Titulus 3

IRactaturi de rescriptis / cum sepe vnum rescriptum videatur alteri adlersum: vt plene liqueat articulus iste: Sic distingue / autvtruque est secundum ius commune: aut vtruque gratiorum: aut vnum secundum ius commune: et aliud gratiosum. Prino casu dupliciter / autem enimmpetrantur rescripta in causis noceptis / aute ceptis. Primo casum dupliciter: aut ad eonem indices: aut ad diuersos. Si ad eosdem dupliciter: autenim sunt diuersa rescripta / aut aduersa. Si diuersa idem iudex cognoscet infra eodem. c. dispendia. §. reus: si aduersa: aut est aduersitas quo ad diuersos fines / vt quia pues ex vno facto narrat vnum / et alia aliud et tunc vt prius / arg. na de aphella. c. oblate / aut est aduersitas in modo commissionis procedendi et tunc vtrique supersedendum est et superior con¬ sulendus. Et sic loquitur infra de offi. delega. c. ii. Si vero ad diuersos iudices: aut vtrumque est speciale. Aut vtrumquem generale aut vnum generale: et aliud speciale. Primo casuobtinebatur olim quod dicitur. supra eo. c. plerumque / vel dic vt bi not. Innoc. et. c. si autem. Sed hodie ille est potior qui primo presentauit. supra. eo. c. sancte cruncis / et infra. de appella. vi debitus: et idem est in casu secundo in tertio vero speciale primo praesentatum derogat generali vt supra. c. i. et. c. pastoralis.

¶ Sed quid si habens generale / primo presentat iliud suo iudici et citari procurat habentem rescriptum speciale. respondeo aut habens generale mandatum facit citari habentem rescriptum speciale super speclaliter tantum exbressis: et tunc habens speciale rescriptum bene potest excipere quod in hoc non est iudex cum hoc specialiter sit commissum iudici suo et sunt hec paria quod quis non habeat iurisditionem / vel habeat: non tamen quo ad id de quo agitur infra de offi. deleg. c. cum olim et ff. de legi. tutor l. intestanb. et. ff. si serui. vendi l. loci corpus. §. competit / et. C. si a non compe. iudi l. i. Si vero citetur iuper alio habens speciale rescriptum: tunc per reconuentionem vel impetrationem. ad iudicem cui dirigitur rescriptum generale lite pedente poterit iste sibi prouidere infra. eo. dispendia. §. reus. aut generaliter citatur: et tunc habens speciale rescriptum dicampetranti generale rescriptum. Exprime quid petis et secundum petita respondeat habens speciale rescriptum / vt supra est premissum.

¶ Sed pone habens generale rescriptur primo cepit nedum in speclalibus expressis in rescripto: sed in aliis. Respondeo aut speclalibus aut generalibus. Sispeclalibus aliis / tunc tam in preuentione que aliis specialiter expressis secmdum rescriptum inutile est / Si autem generalibus tunc dicet habens rescriptum speciale. Quio intendis tum habens rescriptum generale per clausula generalem: si dicat nichil allud quam hec specialia / et hec contineantur in speciali tunc est prorsus generale inutile: si alia proponat sub generali ciausula / tunc speciale rescriptum non prodest vt superius est distinctum.

¶ Sed contra istamdistinctionem oppono. Primo pro secundo rescripto pecialivt semper valeat et preludicet primo generali: saltem in tanto quod comprehendit si non in toto vt supra eo. § sed quid si¬

¶ Item speciale in hac materia derogat generali / et prime tere generales per secundas speciales penitus eneruantur. supra. eo. c. pastoralis. §. fi.

¶ Item extractum per speciale rescriptum amplius subgenerali non intelligitur arg. ff. de hered. insti l. quotiens §. si seruus. infra hoc lib. de regul. iur. generi. Sed videtur quod generale primo presentatum secundum speciale: secundo presentatum abiorbeat infra eo. c. dispendia. §. reus. et infra de apel. vt debitus

¶ Sol. Saltem in tanto omnibus paribus secundum preualet argu. infra. eo. duobus. ii. et. iii. respon. tunc primo impetrans iuuet se secundum. d. §. reus.

