Distinctio 11

Distinctio. 1. de angelorum curaet custodia qua erga nos exercent.

Alud quoque sciendum est / quod angeli bo ni deputati sunt ad custodia hominu etc. Hic si gnatur vndecima distinctio hu ius secundi: quae sic continuatur ad praecedemtem: Nam postquam in praecedenti distinctione in generali angelorum circa nos ostensa sunt chara ministeria: Nunc in speciali eo rum erga nos declaratur iugis custodia. Et partitur in tres partes principales. In pri ma ostendit magister: quod angeli deuoto of ficio nos custodiunt. In secunda quaerit: an singulis haec exercitio singuli veniunt. In tertia ostendit quod ministerio in se proficiunt. Prima in principio. Secunda ibi: So let autem quaeri etc. Tertia ibi: Praeterea il lud considerari oportet etc. Aliis duabus primis partibus indiuisis manentibus: haec tertia pars in tres partes diuiditur. In prima prima opinio primo exponitur. In secunda sequens positio exhinc subnectitur. In tertia magistri intentio in his concluditur. Pri ma in principio. Secunda ibi: Alii autem dicunt angelos etc. Tertia ibi: Illud vero quod alii etc. Et haec est diuisio etc. Circa quam quaeritur.

¶ Quaestio ista tractat de custodia angelorum erga nos et gaudio nostrae salutis: de quo Scotus in isto loco. q. vnica.

¶ N angeli custo odes de nostra salute gaudentes reuelent nobis abdita: Et argui tur ad partem falsam tribus mediis.

¶ Pri in mo sic: ostendendo quod non sint custodes hominum. Si angelus custodit hominem: aut hoc est ratione auctoritatis / aut ratione ministerii: sed nec sic nec sic: igitur etc. Maior patet a diuisione sufficienti. Sed probatur mi nor primo quod non ratione auctoritais. Solus quippe deus hoc modo custos hominium legitur Ecce non v dormitabit neque dormiet: qui custodit istrlis. Nec ratione ministerii: quia tunc angeli essent minores hominibus. Maior quippe est teste) christo qui recumbit quam qui ministrat. Quida autem angeli hominibus sint minores: est falsum: igitur.

¶ Secundo probatur / quod non gaudent de salute nostra: arguitur theologice sic. Angeli non tristantur de damnatione illius quem custodiutnt: ergo nec laetantur de eius saluatione. Consequetia patet ex inuentione thopica: in. 2. thopicorum: Si oppositum in opposito / et propo situm in proposito. Sed probatur assumptum: quia tristicia repugnat statui beatitudinis. Unde dicitur / quod in illa superna ciuitate non erit luctus t neque clamor nec dolor: quae prima abierunt.

¶ Tertio probatur quod non possint hominibus reuelare abdita. Si emim hominibus reuelarent abdita: aut hoc esset causando in intellectu actum / aut secundo speciem / aut tertio phantasma immutando: sed nec sic nec sic: igitur. Maior patet per diui sionem sufficientem. Sed probatur minor primo quod non actum: quia. 9. de trini. dicit Augustinus quod obiectum et potentia pariunt noti ciam: angelus autem nec est intellectus hominis nec obiectum / vt in proposito. Secundo non speciem: quia species exquo repersentat: naturalitur representa re videtur id a quo impremitur: et ita solum reprieusentaret angelum. Nec tertio immutando pha tasma: quia agentis ad passum debet esse proportio quae non reperitur inter spirituale et corporale.

¶ In oppositum primi arguitur auctoritate. In vnamquamque gentem praeposuit rectores. Slo id est angelos. Et alibi. Angeli eorum semper vident faciemn patris mei. Dicit glo. Homines non sunt contemnendi / ad quorum custodiam mittun tur angeli.

¶ In oppositum secundi arguitur vbi dicitur: Baudium est angelis dei super vno peccato re poenitentiam agente quam supra nonagintano uem iustis.

