Distinctio 5

Distinctio quinta informat de ex tremis assumptionis siue modo viuem di differentia: et humana naturam in vnitate personae.

Peterea ino quiri oportet cum ex praemissis costet verbum dei carne et animam simul assumpsisse etc. Hic signatur quinta distinctio huius tertii: quae sic continuatur ad praecedentes: Nam postquam in praecedenti distinctione ostensum est quomodo in hac iesu vnione sanctus se habet spiritus: Nunc in hac incipit ostendere distinctione limpidius / qualis sit haec vnio / et in quo / et cuius aditus: et habet diuidi in tres partes principa ies. In prima de hac sacra vnione multiplex mouetur quastio. In secunda fidei determinatione ad predicta subest solutio. In tertia doctorum variatione opposita patet opinio. Prima in principio. Secunda ibi: Haec inquisitio siue inquirendi ratio. Tertia distinctione sexta / ibi: Ex praemissis autem emergit etc. Prtima autem parte indiuisa manente: Rursus particula secunda / in qua fidei determinatione ad quaestiones datur solutio: in tres partes diuiditur. In prima denotatur quaestio principalis. In secunda declaratur scrupulus incidentalis. In tertia intimatur non assumi homo per sonalis. Prima in principio. Secunda ibi: Sed quaeritur vtrum eadem diuina natura etc. Tertia ibi: Ideo vere non personan hominis assumpsit etc. Haec est etc.

¶ Quaestio ista agit de natura diui na naturam humanam assumentae: non intellectis per sonis: quamquam assumes persona sit neque hominis sed humanitatis assum ptae: de quo Sco. eade dis. q. 1. et. 2. Utrum diuina per sona naturam humanam sic assumere potuerit / vt eius persona non sit communicata: Et arguitur quod sic / tri plici medio.

¶ Primo. Quando aliqua duo sic se habenti / quod vnum nihil addit super aliud assumens vnum aliud assumit. Sed naturam humana et eius personalitas sunt huiusmodi: igitur etc. Maior patet: quia qui ita se habent / videntur se habere quasi idem: impossibile est autem idem assumi et non assumi. Minor vero probatur: quia si perso na super naturam aliquid diceret / aut esset ac cidens: et hoc non: quia tunc persona non esset in predicamento substantiae: aut substantia: et hoc vel materia / vel forma / vel compo situm: et sic in persona: aut essent duae materiae aut duae formae / aut duo composita: quod es inconueniens.

¶ Secundo arguitur. Cui comuenit ratio personae / id debet dici persona. Sed humanae naturae assumptae ex parte sui conuenit ratio personae: igitur est persona assumpta. Maior patet ex mutua conuenientia diffiniti ad diffinitionem. Minor probatur ex dif finitione personae quam tangit Boetius. Persona est naturae rationalis indiuidua suba. Hoc totum conuenit naturae assumptae: natura enim assumpta est natura rationalis et idiuidua suba: quia teste Dama. Naturam nostram sum psit verbum in athomo id est in indiuisibili.

¶ Tertio argu. sic. Tantam dignitatem ha bet natura assumpta in verbo / quantam haberet in genere proprioet longe ampliorem: sed personari in genere proprio est dignitatis: ergo et hoc habet in illa sacra vnione. Maior pa tet ex dicto Augstin. vocantis hanc vnionem sum mam gratiam. Sed minor probatur ex diffinitione magistrali personae. Persona /(dicunt / est suba distincta proprietate ad dignitatem pertinente.

¶ In oppositum arguitur auctoritate Augustinus in li bro de fide ad petrum: Deus naturam hominis assumpsit / non personam.

¶ In ista quaestione sunt tres articuli declarandiPrimus est terminorum declaratiuus. Quorum Secundus est quaestionis responsiuus. Tertius est dubiorum motiuus. articulum termini sunt assumptio / persona et communicatio.

