Lectio 100, de Libertate

Ex istis radicibus sequitur probatas et verisimilitudo illius conditio dicit Rabi moyses in 3o libro de duce dubiorum de gente iusedin quae est gens sabeorum credente deum esse puram creaturam Ita quod caelum vel ignem potest esse deum et idem dicit aliqua quae viderentur esse incredibilia unde illa gens duxit Adam esse prophetam lunae et colentem lunam deum de terra promissionis veniens attulit secum arborem dicit ibidem ydolatriam ymaginum derivationem et sacrilegii habere originem

Ex hiis sequitur quod difficultas resistendi diabulo non iritur ex magnitudine potentiae diaboli sed ex pernitate resistentiae nam tanta est pronitas humanae naturae ad malum quod minus impulsus sufficit

2o sequitur contra impugnantes brawardinus dicit quod ydolatriae adorabant tamquam deum reum corporalem scilicet lapidem quia tanta potest esse mentis depresso quod rem inferiorem se adorem tamquam deum quia corruptela peccati monet in talia

Sequitur satis esse probabile amarum diligere denarii formam et eius habitudinem absque relatione in aliud unde 2am ordinationem politicam et institutus ad usum commutationem et procurationem necessariorum modo contingit de lyrare sic quod diligat etc ut aliqui sunt licet habundant denariis non tamen usu patet dictum apostoli quod avaritia est "ydolorum servitus" scilicet quod intanto etc quod prostituat sibi diviciabri

Sequitur ulterius possibilitas ad orationis ignis per caldeos unde de abraham le?tur quod deus liberavit eum de vi caldeorum ubi notatur quod abraham natus est in caldea et ibi colebantur ignis tamquam deus sed quia reproat et dixit differentiam esse inter agens principale et instrumentum positus fuit in ignem sed deus liberavit eum hesdras neimer 9no capitulo "Tu domine qui liberasti abraham de vr caldorum" Confirmatur sapientiae 13o capitulo "neque operibus adtendentes cognoverunt quis esset artifex si ante ignem aut speciem aut gurum gellarum" etc Et sic scriptura satis testatur quod etiam ultimate creaturam pro deo coluerunt

Sed instaretur de caldeis name gens cadesin est gens caldeica et dicit quod coluerunt solem pro deo principali et lunam pro deo minus principali ergo non ignem

Responsio est facilis et duplex prima nam opinio eorum fuit quod caelum est de natura ignis ymmo omnia corporalia caelestia ymmo ignis etc sunt Tulius duplex est de sompno sipionis iuxta de re publica expresse ponit stellas esse ignes Consequenter inter omnes effectus hic inferius ignis apud nos est nobilior ideo tamquam effectum non deum ultimatum coluerunt ignem hic infernis existente

Et sic 2o quod coluerunt ignem inferiorem tamquam effectum dei scilicet quem ipsi posuerunt deum unde non posuerunt unum solum deum sed quemlibet stellam posuerunt esse deum

Et hanc peste remanserunt vestigia usque nunc inter christianos unde vetulae faciunt ignes certis noctibus et faciunt aliquas superstitiones laesionum ab igne evitandas ut in festo sancto Iohannis intendentes per hoc evitare quae in fortunia Ex hoc ars sacrilegia sumit originem quae vocatur praenomantia v?deo?tis huiusmodi superstitiones volunt indicare de sonis factis in igne praecipue ad hoc facto scilicet superstitiose in certis temporibus anni et sic sunt individua iudicia secundum sonos 2o secundum figuras falsa 3o proponendo figuras et sonos et sunt ista introducta intantum quod inter christianos non possunt expelli ex eadem radice habuit originem Alia quae vocatur aerumantia et ydromantia et geomantia qua multi utuntur loco astrologiae et etiam loco medicine quae nullo colare vi?tis firmanter sed puere gratis acceptantur ab anima Nam in geomantia proiectio punctorum resolvitur ad causas per se stat duos proicere pro eodem tempore et secundum voluntatem brachii ab uno fiunt plura quam ab alio et sunt secundum paritatem punctorum vel imparitatem et secundum hoc faciunt figuras et istud resolvitur ad dispositionem manus esse nulla radice fundatur sed ex corruptela praecise acceptatur

Contra dicta inquiritur de uno dubio quantum ad huiusmodi corruptelam quia huiusmodi corrupteal vel est habitus intellectus vel voluntatis si primum ergo non immutat reliquas potentias scilicet concupiscibilem et nascibilem si voluntatis ergo non immutat inmediate potentiam cognitivam igitur non erit laesiva omnium trium virium primo dicitur quod nec iustitia originalis erat qualitas positiva nec eius primatio scilicet cupiditas sibi contraria

Sed potest sic ymaginari quod iustitia originalis dicebatur esse pro tanto quia tanta erit habitudo virium sensitivarum ad rationem quia modo obediebant sibi et parate erant obedire sicut forte elementa vel membra obedivisset ubi nunc non et non oportet ponere qualitatem fanitatem lapidem obedire michi

Et sic consequenter diceretur quod privatio iustitiae originalis non esset nisi talis habitudo vel dispositio quod vires sensitivae non obediunt rationi sed saepe dicunt et sic dicitur quod rationalis esset nunc laesa non quia amisit etc sed quia etiam ordo solutus est

Replicaretur quia nihil dicis quia ex hoc non sequitur caecitas in intellectu quia non sequitur nisi difficultas in consequendo quantum ad potentiam volitivam Ideo addo quod negandum sublata est huiusmodi obedientia sed etiam spiritualis coassistentia quantum ad potestate elevationem et operationem suam executionem

2o enim Respondetur quod cupiditas est realiter qualitas inficiens totum animae regimen et caecans intellectum et turbans concupiscibilem et irascibilem

Advertendum quod anima est realiter unica potentia sed secundum quod habet divesos actus denominantur diversimode et sic stat quod sit unica qualitas tripliciter inminima sicut est unica anima tripliciter operativa quod sit qualitas talis patet de fide utque per wilhelmum parysiensis Etiam wilhelmum anticiodorensem quod fides negandum est assensus sed etiam amor et omnis amor est cognitio ut tenet adam Ita quod concupiditas continet causam latitudinem omnium habituum pravorum et vitiosorum quae est inmutata viciose et erronee intellectus