Quaestio 6

SECTIO I. Utrum humanitas Christi simul accepit existere in rerum natura, fuerit Verbo unita absque ulla successione durationis.

1. Antiqui haretici, qui posuerunt unionem incarnationis accidentalem, et non veram et hypostaticam, consequenter dixerunt illam unionem non fuisse factam a principio, sed Christum prius extitisse purum hominem, ei postea suis meritis illam unionem fuisse assecutum. Ita sensit Cherint., ut refert Iren., lib. 4, e. 295; et Nestoriani, ut referunt Vincent. Lirinens., et Cassia., lib. 1 et 2 de Inearnat., quorum errorem infra agentes de Christi conceptione fusius tractabimus. Nunc breviter hoc loco dicendum est, humanitatem Christi non prius tempore extitisse in rerum natura, quam fuerit unita Verbo, atque adeo hunc hominem Christum nunquam fuisse purum hominem, sed a principio su: conceptionis fuisse hominem Deum. Est res certa de fide, et probatur primo ex illis verbis, ad Hebr. 4: Z£ cum iterum introducit. Primogeqitune iw orbem terra, dicit: Et adorent eum omnes Angeli ejus. Ubi Paulus de Christo loquitur; dicit autem, Patrem iterum introduxisse Primogenitum in orbem terrarum, cum. Christum factum hominem ad nos misit in utero Virginis; ex tunc ergo fuit adoratus ab Angelis, ut verus Deus, quemadmodum exponunt hunc locum Patres, praesertim Cyrillus, lib. de Fide ad Theod., circa finem, et lib. de Fide ad Reg., in probationibus quod Christus sit Deus, ex epist. ad Hebrcaos, qui etiam inferius, probando Christi mortem muudo salutarem, ex eadem epist., ponderat verba illa, cap. 10: Zdeo ingrediens mundum dicit - Hostiam et oblationem noluisti, corpus autem adaptasti mihi. dagressus enim dicitur Christus in mundum, quando homo factus est; ex tunc ergo fuit etiam Deus potens ad redimendum homines, et placandum Deum. Hoc etiam convinci potest ex illis verbis Angeli, Luc. 4: Quod ex te nascelur sanctum, vocabibur P^lius Dei. Et ex aliis, quibus infra probandum est, ipsum Filhum Dei conceptum esse ex Virgine; quae omitto, ne sepius eadem repetere necesse sit.

2. Secundo definiunt hoc Concil. Ephes. 1, can. 13, qui sumptus est ex Epistola Cyrilli ad Nestorium, ubi dicitur, ideo Deum natum esse ex Vürgine, eb. conceptum, quia in utero Virginis, et an ipsa conceptione hominis Deus carni unitus est. Qua Epistola legitur etiam, et probatur in Concil. Chaleedon., act. 14, pag. 31, et iufra, pag. 80, multa ex Patribus referuntur, ex quibus evidenter haec veritas elieitur; hoc enim sensu sepe dicunt, Verbum in vulva Virginis conjunctum esse carni. Idem sumitur ex quinta Synod., collat. 8, can. 6; clarius vero sexta Synod., act. 11, ubi Sophronius, in sua Epistola, sic ait: Z2caraaiur Verbum Deus, non prefucte carni copulatus, vel anime praexistenti conjunctus, sed lunc his ad subsistendum venientibus, quaudo eis ipsum. Verbum, et Deus naturaliter copula(us est; et infra: Zi non ante verissimum ipsius Verbi conventum, in seipsis eztiterunt; et infra: J/Vec quantum dn ictu oculi, hanc quam lam priorem habentia; simul quippe caro, simul Dei Verbi cavo, sisnul. caro animata vabonalis, simul Dei caro animata vationalis. Idem in septima Synod., act. 3, in Epistola Synodica Theodori Jerosolymitani, quam omnes Patres recipiunt; et in Concil. Francoford., in Epistola ad Episcopos Hispanis, circa finem, referuntur haec verba ex Gregorio NaZianz., in Epist. ad Quirin.: JVog prius im utero Virginis caro coucepta est, e£ postmodum divinias venit in carnem, etc. Ac denique Concilium Toletan. XI, in Profes. fidei, inter alia inquit: Zu quo «irabili conceptu, cdifcante sibi sapientia domum, Verbum caro facQum est.

3. Tertio, ex Patribus. Ignatius, in Epistol. ad Trallianos, inter alia inquit: Vere genuit Maria corpus habens in se Deum habitantem; vere natus est Deus Verbum ex Virgine, vesti(us corpore; vere maius ec vulom, qui corgus fabricavit ex sanguinibus Virginis. Idem sepe docet Leo Papa in Epistolis, praesertim in 10, 11 et 97, ubi hoc argumento confutat Eutychem dicentem, Christum subsistere ex duabus naturis, non vero in duabus, quia inde fieret illas duas naturas prius extitisse, quam facta esset earum unio. Idem late persequitur Vigil., lib. 3 contra Eutych., in principio, ubi utitur illo testimonio Angeli: Quod ex £e nascetur sanctum. Et Augustinus, lib. contra sermonem Arianorum, cap. 8: Unus, inquit, Christus est, et Dei Filius semper natura, et hominis filius, qua ex tempore asswnptus est, Qon wt prius crcatus, post assumeretur, sed di ipsa assumptione crearetur. Et cap. 98, ad hoc propositum accommodat illud Psal. 91: De ventre matris mec Deus meus es tu, dicens: De venire quippe matris ejus, du quo hominem sumpsit, Deus ejus est. Idem Augustinus, serm. 38 de Verbis Domini: Adeeniens, inquit, divinitas in uterum Virginis Marie aucLoritate illa, qua in paradiso Adam de limo formavit, carnem sibi em substantia ipsius Mavic fabricavit; quam pro salute wosira suscipiens, et sibi coadunams, matus est Deus et Aomo. Idem Fulgentius, de Fide ad Petrum, cap. decimo tertio et sequentibus; Damasce., lib. 3 de Fide, cap. 12; et Bernardus, hom. a4 in Missus est; Ruper.,lib. 4 de Operib. Spiritus Sancti, cap. 9; Theoph., super cap.9 Joan., in fine.

4. Quarto, arguitur ratione, primo a posleriori, seu ab inconvenienli, quia nisi heec unio facta esset in eodem momento in quo humanitas facta est in utero Virginis, non concepisset B. Virgo Deum, sed purum hominem, contra illud ad Galat. 4: Misit Deus Filium suum factum ex muliere. Sequela manifesta est, quia, si in eo momento non fuit humanitas in persona Verbi, necesse est ut fuerit subsistens in propria creata persona; ergo conceptio terminata esset ad personam creatam, et nullo modo ad Deum; ergo non posset vere diei Deus conceptus ex Virgine, etiam si postea humanitatem illius persone assumpsisset. Sicut si, tempore quo Christus fuit mortuus, non fuisset humanitas uniía Verbo, non potuisset Deus dici mortuus, etiam si post resurrectionem illam humanitatem assumpsisset. Et hac ratione utuntur fere omnes Patres citati, et praesertim Cyrillus sepe illam inculeat in variis operibus, quse habentur in 4 tom. Concil. Ephes.; et eam etiam tetigit Athanas., in serm, de Sanctissima Deipara. Secunda ratio a priori est, quoniam ita voluit Deus fieri, quia ita expediebat; cum enim assumpturus esset illam humanitatem, et nullum esset impedimentum, nec deesset illi virtus ad perficiendum statim hoc mysterium, decuit ut statim sine ulla dilatione fieret. Hoc enim et ad dignitatem et perfectionem illius humanitatis pertinebat, et ad perfectionem divini operis; supervacaneum enim fuisset ut prius illa humanitas existeret in proprio supposito, quod statim per unionem fuisset destruendum. Neque contra veritatem hanc aliquid, vel ex auctoritate, vel ex ratione probabili objici potest.

5. Dico secundo: unio anime et corporis in Christo non fuit prius tempore facia, quam unio totius humanitatis ad Verbum. Est eque certa ac praecedens; sequitur enim evidenter ex illa, quia humanitas nihil aliud est quam totum quoddam ex unione corporis et eiima resultans. Unde in eodem momento incipit existere humanitas, quo fit unio anime et corporis; si ergo humanitas non prius extitit quam fuerit unita Verbo, neque eiiam unio illarum partium.;

SECTIO II. Utrum anima Christi prius extiterit quam fuerit unita Verbo, vel an prius fuerit unita Verbo quam corpori.

1. Origenes, 2 Periarch., cap. 6, docet animam Christi a principio mundi fuisse creatam, sicut de omnibus animabus dixerat lib. 1, cap. 7;an vero dixerit in illo principio fuisse unitam Verbo priusquam corpori, D. Thomas hic, art. 3, nihil dicit. Quidam vero pulant, idem sensisse Origenem de unione illius anime, quod de creatione, hoc est, a principio simul fuisse creatam et unitam. Quod de Origene sentit Prateolus, verb. Origeniste. Ali existimant asseruisse Origenem, creationem illius anims, non vero unionem ad Verbum antecessisse conceptionem ex Virgine, et cum carne conjunctionem, quia nec Hieronymus, Epist. 61 ad Pamach., de erroribus Origenis, hune errorem illi attribuit; neque Epiphanius, in Epist. ad Joan. Hierosol., qua est 60 Hieronymi, neque in haeres. 64. Mihi duo vera esse videntur. Unum est, Origenem asseruisse, animam Christi, ob meritum quod ante corpus habuerit, recepisse unionem ad Verbum, quod notavit D. Thomas, lect. 4, super ad Hebr., et aperte legitur in Origene, d. cap. 6, ubi sic ait: Sed e£ umumn. spiritum esse cwm Deo, cui magis convenit quam huic anim (scilicet Christi), quae iía se Deo per dilectionem junait, ut cum eo ws spiritus mevito dicatur? Quod autem dilectionis perfectio, et neriti affectus sinceritas, hanc inseparabilem cum Deo fecerit unitatem, iia u£ non for(wita fuerit, nec cwm. persone acceptione aui2e assumpltio, sed cirtutum suarum. ei anerito delata, audi Prophetam ad eam dicentem: Dilegisti justitiam, et odisti iniquitatem, propéerea unc ie Deus, Deus tuus oleo. letitia, ele. JDülectionis ergo merito ungilur auima Christi, id est, cum Verbo Dei wn efficitur; ut autem declaret se loqui de hypostatica unione, subdit: Quod autem prae pariicipibus dicit, indicat, quia nou gratia spiritus ei, sicut Prophetis data est, sed. ipsius Verbi Dei in ea substantialis inerat plenitudo. Deinde vero certum etiam videtur, Origenem censuisse; Christi animam fuisse Verbo unitam, prius- quam corpori infunderetur. Ita enim illi attribuunt Hieron., Apol. cont. Ruffin., lib. 9; Damasc.,lib. 4, cap. 26; Niceph., lib. 17 Hisis, cap. 18. Et exicitato capite id plane colligitur, ut jam dicam. An vero censuerit, prius tempore esse creatam quam unitam Verbo, ut ad meritum unionis videtur esse necessarium, juxta supra dicta, q. 29, art. 41, vel, non obstante merito, putaverit, a principio suz creationis fuisse unitam Verbo, mihi incertum est. Si tamen attente legatur, videtur hanc posteriorem partem indicare; nam in principio ait, animam illam ab initio crea[ure, ei deinceps iuseparabiliter atque indissoeiabiliter Verbo infuesisse. Tota (inquit) totum vecipiens, alque in ejus lucem. splendoremque 4psa cedens. Quibus verbis unionem sine dubio hypostaticam describit, ut ex toto contextu facile constat. Et quia inferius dicit, raüone illius unionis anime ad Verbum, potuisse etiam carnem, media tali anima, Verbo uniri, ita ut ratione illius, Jesus Christus Dei Filius, sapientia et virtus appelletur; et tamen illam anime unionem dicit factam esse a principio creature. Et infra ait, per ejusmodi unionem, factam esse illam animam impeccabilem, semperque talem fuisse, quia ipu ita unita fuit Verbo.

2. Dico tamen primo, animam user Domini non prius tempore fuisse creatam seu existentem, quam corpori unitam. Hsc conclusio est de fide: primum, quia in genere, de anima humana id de fide est, ut ex prima parte suppono, et eleganter probat contra Origenem Cyrillus, lib. 4 in Joan., cap. 9, et Niceph., lib. 17 Histor., cap. 28, refert canonem quinte Synodi, ubi hoc. expresse definitur, non tantum in genere, sed etiam specialiter de anima Christi. Et in sexta Synodo, act. 11, id satis aperte docetur. Et a Leone Papa, Epist, 14, ubi contra Eutychetem sie ait: Arbitror enim, talia proloquentem, hoc habere persuasum, quod anima, quam Salvator assumpsit, prius iu celis sit commorata, quam de Maria Virgine uasceretur, eamque sibi Verbum i wlero copulavit; sed hoc catholice menies auresque mou toterant. Et infra subdit hunc errorem damnatum esse in Origene; et infra, loquens de Christo, ait: ZVou alterius tamen aature erat. ejus caro, quam mosira, nec. alio illi quam ceteris hominibus, anima est. inspivata principio. Idem bene confirmat Damasc., lib. 4 de Fide, cap. 6. Ratio vero est, quam eupra, in littera D. Thom., explicuimus, quia anima cum sit forma corporis, natura sua po- stulat ut in ipso corpore, et informando illud inciplat; anima vero Christi fuit vera anima, et ejusdem rationis cum aliis animabus humanis; ergo natura sua postulabat hunc modum inceptionis. asserere autem, ex speciali privilegio, et praeter naturam fuisse antea creatam, quam corpori unitam, et sine fundamento dicitur, quia nulla est auctoritas aut probabilis ratio ad hoc asserendum; et hereticum est, quia repugnat communi sensui, traditioni, et definitioni Ecclesie, et modo loquendi Scripture, quae eodem modo dicit, incepisse Christum ut hominem in utero et ex ulero Virginis, sicut alios homines.:

3. Dico secundo, animam non prius tempore fuisse unitam corpori, quam Verbo, neque e converso; atque adeo neque prius tempore extitisse, quam fuerit unita Verbo. Est hec conclusio :que certa ac praecedens, eisdem enim testimoniis et definitionibus probatur, et evidenter sequitur ex illa, suppositis qua dieta sunt sectione praecedenti; quia ibi ostensum est, partes humanitatis non prius fuisse inter se unitas, quam tota humanitas fuerit unita Verbo. Unde fit, neque prius fuisse animam unitam corpori quam Verbo, quia non potuit humanitas uniri Verbo, quin eidem uniretur anima. Rursus anima non prius tempore habuit existentiam, quam fuerit unita corpori, et ceomposuerit humanitatem existentem; ergo nec prius habuit existentiam quam unionem ad Verbum. Ac denique neque prius habere potuit unionem ad Verbum quam ad corpus, cum sine existentia non potuerit habere unionem ad Verbum, et non habuerit existentiam ante unionem ad corpus. Haie ergo tria simul tempore facta sunt, creatio seu existentia anime, assumptio, et conjunctio cum corpore.

