Text List

Table of Contents

Only show available transcriptions

Commentarius in Libros Sententiarum

Liber 1

Prologus

Distinctio 1

Distinctio 2

Distinctio 3

Distinctio 4

Distinctio 5

Distinctio 6

Distinctio 7

Distinctio 8

Distinctio 9

Distinctio 10

Distinctio 11

Distinctio 12

Distinctio 13

Distinctio 14-16

Distinctio 17

Distinctio 18

Distinctio 19

Distinctio 20

Distinctio 21

Distinctio 22

Distinctio 23-25

Distinctio 26

Distinctio 27

Distinctio 28

Distinctio 29

Distinctio 30

Distinctio 31

Distinctio 32

Distinctio 33

Distinctio 34

Distinctio 35

Distinctio 36

Distinctio 37

Distinctio 38-40

Distinctio 41

Distinctio 42

Distinctio 43

Distinctio 44

Distinctio 45

Distinctio 46

Distinctio 47

Distinctio 48

Liber 2

Distinctio 1

Distinctio 2

Distinctio 3

Distinctio 4

Distinctio 5

Distinctio 6

Distinctio 7

Distinctio 8

Distinctio 9

Distinctio 10

Distinctio 11

Distinctio 12

Distinctio 13

Distinctio 14-16

Distinctio 17

Distinctio 18

Distinctio 19

Distinctio 20

Distinctio 21

Distinctio 22

Distinctio 23-25

Distinctio 26

Distinctio 27

Distinctio 28

Distinctio 29

Distinctio 30

Distinctio 31

Distinctio 32

Distinctio 33

Distinctio 34

Distinctio 35

Distinctio 36

Distinctio 37

Distinctio 38-40

Distinctio 41

Distinctio 42

Distinctio 43

Distinctio 44

Liber 3

Distinctio 1

Distinctio 2

Distinctio 3

Distinctio 4

Distinctio 5

Distinctio 6

Distinctio 7

Distinctio 8

Distinctio 9

Distinctio 10

Distinctio 11

Distinctio 12

Distinctio 13

Distinctio 14-16

Distinctio 17

Distinctio 18

Distinctio 19

Distinctio 20

Distinctio 21

Distinctio 22

Distinctio 23-25

Distinctio 26

Distinctio 27

Distinctio 28

Distinctio 29

Distinctio 30

Distinctio 31

Distinctio 32

Distinctio 33

Distinctio 34

Distinctio 35

Distinctio 36

Distinctio 37

Distinctio 38-40

Liber 4

Distinctio 1

Distinctio 2

Distinctio 3

Distinctio 4

Distinctio 5

Distinctio 6

Distinctio 7

Distinctio 8

Distinctio 9

Distinctio 10

Distinctio 11

Distinctio 12

Distinctio 13

Distinctio 14-16

Distinctio 17

Distinctio 18

Distinctio 19

Distinctio 20

Distinctio 21

Distinctio 22

Distinctio 23-25

Distinctio 26

Distinctio 27

Distinctio 28

Distinctio 29

Distinctio 30

Distinctio 31

Distinctio 32

Distinctio 33

Distinctio 34

Distinctio 35

Distinctio 36

Distinctio 37

Distinctio 38-40

Distinctio 41

Distinctio 42

Distinctio 43

Distinctio 44

Distinctio 45

Distinctio 46

Distinctio 47

Distinctio 48

Distinctio 49

Distinctio 50

Prev

How to Cite

Next

Distinctio 23-25

Circa textum

1

Distinctio. 23. huius. 4. declarat de extrema vnctione.