¶ Primus terminus est assumptio vnde dicta est quasi a se sumptio. Unde primo notandum occurrit assumptio tria dicit: actionem / relationem et terminationem. Actio competit ratione diuine naturae: terminatio ratione personae diuinae: sed relatio ratione vtriusque. Sed occurrit secundo notare / quod assumptio differt ab vnione tribus binariis / seu sex modis: quorum quinqui tangit sancto Tho. arti. 1. praesentis dist. q. 1. Prima doraesentia: quia assumptio bene est actio aut passio: vnio vero solum dicit relationem: et debet ista sumi driesentia vt communius: quia aliquitiens etiam vnio dicitur actio: vt dum dicimus / vniens vnione vnit. Secunda doresntia est: quia assumptio magis aspicit terminum a quo accipitur quod vniendum est: vnde dicta est assumptio / quasi ab alio sunptio. Sed vnio magis dicitur respectu ter mini ad quem / inquantum vnum dicuntur vnita. Tertia differentia: quia bene potest esse: licet non semper vniens vnitum / non tamen assumens assumptum: vnde diuina naturam assumens non dicitur assumpta. Quarta differentia: quia assumptum est semper respectu assumentis / non autem vnio. Unde bene conceditur quod pater diuinam naturam vniuit humanae: non autem conceditur quod assumpsit humanam naturam. Quinta differentia quod vnio quantum est de se equaliter respicit vtrumque extremum: non autem assumptio: immo praerequi rit vnum fixum et stans ad quod aliud trahatur: vnde hinc est quod natura diuina potest dici vnita humanae: no autem assumpta. Sexta differentia est: quod communior est vnio quam assumptio: quia omnem assumptum est vnitum: non econtra. Patet quia in nobis anima vnitur corpori: non tamen dicitur inter ea assumptio.

¶ Secundus terminus est persona: quasi per se sonans. seu per se vna: vnde vltra dicta satis de persona in primo smina rum dist. 23. Notandum quod persona potest ac cipi tripliciter. Primo modo dicitur persona homo laruatus in comediis. Unde et teste Boe tio in li. de duabus naturis et vnica persona christi: ibi primo hoc nomen ortum est: vbi grec sermo habet prosopon id est pro facie: quia in fa cie erat deturpatio. Secundo dicitur persona homo in dei ecclesia gradum habens bonoris: sicuti sunt curati: quae dicuntur personae communiter. Tertio dicitur persona proprium suppositum na turae intellectualis: dicente Richardo in primo de trini. ca. 21. Persona est naturae intelle ctualis incommunicabilis existentia. vnde ad rationem personae secundum doctorem deuotum: arti. 2. hui distinctionis. q. 2. tria requiruntur scilicet singu laritas sicuti dum dico: sortes seu hoc homo. Se cundo incommunicabilitas scilicet per modum partem sicut communicatur anima corpori: respectu totius hominis: seu vt quo: aut per modum vniuersalis sicut communicatur superius inferiori: seu vt quod Tertio requiritur eminens dignitas: quia solum ratio persone reperitur in natura intellectuali et rationali.

¶ Tertius terminus est communicatio vnde noto quod tripliciter fit communicatio scilicet per modum formae: seu partis: sicuti forma suum esse communicat materiae. Secundo per modum totius: sicuti superius suum communicat esse inferio ri: veluti platoni bomo. Tertio per communicationem idiomatum: sicut in hac vnione marie filius dicitur dei filius: et econtra. Unde est notam dum quod ista tria differunt: dare: mittere: et communicare. Dare enim dicitur quis: dum et vsus et auctoritas in eo cui datur venit. Mittere vero dicitur ex additione ad dare: quia innuit quod ab alio originatur: vnde licet pater detur in di uinis: numquam tamen missus legitur. Communicare autem dicitur vt ab vno alteri sic bonum tribuatur: vt in seipso maneat: sicut dicimus quod essentia a patre communicatur filio: quae tamen in patre remanet. o arti. sunt tres conclusiones. Prima est de natura diuina assumente re spectu nature humanae assumpte. Secunda de diuina persona assumente respectu ad na turam humanam assumptam: et non ad personam Tertia de persona diuina assumente respectu hominis non assumpti.

