sapientia divina omnibus modis a parte rei est essentia divina vel eadem essentiae quibus essentia divina est eadem essentiae divinae et sic d qualibet alia perfectione absoluta nec est inter eas aliqua distinctio penitus ex natura rei vel non ydemptitas.

Et istud movet me multum quia sancti hoc clamant sicut hoc patet ubique in libro sententiarum ubi de hac materia fit mentio et hoc philosophi contestantur quia ut dicit commentator 12 metaphysica commento 29 multiplicitas in deo non est nec differentia nisi in intellectu non in esse inquit magna inquit differentia est inter ea quae differunt in esse et intellectu et quae differunt intellectu tantum.

Item tanta ydemptitas et simplicitas et uniras ponenda est essentiae divinae ad quodlibet quod in divinis ponatur a parte rei quanta potest stare absque repugnantia manifesta quia hoc videtur servare summam simplicitatem dei et unitatem cum unitate cuiuslibet infinitae perfectionis simpliciter absque omni imperfectione.

Sed nulla potest ostendi contradictio sequi ex hoc quod sapientia divina sit omnibus modis a parte rei essentia divina sive eadem quibus essentia divina est eadem sibi igitur minor patebit solvendo argumenta in contrarium.

Tertio divina essentia nihil est quin divina sapientia sit illud nec econtra igitur divina sapientia et divina essentia sunt per omnia adinvicem idem sicut essentia essentiae vel sapientia sibi ipsum.

Quarto omnia entia vere in rebus pro quibus nulla contradictoria possunt verificari simul sunt invicem summe idem sed sic est de deitate et divina sapientia igitur.

Diceres si maior sit vera igitur ex oppositio si aliqua non sunt invicem summe idem de illis potuerit verificari contradictoria sed deitas et divina essentia non sunt invicem summe idem quia non convertitur idem cum deitas sit aliquid puta filius et tamen paternitas non est idem igitur de paternitate et deitate vel pro illis possunt simul verificari aliqua contradictoria et si hoc igitur pro eadem re quia deitas et paternitas sunt idem.

Negatur ultima consequentia quia non plus valet quam ista pro essentia et paternitate verificantur contradictoria et deitas et paternitas sunt alterum illorum igitur contradictoria verficantur de altero istorum non enim sunt aliud idem nisi vel eadem deitas vel eadem paternitas vel eadem spiratio activa et constat quod nec de eadem deitate verficantur contradictoria nec etc.

Et nota quod istis terminis pater et essentia verficantur contradictoria non propter hoc quod pater immediate distinguatur formaliter vel alio modo ab essentia vel econtra sed propter hoc quod essentia est tres res distincte et ex hoc etiam essentia est aliqua res scilicet filius quae res non est pater et secundum hoc aliquo dicunt quod essentia non distinguitur a patre immediate scilicet mediante ita scilicet quod essentia est filius quae distinguitur a patre

Sed argumentum forte aliter ymaginatur ac si esset aliquid idem in re cui tam deitas quam relativo personalis vel personalis proprietas ydemptificaretur tanquam in aliquo eodem ydemptitato ab eisdem sed non est ita quod sit aliquid idem nisi eadem deitas pro qua non verificantur alqiua contradictoria vel eadem persona vel pro quo etiam nulla verificantur contradictoria et ita currendo per omnia quae darentur de ydemptitate vere essentiae ad paternitatem et econtra qualis autem sit et quanta tractabitur postea loco suo est igitur in argumento figura dictionis aequivalens huic contradictoria verificantur de istis igitur de hoc istorum vel de hoc istorum a pluribus determinatis ad unum aliquod orundem non enim sequitur una pars verificatur per hoc istorum et alia pro alio igitur ambo verificantur pro hoc vel ambo pro illo.

Quinto sic per se individuum illius abstracti per quod abstractum et etiam per concretum eiusdem bene respondetur ad quaestionem per quid est de deitate nullo modo distinguntur a parte rei a deitate quia non posset certius vel essentialius ab intellectu ydemptitate esse istud quam quidditative.

Sed ad quaestionem factam per quid de deitate vel deo respondetur vere et bene quod ipsa est iustitia sapientia etc iusta et sapiens etc minor patet per anslemum monologion ubi ostendit quod "illi summae essentiae idem est esse iustam quod est esse iustitiam et eodem modo et similiter de his quae de illa dici possunt et quod nihil horum monstret qualis vel quanta sit sed quid sit" et "capitulo decimo septimo" ostendit "quod ita sit simplex ut illa quae de eius essentia dici possunt unum idemque in illa sunt et nihil de ea dici possit substantialiter nisi in eo quod quid est" et ex hoc concludit ibidem. dicens "quemadmodum itaque unum est quicquid essentialiter de summa substantia dicitur ita ipsa uno modo una considerare est quicquid est essentialiter".