¶ In oppositum tertii arguitur cum dicit Babriel mariae: Ecce concipies in vtero et paries filium: et vocabis nomen eius ie sum.

¶ In ista quaestione sunt tres articli declarandi Primus est terminorum declaratiuus Quorum Secundus est quaestionis responsiuus.

¶ Tertius est dubiorum motiuus.

¶ Quantum ad primum articulum termini sunt: custos i gaudium / reuelatio¬

¶ Primus igitur terminus est custos. Unde in proposito custos dicitur tripliciter. Uno modo vni uersalis: et hoc modo custos hominium dicitur solus deus. De quo dicitur: Quid faciam tibi o custos hominum: Secundo dicitur custos particu laris magis super vnam gentem et populum. Et hoc modo scribitur verbum michaelis custodis iudaeorum. Princepus regni persarum restitit mihi viginti et vno diebus. Tertio modo dicitur custos singularis pro vno singulari an gelo / respectu vnius singularis hominis. Et hoc modo loquitur Hiero. super illo verbo: Angeli eorum semper vident faciem patris mei. Magna inquit dignitas hominum: vt quilibet ab origine natiuitatis habeat angelum custodem. Et hi tres modi capiendi custodem re periuntur in regula beati patris nostri Francisci. Primo enim ibi minister generalis dicitur custos: vnde de electione generali ibi di citur: quod congregati fratres possint vnum de fratribus in nomine domini sibi eligere in custo dem id est in generalem. Secundo magis par¬ ticulariter iuxta secundum modum dum dicitur: Custodes et guardiani sollicitam curam gerant de fratribus etc. Tertio modo in vsu reperitur. In conuentu enim sancti Francisci guat dianus dicitur custos: si igitur conuentus vnan personam nominet / habetur quod dicitur.

¶ Se cundus terminus est gaudium. Undo secundum commenta Eustracii et michaelis ephesini in li. ethicorum. Baudium est quedam nature floritio et supereffloritio spiritum recreans. Unde ista tria differre reparta sunt: exultatioigaudium et laeticia. Baudium enim sonat quandam animae passionem / actum consequens intensum amoris. Laeticia autem super huiusmodi gaudium quandam addit interiorum virium dilatationem et motum: vnde et inde laeticia dicta est quasi laticia: quia animam quasi latam facit vires extendendo interiores. Exultatio rursus addit super laeticiam et gaudium quendam motum exteriorem / id quod in corde erat insinuantem: vnde et hinc dicta est exultatio qua si extra saltatio et est gaudium proprie passio concupiscibilis / sicut delectatio et desiderium: sed differunt: quia desiderium est futuri: vnde dicitur quod desiderium est respectu non habiti: delectatio autem magis praeteriti: vnde delectatio est communiunctio conuenientis cum conuenienti: ita quod exigit vnionem prius factam: gaudium autem magis est de praesenti.

¶ Tertius terminus est reuelatio. Unde dicitur reuelatio / quasi remotio ve. laminis / dum ignotum aperitur. Unde noto quod ista tria differunt: visio / reuelatio et raptus. Uisio enim proprie est / dum res vt est intuitiue aspicitur: sicut loquitur Macrobius in principio de somnio Scipionis: vbi distinguit visionem contra oraculum. Dicit enim vi sionem esse ipsam purae rei ostensionem: oraculum autem exigit / quod is qui rem declarat sit persona venerabilis / sicuti aut deus / aut angelus. Reuelatio autem exigit quod solum ignotum manifestum fiat: dum tamen fit modo non naturali. Et hos duos modos cognitio nis tangit paulus apostolus / dum dicit: Ueniam autem ad reuelationes et visiones domini. Raptus autem exigit / vt talis cognitio fiat in mentis excessu seu extasi: vt nesciat homo an in corpore seu extra cognoscat: et aliquando extra corpus anima rapiatur: sicut de pau¬ lo legitur raptus vsque ad tertium caelum. Ubi quae dam glo. dicit: id est vsque ad tertiam angelorum hierarchiam. Quantum ad secundum articulum sunt tres conclusiones. Prima est de custo dia angelorum circa nos. Secunda est de eorumgaudio in salute hominis quem custodiunt. Tertia de reuelationibus quas nobis faciunt.