¶ Si vero impetrans generale prius presentet. est potioriargu. d. c. vt debitus / nam licet secundo impetrans sit potior simpliciter. Primus tamen adiutus presentatione prmaria fit potior arg. infra de preben. c. sclericus et. c. si pluribus Presertim ne iudicia vltima citatione incepta impediri contingat contra regula. ff. de iudic. l. qui prior nec in hoc admittitur reus / cum beneficio reconuentionis valeat seriuuare. vt not. d. §. reus / nec obstant prima argumeta quia oquuntur omnibus paribus. Sed ex quo primus iperrans iuuatur presentatione primitus facta / secundum rescriptum fit inutile prorsus quando vi primi generalis rescripti deducte sunt solum in iudicio res specialiter expresse in secundo.

¶ Si vero alie adhucest secundum rescriptum inutilem proilla instantia arg. ff. de iudic. l. vbi ceptum et d. §. reus Salite finita valent. C. de diuer. rescript l. falso. Nec est hec inutilitas secundo impetranti nociua cum per. d. § reus. secundo sit prouisum / et ideo primo presentans iuuatur iuris beneficio vt citius lites finiantur / et secundo impetrat ti prouidetur vt est dictum. Nec videtur eorum extractum quod per aliam viam est seruatum / nec censetur extractus efficaciter nec iudicio legitime inchoato. Et dic presentationi cum effectu vt fiat presentatio per praesetationem in literis in quibus concluditur officio: vt in literis executoriis gratiarum et sententiarum / quo casu perpetuatur potestas per presentationem cum animo procededi de quo constet. Sed in literis de iusficia: in quibus concluditur aparte parti per iudicem: requiritur quod sit facta citatio vt pr. de appel. vt debitus infra de offi. deleg. licet: et ibidem aliter tenet hostien¬

¶ Si autem impetrantur rescripta in causis ceptis dupsi¬ citer / aut ambo sunt principalia / aut ambo non sunt principalia / aut vnum principale / et aliud non principale. Primo casu: dupliciter / aut huius cause sunt cepte extra iudicialiter aut iudicialiter. Si extraiudicialiter vt pote per conuentionem iudicunitunc secunde litere non facientes de hoc mentionem non sunt efficaces. supra eo. ceterum in fine. Si vero iudicialiter: dupliciter / aut iudex est datus ex sola prorogatione partium: et sic licet desistere vsque ad litem contestatem. ff. de iurisdictione omnium iudi. l. si conuenerit / autllio operante: vt pote papa: vel alio committente et tunc secunde litere non valebunt nisi de primis fecerint mentionem specialem et expressam. supra eo. ceterum. ii. respon. et infra. de dol. et contuma. c. ii. quod est verum nisi prime litere non possent elidi ope exceptionis. Alias secus. supra eo. c. ex parte / et nisi impetrans generales litteras conueniat impetrantem per speciales litteras super illis tantum: que in literis specialiter impetratis continentur vt supra dixi. Et hoc intelligequando rescripta a diuersis / ad diuersos impetrantur Secus si ab vno ad diuersos: quia tunc est cautela / nec poterit impetrans vti vtrisque vt habetur et notatur. supra eo. ex tenore.

¶ Si vero sint ambe littere super causis ceptis non principalibus. vt super appellationibus vel confirmationibus et appellans impetrat aut appellatus super his: hoc est dum pliciter. Aut est ei terminus prosecutioui appellationis. prefixus: et hoc est dupliciter. Aut enim pendet terminus. et tunc littere impetrate ante terminum non valent. Qui est ergo quod hoc casutota die impetrantur in curia auditores ante terminum lapsum / et valet a impetratio¬