2

Teter praemissa est aliud ad sacramentum. scilicet vnctio infirmorum quae fit in extremis oleo per episcoum consecrato etc. Hic signatur. 23. dist. huius quarti sninarum: quae ita continuatur ad praecedentes. Nam postquam de baptismo sermo est apartus quae ad fidem fit ingressus a tertia scilicet dist. inclusiue vsque ad. 7. exclusiue. Et secundo de tribus sacramentis: confirmatione: eucharistia et prnia textus est ha pitus quibus in fide fit progressus. a. 7. dist inclusiue vsque ad praesentem exclusiue. Nunc ter tio de extrema vnctione est actus quae tutior est egressus. Et habet diuidi in tres partes principales. In prima quaerit magister sa gaciter sacramenti institutionem. In secunda pandit subtiliter contingentem iterationem In tertia claudit finaliter mirabilem horum nexionem. Prima in pricipio. Secunda ibi. Querunt aliqua si hoc sacramentum. Tertia ibi. Quid autem de omni sacramnto etc. Et quia in aliis libris tribus istum praecedentibus vt patuit in eis sunt communiuncte in vnitate distinctionis distin. 23. 24. et. 25. ne difformitas hoc ad alia loca apparareat: dato quod materiae non sint connexe simpliciter hic pariter coniungentur: vnde dum dicit magister. Nunc ad consideratio nem sacre ordinationis accedamus etc. Signatur. 24. dist. huius quarti quae ita ha bet continuari ad praecedentes. Nam postquam a 3 dist. inclusiue vsque ad praesentem exclusiue facta est inquisitio eorum sacramentorum quae quemlibet statum aspiciunt: vt est baptismus confirmatio eucharistia: poenitentia: et ex trema vnctio. Nunc fit illius sacramenti indaga tio quo esse spirituale gentes capiunt scilicet sacrm ordinis. Et habet diuidi in tres partes principales. In prima agit omne ordinis signaculo. In secunda de dispensantis titulo. In tertia omne ordinati modulo. Prima in prin cipio. Secunda in sequenti distinctione ibi. Solet quaeri si heretici ab ecclesia praecisiTertia in fine. 25. dist. Sacri inquit cano nes sanxerunt. Rursus prima particula: quae est. 24. dist. in qua magister agit: de ordinis signaculo: in tres partes diuiditur In prima ordinis ponit praeludium. In se cunda ordinis pandit misterium. In tertia superaddit quoddam trisagium. Prima in prin cipio. Secunda ibi. Hostiarius lector etc. Tertia ibi. Sunt et alia quaedam etc. Tunc sequitur. 25. dist. quae incipit. olet quaeri si here tici ab ecclesia praescisi et damnati possint tradere etc. Quae ita continuatur ad praecedentes. Nam postquam in praecedenti dist. actum est omne ordinis signaculo: Nunc in praesenti distin. agit magister de dispensantis titulo. Et habet diuidi in tres partes principales: prae ter illam vltimam partem iam diuisam in qua agit omne ordinati modulo scilicet de etate ordinando rum. In prima inquirit si heretici possunt sacros ordines tradere. In secunda varias narrans opiniones docet hoc soluere. In tertia simoniacos reprehendit de graui scelere. Prima in principio. Secunda ibi. Hoc autem quadam determinant etc. Tertia ibi de simonia cis vero non est ambigendum etc. Haec est diuisio harum trium dist. simil in geniali. Circa quas etc.

Quaestio

3

¶ Quaestio ista docet de duobus sacrametis scilicet extrema vnctione et ordine sacro eorumque ministris et habetur a sco. per tres dist. et. 4. questiones Utrum sacerdos ordinatus inunctus extrema vnctione episcopus moriens si reui uiscat astrictus poena canonica queat ordines celebrare. Arguitur ad partem falsam triplici medio iuxta distinctiones.

4

¶ Primo sic. Extrema vnctio non est sacramentum noue legis: igitur ille sacerdos moriens inungi non debuit. Patet consequenta: quia nos non sumus astricti sacramentis veteris legis Antecedens probatur. Tum primo quia omnia sacramenta noue legis sunt instituta a christo: hoc autem est institutum a iacobo apituoloInfirmatur quis ex vobis inducat presbvteros et orent super eum. Tum secundo quia omne sacramentum noue legis est contentum vna forma et vna materia: hic autem sunt multae materie: quia multe vnctiones: et multae forme: quia multe orationes. Tum tertio quia sacramenta noue legis sunt figurata in antiquo testamento: hoc autem non.