Illa vero summa essentia nullomodo sic est aliquid ut istud idem secundum alium modum aut secundum illam considerationem non sic quia quicquid aliquomodo essentialiter est hoc est totutm quod ipsa est.

Huic concordat bene super cantica sermone. 85 capitulo 20 dicens "deus non aliunde bonus est quam unde magnus est nec aliunde iustus aut sapiens quam unde bonus et magnus nec aliund fruibilis quoniam haec omnia unus deus si quid igitur proprie de eo possit dici congruentius dicitur deus magnitudo iustitia bonitas quam deus magnus bonus iustus" haec ille

Ex istis plane habetur minor supradicta quo ad abstractum et quo etiam ad concretu. Et ultra etiam quo ad alias quaestiones alibi praetactas de modo loquendi talium quod ipsa per se praedicantur et hoc per se primo modo quia in quid non in quale potuisset vix plenius loqui patet etiam ex dictis anselmi quod nullus sit modus non ydemptitatis a parte rei nec apud considerationem in his quae substantialiter dicuntur de deo quod intelligendum est si tales perfectiones significentur signis positivis mere absolutis sive proprie sive communibus per quae notificantur perfectiones divinae seu perfectio divina quo ad suum per se significatum in deo nam omnis cognitio simplex et propria divinae essentiae est etiam aque et eodem modo simplex et propria divinae iustitiae quia idem sunt omnino in re.

Sed tamen hoc non obstante non est idem cognoscere divinam essentiam esse essentiam sive deitatem et eam esse iustitiam quia conceptus iustitiae principaliter vel secundario importat extrinseca quia iustitia eest qua redditur unicuique quod suum est cum hoc etiam verum est quod quocumque conceptu communi tali intelligitur sapientia quae est deus intelligitur etiam iustitia quae est deus et deitas ipsa sed anselmus locutus est de iustitiae significato a parte rei et signis eius absolutis quia si inter illa enumerantur signa alia importantia extrinseca cadunt sub illa regula exempla ponimus non ut ita sint et illud quod iam dictum est a parte patet per anselmum capitulo 15 ubi dicit de relativis nulli dubium est quia nullum eorum substantiale est illi de quo relative dicitur et propter hoc ut ibidem apparet esse summam naturam omnium non significat simpliciter divinam essentiam sed relative. et ideo si nulla earum rerum unquam esset quare relatione summa dicitur ipsa non intelligeretur esse summa nec tamen idcirco minus bona esset aut essentialis suae magnitudinis in aliquo detrimentum pateretur et ideo ibidem omissis illis quae relative dicuntur ad alia distinguenda se convertit.

Item potest argui per idem omnino est deus finis et efficiens creaturae sed producit eam pr volitionem et finit eam per deitatem vel bonitatem suam igitur ista sunt in mente omnimode idem sicut ipsa deitas vel divina bonitas sibi ipsi.

item aliter deitas non esset per se ipsam vita entitas summa bona quia nisi sit essentialiter et intrinsece sapientia ipsa tamen sapientia qua esset sapiens praecelleret praecise sumptae deitatis bonitatem quod non est dandum igitur ipsa est essentialiter et intrinsece sapientia.

Item si sapientia et iustitia non essent idem formaliter in deo tunc non esset deus eo sapiens quo iustus ad illum sensum quo frequentissime loquitur augustinus et magister alletat et per oppositum dicitur quod non eo pater quo deus.

Contra tertiam conclusionem si haec sapientia demonstrata dei sapientia infinita esset essentialiter et per se haec bonitas demonstrata bonitate dei infinita tunc sapientia in communi esset bonitas in communi tunc omnis sapietia esset bonitas quia gradus infinitus vel alius gradus non tollit formalem rationem illius cui additur.

Respondetur negando consequentia quai haec non est per se sapientia est bonitas nam si talis esset per se bene sequeretur quod infertur nec etiam haec est vera per se haec sapientia divina est bonitas divina licet istae sint concedendae in sensu diviso sapientia per se est bonitas vel haec sapientia scilicet divina per se est bonitas etiam si a esset conceptus simpliciter individualis vel specificatus absolutus illius sapientiae quae deus est et b similiter illius bonitatis quae deus est haec esset per se vera a est b quod vero ymaginatur argumentum de gradibus infinitis additis sapientiae vel bonitati quod non tollit rationem illius cuius additur.

