Text List

Table of Contents

Only show available transcriptions

Commentarius in Libros Sententiarum

Liber 1

Prologus

Distinctio 1

Distinctio 2

Distinctio 3

Distinctio 4

Distinctio 5

Distinctio 6

Distinctio 7

Distinctio 8

Distinctio 9

Distinctio 10

Distinctio 11

Distinctio 12

Distinctio 13

Distinctio 14-16

Distinctio 17

Distinctio 18

Distinctio 19

Distinctio 20

Distinctio 21

Distinctio 22

Distinctio 23-25

Distinctio 26

Distinctio 27

Distinctio 28

Distinctio 29

Distinctio 30

Distinctio 31

Distinctio 32

Distinctio 33

Distinctio 34

Distinctio 35

Distinctio 36

Distinctio 37

Distinctio 38-40

Distinctio 41

Distinctio 42

Distinctio 43

Distinctio 44

Distinctio 45

Distinctio 46

Distinctio 47

Distinctio 48

Liber 2

Distinctio 1

Distinctio 2

Distinctio 3

Distinctio 4

Distinctio 5

Distinctio 6

Distinctio 7

Distinctio 8

Distinctio 9

Distinctio 10

Distinctio 11

Distinctio 12

Distinctio 13

Distinctio 14-16

Distinctio 17

Distinctio 18

Distinctio 19

Distinctio 20

Distinctio 21

Distinctio 22

Distinctio 23-25

Distinctio 26

Distinctio 27

Distinctio 28

Distinctio 29

Distinctio 30

Distinctio 31

Distinctio 32

Distinctio 33

Distinctio 34

Distinctio 35

Distinctio 36

Distinctio 37

Distinctio 38-40

Distinctio 41

Distinctio 42

Distinctio 43

Distinctio 44

Liber 3

Distinctio 1

Distinctio 2

Distinctio 3

Distinctio 4

Distinctio 5

Distinctio 6

Distinctio 7

Distinctio 8

Distinctio 9

Distinctio 10

Distinctio 11

Distinctio 12

Distinctio 13

Distinctio 14-16

Distinctio 17

Distinctio 18

Distinctio 19

Distinctio 20

Distinctio 21

Distinctio 22

Distinctio 23-25

Distinctio 26

Distinctio 27

Distinctio 28

Distinctio 29

Distinctio 30

Distinctio 31

Distinctio 32

Distinctio 33

Distinctio 34

Distinctio 35

Distinctio 36

Distinctio 37

Distinctio 38-40

Liber 4

Distinctio 1

Distinctio 2

Distinctio 3

Distinctio 4

Distinctio 5

Distinctio 6

Distinctio 7

Distinctio 8

Distinctio 9

Distinctio 10

Distinctio 11

Distinctio 12

Distinctio 13

Distinctio 14-16

Distinctio 17

Distinctio 18

Distinctio 19

Distinctio 20

Distinctio 21

Distinctio 22

Distinctio 23-25

Distinctio 26

Distinctio 27

Distinctio 28

Distinctio 29

Distinctio 30

Distinctio 31

Distinctio 32

Distinctio 33

Distinctio 34

Distinctio 35

Distinctio 36

Distinctio 37

Distinctio 38-40

Distinctio 41

Distinctio 42

Distinctio 43

Distinctio 44

Distinctio 45

Distinctio 46

Distinctio 47

Distinctio 48

Distinctio 49

Distinctio 50

Prev

How to Cite

Next

Distinctio 43

Circa textum

1

Distinctio. 43. huius quaerti. in quae magister docet de secunda parte principali scilicet re surrectione secundum id quod est.

