Apostoli

"Currunt utrique ad metam martyrii, perueniunt ad coronam non quidem eodem temporis cursu, sed eodem anni reuertentis occursu. Cum enim sit in eorum passione anni diuersitas, est tamen in uno die geminata festiuitas." Augustinus in sermone apostolorum Petri et Pauli.

"Quis nunc iam desperet aut de humilitate generis aut de magnitudine criminis, cum uideat sic inundasse celestis gracie fontem ut et piscatorem regibus preponeret et persecutorem apostolis coequaret? Ille enim dum pauperiem suam curat, alimenta cotidiani uictus querit in pelago, factus est diues in Christo cui reges et naciones famulantur in seculo. Paulus uero dum urget gladiis sanctorum, fidei suscepit iugum et magister factus est gencium, forma martyrum, formido demonum, indultor criminum, fonsque uirtutum." Augustinus ibidem (in sermone apostolorum Petri et Pauli).

"Dedit Dominus potestatem apostolis super naturam ut eam curarent, super demones ut eos euerterent, super elementa ut ipsa immutarent, super mortem ut eam contempnerent, super angelos ut corpus Domini consecrarent. Hec eciam potestas data est eorum successoribus secundum illud Apocalypsis XI.: Hii habent potestatem claudendi celum et conuertendi aquam in sanguinem." Augustinus in sermone de apostolis.

"Ex paucissimis et imperitissimis et abiectissimis multiplicantur, nobilitantur, sublimantur copiosissima agmina, clarissima ingenia, cultissima eloquia, doctorum acutorum ac facundorum." Augustinus II. epistola ad Volusianum.

"Christus Ihesus Petrum et Andream et alios per quos operatus est salutem in medio terre, non de foro Iustiniani, sed de simplicitate piscatoria legitur assumpsisse. Inflat enim sapiencia huius mundi et legum uentosa loquacitas. Elegit enim non reges, non senatores, non philosophos, sed plebeios pauperes, indoctos piscatores, ineruditos liberalibus disciplinis, non peritos grammatica, non armatos dyaletica, non rethorica inflatos. Piscatores Christus cum rethibus fidei paucissimos misit, atque ita ex omni genere tam multos pisces et tanto mirabiliores quanto rariores eciam ipsos philosophos cepit." Augustinus in sermone de apostolis.

"Petrus sequebatur a longe et cetera. Fortasse et in hoc Petrus nobis maxima fit admiracione reuerendus quod Dominum non reliquit, eciam cum uiueret. Metus nature est cura pietatis. Alienum quod timet, suum quod non fugit. Quod sequitur deuocionis, quod negat obreptionis. Commune quod labitur, fidei quod penitet." Ambrosius super Lucam libro IX.

"Non sine causa factum putemus quod una die, uno loco, unius tyranni apostoli tollerauere sentenciam. Vna die passi sunt ut ad Christum pariter peruenirent; uno loco ne alteri Roma deesset; sub uno persecutore ut equalis crudelitas utrumque constringeret. Dies ergo pro merito, locus pro gloria, persecutor decretus est pro uirtute." Ambrosius in sermone apostolorum Petri et Pauli.

"Paulus non est inferior Petro quamuis ille ecclesie fundamenta, iste sapiens architectus sciens uestigia fundare populorum. Nec Paulus indignus collegio apostolorum cum primo sit confitendus et nulli secundus." Ambrosius libro IIII. de spiritu sancto.

"Potestatem tribuit Dominus apostolis ut sciant qui dampnantur a talibus humanam sentenciam diuina sentencia corroborari." Ieronymus super illud Matthei XVIII.: Quecumque alligaueritis super terram.

"Piscatores illitterati mittuntur ad predicandum ne fides credencium non uirtute humana sed eloquencia et doctrina Dei fieri putaretur." Ieronymus super Mattheum libro I. super illud: Venite post me.

"Nemo apostolis pauperior fuit; nemo tantum pro Domino dereliquit." Ieronymus in epistola ad Exuperancium.

"Paulus terram simul ac mare, Greciam simul atque barbariam, omnemque prorsus, quanta est sub sole regionem, quasi uolitans circuiuit, non simplici labore uelut in uacuum itinera percurrens, sed peccatorum spinas pariter euellens, nimbum pietatis ubique seminans, errores fugans, ueritatem reducens, ex hominibus angelos faciens, quin immo ipsos homines quasi ex demonibus angelos prouehens." Crisostomus de laudibus Pauli omelia I.

"O mirabiles quoque fluuios nobis genuit Paulus, non secundum paradysi fontem quattuor tantum sed eciam multo plures ac cotidie fluentes, non terram irrigantes sed animas hominum ad producenda uirtutum germina suscitantes! Quis igitur ad explicanda Pauli merita sermo sufficiet? Que lingua laudibus eius inuenietur equalis cum omnia que sunt in hominibus bona anima una possideat, et ea cuncta plene atque cumulate nec solum hominum sed eciam, quod plus est, angelorum?" Crisostomus ibidem (de laudibus Pauli) omelia I.

"Paulus celi ciuis, ecclesiarum columpna, angelus terrestris, celestis homo. Sicut enim missum in ignem ferrum, totum profecto ignis efficitur, sic Paulus caritate succensus, totus effectus est caritas." Ibidem (Crisostomus de laudibus Pauli omelia I.).