SECTIO III. Utrum caro Christi prius fuerit concepta quam assumpta, vel an prius fuerit assumpta quam anime unita.

1. Praeter hereticos qui posuerunt, carnem Christi prius fuisse conceptam quam assumpiam, quos sectione 4 confutavimus, alii contraria via errarunt, asserentes illam carnem prius tempore fuisse assumptam, quam anime unitam. Quem errorem in antiquis hereticis non invenio, nisi fortasse illis tribuatur, qui animam rationalem Christo negarunt. Solum invenio referri Calvinum hunc errorem asseruisse, ex Canisio, lib, 3 de B. Maria, eap. 22, ubi in his, quae ex Ambrosio contra Calvinum objicit, significat eum ita sensisse; in verbis autem quibus ejus refert errorem, potius significat eum docuisse carnem Christi aliquando fuisse conceptam in utero Virginis sejunetam a Verbo. Unde et Prateol., et alii recentiores, qui Calvini hzreses referunt, hanc premittunt; cujus erroris nullum invenio fundamentum.

2. Dico autem primo: caro Christi, seu corpus Christi humanum non prius fuit conceptum quam assumptum, nec prius assumptum quam anims unitum. Loquor formaliter de carne, seu corpore humano, quia materia illa, ex qua fuit formatum Christi corpus, sine dubio prius extitit in rerum natura, quam fuerit unita Verbo, vel anim: Christi, ut per se constat; quia prius fuit unita hypostasi Virginis, sub forma sanguinis ejus. Conclusio ergo sic exposita est de fide definita in quinta Synodo apud Niceph., supra, et expresse sexta Synod., act. 41, jn epist. Sophronii, quae in act. 13 approbatur; et in Goneilio Ephes., can. 13, quibus locis dicitur, illam carnem simul fuisse carnem, et carnem Verbi, et Verbum non assumpsisse carnem, nisi animatam anima rationali. Et idem habetur in edicto fidei Justiniani imperatoris, etin Leone Papa, d. epist. 14. Optime Damasc., lib. 3, cap. 2, inquit: /Veque enim Deus Verbum gvaecistenta seorsum carni wnitus est; et infra: Carnem auumna rationali atque intellectuala auimatam condidil, e£ ejus hypostasis factum. est; ac proinde simul wi caro exlitit, simul quoque Dei Verbi cavo extitit, simul cavo animata vationis atque intelligentie particeps. ltem. Augustinus, epistola 3; Ambros., de Incarn., cap. 6 et 7; Theodor., Dialog. 92. ac denique optime Fulgentius, lib. de Incarn., cap. 3, circa finem: 7psa, inquit, acceptio carus fuit conceptio eirginalis; et infra: IVec caro sine Verbi Dei unitione potuit aliquatenus, qulliws vivi coitu seminata, in inlimo eulvc virginalis annasci. Non est igitur aliquod á nLervcallum temporis estimandum inter concept carnis initium, e£. concipiendee majestatis. adventum. Kt libr. de Fide ad Petr., capit. 18: Firmissime tene, e£ nullatenus dubites, ete.

3. Ratio vero est, quia carnis conceptio nihil aliud est quam ejus formatio, per quam fuit suis organis et membris conformata, et disposita ut apta esset ad animam rationalem suscipiendam; haec autem caro non prius tempore existit perfecte et ultimo disposita, quam uniatur anims rationali; hoc enim naturale est tali corpori, et ita fit in concepüione cujuseumque hominis, quod ultima dispositio non antecedat tempore introductionem forme; ergo ita factum est in Christo. Nam sine causa fingeretur aliqua praeternaturalis mora seu temporis distantia inter perfectam conceptionem carnis, et. introductionem anime. Rursus illa caro non fuit prius imperfecte, ut ita dicam, concepta, quam fuerii perfecte formata et disposita, ut nune suppono ex dicendis infra, q. 33; ergo simpliciter et absolute, nullo modo, nec perfecte, nec imperfecte fuit prius concepta, quam unita anims; ergo nec potuit prius esse assumpta quam anime unita,cum non potuerit prius esse. assumpta quam concepta. Neque e contrario poluit prius esse concepta quam assumpta, cum non prius fuerit animata quam assumpta, ei simul fuerit concepta et animata. Quin potius, etiam si quis fingeret illam carnem prizs fuisse imperfecte conceptam seu dispositam, quam fuerit perfecte disposita et animata, nullo modo deberet asserere fuisse unitam Verbo illo priori tempore, in quo imperfecte disponebatur, et nondum erat animata; quia nondum componebat humanitatem, neque erat corpus vere ac perfecte humanum; Verbum autem non prius tempore unitum est alicui nature quam humanitati. Quanquam illud suppositum falsum sit, ut dixi.

4. Dico secundo: Verbum, assumendo corpus, simul tempore assumpsit omnes partes integrales corporis humani formales, non materiales. Quam partium distinctionem suppono ex Aristotele, lib. 4 de Gener., cap. 5, et ex illa facile declaratur tota conclusio: nam Verbum simul assumpsit totum corpus perfeetum et orgeanicum, constans ex omnibus membris, seu partibus organicis; ergo has omnes partes simul assumpsit. Quod intelligendum est modo accommodato humans nature, id est, de partibus illis quas homo requirit, prout est in statu sus conceptionis perfecte; sunt enim quaedam partes quae postea acquiruntur, ut, verbi gratia, dentes, etc., quas habere in principio conceptionis esset monstrosum et praeternaturale, et has non assumpsit Verbum, sed postea, tempore accommodato. Et similiter non assumpsit a principio partes organicas in perfecta quantitate, sed, successu temporis, acquisivit et assumpsit partes materie, usque ad quaniitalem perfectam; et hoc modo non assumpsit simul omnes materiales partes.

SECTIO I. Utrum anima rationalis fuerit prius natura unita Verbo quam carni.

1. Ratio dubitandi esse potest, quia ordo, seu prioritas nature, solum est inter causam et effectum; sed unio animx ad Verbum nullo modo est ratio vel causa unionis ejusdem anim: ad corpus; neque enim illa anima unita fuit corpori, quia assumpta fuit a Verbo, cum uniri corpori conveniat ili natura sua, et commune sit omni animae, non vero unio ad Verbum; ergb nulla ratio est propter quam illa unio sit natura prior. E contrario vero potius videtur prior unio ad corpus, quia est aliquo modo ratio et causa alterius unionis; anima enim assumpta est, quia est pars humanitatis, cujus assumptio est primo et per se intenta; sed anima est pars, quia est forma informans corpus; ergo ideo assumpta est, quia est forma corporis; ergo quia unita est corpori; ergo haec unio est natura prior. Et confirmari potest hsc ratio, quia unio ad Verbum est ad subsistendum; sed anima hominis prius natura informat corpus, quam inteliigatur aliquo modo subsistens, quia quamdiu est in corpore, non subsistit ut quod, sed est ratio subsistendi toti humanitati; ergo non potuit anima Christi prius natura trahi ad subsistendum per unionem ad Verbum, quam fuerit corpori unita.

2. Omissa opinione Durandi, qui nullum naturse ordinem in hac assumptione admittit, quam infra tractabimus, aliquorum sententia est, animam prius natura fuisse unitam corpori, quam Verbo. Ita aperte sentit Scot., dist. 2, q. 2, 8 Ideo quantum, etc. Et Palud., q. 2, in solut. argum.; isti enim asserunt humanitatem prius assumptam esse quam animam, unde necessario sequitur, animam prius natura composuisse humanitatem informando corpus; sed ipsorum fundamentum infra in propria quaestione tractabimus. Cajetanus etiam, qui hae quaestione, art. 3, negat animam, dum informat corruptibile corpus, subsistere, videtur consequenter eodem modo debere opinari; nisi fortasse aliter in hoc sentiat de Christi anima quam de aliis, quod eo loco ipse non explicat. Ut breviter respondeam, distinguo illum duplicem ordinem, quem D. Thomas, art. 5, attingit, scilicet intentionis et executionis; dicitur enim prius in intentione id, quod primario intenditur, et propter quod aliud fit; in executione vero illud est prius, a quo incipit operatio agentis.

3. Dico ergo primo, ordine intentionis, unionem anims ad corpus esse aliquo modo natura priorem unione ejusdem ad Verbum. In hac non videtur esse posse controversia, quia, ut infra dicemus, assumptio totius humanitatis est primario intenta; in ea vero continetur unio partium inter se; unde anima est a Verboassumpta propter unionem ad corpus, ut illa mediante assumeret totam humanitatem; ergo unio ad corpus fuit, sub hac consideralione, intentione prior.

4. Dico secundo: ordine executionis, prius naiura anima est unita Verbo quam corpori. Hec sumitur ex D. Thoma hic, art. 5, ad 1, ei ex aliis principiis doctrins ejus, ut infra videbimus. Tenet etiam Cajetanus hic, art. 4 et 5b; Capreol., in 2, dist. 1, art. 3, ad arg. secundo loco induct. cont. 4 conc., S8 Ad aliud quod tangitur in illa confirmatione, ubi eamdem doctrinam ex RUN refert. "Tenet etiam Richardus, in 3, dist. 2, art. 2, q. 2; Gabr., q. unica, art. 2; Altisiod., lib. 38 Summa, tract. 1, c. 4, q. 2, et alii omnes, qui sentiunt, animam prius natura esse assumptam quam humanitatem totam; hoc enim verum esse non potest, nisi anima prius sit unita Verbo quam corpori; quia, si anima prius esset unita corpori, prius esset composita tota humanitas, quam anima assumpta; ergo in subsequente signo nature, prius assumpta esset tota humanitas quam anima, nam postquam intelligitur existens tota humanitas, nihil intelligitur prius assumi quam illa, ut ex sequentibus magis constabit. Videtur etiam ita insinuare Auguslinus, epist. 99, ad Evod., q. 2, dum ait, Verbum creasse sibi aumanm, et illqm imaniscuisse corpori mor(ali. Ratione declaratur primo, quia unio anima ad Verbum non pendet ab actuali unione ejusdem anime ad corpus; ergo non est posterior illa, etiam ordine naturse. Patet consequentia, nam id proprie est posterius natura alio, quod ab illo pendet; ordo enim nature non est sine ordine causae et effectus (sub nomine causae comprehendendo omne id quod in causa praesupponitur, ut ab illa fluat effectus); ordo autem causes et effectus neque intelligi potest sine dependentia. Antecedens patet, quia dissoluta unione anime ad corpus, mansit integra unio anime ad Verbum; ergo signum est hanc non dependisse ab illa.

5. Objectio. — Responsio. — Dicetur fortasse, illam unionem anime ad Verbum, que in principio facta est, non mansisse eamdem numero, sed illa dissoluta, aliam in eodem instauti factam esse. Sed hoc omnino alienum est a mente Sanctorum, ut patet ex his quos supra citavi, disp. 9, sect. 1; Bernard., lib. 5 de Consid.; Leone Papa, serm. 9 de Nativ., et serm. 10, 17, 19 de Passio., et aliis quos infra, tractando de Christi morte, referam, qui non solum aiunt corpus et animam mansisse unita Verbo, sed etiam priorem unionem illarum partium indissolubilem permansisse, quod non esset verum, si, ablata priori unione, alia suecederet. Et hunc etiam esse sensum D. Thom: notavimus supra, art. 4, ad 3. Denique hoc signo utuntur Patres ad explieandum unionem animw ad Verbum esse majorem et excellentiorem quam ad corpus, quia hsc dissolvi potuit, non illa; si autem prima unio esset dissoluta, et alia facta, nulla esset excellentia nec perfectio. Aliter responderi potest, hanc unionem animae ad Verbum dependisse in fieri ab unione ad corpus, quamvis non in conservari, et ita in fieri fuisse natura posteriorem. Sed hsc responsio, licet quoad ordinem seu successionem temporis locum habeat, et in simili admit- tatur a Div. Thoma, articul. 4, ad 3, tamen quoad ordinem nature non placet, quia si in fieri fuisset illa dependentia, maxime quia anima non fuit unita Verbo in principio, nisi ratione totius humanitatis: nulla enim alia causa esse potest, propter quam oporteat supponi ordine nature unionem anime ad corpus, ante unionem ejusdem ad Verbum; sed hoc dici non potest consequenter, nam si anima in illa prima unione tantum esset unita ratione totius humanitatis, soluta humanitate, et consequenter ablata unione ad illam, non potuisset manere eadem numero unio ad animam; si ergo fuisset dependentia in fieri, necessario fuisset in conservari, quod ex sequentibus evidentius patebit, et ex supra dictis, disp. 14, de assumptione forms materialis in natura irrationali idem constare polest; diximus enim ibi, hujusmodi formam ita uniri hypostatice media tota natura, si assumatur, ut ex vi illius assumptionis non possit manere unita, si tota natura dissolvatur, et separetur a persona.