¶ Prima est haec. Solo dempto dei vnigenito / singulo homini singularis vsque ad mortem est angelus ad custodiam deputa tus. Prima pars dicit / quod christus non habu it angelum ad sui custodiam deputatum. Pro batur sic. Angelus bomin ad custodiam depu tatur propter vnum trium: aut duo similis aut tria simul scilicet illuminationem intellectus: dum docet hominem quem custodit de ignotis. Secundo propter affectionem voluntatis: dum. scilicet excitat ad bene volendum. Tertio propter expeditionem ex ecutiue: dum. scilicet impedimenta remouet vt ex pedite operemur sed neutrum horum exigebat ab angelo christus: igitur non habuit angelum custodem. Maior est positio doctorum no strorum. Sed minor patet. Scriptum est enim. Uidimus gloriam eius quasi vnigeniti a patre / quo ad potentiam: plenum gratiae / quo ad voluntatem: et veritatis / quo ad intellectum. Confirmatur: quia videtur custoditus vt sit quodammodo obnoxius inquantum sic custodienti: sed christum non decuit quoquo modo angelorum alicui fuisse obnoxium: igitur. Et si dicat quos: Non est maius inconueniens christum habuisse bonum angelum custodem quam malum angelum tentatorem. Quinimo ex quadam glo. Thobiae. 6. legitur diabolum in cruce fuisse expe ctantem animam christi. Dicitur enim quod non est simile. Daemodo enim christum tentauit solum exteri us et propter nos: sed angelus requiritur in eis quos custodit / etiam pro interius: ideo non est comsimile. Ceterum christus patiebatur libere illam diaboli tentationem: ideo dicitur quod ductus est a spiritu sancto in desertum. Sed fiat argumentum diaboli quod fecit christo / scilicet Ange lis suis mandauit de te: vt custodiant te in omibus viis tuis. Hoc exponit glo. de capite christo: et ita habuit custodem angelum. Et confirmatur: quia super illud euangen. Ecce apparuit ei angelus domini confortans eum. Dicit Beda. In testimonium vtriusque naturae et angelus eum confortasse / et angelus ei ministrasse describitur. Confortatio autem actus est custodientis. Dicendum quod illud primum dictum pates. intelligitur de christo capite ra tione membrorum: vnde diabolus secundum Augstin. male allegabat / hoc applicando capiti solum quod erat de membris. Rursus illa confortatio quam fecit ei angelus non fuit pote statiua / sicut confortat illos quos custodit / sed solum ministerialis: vnde tam nobilis fuit christus et tam perfectus / vt sibi nulla angelica custodia requireretur. Secunda pars conclufionis dicit: quod quilibet homo suum proprium habet angelum custodem sui. Probatur. Pro nior est deus ad miseri cordiam quam ad punitionem. Hi secundia quippe dei superexaltat iu dicium. Sed quilibet homo habet a sui princi pio angelum malum ad exercitium: igitur habet et bonum. Assumptum patet ex eo quod scribit apostolus. Non est nobis colluctatio etc. Et hoc innuit Sapiens: Contra bonum malum / contra vitam mors: et sic in omnibus intuere opera altissimi. Haec est etiam lex sapien tiae / vt insima / sicut nos / per media scilicet angelos: in suprema id est diuina reducantur.

¶ Sed in quaeritur. quo tempore incipit angelus custodire hominem: Dicit Tho. quod in materno vtero. Sed quid tunc facit cum non doceati nec accendat voluntatem: Respondet quod cu stodit / ne daemodo ipsum puerum in ventre inter ficiat: vel complexionem mutet / vnde puer pronior efficeretur ad peccandum. Ex quo concluditur (si ratio sua valeat) etiam ante animationem requiri angelum custodem / ne a daemone infi ciatur materia / ex qua compaginatur corpus. Saltem tenendum est certum quod ab animatione incipit puer habere angelum.