¶ Prima est haec. Sic natura diuina naturam sumpsit humanam: vt non intellectis personis posset esse assumptio Dicit prima pars: quod natura diuina assumpsit humanam naturam. probatur. Ista propositio reputatur catholica: natura diuina humanae est vnita. Quaero ergo aut actiue aut passine: non passiue: ergo actiue: istud autem agere nihil aliud intelligo: nisi assumere. Unde Aug. in libro de fide ad Petrum. Illa natura quae sem per genita manet apud patrem. nostram naturam sine peccato suscepit: in li. de trini. expressius. Forma dei accepit formam serui. Et si obiciatur ex illo concilio toletano: quod magister tam git in listera. Cum tota trinitas operata sit for mationem suscepti homis solus tamen filius suscepit hominem in vnitate persone non in vnitate naturae. Et ita videtur quod natura diuina non al sumpsit. Dicendum quod dum dicitur solus filius per solum ibi fit exclusio respectu aliarum personarum: quia nec pater assumpsit nec spiritus sanctus: sed non fit exclusio. respectu naturae divine. Nec tamen dico quod assumat: vt est communis tribus personis: quia sic quae libet persona assumeret: sed solum assumit: vt est in persona filii: ita quod sit sensus. Diuina natura assumit humanam: non quidem in vnitate nature: vtputa quod conuertitur diuina natura in humanam: vel secun do humana in diuinam: vel tertio fiat vna confusa sicut ex quattuor elementis vnum corpus: sed assumit in vnitate personae in persona filii in quo est: quod vero non repugnet naturae humanae assumi. patet: quia ex quo in potentia est obedientiali: de ea potest agere quod vult omnipotens. Unde bene scribitur. Humiliauit semetipsum formam serui accipiens. Nec exigitur quod naturam humana prius tempore habuerit esse quam assumatur: sed solum natura. Sed dicit secunda pars conclusionis: quod etiam non praeintellectis personis potest intelligi fie ri ista assu nptio. Probatur. Nam per intellectum praecisa diuina essentia a diuinis per sonis: adhuc intelligitur summe sapiens summe potens: summe bona. ergo potest velle ratione bonitatis istam assumptionem: et ratione po tentiae facere: et ratione sapientiae ordinare. Et si quaeratur ad quam vnitatem terminaretur ista assumptio non persone: quia non fit per casum in persona: non nature: quia vna non conuertitur in aliam nec ex ambabus fit tes tia. Dicendum quod haec assumptio terminare tur in vnitatem naturae: non quidem vt vnitas est principium numeri: quia sic notaret ambas vnicam esse naturam: quod est heresis euti cis: sed vt vnitas venit ab vnione: vt sit sen sus. Hee due naturae sunt vnitae. Et si dica tur quia teste philosopho. Actioes sunt suppositorum: et ita essentia exquo non est suppositum nisi in personis non poterit assumere. Dicendum quod illa auctoritas: actiones sunt suppositorum: habet intelligi id est singularium. Patet ma nifeste. quia anima separata intelligit: quae tamen non est suppositum: essentia autem diuina intelligit adhuc singularis praecisa a personis. Ex quo infertur: quod tam sanctus thomas articu lo. 2. huius distin. q. 3. quam doctor deuotus articulo. 1. q. 4. defecerunt dicentes: quod per intellectum remota personalitate a diuina e sentia nequit fieri assumptio haec. oppositum patet ex conclusione. Unde doctor subtil q. 1. huius distin. vtramque tangit viam scilicet horum doctorum et precedentem et neutram determinat: eligo autem mihi primam rationem: vt sit hic ordo. In primo signo intelligitur diuina essentia absolute. In secundo inquantum in existit. In tertio inquantum est suppositum et persona: vnde manifeste videtur quod in secundo signo possit assumere non intellecto tertio

