REuertamur ero vnde sermo venit primus: et dicamus de ratione formali constitutiua personarum in primia intellies quae consistit in tribus suppositis: sicut superius fuit dictum. Palam autem quod qualibe illarum trium personarum triplicem habet negationem communicaita: et negationem triplicis dependentie scilicet actualis aptiliet passitius seu possibilis dependentie. ibi namque nulla persona est actu communicata. Nec habet actualem dependentiam ad aliud suppscitum extrinsecum nec aptibiaeum nec possibilem. Et in hoc differt a natura suppositi in entibus limitatis: qua licet super posita in proprio suptiso actu non dependeant ab aliquo aliosupposito: nec sit apta nata dependere. Attamen non sic in primo motore: et hec omnia sunt vera supposito quod natura primi motoris praecise subsisteret in vno supposito: quia tamen ipsa subsistit in tribus suppositis ipsa subsistens in primo supposito noden habet negationem subsistentie actualis: nec aptilis: nec possibilis in alio supposito: immo potest in eo subsistere: et est apta nata et possibilis in alio subsistere. Palam autem quod in hoc habent supectum limitatum et supectum primi motoris: quoniam cuilibet contradictorie repugnat communicari hic et ibi: natura erto singularis primi motoris est communicabilis: et de possia: et de inesse: et est apta communicari: non sic autem natura singularis limitata. dicamus ergo quod supoilitum et persona in prima intelligentia est simpliciter incommunicabilis: cum non includaninisi naturam et rationem suppositalem: qua formaliter supocitum est in communicabile. An ista suppositua ratio sit absoluta vel relentua. Sit igitur primua propositio negatiua secundum prinuitua nobis et philosophis communia Non potest naliter: nec ex principiis naturalibus demrari quod super posita prime intelligentie non sint constituta per realitates. absolctas hoc propositio patet: quoniam omnes rationes probantes opsitum sunt solubiles. vt patet discurendo per plures: nam cum dicitur quod omne absolutum commune tribus suppositis: dicitur quod forte verum est de abicto quod dicit perfectionem simpliciter: non autem de vltimis actualitatibus incommunibus. Cum est dicitur quod absoieatum componit cum alio abslucto dicitur quod nden est necessarium: immo nec verum vt patet in multis absolieata: sicut de quiditate entis: et de contraentibus ens sicut in nostra metaphysica fuit dictum. At vero modus ponendi sit talis: quoniam essentia primi motoris qua de se est hoc et singularis: et vna numero est communicabilis tribus suppositis: nec potest habere rationem suplietia: quoniam supiti: vt suppositum repugnat communicari contradictoretria: cum omne supctum sit incommunicabile: ergo ipsa essentia singularis non potest habere rationem singularis suppositi: nec esse supitum: oprtet ergo quod aliquid addatur sibi ex quo addito cum ipsa essentia resultat vnam suplitum: quod est incommunicabile: oportet autem: quod illud additum sit omnino incommunicabile: cum sit ratio formalitus constitutiua alicuius incommunicabilis: et illud est quedanrealitas et actualitas absolita determinatiua essentie. sunt differentiae vltime. sunt determinatiue et constitutiue inesse incommunicabili et indibli: et differentiae specifice constituunt in esse incommunituem in plures species: et differentiae indiuibles incommunicabiles constituunt in esse incommunicabili in plura numero: sic tales realitates absolete constituunt in esse incommunicabili: sicut sunt differentie indiuibls cum natura quam contraunt.

¶ Et si dicas quod tunc erunt ista supposita absoluta nec erunt relatiua. dicitur quod immo: quoniam non erit generans et genitum sicut modo in istis inferioribus vbi funt supposita absoluta. Adhuc est ibi generatio et origo vnius ab altero et generans et genitum et producens et productum sicut et ibi.

¶ Et si adhuc dicas quod tunc non erit ibi distinctio per origines. Respondeo quod erit ibi distinctio per origines causaliter: sed non formaliter. causaliter inquantum suppositum 2m et 3m non habent esse nisi per origines causaliter: ergo nec raditus habet originem est causaliter nisi per originem et productionem: forma liter tamen est quid absoliatum: sic est de illis suppositis quae foriconstituentur per talia constitutiua absoluta. nihilominus tamenvnum originatur ab altero. Palam autem quod negatiua isti us non potest demonstratiue concludi secundum priniua nobis et philosophis communia: et ex principiis naturalibus.

Dicamus ergo propotionem affirmatiuam ecnum alios modernos: et sit talis. primum suppositum est absoleatum et constitutum per hecceitatem absolitaum: et 2o suplictua producta sunt relatiua et constituta per relationes: et nullo modo per absoluta: et hoc propositio secundum prinictua nobis et philosophis communia non potest euidenter impugnari hoc propositio sic probat: quoniam in nobis: et in secundis intelligentus vbi est verbum productum et amor spiratus et primum supecitum generans et spirans ibi prium supectum est absolutum et constitutum per absolratum duo autem producta. sicut verbum et spiritus amoris sunt relatiua et constitutiua per relationes. Manifestunnamque est quod intelligeua 2o est quodam suppocitum absoltatum et per absoluta constitutum. suppio quod sit per aliquod positiuum constitutum: et siest constitutum per duplicem negatione: sicut superius fuit dictum.