Dicendum quod hoc est verum quod gradus tantus vel tantus praecise sub ratione intensionis non variat speciem cum quo stat quod sapientia vel bonitas infinita est alterius rationis et speciei quam sapientia vel bonitas finita non tamen accidit illa diversitas propter finitatem et infinitatem sed propter essentialem differentiam rerum inter se.

Secundo arguitur si sapientia divina esset per se seu formaliter bonitas igitur haberet diffiniri per bonitatem quod est falsum.

Dicendum quod illa sapeitnai quae est deus si diffiniri posset diffinitione quid rei aque bene posset diffiniri per conceptum bonitatis sicut per conceptum sapientiae et econverso vel forte oporteret utrumque illorum conceptuum etmultos alios in diffinitione completa ponere vel in se explicite vel in suo antecedente. Verbi gratia dicendo a est deitas iam ponitur conceptus sapientiae et bonitatis et cuiuslibet perfectionis simpliciter non quidem in se sed in suo antecedente ad modum quo conceptus entis et substantiae et corporis ponitur in suo antecedente in diffinitione dicendo homo est animal rationale.

Item damascenus libro I capitulo 4 "quaecumque dicimus in deo affirmative non naturam sed quae circa naturam ostendunt et si bonum si iustum sed sapiens. et si quodcunque aliud dicatur non naturam dicit dei sed quae circa naturam". Et capitulo 9 dicit "videtur quidem principalius omnium quae de deo dicuntur illum esse quae est totum enim in se comprehendes. habet esset velut quoddam pelagus substantiae infinitum" et currit consequenter ibi per alia nomina probans. quod non ostendunt scientiam dei.

Dicit ipse intelligit quod nos nullum nomen habemus de deo cui praecise correspondeat aliquis conceptus qui praecise significet substantiam dei seu deitatem ipsam quia ut ipse ibidem dicit de deo quod est impossibile dicere secundum substantiam nec hoc nomen qui est quia illud secundum ipsum capitulo 9 ipsius essentiae demonstrativum est et non eius quod quid est nec hoc nomen deus qui sicut ibi probat per beatum dyonisium quod illud dicitur a creare vel circumsequi universa vel ab ardere deus enim ignis consumens omnem malitiam est etc. nec ens nec substantia nec cognitio sicut ostendit capitulo 4 ubi cum dixisset quod de deo impossibile est dicere secundum substantiam dicit quod familiarius est ex omni ablatione facere rationem nihil enim illorum quae sunt eum non ut non ens. sed ut super ens et super omne ens et omnino super substantiam et super cognitionem haec ille. Nullum igitur tale nomen secundum ipsum praecise deitatem significat sed etiam aliqua quae circumstant deitatem id est creata vel creabilia.

Sed quia indifferenter loquitur de omnibus positivis certum est quod substantia aut ens non dicit aliquid quod circunstet deitatem tanquam aliquid in deo differens formaliter a deitate verba igitur sua sunt excessiva et indigent glosari dicto modo vel aliquo qui placebit magis tamen credendum est augustino 15 de trinitate capitulo octavo de parvis et 9 dicet quod "deus dicitur sapiens bonus iustus secundum substantiam sicut dicitur spiritus secundum substantiam".

Unde sciendum est quod isti termini absoluti ens essentia et consimiles habent conceptus sibi correspondentes quidditative significantes deum ita bene sicut signat alia entia nec significant aliquid repugans deo sed conceptus correspondentes istis terminis connotativis iustus sapiens et consimilibus quando secundum naturalem modum in nobis generantur tunc sicut nostra naturalis cognitio incipit a creaturis ita tales conceptus repraesentativi sunt suorum significator secundum modum habendi quem in creaturis videmus. Verbi gratia conceptus huius termini iustus ut sic significat aliquem habentem habitum iustitiae et sic etiam iustitia significat habitum inhaerentem alicuiu directivum secundum dictamen rationis cum quo stat quod idem conceptus ex impositione significat illum quae essentialiter est iustitia et seipso essentialiter secundum rationem actus vel si tenus infunderet alicui conceptum correspondens significantem ille etiam significaret illum qui essentialiter est iustus vel iustitia.

