Auaricia

"Non solum auarus est qui rapit aliena, sed ille auarus est qui cupide seruat sua." Augustinus in quodam sermone.

"Auarus antequam lucretur, seipsum perdidit, et antequam aliquid capiat capitur." Augustinus ibidem. [in quodam sermone]

"Auarus uir inferno est similis. Infernus enim quantoscumque deuorauerit, numquam dicit: satis est. Sic et si omnes thesauri confluxerint in auarum." Augustinus in epistola ad comitem.

"Que est ista auiditas concupiscencie, cum et ipse belue habeant modum? Tunc enim rapiunt quando esuriunt, parcent uero prede cum senserint satietatem. Insatiabilis est sola auaricia diuitum. Semper rapit et nunquam satiatur; nec Deum timet, nec hominem reueretur, nec patri parcit, nec matrem cognoscit, nec fratri obtemperat, nec amico fidem seruat. Viduam opprimit, pupillum inuadit, liberos in seruicium reuocat, testimonium falsum profert. Res mortui occupantur; quasi et qui faciunt non moriantur. Que est illa animarum insania: amittere uitam, appetere mortem, acquirere aurum et perdere celum?" Augustinus de uerbis Domini.

"Auarus est cecus; credendo enim diues est non uidendo. Amas pecuniam, O cece, quam nunquam uidebis; cecus possides, cecus moriturus es; quod possides hic, relicturus es." Augustinus in libro de disciplina Christiana.

"Auaricia que Grece philargia dicitur non in solo argento, unde nomen duxisse resonat, sed in omnibus rebus que immoderate cupiuntur intelligenda est, ubicumque omnino plus uult quisque quam satis; hec autem auaricia cupiditas est, cupiditas uero improba uoluntas est. Ergo improba uoluntas omnium malorum causa est." Augustinus libro III. de libero arbitrio.

"Auarus uelut infernus omnia deuorans uellet nullum hominem esse ut omnia solus possideret." Augustinus in quodam sermone.

"Cum auaricia alicui dominatur, subiectus malis omnibus demonstratur quia de auaricia mala omnia oriuntur et peccatorum omnium spine producuntur." Augustinus de libero arbitrio.

"Auaricia non uicium auri, sed anime peruerse amantis aurum derelicta iusticia que debuit anteponi auro." Augustinus XII. de ciuitate Dei.

"Non minoris est criminis habenti tollere quam cum possis et habes indigentibus denegare. Esuriencium panis est quem tu detines, nudorum indumentum quod tu includis, miserorum redemcio et absolucio pecunia quam tu in terra fodis; tantorum scias te inuadere bona; quantis possis prestare et nolis. Non sunt bona hominis que secum ferre non potest. Sola misericordia comes est defunctorum." Ambrosius in quodam sermone.

"Modum non habet auaricia, nec capiendo expletur sed incitatur hoc egentior quod plura quesiuit." Ambrosius de interpellacione Iob.

"Venit auaricia et dicit: argentum et aurum quod habes seruitutis tue precium est. Possessio quam tenes, iuris tui emptio est." Ambrosius super beati immaculati.

"Inflammatur lucro auaricia non restringitur. Quasi gradus quosdam cupiditas habet et quo plures ascenderit, eo altiora festinat unde fit grauis ruina lapsuro." Ambrosius in libro de nabuthe.

"Pauperiorem se iudicat omnis habundans, quia sibi deesse arbitratur quicquid ab aliis possidetur; toto mundo eget, cuius non capit mundus cupiditates, ei autem qui fidelis est totus mundus diuiciarum est; toto mundo fugit qui considerans conscienciam suam timet deprehendi." Ambrosius ibidem. [in libro de nabuthe]

"Auaro tam deest quod habet, quam quod non habet. Credenti totus mundus diuiciarum est, infidelis autem obolo indiget." Ieronymus ad Paulinum.

"Nos ardemus auaricia et contra pecunias disputantes auro sinum expandimus et illud quod de megarensibus dicitur, nobis miseris coaptari potest. Edificant quasi semper uicturi; uiuunt quasi altera die morituri." Ieronymus ad Rusticum monachum.

"Cum cetera uicia senescente homine senescant, sola auaricia iuuenescit." Ieronymus in quodam sermone.