2

POstremo de conditione resurrectionis et modo resurgentium etc. Hic signatur. 43. dist. hui quarti Sententiarum quae ita habet continuari ad praecedentes. In principio siquidem quarti est totus quartus in tres par tes diuisus principales. In quarum prima do no sacramentorum caeli resplendet iter prae¬ uium. Et ista pars diuino adiutorio fuit expe dita agendo de singulo sacramentorum sigil latim et per se. Nunc secunda pars huius quarti incipit: in qua aurea beatorum attingitur et plenum gaudium. Unde et doc. deuo. taliter hanc partem praecedenti continuat. Inquit enim quod ma gister prius egit de sanitate quam sacramen ta conferunt: modo agere incipit de sanitate: ad quam sacramenta disponunt. Prima est sani tas gratuita: secunda gloriosa: prima est viae: secunda est patriae: prima est a culpa: secunda a miseria. Habet autem ista pars diuidi in tres. In prima agit de ipsa hominium resurrectione. In secunda de animarum ante resurrectionem perstatione. In tertia de iudicatorum remuneratione. Prima est in principio. Secunda di. 45. ibi: Praeterea sciendum est quod omnes animae etc. Ter tia dist. 49. ibi: Post resurrectionem. Rur sus prima particula in qua agit de ipsa hominum resurrectione / in tres partes diuiditur. In prima re surrectionis natura ponitur. In secunda resur gentium modus exquiritur. In tertia de abortiuis et monstris quaestio soluitur. Prima est in princiSecunda ibi di. 44. Solent autem nonnulli percun ctari. Tertia in fine eiusdem dist. ibi: Illud etiam inuestigari oportet etc. Rursus prima particula quae est praesens dist. in qua resurre ctionis natura ponitur: in tres partes diuiditur. In prima resurrectio notatur futura. In secunda assignatur hora illa dura. In tertia dissoluit dubia obscura. Prima in princi pio. Secunda ibi: Hedia autem nocte dicitur venturus etc. Tertia ibi: hic quaeritur vtrum electis assit tunc memoria etc. Haec est diui sio praesentis dist. in generali.

Quaestio

3

¶ Quaestio ista declarat de resurrectione hominum generali secundum se: et an naturali industria possit probari. Et quan fiat resurrectio: Scuo. ad longum et multum subtiliter disputat de resurrectioe in praesenti di. per quinque quaestiones. Utrum resurre ctio generalis hominium de sepulcbrem i suis nocte sit futura: Et arg. quo. non / tripliciter.

4

¶ Primo sic. Non redibit eadem vnio: ergo non idem homo. Antecedens patet: quia inter rupta est: interruptum autem idem non redit: quia si redit / iteratio est: iteratio autem identitati repugnat: quia iteratio ponit numerum / identitas pri uat. Patet consequentia: quia totum requirit vnionem partium: igitur idem totum eandem vnionem.

5

¶ Secundo arg. Iumenta non resurgent: ergo nec homo. Consequentia tenet: nam dicitur. Unus est interitus hominum et iumentorum. Antecedens patet: quia anima eorum cum corpore moritur.

6

¶ Tertio arguitur sic. Caelum numquam destruetur: ergo homo numquam re surget. Antecedens patet: quia in aeternum caeli fundati sunt. Consequentia patet: quia scriptum est: Hon cum dormierit non resurget: donec atte ratur caelum non euigilabit.

7

¶ In oppositum. Tum primo dicitur. Scino quod in nouissimo die de terra surrecturus sum. Tum secundo dicitur: Dens in resurgemus etc. Tum tertio Auic. 9. metaphy. ca. 7. diciti / quod anima habebit corpus apud resurrectionem.

8

¶ In ista quaestione sunt tres arti. Primus est terminorum declaratiuus Quorum Secundus est quaestionis responsiuus.

9

¶ Tertius est dubiorum motiuus Quo ad primum articulum temini sunt: resurrectio / sepulcbrum / nox.