¶ Sed dice ret aliquis. Deus sufficit per se: ad quid ergo dat nobis angelos: Respondet doc. deuotus huius dist. q. 1. quod triplex est ratio diuina potentia / diuina sapientia / et diuina claemen tia. Quo ad potentiam dicit / quod non sufficit divine potentiae quod angeli sibi ministrent: sed vult quod creature sue. scilicet nobis ministrent: etiam quia habet diabolum et suos socios sibi ad uersantes: rationabilius est vt vincat eos per suos angelos quam per se: vt videatur manus dei in seruis suis: vnde appellantur angeli ex¬ ercitus dei. Quo autem ad sapientiam secundo dicit: vt hoc ministerio homo qui est vltimus / per angelos medios ad deum referatur. Quo autem tertio ad diuinam claementiam pa tet: quia exquo homo erat inter aduersarium luum: exigebat ratio vt haberet claementia dei adiutorem angelum.

¶ Sed petet quis: de quo ordine sunt isti custodes: Respondet Tho. secunda. q. huius: quod sunt omnes vltimi ordiinis. Et dicit quod tria requiruntur ad hoc / quod angelus sit singularis custos hominis. Primum est quod non habeat immediate illumiationes a deo: et propter hoc excluditur prima hierar chia. Secundum quod habeat potentiam limi tatam: ex quo excluditur secunda hierarchia. Tertium quod procurent solum ea quae pertinent ad determinatas personas: propter quod excludum tur duo ordines vltimae hierarchia. scilicet principatus et archangeli. Et si hoc sit verum: patet valde magnum esse exercitum angelorum: vt solum de vltimo ordine quilibet homo et quaelibet mulier sigillatim habeat proprium angelum: et tamen non est dubium quin aliqui il lius ordinis remaneant in caelis: ne tertius ordo tertiae hierarchiae penitus in caelo pa teat vacu. Et si quaeratur / an successiue vnus angelus multos custodiat? Dicendum quod sic. Ex quo patet quod idem angelus potest pri us custodire vnum qua saluabitur: post vnum qui damnabitur.

¶ Sed quis quaeret: quae sunt proprie prosicua nobis euenientia ex huiusmodi custo dia: Respondet doc. deuotus. q. I. huius distin. arti. 2. quod in bono est triplex proficuum. scilicet quia adiuuant primo angeli ad bonum acquirem dum: secundo ad conseruandum bonum: tertio ad bonum augmentandum. Et respectu mali toti dem. Primo adiuuant ad deserendum malum: secundo ad euitandum: tertio ad fugiendum. Ex quo patet primo quod in statu innocentiae habuit adam angelum custodem: habuissemus et nos si stetisset. Licet enim mali non fuisse mus: adiuuasset nos ad melius operan dum et bonum conseruandum / et malum euitandum. Ex quo secundo patet quod confirmati in gratia sicuti beatam maria / Ioannes baptista / et caete ri / habuerunt angelum custodem. Et patet tertio / quod antichristus habebit angelum custodem: licet enim futurus sit obstinatus: tantum plura mala operaretur / nisi ille angelus poneret im¬ pedimentum: licet (teste apostuolo) aduentus eius sit secundum omnem operationem sathanae. Et / si obii ciatur: quia dicit Damai. quod antichristus care bit angelico praesidio et per consequens angelica custodia. Respondendum quod intelligitur quantum ad totalem reucationem a malo. Sed tertia pars diciti / quod ista custodia fit vsque ad mor tem hominis. Probatur. Paratior est bonus angelus ad custodiendum in bono quam malus ad decipiendum: patet hoc ex lege charita tis. Sed malus vsque ad mortem decipit: igitur bonus vsque ad mortem custodit. Et si obiiciatur per illud Hieremiae. Curauimus babylonem / etnon est curata: derelinquamus eam Dicit glo. Hedici sunt angeli quos a non bis repellimus / dum eorum consiliis non acquiescimus. Dicendum quod a nobis non recedunt / quin semper repellant inimicum dum peccamus: et faciant multa alia: sed tunc non conseruant in bono. Sed tunc diceres: sequeretur quod angelus custodiens hominem post natiuitatem suam vsque ad mortem non iret ad caelum. Respondit hic Cho. quod sicut nos videmus quod post actum magnum deuoti onis sumus per tres dies / vel plus / vel aliquo tempore magis inclinati ad deuotionem: sic quando angeli vident nos in bo na tali dispositione / possunt ire ad caelum.