¶ Adhuc illud supecitum quantum ad esse positiuum quod dicit in genere suo est absolutum. Intelligua ergo 2o antceo omnem productionem verbi est quoddam supposcitum absolutum in se subsistens. Palam autem quod cum intellitesr se producit verbum: quod quadem verbum productum est formaliter respectiuum includens essentialiter rellientim: vt verbati tionem passiuam: et est praecise constitutum ex obiecto cognito et ver bari passiue vel productione passiua: et si tale verbum esset suppositum subsistens esset praeciseconstitutum per retlietium in esse suppositali. Palam autem quod conformiter est dicendum de 3o supposito scilicet de spiritum spirato: quoniam spiratione passiua constituitur in esse supposi: ergo erunt ibi 3a supponitia vnum absolutum scilicet primum: et duo respectiua scilicet 2m et 3m quae sunt producta: et hoc ponendo productionem suppositorum in quibus subsistit natura suppositorum secundum illam triplicem viam positan in lib o et propositio videtur probabil. Nec forte posset ex principiis nataualibus impugnari.

Amplius autem vm poposio sit talis tria supiter esse in esse suplili et incommunicabiliconstituta per origines non potest ex principiis naturalibus euidenter impugnari secundum pringuictua nobica et philosophis communia: sic quod priaeum supconstituat in esse supposi secundum originationem actiuam: et alia duo per originationes passiuas. hec probatur: quoniam illibed quod est in se subsistens est simitusr incommunicabile. additum alteri singulari naturae quae est ex se noen incommunicabilis: sed communicabilis: ex illo: et tali natura potest resultare aliud per se subsistens simpliciter incommunicabile: et per consequens supposcitum incominicabile: et per consequens origines tam actiue quam passiue sunt tales specialiter origines passiue: et vna actiua scilicet generatio actiua: ergo ex ipsis: et essentia primi motoris paestent resultare supposita incommunicabilia.

¶ Et si arguas quod generatio actiua nec passi¬ ua est non per se lincommlicabilis: quoniam cum sit eiusdem rationis: in primo motore et in aliis communicabilis erit. Respondeo tibi quod gnantio actiua quae est in primo motore formaliter potest accipi: vt est quaedam quiditas vniuoca prime intelligceur et aliis: et vt sic ndn est incommunicabilis: nec vt sic constituit personam: nec suppites incommunicabile. vel potest accipi generatio actiua vt signiica contracta per differentiam vltimam: et per hecceitatem: et vt sic est simplciter incommunicabilis: et vt sic constituit se.

¶ Et si dicas quod in istis inferioribus vbi reperitur gneratio eiusdem rationis. nllata generatio signo est simpliciter incommunicabilis alteri supposito nec in esse suppositali est constitutiua: ergo nec ista quae est in primo motore erit simpliciter incommunicabilis: et per consequens nec erit constitutiua in esse incommunicabili. Respondeo tibi. concedo antecens: sed negoconsequentiam: quoniam licet differentiae vltime sint primo diuerse in nullo per seconuenientes: licet eandem quiditatem contraant. poterit tamen aliud perse conuenire vni quod alteri simpliciter repugnabit. dicamus ergo quod actualitas vltina contractiua generationis in primo motore est simpliciter incommunicabilis: et repugnat sibi contradictorie communicari alteri suppis quam illi cuius est quasi pers constitutiua: et pr consequens potest constituere in esse incommunicabili suppositali Similiter autem et generatio passiua.

¶ Et si quaras: vnde habet hoc realitas et actualitas generationis actiue quod simpliciter sit incommunicabilis: et quare magis repugnat sibi communicari quam spirationi actiue quae communicatur duobus suppositis. Respondeo tibi realitas generationis actiue non habet hoc ex se quod sit incommuncabilis formaliter sed hoc habet funamentr et causaliter seu originaliter ab essentia primi motoris. Similiter autem expiraus actiua prose formaliter est communicabilis: sed causaliter ab essentia primi motoris habet hoc. hec enim realitas generantis pullulat et originatur ab essentia: vt realitas incommunicabilis simplitere: ergo nullo modo potest aliter pullulare. siliter expiraus actiua pullulat et originatur ab essentia: vt communicabilis: nec potest aliter pullulare ab ista: nisi vt communicabilis duobus suplieciua et si tum quaras rationem non est alia nisi quod hoc est hoc etc.

Amplius autem 2re proportio sit talis exr puris naturalibus et principiis nobis et philosophis communibus non potest euidenter probari quod ista tria supposita non sint constituta per relaties scilicet per paternitatem et filiationem seu generationem actiuam et passiuanhoc probatur sic: quoniam ex essentia primi motoris quae communicabilis est: et ex respectu relationis incommunicabilis potest resultare aliquod per se vnum perseitate terti modi: et per consequens suppositum: incommunicabile. Palam enim quod sicut generatio actiua est quaedam realitas quae oritur ex essentia simpliciter incommunicabili: sic et ista paternitas est quadam realitas que simpliciter incommunicabilis oritur ab essentia primi motoris. siliter autem: et de aliis relatio nibus.