6. Quo ordine ves subsistunt, eodem assumi oporiet. — Unde sumitur secunda ratio, ad quam explieandam suppono, id quod existimo certum, animam Christi Domini factam esse per creationem, sicut animas aliorum hominum, ut expresse et eleganter docet Hieronymus, lib. 2 Apologie 1 contra Ruffin., circa princ.; et August., dicta epist. 99; et Leo Papa, epist. 44, quorum verba supra citavi, quia, sicut illa anima est ejusdem nature cum nostra, ita habuit eamdem naturalem originem, et productionis modum; unde fit, illam animam fuisse per se productam, et non tantum comproduetam cum tota natura, quia hoe est proprium materialis torms; ex his ergo formatur secunda ratio hujus sententis, quia anima humana, natura sua, prius natura subsistit quam uniatur corpori; ergo in Christi humanitate, prius natura" assumpta est quam uniretur corpori. Consequentia, quamvis enervari possit ex doctrina Cajetani hic, art. 1, circa ad 2 (negat enim oportere, in hae assumptione servari ordinem subsistendi, qui in propria persona servatur), mihi tamen videtur evidens, ut ibi etiam notavi. Et probatur aperte in praesenti materia, quia, si in aliis hominibus anima prius natura subsistit quam uniatur corpori, ergo, ut in Christo non habeat propriam subsistentiam prius natura quam unionem ad corpus, necesse est ut supernaturaliter impediatur; non impeditur autem propria subsistentia, nisi! per assumptionem, ut supra, q. 2, ostensum est; ergo necesse est ut in illo priori nature assumatur. Quam rationem simili discursu latius. persecuti sumus supra, disp. 10, sect. 9. Antecedens hujus rationis philosophicum est, et ideo non tam est disputandum hoc loco, quam supponendum. Sumitur autem ex D. Thoma, 4 p.. q. 75, articulo secundo, et q. 76, articulo primo, ad 5, ubi id aperte docet, et ex eodem D. Thoma, 1 p., q. 45, articulo quarto, ubi ait creari, esse proprium subsistentium; sicut ergo anima prius natura creatur quam uniatur corpori, ita etiam prius natura subsistit; actio enim, per quam anima unitur corpori, distincta est a creatione, et quasi extrinseca illi, unde illam supponit perfecte terminatam, quoad omnem efficaciam ejus, neque illam potest impedire.

7. Objectio. — Responsio. — Dicetur for.tasse, hoc argumento solum probari prius natura existere, sicut etiam anima Christi prius natura creata est quam uniretur Verbo, et tamen non fuit prius natura subsistens. Respondetur: aliud est loqui de creatione secundum naturalem modum, et efficaciam suam, aliud prout aliquo modo impedita seu preventa per assumptionem supernaturalem; creatio enim de se, et ex natura sua, sicut postulat ut fiat ex nullo subjecto, ita ex naturali sua efficacia habet ut ultimo terminetur ad rem subsistentem per se, nisi praeveniatur; quod ita etiam declaratur, quia, licet subsistentia sit etiam ex natura rei distincta ab existentia, tamen est modus intrinsecus, et quasi complementum ejus; et ideo creatio, per quam res producitur, ut existat eo modo quem intrinsece et ex natura sua postulat, de se terminatur ad rem subsistentem, et non tantum existentem. Et ideo non est simile de creatione anime Christi comparata ad assumptionem, quia per assumptionem praevenitur et impeditur creatio, ne usque ad subsistentiam perveniat; etideo ipsa unio ad Verbum est quasi complementum quoddam creationis, altiori tamen modo quam per creationem fieret; et ideo dixit Leo Papa, epist. 11, et Augustinus, praecedenti disputatione citatus, animam Christi ita fuisse assumptam, ut ipsa assumptione crearetur; at vero unio ad corpus, ut dixi, est magis extrinseca et posterior, et supponit creationem completam et terminatam, quantum natura sua potest, et ideo supponit terminum ejus, non solum existentem, sed etiam subsistentem. Adde, in opinione asserentium, in humanitate Christi et anima ejus non esse existentiam creatam, magis necessario dicendum esse, animam Christi prius natura esse unitam Verbo, quam corpori; quia negari non potest quin anima rationalis prius natura existat quam corpori uniatur.

8. Ordo naturae ex duplici capite. — Ad rationem ergo dubitandi in principio positam respondetur, quanquam inter has uniones non interveniat propria ratio causce per se, intervenire tamen quamdam rationem naturalis ordinis, quatenus unus modus existendi natura sua supponitur alteri; sicut enim in causa efficienti, subsistentia supponitur ordine nature operationi, non quia sit formale et principium per se illius, sed quia est connaiuralis modus essendi ipsius principii, qui prior est in unaquaque re, et magis intrinsecus quam operatio, ita in anima rationali, qua est perfectissima forma, quamvis subsistentia non sit ratio informandi, tamen, quia est modus connaturalis, et maxime intrinsecus ipsius anims, praesupponitur ordine nature eausalitati etiam formali ipsius anime; et propterea unio, per quam impedita est illa subsistentia, eodem ordine nature antecedit unionem ad corpus. Unde ad aliam argumenti partem, nego actualem unionem ad corpus esse in ordine executionis rationem assumendi animarn, sed tantum in ordine intentionis; in executione vero sicut anima creatur et subsistit ut uniatur corpori, ifa etiam: eodem ordine assumpta est.

9. Ad confirmationem, negatur animam humanam in corpore non subsistere, in quo certe Cajetanus non loquitur consequenter. Primo, quia si anima prius natura subsistit, ut probatum est, quam uniatur corpori, necesse est ut in eodem instanti sit subsistens, in quo unitur, et consequenter eodem modo manebit semper in corpore; quia non magis repugnat subsistentisde unio ad corpus in sequenti tempore, quam in primo instanti; prima vero consequentia probatur, quia impossibile est ut forma habeat prius natura aliquem positivum et realem modum subsistendi in aliquo instanti, et tamen quod in eodem instanti illo privetur, est enim hae manifesta implicatio contradictionis; et ideo anima Christi, in primo instanti sus: creationis non habuit subsistentiam creatam, cum illo instanti illa privata fuerit. Secundo, quia post resurrectionem anima vere informabit corpus, et nihilominus manebit subsistens; ergo et nune est subsistens in corpore; quam consequentiam imme- rito Cajetanus negat; nam, si modus unionis ad corpus per modum form non repugnat formaliter cum subsistentia, ergo utrumque habebit anima, quia de se est apta ad subsistendum, et ideo separata a corpore subsistit; ergo si in corpore non habet impedimentum, etiam ibi subsistet; si autem illa unio ad corpus formaliter repugnaret cum subsistentia, neque in corpore glorioso posset anima esse subsistens. Neque enim dici potest, in eo statu ex speciali miraculo fore animam subsistentem et informantem, tum quia, si anima ex natura sua hunc modum existendi non requirit, dum est in corpore, sine ratione et fundamento tale miraculum ponitur; tum etiam quia si est aliqua repugnantia naturalis inter illos modos, unus includet proximam negationem alterius, sicut modus existendi per se et in alio, et ita nulla ratione poterunt conjungi; quod si non ita opponuntur, nec naturaliter repugnabunt, et ita re vera est, ut jam explicabo. Quod vero Cajetanus dicit, animam rationalem in principio suae creationis individuari a corpore, in resurrectione vero individuare corpus, commentitium est, ex falsa metaphysica profectum, et introdueens in Theologia falsam de resurrectione doctrinam; sed non possumus hoc loco omnia prosequi.

10. Quomodo stet in anima rationali subsislentia cum informatione. — Tertio, ratio propria hujus est, quia modus, quo anima rationalis informat materiam, non repugnat formaliter cum subsistentia, quia anima rationalis non ita informat, ut illius esse seu existentia terminetur, sustentetur, aut pendeat a materia, in quo differt ab aliis formis materialibus; et ideo potest simul informare et subsistere, quia modo subsistendi non repugnat quelibel unio substantialis cum alio, sed solum unio ad terminum ipsius existentia, a quo ipsa aliquomodo pendeat, ut a sustentante; sic enim, ut statim dicam, ipsa materia est suo modo subsistens, quamvis conjuncta sit formae, et natura divina, seu Verbum, non desinit esse subsistens propter unionem ad humanitatem, quia unitur illi ut sustentans illam; sic enim anima, cum unitur materie, potius continet, et quasi terminat ipsam, quam sustentetur ab illa. Et hoc maxime necessarium est dicerein opinione Thomistarum, asserentium, ipsum esse prius natura convenire anime rationali, et ab illa communicari corpori, et toti homini; quae est sententia D. Thome, 4 p., q. 76, art. 1, ad 5, et 2 contra gent., c. 68, quibus locis Cajet. et Ferrar. late hoc docent; illud enim esse, in eorum sententia, vel est ipsa subsistentia, vel supponit illam. Ac denique hanc sentenliam tenet aperte D. 'Thomas, 4 p., q. 75, art. 2, ubi definit animam esse subsistentem, et clare loquitur de anima actu informante corpus; et ideo in solutione ad primum dicit, subsistens, ut sic, excludere inhrerentiam aecidentis et forme materialis, non tamen imperfectionem partis, unde concludit, animam humanam esse subsistentem, ut quiddam incompletam, ad eum modum quo pars integralis subsistit in toto; nam illa re vera habet suam partialem subsislentiam, quam retinet, cum dividitura toto. Eamdem sententiam late docet idem Div. Thomas, Qusst. disputat., de anima, art. 1, per totum, et art. 6.

11. De forme sanguinis assumptione.—Sed hec sufficiant de physica quaestione. Aliqui enim volunt, etiam si in aliis hominibus anima actu informans non habeat modum subsislendi proprium, nihilominus in Christo esse proprie unitam ad subsistendum, eodem modo quo fuit in triduo, quando erat separata a corpore, quia subsistere in alio minus repugnat cum actuali informatione corporis, quam in se et per se subsistere per propriam subsistentiam; sicut supra dicebamus, minus repugnare unam naturam subsistere in duabus alienis personis, quam in aliena et propria. Sed hoc sicut improbari non potest sufficienter, ita nec probari; sine fundamento enim videtur talis modus unionis tribui animae Christi, si non est illi naturale in corpore subsistere. Ex quo obiter infero, si verum est sanguinem non informari anima rationali, in ea unione quasi partiali, qua intelligimus sanguinem esse unitum Verbo, non posse convenienter dici, formam sanguinis prius natura esse unitam Verbo, quam su: materie; quia illa non est forma subsistens, et ita ex natura sua non est capax talis unionis, nisi ratione totius; quod satis manifestat ordo resolutionis, quia illa forma non potest separari a sua materia, quin etiam separetur a Verbo, quia per separationem a niateria desinit esse simpliciter, cum sit materialis forma.

SECTIO II. Utrum caro Christi fuerit prius natura unita Verbo, quam animae rationali.

1. Ratio dubitandi est eadem quae in praecedenti, scilicet, quia unio carnis ad Verbum non videtur ullo modo fuisse causa unionis ad animam; ergo non est cur sit prius natura; alioqui vero caro seu materia non est capax subsistentie, nisi ratione anims; quia anima est, quae suam subsistentiam communicat corpori, ut paulo antea, ex D. Thoma, referebamus; ergo per unionem ad animam fit caro capax subsistentie; ergo illa unio est natura prior quam unio ad Verbum, quae est ad subsistendum. Et confirmatur, quia earo nou est assumpta nisi ut humana, ut D. Thomas docet, art. 4, et videtur certum ex communi doctrina Patrum; sed caro fit humana per informationem anime rationalis; ergo per eamdem fit assumptibilis; ergo prius unitur animae quam Verbo. Et ita hanc sententiam videtur tenere D. Thomas hic, art. 4, ad 3, ubi inquit: Unione personali, prius secundum intellectum oportet quod cavo uniatur aniqwe, quam Verbo, quia ex unione ad animam habet, quod sit unibilis Verbo inm persona; et idem indicat art. 1, ad 3, ubi Cajetanus idem sentit, et inter Thomistas videtur frequens heec sententia; eteamdem tenet Scotus supra, dum ait humanitatem prius esse assumptam, quam carnem; assumptio enim totius humanitatis supponit conjunctionem carnis ad animam. Idem sentit Bonavent., in 3, d. 2, art. 3, q. 1; Palud., q. 2, art. 3; Alens.,3 p., q. a, memb. 5. Et favent Patres dicentes assumptum esse corpus mediante anima, quos infra referemus. i

2. Nihilominus, supposita distinctione supra data de duplici ordine intentionis et executionis, dico primo: ordine intentionis prior est unio carnis ad animam, quam ad Verbum. Hoc sensu intelligendum puto citatum locum D. Thome, quoniam alias non satis sibi constaret, ut statim patebit; constat etiam haoc conclusio ex illa communi loculone Patrum, corpus esse assumptum mediante anima, quam infra late explicabimus. Ratio vero est, quia corpus non est assumptum, nisi propter animam, seu propter totam humanitatem, quia resultat ex unione corporis ad animam; ergo hsc unio intelligitur ordine intentionis antecedere.

3. Objectio. — Responsio. — Dico secundo: ordine executiouis caro est prius unita Verbo quam anims. Hane conclusionem sumo ex D. Thoma hic, art. 5, ad 4, ubi dicit, ordine execulionis partes prius natura esse assumptas, quam totam humanitatem; ex hoc enim aperte sequitur, secundum eumdem ordinem executionis, carnem prius natura esse assum- ptam quam informatam anima, quia, si prius deberet informari, et media hac informatione assumi, cum per illam informationem constituatur humanitas tota, necessario prius natura esset assumenda humanitas tota, quam caro. Eamdem sententiam significat Altisiod., lib. 3S$ummme, tract. 4, cap. 1, q. 2, ubi ponit duas uniones partiales anims et carnis ad Verbum, per quas sumpta est tota humanitas. Eamdem significat Richard., in 3, dist. 2, art. 2, q. 2, ad 1; et Abulen., Parad. 2, c. 42, dicens prius natura fuisse assumptas animam ei carnem, et consequenter humanitatem. Idem Capreolus, Herveus, et Cajetanus, citati sectione praecedenti. Rationes vero sunt fere eedem quae tacte sunt sectione praecedenti. Prima, quia hic unio ad carnem, quatenus substantialis unio est cum materia ipsa, non pendet ex unione ad animam; mansit enim immutata post separationem anims, sicut de unione anime probatum est, nam est eadem ratio. Dices: hoc argumento probaretur, illam carnem fuisse assumptam, etiam ante ultimam dispositionem ad animam, quia etiam illa unio fuit conservata, ablata dispositione; hoc autem falsum est, quia, licet illa dispositio non fuerit quasi vinculum intrinsece conjungens carnem cum Verbo, fuit tamen dispositio praevia requisita, saltem secundum ordinationem divinam, quia illa materia non erat assumptibilis secundum se, sed prout humana, et proxime disposita ad formam hominis; et ideo potuit illa. unio prerequiri ordine nature ad fieri illius unionis, quamvis illa unio semel facta conservari potuerit, ablata illa dispositione; ergo idem dici posset de actuali anime informatione. Sed imprimis jam hinc habetur, illam unionem partialem materie esse factam in ipsa entitate materi:€ secundum se, iadependenter ab actuali unione ad animam rationalem. Deinde, quod hac actualis unio ad animam ordine nature antecesserit per modum conerus dispositionis, posset quidem theologice sustineri, si cum veris philosophie et metaphysice principiis constaret; et idem dico de ultima dispositione, seu organizatione corporis, ut infra explicabo.