5

¶ Secundo arguitur sic. contra illud sacerdos ordinatus: nullus est ordo: igitur falsum est sacerdotem ordinari. consequenta patet de se. antecedens probatur: quia ordo si esset imprimeret caracterem: quia esset sacramentum initerabile: sed hoc est falsum: quia caracter ordinis aut esset eiusdem rationis cum caractere baptismali aut alterius: non eius dem: quia duo accidentia eiusdem rationis. non possunt simul et semel esse in eodem subiecto. 5. metha. capitulo dealiquid. Etiam non alterius quia in speciebus est essentialis nobili tas maior et minor: quae non videtur posse assignari inter istos caracteres.

6

¶ Tertio arguitur ex illo poena canonica. excommunicatus aut irregularis si attemptat conficere vere conficit igitur excommunicatus vel irregularis si attemptat ordinare et facere quod facit ecclesia ordinat: et ille qui suscipit si inten dit ordinari ordinatur: consequenta patet per locum a simili: quia simile videtur hincide: etiam per locum a minori: quia quod non impedit executionem actus nobilioris non videtur impedire executionem actus minus nobilis: et ita sine causa ponitur in titulo. q. poena ca nonica.

7

¶ In oppositum primi est magister in istera. 23. dist. In oppositum secundi est idem magister in ismtera. 14. dist. In oppositum tertii. prima quaesqtione pri ma de caetero et ca. proximo: simoniacos omnimodo damnamus: et post talem suscepti onem vel collationem irritum decernimus. et ca. si qui. Qui scienter se a simoniacis consecrari immo execrari permiserint eorum comsecrationem omnino irritam decernimus.

8

¶ In ista quaestione sunt tres articli declarandi Primus est terminorum declaratiuus Quorum Secundus est quaestionis responsiuus. Tertius est terminorum motiuus.

9

¶ Quantum ad primum articu lum ter nonica.

