Quaestio 15

prima conclusio quamvis missio passive tantum duabus personis productis competat proprie cuilibet tamen personae competit mittere ista conclusio ex sententia magistri habetur expresse in littera distinctione praesentis prima pars probatur etiam per beatum augustinum 4o de trinitate capitulo ultimo ubi expresse dicit quod pater non dicitur missus 2a pars satis patet ex dictis magistri in praesenti distinctione

// primum corollarium mitti non est mere absolutum sed connotat aliquam originis respectum patet quia aliter posset convenire patri sicut et aliis Con firmatur auctoritate augustini 4 de trinitate capitulo 20 ubi dicit mitti filium est cognoscere quod ab alio sit Et ibidem dicit filium missum a patre non quia ille maior est iste minor sed quia ille genitor iste genitus

// 2m corollarium spiritus sanctus potest mittere filium et mitti per ipsum prima pars est augustinus 2o de trinitate capitulo 5 mitti a patre filius non potuit sine spiritu sancto patet hoc corollarium ex littera distinctione praesentis capitulo 4 2a pars habetur Iohannes 16 "Ego mittam vobis eum" et in aliis multis locis

// 3m corollarium persona divina missa ab alia mittitur a se ipsa istud corollarium expresse ostendit augustinus 15 de trinitate capitulo 19 ubi ostendit quod spiritus dat et mittit se ipsum et habetur corollarium in littera distinctione 15e

// Contra istam conclusionem arguitur sic mitti et mittere sunt corelativa et idem significant igitur si unum connotat respectum et alterum et per consequens si mitti dicit respectum originationis et mittere similiter dicit eudem respectum igitur spiritus sanctus non potest mittere aliquam personam

// Contra primum corollarium arguitur ex 2a parte conclusionis vel ille respectus quem dicit mitti erit a deum ad quem uid missio sit et tunc erit communis tribus personis quia est res pectus rationis ad extra et per consequens conpetet etiam patri vel dicit respectum ad ipsum mittentem Et si sic vel igitur erit rationis tantum et tunc poterit esse in patre vel realis et tunc etiam mittere erit non essentiale et per consequens non consequentiae tribus personis quod est contra 2am partem conclusionis

// Contra 2m corollarium et 3m simul mitti dicit respectum originis igitur nulla persona se ipsam mittere potest nec producta producentem

// Ad ista potest responderi et primo ad primum praemitto unam distinctionem quod mittere dupliciter potest sumi uno modo principaliter auctoritative alio modo consequentis determinativae per hoc ad rationem mittere et mitti sunt corollaria et etc modo dico quod tantum duabus personis competit mittere primo modo sed omnibus 2o modo per hoc ad rationem si antecedens sumitur primo modo concedo si 2o modo tunc contra non valet nec antecedens est verum

// Ad rationem contra primum corollarium respondet doctor subtilis in ista distinctione quod mitti dicit respectu rationis ad mittentem formaliter sed connotat re spectum non quidem ad mittentem quia mittens sed ad aliquem indistincte Ex quo apparet quod tam magister thomas de argentinis quod etiam alphonsus non bene inponunt doctori isti quod eius oppinio fuerit quod mittere tantum competat personae producenti cum ipsemet rationes illius oppinionis solvat / sed tamen non sufficienter videtur respondere quia si dicit respectum oportet neccessario quod ad aliquam determinativae unde dicendum est quod mitti dicit respiritum non quidem admittentem determinative consequentis sed auctoritative principaliter Similiter potest dici de- mittere si mittere sumitur auctoritative quia tunc nulla persona se ipsam mittit nec aliam nisi quam producit sed 2o modo mittendi unde per hoc patet quid dicendum ad 3am rationem

// 2a conclusio quamvis quilibet recipiens divinam missionem capiat dei vitalem perceptionem tamen stante lege nullus viator potest scire se gratuita et meritoriam habere dilectionem prima pars patet ex dictis augustini et magistri adductis pro parte affirmativa quaestionis

2a pars probatur per illud apostoli primae corinthios 13 "nichil michi conscius sum sed in hoc non iustificatus sum" // Item ecclesiastes 9 "nescit homo utrum amore vel odio dignus sit"

// Ad idem potest argui ex illo Iohannes 3 "spiritus ubi vult" etc et subditur "Et nescis unde veniat aut quo vadat" istam conclusionem arguit dominus alltissiodorensis in suo 3o sic nullus potest scire spiritum sanctum gratuite in ipso esse igitur nec caritatem habere se scire