"Auaro tam deest quod habet, quam quod non habet, quia aut non habita concupiscit ut habeat, aut habita metuit ne amittat, et dum in aduersis sperat prospera, in prosperis formidat aduersa." Ieronymus ibidem. [in quodam sermone]

"Nichil aliud est auarus quam bursa principum, cellarium latronum, rixa parentum, sibilus hominum." Ieronymus ibidem. [in quodam sermone]

"Auaricia latenter oritur in mente, sed punctiones peccatorum omnium patenter producit in operacione." Gregorius XX. libro moralium.

"Peccatum auaricie mentem quam infecerit ita grauem reddit ut ad appetenda sublimia attolli non possit." Gregorius XIV. moralium.

"Auaricia desideratis rebus non extinguitur, non augetur; nam more ignis cum ligna que consumit acceperit, excrescit; et unde uidetur ad momentum flamma comprimi, inde paulo post cernitur dilatari." Gregorius XV. libro moralium.

"Auarus prius hanelat concupita congregare et cum quasi in quodam uentre auaricie multa congesserit satiatus arctatur, quia dum anxiatur qualiter acquisita custodiat, ipsa eum sua satietas angustat. Mens auari que prius ex habundancia requiem quesierat, postea ad custodiam grauius laborat." Gregorius XV. moralium.

"Omnis auarus ex potu sitim multiplicat quia cum ea que appetit adeptus fuerit, ad appetenda alia amplius hanelat." Gregorius in omelia.

"Demonum habitaculum fit quisque in hoc seculo qui propter diuicias et honores laborat, quas postquam consecutus est tradit se luxurie, ut que auaricia congregauerit, luxuria consumat." Gregorius ibidem. [in omelia]

"Prius namque mens auari dolorem habuit in ipsa sue concupiscencie fatigacione qualiter concupita raperet, quomodo aliqua blandimentis aliqua terroribus auferret, ac postquam acquisitis rebus peruenit ad desiderium, alius hunc dolor fatigat, ut cum sollicito timore custodiat, quod cum graui labore meminit acquisitum. Hinc inde insidiatores metuit atque hoc se perpeti quod ipse fecit ab aliis ferri pertimescit." Gregorius XV. libro moralium.

"Auarus hic ardet estu concupiscencie ac multiplici cura custodie et post modum ardebit igne gehenne. Si potentiorem uidet, timet raptorem; si inferiorem, suspicatur furem. Infelix tanta patitur quanta pati timet." Gregorius in quadam omelia.

"Magna est securitas cordis nil habere concupiscencie secularis. Nam si ad terrena adipiscenda cor inhiat, securum transquillumque esse nullatenus potest quia aut non habita concupiscit ut habeat, aut adepta metuit ne amittat; et dum in aduersis sperat prospera, in prosperis formidat aduersa; huc illucque quasi quibusdam fluctibus uoluitur ac per modos uarios rerum alternancium mutabilitate uersatur. Si uero semel in appeticione superne patrie forti stabilitate animus figitur, minus temporalium rerum perturbacione uexatur." Gregorius XXII. moralium super illud Iob: Si expaui ad multitudinem nimiam.

"Cursum suum quisque consideret et cognoscit sibi sufficere parua que habet, sed fortasse metuit ne in huius uite itinere sumptus desit. Longa nostra desideria increpat uita breuis. In cassum multa portantur cum iuxta est quo pergitur." Gregorius omelia XXXII. super ewangelio.

"Diuiciarum amor insatiabilis longe amplius torquet animam quam refrigeret usu suo, quarum acquisicio quidem laboris, possessio timoris, amissio plena doloris inuenitur." Bernardus in quodam sermone.

"Quod sine miserabili gemitu dicendum non est; Christi opprobria, sputa, flagella, clauos, lanceam, crucem et mortem, hec omnia in fornace auaricie conflant et profligunt in acquisicione turpis questus et precium uniuersitatis suis marsupiis includere festinant; hoc solo sane a Iuda Scariothis differentes, quod ille horum omne emolumentum denariorum numero compensauit, isti uoratiori ingluuie lucrorum infinitas exigunt pecunias." Bernardus super Cantica.

"Auarus terrena esurit ut mendicus, fidelis contemnit ut dominus. Ille possidendo mendicat, iste contemnendo seruat. Quere a quouis eorum quo insatiabili corde lucris temporalibus inhiant, quidnam de hiis sentiant qui sua uendentes et pauperibus dantes, regna celorum pro terrena mercantur substancia sapienter agant necne? Proculdubio respondit: sapienter. Quere iterum, cur quod approbat ipse non facit? Non possum, inquit. Quare? Profecto quia domina auaricia non permittit, quia liber non est, quia non sua sunt que possidere uidetur, sed nec ipse sui iuris est; si uere tua sunt expende ad lucra et pro terrenis celestia commutato; si non uales, scias te pecunie non dominum esse sed seruum, custodem non possesorem." Bernardus super Cantica sermone XX.