¶ Sol. in curia datur ex officio cum proceditur in ea. Sed quando committitur extra curiam impetrans habet quem vult nisi contradicatur in audientia. Aut est lapsus / et tunc appellatus potest impetrare super confirmatione sententie. non facta mentione de dicta appellatione cuius prosecutioni per termini assignationem est prscriptum. Si vero prosecutioni appellationis non est terminus prefixus: tunc est licitum tam appellanti quam appellato impetrare quandocumque dum tamen appellatus nimium non praecurrat. Et tunc appellatus impetrans super confirmatione sententie non tenetur facere mentionem de appellatione. Ideo de eo quod habet impugnare mentionem facere non tenetur. Hec prodantur infra de appellationibus sepe et. c. oblate / et de confir. vti. vel inuti. c. bone. si autem vnum est principale et aliue non principale / verbi gratia: impetrat appellans non facta mentione de appellatione via simplicis querele et appellatus super confirmatione sententie / vel appellationem persequitur tunc non valet rescriptum ab appellante obtentum vt supra eo. c. ii. et. c. ex parte: et intelligo lite pendente: sed si lis non pendeat vt quia factum est decisum per sententiam que transiuit in rem iudicatam. Et hoc dupliciter. Aut victor impetrat: aut victus. Primo casu valent litere via simplicis querele obtente et executorie: et confirmatorie sententie cum iste has vias habeat scilicet quod agat pristina actione: in factum que descendit ex re iudicata / vel officio iudicis ad executionem faciendam. ff. de pigno l. grege. §. etiam: et §. sequenti et. C. de iureiur l. actori. ff. de minori. xxv. annis l. minor annis. xxv. cui fidei commissum / Sol. Uno casu non valent. supra eo. c. ii. et. c. ex parte. ia. C. senten. rescin. non po. l. fi. Et hec obtinent in rescriptis de iusticia: si vtrumque fuerit gratiosum / et hoc duplicit aut ambo sunt super beneficiis aut super aliis factis gratiosis. Primo casu dupliciter aut litere plures impetrantur ab vno / aut a diuersis: Si ab vno: tumc receptus per vnum rescriptum non habebit fructum de aliis. supra eo. in nostra quod est verum nisi expressa fiat mentio de aliis. Si vero a diuersis aut est ius statim creatum: vt quia confertur canonicatus et tunc preuentio nichil operatur. infra eo. duobus aut non et tunc primum rescriptum prius presentatum habet vires: siue sit generale siue speciale. supra eoabbatem infra. de offi. delega. c. ex parte i. et non secundum nofacta mentione de primo.

¶ Uerum si in secundo ponerentur non obitatia / sufficientia / tunc serua quod habetur eo. ti. c. tibi qui gratiam / dumodo dolus vel notabilis negligentia in pramissis non valeat imputari vt d. c. tibi infra hoc lib. de praeben. c. si clericus.