10

¶ Primus terminus est extremavnctio. vnde extremam vnctionem doc. subti. 23. dist. conclusione secunda: seu arti. secundo hui diffiniens dicit. Extrema vnctio est vnctio hominis infirmi poenitentis facta in determina tis partibus corporis: cum oleo consecrato ab episcopo: mistrata. a sacerdote similis verba certa cum intentione debita proferente: ex institu tione diuina efficaciter signans curationem finalem venialium: haec descriptio quae nihil habet in se falsi quam maxime triplex genus causae aspicit: causam materialem effectiuam et finalem. Causa autem materialis. vnctio hominis etc. vnctio dicit: quia vnctionem interio rem repraesentat: est autem triplex vnctio in proposito: quia triplex oleum. Oleum cathecumino rum: quo inunguntur baptimandi. Oleum bal samatum: quo sunt vncti confirmati. Oleum infirmorum: de quo nunc ideo subditur: hominis infirmi. Ex quo sequitur primo quod non debet dari sano. Sequitur secundo quod non debet dari homin exposito mortis periculo sed non infirmitate: vt in bello submersione etc. Sequitur tertio quod non cuilibet infin mo sed periculose: ideo dicitur extrema. Ad ditur poenitentis. Ex quo primo sequitui quod non debet impoenitenti dari: quia non est ad habendum primam gratiam. Secundo sequitur quod non debet pueris dari qui sunt sine peccato. Tertio sequitur quod non debet dari morionibus. est perpetuo fatuis: aut amentibus nisi habuerint lucida interualla: et petiue rint. Fiunt autem in determinatis vnctiones partibus: quia fiunt in remedium quinque sensuum: et potentiae motiuae quae sunt sex: et ita tres binarii: et sunt in totosli. vnctiones: quarum tres ternarii sunt in sensibus: due in oculis: et vna in nare: ecce vnus ternarius: due in auribus vna in ore. Ecce secundus ternarius: duae in manibus: et vna in lumbis: vbi est vis genitiua: iuxta Brego. super illud. Sint lumbi vestri praecincti: viris luxuria in lumbis est: ecce tertius ternarius. Fiuut due inpedi bus: nec ad ternarium potuit peruenire: quia sacramentum est debilium: Ulie dica tur quod hee inunctiones distinguuntur tripliciter. Alie enim fiunt in organis sensuum: et sunt primae. Alie fiunt in lumbis: vel alia fit in lumbis: et sunt secundae: aut est secun da. Alie fiunt in vi progressiua: et sunt tria. Cum oleo consecrato: non tamen cum balsamo: quia balsa mus odorem representat bone fame quem inter viuentes habere contingit: hoc autem in exitu est. Consecratur etiam ab episcopo: quia non fuit sanctificatum a christo oleum: sicut aqua baptismi: quam tactu sancti quacauit mundissime sue carnis. Ex parte secundo causae efficientis scilicet ministerialis di cit: a sacerdote: hic est enim idoneus et solus minister non solum qui licite: sed qui potest: ita quod si alius attemptat nihil facit: ideo ia cobus dicit. Inducant presbyteros. Quae sequuntur ex parte huius causae in sacramen tis baptismi exposita sunt. Sed quae forma dicit doctor. Forma autem septuplex ad septem vnctiones principales est. Per istam sanctam vnctionem et suam piissimam mi sericordiam parcat tibi dominus: quicquid narium lingue tactus vel huiusmodi vicio de liquisti. Sunt autem. 11. in toto vnctiones: sed septem priucipales: quia duo oculi sunt vna principalis: sic due aures: due ma nus: duo pedes. Ex parte vero causae fina lis: tertio concluditur: ex institutione diuina efficaciter etc. Ex quo patet sicut baptismus primo est contra peccantum originale: et poenitentia contra peccatum actua le mortale: ita extrema vnctio contra peccatum veniale. Et tantum de isto termino extre ma vnctio.

11

¶ Secundus terminus est i ordo: De ordine pauca dicta sunt libro 1 distin. 20. et distin. 44. et lib. 3. dist. 31. Unde in praesenti est notandum quod ista tria se videntur habere per ordinem: dispositio ordo: ordinatio. Omnis enim ordo est dispo sitio: non tamen econtra. Unde. 19. de ciui. dei: ponitur dispositio genus ordinis: et videtur quod secundum mentem sancti Augustini ibi membra in homine sunt disposita: non tamen sunt ordinata: illo modo quo ibi ca pit ordinem et capere videtur in duobus pulchris libris quos omne ordine composuit et destiauit genobio: licet alio modo capiendo ordinem sint et debeat dici or dinata: Rursus non sunt idem ordo et ordinatio: omnis enim ordoordinatio quidem est: non tamen econtra. Ordinatio enim limitari videtur ad actionem et passionem: sed non ordo: vnde et doc. subti. 24. dist. huius. 4. q. vnica. arti. 3. dicit quod loquem do proprie de sacramento: ordo non est sacramentum: quia omne sacraendm est signum sensibile: non sic ordoquia est gradus spiritualis nisi dicatur sacramen tum inuisibile gratiae conuenientis tali ordinato sed ordinatio est sextum sacramentum cuius descriptionem ponit ibi. Ordinatio est institutio in gradum ecclesiae primarie cui conuenit aliquod ministerium circa eucharistiam exhibendam: facta a ministro idoneo certa verba proferente: et simul ministerium gradus illius aliquo signo visibili praesen tante ex institutione diuina: efficaciter signans gratiam praeeminentem qua ordinatus digne illud ministerium exequatur: potest pa tere haec descriptio ex his quae dictasunt in descriptione extremae vnctionis: et sic pos sumus quemlibet ordinem descendendo diffinire: vt quid est ordinatio sacerdotis institutio in gradum ecclesiae simpliciter prae minente disponens habentem ad confici endum eucharistiae sacramentum facta ab episcopo certa verba cum intentione debita proferente. Sed quis est minister idoneus: episcopus solus in sacris ordinibus in aliis aliquando alii: vt abbates ex priuilegio. Sed quae forma: illa quam habent episcopi in libris episcopalibus. Sed in sacerdotio vt videtur sunt due formae et due materiae: secundum duas po testates traditas conficiendi et absoluendi: vt dictum est dist. 1g. vt sic episcopus concorditer igat summo episcopo christo: quae vt dictum est prius contulit apostolis potestatem conficiendi quam absoluendi. Et tantum de isto termino ordo.