"Misit Christus apostolos quasi sol radios suos, quasi rosa suauitates sui odoris, quasi ignis scintillas suas dispersit, ut sicut sol in radiis apparet, sicut rosa in odoribus suis sentitur, sicut ignis in scintillis suis aspicitur, sic in illorum uirtutibus Christi potencia agnoscatur. Quis enim uidens discipulos bene instructos non scienciam magistri collaudet? Faciebat enim mirabilia Christus; faciebant et discipuli eius et inter mirabilium operaciones maior fama uirtutum crescebat." Crisostomus super Mattheum.

"O frater mi Thimothee, si uidisses agones consummacionis ipsorum, defecisses quidem pre tristicia et dolore! Quis non fleret illa hora quando preceptum sentencie egressum est in eos, ut scilicet Petrus crucifigeretur et Paulus decollaretur? Vidisses quidem tunc turbas Iudeorum et gentilium percucientes eos et expuentes in facies eorum, sed aduenienti terribili tempore consummacionis ipsorum ligauerunt columpnas mundi, non utique absque fratrum gemitu atque ploratu et cum separarentur ab inuicem. Tunc Paulus ait Petro: Pax tecum fundamentum ecclesiarum, pastor ouium et agnorum Christi. Ac Petrus ad Paulum: Vade in pace predicator bonorum, mediator et dux salutis iustorum. Cum autem elongassent eos ab inuicem, secutus sum magistrum meum. Non in eodem loco siue uico occiderunt eos." Dyonisius in epistola ad Thimotheum.

"Attende miraculum, uide prodigium, frater mi Thimothee. Nam presens fui in tempore separacionis eorum, post mortem autem eorum uidi eos inuicem manu ad manum intrantes portas urbis et indutos ueste luminis et coronis claritatis et lucis ornatos." Dyonisius in eadem epistola (ad Thimotheum).

"Merito apostolis sanctis attribuitur quod in sapiencie libris legitur: Hii sunt uiri misericordie. Sunt enim plane uiri misericordie siue quia misericordiam consecuti, siue quia misericordia pleni, siue quia misericorditer a Deo donati nobis." Bernardus in sermone apostolorum Petri et Pauli.

"Scimus quod uiri isti nec sibi uixere, nec sibi sunt mortui, sed ei qui pro ipsis mortuus est, magis autem nobis omnibus propter illum. Pro nobis facit eorum uita, eorum doctrina, eciam et mors ipsa; et enim conuersione eminenciam, in predicacione sapienciam, in passione sua pacienciam nobis beati apostoli contulerunt qui eciam usque hodie conferre non cessant misericordia pleni et sanctarum oracionum fructibus." Bernardus ibidem (in sermone apostolorum Petri et Pauli).

"Igne Spiritus sancti quasi uiue lucis fonte Christus apostolos suos perfudit ut ipsius postmodum uniuersum mundum tanquam duodecim solis radii ac totidem lampades ueritatis illuminarent et inebriati nouo uino repleant atque irrigent sciencia corda omnium populorum." Leo papa in sermone apostolorum Petri et Pauli.

"Veniente luce diei egritudines alleuiantur, homines a sompno excitentur, aues garriunt, bestie ad latibula sua fugiunt, sic luce apostolorum ueniente mundus fuit edificatus in credendis, fecundatus in operibus bonis, alleuiatus peccatis, excitatus a negligenciis, animatus ad contemplacionem celestium, ereptus de postestate demonum." Basilius tractans illud Matthei V.: Vos estis lux mundi.

"Paulus ultra humana raptus est ad tercium celum. Celestia secreta cognouit ut ecclesiarum futurus doctor inter angelos disceret quod inter homines predicaret." Maximus in sermone apostolorum Petri et Pauli.

"[abest in manuscriptis]"

"Litteris quas ad ciuitatem siue caput prouincie direxisti mira exhortacione uitam moralem continentes usque refecti sumus quos sensus non puto ex te dictos, sed per te. Tanta enim maiestas earum est rerum, tantaque generositate callens ut uix suffecturas putem etates hominum quibus hiis instrui ut non dicam perfici possent." Seneca epistola I. ad Paulum.

"Confiteor Augustum sensibus tuis permotum cui perlecto uirtutis exordio, ista uox fuit: Mirari eum posse ut qui non legittime imbutus sit taliter senciat, cui ego respondi: Solere deos ore innocencium effari." Seneca VII. epistola.

"Aue, mi Paule karissime. Putasne me contristari et non luctuosum esse quod de innocencia uestra deinde supplicium sumatur? Sed feramus equo animo et utamur foro quod sors concessit, donec inuicta felicitas finem malis imponat." Seneca XI. epistola ad Paulum.

"Aue, mi Paule karissime. Cum sis uertex et altissimorum omnium moncium cacumen, uis ita latere, ita sim tibi proximus ut alter tuus deputer. Nam qui meus tuus apud te locus qui tuus uelim ut meus. Optarem enim eius esse loci apud meos cuius sis, Paule, apud Christianos." Seneca XII. epistola.

"Allegorice et enigmatice multa a te colliduntur et ideo rerum tanta uis et muneris tibi tributa cultu quodam decoranda est. Certum michi concedas uelim Latinitati morem gerere, honestis uocibus speciem adhibere ut generosi muneris concessio digne a te possit expediri. Mirum enim tam arduas sentencias tam humilibus et quasi inordinatis uerbis resonasse." Seneca XIII. epistola ad Paulum.

"Tuam tubam totus orbis iure ueneratur quam constat geminata felicitate cecinisse quando nec emulum reperit nec equalem." Cassiodorus.