10

¶ Primus terminus est resurrectio. Unde notandum vltra dicta de resurrectione. li. 3. di. 22. quod resurrectio potest capi tripliciter. Primo modo dici tur resurrectio actiue. Et sic dicit Iesus marthae. Ego sum resurrectio et vita. Et lica resurrectio sic sumpta communis sit tribus personis: tamen aliquando patri appropriatur: sicut in praeclara Iacob prophetia innuitur: dum in filio suo iuda de domino iesu prophetauit. Ad praedam inquit ascen disti fili mi. Haec est hodie illa dies flebilis qua crucem ascendens pro nobis mortuus est. Requiescens accubuisti: dies est crastina seu labbati / in qua in sepulcbro requieuit. Quis suscitabit eum: et dies est dominica: et patrem innuit suscitantem. Sic Iesus ad patrem sun dicit. Domine probasti me et cognouisti me: ecce dies hodierna. Tu cognouisti sessionem meam: sabbatia. Et resurrectionem meam: dominica resurrectionis. Sic loquitur Petrus ad popitulum. Quem deus suscitauit solutis dolo ribus inferni. Aliquando appropriatur filio. Unde ipse iudeis dicit. Soluite templum hoc: et in tribus diebus excitabo illud. Se quitur. Cum ergo resurrexisset a mortuis: re cordati sunt discipuli eius / quia hoc dicebat de corpore suo: et crediderunt in eum. Unde et de Lagaro dicitur. Iesus ergo ante sex dies paschae venit bethaniam vbi fuerat Lagarus mortuus quem fuscitauit iesus. Tertio aliquando appropriatur spirituisancto: sicut exponitur illud: Ecce ego aperiam tumulos vestros: et educam vos de sepulcbris vestris popu le meus: et inducam vos in terram israel: vnde et totum paruum credo / sanctospiritui appropriatur sicut magnum credo patri et filio: in quo tamen dicitur carnis resurrectionem. Secundo dicitur principalitur resurrectio surgere / siue surre ctio a peccato. homon enim in statu innocentiae re ctus conditus est / Salomone dicente. Solummodo hoc inueni / quia fecerit dominus hominem rectum: et ideo si ruat in peccata et emendet: non tam surgit quam resurgit. Et alibi dicitur. haec est resurrectio prima. Beatus et sanctus quo habet partem in resurrectione prima. De ista nos admonet Paulus di. Surge qui dormis et ex urge a mortuis: et illuminabit te christus. Dicitur tertio resurrectio sicut capitur in propo sito pro reunione animarum rationalium in sua corpora: de qua dicitur: Multa corpora sanctorumqui dormierant surrexerunt: et introierunt in sanctam ciuitatem. Et iterum. Qui manducai meam carnem / et bibit meum sanguinem habet vitam aeternam: et ego resuscitabo eum in nouissimo: die. Ad vitam inquan / alios autem ad iudicium.

11

¶ Secundus terminus est sepulcbrum: et secundum quod dicitur tripliciter / tripliciter accipitur. Primo modo vt dicit Papias / dicitur a sepulto: et sic acci pitur in Sen. dum patrem eorum filii Iacob se deliunt: et portantes eum in terram chanaan: sepelierunt eum in spelunca duplici / quam emerat Abraam cum agro in possessionem se pulchri: et sic accipitur in quaestione. Secundo modo accipitur sepulcbrum vt dicitur quasi se prsum a pulchro: et sic dicit propheta. Sepulcbrum patens est guttur eorum: linguis suis dolose agebant. Et sic mali dicuntur sepulcbra: quibus nil est turpius. Tertio dicitur sepulcbrum / quasi seorsum a pulsu: et sic viri contemplatiui dicuntur esse in sepulchro: vt declarat beatus Brego. in mora libus: exponendo illud dictum. Qui expe ctant mortem et non venit / quasi effodientes thesaurum: gaudentque vehementer cum inuenerint sepulcbrum: qui vtrumque expertusest: videat et discernat haec gaudia seculi et com templantis.

