Caput 2

¶ De impartibilitate primi motoris. Cap. II.

QUoniam autem primus motor dicitur impartibilis et indiuisibilis ab antiquis philosophis et modernis. ergo de illa per se passione negativa primi motoris perscrutandum est: sit ergo prima propositio talis. Primus motor est omnino impartiliua extensiue.

¶ Ratio huius positionis est ista. Quoniam nullam habet extensiuam magnitudinem: cum non sit corus: nec virtus in corpore.

¶ 2a propositio sit ista: quod primus motor non est diuitis in mam et formam: cum sit omnino immaterialis non est diuiltio: sicut perfectio diuiditur secundum diuisionem sui subiecti: cum nullius corporis sit perfectio. ipse enim est motor primus qui nulli mobili seu corpori est appropriatus.

¶ 3a propositiosit inua. primus motor est omnino impartibilis et indiuius in plicles gradus perfectionis eiusdem rationis. Et intelligo sic istam proportionem: quod essentia primi motoris est omnino impartibi lis et indisilis in plures gradus essentie eiusdem rationis: sic quod habeat magnitudinem perfectionis resolubilem in plures gradus essentie eiusdem rationis: sed ipsa essentia primi motoris est omnino indiuisilitis.

¶ Similiter intellectus primi motoris est simpliciter indiuisibilis in plures gradus eiusdem rationis. Et idenmdicendum est conformiter de qualibet perfectione existente formaliter in primo motore: quod quelibet est simpliciter impartibilis et indiuisibilis in plures gradus eiusdem rationis. Unde non est imaginandum: quod si calor intensus continet in se plures gradus calo ris distinctos ex natura rei inter se in quos est diuisibilis et resolubilis: sic essentia primi motoris et quolibet alia perfectio sit simpliciter perfectibilis et diuisibilis in plures tales gradus eiusdem rationis.

¶ Et si arguas quod albedo quanto perfectior est tanto plures gradus infra se continet. Similiter substantia plures gradus entitatis continere videtur quam accidens. Et substantia spiritualis plures gradus continet quam substantia corporalis: et semper ascendendo vsque ad prius moto rem videtur quod eius essentia ples gradus entitatis contineat quam quacumque alia essentia: immo gradus entitatis infinitos intra se continet: cum sit forma infinita infinitate propria naturae et speciei: cui nullus gradus deest: nec vltra est aliquos gradus eiusdem rationis accipiendus. ergo videtur quod ipsa sit diuisibilis et partibilis in illos gradus quos intra se claudit: et cum sint infiniti erit diuisibilis et partibilis in infinitum.

¶ Responstio tibi dimissa albedine: que forte est diuisibilis in plures gradus cum sit intensibilis et remissibilis. dicamus de aliis que non recipiunt intensionem et remissionem. nam concedimus quod substantia entitatiue excedit accidens non excessu mathechysicto: sic quod constet ex entitate accidentis et aliquo alio addito: quia tunc sicut tuarguebas substantia est resolubilis: sed excedit eum entitatiuo excessu perfectionali equipollenter: sic quod substantia continet equipollenter omnem gradum accidentis: licet in se sit esqd simplex vel simplicior quam accidens: sicut est ordo perfectionis in speciebus.

¶ Species tamen perfectior non est compositior: immo est simplicior specie imperfectiori. vnde anima rationalis simplicior est vel equo simplex sicut actus intelligendi: et excedit istum entitatiue equipollenter. ergo sempalcendendo vsque ad essentiam primi motoris: ita excedit omnem aliam entitatem in infinitum excessu entitatiuo. et tamen simplicissima est et indiuisibilis in plures gradus eiusdem rationis.

¶ Est ergo ymaginandum quod essentia primi motoris est quodam positiuum omnino simplex: et indiui. sibile in qua essentia stando princise infra essentiam nulla est omnino indiuisibilitas: nec distinctio in ipsa: nec aliqua idenlitas in natura eius: sed est simpliciter impartibilis et indiuisibilis. vnde qui posset eam videre intuitiue quantum visibilis est videret quod ipsa est simpliciter indiuisibilis in plures gradus eiusdem rationis.

¶ 4a propositio sit talis. Primus motor non est simpliciter indiuisibilis in plura alterius rationis hoc probatur: quoniam in primo motore sunt plures perfectio nes et proprietates alterius rationis distincte inter se et abessentia primi motoris: sicut intellectus eius et voluntas et intellectio et volitio: sicut de pluribus aliis: quae in primo motore ex materia rei distinguuntur. Et licet quolibet proprietas primi motoris sit formaliter infinita et non idensitete sibi identitate absoluta: que excludit omnem non identitatem et identitaret sibi omnes gradus possibiles sue naturae et speciei: et qui sunt eiusdem speciei: no tamen quelibet proprietas identipgsicam sibi aliam propter eius infinitatem identitate absoluta: sed tantum in identitate relatiua: quae non excludit omnem non identitatem ex natura rei: proprietates ergo in primo motore sunt precise ex natura rei vna ab alia. ergo primus motor non est simplitus indiuisibilis et impartibilis. ideo diuisibilis et praecisibi lis et partibilis ex natura rei in plures gradus alterius rationis.

¶ 5a propositio sit talis: essentia primi motoris non est indiuisibilis: nec impartibilis in plures gradus alterius rationis: hoc probatur: quoniam essentia primi motoris est constituta ex quiditate contrahibili et quodam alio contrahente: quae non sunt idem ex natura rei: quia nihil seipsum contrait. essentia primmi motoris est constituta ex talibus primcipiis intrinse cis: sicut magis expresse fuit dictum in nostra metaphysica in tractatum de diuisione entis. Palam est ex superioribus dictis: quoniam essentia primi motoris proprie est diuisibi lis. et per consequens resolubilis in plures gradus alterius rationis. Nam plures conceptus contrahibiles quiditatiuos et contrahentes qualificatiuos per se includit. Includit namque per se perseitate primi modi. spiritum. substantiam ens illimitatum et vltimate quiditatem entis: in quo est status: cum omnino sit indiuisibilis in partibus et simitus simplex.

¶ Et si arguitur. tunc sequitur quod quiditas entis simplicior est quam essentia primi motoris.

¶ Responsio tibi quod simplicior est simplicitate opposita indiuisibitutm in plures gradus eiusdem rationis. Manifestum est autem quod formaliter est dicendum de proprietatibus primi motoris: quoniam non simpsunt impartibiles et indiuisibiles: sed magis sunt diuisi biles in plures gradus alterius rationis. Cum sint constitute ex quidicate contraibili et quidicate contrahente: sicut essentia primi motoris. omnes ergo includunt ens inquantum ens et aliquid aliud hoc ergo dicta sint de impartibilitate primi motoris.