¶ Si autem sunt rescripta gratibsa non beneficialia hoc est dupliciter. Alt impetrant ab vno: aut a diuersis. Primo casu dupliciter: aut sunt diuersa et vtruque locum habet / aut aduersa: et tunc fneutrum. vt ff. de regul. iur l. vbi repugnatia arg. infra de fide instru. im putari. Secundo casu dupliciter vt prius. Aut sunt diuersa aut aduersa. et intelligo diuersa quando ambo possunt sic interpretari vt vtruque in suo vigore remaneat. ff. de minor. si apud minorem. arg. l. de priuileg. pastoralis. Si aduer¬ da: hoc est dupliciter / alut vtruque est clausum in corpore iutis: et tunc vltimum tollit primuarg. ff. de leg. non est nouum t infra de cog. spiri. c. i. et. supra hoc libro de constitu. c. i. insti. de iure natur. gen. et ciuili. § penul. Aut neutrum: et hoc tripliciter: aut vtruque generale aut vtruque speclale quibus casipus secundum non tollit primum infra de prascri. venlens aut vnum. generale / et allud speclale / et hoc dupuciter / aut generale. ontinet speciale habitum et non actu et hoc dupluiciter. Aut dam processum est ad actum: aut non. Primo casu species non derogat generi infra de filiis praesbi. ex tua: aut non processit ad actum: et sic derogat arg. d. c. a contrario semu. not. l. hoc libro de regui. iur. generi. Si vero genus speclalia combrehendat actu tunc primum generale valet infra eo. cum ordinem. Hoc tamen attende quod priuilegium speclalius et fauorabilius pualet. ff. de minor. veru. §. fi. Sed hoc specta sdinterpretationem concedetis: vbi non reperitur interpretatum infra. de iudi. c. cum venissent: de regui. iur. ff l. neratius infra hoc lib. de offi. ordi. c. ordinarii. Si vero vnum est / et aliud non est clausum / hoc dupluciter: aut clausum est poterius: et sic non derogat per posterius primo non clauso: auprius. et tuc derogatur per posterius non clausum ipsi clauso / arg. dictorum iurium. Et hec sunt vera vbi ambo generalia sunt seu specialia. Sed si vnum est generale et allud peclale. Uerbi gratia cocessum est priuilegialiter canonicis certe ecclesie / quod excomunicationis et interdicti sentencie late per eos debeant obseruari. Et est aliud clausum in orpore iuris infra de priuileg. vt priuilegia. §. i. tunc ex quo generale saluari potest in aliis per speciale derogatur generali: si generale sit clausum in corpore iuris siue ipsum sit orius siue posterius / arg. supra eo. tl. c. primo et. c. abbate. Sec si generale non sit clausum in corpore iuris aut posterius seu prius per speciale clausum non mutatur: ar. d. iuriu. Ubiautem vnum rescriptum est secundum ius comune / et aliud gratiorum: distingue: aut impetrantur ab eodem. Et tunc atruque enet: arg. ff. de testa. mili l. iii. aut a diuersis et hoc dupliciter: aut gratiosum est primo obtentum et sic non fiet preiudicium per sequens iure communi obtentum. Et sic est casus. supra eo. cum ordine quod est verum vbi gratiosum est speclale siue generale ad certum effectum: aut continens peclalia actu vt supra dixi / quod est verum quando non ent clausum in corpore iuris. Si vero ecotra scilicet rescriptum. us commune continens est primo obtentum quam priuilegum Aut ius indultum priuileglaliter habet presumptionem contra se Aut non primo casuius commune obtinet 1ra de ap. mo. c. ex parte infra. de confir. viti. porrecta. Si vero habet. Aut adhuc res est integra et tunc rescriptum in preteritis et presentibus preualet non in futuris vt supra dictum est Aut res non est integra: et hoc dupliciter. Aut priullegium innititur ex iure deduncto / aut deducendo in iudicium per rescriptum / aut non primo casu priullegium tenet site prioen suo marte procedente. Uerbi gratia contra impetrante beneficium excipitur et appellatur et appellationis cause pedet. Et postmodum appellatus consimilem gratiam impetrat non tenetur facere mentionem de lite pendente. Quia non innittitur ex iure pendete in iudicio deducto / sed exnouo arg infra. de renucia. c. iter: et. supra eo. ex iminuatione / ibi dinodo. etc. ff. de excu. cutor l. cum ex oratione. ii. et. iii. respon.

¶ Quidam tamen distinxerunt. Aut ipse impetrans essec nfamatus ex priori facto: aut non / quia hoc casu non repelleretur propter prius factum secundnm istos: sed propiinfamiam que iniurrexit. Si vero impetrans priuilegium inittitur de iure priori seu ad ius prius. Distigue. Nuben. non paratur preludicium alii: aut paratur primo casum obtinet priuilegium. Uerbi gratia.

¶ Ego et berta scientes esse impedimentum ne possit esse natrimonium: contraximus accusatur matrimonium / iite pendente impetro / quod licite possimus esse insimui priules um preludicat liti pendenti. Et est ratio hoc casu. Ego et Berta coqueri non possumus quorum factusoudatr. Nec de sinarius qui forte propter pcti matrimonium accusauerat quod peccatum cessat per dupelationem e superioris. nec alter accusans conqueripotest quod est verum in lure si creando secus in creato vt quia altefutro mortuo liberi vellent habere hereditate / et lis penderet quod non essenilegitimisicque. iiccedere non possent / tunc induitum hoc / per dente lite obtentum non tenet. Si vero preludicium parur vt quia est indultum super eo super quo lis pedet quo casu non valet inqultu: infra vt lit. pendem. dilectus. et infra de tesmc. causam que vertit. Nec est mirum quia sola possessio xt super qua postea impetrat inquitum per alii eneruat induitu infra de deci. dudu: sic et compositid infra de decli. ex mitipuci. Io. mo

Ipso iure, Contra infra de omedeleg. c. prudentia 4 ceterum infra hoc. lib. de excep. c. psa. §. si vero postmodum.