¶ Sed tunc obiicitur: quia tunc magis infestabit diabolus qui remanebit praesens: vnde videretur magis dicendum / quod recommendet ho minem in custodia alicuius alterius angeli / donec venerit: sicut facimus inter nos: vel cognoscat reuelatione dei non esse tunc periculum.

¶ Secunda conclusio est de gaudio quod habent de salute illius seu il lorum quos custodiunt: et est haec. Sic de ho minum salute quos custodiunt gaudent ange lici spiritus / vt de damnatione non doleant. Prima pars diciti / quod angeli gaudent de salu te hominium quos custodiunt. Probatur. Quotienscumque crescit materia gaudendi / crescit et gaudium in mente bene ordinata: sed salus hominium est materia gaudii: igitur de ea letantur ange lici spiritus: et hoc maxime is vel illi / quorummediis talis salus est habita. Minor patet: tum ratione exultationis christi in membris suis: tum reparationis angelicae ruinae: tum tertio ratione recuperationis humanae. Et si dicatur: quia il¬ le qui custoditur potest impedire suam saluationem: et per consequens gaudium hoc in angelo / et ita bea titudinem: cum beatitudo non possit esse sine gaudio. Dicendum quod gaudium angeli potest consi derari tripliciter. Primo modo extensiue: et sic certum est / quod magis gaudet hoc modo cum saluatu homo quem custodit quam antea id est de pluribus Secundo intensiue et subaliter cum illa extensione: et sic posuit magister sminarum / quod vsque ad finem iudicii accrescit eorum beatitudo. Sed in hoc non tenetur. Et esset hic secundus locus in quo non te netur / nisi quia est idem cum sua positione. 6. dist. huius secundi vel quasi. Tertio potest considerari intensiue accidentalitur / vt dicatur gaudium accidentale: et hoc bene habent angeli de salute eorum quos custodiunt. Nec sequitur: Si illi quos custodiunt non saluentur / quod angeli non sint beati: quia istud gaudium est eis acciden tale. Et si quaeratur: vtrum hoc gaudium exquo est quoddam praemium propter custodiam accidentale: vtrum sit aureola: Dicendum quod non: quia illud praemium accidentale quod dicitur au reola / debet esse ex excellenti modo agendi: quod non apparet in hac custodia respectu angeli: quia fit sine quacumque poena. Ex quo liquide patet / quod non omne praemium ac cidentale dicitur aureola. Secunda pars dicit: quod angeli non dolent de damnatione illius quem custodiunt. Probatur. Beatitudo cunctam tollit miseriam. Unde teste Boetio est status omnium bonorum aggregati one perfectus. Sed dolere est quidam actus miseriae: ergo angelis beatis non compe tit. Et si obiiciatur ex illo verbo prophetae. Angeli pacis amare flebunt. Cum igitur fletus ex dolore veniat / sequitur: Et confirmatur auttoritate Origenis super illo verbo propbetae. Initiati sunt beelphegor. Ubi inquit: Praeest angelus bonus qui pro deli ctis vituperatur / et pro beneficiis laudatur: et ita potest dolere.