¶ Et si tu quaeras: an paternitas sit constitutiua primi suppositi sub ratione paternitatis vel sub ratione relationis. Similiter autem est ducitum de generatione: an sit constitutiua suppositi sub ratione gnortionis: an sub ratione dictionis. Respondeo tibi quod iam dictum est quod paternitas dicit vnam realitatem simpliter simplicem cum se habeat ad modum differentiae vltime: non autem admodum speciei: et per consequens nihil includit inclusione primi modi. dic tamen quod dato quod correlatio sit per se inclusa in paternitate vel aliquo 3o: et sic relatio et paternitas per se includam tur in eo quod sit constitutum ex illis: sub ratione tamen relationis non constituit cum essentia ex se non sit incommunicabilis: et si constitueret in esse relatiuo: non tantum in esse pastris: ergo sub ratione patrnitatis quae est omnino incommunicabilis. Conformies autem dicitur de dictione et generatione quae sub ratione gnortionis constituit genitum: ibi namque est indiuiduum gnortionis et indiuiduum dictionis vltimata verbi differentia ipsius indiuidui productionis constituit productum et differentia generationis constituit genitum: et differentia dictionis constituit verbum.

¶ Et si quaeras de ordine constituendi dicas quod secundum ordinem essentialem constituentium est or¬ do constitutorum productio est prior ordine essentiali ipsa gnantione: et ipsa gneratio dictione: ergo productum prius est genito: et genitum prius verbo prioritate a quae non conuertitur consequentia.

Propositio 5a sit talis quod per principia nobis et philosophis communia: non potest ex principiis naturalibus euidenter impugnari quin ista 3a supposita sint constituta per tres res siue per tres realitates quibus supponantur et dicantur res: hoc probatur: quoniam in quolibet supposito est vna res simpliciter incommunicabilis: a qua omnia quae sunt in isto supposito sunt res. Palam autem quod hec propositio differt a priori: quoniam res sic concepta quasi pro quodam substrato: a qua omnia quae sunt in vna persona dicuntur res et reantur: et quidam modus intrinsecus omnium istorum quae sunt in isto supposito: et distinguitur ista realitas ex natura rei a generatione: et ab omnibus aliis differeuis vltimis: cum ergo in quo licet supposito sit vna talis realitas: quae est simpliciter incommunicabilis: poterit constituere suppiin esse incommunicabili. Palam autem quod in tribus suppositis suni tales 3a incommunicabiles simpliciter simplices quibus realiter distinguuntur.

Propositio sit talis secn prisum nobis et philosophis communia. ex principiis naualibus non potest euidenter impugnari: an supposita insint formiconstituta per tres subsistentias non incommunicabiles seu per tres existentias seu per 3a esse prout hic esse est 2m adiacens. debes tamen intelligere quod in quolibet supposito est vna propria existentia seu subsistentia simpliciter incommunicabilis: et hoc maxime appaeret in duobus suppositis productis: quoniam omnis productio terminatur ad esse seu ad actualem existentiam quae quidem existentia est quidam modus intrinsecus illius cuius est. productio ergo verbi non terminatur ad essentiam tanquam ad terminum formalem nec ad productionem passiuam: sed terminatur ad existentiam seu ad esse verbi ipsius: nam ad productionem verbi infertur productio passiua verbi primo et secundo realitas verbcti. vltimate et tanquam vltimus terminus infertur existentia verbi et cum sit ipsa simpliciter incommunicabil. sequitur quod potest constituere suptincommunicabile. Similiter autem in 3 suppnitia existentia incommunicabilis quae est per se vltimus terminus formalir productionis eius quae forie constituitur in esse suppositi incommunicabilis.

Propositio 7a sit talis euidenter potest probari quod supponitua in quibum consistit natura primi motoris constituuntur negatione 3 i in genere scilicet negatione actualis dependentie. aptilis dependentie. et positio depenaente supitum namque primi motoris nec actu dependet depenitus ad supcitum extrinsecum: net natum est depecscte: nec est possibile ipset depentite.

¶ Et si quaeras quae istarum proportionum sint veriores seu probabiliores. Respondeo tibi quod quolibet est difficilis ad impugnan ri possent sequendo prinua nobiecis et dum: et omnes rationes quae philosophis communia sunt dissolubiles. quae ergo tibi platuerit hanc eium gas. ille tamen 2ae proportiones quae ponunt quod constituuntur suppotiper origines actiuas et passiuas: et per relationes scilicet patrnitatem et filiatiem sunt communiores: et a pelclibus acceptantur hoc ergo sunt dica de constitutiuis suppotentia in quibus consistit naura primi motoris.

PrevBack to TopNext

On this page

Caput 2