¶ Sol. ibi loquitur de exconcatione superueniente. mic autem de excomunicatione concurrente. vel precedente impetrationem rescripti. et estralo hic. impetrans qui est exluus accedit vt iciusus arg. n. de eta. et qualita. cum bone. Et sic excomnicatamasor incuigente inficit votum eligenus: mm famen sequens l. de eiec. cum inter. R seniore ic excoto cocomitas impetratione illam inncit vt lit nuluNus sure et etiam processus habitus per uteras impetfa. Sed subsequens tantum difert suopponatur a parrel sudice. infra. de exceptio. exceptionem. et d. decretali piavi. et. §. finali. Sed non aurert vires rescripti hoc casu. Sr r absoluto procedi poterit per rescriptum vt d. §. ceteVam. Sic etiam in casu huius. c. absolutio secuta non prolest arg. infra. q. 1. principatus et. c. quibusdam. Omilus questio notatur infra. de eiec. duou. ii. Et rallit ixi ra hic posita in literis impetratis super excoicatione E apppellatione vt hic. Et est ratio excommunicato et abpellam derensio legitima reseruatur et via defensionis non lauditur excoicato nec appellanti. Et inde est quod probteo cxolcationem non leditur rescriptu impetratu sue dielus duobus infra de exceptio. venerable et c. signincauers fia. appel. cspali. §. porro et infra d iud. itelleximy. et 8 eo. ab excl¬. cato.

¶ Sed qo ileq petrat no est onus pra quo pecu. rescripta / e est procurator / est excoicatus / vel maac erus excommunicatus / qui impetrat pro conuentu suo. Nunquio hoc casuerit rescriptum nullum ipso iure. Et videtur quod sic / illi non sunt admittendi / quorum repellerentur actores. infra de testib. c. licet ex quadam. in fi. et infra de hereti. c. Fraterni tatis.

¶ Item imputet dominus sibi qui talem elegit. ff. de minor l. cum mandato.

¶ Contra. de dolo procuratoris excipi non potest contra dominum: ergo nec de excommunic. tione procuratoris contra dominum. ff. de excep. doli l. si procu. rator egit. primo respon.

¶ Et sicut dolus est vitium anime: sic excommunicatio pena eiusdem.

¶ Item beneficium personale non transit ad successorem vel fideiussorem / vt prosit. ff de re iudi l. et si fide iussor in prin. argu. hoc libro de regu. iur. priuilegium. Ergo neo maleficium personale transibit ad alium / vt obsit / de consccra. distin. iiii. queris.

¶ Item non refert per quen. preces oblate fuerint. C. de pre. impe. offer. vniuersis.

¶ Item excommunicatio procuratoris non nocet domino. nisi sciens non purgaret eandem infra. vt lite non contest. cap. primo in fine.

¶ Sol. Olim excommunicatus agens repellebatur ex obiectu partis / et tandem ex officio iudiciis. vt dictis. c. exceptionem et pia. Nec per hoc ipso facto / beneficio huius iuris: vt nec rescriptum valeat nec processus habitus per illud quod intelligo etiam si unpetrans fuerit procurator excommunicatus: quia quod non licet principali excommunicato nomine suo: vt impetrare / nec alieno. argu. infra hoc lib. de regul. iuris. cap. quod alicui. Et sicut a iquid prohibetur sic et illud quo peruenitur ad illud. Et aliquo prohibito etiam consequentia prohibentur: et quod vna via denegatur ga alia via non concedatur ff de spon. loratio infra hoc libro de regu. iur. cap. cum quid prohibetur et.c. Cumquid vna. et ff. de admi. rer. ad ciuitatem partinen. l. ii. §. i.

¶ Item de qua re est inhibita petitio: et per consequens impetratio. C. si imper. ex res. pe l. 2 Cum igitur a petendo seu agendo repellatur procurator excommunicatus: ergue et ab impetrando: sicut video / excommunicatio delegantis inficit processum delegati. infra hoc libro de offi. vicarii. cap. Romana. Ergo et excommunicatio procuratoris inficiet impetrationem pro domino.

¶ Nec est hic dubium vbi dominus sciret excommunicationem sui procuratoris. argu. infra de procura. cap. consulti. et de hoc nota. ibi Hostien¬

¶ Et idem dico si ignoret argu. infra hoc libro de hereti. cap. quicunque. §. ad hec / nec est mirum si succedente vitio communionis cum excommunicatis / si illud pene quod fuit ferende sententie / fiat per hunc canonem late: hominum malicia succrescente / vt d. c. pia. in princi.