// primum corollarium licet non quilibet tamen aliquis tenetur se credere esse in caritate probatur nam as tenetur credere se habere spiritus sancti vel alterius personae divinae missionem igitur tenetur etiam credere se habere caritatem et dilectionem consequentia patet ex conclusione quia idem sunt sed non quilibet probatur quia existens in peccato mortali scienter non te netur credere illud igitur corollarium verum antecedens patet de accedente sacramentum

// 2m corollarium corollarium quanto fructus missionis in mente perficitur et melioratur tantio vitalis dei perceptio in eo intenditur et augmentatur probatur quia aliter non quilibet capiens personae divinae missionem caperet eius vitalem perceptionem quod est contra conclusionem

// 3m corollarium corollarium ad intensionem vitalis perceptionis non sequitur uniformis intensio scientiae vel actualis cognitionis probatur aliter sicut dicebatur in argumento principali habens talem perceptionem habet evidentem et experimentalem cognitionem quod est contra conclusionem

Contra ista potest argui aliquis potest scire se esse dignum vita aeterna igitur conclusio falsa consequentia nota assumptum arguitur tum primo quia aliquis potest se scire habere timorem filialem igitur et caritatem patet consequentia ex glossa super prima Iohannes 4 "perfecta caritas" etc antecedens patet ex illo Gen 22 "Cognovi quia timeas deum" id est cognoscere te feci / tum 2o patet idem antecedens per illud philipp 2o "petitiones vestrae innotescant apud deum" ubi glossa non sit accipiendum est tamquam deo in notestat qui eas etiam antequam essent noverat sed nobis innotescant esse aput deum et concordat augustinus 22 de civitate dei capitulo 2o

// 2o patet principale antecedens quia aliquis potest se omnia propter christum reliquisse igitur et scire se esse dignum vita aeterna consequentia patet matthi 19 "omnis qui reliquerit" etc

// 3o quia aliquis potest scire se nullum servilem timorem habere et scire se habere caritatem patet consequentia per illud primae Iohannes "perfecta" etc

Contra primum corollarium sub nullo articulo continetur habere debere aliquem se credere esse in caritate igitur corollarium falsum consequentia nota et antecedens probatur quia si sub aliquo foret sub illo credo iustitiam ecclessiam nullibi hoc praecipit ymmo videtur esse ypocrisis quod aliquis iudicet se in caritate esse ymmo illi qui se in dicant extra caritatem esse caritatem merentur sicut patet de publicano bicis 18 igitur corollarium falsum

// Contra 2m dictum illius corollario primi arguitur sic peccator tenetur esse in caritate igitur tenetur conteri igitur tenetur credere se esse in caritate / et tunc ultra omnis ad ultus vel in gratia vel extra gratiam si est in gratia tenetur se credere esse in gratia si non est in gratia adhuc tenetur credere se esse in caritate igitur corollarii prima pars falsa

Contra 2m et 3m simul omnis perceptio est cognitio aliqualis igitur ad intensionem perceptionis sequitur intensio cognitonis igitur videre quod 2m et 3m contradi- cant et per consequens male sunt posita ut videtur

// Ad primum horum cum arguitur contra conclusionem aliquis potest scire se esse dignum etc nego assumptum et cum primo arguitur quia quis potest scire habere timorem filialem loquendo determinare formato nego illud ad illud de aluaham dico quod habent dei speciali revelatione indicante ad abam probationem per glossam ad illud petitiones vestrae dico quod ex glossa non plus habetur nisi quod in aliquibus credimus nos a deo esse exanditos et scimus forte effectum opta- tum evenisse sed ex hoc nichil sequitur contra dicta

// Ad 2am probationem primi autem cum dicitur aliquis potest se scire omnia reliquesset nego consequentiam non enim ex operibus iustificamur Socrates eium simile fecit 2m Ierominum

// ad 3am probationem cum dicitur quod aliquis potest se scire nullum habere timorem etc nego consequentiam quoniam posset aliquis ex puris naturalibus nullum habere timorem vel potest dici negando antecedens et dici quod haberet habitualem de quo non experieretur sic forte fuit de petro

// Ad rationem primam contra primum corollarium quando dicitur sub nullo articulo continetur nego illud quia continetur sub illo Credo in sanctam ecclesiam etc Et cum probatur quod non dico quod est falsum est quia praecipit de recipientibus sacramenta primae ad corinthios 11 "probet autem se ipsum homo" etc multae sunt pro hac responsione rationes et auctoritates etc