Item arguitur per rationes alias primo quia demonstratio emanationum diversarum necessario praesupponit distinctionem principiorum elicitivorum et non dilutionem rei igitur distinctionem eorum ex natura rei.

Respondeo de quibus emanationibus loqueris in aut de passivis et hoc est verum quia generatio passiva praesupponit patrem secundum ipsum et spiratio passiva patrem et filium sed non praesupponit distinctione principiorum absolutorum nec realem nec secundum rationem.

Si loqueris de emanationibus activis ille non eliciuntur nec principiantur plusquam deitas ipsa ut habet alias declarari. Item tunc in divinis non esset una productio per modum naturae et alia per modum voluntatis sive libertatis.

Ad illud per idem dicit okam de libertate stricte sumpta vel large si enim libere producitur primo modo voluntatis amabiliter quia producitur a dubous proucente et producto sicut amore non tamen libere contingenter illius atuem producitur ab uno productio vero intellectionis non praesupponit intellectum ad productum sed volitio producitur ab anima intellectiva et intellectione prius natura producta.

Et ulterius dicendum cum okam quod idem penitus principium indistinctum posset esse principium naturale respectu unius principiati et liberum respectu alterius.

Item arguitur si aliqua sint idem realiter et formaliter adaequate seu convertibliliter quicquid per se convenit uni et alteri. Sed sic non est de intellectu divino et voluntate divina igitur minor patet tum quia actus dicendi verbum est actus memoriae et non voluntatis tum quia verbum producitur per actum intellectus non per actum voluntatis et spiritus sanctus spiratur per actum voluntatis non per actum intellectus tamen quia deus ex natura rei intelligi per intellectum non per voluntatem et vult per voluntatem non per intellectum quia si vellet per intellectum sequeretur quod naturaliter vellet quicquid vult sicut intelligit quicquid intelligit consequens est falsum tum quia voluntas ex se determinatur ad volendum aliquod obiectum esset et intellectus eius non ex se determinatur ad intelligendum illud esse tum quia intellectus divinus intelligit mala et tamen voluntas divina non vult mala igitur non sunt idem formaliter.

Respondetur quod maior de vi voluntatis includit repugnantiam potest tamen concedi ad bonum intellectum tamen in proprietate loquendi notando idem quod in alio et alio modo significatur minor etiam posset habere veritatem ad hunc sensum aliqua propositio est per se vera quae probat aliquod praedicatum de hoc conceptu composito intellectus divinus et tamen quae probat idem praedicatum de hoc conceptu composito voluntas divina non na haec est vera per se primo modo intellectus divinus est intellectus divinus et tamen haec non voluntas divina est intellectus divinus. Sed sic non sumitur minor sub maiore nec valet discursus.

Si autem minor debet esse ad propositum oportet ut ad aliam intentionem accipiatur. scilicet quod aliquod per se conveniat illi rei quae est voluntas divina et vocetur b ita quod si a et b sint signa propria mere absoluta et positiva et simplicia haec sit per se a est c et non haec b est c tunc negatur.

Ad primam probationem dico quod actum dicendum verbum in generationem activam esse actum memoriae potest multipliciter intelligi primo quod memoria sit principium illius actus et hoc falsum est quia non principiat.

Secundo quod ille actus actuet et perficiat memoriam in divinis et hoc iterum falsum est quia non est ibi perfectio et perfectibile.

Tertio sic quod generatio activa qualitercumque in re aliter se habeat ad a quod sit memoria divina quae memoria est quaelibet personarum sigillatim et simul omnes quam ad b quod sit voluntas divina quae deus est et hoc iterum falsum est.

Quarto intelligitur per appropiationem tantum vel aliquo simil modo et hoc bene concedo. Sed hoc non probat minorem in sensu quo negatur minor ratio autem appropriationis vel aequivalentis responsionis praetacta est una in responsione ad argumentum praecedens ubi dictum est de ordine productionis in divinis secundum modum intellectionis et volitionis in anima vel alia ratio quam assignat magister liber primo distinctione 34 capitulo 6

Istud igitur nisi enim vocabulum memoriae permittatur ibi sumi aliquando notionaliter aliter quam vocabulum deitatis vel essentiae non habet concedi proprie quod memoria dicat verbum magis quam quod deitas generet filium sed bene per appropriatione potest dici quod memoria id est pater qui per appropriationem dicitur memoria dicit verbum vel aliomodo simili exponatur huiusmodi.