12

¶ Tertius terminus est nox. Quamuis nox possit multipliciter accipi: tamen quia christus de se dicit: Sicut fuit ionas i in ventre ceti tribus diebus et tribus noctibus: sic erit filius bomins in corde terraetribus diebus et tribus noctibus. Ideo im praesentiarum nox accipitur tripliciter / secundum quod tri pliciter deriuatur. Primo modo dicitur nox a nictin graece quod nigrum est: et sic nox est diabolus: ita quod in caelo empireo quasi diuisus est dies naturalis empireus / in dicit artificialem et noctem: vt sint boni angeli dies / sed mali nox. Sic Aurelius Augustinus illud exponit super Genesim ad litteram. Appellauitque lucem dieit / et tenebras noctem. Et sunt in generali tres noctes angelice: quia de triplici hierarchia cum eorum principe ceciderunt. Secundo dicitur nox a noceo noces: et sic peccatum est nox. Nihil enim tantum nocet si cut peccatum / et prima nox diabolica secundam noctem in paradiso terrestri per Adam fieri procurauit: vt qui in paradiso caelesti primam fecerat: in terrestri paradiso procuraret et secundam. Inuidia enim diaboli mors intrauit in orbem terrarum. Et sic dies ter restris paradisi in dicit et noctem diuisa est. De hac nocte dicit Paulus. Nox praecessit: dies autem appropinquabit. Et haec triplex in paradiso terrestri in exilio ante le gem et sub lege vsque ad christum: qui est plenus dies. Tertio dicitur nox a noceo ces. per contrarium: quia non noceat / sed iuuet. Et isto modo aduersitates huius seculi dicuntur noctes / et prosperitates dies. Et vere si bene sufferuntur sunt verissima dies. De hac no cte dicit propheta. Sed in lege domini voluntas eius: et in lege eius meditabitur die ac nocte id est in prosperis et aduersis. Haec durabit vsque ad finem seculi. Qui enim amicum in ad uersis relinquit: amicus numquam fuit. Quantum ad secundum articulum sunt tres conclusiones. Prima est de resut rectione in se. Secunda de resurrectione per comparationem ad mentem nostram: tertia de tempore resurrectionis.