¶ Item sicut Archiepiscopus non excommunicatus habet potestatem consecrationem committendi: sic et illam de bet subdelegare ex causa non excommunicato infra de offici. ordina. quod sedem: ergo idem in domino qui excommunicatus non impetrat: vt supra eo. dilectus primo.

¶ Et respondeo ad argu. in contrarium. Ad primum arsu. lex si procurator: vt ibi dicit glo. non loquitur de dolo comisso in facto super quo contenditur. Sed in facto alio / nec intelligitur vt idem de facto eiusdem persone sed de facta tertii: vt ibidem notatur.

¶ Item excommunicatio plus inficit quam dolus: quia de lus est vitium solius dolosi. Sed excommunicatio fertu. propter crimen per iudicem: et sic duo concurrentia plus inficient

¶ Ad aliud / dic quod in hoc casu nedum est maleficium personale in persona procuratoris: sed etiam est vitium in domino: qui excommunicatum elegit / cuius mala electio est sibi in culpa. ff. de nego. gest l. Nam et seruus. §. vlti

¶ Uel dici quod argu. non concludit: quia plus inficit negatio: quam ponat affirmatio / verbi gratia. Dico quod Petrus est largus. dico in eo quandam medietatem. Quia omnis virtus est medietas que dicitur secundum philosophum: Sed si dico Petrus non est largus: plus denego / nam aut non est largus per superabundantiam vt quia prodigus / aut non est largus propter defectum: quia auarus / et sic negatio duo importat: sicut extrema medietatis / que sunt per superabumdantiam vel defectum.

¶ Ad tertium argu. respondeo quod lex vniuersis / non loquitur in impetrante vitioso: licet habeat notam seruitutis: sed hic secus.

¶ Et ideo non est mirum: siplus inficiatur impetratio vno casu quam alio.

¶ Quidam dixerunt m praemissa vera / quando excommunicatio est publica. arg. infra de re iudi. ad probandum. 8. q. 4. Nonne. 24. q. 1. c. audiuimus. ff. de offi. praeto l. Barbarius. ff. ad macedo l. 3. in prinC. de testa l. i

¶ Contra dic / per rationes dictas. argu. infra de proba. post cessione.

¶ Et quia excommunicatus excluditur ab omni¬ participio communionis sicut deportatus ff de penis quidam / unde satis est quod detegi possit persona quae impetrauit infectam excommunicatione quidam distingunt / aut est procurator / aut est nuncius secundum dist ctionem legis et glo. ff. de ed. li. edic. l. cum mancipium. Io. Mo

CVm in multtis. Olim per clausulem generalem: personarum multitudo effrenata trahebatur / quod prohibetur. supra. eo. sedes. Nunc hec multitudo ad tres seu quatuor attatur / vt hic [infinitas / l. generalitas. Nam hic infinitas. d. c. sedes generalitas nominatur et aliis modis dicitur infinitum /e st nota. supra. in prohemio huius libri. §. pe.

¶ Reprobatur quandoque circa diuersarum religionum nuentionem infra de religiosis domi. c. ne nimia

¶ Item circa testium productionem infra. de testi. c. cum causam§ volentes et. c. significauerunt. ff. de testi l. i. §. vlti.

¶ Item circa testium reprobationes infra de testi. c. licet duo ctus Item circa graduum computationem infra de consang. et affi. tua.

¶ Item circa multitudinis correctionem infra. de cleri. excolca. mi. latores. xxiiii. di. commessationes.

¶ Item circa damni infecti cautiones. ff de damno infecqui bona. §. vlti

¶ Item circa iudicis impetrationem. supra eo. ad hec infa. de dol. et contu. ex literis.

¶ Item circa ordinandorum multiplicationem infra de eta. et quali. Cum sit ars proinde id est ad prouidentiam illorum cotra quos litere impetratur. Et merito talibus prouidetur. quia frequenter iniuste et calumniose nonnulli vexantur c per impetrat ores qui literis apostolicis sepius abutuntur. supra eo. nonnulli et. c. quia nonulli: alias prouide l. propel. hoc inta quod hic quod de genere ad speciem declarando procedat tur nostris quid est de literis episcoporum: dic non idem cum citius ad episcopos quam ad papam possit haberi recursus / nec tam frequenter inferiores pape subdelegant sicut papa vel quatuor Ex quo videtur quod per generalem claum qulam tres dumtaxat trahi possunt. Nam qui promittit x. vel xv. non promittit nisi. x. ff. de verbo. oblig. l. inter stipulante. §. si stipulante. versi. diuersa. et l. si ita stipulatus fuero. x. Ergo qui promittit trahi tres vel quatuor / tres tmtrahi promittit