Ad secundam per idem penitus.

Ad tertiam nego assumptum quia deitate ipsa intelligit et vult et voluntate intelligit et intellectu vult ut supra in simili dixi in quaestione ultima primae distinctione articulo 4

Ad probationem assumpti nego consequentiam sed tantum sequit quod sicut per intellectum naturaliter intelligit aliquam quae tamen non naturaliter vult ita per voluntatem naturaliter intelligit aliquam quae non naturaliter vult quia licet intellectus divinus sit omnibus modis idem divinae essentiae quibus ipda est eadem sibi et similiter etiam voluntati tamen deum naturaliter intelligere quaedam non est deum naturaliter velle ista eadem quia deum velle aliquam factibilia non solum est illa volitionem esse sed etiam illa esse vel esse futura et hoc deo auctore totali vel principali et ideo haec propositio deus vult talia totum hoc quod dictum est importat

Sed deum intelligere illa non est illa esse neque fore deo auctore quia intelligit non nulla quae nec sunt nec erunt nec fuerunt secundum magistrum sententiarum.

Ad quartum dico quod ad eundum sensum quo secundum vitantem sermonis divina voluntas determinatur ex se ad volendum aliquid esse et intellectus divinus determinatur ex se ad volendum illud esse licet unus sermo non sit ita per se sicut alter.

Sed non oportet si intellectus vel voluntas quae deus est determinatur ad volendum hoc esse quod propter hoc determinetur ex se ad intelligendum hoc esse et econverso et causa praetacta est iam immediate haec enim per omnia habent veritatem non per aliquam non ydemptiatem a parte rei inter intellectum et voluntatem divina.

Sed quia praedicata aliud et aliud important et attribuit eidem omnino signis diversis expresso.

Ad quintam sicut ad tertiam quia sicut intellectus dei intelligit mala fieri ita etiam et voluntas eius intelligit mala fieri et sicut voluntas divina non vult mala fieri sic etiam intellectus divinus non vult mala fieri.

Item aliter arguitur aut nomina accidentalia et conceptus correspondentis omnino significant idem in deo autem si non propositum si sic igitur sunt nomina synonima quod non videtur concedendum.

Respondetur negando consequentiam quia licet in deo idem sit omnimode pro quo quodlibet talium supponit alibi tamen pro aliquo supponit pro quo non aliud aliquid enim in creatura continetur sub conceptu sapientiae quod non sub conceptu amoris vel iustitiae et sic de similibus.

Dices saltem isti termini erunt synonimi divina sapientia divina bonitas et ita de aliis. Dicendum quod non plus quam isti iste homo et hoc animal quia licet l hoc animal nulli conveniat nisi cui ly iste homo plura significat quia omnia animalia non sic alter.

Item si omnino idem significet ex parte dei hic erit nugatio deus iudex iustus fortis etc. vel saltem hic deus sapiens intelligens volens etc.

Dicendum quod ex primo exemplo non sequitur nugatio quia non sunt nomina connotativa vel respectiva vel negativa non ordinata per se secundum sub et supra tunc enim esset nugatio ut hic invisibile incognoscibile et sic de similibus de secundis exemplis dicendum quod ibi nugatio excusatur per figuram.

Sciendum tamen quod omnia ista dici possunt sine nugatione et licet in deo significet unam simplicissimam perfectionum eminenter omne perfectionem simpliciter continentem in creaturis tamen significant perfectiones diversas et accidentia superaddita sicut velle et intelligere sunt distincti actus seu accidentia in homine et quod tam velle quam intelligere est perfectio simpliciter eminenter attribuitur deo

Ad primum principale dico quod magister glosat hoc ultimo capitulo huius distinctione de voluntate praecedente vel antecedente.

Ad secundum patet ut prius dico tamen quod praecedere quomodo natus est nasci et quomodo datus est spirari et nasci et spirari realiter distinguntur sed ex hoc non sequitur quod intellectus et voluntas in deo distinguuntur ut prius tactum est.

Ad tertium dico quod nec re nec ratione distinguntur intellectus qui est deus et voluntas quae est deus nec quocumque signo signatur unum quin et reliquum eodem et ideo non sequitur quod aliqua distinctio vel non ydemptitas realis vel etiam distinctio rationis inter intellectum et voluntatem in deo praesupponantur emanationibus activis personarum passivis tamen praesupponitur distinctio realis patris et filii quia principium filii est solus pater spiritus sanctus pater et filius et sic est finis quaestione 19