12

¶ Tertius terminus est poena canonica. Est autem poena canonica secundum doc. sub. huius quarti. 25. distin. q. 1. arti. 1 poena inflicta secundum canones prohibens vel ar¬ punitum ab aliquo actu ecclesiastico: qui alias sibi liceret: vbi notanter tria dicuntur. Primo inflicta secundum canones: quia siue a canone infligatur siue a iudice: tamen ad hoc quod iusta sit debet secundum canones infligi. Secundo dicitur pro hibens vel arcens: quia poena de qua loquimur vel intelligitur artare tanquam prohibitio tantum vel si alio modo vlterius ille modus con tinetur sub arcere vel artare. Tertio dicitur quia alas sibi liceret: quia non est poena laico: quia non potest conficere nam hoc sibi non competit: sed sacerdoti ordinato poena est Sunt tres binarii huiusmodi poenarum depositio siue degradatio dubitat doc. primo vtrum depositio et degradatio sint idem vt sint remotio ab omni statu clericali. Se cundo potest dici depositio ab omni statu clericali: degradatio ab aliquo: vt si sacerdos a sacerdotio deponatur reliquis remanentibus ordinibus: et quasi de gradum ruat non gradibus: et isto modo est pars de positionis. Tertio modo possunt adinui cem comparari depositio et degradatio vt depositio fiat sine solennitate: degradatio cum solennitate. Sic loquitur frater astexanus astensis in summa sua. Secunda paena est infamia: vnde sicut fama est illese dignitatis status: vita et moribus comprobatus: ita econtra infamia est lese dignitatis status vita vel moribus improbatus: nec sunt idem infamia et infamatio: quia infamatio est cum aliquis defertur publice de aliquo crimine: et haec infamatio tollitur per purgationem canonicam: extra de purga tione canonica: ex tuarum: hoc modo sepe iusti viri infamantur: sicut christus: nec tamen sunt infames. Infamia autem incurritur a iure aut a iudice: quodlibet enim peccatum mortale secum habet annexam infamiam: sed si est secretum: qui potest curare peccatum aut absoluere a peccato potest et fremouere infamiam: ecce primus binarius. Tertia pae / ila est irregularitas: et est inhabilitas ad su sceptionem et executionem actuum ordinum: quandoque incurritur propter crimina. Secundo propter alia quae non sunt erimina. Tertio ex his quae aliquando possunt esse crimina aliquando: non sunt. Quarta poena est ex communi catio de hac poena. ca. vt oportuit. 19. distin. dictum est et ecce secundus binarius. Quita paes na est interdictum: et est artatio a quibusdan actibus ecclesiasticis exercendis: vel ab assistendo quibusdam talibus haeopoena aliquando infligitur loco non personae. secundo aliquando personae non loco: tertio aliquando vtrique. Sexta poena est suspensio et est prohibitio ab aliquo alias conueniente: et hoc ad temporus in quo specialiter ab aliis poenis distinguitur: et est triplex suspensio. prima ab officio. secunda a beneficio. tertia ab ingressu ecclesiae. Et tantum de primo articulo.

13

¶ Quatum ad secundumarticu lum sunt tres conclusiones. Prima de sacramento extreme vnctionis. Secunda omne ordinibus Tertia omne ordinandis.