¶ Ad primam auctori tem valde bene respondet sanctus Tho mas parte prima huius distinctionis. q. quinta dicens: quod illi angeli pacis secundum litteram fuerunt nuncii Ecechiae: quos miserat ad quaerendam pacem cum assyriis: qui audi entes blasphemias rabcacis in deum caeli / valde ingemuerunt. Uel secundum allegoriam: dicuntur angeli ipsi apostoli de christi dolentes passione. Angeli enim cum sint incorporei flere nequeunt: et cum sint beati / dolere ni possunt.

¶ Ex quo patet quod cum pinguntur prope christi crucem quasi flentes: hoc fit per s quandam figuram quae dicitur antropospatos: on quae est quando id quod est hominum / aut deo / e aut spiritibus attribuitur: sicuti illud: Tactus dolore cordis intrinsecus: dicitur de deo

¶ Ad secundam autem autortoritatem quae est. Origenis: neganda est simpliciter. Orige nes enim secundum hiero. ad auitum: fuit istius opinionis / quod daemones iterum saluabuntur: et po nit infinitum circulum sine fine / nimis existens platonicus. Ideo in ista materia non habet locum sua auctoritas. Potest dici tamen quod sic intelligatur / quod angeli adducentur ad iudcium / vt scilicet sint testes / quod non est defectus eorum quod hi quos custodiebant / perduntur: et ita quod culpatio non sit in custode angelo / sed in custodito homine.

¶ Tertia conclusio est haec. Sic custodiens angelus hominem potest reuelatione docere: vt illius phantasmata immutare queat. Dicit prima pars / quod angelus potest docere hominem aliquid reuelando. Probatur. Non est minoris potentiae angelus custodiens quam sit homo. Sed homo potest alteri homini aliquod absconditum reuelare: igitur et angelus. Sed quaeritur: quomodo hoc fit: Respondeo / quod si in corpore: sicuti docuit raphael Thobiam / vtendo signis ad populum instituentis: quibus citius homine vtitur / inquantum est potentiae ma gis simplicis: ita quod ad modum doctoris proponet vnum post aliud / secundum capacitatem hominis audientis. Si autem sit sine corpore / potest docere tripliciter. Primo causando nouam speciem in phantasmate / aut offerendo iam existentem in phantasmate / vel trans mutando phantasma: et ita dum conuertetur intellectus agens causabit de illa specie in tellectionem. Secundo dispositiue ex conseruatione a vitiis: quo mediante homo disponitur ad diuinas illuminationes. Tertio coagi do cum intellectu possibili ad causandum actum intelligendi veluti causa partialis. Sed numquid poterit causare totum actum intelligendi in anima custoditi: vt loquatur ita animae / sicut loquitur angelo alteriu Dicit hac distinctione doctor subtilis quod non: et dat causam: quia anima nostra non est apta nata recipere intellectionem nisi mediante fantasmate pro statu isto: et ita licet possit angelus in angelum causare conceptum: non tamen in anima. Ex quo patet quod illa regula quod potest in maius: potest in minus non est ge neralis. maior est enim angelus homine: sed debet intelligi sper paribus caeteris: homo enim generare potest hominemin muliere non leonem: ita de multis aliis. Et si dicatur: sequeretur quod deus non posset causare immediate in anima intellectionem. Respondit quod non est simile subest enim anima ex toto dispositio ni dei et naturae ordo: non ita de angelo loquendo. Ex quo patet defectus auicem. 6. naturalium. parte. 6. ca. 5. ponentis quod species fluunt ab intelligentia creata in mentem nostram et quod intelligimus solum per conuersionem ad illam intelligentiam patet falsum ex dictis et erroneum ex prima distinctione primi doc. subti. q. 1. in simili de fruitione reprobatur. Et confirmatur: quia tunc semper intellectus nostr esset in potentia essentiali ad intellgendum et numquam in aceidentali quod est valde inconne niens. Sed dicit secunda pars conclusionis quod potest angelus fantasmata immutare: et iam patet ex prima. Addo tamen quod potest fantasmata de loco ad locum transportare: vt puta capere fantasma platonis et deportare sorti. probatur: quia horum fantasmatum subiectum est corporeum: cum ergo vt videtur quodlibet possit mouere corpus videtur hic Quantum ad tertium articu lum sunt tres difficultates.