4. Materia ex se, non a forma subsistit. — Quod autem id repugnet, ostenditur secunda ratione, quia materia, prius natura quam uniatur forma, est subsistens propria partiali subsistentia quam ex se habet; ergo et in Christo prius natura debet intelligi illa materia unita Verbo, quam uniatur anime ratio- nali, Antecedens supponendum est ex philosophia, nunc solum indicatur breviter fundamentum ejus: materia enim, ut uniatur formie, supponitur tanquam substantiale et reale subjectum generationis, atque adeo ut habens aliquam entitatem realem actualem, sine qua neque concipi potest reale subjectum; et consequenter ut ex se habens suam partialem - subsistentiam, ut etiam ex littera D. Thomae notavimus, art. 4, ad 3, nam existentia est, qua constituitur entitas actualis, et quae per realem efficientiam communicatur; rursus hec existentia materie natura sua talis est, ut non innitatur alteri tanquam subjecto, vel susientanti, et ideo natura sua secum affert suum partialem terminum subsistentiz, quem materia conservat sub quacumque forma, sicut et existentiam; sicut enim materia substat utrique termino generationis, ut quid existens, ita etiam ut quid subsistens, quia re vera supponitur ut existens ex se et per se; hic enim modus existendi videtur quidem intrinsece includi in conceptu et ratione primi subjecti naturalis generationis; et ideo sieut materia retinet sub quacumque forma eamdem numero entitatem actualem, et partialem existentiam, ita et partialem subsistentiam; sicut ergo materia prius natura existit, quam subjiciatur generationi, vel quam uniatur forms, ita et prius natura subsisüt. Jam vero prima rationis hujus consequentia probanda est eodem modo quo alia similis in sectione praecedenti probata est, tum quia eo ordine intelliguntur ist? partes humanitatis assumpte a Verbo ad subsistendum, quo in propria hypostasi subsisterent; tum etiam quia ex natura rei in generatione humana, materia ordine nature preintelligitur subsistens introductioni forms, per propriam parlialem subsistentiam creatam; ergo eodem modo fuisset in humana Christi generatione, nisi impedita esset illa materia, ne haberet propriam subsistentiam; non est autem impedita nisi per assumptionem; ergo intelligenda est assumpta in eodem signo et ordine nature, quo per propriam subsistentiam esset terminanda. Quod accommodate explicari potest, sumpto exemplo ab instantü mortis Christi, in quo, recedertte anima rationali, intelligimus formam cadaveris introduci in illam materiam, cui introductioni intelligimus etiam supponi eamdem materiam unitam Verbo, et subsistentem in illo; ita enim fuit unita toto tempore praecedente illud instans, et illa unio immutata permansit, ut dictum est; ad hunc ergo modum intelligendum est, accidere in materia terminata propria subsistentia, in aliis naturalibus generationibus; in generatione autem humana Christi fuisse ordine nature praeventam per assumptionem, ne propria subsistentia subsisteret.

5. Sed retorqueri potest ratio facta, nam materia prima in homine non prius natura existit quam uniatur anime; ergo nec prius natura subsistit, quia subsistentia est terminus existentie in nostra sententia; ergo in Christo non potuit caro prius natura uniri Verboquam animse, cum ad subsistendum unita sit. Primum antecedens patet, quia materia pendet in existentia a forma, juxta probabiliorem philosophorum sententiam; ergo non potest prius natura existere quam a forma informetur, quia non potest effectus esse prior natura sua causa, nec materia potest concipi existens, nisi dependenter ab ommibus causis requisitis ad suam existentiam, ex quibus una est forma illi unita.

6. Hoc argumentum pendet ex multis principis philosophicis, qua hoc loco expendi non possunt. Primo ergo adhuc est in controversia positum, an materia secundum naturam partieularem ae propriam pendeat in suo esse intrinsece a forma informante. Si quis enim hoc neget, et dicat, solum ob debitum ordinem universalis nature, semper esse sub aliqua forma, nec posse naturaliter aliud accidere, sicut non potest dari vacuum, facile eludet argumentum factum, evertendo illius fundamentum. Secundo, admittendo illam dependentiam, responderi potest, eam nihil obstare quominus materia prima sub alia ralione causae sit prior natura; negari enim non potest quin in aliis compositis extra hominem sit prior natura quam forma, qua ab illa pendet in existendo, et quam actio eductiva talis forme, ad quam materia ut subjectum supponitur; et haec ipsa praesuppositio est queedam prioritas nature, ul constat ex Aristotele, in Postpredicam. Unde, juxta probabilem distinctionem supra positam, disp. 8, sect. 1, de duplici dependentia, una per realem influxum in ipsum esse rei, alia pernecessariam ac naturalem connexionem, probabilissimum est existentiam materie pendere a forma tantum posteriori, non autem priori modo, sed a solo Deo, a quo sub quacunque forma per eamdem actionem conservatur. Quod si verum est, facile intelligitur quomodo cum hae dependentia stet priorias nature simpliciter, quia, absolute lo- quendo, materia existens et subsistens supponitur illi actioni qua form unitur, licet, secundum quid, et ut intelligitur habere omnia requisita ad existendum, sit posterior in alio genere cause. Nec aliquid refert quod illa causa sit formalis, etita in suo genere perfeetior, quia id, quod minus perfectum est, solet esse ordine generationis et executionis prius, quia absolute et simpliciter praesupponitur, ut aliud fiat. Unde dicitur ultimo, quod, licet materia existens pendeat a forma, non tamen ab hae vel illa forma, et ita in priesenüi unio materie corporis Christi ad Verbum non pendet ab unione cum anima, et hac ratione dicitur illa materia prius natura uniri Verbo quam anime, quia et unitur unione independente abunione cum anima, et unitur Verbo, ut sit apta uniri anime, quia non potest ei uniri, nisi ut habens actualem entitatem et subsistentiam. Et, licet in hoc possit considerari mutua prioritas secundum diversas rationes, tamen in ordine ad executionem, haec, quae respicit materiam secundum se, et ut est prinum fundamentum totius mutationis, videtur simpliciter prior.

7. Ad rationem ergo in principio positam, patet solutio ex dictis: sicut enim materia subsistens, ordine nature et causae materialis, antecedit unionem ad formam, ita, in hoc mysterio, unio ad Verbum, per quam impedita seu suppleta fuit propria subsistentia, antecessit ordine nature, et participavit eamdem rationem causa, respectu alterius unionis. Negatur autem materiam non esse capacem suse partialis subsistentie, nisi ratione forme informaniis; per suam enim entitatem intrinsece est capax illus, quanquam cum ordine et dependentia a forma in genere cause formalis; haec enim dependentia non repugnat subsistentie, sicut nec repugnat illi dependentia ab efficiente, sed solum dependentia a termino intrinseco, seu sustentante. Qum vero dicitur, materiam illam non fuisse assumptam secundum se, seu ut materiam remotam, sed ut humanam, seu ut partem humane nature jam informatam forma, respondetur hoec esse verum secundum ordinem seu durationem temporis, ut supra dictum esi; secundum ordinem autem nature, necessario prius assumi debuit, ut in eodem instanti posset ultimate disponi et informari, et esse pars actualis humana nature. Unde, secundum ordinem nature loquendo, non est assumpta illa materia ut facta jam caro humana pro illo signo, sed ut fieret caro humana pro eodem instante temporis in subsequente signo natures.

SECTIO III. Utrum caro sit prius natura unita Verbo quam anima, vel e contrario.

1. Comparavimus in singulis partibus supra dictas duas uniones; nunc superest ut partes ipsas conferamus in ordine quo unite sunt Verbo; in ordine enim quo unite sunt inter se, non sunt comparabiles; sic enim mutuam habitudinem dicunt, et simul ad invicem unite sunt;in ordine vero ad Verbum comparabiles sunt, quia distinctas habent parüales uniones. Videtur autem nullus esse ordo naturze inter illas, quia neque una est ratio alterius, neque altera pendet ab altera. Et hanc sententiam videtur sequi Richard., in 9, d. 2, q. 2, et eamdem a fortiori tenet Durand. ibi, q. 2. Aliunde autem videtur animam prius natura assumptam fuisse quam carnem, quia caro assumpta est mediante anima. Breviter tamen, supposita distinctione de ordine intentionis et executionis:

2..Dico primo: ordine intentionis, anima prius natura assumpta est quam caro. Sumitur ex D. Thoma, art. 4, et ex illa locutione communi, animam fuisse medium ad carnem assumendam, quam in sectione sequenti lalius explicabo. Et ratio est, quia, licet primaria intentio fuerit ad totam humanitatem, tamen, comparando partes inter se, corpus assumptum est propter animai, quae principalior est, et quasi finis ejus; est ergo anime unio prior in hoc ordine.

3. Simpliciter loquendo, corpus anime pra assumptum. — Dico secundo: ordine executionis utraque pars potest dici prius assumpta quam alia,in suo genere causae; simpliciter tamen assumptio corporis videtur antecedere hoc ordine nature. Explicatur prior pars, nam, quatenus corpus non potest subsistere in rerum natura, nisi dependenter ab anima informante, ideo potest aliquo modo dici anima prius natura assumpta in genere caussa formalis; tamen, quia creatio anims supponit corpus dispositum,in quo creatur,quod corpus, ut supra dictum est,includit materiam subsistentem, ideo in genere causae materialis supponi dicitur assumptio carnis. Et hinc declaratur ultima pars, nam materia simpliciter supponitur creationi anima et est fundamentum tolius generationis; supponitur autem subsistens, et in eo instanti non potuit subsi- stere nisi subsistentia Verbi; ergo supponitur etiam assumpta ad sic subsistendum. Et confirmatur, quia in quacunque generatione humana ita accidit, quod materia proxime disposita simpliciter supponitur ordine nature creationi anima; supponitur autem existens et subsistens, ut declaratum est; ergo idem ordo servatus estin Christi conceptione, juxta discursum in superioribus sepius inculcaium. Denique confirmatur, quia optime quadrat, ut ordo executionis sit contrarius ordini intentionis; quia, licet perfectiora sint magis intenta, lamen executio a minus perfectis, uti a fundamentis, inchoari solet. Et ad hoc explicandum conferre potest exemplum Cajetani de zedificante domum, in qua fundamentum aliis partibus supponitur, et ideo cum successive fit domus, prius tempore jacitur fundamentum; ac proinde, etiamsi quis haberet vim seedifieandi domum in instanti, intelligeretur ordine nature prius esse jactum fundamentum ;ita ergo in hac assumptione intelligimus prius natura esse assumptum id, quod est tanquam fundamentum ceterorum.

SECTIO IV. Utrum caro sit assumpta mediante anima, et anima mediante spiritu.

1. Quidquid in hoc titulo ad quaestionem de re pertinet, in superioribus explicatum est; solum proponitur ad explicandas has locutiones Patrum, et quomodo doctrina tradita illis accommodetur. Quod enim caro assumpta sit per animam, aut mediante anima, omnino certum est; ita enim loquitur sexta Synodus, act. 98, in Confess. fid. Constantini, missa ad Leonem II, et ab eodem per epistolam decretalem, quae ibi habetur, approbata. Sic etiam Nazianzenus, orat. 35, circa finem, et orat. 42, post medium, et orat. 51; Damascenus, lib. 3, c. 6; Origen., 1 Periarch., c. 6; ct Augustinus, de Agone Christ., c. 16, et in epist. 3; et Rufinus, in Expositione Symbholi, circa illa verba: Qui conceptus est de Spiritu Sancto ex Maria Virgine; et eodem modo dicunt hi Patres, animam fuisse assumptam per mentem, seu mediante spiritu, ut explicuimus circa litteram art. 2. Et hunc modum loquendi imitati sunt omnes Theologi cum D. Thoma hic, et Magistro, in 3, dist. 2, licet Durandus solum secundum intellectum hanc rationem medii admittat, de cujus opinione sequente sectionedicetur.Et Gabriel probabile putat animam non esse medium, si materia notest im- mediate assumia Verbo; et Almainus non longe est ab eadem sententia. Sed, licet illa ratione probetur, non omnem rationem medii anime convenire, non tamen inde sequitur animam non esse medium; fit enim argumentum ex puris particularibus. Unde illa sententia absolute non est probabilis, cum tot Patribus repugnet; idque magis ex dicendis constabit.

9. Muitiplet ratio medii ad assumendum. — Ut ergo hujus locutionis sensus intelligatur, advertendum est, variis modis existirnari posse, animam fuisse medium ad assumendam carnem. Primo, ut sit quasi vinculum inter Verbum et carnem, sicut. punctum est medium quo unitur una pars linez alteri. Secundo, ut anima tantum sit, que immediate assumitur; corpus vero dicatur assumi tantum ratione anime; quomodo accidentia dici possunt assumi media substantia. Tertio, dici potest medium, quia in re ipsa prius natura assumitur, et est quasi via utaliud assumatur; ut in sdifieatione domus, erectio parietum potest dici medium quo pervenitur ad tectum; et hoc vocarunt medium quod, Scot. supra, et Cajet., art. 1 et 5; ethujusmodi medium pertinet proprie ad ordinem executionis, quia via est hoc modo medium perveniendi ad terminum, et potest hoc medium dupliciter intelligi. Primo, quia per unum pervenitur ad alterum, ut in exemplo posito. Secundo, quia unum quasi necessario secum trahit aliud, ut, cum movetur vas, per illud trahitur aqua. Quarto modo dicitur medium, quod estratio assumendi aliud, vel tanquam finis, vel tanquam dispositio accommodans assumplibile ad assumptionem; quamvis ipsum in se non prius natura assumatur, et hoc voearunt Scotus et Cajetanus medium quo. Quod. alii subdistinguunt in medium congruitatis seu decentie, et medium necessitatis, ut videre licet in Richard., Gabri., Almain. supra, Alens., 3 p.,q. 4, memb. 2: et insinuat D. Thomas hic, art. 4, ad 3, nec indiget expositione, nam ex ipsis terminis satis est clara distinctio.