¶ Sol. ibi est alternatiua promittentis qui potest se liberare regulariter dando quod vult de disiuctis. ff. de iur. doplerumque. infra hoc lib. de regul. iuris in alternatiuis et ius presumit minus dare velit promissor vt dictis iuribus quod est verum in sumis in quibus non cadit astectio. Nam secus i speciebuvt ff. de in litem iur l. Numis. insti. de actio. §. preterea Sed hic alternatiua offerentiis in fauorem illius cui offertur / et ideo maius potest recipere arg. ff. qui mo. pis vel ypo. sol. sicut. § penul. arg. ff. de lega i l. plane. i. §. vlti

¶ Sed queritur quare tantum quatuor trahi possunt. Respondeo hoc fuit arbitrium sicut illa que sunt de iure positiuo / argu. de postul. l. prima. §. initium. ff. et infra de censib. cum apostolus.

¶ Et nota quod hoc capitulum non habet locum in re indiuisibili / vt sunt amnes seruitutes / excepto vsum fructu. ff. ad legem falci l. prima §. si vsufructus: et est exemplum. ff. de serui. vt pomum. §. primo: et infra. de urepa. c. i.

¶ Item nec est intelligendum / vbi vltra quatuor essent de iure ad eundem iudicem super eadem re vel diuersis mittendi infra de re iudic. cum super. ff. de libera causa: si pariter. er. de offi. deleg. super eo. Et est ratio / hoc. c. fraudem prohibet / que in premissis non fit: sed fit secundum iuris preceptum. ff. de quibus rebus ad eundem iudi. eatur l. i.

¶ Et prouisio iture communi habita per hoc. c. fraudibus obuians tolli non debet. ff. de penis sanctio. Nec etiam h. bet locum vbi plures loco vnius habentur. ff. iudi. solui.. Iam. §. vltimo. ff. de conditio. et demon. cum fundus / in fi. vt si impetretur contra P. executorem testamenti. M. et quosadam alios.

¶ Item loquitur hoc. c. in trahente impetramte. Nam quiliber alter qui sibi videt preiudicari / per id quod impetrans in iudicium deducit potest se opponere infra. de testi. veniens. ii. l. de reiudi. c. cum super / et econtra istum quise opponit agere potest impetrans contra quem non committit fraudem propter quam artandam fuit editum hocapitulum. Et facit ad hoc verbum quod sequitur non trahuntur quod coactionem denotat impetrantis: licet aucto ritate presidentis / non vt beneficium iuris tollat alias a iure indultum seu permissum.

¶ Sed quero / pone quod vltra quatuor trahuntur / nec exciplatur an valeat quod agitur. videtur quod sic i1nfra. de regula. ad apostolicam. Sed dic contra quia iudex ante expressionem contentorum sub clausula generali habet iurisdictionem sub habitu / non actu. supra eo. pastoralis in fi. Et expressio de quatuor facit quod nihil sub generali clausula contineatur vt hic / et sic nihil remanet in ea: vt iinfra. colligitur argu. hoc lib. de preben. si clericus.

¶ Sed nunquid potest impetrator variare / argu. quod sic. ff. de colla. bo l. nonnunque / contra dic / vt hic inmuitur: et argu C. de iuretur. et reb. credit l. si quis iusiurandum: et iinfra hoc libro de postula. prela. c. i. in fine. Et est ratio / Impetrans. est odiosus et debuit venire instructus argu. ff. de excep. doli l. pure. §. fina. et ff. de regul. iur. qui in alterius. Item. nec vniuersitas hac clausula potest comprehendi: vt nota. ni infra hoc lib. de regul. iur. in generali quorum citandorum per generalem clausulam nomina et cognomina / seuillas certas circunloquutiones / vt omnis equiuocatis tollatur infra. de testi. c. licet / ex quadam. §. testes. et argu. ff. si certum peta l. certum est relinquatur et relinquetur sicirca ea si nomina citandorum per clausulam generalem im petrator possit etc. Ioan. Mona. Cardi.