14

¶ Prima conclusio. Extreme vnctionis sacramentum sic est a chri sto institutum contra peccatum veniale vt qua at reiterari. Ista conclusio tres habet partes Prima dicit quod hoc sacramentum est institutum a christo. Probatur. Tum quia apostoli hoc sacramento vtebantur viuente christo. Unde dicitur quod vngebant oleo multos infirmos et sanabantur. Ex quo infertur beatum Iacobum hu ius sacramenti non fuisse institutorem: sed praeconem: tum quia legissatoris est sacramen ta instituere. Et si dicatur extrema vnctio non est sacramentum: quia inunguntur fine sacramento oleo cathecumini sicut h? Di tendum non est simile quia illa vnctio non est ad remotionem peccati: sed hic: tum tertio quia deus per seipsum instituit omnia sacramenta veterlis legis: ergo a fortiori in nouo testamento christus. Secunda pars dicit: quod hoc sacramentum est contra peccatum veniale quod vt melius videatur notandum est quod dicit frater richardus. dist. 23. arti. 1. q. 5. in hoc sacramento tria sunt: Unum quod est sacramentum et illud est vnctio exterior: ex quo infertur quod in hoc sacramento est triplex materia: ma teria quae suscipit est homo infirmus: materia quae vngit est oleum: ipsa vnctio quae est materia qua dicitur vnctus. Secundum quod est res et sacramentum. scilicet spiritualis alacritas mentis quae est res signata et causata per exteriorem vnctionem: de qua alacritate habetur extra de sacra vnctione. capitulo. 1. Et intel ligitur illud quod dicit Iohannes apostolus. Unctio quam accepistis maneat in vobis: et est¬s sacramendum venialium principaliter remissionis Tertium quod est res non sacraendum est peccatorum venialium remissio. Ex quo infertur quod si aliquando infir mitatem corporalem alleuiat non tamen principliciter proter hoc aut dari aut accipi debet. Alleuiat autem quandque aut naturaliter ratione alacritatis et io cunditatis mentalis: quae vitam quietam facit: aut supernaturaliter: vt deo complacitum est. nec est contra perfectorum statum id aliquando appetere: si tamen aliunde cum christo esse ap petant: dicente glorioso martino turon. Domine si adhuc populo tuo sum necessarius non recuso laborem: fiat voluntas tua. Tertia pars dicit. quod hoc sacramentum est itera bile probatur. Tum primo autortoritate hugonis lib. 2. de sacramentis: parte. 15. ca. 3. Si vnctio iterari non potest nec orarno: sed oratio potest iterari. Tum secundo auctoritoritate magistri in littera. Tum tertio quia morbus contra quem est potest et infirmitas reuerti: nec ideo dicitur extrema vnctio quia solum semel detur sed quia in extremis vitae danda est: nec hoc modo fit sacramento isti in iuria: immo est conditio vt iteretur debitis custoditis circunstantiis.