3. Dico ergo. primo: anima non fuit medium ad assumendam carnem, tanquam vinculum uniens ipsam ad Verbum. Ita. docet recte D. Thomas infra, q. 50, a. 2; Bonav., in, 3,0::9, 7a; 3, q. 4; Richand-; 8:095 02910 Scotus, q. 2; et est per se evidens; supra enim, disp. 8, ostendimus, in hae unione hypostatica, si sit vera unio, et. secundum hypostasim, nullum posse intercedere medium quod conjungat extrema, sed per se immediate uniri, solo modo unionis interveniente. Neque intelligi posset, animam hoc modo esse medium quo caro unitur, nisi negando veram unionem hypostaticam inter carnem et Verbum, et ponendo solam conjunetionem mediatam, et in hypostasi; quod quam sit falsum, jam explico.

4. Dico secundo: anima non fuit tale medium ad assumendam carnem, ut ad illam solam sit unio immediate terminata, ad corpus vero solum mediate, quatenus anime unitum est; sed hoc sensu, tam corpus quam anima immediate assumpta sunt, Haec conclusio est omnino cerla, quanquam Gabriel, in 3, dist. 1, q. 2, art. 3, dub. 2, probabile exisümet contrarium, quia probabile putat, nuliam naturam materialem posse Verbo immediate uniri. Idem dist. 2, q. unica, art. 2; neque improbabile hoc judicat Almai., dist. 1; q. 2, ari. 2, et dist. 2, q. 2, licet simpliciter judicet probabilius contrarium. Dico tamen omnibus aliis Theologis esse omnino certum, et doctrinam Gabrielis esse periculosam et erroneam, contra illud: Verbum cavo faclum, est, et illud, Zu quo habitat omnis plenitudo divinitatis corporaliter, ac denique conira illa omnia, quibus supra probavimus Verbum non tantum assumpsisse animam, sed etiam corpus; et quibus probatum est assumpsisse proxime et immediate saneuinem; inde enim constat potuisse immediate assumere partem materialem, et a fortiori potius sumpsisse hoec modo corpus, quod informatur anima, quam sanguinem. Confirmatur primo, quia alias corpus Christi haberet suam partialem subsisteutiam creatam, et. Verbum non terminaset humanitatem, sed animam solam. Et confirmatur secundo, quia in triduo non potuisset corpus manere unitum Verbo. Respondet Gabriel, dist. 4, quaestione secunda, art. 9, ad 8, mansisse unitum, non per unionem sibi inhaerentem, sed per gratiam unionis existentem jn anima. Sed falsissimum hoc est, quia hoe est dicere re ipsa non mansisse unitum, sed aliqua fortasse denominatione extrinseca ita denominari; nam vel ipsum corpus habebat intrinsecam et creatam saubsisteniiam, et ita vere non erat hypostatice unitum; vel non habebat, et tunc necesse est ut haberet in se modum unionis ad Verbum, et ut Verbum immediale et per se suppleret ejus subsistentiam. Sed arguit, nam sequitur corpus non dici assumptum mediante anima. Almai- nus supra concedit, sed immerito, quia, licet illa locutio non verificetur de hoc medio, potest alio sensu verificari, ut dicetur.

5. Dico tertio: unio Verbi ad animam non fuit medium ad assumendam carnem, tauquam via ad illam, nec quia ex illa neeessario consecuta sit carnis assumptio. Hcc conclusio constat ex dielis sectione praecedenti, quia ordine executionis non est simpliciter prius natura assumpta anima, quam caro; at vero, quod est medium hoc modo, necesse est ut saltem prius natura assumatur. Unde, si inter corpus et animam est aliqua ratio hujus medii, potius corpus dici potest medium ad assumendam animam, non quia ad illius unionem necessario sequatur unio animi, saltem physice, et proprie loquendo (nulla enim ratio talis consecutionis fingi potest); sed quia hac unio ordine nature per assumpüonem carnis quasi inchoata est, ct ad assumptionem anime terminata.

6. Corpus assumptum mediante anima, quoniam raiione anime fuit assumptib.le. — Quo sensu aninu assumpta medio spiritu seu mente. — Dico quarto: corpus dicitur assumi mediante anima, quia corpus non fuit assumptibile, nisi ratione anime, et in ordine ad animam; non quia necesse sit ut. actualis unio ad animam ordine execulionis processerit, nee quia ipsa anima ordine etiam executionis prius natura assumpta fuerit, sed ex eo quod caro assumpta sit propter habitudinem ad animam, et ratione illius: ita exponit divus Thomas, articulo primo, et infra, quaestione 50, art. 2; Rüchard., Bonavent., et ali, dist. 2; et Alens., 3 p., q. 4, membr. 55 et ex dictis satis patet; hic enim sensus et iu re ipsa verus est, et sufficiens ad veritatem et proprietatem illius locutionis ;iu nullo autem alio sensu potest commode explicari, aut vere intelligi. Quod etiam patet ex alia simili locutione, animain esse assumptam medio spiritu aut mente; sensus enim ejus similis est, animam, scilicet,in quantum vivificantem corpus vel ut est principium sentiendi, fuisse assumptam per gradum intellectualem, quatenus ratione illius tota anima assumptibilis fuit; ubi non oportet, ut illa locutio vera sit, fingere aut realem disüinclionem inter animam et mentem, aut talem ordinem assumptionis, ut prius natura sit assumpta mens quam anima; haec enim necessaria non sunt, illi enim gradus solum ratione formali metaphysiea distinguuntur; assumptio vero, qua: est actio physica, per se primo versatur circa ipsam animam, ut in re unicam essentiam physicam babet; et ideo non potuit in aliquo signo nature assumi, uf rationalis est, quin secundum totam suam essentiam assumeretur; haec ergo ratio medii tantum est, ut formalis ratio quae constituit rem assumptibilem, non ut res quae prius natura assumatur. Adverlendum vero est, cum sepe dicimus per hujusmodi inedium rem assumptibilem constitui, intelligendum potissimum esse ex quadam decentia, seu congruitate, si absolute intelligatur de unione hypostatica; si vero sit sermo de incarnatione ad nostram redemptionem ordinata, in ordine ad talem finem polest interdum esse medium necessarium, ut notavimus circa solutionem ad secundum, art. 4 D. Thoma.

7. Instantia.— Solvitur.—Sed objicies, ex hac explieatione sequi, non animam, sed habitudinem seu ordinem materie ad animam fuisse medium ad assumendam carnem. Consequens est falsum: primo, quia est contra intentionem Patrum, qui ideo utuntur illa locutione, asserentes animam esse medium, ut contra Apollnarem declarent, Verbum non fuisse loco anime; at, si ipsa anima realiter et substantialiter non esset medium, sed ordo ad animam, posset materia habere ordinem et dispositionem ad animam, et non habere animam, sed Verbum loco anime. Secundo, quia alias sequitur ex vi illius locutionis, non esse necessarium materiam actu informari anima, eodem instanti quo assumpta est, quia antea habebat ordinem ad animam, ad quam disponebatur, aut saltem ita fieri poterat; consequens autem est contra mentem Sanctorum, qui illo lequendi modo declarare inlendunt, Verbum non assumpsisse carnem nisi actu animatam anima rationali. Tertio, quia vel illa habitudo ad animam est accidentalis, vel substantialis, Primum dici non potest, quia nullum accidens fuit medium ad assumendam substantiam, ut infra dicam. Si vero dicatur secundum, aut illa tantum est radicalis et potentialis habitudo ad formam, et haec non, quia est sque indifferens ad animam et alias formas; vel est aliqua specialis habitudo ad animam, et haec esse non potest nisi actualis unionis cum ipsa; et hoc modo ipsamet anima, ut informans materiam, erit medium, Respondetur, has objectiones non impugnare assertionem positam, quae posita est eisdem fere verbis quibus D. Thomas, art. 4, usus est, dicens: Caro Awmaua asswmptibilis est a Verbo, secundum. ordinem quem habet ad animam rationalem. sicut. ad propriam, formam. Et ratione hujus ordinis dixerat, art. 1, carnem assumi mediante anima. Hic autem ordo, ut ibi declaravi, non est remotus, seu aptitudinalis (ut ita dicam), sed proximus, seu actualis. Itaque ordo ad animam ut ad formam propriam et actu informantem reddit materiam aptam ut Verbo uniatur. Sicut autem in lib. 2 de Anima dicitur, corpus organicum posse dupliciter sumi, videlicet, vel ut includit animam informantem, vel ut praecise dicit materiam ultimo dispositam ad recipiendam animam, ita certe ulroque modo hic sumi potest caro humana. Et quidem D. Thomas, art. 5, in corp., videtur priori modo loqui, dum, praedictum ordinem declarans, ait: ZZuac autem ordinem non habet caro, antequam anima vationalis ei adveniat; quia simul, dum aliqua materia fii propria alicujus forme, recipit illaan formam. Distinguit ergo duo, materiam, scilicet, fieri propriam alicujusformse, et recipere formam, quae licet simul fiant, ordine tamen causalitalis et nature distinguuntur; haec enim forma in hanc materiam introducitur, quia propria ejus effeeta est per dispositiones. Cum ergo D. Thomas ait, carnem esse assumptam secundum ordinem quem habet ad animam ut ad propriam formam, videtur de illo ordiue loqui, qui secundum naturam antecedit receplionem anime, quamvis simul tempore fiat. Et hoc posset esse satis, ut anima dicatur medium ad assumendam carnem, quia hoe medium non est medium quod, sed quo, ut ex dictis patet, et D. Thomas, art. 4, Seotus et omnes exponunt; ordo autem ille materic ad animam non est per se ratio assumendi materiam, sed ipsa anima secundum se; ipsa ergo anima est ratio assumendi talem materiam, et hoc est esse medium quo. Sicut quando amatur medium propter finem, licet in medio tantum sit ordo ad finem, ut ametur, tamen ipse finis secundum se est simpliciter ratio amandi medium. Et si femina aliqua ducitur in matrimonium (imitando exemplum, quo D. Thomas utitur, dicto art. 4, ad 3) propter divitias, non quas ante matrimonium habet, sed quas habitura est post matrimonium, vel in ipso matrimonio, tunc divitie ipse suntratio contrahendi, licet tantum antecedat ordo aliquis vel jus ad ipsas; sie ergo in praesenti. Nihilominus idem D. Thomas, eodem art. 4, ad 3, indicat hunc ordinem esse intelligendum actualis esse informationis, ita ut, cum dicitur caro assumpta quia humana, vel quia respicit animam ut formam propriam, intelligatur ineludere inirinsece ipsam animam, et actualem conjunctionem cum illa; hae enim de causa videtur D. Thomas dixisse, dicta solut. ad 4, carnem ex unione ad animam habere, quod sit unibilis Verbo, et ideo prius secundum intellectum carnem uniri anims, quam Verbo. Et hunc praecipue sensum intendunt argumenta facta, qui est etiam verus et admittendus; nam prior, licet non satis impugnetur, et verum etiam sensum habere possit, tamen solus non sufficit, quia, juxta superius dicta, secundum ordinem execulionis prius ratione et natura Verbum est unitum materie, quam illa sit effecta et disposita propriis dispositionibus anima rationalis, quia, ut sic disponatur, supponitur existens et subsistens. Et tamen, non obstante hac prioritate, dicitur assumpta, ut propria effecta anime rationalis per dispositiones; ergo eadem ratione dici poterit assumi per ipsam animam ut actu unitam, tanquam per medium quo. Duobus ergo modis hoc verificari potest juxta doctrinam datam. Primo, quia ad hoc satis est ut unio carnis ad animam sit prior in aliquo genere cause, licet absolute in alio genere sit prior natura unio carnis seu materie ad Verbum. Secundo, quia satis estquod in eodem instanti earo uniatur anime, licet secundum ordiaem nature non consideretur ut jam unita, sed ut in eodem iustanti temporis unienda; nam, cum hoc medium sit tantum quo, et ut ratio movens assumentem ad assumptionem, potest facile intelligi movere ut praesens in eodem instante, et futurum secundum ordinem nature, ita ut dicatur hocinstante assumptam esse carnem, quia in eodem informanda erat anima rationali, et ut tali anima informaretur. Et per haec satis responsum est omnibus objectionibus.

8. Objectio. — Hesponsio. — Sed dicet aliquis: hoc sensu etiam diei posset, animam assumptam esse medio corpore, nam etiam corpus fnit aliquo modo ratio assumendi animam; assumpta enim est ut illud informet, et per illud patiatur et satisfaciat. Unde supra diximus, ipsam anime assumptionem factam esse propter unionem ad corpus, et propterea hane esse quodammodo intentione priorem. Respondent aliqui, ita posse hoc totum concedi in genere caussx materialis; tamen, quia genus causs formalis simpliciter perfectius est, ideo absolute potius diei corpus sumi mediante anima, quam e contrario. Et potest hoc facile sustineri, quanquam modus loquendi non admodum mihi probetur; quia, licet materia sit aliquo modo causa forme in genere causae materialis, tamen non est propria ratio propter quam est forma, quia hoc magis pertinet ad rationem causae finalis, quam materialis, et forma non est proprie propter materiam, sed propter compositum, ratione cujus unitur materie; materia vero et est propter compositum, et propter ipsam formam, qua perfectior est. Melius ergo dicitur, animam esse assumptam ratione humanitatis, quam ratione corporis.

SECTIO V. Utrum tota humanitas sit prius natura assumpta quam partes eius, et consequenter an assumpta sit mediantibus illis, vel e contrario.