// Ad rationem contra aliam partem corollarii primi Cum dicitur peccator tenetur esse in caritate igitur tenere conteri consequentiam concedo et consequens et quando ultra arguitur peccator tenetur conteri igitur tenetur credere se esse in caritate consequentia non valet quare eam nego Ex hoc apparet quod monachus niger non bene dicit ut videtur dicendo quod existens in peccato tenetur credere se esse extra caritatem et tenetur credere se esse in caritate

// Ad rationem contra 2m et 3m corollarium simul cum dicitur Omnis perceptio est cognitio licet forte aliqui negarent ponentes quod dilectio experimentalis est perceptio non cognitio sicut ponit gregorius contra adam sed tamen ego concedo antecedens Et cum infertur igitur ad intensionem perceptionis sequitur intensio cognitionis posset concedere sed tamen non cognitionis actualis de qua loquor tam in corollario quam in conclusione / 3o posset quod talis cognitio intenditur sed tamen non in esse cognitionis sed solum in esse experimentalis perceptionis

// 3o conclusio quamvis creatae intelligentiae correspondeat essentiale actum posse respectu alicuius missionis divinae nullum tamen creatum posse respectu expressionis verbi increati potest aliquo modo per modum dicentis concurrere / primam partem probo nam non plus transcendit posset essentiale intelligentiae creatae missio personae divinae in via quam in patria sed intelligentiae creatae correspondet posse essentiale et activum agere per certalem igitur et hic in via maior nota et quia minus transcendit posse creatae intelligentiae tota latitudo gratiae quam tota latitudo gloriae igitur et sensus latitudinis b minus a gratiae transcendit quam sensus latitudinis gloriae minor probatur quia aliter beatitudo non staret in duobus actibus contra certalem creatae

// primum corollarium Quamvis intelligentiam creata beata respectu suae fruitionis habeat se passive potest tamen respectu eiusdem per suam causalitatem essentialem active concurre prima pars satis communiter tenetur cum eam deus per modum dispositionis in anima cocausis / 2a pars probatur tum ex conclusione cum etiam exemus probatione et haec pars contradicit primo corollario conclusionis 3ae quaestione 3 articulo 3 Iohannes de marchia in suis determinationibus ex quo sequitur falsitas duorum corollariorum sequentium ibidem

// 2m corollarium respectu alicuius missionis divinae respectu cuius intelligentiam se habet passive impresse respectu eiusdem potest se habere active expresse patet ex conclusione et corollario primo quia respectu fruitionis creatae intelligentia se habet passive quae sibi quodam modo est impressa et tum respectu eiusdem se tenet active tam in dilectione quem etiam visione igitur habet se quasi expressive aliquid quasi expreimendo via sua activa recipio autem hic intelligentiam non prout distinguitur a memoria et voluntate sed prout est essentiam spiritus rationalis vel etiam intellectualis ut anima vel angelus

// 3m corollarium et si memoria creata essentia divina ut specie possit respectu visionis dei fore elevata non tamen realiter sed intentionaliter potest ipsa per tale posse activum vere dicere verbum increatum probatur quia non video quin dicentis dictum sit ipsius dicere terminus et per consequens dicere tria tamen habetur terminum increatum quod est falsum ymmo iudico meo istud appropinquat ad unum de illis quae dicuntur sequi ad oppinionem magistri in distinctione 17 scilicet quod persona divina a creata intelligentia esset productiva et ne videar falsum in ponere doctori recito verba sua informa 2o corollario conclusionis 4ae articulo 3 praedicto ubi dicit memoria creata per divinam essentiam ut speciem elevata respectu visionis intelligentiae ad eandem essentiam potest active concurrere probatur nam essentia si est species memoriae igitur est sibi ratio essendi intentionaliter et immutantiae igitur conformiter rem agendi ad motum intentionalem igitur per huius speciem secunda potest active concurrere in visione ex quo patet quod me- moria creata ut huius specie secuda quodam modo dicit verbum increatum quoniam concurrit admotum visionis quo verbum increatum redditur praesens vitaliter intelligntiae ipsum aut sic fieri praesens obiectu intelligentiae est ipsum quodam modo intuitionaliter gigni iuxta modum augustinum 14 de trinitate 6 haec sunt verba sua informa contra quae ponitur corollarium praedictum quia credo omnino conclusionem istam cum pluribus dictis esse falsam quod ut melius videtur notandum quod verba augustini quae per se adducit sunt informa quae ponuntur 14 de trinitate capitulo 6 de magnis et 12 de parvis ubi dicit mens enim quando se cogitatione conspicit intelligit se et cognoscit se ginguit se igitur habent intellectum et cognitionem suam sed patet manifeste quod haec verba nichil faciunt pro eo in hac parte primo quia non dicit augustinus quod mens ginguat se in tali cognitione sed potius intellectum id es intellectionem et cognitionem suam