¶ Prima est. vtrum inter angelos custodientes propter custodi tos homines sit aliquotiens voluntatum dissensio. Respondet tho. huius dist. parte. 2. q. 5. quod sic. et patet manifeste de principe persarum et mi chaele principe iudeorum: michael quippe volebat liberationem iudeorum quam angelus qui persis praesidebat nolebat. Unde dicit michael. Princepus regni persarum retitit mihi. 21. diebus: et ante dei faciemus causa posita. Unde scriptum est. Facit concordiam in sublimibus: nec tamen haec pugna seu melius dissensio voluntatum inducebat odium.

¶ Secunda difficultas: vtrum si angelus custodiens sciret il lum quem cuumodit fore damnandum si dimitteret eum. Dicendum quod non: nam licet ille homo damna retur adhuc praeseruaretur ab angelo: ne tantum peccaret quantum sine eo faceret: et ita in inferno minorem paenam pateretur.

¶ Tertia difficultas: an sit pugna aliquotiens inter bonum angelum et malum angelum super hominum cultodia. Dicendum quod sic: dum malus pra uas praesentat fantasias: cui bonus resistit et praeualet: nisi obiicem opponamus: ex quo patet nos multum obligari angelis nostris nos tam diligenter custodientibus. Ex hoc patet ad q. quod vicem angeli custodes sic gaudent nostra de salute: vt nobis abdita insinuent. Et tunc ad argumenta.

¶ Ad primum nega tur minor: et dicitur quod nos custodit ratione mi nisterii. Et quod obiicit quod tunc esset minor: ve rum dicit si solum nostri reuerentia faceret quod non facit: sed superni regis intuitu qui sibi hoc praecipit: sicuti si miles non solum regi: sed famulis deseruiret propter regis imperium.

¶ Ad secundum dicendum: quod illa regula non tenet: quando oppositum vni extremorum inest: aut ex naturam: aut ex conditione: sicuti non sequitur: terra et ignis opponuntur: et terraest sicca: igitur et ignis est humidus: quia oppositum humiditatis inest ex natura igni. Sic in proposito post confirmationem beato rum angelorum inest eis inseparabiliter gaudium

¶ Ad tertium negatur minor pro omni parte et primo de actu. Dico quod concurrit: vt tam partialis cum intellectu homins: et ita non obui at auctoritas Augstin. quia bene: obiectum et potentia pariunt noticiam: sed non totaliter Tunc secundo de specie. Dico quod non oportet quod representet id a quo imprimitur effecti ue: sed id cuius est species: sicuti imago caesarem depicta in pariete non repraesentat pingentem sed caesarem. Tertio de fantasmate dico: per inter spiritum et corpus est bene proportio mobilis ad mobile: sicut intelligentiae caeli ad caelum ipsum quod mouet: et hoc sufficit.

¶ Ex praesenti autem distinctione sicut de etc. Prima conclusio: bonus spiritus nobis id praemium datur et funditus malus ad praelium Dicit conclusio. quod habemus duos angelos vnum bonum ad custodiam vt quaamus saluari. alium ma lum ad exercitium. Et incipit a principio dist. vsque ibi. Solet autem quaeri etc.

Secunda conclusio aut cuilibet homin angelus donatur. aut certo agmini vnus annotatur. Dicit conclusio: quod aut est dicendum: quod quilibet homo habet proprium ange lum: aut quod vnus praeficitur pluribus. Et incipit a loco illo. Solet autem quaeri: vsque ibi. Praete rea illud considerari oportet.

Tertia conclusio angelice mentes pro custodia sunt semper me rentes maiora praemia. Dicit conclusio: quod angeli merentur praemium essentialenos custodiendo. Et incipit in illo ca. Praeterea illud conside rari opertet. vsque in finem distinctionis etc.