15

¶ Secunda conclusio est iuxta materiam. 24. dist. et est haec ordinationis sacramentum sic vnum asseritur vt dicere episcopatum ordinem aut non ordinemus nullum inconueniens hinc sequatur: haec conclusio tres habet particulas. Prima dicit: quod ordinatio: melius enim vt dictum est in primo articulo. dicitur quam ordo est sacramentum. proba tur. Illud est maxime sacramentum quod ma cime deo consecrat in sui ipsius susceptione ed talis est ordinatio ecclesiastica. vnde qui ad supremum gradum venerunt sacerdotes nuncupantur. Tum secundo: quia per sacramentum ordinis cetera sacramenta conferuntur. Tum tertio secundum magistrum. 24. dist. ca. 6. ordo est quoddam signaculum: sed quid sit huiusmodi ordinatio vel ordo formaliter. Dicit doc. deuo. in prima parte. 24. dist. arti. 2. l. 2 ordo est potestas spiritualis ad aliquem actum exequendum in ecclesiastica hierarchia et ex hinc secundum diuersitatem potentiarum vel potestatum ad diuersos actus venit ordinum di uersitas. Contra arguitur tripliciter. Primo quia tunc episcopatus esset ordo: quia est spiritualis pote stas ad aliquem actum spiritualem in ecclesia: vtputa confirmandi et ordines sacros et non sacros conferendi: cuius oppositum dicit in secunda parte eiusdem dist. arti. 2. q. 3. Secundo sequitur quod sub ordine sacerdotali non sit aliquis ordo in ecclesia: quia potestatem spiritualem simpliciter non habet diaconus aut subdiaconus: quia si possit aliud facere quod non congrue faceret laicus: tamen si laicus id attemptaret facere: faceret simpliciter. Tertio sequitur quod sacerdotium esset duo ordines: quia sunt due potestates vna consecrandi reliqua absoluendi: nec similis dantur: vt fu it dictum de is et praesentis dist. arti. I. est vnde dicendum quod ordo vt hic loquimur omne ordine non est nisi quidam excellens gradus in ecclesia ad ex equendum aliquem actum ecclesiasticum in eccle sia loquendo communiter: loquendo specialius aliquemactum sacramentalem: aut simpliciter aut congrue. Ex quo infertur quod ordo vt hic loquimur non est potestas sed gradus disponens: sed specialis sime loquendo brige veniunt: bene enim dictum est nimis expressa nocent. Si enim dicimus quod ordo est gradus excellens in ecclesia ad ali quem actum ecclestasticum eminentem non est lis si addimus secundo sacramentalem non est lis: sed si tertio addamus ad consecrandum eucharistiam tamquam excellentiorem: et reliquis actus isti subordinatos lis est fratribus communiter tenentibus partem vnam secularibus aliam. Et est secunda pars conclusionis de episcopatu: de quo doc. sub. licet fra ter tantum meus ambulat fratrum et secularium. Ex hac radice doc. deuo. vbi. supra. Frater richar. de media villa. 24. dist. arti. 5. q. 2. Et fra ter tho. eadem dist. q. 3. arti. 2. in solutione principali. 2. quaestiunculae. Ecce vnus ternarius hi tres concordant: dicunt episcopatum non debere assignari pro ordine. Et tunc inquit doc. subtilis hoc doctorum trisagium debet ordinem isto modo diffinire. Ordo est gradus eminens in ecclesia disponens de congruo ad aliquem actum ad consecrationem vel disposi tionem eucharistiae pertinentem. Ex aduerso guil hermus altisiodoren. quarta parte summe capitulo primo huius sacramenti. Baufridus pictaui. quarta parte summe ca. I. huius materiae. Et iuriste communiter pro tertio dicunt episcopatum esse ordinem et dicunt sufficere ad ordinem vt habeat aspectum ad actum sacramentalem: sic habet episcopatus vt confirmare et ordines conferre. Sic tres erunt contra tres. Sed quid dicerent saeculares si est ordo: quis nobilior episcopatus vel sacerdotium: dicerent quod sequestrando episcopatum secundum se et sacerdotium secundum se nobilius est sacerdotium: sed capiendo vt episcopa tus includit sacerdotium sic extat nobilior: vnde contra hanc partem non cogit argumentum fratris richardi. 24. dist. articu. 5. questio ne secunda in solutione principali: quod episcopatus non est ordo: quia vnus ordo non dependet ab alio quantum ad necessitatem sacramenti: non sacerdos autem non potest ordinari episcopus plus concludit quod episcopatus reliquos includit ordines quam aliud. Sed an episcopatus quid dicat in delebile altercantur frustra fratres: ex quo apud eos non est ordo: quamlibet enim iuris dictionem et ad tempus et pro semper potest papa remouere. Sed tertia pars dicit quod est vnum sacramentum quia vnitate generis inquit doctor proximi: aut quia sunt ad vnum. Sed quot species habet hoc proximum genus ordo: tripharie respondetur: dyonysius tres ponit quinto ecclesiastice hierarchiae capitulo: episcopatum: sacerdotium: dyaconatum. Ecce sacrata trinitas obmittens ordines subseruientes istis. Isidorus addit psalmistatum infra septem et episcopatum supra septem et nouem sunt. En trina trinitas in tri plici hierarchia. magister tertio: in vigesi ma quarta distinctione: septem ponit: et distin. guuntur in supremum sacerdotium: et duos ternarios iuxta numerum virtutum: et sunt tria. Et sic patet triplex ordinis distinctio. Et tantum de secunda conclusione.