¶ Secunda conclusio est de diuina persona assumente in ordine ad naturam hu manam assumptam non personam: et est haec. Diuina persona naturam sumpsit huma nam non personam. Dicit prima pars conclusionis: quod diuina natura sumpsit naturam humanam. Probatur: quia cui conuenit incarnatio et assumptio. sed diuinae persone conuenit incarnatio: ergo et assumptio Maior patet: quia non fit incarnatio ni¬ si assumptione. minor vero est. Et verbum caro factum est. Unde Aug. in libro de fide ad petrum. Deus vnigenitus dum conciperetur vnitatem carnis accepit de virgine. Confirmatur: quia ista assumptio nihil plus dicit nisi quandam actionem et relationem quornm vtrumque diuinae congruit personae. Et si obiicia tur: quia nihil aeternum potest fieri temporale: ergo nec temporale aeternum fieret autem ista assumptione: quia diceretur homo deus. Dicendum quod nihil fit aeternum temporale: nec econtra: per identitatem sed bene per communicationem idiomatum dicitur homo deus: nec debet intelligi quod ex hoc aliqua fiat additio ad diuinam personam in perfectione cum hoc solum sit terminare dependentiam naturae assumpte. Sed tunc est dubium cui conuenit prius assumere aut naturae aut personae? Dicendum quod si assumere nominat actionem prius con uenit diuinae essentiae quae est radix omnis ope rationis ad extra. Si vero dicat idem quod terminare: tunc de facto prius conuenit persone: licet vt patuit in prima conclusio ne possit conuenire primo diuinae essentiae Sed dicit secunda pars conclusionis: quod di uina persona non assumpsit personam hui manam. Probatur argumento Boetii. Arguit enim sic. In christo non est nisi vnica per sona: ergo si filius dei assumsit personam idem assumpsit seipsum: sed hoc est falsum et non intelligibile: igitur etc. Probatur autem assumptum: quod christus sit vna persona quia omne quod est: ideo est: quia vnum numero est: si ergo christus est: necesse est ipsum vnum esse: sed non est vnum in natura: ergo oportet quod sit vnum in persona: vnde quod diuina persona humanam personam assumpserit nequit intelligi nisi tripliciter. Primo vt in prius fuerit genita a Maria persona hu mana: et postmodum a verbo assumpta: et iste )r modus negat Mariam esse matrem dei. Se in cundo potest intelligi vt in ipsa assumpti in one fuerit humana persona: sed post assum ptionem desiit esse persona humana: et hic modus secundus repugnat assumptioni verius enim tunc diceretur consumptio quam assumptio. Tertio potest intelligi: vt intelligatur persona creata assumpta et ma nens persona: et hic modus obuiat sacre vnioni: quia isto modo natura humana et diuina non erunt vnum: nec in natura nec in persona. Unde impius Nestorius: quia nesciuit distinguere inter personam et na turam: et videbat in christo duas naturas: arguebat inde duas personas: sicuti in diuinis sabellius: quia nesciuit distinguere inter diuinam essentiam et personas. ideo po suit vnicam personam. sicuti vnicam essentiam Ca propter ne simus de genere Nestorum aut sabellii: optime a doctore subtili po sita est distinctio ex natura rei.

¶ Tertia conclusio est: de diuina persona assumen te respectu hominis non assumpti: et est haec Dei vnigenitus sic humanitatem assumpsit: vt hominem non sumeret. Dicit prima pars conclusionis: quod dei vnigenitus sumpsit humanitatem. Probatur. quia humanitas et na tura humana idem sunt. Sed conceditur quod assumpsit naturam humanam: ergo et debet concedi quod assumpsit humanitatem. Unde et Dam dicit. Omnia quae in nostra natura plantauit assumpsit dei verbum. Confit matur: quia haec est vera simpliciter: filius dei habet humanitatem: cum ergo eam non habeat ab aeterno: sequitur quod assumpsit. Sed dicit secunda pars conclusionis: quod dei vnigenitus non assumpsit hominem: probatur. quia inter al sumens et assumptum tanta debet esse distinctio vt vnum aliud non dicatur: sed dei vnigenitus dicitur homo: ergo sequitur quod non assumpsit hominem. maior partem exemplo. vnde nos dicimus quod homo sit vestimentum quod assumit. Ca propter in libro de regulis fidei scribitur: quod assumens non est assumptum. Et si quaeratur: si est homo quem assumpsit: aut homo quem non assumpsit. Dicen dum quod neutra est danda: quia non est contradictio nisi praeponatur negatio toti affirmationi vt dicatur: aut est homo quem assumpsit: aut non est homo quem assumpsit: et ista secunda est vera. Ex quo infertur: quod omnes ille auctoritates ponunt filium dei hominem assumpsisse sunt improprie: et sunt pie exponende: quia sancti locuti sunt multotiens multum ample: si cuti est illa augusti. in lib. expositionis sim boli. Si quis dixerit hominem a christo assum ptum depositum esse anathema sit. Et Ans. in li. de incarnatione verbi dicit: quod non as¬ sumpsit hominem in communi: sed hunc hominem et con similes. debent quippe exponi: vt capiatur homo pro humanitate abstractum per concretum. articulum sunt tres difficultates.