1. In hae re est prima sententia Durandi, in 3, dist. 2, q. 2, qui negat esse realem ordinem nature inter assumptionem totius et partium; et eodem modo loquitur de partibus inter se comparatis, de quibus jam diximus; hane vero opinionem Durandi huc tractandam remisimus. Fundamentum ejus est, quia assumptio fuit unica, unde ex parte ejus nullus est ordo; partes vero non sunt assumpta, nisi ut conjuncte et unit: in tota natura, qua perse primo assumpta est, et ut sic non disünguuntur ab illa, et ideo neque hac ratione potest ex parte rei assumpte esse ordo, cum ordo realis non sit, nisi inter distincta. Addit vero, secundum rationem posse considerari quemdam ordinem, quo humanitas dicatur prius assumpta, et esse medium ad assumplionem partium, quatenus ipsa perfectior est, et fructum incarnationis perfectius participat, et eodem modo loquitur de anima cum corpore eomparata.

2, Secunda opinio est, humanitatem fuisse assumptam prius natura simpliciter et absolute, quam corpus vel animam. lta Soot., dist. 2, q. 2; et Palud., dist. 2, q. 2. Fundamentum est, quia unio personalis per se primo facta est in humanitate, et ratione illius in partibus, nam per se primo convenit humanitati, ut subsistat, partibus vero ratione illius; ergo quod per se primo assumitur, est humanitas. Et confirmatur. Nam Verbum primario factum est homo; ergo primo assumpsit humanitatem; illa est ergo prius natura assumpta quam partes. Unde infert hac sententia, partes non posse dici medium ut quod, seu tanquam rem prius natura assumptam quam totum; posse autem dici niedium quo, seu rationem constituentem totam naturam assumplibilem. fce dus opiniones videntur in hoc convenire, quod assumptionem hanc ad humanitatem, unicam et indivisibilera constituere videntur; hac enim ratione existimant, perse primo esse terminatam ad humanitatem, et non ad partes utad medium quod. Sed, licet verum sit hanc. unionem esse aliquo modo unam, ut fatetur etiam hic Cajetanus, art. 5, et constat, quia tam humanitas quam omnes partes ejus assumpte sunt per nodum unius, tamen imprimis illa unio non potest esse ita una, ut sit indivisibilis, sed composita, saltem ex partialibus modis unionis corporis et animcee; nam in corpore ille inodus est materialis, in anima vero spiritualis; nam, cum mods sit aliquo modo idem realiter cum. re. quam modificat, illi accommodatur et proportionatür, et ita ex parte corporis recipit extensionem, diminutionem ei augmentum, non vero ex parte anima; neeesse est ergo illas uniones esse saltem parlialiter distinctas; igitur tota unio non est una, ut indivisibilis, sed ut composita. Rursus nec eo sensu potest dici indivisibilis, quia, licet composita sit, nihilominus est indissolubilis, ut non possint partiales uniones esse nisi in tota, ad quem modum dicitur coelum indivisibile. Constat enim hoc esse falsum ex Christi passione, in qua, dissoluta unione totali, manserunt uniones partiales in anima et carne, ut supra declaratum est. Item ostensum est animam prius natura fuisse unitam independenter ab unione cum corpore, et e converso; ergo fuit unita unione partialiet dissolubili ab unione animse cum corpore; ergo sunt etiam illie parüales uniones dissolubiles et separabiles inter se; non enim possunt partes nature esse disjunciae, ium substantialiter, tum etiam localiter, ut quando una erat in inferno, et altera in. sepulcro. et quod tunc uniones hypostaticze earum essent conjuncie et componerent unam. Denique integra subsistentia hominis, licet una sit, ita tamen est composita ex partialibus subsistentiis anim: et corporis, ut, dissoluta unione earum inter se, permaneat partialis subsistentia in anima, et similiter in mafíeria; ergo idem erit in partialibus unionibus ad hypostasim Verbi; nam, ut supra dixi, in hae unione servatur idem ordo, eademque proportio quae in propria subsistentia servaretur. Si ergo Durandus et Scotus intelligant, unionem hanc esse unam indivi- sibiiter aliquo ex praedictis modis, eorum sententia salis improbata est. Si vero hoc non intendant, sed tantum assumpiionem esse unam per compositionem, nullum inde suae sententi:j fundamentum sumere possunt, ut ex dicendis patebit.

3. Tertia sententia esse potest, animam quidem esse prius natura assumplam quam humanitatem, quia prius existit quam tota humanitas; carnem vero esse posterius assumptam, quia solum existit per animam, atque supponit totam humanitatem constitutam, priusquam assumatur; ergo supponit etiam assumptionem tolius humanitatis, et per illam assumitur, seu potius coassumitur. Supposita tamen distinctione supra posita de ordine intentionis et executionis, advertendum ulterius est, partes humanitatis, animam scilicet et corpus, dupliciter intelligi posse Verbo unitas esse. Primo secundum se, seu secundum suas enlitates, quatenus existere possunt, etiam si inter se unite non sint, quomodo manserunt unit: in triduo; quem modum unionis habuerunt a principio, et toto tempore quo fuerunt inter se unite. Secundo modo intelligi possunt unite Verbo, non solum secundum se, sed etiam ult inter se unite sunt; hic enim modus unionis aliquid addit priori, ut ex dicendis constabit.

4. Dico jam primo: ordine intentionis tota humanitas fuit prius natura assumpta quam partes, et eodem sensu potest dici medium, seu ratio partes assumendi. lta D. Thomas, art. 5, et perspicuum est, quodque argumenta Scoti satis etiam convincunt; in hoc enim mysterio per se primo intentum fuit, ut Verbum fieret homo; ergo totius humanitatis assumptio per se primo fuit intenta; partes vero ideo assumptie sunt, quia ad componendam humanitatem sunt institute.

9. Ordine executionis paries secundum se toti humanitati preassumpice. — Dico secundo: ordine executionis, tam anima quam caro secundum se, sunt prius natura assumptze quam tota humanitas; et hoc sensu dici possunt medium ad assumendam humanitatem. Prior pars est aperta sententia D. Thome, art. 5, ad 4, quam Cajetan. ibi, et art. 4, defendit; et Richard., in 3, art. 2, q. 4; et Gabriel, q. 1, art. 2; Altisiod., 3 lib. Summe, tract. 4, c. 1, q. 2; et suppositis quae diximus in sect. 1 et 2, sequitur evidenter, quia anima et caro prius natura sumpte sunt, quam fuerint inter se unite; ergo sunt prius natura | assumptie, quam sit constituta humanitas; constituitur enim per ipsarum unionem inter se; ergo a fortiori sunt prius natura assumptae secundum se, quam ipsa humanitas, quia necesse est humanitatem prius constitui quam assumi. Deinde de anima id peculiariter probari potest, quia in homine prius natura exisüt et subsistit, quam tota humanitas; et qui hoc principium non admittunt, vix possunt hane sententiam defendere; et idem est suo modo, et servata proportione, de carne seu materia. Posterior pars conclusionis constat, quia ille modus loquendi, Humanitas est assumpta mediis partibus, seu (quod idem est) per animam et carnem, reperitur apud Augustinum, locis praecedenti sectione citatis; unde immerito a Durando supra negatur; et quamvis in sensu a Scoto explicato verus sit, quia ha partes, quatenus constituunt humanitatem, possunt dici ratio, seu medium quo assumptionis illius, tamen etiam hoc sensu vere dieuntur medium tertio modo supra explieato, scilicet, quia earum assumpiüo fuit quasi via ad assumendam totam humanitatem, in eodem instanti temporis, posterius tamen natura.

6. Dupliciter partes assumpta sunt, et secundum se, et prout unite. — Dico tertio: per hane unionem seu assumptionem non solum assumpte sunt partes secundum se, sed etiam ut inler se unit;e, seu assumpta etiam est tota humanitas ut constans ex his partibus inter se unitis. Ad intelligendam et probandam hane conclusionem, advertendum est, duobus modis intelligi posse assumptam esse totam humanitalem mediis partibus: primo, ut prius natura intelligantur assumpte partes secundum se, ut explicuimus, deinde vero uniantur inter se ille partes ad unam naturam componendam, et ex hoc pravise intelligantur quasi per aecidens conjungi partiales uniones anima et carnis ad Verbum, et tota humanitas ab illis ut sic denominetur assumpia, nullo intellecto alio modo unionis ad Verbum, quem dicendi modum aperte sequitur Altisiod., supra, etex his quae ordine temporis acciderunt, potest ita explicari: quando enim in morte Christi anima a corpore separata fuit, nulla unio ad Verbum videtur immutata, sed facta separatione partium inter se, mansit unio ad Verbum in ipsis parlibus; e contrario vero, quando in resurrectione anima et corpus iterum conjuncta sunt, non videtur facta nova unio hypostatica, nec novus modus illius, sed tantum unio anime et corporis, per quam factum est, ut partiales uniones anims et corporis simul sumple quasi ceomponerent unam unionem hypostaticam, per quam tota humanitas dicatur assumpta. Exemplis etiam a natura sumptis id potest intelligi: in creata enim persona humana, subsistentia totius nature. nihil aliud esse videtur quam partiales subsistentie anims et corporis simul sumpte, qus non videntur aliter uniri, nisi per ipsam unionem anim: et corporis. Et similiter in toto integrali, subsistentia totius non est aliud quam subsistentiae partium inter se unitarum; unde cum continuum dividitur, eadem subsistentia manet in parlibus, divisa tamen, et qua antea erat pars, fit totum, solum quia natura, quam terminat, est ab aliis disjuncta, et in se propriis terminis clausa. Denique hic modus potest ratione suaderi, quia illae uniones partium inter se conjunctarum sufficiunt ad unionem totius; ergo superfluum est fingere aliam unionem totius, nam per hanc iterum deberent assumi partes; cum enim tolum non distinguatur a partibus simul sumptis, fieri non potest ut partes assumantur non assumpto toto, neque e converso. Nec vero dici potest, illas partiales uniones hypostaticas inter se uniri per aliara unionem hypostaticam, tum quia hoc modo posset in infinitum procedi, si unio indigeret nova unione; tum etiam quia unio hypostatica non unitur hypostatice, sed tantum est ratio qua aliud unitur.

7. Secundo modo intelligi potest, ita assumptam esse totam humanitatem mediis suis partibus, ut praeter partiales uniones ipsarum partium secundum se, intelligatur assumptio lerminari ad totam humanitatem, quatenus natura quidam est integra, includens partes, non utcumque, sed ut unitas inter se, et illam ut sic uniat Verbo speciali modo unionis, constante ex unionibus ipsarum partium, et aliquid praeter illas addens, quod ad rationem integre unionis hypostatiee vere pertiueat, scilicet proprium ac per se vinculum partialium unionum inter se. Hic dicendi modus quibusdam novus et parum probabilis visus est. Sed certe novus non est: illum enim satis indicat Gabriel, in 3, dist. 1, q. 2, art. 3, dub. 2, ubi quaerit an sit una unio vel plures; et omissa priori responsione, in posteriori ait, juxta opinionem asserentem, quamcunque naturam substantialem esse assumptibilem, tot esse uniones realiter distinctas quot sunt unita; ponit vero exempla in unionibus anime et carnis, non meminit autem unionis totius humanitatis, nec tamen illam excludit. Supponendo autem humanitatem distingui a partibus, et a collectione earum, idem necessario censeret Gabriel esse dicendum de unione totali. Idem plane sentit Cajetanus hic, art. 5, ubi respondens Seoto ait: JVec somniamus, Verbum dici hominem a partibus assumptis, e£ 4on Lotaliter terminala assumptione; et subdit, assumptionem tantum esse unam, progredientem a partibus ad totum. Et respondens Durando ait, assumptionem esse unam, et unius compositi, non solum prout in se est unum, sed etiam secundum suas partes; sentit ergo non tantum ibi esse uniones partiales, sed etiam totalem terminatam ad totam humanitatem, ut totum quoddam est. In eadem sententia videtur esse Capreolus, in 3, d. 9, q. unica, concl. 2, dicens, Filium Dei non solum assumpsisse animam et carnem, sed etiam tertiam entitatem resultantem; et in solut. ad 3 contra illam concl., id plane declarat, citans optimum loeum Athanasii apud D. Thomam intra, q. 50, articulo tertio, ad 2. Expressius hoc docuit Capreol., in 2, d. 13, quast. 1, a. 3, ad argumenta secundo loco contra primam concel. inducta, 8 Ad aliud quod tangitur in illa confirmatione, ubi, ex sua et Hervei sententia ait, quod, licet humanitas uniatur Verbo una unione principali qua fundatur in tota natura ut sic, tamen praeter illam est propria unio materie, quae mansit in morte; et idem a fortiori diceret de anima. Non est itaque novus hic dicendi modus. Deinde existimo non esse parum probabilem, imo multo probabiliorem alio. Primo, quia alias non fuisset unita hypoStatice tota humanitas, ut est una natura; tum quia haec humanitas distinguitur in re ipsa ab entitatibus suarum partium, colleclive etiam sumptis, ut per se constat, unde in iriduo, utraque pars mansit unita Verbo, et non mansit unita humanitas; tum etiam quia, ex v1 unionis anime et corporis secundum se, non manet unita humanitas ut sic, nam potest manere tota illa unio, etiam si humanitas non maneat uniia, ut prima sententia coneedebat.

8. Objectio. — Dicetur fortasse, si humaniias existat in rerum natura, necessario manere unitam stante unione partium, et hoc satis esse. Sed contra, nam, licet maneat unila mediate seu remote, ratione partium, non tamen proxime et secundum se, prout in re ipsa est quid distinctum a partibus. Nec refert quod humanitas solum addit, praeter en- titates partium, unionem earum inter se; quia hec unio aliquid substantiale est, pertinens ad constitutionem totius humane nature; assumpta est autem proxime et immediate tota humana natura, et concomitanter quidquid pertinet ad substantiam ejus; ergo non solum est facta unio in anima et corpore secundum se, sed etiam in humanitate ipsa, ut sie, et in partibus ejus, ut unitis.