13

¶ Prima conclusio. Sic ge neralis est possibilis omnium resurrectio vt de facto veliat. Eius possibilitas patet ex hoc quod non implicat contradictionem: tamen in modo ponendi et declarandi doctores variantur. De praesenti sunt tres modi explicantes huiusmodi possibilitatem. Primus est Tho. huius distin. 44. q. 1. vtrum sit idem homo numero qui resurget: in solutione terti argu. et imaginatur tres propositiones. Prima est / quod in homine non sit nisi vna forma. Secun da quod ista forma habet idem esse numero quod totum communiunctum: quia si non: tunc forma vniretur materiae per accidentia: quia illa quae habent di stincta esse: si vniuntur per accidens faciunt vnum. Tertia quod quia manet anima separata / manet esse communiuncti: et per consequens non est difficile videre quomodo redit idem numero: sed si poneretur in homine alia forma quae corrumperetur / difficile esset: quia esset impossibile corruptum idem nu mero reparari. Contra istam opinionem ex fundamentis doc. sub. prima quaestione praesentis di. arg. tripliciter. Primo negat resurrectionem. Resurrectio enim secundum Dam. 4. suarum snintarum ca. 4. est eius quod cecidit surrectio et patet ex terminis. Id enim proprie resurget quod perdit esse: quod ergo non perdidit esse quod redeat non re surget: vnde haec opinio licet non explicite: tamen implicite resurrectionem negare videtur. Secundo sequeretur quod nec idem sanguis: nec eadem risibilitas / nec eadem masclesinitas / nec idem ca pillus possent redire idem in numero. Probatur consequentia: quia constat quod sanguis corrumpitur fa cta incineratione: nec remanet esse eius: similite risibilitas et masclesinitas et capilli relatio etc. Falsitas patet: quia sancti ponunt ista re disse eadem numero in christo: et de facto reducentur in omni homine. Tertio quia corruptio est deperditio alicuius subae: ex. 5. physicorum: sed eadem suba corrupta redit: alis non esset resurrectio: ergo illud corruptum numero potest reparari: alis non posset idem numero reparari corruptum / cuius anima moriendo corrumpitur. Consequens est falsum: quia legimus plures sanctos bruta eadem viuificasse. Non enim potes dicere taurum quem suscitauit siluester non fuisse eundem. Nec eorum ratio valet. Concedatur primi suppositum / quod in homine non est nisi vnica forma scilicet anima rationalis: non est verum quod esse formae sit esse totius: quia ad esse totius per se terminatur generatio realis et non ad esse formae. Similiet per corruptionem tollitur esse totius substantiae et non formae. Cum dicis: si forma habet aliud esse a coniuncto / non facit vnum cum materia: opupositum est: immo eo quod forma est esse quod est actus: et materia est esse quod est potentia / et con positum: nec est hoc nec illud: sed causatum causalitate intrinseca istorum / ex. 7. et. §. metaphy. ideo ista duo faciunt vnum per se: vnde et dicere idem corruptum numero non posse idem redire numero: vt videtur sentire ista opinionem est infir mare omnipotentiam dei. hoc patet per Aug. 22. de ciui. dei. c. 2. vbi quaerit: Caro comesta et incinerata quomodo redibit eadem numero: Et dicit quod non est difficile apud illum quao no uit omnia / et potest cuncta. Dato enim quod non rema neret de carne aliquid: sed omnibus modis periret: ita vt eius materia in nullis naturae atebris remansisset / vnde vellet reparatet eam pnipotens altissimus. Et Dam. lib. 4. ca. vl ti. Nonne inquit defectum et defluxum corpus reparare poterit idem omnipotens. Secundus modus ponendi est Egidii de roma theorema te. 1. Quia enim natura et motum agit et mutationem: ideo non potest reducere idem nume ro ex aduerso: igitur quia deus non agit per motum aut per mutationem / sed vt quid aspicit ma teriam et omnino indistinctam: potest impremere in eam omnem formam: et sic potest redire idem nu mero. Contra hunc modum tripliciter. Pri mo in eo quod dicit quod deus non agit per motum aut mutationem: quia in resuscitatione materia fuit sub priuatione / et post sub for ma: et est ibi natura completa mutationis ali ter se habere nunc quam prius: ex sexto physicorum. Nec valet ex modo arguendi: non est ea dem mutatio: ergo non est eadem forma. Licem enim ex alienitate formae sequatur alienitas motus: non tamen ex alienitate motus sequitur alienitas formae: immo est fallacia consequentius: sicut ex diuersis motibus potest acqui ri idem vbi: sicut patet in motu circulari ei recto. Unde et Augutinus vult idem posse generari aequiuoce et vniuoce. 3. de trini. ca. 9. Secundo in hoc quod diciti / quod mutatio non potest redire eadem numero propter interruptionem non valet: quia dato quod non sit continuitas partis ad partem: quomodo loquitur facta interruptione redibit tamen totum in se continuatum. Tertio in hoc quod dicit. Agens naturale non attigere materiam vt quid: tunc enim materianon informaretur immediate a forma: quod est ma¬ nifeste falsum. Tertia opinionem est doc. sub. et di cit tria. Primum quod possibilitas resurrecti onis primo quaerenda est ex omnipotentia dei. Secundum quod est quaerenda ex parte obiecti: quia non implicat contradictionem. Tertium quod modicum est ad propositum: aut illud inducatur per mutatio nem / aut sine mutatione. Secunda pars conclusiois di cit / quod resurrectio de facto veiet: probatur. Tum primo auctoritate simboli apitulorum: carnis resurre ctionem. Tum secundo simboli niceni: Expecto resurrectionem mortuorum. Tum tartio auctoritate sim boli athanasii: Onens homines resurgere habent cum corporibus suis.