¶ Prima: vtrum haec sit cor cedenda. diuina natura est caro facta. Dicit do ctor deuotus. q. 5. arti. I. est quod est neganda sim pliciter. ratio est: quia aut facit sensum falsum: vtputa: si dicatur quod diuina natura sit hac factione mutata in carnem vel econtra: vel adminus reddit sensum ambiguum: vt si praeponatur: hoc quod dicitur factum est toti praepositioni vt dicatur: factum est. vt diuina natura sit caro: quia communicatio idiomatum proprie non fit in abstracto Non sic autem de ista: natura diuina est incarnata: quia habet vnum sensum patenter verum. scilicet natura diuina est carni vnita¬

¶ Secunda difficultas. vtrum anima sit persona. Haec est opinio magistri sentemn tiarum: in hac quinta distin. quod sic: et cum eo Hugo de sancto victore concordat. Dicendum tamen quod non est persona: quia per sona nequit: vt quo alteri communicari: quod conuenit animae manifeste: quia communicatur corpori: et dicitur corpus humanum Unde hic est primus locus in hoc tertio in quo a nostris magistris parrh vsiensibus communiter magister non tenetur.

¶ Tertia difficultas: vnde est hoc quod ista concedi tur. Filius dei assumpsit humanitatem: non ista. Filius dei assumpsit hominem: Respondendum quod humanitas significat in quadam abstractione: et per consequens in qua dam diuersitate: ideo conceditur propter distinctionem requisitam assumentis ad assum ptum: homo vero quia in concretione fsignat non ita primo nominat illam distinctionem ideo non est simile. Ex hoc patet ad quae stionem: quod videlicet diuina persona natu ram humanam sic assumere potuit: vt persona eius per assumptionem non communicaretur. Tuno ad argumenta.

¶ Ad primum dico quod ad dit supra naturam indiuidualem: persona solum vnam negationem quae dicitur incommunicabilitas: Secundo dico quod ratione huius incommunicabilitatis persona in nul lo est predicamento: quia negationes non sunt in genere nisi respectiue. Tertio dico quod persona creata est in predicamento in suantum natura indiuidualis: et hoc sufficit.

¶ Ad secundum nego minorem. Unde quam do dicitur naturae rationalis indiuidua: habet glosari indiuidua id est incommunicabilis per se existentia. Patet ex diffinitione Richardi sic habente: Persona est na turae intellectualis incommunicabilis existem tia: per se autem non existit natura humana sic assumpta: sed in persona verbi. ideo a gumentum non concludit.

¶ Ad tertium di co ad maiorem: quod natura humana nobilius per sonatur: quia persona diuina: quam si esset persona ta persona propria: vnde aliquotiens nobilius est subesse quam praeesse: nobilior est enim anima cum possidetur a deo: quam cum possidet res creatas. Nobilior pariformiter virgo iu dicatur nupta regi cui subsit quam rustico cui praesit: sic in proposito.

¶ Ex praecedenti autem distinctione de etc.

¶ Prima con clusio. Terrena factura persona capitur natura. natura rursus assumitur. Dicit conclusio quod persona assumit naturam: et natura naturam. Et ponitur a printipio distinctio nis: vsque ibi. Sed quaeritur etc.

¶ Secunda conclusio: diuina natura facta non crediter sicut genitura: vt pie creditur. Dicit con clusio quod non ita conceditur ista propositio natura diuina est facta caro: sicut ista: Uer bum caro factum est. Et ponitur ab illo capitulo. Sed quaeritur etc. vsque ibi. Ideo vero non personam hominis etc.

¶ Tertia conclusio. Recta locutio personam capere non est: aut dictio personam sumere. Dicit com clusio quod non est vera locutio dicere quod per sona personam assumpserit. Et ponitur ab illo capitulo Ideo vero non etc. vsque ad fi nem distinctionis.