"Auaricia rotis uehitur quattuor uiciorum que sunt pusillanimitas, inhumanitas, contemptus Dei, mortis obliuio. Porro iumenta trahencia, tenacitas et rapacitas et hiis unus auriga ambobus presidet, habendi ardor. Sola quidem auaricia, quia conducere plures non patitur, uno contenta est seruitore." Bernardus super Cantica sermone XXXIX.

"Non mireris si pecunie milites superauerunt que apud discipulum tantam ostenderunt uirtutem. Nichil enim clausum constat, quod auro argentoque non pateat, nichil occultum, quod non pecunia indagante sit cognitum." Chrysostomus super illud Matthei ultimo: At illi accepta pecunia.

"Qui pecunie seruit et presentibus compedibus constringitur et futuris paratur." Chrysostomus in omelia IX. super Mattheum.

"Auidus dictus ab auendo. Auere enim cupere est; hinc et auarus dictus est, eo quod fit auidus auri et nunquam opibus expletur." Ysidorus in libro ethimologiarum.

"Qui bona mundi diligit, uelit, nolit, timoris et doloris pene succumbit." Ysidorus III. de summo bono.

"O pestis maligna auaricie semper bonis animis detestanda, quid illesum? Quid inconcussum dimittis? Tu genus hominum confudisti, tu discipulum comitem Christi ab apostolatu precipitasti, tu milites custodientes sepulcrum captiuasti; nunquid bene dictum est, pecunie obediunt omnia?" Ecclesiasticus X. Rabanus super Mattheum in fine.

"Amori pecunie uilis est omnis affectio, et anima lucri cupida, eciam pro exiguo perire non metuit, nullumque est iusticie in illo corde uestigium in quo sibi auaricia fecit habitaculum." Leo papa in quodam sermone.

"Duo sunt que illicite solent acquirere, scilicet superbia et cupiditas, et duo que male fruuntur acquisitis: gula et luxuria. Duo sunt qui male possidere uolunt, scilicet prodigus et auarus. Unus ut congreget, alter ut dissipet, et duo que possessa defendunt, id est intemperancia et prudencia mundi. Superbia dyabolo clausit celum, gula primo parenti abstulit paradisum. Auaricia diuiti aperuit infernum, intemperancia uero adhuc corrumpit mundum." Hugo libro II. de claustro anime.

"Auaricia est glorie seu quarumlibet rerum insatiabilis et inhonesta cupido." Ibidem (Hugo libro II. de claustro anime).

"Auaricia est sua illicite retinere et aliena concupiscere." Hugo ibidem. [libro II. de claustro anime]

"Auaricia est per quam in animis hominum deificatur pecunia, nummo diuine ueneracionis exhibetur auctoritas, proh pudor; metallorum onera largiuntur honores ad metalli pondera ponderatos. Iam non Cesar sed nummus est omnia qui ab indiuidualibus usque ad generalissima honores singulos tanquam mediator excurrit. Iam nummus patriarcha noster efficitur, qui quosdam in archiepiscopatus intronizat apicem, quosdam episcopalis fastigii erigit in honorem, hos in archidiaconalibus adaptans officiis, alios aliarum pedestrium dignitatum coequans negociis." Alanus libro de conquestione nature.

"Quid prodest cum Tulio oracionem rhetoricis colorum stellare syderibus, cum Aristotele ancipiti dialetice gladio a ueris falsa distinguere, cum Zenone falsitatem probabiliter defendere tunicare sophismata, cum Donato in accidencium congruencia nectere dictiones, cum sapiencia nostris temporibus nullius fructus premietur stipendiis nullius fame eam fauoris aura extollat, ipsa uero pecunia, honoris, titulos et laudis emat preconia?" Alanus ibidem. [libro de conquestione nature]

"Multos facit auaricia inter diuicias indigere. Iudicium enim Dei est ut in eo quo quis delinquit puniatur, ut semper indigeat qui semper indigenciam timet, sicut scriptum est: Qui timet pruinam ueniet super eum nix; suos hospites male remunerant, serpens in sinu, ignis in gremio, mus in pera." Petrus Rauennensis in quodam sermone.