14

¶ Secunda conclusio est haec. Et si sint aliqua rationes ad resurrectionem naturaliter probandam: non tamen sufficiunt quod aliquae sint rationes hoc probantes: ex tribus patet satis probationibus. Pria est: anima intellectiua est for ma hominis. Secunda: anima intellectiua est immortalis. Tertia / quod non perpetuo remanebit anima extra totum. De prima dicit Tho. prima parte summae. q. 76. arti. I. est quod nota est naturalitur. Tunm quia philosophi loquentes naturaliter hoc dixerunt. Tum primo philosophus in principio. 2 de anima dicit / quod anima est actus corporis phisici. Tum secundo auctoritate eiusdem in principio tertii. De perte autem anime qua cognoscit et sapit. Tum tertio: quia in diffinitione hominis ponitur rationale quo anima signatur intellectiua. Ex operatione vero propria probat idem vbi supra tripliciter. Pri mo sic. Intelligere est propria operatio: est igi tur a propria forma: igitur anima intellectiua est propria forma bomins. Sed ista ratio etiam secundum eos non cogit: nisi Thomas sibi contradicat: quia intellectus secundum eum humanus in intellectione non se habet actiue / sed passiue: parte eadem. q. 79. art. 2. igitur non oportet quod il la intellectio sit a propria forma. Si autem ali quis dicat negando quod homo proprie intelligat: sed ponat intellectum quandam separatam substantiam: sicut posuit Auerrois super. 3. de anima / communiunctam mediantibus phantasmatibus na ture humanae: et illa intelligat non homo: et sit homo non rationale per essentiam / sed animal irra tionale nobilissimum tantum: sicut dicit in libro de animalibus Albertus magnus: quod pigmei non sunt homines / sed genus nobilissimum simiarum. Probat Tho. secundo / quod homo proprie intelli gat. 1. parte summae. q. 75. artic. 2. Hon cognoicit actu cognoscendi / non organico: igitur pro¬ prie intelligit. Probatur assumptum: quia cognitio per organum limitatur ad certum genus cognoscibilium: sicut patet in visu ad visibilia et auditu ad audibilia: non sic est cognitio pomnis secundum quod homo: sed diceretur quod dato quod coggnitio hominis secundum quod homo: non inesset homini per aliquod organum: inest tamen primo: toti homini: et ita non oportet quod transcendat genus potentiarum siue cognitionum sensiti uarum. Ulterius diceretur quod haec cognitio inest secundum actum phantasie: quia ea lesa leditur: sed hoc secundum non impedit. hoc enim agit ordo potentiarum in agendo. Etiam primum non facit: quia non solum per hanc cognitionem discernit homo sen sibilia inter se / sed sensibilia ab alio insen sibili: ideo oportet quod excedat cognitionem omnium sensibilium. Aliter et tertio idem probat parte eadem et. q. ar. quinto: quia aliqua cognitio immaterialis inest nobis: nulla sensitiua potest esse immaterialis. Hic dicit doc. subti. q. 2. quod hoc nomen immateriale frequens est apud philosophum: et potest capi tripliciter. Primo modo vt dicatur immaterialis cognitio / quae non est per organum. Secundo modo dicitur immaterialis quia non extensa: nec est idem cum primo: quia dato quod esset totius primo bene esset extensa / non tamen organica. Tertio modo dicatur immaterialis respectu obiecti. Et vt dicit doctor: hic est modus fortior ad probandum cognitionem intellectiuam non esse ensitiuam. Tum primo: quia super se conuertitur. Tum secundo: quia cognoscit sub ratione veliori quam quacumque sensus / vt sub ratione entis et veri. Tum tertio: quia cognoscit relationes et entia rationis. Secundam propositionem quod anima sit immorta lis: probat frater Richar. de media villa li. 2. dist. 19. arti. 1. q. 1. Tum primo Arist. 1n. 3. de anima. Intellectus separatur a caeteris / sicut perpe tuum a corruptibili. Et in eodem tertio poni tur differentia inter sensum et intellectum: quia excellens sensibile corrumpit sensum: excel lens intelligibile perficit intellectum. Tum secundo. 12. metaphy. ca. 2. mouentes causae etc. videtur dicere intellectum perpetuum. Tunm ertio. 16 de animalibus: relinquitur solum intel ectum de foris aduenire. Corroboratur tri plici ratione. Prima: naturale desiderium non est frustra: hoc est ad semper esse in nobis. Se cunda: quia intellectus non habet materiam: quae est causa corruptionis. Tertia: quia fortis debet se morti exponere pro republica: quod verum non esset si anima foret mortalis. Tho. 1. part e sum. q. 75. arti. 6. Ad idem additi / quod anima rationalis non habet contrarium vnde corrumpatur: nec ali quod subiectum in quo sit de necessitate exigit. Tum tertio: quia simplex est: ideo a se separari non potest. Ex aduerso dicit Scndo. Da to quod haec sint probabilia: non tamen demonstrant. Ipse enim philosophus in hac parte sibimet contrariatur / aut dubius remanet: et probat in littera: desiderium naturale non cogit: quia diceretur quod ex apprehensione est erronea quod intellectus non habeat materiam / transeat: habet tamen subiectum habens materiam: de forti magnus actus virtutis ipsum premiat. Ad primum Thomae diceret philosophus natu ralis / quod anima rationalis corpus exigit vt sit. Ad aliud dubium quod ad destructionem sufficit quod res vertatur in non esse: non quod separe tur pars a parte. Tertia propositio / quod anima rationalis non remanebit perpetuo extra to tum. Probatur a Thoma in summa contra genti les / libro. 4. ca. 70. per hoc quod pars extra totum est imperfecta: forma autem tam nobilis non remanebit imperfecta. Rursus quia nul lum violentum perpetuum: separatio animae a corpore est violenta. Ista non cogunt. Pars enim capiens perfectionem a toto / est imperfecta separata a toto sed anima intellectiua dat vt sit / et non accipit. Ad aliud diceretur / quod violentia ad actum primum secundum philosophum nunquam est perpetua: sed ad actum secundum non est violentum proprie: nec est inconueniens si suspen datur. Et tunc de illis tribus propositionibus dicit Scotus. Prima est naturaliter no ta: secunda pluribus: tertia paucioribus: vnde concludetur ex parte hac / resurrectionem non pos se demonstrari: vnde nec retributio / nec beati tudo / nec resurrectio christi hoc demonstrant de necessitate: in actu enim bono fit gau dium retribuens / et in malo poena puniens. In quit Augustinus Fide igitur hanc tenemus veritatem / non coacti ratione naturali.