9. Responsio. — Licet partiales uniones wniantur, non sequitur processus in ufimitwm. — Et confirmatur primo, quia in assumptione nature constantis ex forma omnino materiali, ut verbi gratia, in unione ad sanguinem, necesse est Verbum uniri forme non secundum se, quia non est forma subsistens, sed ut unita materie, et cum ea unam naturam integram componenti; ergo, quamvis in anima rationali, quia est forma subsistens, locum habeat unio ad ipsam secundum se, non iamen est illi negandus ille modus unionis, quem potest habere forma, utconjuncta materie, cum non sit minus proprie forma ipsa quam reliqua, nec sit tota humanitas, ut sic, minus proxime ac immediate assumpta quam esset quilibet alianatura. Denique confirmatur, quia in proprio supposito humano, sicut natura integra est una, ita habet unam subsistentiam, sive simplicem, sive compositam ex parlialibus subsistentiis; ita tamen ut ipsa vere sit una saltem per compositionem; ergo in praesenti etiam mysterio, subsistentia Verbi fuit proxime unita toti nature, ut sic, unde fit consequens, in illa etiam natura esse specialem modum unionis, veluti integrum et completum, eonjungentem in se incompletas uniones parlium. Neque inde sequitur processus in infinitum, quia, licet unio inter duo extrema non conjungatur illis per aliam unionem, quia est modus illorum, et quia inde sequeretur processus in infinitum, tamen partiales uniones bene possunt inter se uniri, addendo modum unionis, quia una non est modus alterius, sed sunt quasi distincta extrema altepius unionis, et ideo non proceditur in infinitum. Ex his ergo conclusio posita satis explicata est, satisque probata.

10. Hypostatica unio completa, wnica est.— Neque contra conclusionem urgent quie ad explicandum priorem modum aíferebamus; nam omnia exempla 1bi adducta potius credimus posse contrarium ostendere; non videiur enim verisimile, in Christi resurrectione non aliter fuisse unitam totam humanitatem et partes ejus Verbo, quam in triduo fuerint. Ei idem est in aliis. Ad rationem vero jam responsum est, totam naturam in re ipsa distingui aliquo modo a partibus, et ideo speciali modo unionis indigere; declaratum est etiam quomodo partiales uniones uniri inter se possint sine processu in infinitum. Nec vero dicimus unam unionem uniri alteri hypostatice, sed inter se conjungi ad componendam unam unionem hypostaticam totius nature ad Verbum. Quocirca (quod supra etiam tactum est), quamvis ad explicandum ordinem nature servatum in hac unione distinguamus uniones partium, et totius nature, non tamen propterea dicendum est, esse plures uniones, sed unam perfectam et completam, quae ordine executionis et nature ab incompletis inchoatur, et tandem complete consummatur et perficitur; necesse estenim unionem accommodari nature unitee; unde sieut natura est una, apta ad complete subsistendum, constans iamen ex partibus, quae incomplete subsistunt, ita unio in illa facta est una, proportione servata.

11. Sed urgeri adhuc potest ratio quae ex Scoto, loco citato, desumitur, quia vel per hanc assumptionem seu unionem totius humanitatis assumuntur etiam partes, scilicet, anima et corpus, vel non. Si primum dicatur, sequitur, aut has partes bis assumi et terivinari a Verbo, quod est superfluum; vel alteram ex his unionibus confictam esse. Unde, cum in superioribus ostensum sit necessariam esse unionem singularum partium per se, alia totalis non erit necessaria praeter aggregatum illarum partialium unionum, quae in ceorpore et anima proxime secundum se fundantur. Si vero dicatur secundum, imprimis impossibile videtur intelligere, totum aliquod uniri alteri per aliquam unionem, si per eamdem non uniuntur partes ejus, cum totum vel a partibus non distinguatur, vel eas necessario includat; alias potuisset Deus efficere unionem hanc totalem cum humana natura, non assumendo partes ejus, quod est plane impossibile, et mente concipi non potest. Secundo sequitur, per hanc unionem, quam totalem appellamus, solum assumi unionem illam nature humans, qua est inier animam et corpus; nam praeter partes nihil superest in tota humanitate, nisi haec unio; consequens est plane falsum; ergo. Probatur minor, quia unio illa, cum tantum sit quidam substantialis modus, non est capax hypostatie: unionis; nam haec fit ad subsistendum, unde tantum fieri potest in substantiali natura, quae apta est ad subsistendum. Qua ratione in superioribus dicebamus, accidentia non posse hypostatice uniri; eadem autem est ratio de hoec modo substantiali, quia ille non est natura substantialis, sed modus ejus, et quasi adherens illi; unde non est capax subsistenii;, et consequenter nec hypostaticae unionis. Et confirmatur primo, quia in proprio supposito humano illa unio materie et forme non subsistit, sed solum existit in natura subsistente; nam, cum sit quidam modus, non requirit aliam subsistentiam, nec fingi facile potest quomodo per novam subsisientiam terminetur; ergo in Christi humanilate illa unio anima et eorporis per se non unitur Verbo, quia unio suecedit loco propric sabsistentice; et ideo solum unitur, quod per propriam subsistentiam terminatur. Confirmatur secundo, quia alias etiam unio partium integralium corporis inter se haberet propriam unionem ad Verbum, quod videtur ridiculum, alias in finite multiplicarentur hypostatice uniones, sicut infinite sunt continuationes, seu uniones partium integralium corporis. Unde tandem confirmatur, nam, si unio non est assumptibilis, ut probatum est, et anima et corpus sufficienter assumuntur per suas partiales uniones, per illas assumitur sufficienter quidquid assumptibile estin humanitate, nam in illa nihil est substantiale praeter animam et corpus et unionem; ergo per illas duas partiales uniones sufífieienter assumitur humanitas; quia tunc sufficienter humanitas assumitur, quando, quidquid in ea assumptibile est, assumitur; ergo supervacanea est omnis alia totalis unio.

12. Respondetur, difficultatem hanc procedere, ac si diceremus, hanc unionem totalem totius humanitatis esse simplicem ac dislinctam prorsus a partialibus unionibus anime et corporis, quod est plane falsum, ut sufficienter convincitur primo argamento facto. Non ergo hoc dieimus, neque hoc modo cogitanda est hac unio integra totius humanitatis, sed dicimus solas duas uniones partiales anime et corporis, vel aggregatum earum ut sic, non satis esse ut tota humanitas, quatenus est quaedam integra natura substanlialis, sit Verbo unita hypostatice; hoc enim convincit ratio supra faceta, quam etiam Scotus teligit, scilicet, quod per duas uniones partiales terminatas ad corpus et animam secundum se, non est unita humanitas ut sic, nec Verbum est homo; potest enim utraque illa partialis unio conservari, quin Verbum sit homo, ut patet in triduo; est ergo necessaria aliqua unio totalis, qua per se primo assumatur humanitas, et ita illi conveniat, ut partibus disjunctis convenire non possit; atque hac ratione assumat Verbum non solum partes, sed etiam totum; nec solum partes, verbi gratia, animam secundum se, sed etiam ut informantem corpus, et corpus, ut vivificatum ab anima. Hae autem unio totalis essentialiter includit uniones partiales anime et corporis secundum se, solumque addit uniones earum inter se ad componendam unam subsistentiam totalem; ita ut, sicut humanitas tota essentialiter includit animam et corpus, et addit unionem eorum inter se, ita unio totius humanitatis, ut integra unio est, includit essentialiter partiales uniones anima ei corporis, et addit propriam unionem earum inter se ad componendam unam totalem unionem; ita ut du: ille partiales uniones non dicantur inter se uniri solum per accidens et denominatione extrinseca, quia partes natura, quas afficiunt, uniuntur inter se; hsec enim revera non est unio nec compositio unius integre unionis, sicut non uniuntur inter se «ccidentia corporis et anims, eo quod anima et corpus inter se uniantur; nec ila sola denominatio extrinseca sufficiet ut tota humanitas ut sic maneat assumpta, ut argumenta facta probant. Uniuntur ergo ille dus hypostatice uniones per se ac proprie ad componendam unam, qua tota humanitas per se primo uniatur; hoec enim modo illas partiales uniones hypostaticas inter se uniri nihil repugnat; et alioqui necessarium est ad propriam et perfectam unionem totius humanilatis. Ex hae autem doctrina facile solvitur argumentum factum; dicendum est enim, per hanc unionem totalem, secundum totum quod includit, uniri totam humanitatem, et consequenter animam et corpus; quia impossibile est uniri totum non unitis partibus, ut recte in argumento dicitur; quia haec unio totalis includit uniones singularum partium; et ita non sequitur easdem partes bis assumi, quia ille, si secundum se considerentur, non assumuntur per hanc unionem lotalem, nisi quatenus includit partiales ex quibus componitur; si autem considerentur ut unite inter se, sic assumuntur, vel potius coassumuntur cum tota natura per unionem totalem, seu per partiales inter se unilas, et ita nihil est quod bis assumatur.

13. Quod autem tota humanitas, ut est quaedam natura integra et totalis, assumpli- bilis sit propria et adequata assumptione, certissimum est, quia est natura substantialis, et maxime apta ad subsistendum. Denique illa est qua maxime et per se primo assumpta est a Verbo; non est autem assumpta per uniones partiales, nec per solum aggregatum earum, ut ostensum est; ergo per integram et totalem assumplionem. Hinc vero non sequitur, quod in secunda objectione inferebatur, unionem partium humanitatis assumi proprie, et ut quod, quia, licet humanitas non addat prater animam et corpus, nisi unionem eorum inter se, nihilominus non est ipsa unio, sed quaedam nalura integra ex parlibus unitis resultans. Igitur ad summum inferri potest, unionem coassumi cum tota natura, aut assumi ut quo, quia est veluti ratio et medium necessarium ut tota natura assumptibilis sit, et aliquo modo concurrit ad illam substantialiter complendam; non vero est ipsa unio, per se considerata, ei praecise sumpta, unibilis, et ideo non dicitur nec est assumptibilis ut quod. Et hoc posterius tantum probat ratio ibi facta; per eam vero non excluditur illud prius, quia non repugnat esse modum substantialem, et. esse coassumptibilem praedicto modo. Nec est quoad hoc similis ratio de accidentibus, nam haec omnino sunt extrarationem nature substantialis. Accommodatius exemplum esset de substantiali forma materiali, quae secundum se proprie non est subsistens, et coassumi potest cum tota natura, ut illam constituit, informando materiam, quo modo assumpta est forma sanguinis, et tamen non potest dici proprie assumpta ut quod, cum non subsistat ut quod, sed dicetur assumpta ut quo, et coassumpta cum tota natura. Atque eodem modo respondendum est ad primam confirmationem, nam in proprio supposito unio forms ad materiam non subsislit ut quod, necterminatur propria parliali subsistentia, sed tota natura, prout ex4materia et forma ac illa unione resultat, est quae terminatur totali subsistenlia, et quae subsistit per illam; unio vero est medium seu conditio necessaria ad hanc terminationem, et consubsistere in toto dici potest, sicut forma materialis; vel e contrario (et fortasse proprius) totum compositum dicetur subsistere in omnibus, et ex omnibus his. Quocirca polius haec ratio potest in contrarium retorqueri, nam in propria et creata persona humana, subsistentie partiales a nime et corporis non terminant totam humanitatem, nisi ut unite inter se, et componen- tes unam subsistentiam, ut sic integra subsistentia correspondeat integre nature, et subsistentive partiales parlibus nature, et unio partialium subsistentiarum unioni partium nature, ut latius in Metaphysica ostensum est. Simili ergo proportione, intelligendum est accidere in unione hypostatica, quai propriam subsistentiam impedivit, et vicem ejus supplevit, ut sspe dixi. Qualis autem sit hcc unio inter subsistentias partiales, et quomodo rationi subsistentie non repugnet, in Metaphysica explicatur. Ad confirmationem respondetur, eodem modo proportionali loquendum esse de continuatione substantiali partium máterie; et hoc potius exemplo confirmari, quae hactenus diximus. Nam, certum est unionem corporis Christi ad Verbum exlensam esse sicut corpus ipsum; nam unio unius partis non est unio alterius, et cum pars addebatur illi corpori, ex parte ejus addebatur pars unionis; est ergo illa unio extensa; ergo necessario debet esse continua, quia non pctest esse divisa in omnem suam parlem; sicut ergo in partibus corporis dantur propria continualiva, ita etiam in ipsa unione; pars ergo unionis correspondet parti corporis, et eontlinuativum unionis continuativo corporis. Af vero, sicut unio tota dicit habitudinem transcendentalem inter humanam naturam et Verbum, et est quasi nexus amborum, ita etiam unio totius corporis dicit proportionalem habitudinem inter tolum corpus et Yerbum, et parsillius corporis dicit habitudinem talis parlis corporis ad Verbum, et continualivum ejusdem unionis dicit etiam habitudinem talis continualivi corporis ad idem Verbum, quia et tota unio, et omne id, ex quo componitur, dicit transcendentalem habitudinem ad eumdem terminum. ut continualiva sint proporüonata partibus quae conlinuantur, et omne id, quod est in humano corpore substantiali, et perlinet ad substantialem compositionem et unitatem ejus, est immediate Verbo unitum, ut ex dictis quaest. 5 constat. Neque ex hoec multiplicantur infinite hypostatiec uniones, sed est una, qus, hoc ipso quod materialis est et extensa, in infinitum dividi potest, et in ea designari possunt infinite partes in potentia, etinfinita continuativa correspondentia continuativis partibus corporis. De quibus tamen eodem modo loquendum est, quo de unione anime et corporis, quod, scilicet, non proprie assumuntur, sed coassumuntur, etc. Ad ultimam confirmationem, salis declaratum est, humanitatem, ut quedam natura integra est, esse maxime assumptibilem, et non suflicienter assumi per partiales uniones, sed per totalem ex illis compositam.