"Quam multos seducit cupiditas, quam plures perdidit auaricia! Balaam asella redarguit et pedem sedentis attriuit, quia captus cupidine promissorum disposuerat maledicere Israeli. Achor populus lapidauit quia tulit argentum et aurum de anathemate Ierico. Nabot interemptus est ut Achab uineam possideret. Gryesi lepra perfudit quia peciit et recepit argentum et uestes sub nomine Elisei. Iudas laqueo se suspendit quia uendidit et tradidit Christum. Ananiam et Zaphiram subitanea mors extinxit quia de precio agri defraudauit apostolum. Edificauit Tyrus municionem suam et coaceruauit aurum et argentum quasi lutum platearum, sed ecce Dominus possidet eam et percussit fortitudinem eius." Innocencius de uilitate condicionis humane.

"Auarus nec compacientibus compatitur nec miseris subuenit uel miseretur, sed offendit Deum, offendit proximum, offendit seipsum; nam Deo detinet debita, proximo denegat necessaria, sibi subtrahit opportuna; Deo ingratus, proximo impius, sibi crudelis. Viro cupido et tenacissimo sine racione est substancia et homini liuido adquid aurum? Qui sibi nequam est cui alii bonus erit? Non enim proximum suum diligit sicut seipsum quem inedia perimit, egestas consumit; nec Deum diligit super omnia qui Deo prefert aurum, preponit argentum." Innocencius ibidem. [de uilitate condicionis humane]

"Auaricia secundum apostolum est ydolorum seruitus quia sicut ydolatria seruit simulacro, sic auarus seruit thesauro. Nam ille cultum ydolatrie diligenter ampliat et iste cumulum pecunie libenter augmentat. Ille cum omni diligencia colit simulacrum et iste cum omni cura custodit thesaurum. Ille spem ponit in idolatria et iste spem constituit in pecunia. Ille timet mutilare simulacrum et iste timet minuere thesaurum." Innocencius ibidem. [de uilitate condicionis humane]

"Auarus largus in alieno sed parcus in proprio; gulam euacuat ut archam adimpleat, corpus extenuat ut lucrum extendat; manum habet ad dandum collectam, sed ad recipiendum porrectam, ad dandum clausam, sed ad recipiendum apertam. Habet enim auarus damnacionem uite que nunc est et future." Innocencius ibidem. [de uilitate condicionis humane]

"Auaricia indagatrix lucrorum, manifeste prede auidissima uorago, neque habendi fructu felix et cupiditate querendi miserrima." Valerius libro IX.

"Iam rusticitatis et miserie est uelle quantum satis est." Seneca in extrema parte epistolarum epistola II.

"Monstro similis est auaricia senilis. Quid enim sibi uult non intelligo. Nam quid absurdius ut dici solet quam quo minus restat uie eo plus uiatici querere, et uia deficiente uiaticum augere?" Seneca in libro de moribus.

"Pecunia non satiat auariciam sed irritat; homo semper indiget pecunia conuenire scit. Michi crede non potest esse diues et felix." Seneca ibidem. [in libro de moribus]

"Si pecuniam habueris, necesse est ut te ipsum aut pecuniam uilem habeas." Seneca in epistola.

"Auarus ipse miserie causa est sue." Seneca in prouerbiis.

"Aurum facile capies ubi non sis idem. Auarus nisi cum moritur nichil recte facit. Auaro quid mali optes nisi ut diu uiuat. Auarus dampno pocius quam sapiens dolet." Seneca in prouerbiis.

"Inopie pauca desunt, auaricie omnia, id est negandi causa auaro numquam deficit." Ibidem. [Seneca in prouerbiis]

"Pecunie oportet imperare non seruire. Pecunia si uti scias ancilla est, si nescias domina." Seneca ibidem in prouerbiis.

"Pecunie querende et tuende modum haberi oportet." Socrates in prouerbiis philosophorum.

"Auaros homines pupillos breuis etatis esse; nichil enim de suo uti licere. Auaro cuidam locupleti dixit: stulte, diuicie tue in te pereunt, paupertatique similes sunt, cum in hiis esuris, sitis et alges." Pictagoras in prouerbiis philosophorum.

"Modus pecunie querendus est qui nec maior necessitate presenti possit esse nec minor." Socrates in prouerbiis.