15

¶ Tertia conclusio est. Puluerum collectio fiet in tempore: sed informatio et vnio ad corpus in instanti. Prima pars probatur: quia fiet ministerio angelico: ergo in tempore. Antecedens patet per illud dictum. Mittet filius hominis angelos suos cum tuba et voce magna: et congrega¬ bunt electos eius a qua ttuor ventis a sum mis caelorum vsque ad terminos eorum: quod est dictu: Ubicunque fuerint dispersae partes materiae corporis: siue in ignem / siue in aquam te: ram seu corpus medium: recolligentur et vni entur. Patet consequentia ex his quae dicta sunt libro. 2. distin. 2. Secunda pars probatur: quia fiet immediate a primo agente: qui licem possit inducere successiue: non tamen apparet ratio. Dato enim quod sit forma substantialis: nihilominus posset induci successiue: licet Henricus de gandauo quol. 4. q. 15. sentiat oppositum. Ex quo infertur quod possibile est motum localem fieri in instanti. Corpus enim reparandum maiorem locum occupabit quam eius cineres: aut forsan minus / secundum rarius et densius. Exquo ergo formatio fiet in instanti: sequitur quod dictum est. Et tunc for san ad tempus erit vacuum: aut oportebit etiam subito moueri aerem circumstantem ocaliter: vt det locum formato corpori: aut impleat vbi fuit aer ne detur vacuum. Aut tertio quod sint duo corpora simul: elige quod volueris. De tertia parte: scilicet vnione animae ad corpus: Scotus dicit tria. Primum fiet subito ex parte(primo) vnientis dei: ecundo ex parte animae vnibilis / quae est simplex / non extensa. Tertio ex parte corporis cui est vnienda: quod est primum animabile. Non dico totum corpus: vt comprehendantur manus et pedes etc. Tunc enim non est necesse: sed voco primum animabile / vt cor: quod de necessitate aeque primo animandum est: reliquae tamen parres corporis simul ani mabuntur: sed non ita de necessitate. Secun dum principale quod dicit doctor est / quod in eodem instanti in quo fiet corporis formatio. fiet animae vnio: quia est dispositio necessitans / non absolute / sed agentis voluntate. Tertium quod formatio erit mutatio / non tamen vnio: quia non est praecessio formationis ad vnionem quod ad mutationem exigitur: ex sexto physicorum. Sed dubium extat. Si omnes resurgent n eodem instanti: Scotus ex verbis Augstin. sentit: quod non primo in aduentu domini mortui resurgent. Secundo viui morientur. Tertio resurgent. Unde et Paulus dicit. Mor tui qui in christo sunt resurgent primi. Et tam tum de secundo articulo. Quantum ad tertium siticntiam unt tres difficultates.