14. Anima et caro, prout unite, media Luqmanitate assumpla sunt.— Dico quarto: licet anima et caro secundum se prius natura fuerint assumpta, tamen, ut inter se unitz, fuerunt assumpto, media humanitate, quae per hane unionem, ut perfectam et completam, fuit per se primo unita. Heic conclusio facile constat ex diclis, et explicatur facile in resurrectione, in qua anima et caro secundum se praexistebant unite Verbo; cum primum vero conjunete sunt ad componendam unam naturam, tota illa natura est quae manet unita Verbo, etid, quod intelligitur addi ut modus unionis hypostatice, immediate intelligitur addi toti nature ut sic, quia illa est quee in illo termino proxime unitur; ergo per illam uniuntur partes ut inter se copulate; quin potius hoc modo partes assumuntur, vel potius coassumuutur eadem unione cum toto, ita ut totum ipsum sit quasi medium, secum necessario afferens unionem partium sub hae ratione, adeo ut non possint partes sub hac ratione manere unite ad Verbum, nisi tota natura maneat unita, sicut supra in natura omnino materiali explicatum est. Neque contra hanc vel alias conclusiones obstat fundamentum Durandi, tum quia, licet assumptio sit una, tamen non est omnino simplex, sed composita, et ex hac parte potest in ea intelligi quidam ordo nature; tum etiam quia, licet partes simul sumpte, et prout inter se unite, non distinguantur a toto, tamen secundum se distinguuntur; et qualibet seorsum sumpta, etiam ut unita, distinguitur a toto, et hoc modo, etiam ex parte rei assumpte, nature ordo atque ratio medii potest reperiri. Quod si fundamentum Durandi validum esset, fere eodem modo concluderet, nullum ordinem rationis, in re ipsa fundatum, esse admittendum. Semper enim, ut Paludanus recte objicit, habet locum illud dilemma, quia, vel comparatio fit inter totum et partes divisas, vel conjunctas. Priori modo non recte fit, quia partes, ut divisse, non sunt assumpte. Posteriori autem modo non est perfectius totum quam partes. Quod si dicat totum esse perfectius singulis partibus, etiam ut unitis, idem dicere posset de prioritate nature in ordine ad assumptionem. Sine causa ergo recessit Darandus a communi modo loquendi, non solum Theologorum, sed etiam Patrum, et novum modum prioritatis finxit, ad rem de qua agimus minime necessarium, scilicet, secundum perfectionem vel participationem fructus redemptionis. Quid enim haec referunt ad ordinem assumptionis, cum possit esse alius ordo assumptionis quam perfectionis, ut ex dictis patet.

15. Ad fundamentum autem Scoti satis per primam et quartam conclusionem responsum est, illas enim probat, et non aliud.

SECTIO VI. Utrum humanitas prius natura sit assumpta, quam accidentibus informata.

1. Explicato ordine servato in assumptione substantie, et partium ejus, superest ut brevissime de accidentibus dicamus; facile enim ex tractatis in superioribus, colligi potest quid de illis sentiendum sit. Primo enim certum est substantiam fuisse medium per quod, vel potiusin quo sumpta sunt accidentia; quia, ut supra dictum est, non sunt immediate assumpta, sed tantum in hypostasi, ratione nature, in qua sunt. Unde secundo constat, prius saltem natura assumi substantiam, quam accidens, non tam ex parte unionis, qua unica est, proxime terminata in substantia, remote vero et quasi extrinsece denominans accidens assumptum, quam ex parte ipsarum rerum quarum una non assumitur nisi mediante alia; intelligendum est autem de substantia nature totius, aut partis; seepe enim accidens tantum inest parli, ut anime, verbi gratia, et per illam intelligitur assumi.

2. Solum ergo potest hic comparari unio accidentis ad substantiam, cum unione hypostatica ipsius substantie ad Verbum, utra fuerit natura prior, ut, verbi gratia, in instanti creationis anime Christi, quid iu illa intelligatur esse prius natura, unio ad Verbum, vel habere intellectum et voluntatem. Et videtur quidem hoc secundum, praesertim in iis proprietatibus quae intrinsece manant ab essentia existente: quia natura existens preintelhigitur assumptioni; ergo etiam pr:- intelligitur habens omnia quae ab illa manant necessario,nam ad hoc sufficit existentia; assumptio enim veluti quid extrinsecum est. Adde, relationem creature, vel similes, necessario preintelligi in natura existente, atque in materia preintelligi accidentia quibus disponitur ad formam. Aliunde autem videri potest, inter illa duo nullum esse ordinem na- ture, quia aecidens neque est ratio, vel causa, vel dispositio per se unionis hypostatiec; nec vero assumplio estratio talium accidentium autinherentie eorum in suo subjecto, quia est quasi extrinseca respectu illorum. Unde ab illa non pendent; variata enim assumptione vel unione, eadem accidentia in eadem natura remanerent.

3. Prius natura asswnitur substantia, quam recipiat. aliquod, accidens. — Nihilominus si consequenter loquendum est iis, qua hactenus dieta sunt, probabilius videtur prius natura assumi substantiam, quam adveniat ei aliquod accidens, ut verbi gratia, animam quam intellectum, humanitatem quam sensum, et sic de aliis, servata proportione. Ratio est, quia, in propria hypostasi, subsistentia prius natura convenit nature substantiali, quam quodlibet accidens;in hoc vero mysterio, assumptio intelligitur facta in eo signo nature, quo propria subsistentia esset futura, ut sepe in superioribus probatum est, presertim disp. 10, sect. 2; et ex ibi dictis probari potest major propositio hic assumpta, tum quia modus subsistentiae est magis intrinsecus nature, quam quodlibet accidens; tum etiam quia ad complementum ipsius substantie pertinet; tum praeterea quia subsistentia est quasi conditio ordine naturd requisita ad sustentanda accidentia; prius enim est rem esse in se et per se completam, quam intelligatur apta ad sustentandum aliud. Confirmari potest exemplis, quia in accidente existente modo sibi connaturali, nullus modus intelligitur prior quam actualis inherentia; ergo similiter.

4. Dices: quamvis hoc videatur probabile in illis aceidentibus, quae simul tempore fiunt in natura vel parte assumpta ,.et qua non habent iatrinsecam ac necessariam connexionem cum tali natura, non tamen in his qua hujusmodi connexionem habent, nam ab his pendet existentia nature assumendse; sed hujusmodi existentia nature supponitur assumptioni: ergo et accidentia haec, a quibus talis existentia pendet, supponuntur assumptioni ordine nature. Responderi potest primo, non esse inconveniens id concedere secundum aliquod genus causa, vel dependentie, vel conditionis sine qua non, dummodo illa prioritas intelligatur tantum esse secundum quid, nam simpliciter magis intima est subsistentia, magisque ab illa pendet existentia quam ab accidentalibus proprietatibus. Absolute tamen melius respondetur negando assumptum; nam haec dependentia nature a propriis passionibus (ut supra dixi) non est ut a propria causa, sed ut a conditione intrinsece subsequente; hujusmodi autem conditiones possunt esse plures, inter quas una potest esse intimior et immediatior substantie quam alia; et hsec est simpliciter natura prior; altera vero, cum non habeat propriam causalitatem, non est cur sub alia ratione censeatur prior; nam, licet habeat necessariam connexionem cum eadem natura, hoc est illi commune cum alia proprietate; unde in hoc sunt pares, et quasi simul; superatur autem ab alia intimiori et immediatiori proprietate in naturali ordine predicte connexionis, in quo tantum consistit bec prioritas nature; et ad hunc modum comparatur subsistentia respectu omnium accidentalium proprietatum, et ideo illa est simplieiter prior ordine nature, et consequenter etiam est prior unio hypostatica, quae vicem proprie subsistentie subit.

5. Dices ulterius: esto hoc ita sit in his proprietatibus qua simul tempore esse incipiunt in natura vel parte qua assumitur, non tamen in his qua prius tempore praecesserunt, et in instante etiam assumptionis in eadem - parte permanent; ut, verbi gratia, si supponamus eamdem numero quantitatem, quae praecessit in materia Virginei sanguinis, ex quo formatum est corpus Christi, mansisse in eodem corpore in eo instante quo formatum est, consequenter dicendum videtur, illam quantitatem pro illo eodem instante prius natura inhwsisse ilii materie, quam assumpta fuerit; nam, si in priori tempore praecessit, quomodo non etiam in prioritate nature, cum ila materia secum afferat quantitatem quz sibi prius antea inhaerebat; et idem argumentum fieri potest de reliquis accidentibus quie in eadem materia duratione praecesserunt. Propter hanc difficultatem posset praedicta conclusio limitari ad ea tantum accidentia, qua de novo esse incipiunt cum ipsa assumptione; quia haec supponunt subjecium subsistens, et alioqui non habent naturalem existendi consecutionem, sicut ea qua duratione praecesserunt. Estque hic modus dicendi probabilis. Nihilominus, rem attentius considerando, eamdem rationem in illis etiam accidentibus reperimus; nam, licet priori tempore pracesserint in materia, tamen, ut in instanti assumptionis in illa perseverant, necesse est ut pro eodem inslanti propria et speciali influentia conserventur; haec autem conservatio in subjecto et ex subjecto fit; unde, cum non tendat ad subsistentiam, ex natura sua supponit subjectum subsistens; ergo etiam illa est ordine nature posterior, quam conservatio subsistentie; ergo etiam est posterior natura quam unitio hypostatica, qua vicem illius supplet. Confirmatur ae declaratur, quia tam unio quam quantitas insunt seu conveniunt materie prime in instante assumptionis, et in illo instanti habent eumdem ordinem dependentiae vel causalitatis inter se, quem haberent, etiamsi in illo instante materia primum creata esset, et cum ila quantitas conereata; nam, quod priori tempore extiterint, quoad hoc est veluti per accidens, nec variare potest modum dependentie, quem in illo instante habent ac requirunt; ergo habent eumdem ordinem prioris ac posterioris natura, qui ex ratione dependentiae seu causalitatis nascitur; ergo, sicut unio ordine nature antecedit respectu proprietatis, qui de novo fit, ita etiam respectu proprietatis, quae in eodum instante conservatur; nam, sicut praesupponitur effectioni, ita et conservationi; et in hac tantum preessuppositione consistit ordo nature, ut dicebam, quia alioqui haec omnia mutuam inter se connexionem habent in ordine ad esse, ut dictum est. Neque obstat difficultas tacta, nam, licet illa accidentia tempore praecesserint, tamen cum dependentia ab alia subsistentia propria ipsius materie ;in illo autem instante, quamvis non mutent existentiam, mutant dependentiam, et incipiunt suo modo pendere ab unione, et ideo prout in illo sunt, ordine nature? sunt posteriora. Sicut, quando unus effectus, qui antea fuit ab una causa, incipit in hoc instante conservari ab alia, quamvis ille effectus simpliciter sit prior tempore, quam causa a qua conservatur, tamen, prout in illo instante est et conservatur a tali causa, est posterior natura quam illa, quia presupponit esse illius, cum ab illo sua conservatio dimanet; ita igitur in praesente conüngit.

6. Quaeret tandem aliquis, esto accidentia non prius insint nature vel parti assumpta, quam unio, an saltem dici possint esse medium ad assumendam naturam. In. quo cerium est non posse esse medium ut quod, quia accidentia non assumuntur per unionem, qua ad ipsa per se etimmediate terminetur, sed solum mediate, et quasi denominatione extrinseca, per unionem sui subjecti substantialis, in quo inherent; et ideo, ut in principio dicebam, assumptio nature est medium, ratione cujus aecidens dicitur assumptum, non vero e contrario. Sed de medio ut quo, potest esse nonnulla difficultas, quia imprimis, ut aliquid sit medium quo, non est necesse ut ad ipsum immediate terminetur assumptio, sed solum ut sit ratio, dispositio, aut conditio necessaria ut aliquid assumatur, quod convenire potest alicui, etiamsi ipsum in se et immediate non sit assumptum; et ita Doctores omnes, qui admittunt aliquam dis. positionem ordine nature praeviam ad hanc unionem, consequenter dicent esse medium ad illam. Deinde non est necesse ut tale medium ordine nature simpliciter procedat in re quae assumitur, ut supra dicebamus de anima respecíu materie; sed satis est quod in eodem instante tale medium bene disponat et afficiat subjectum quod assumitur, quod potest convenire etiam forms aecidentali; et hoc modo Richar., 3, d. 9, art. 2, q. 3, licet neget gratiam habitualem esse priorem natura unione, affirmat posse medium ad illam appellari. Nec videtur inconveniens ita loqui; imo, ut supra tractatum est, quando Patres dicunt, Verbum assumpsisse animam mediante mente, multi per mentem, intelligendam putant potentiam intellectivam accidenlalem, et eam dicunt esse medium ad assumendam animam. Nihilominus ille modus loquendi mihi non admoduin probatur, quia aecidens proprie non fuit ratio assumendi substantiam, neque etiam fuit dispositio ad unionem, ut supra, disput. 10, sect. 2, probavi; nulla ergo propria ratio medii hic reperitur. Antecedens quoad priorem partem imprimis sequitur ex posteriori, qua, ut dixi, jam probata est; nam, si accidens non potest esse dispositio ad unionem, multo minus esse potest formalis ratio reddens assumptibilem substantiam; sicut enim substantialis natura, nec dispositive, nec formaliter terminabilis est propria subsistentia ratione alicujus accidentis, ita neque est assumptibilis a. Verbo, medio accidente ut formali ratione seu medio. Loquor autem semper de ratione formali, nam finaliter contingere potest accidens esse rationem assumendi substantiam, eo modo quo dicitur substantia esse propter operationem, quomodo humana natura dicitur assumpta propter redemptionem operandam; tamen hoc ratio non est medium, cum potius sit finis. Non est ergo accidens proprie medium ad assumendam substantiam, non solum quia immediate non assumitur, nec quia substantia priusnatura assumatur quam unia- tur accidentibus, ut ratio in contrarium facta assumebat, sed quia proprie non reddit naturam assumptibilem. Unde non est par ratio de aceidentibus respectu substantie, quae est materie respectu forme substantialis; nam hae non subsistit nisi in ordine ad aliquam formam, per quam actu informetur, et ita non est assumptibilis absque novo miraculo, nisi ut est actu sub tali forma; et ita caro humana fit formaliter assumptibilis per animam, maxime secundum congruitatem; substantia vero non subsistit proprie in ordine ad accidentia, nec per illa proprie fit formaliter assumptibilis, sed potius e contrario, quia substantia assumptibilis est, ideo cum illa sunt accidentia assumplibilia, et quia de facto assumpta est substantialis natura, ideo vel ex necessitate, vel ex congruitate talia accidentia cum illa fuerunt assumpta.