// 2o quia mens in tali vi- tali obiectali reductione et putatione sine cognitione qua obiectaliter redditur sibi ipsis praesens iuxta modum loquendi beati augustini eodem 6 capitulo et a sequenti in tali siquidem cognitione mens est quasi totale agens non secludendo generalem dei concursum sed sic non est invisione dei quia ibi mens non reducit de notitia habituali in actualem sicut hic sed potius de novo verbum putatur et obicitur menti

// 3o quia mens in tali cognitione est obiectum cognitum potentia cognoscens et cognitio sive intuitus qua cognoscit unde augustinus eodem capitulo 6 restat ut aliquid pertinens ad eius naturam sit conspectus eius et in eam quando se cogitat non quasi per loci spatium sed in corporea conversione revocetur cum verbo non se cogitat non sic quidem in conspiritu suo nec de illa suus formetur intuiitus sed tamen novit se tamquam ipsa sit in memoria sui haec augustinus unde licet posset concedi quod mens sic se cognoscendo quodam modo igitur generet se nullo tamen modo potest hoc proprie concedi de verbo aeterno et per consequens patet haec sua dicta veritatem non habent

// contra ista dicta potest argui et primo contra conclusionem sic si esset vera sequitur quod me- moria creata active posset continere per suum posset essentiale ad claritatem luminis gloriae quod est falsum et consequentia probatur quia non plus intelligentia creata ad dispositionem supernaturalem et unionem vitalem divinae essentiae quod memoria ad lumen gloriae igitur si intelligentia potest ad unionem essentiae divinae igitur et memoria ad lumen gloriae quod est falsum

contra primum corollarium contradictio est potentiam naturalem super naturaliter agere per suum essentiale posset sed intelligentia est potentia naturalis et taliter agere est supernaturaliter agere igitur etc

// Contra 2m si ipsum foret verum sequitur quod perfectior in essentialibus ceteris paribus potest in gradu talis expressionis intensione et ita ubi cetera sunt paria correspondebit sibi intensior expressio igitur et beatitudo et per consequens stante qualitate meritorum stabit propter pura / essentialia inaequalitas primorum quod est contra articulum

// Contra 3m est ratio doctoris prius recitata quia intelligentia concurrit active ad motum visionis quo verbum increatum redditur praesens vitaliter intelligentiae sed hoc est ipsum dicere igitur etc

// Ad ista respondeo ad primum cum arguitur quod si esset conclusio vera sequitur quod me- moria creata respectu luminis gloriae etc nego consequentiam / ad probationem cum dicitur non plus potest intelligentia creata ad dispositionem super- naturalem etc dico primo quod non omnis missio personae divinae est dispositio super naturalis ut loquitur arguens de dispositione / 2o dico assumptum non est verum generaliter / 3o possum concedere primum consequens illatum scilicet quod memoria potest active concurrere respectu luminis gloriae non quidem agendo ipsum sed agendo per ipsum in ipso et circa ipsum licet nos per nos ad ista veniere non possimus

// Ad rationem contra primum corollarium contradictio est agens naturale supernaturale posse praecisio non autem cum alterius posse coniuctione sic non est in proposito quia non est solum agens naturale sed etiam supernaturale elevans ipsum posse naturale

// Ad rationem contra 2m corollarium potest primo dici negando consequentiam quia non semper intensa causa partiali et significanter in minima in agendo intenditur effectus actionis / 2o potest dici quod non 2m proportionem meritorum solum stabit retributio praemiorum quia tunc nichil daretur pro gratia baptismali 3o ubi omnia essent simpliciter paria praeter illud posset forte consequens deo tamen volunte concurrere concedi

// ad rationem contra 3m corollarium quid quid sit de maioris nege simpliciter minorum scilicet quod active concurrere ad tale motum vitalem sic dicere verbum quia plus requiritur per haec patet quid dicendum ad quaestionem et etiam ad rationes principales