16

¶ Prima difficultas. Quae est aut cuius est illa tuba: de qua dicit. 1. Thessa. 4. Paulus. Dicit frater fre ciscus de maro. q. 1. 44. dist. huius quarti quae erit vox christi et clamor vocantis ad iudicium: et dicit Paulus tria de christo. Iussus descendet in tuba dei in voce archangeli: tamen idem sunt tuba et vox et dei: et archangeli.

17

¶ Secunda diffi. de loco in quo fiet iu dicium. Dicit frater landulphus in fine pratesu tis distin. quod in valle iosaphat: iuxta illud. Congregabo omnes gentes: et deducam eas in vallem iosaphat.

18

¶ Tertia difficultas Qua horafiet resurrectio ad iudicium: Scotus. q. 5. praesentis distin. triplicem ponit opinionem quamlibet probabilem. Prima est in hora qua surrexit christus: vt sit conformitas Secunda in hora qua fuit iudicatus a pilato: vt qui male iudicatus est contendat se bene iudicare. Tertia in hora qua mortuus est vt suam ostendat mortem causam nostre resurrectionis. Et sic patet ad quaestionem: quod ve generalis resurrectio omnium hominium de su is sepulcbris nocte id est incerto nobis tempo re sit futura. Tunc ad argumenta.

19

¶ Ad pre mum dicendum: quod redibit eadem vnio sicut ea dem extrema: nec obstat interruptio aut ite ratio: quia non est de ratione vnionis: immo quasi ponit eiusdem reuersionem quid enim est iteratio nisi quasi ideratio.

20

¶ Ad secundum dicendum quod salomon illud verbum dicit ex parte stultorum non asserendo: est enim ibi com cionator.

21

¶ Ad tertium dicendum quod iob in telligit de illo caelo de quo petrus loquitur. 2 canonica. 3. ca. Caeli calore soluentur: quod non intelligitur nisi de caelo elementari.

Conclusiones

22

¶ Ex ista dist. sicut de perce. de mente magistri¬

23

¶ Prima conclusio. erit omnius resurrectio ad iu dicium et vocatio. Dicit conclusio quod resurrectio omnium est futura et vocatio ad iudicium. Et po nitur a principio dist. vsque ad c. illud. HMe dia autem nocte etc.

24

¶ Secunda conclusio. incerto tempore iudex veniet et aperiet abdita propere. Dicit conclusio quod iudex veniet ad iudicium incerto tempore: et tunc manifestabuntur consilia cordium. Et ponitur ab illo c. Hedia autem non cte. vsque ad illud c. Hic quaeritur vtrum electis. etc.

25

¶ Tertia conclusio. In differentiis sunt re surrecturi boni cum impiis et praemiaturi. Di cit conclusio quod boni et mali resurgent tamen differenter. Et ponitur ab illo loco. Hic quae ritur etc. vsque ad finem distinctionis.

PrevBack to TopNext