16

¶ Tertia conclusio est haec. Si de iure poena canonica episcopos ordines prohibeat caelebrare: tamen de facto possunt ad sacros ordines pue ros promouere nullatenus mulieres. Pri ma pars conclusionis patet. Multis de cretis illum actum sibi interdicentibus. Se cunda pars patet: quia dato quod non licite: tamen potest puer simpliciter sacros capere ordines: quia non est de necessitatate quod possit immediate exire in actum illius ordinis. Tertia pars ex multis iuribus patet etc. Christus suam matrem in nullo ordine: capiendo sic ordinem posuit. Et tantum de secundo articulo. Quantum ad tertium articulum: sunt tres difficultates. Prima difficultas Utrum sacramentum extreme vnctionis sit necessarium ad salutem. Dicit fratur franc. de maro. dist. 23. huius. 4. quod omnes obligantur ad non contemnendum: vnde qua negligenter contemneret pec caret mortalitur.

17

¶ Secunda difficul. Si prima tonsura est sacramendum? Dicendum quod non: vnde si episcopatus non est ordo et sic doc. sub. de fratrum parte non secularium ecce mirus ternarius. Tonsu ra prima quasi anteguardia: et sacramentale episcopatus quasi retroguardia: et sacramentale in medio ordi nis aut ordinationis sacramendum quasi bellum: sic figuratur bellum spirituale corporali.

18

¶ Tertia difficultas. Quae est illa praesbiterissa: de qua haber dist. 32. doc. sub. respondet tripliciter. q. 2. 25. dist. soluendo argumentum secundu principale. Primo quod in grecia posset dici vxor praesbyteri. Secundo iter latinos potest dici vna bonaimatrona viduatis perfecta inter alias mu lieres. Tertio potest dici abbatissa aliquarum monialium. Et sic patet ad questionem: quod vet ex trema vnctione inunctus episcopus moriens si reui uiscat: astrictus poena canonica quaeat ordines de facto caelebrare. Tunc ad argumen ta.

19

¶ Ad primum: ad tres probationes. Ad pri mam dicendum quod inacobus non instituit: sed solum fuit praeco. Ad secundam quod forma est eadem in prin cipali solum fit multiplicatio seu variatio propter materiam vt oculorum aurium etc. Ad ter tiam dicendum quod fuit figuratum in exitu filiorum israel de egipto.

20

¶ Ad secundum dicendum quod sunt diuersarum specierum caracteres sicut et actus ad quas sunt: et habent suas excellenti as inter se dato quod non cognoscantur.

21

¶ Ad tertium iam patem quod ordinat de facto non de iure si ordo est: et imprimit caracterem vt sit frater Ioh. de parte seclesarium.

Conclusiones

22

¶ Ex. 23. dist. elicitur prima conclusio de mete magistri

23

¶ Prima conclusio. Extrema vnctio sacrmi fatur et iteratio in eo datur. Dicit quod est quiddam sacraendum quod dicitur extrema vnctio et potest iterari: et ponitur per totam. 23. dist.

24

¶ Secuuda conclusio. Septem ordines dat paraclitus vt pro pagines sanctispuns. Dicit conclusio quod sunt septem ordines in ecclestia velut septem propagines sanctispuns: et ponitur per totam. 24. dist.

25

¶ Tertia conclusio. multum dubitatur an a pessimis et corde extimis sacrum donatur. Dicit conclusio quod est multum dubitabile: vtrum pessimi vt here tici simoniaci possint conferre sacramenta Et ponitur per totam. 25. dist.

PrevBack to TopNext