Dispendia, Hec decretalis orloquitur in iudice de legato. Et primo statuit in actoro Secuudo in reo infra. § reus. et dic dispendia id est damna. C. de plus petitio. ni l. i. et. supra hoc. lib. in prohemio. §. sane. et auten. de exe. et his qui conue. in prim. col. vii.

¶ Uel dic dispendia l. dispendiosas dilationes / quas sepe habent. lites. ff. vt leg. no. caue. l. etiam equitatis infra de transac. ui. vlti. in fi. compendio quo euitatur circuitusa: qui vitari debet. ff. de conditio. indeb. l. dominus iinfra hoc libro di re iudi. c. abbate in fine.

¶ Uel dica brevitate partes exonerate a laboribus / et finem litibus citius imponente infra de dol. et contu. c. finem que possumus quia non omnia prouidere valemus nec omnibus fraudibus occurrere cum sini multe vie ad maliciam / auten. de nup. §. mitiores / col. 4. C. manda l. ab anastasio / in prin. Et quid est quod non inueniat homo semel deditus ad maliciam in auten. vt hi qua se ob. prohi. post prin. col. vi. statutum supra eo. quia nonnull. ampliantes infra eo. versi. nec processus et. §. reus personaes Secus in realibus / cum res aliquando oporteat oculis b subiici¬

¶ Et ideo oportet iudices vicinos esse rebus. ff. de censibus l. forma. circa prin. et. ff. finium regum .l. si irruptione / in fi infra de libelli obla. c. significantibus. C. de prediis mino l. sipredium / et infra de foro compet. sane et. c. fi.

¶ Item cum hic concedat de personalibus / ergo a contrario videtur denegare de realibus / argumento. ff. de iudi. l. cum pretor. xxv. di. c. qualis.

¶ Et predicta dico vera quando sunt in diuersis territoriis iudicum / quia tunc sicut coram diuersis ordinariis esset agendum / vt in dictis iuribus: sic coram diuersis delegatis agi debet. Sed si rec ipse essent sub vno iudice: secus dicerem equitate huius c. et. supra eo. nonnulli: et sicut esset ibi vnus ordinarius ita sivnus delegatus.

¶ Et dicuntur actiones personales / quia a persona obligati: non recedunt vel illius qui vice eius fungitur. auten. de iuretur a mori. presti. circa prin. col. v.

¶ Et reales dicuntur / quia semper rem comitanturs licet persona detinens conueniatur. ff. de actio. et obliga l. actio num genera / et. C. de alie. iudi. mut. causa fac. l. prima. Et indest quod in realibus sententia datur predio. ff. de nego. gest. quod aliena. §. finali.

¶ Item hec litera / est intelligenda in literis cause cognitionem habentibus: nam si essent mere executorie vel confirmatorie / aut conseruatorie secus esset Pro nichilo enim hee littere ad iudicem coram quo negocium pendet impetrarentur / quia cause cognitionem non habent: nisi oriatur exceptione aduersarii: vt non infra hoc lib. de offi. de leg. statuimus.

¶ Item idem videtur infra. in. § reus vbi dicit durante eodem iudicio et ibi vocatur iudicium iuris disquisitio vel discussio.

¶ Nam in iudicio de iure partium disquiritur et discutitur infra. de verbo. significa. forus / circa prin.

¶ Sed ex dictis literis non surgit iuris discussio: et sic in ipsis litteris non habebit locum hec decre¬

¶ Item habet locum / vbi sunt lites principales / non appellationis / quod sic probo / hec decretalis addit ad decretalem Gregorii. supra eo. quia nonnulli et ius quod est in principalr debet esse in additamento h: et interpretari opportet adiecta / et ea valere in quibus interpretatis legibus locus est ff de pac. dotal. l. inter socerum. §. cum inter. auten. de fil. ante do. insti. na. circa fi. col. iii.

¶ Item cum d. c. quia nonnulli loquatur de litibus principalibus: hoc locum non habebit in litteris appellationum.

¶ Et hoc est euidens in appellatione ante diffinitiuam / in quam pendet ex euentu iudicii an primus a quo appellatum est sit iudex vel ille qui de appellatione cognoscit infra de appella. vt debitus honor / et sic fixe dici non potest ante istum aduentum. primum esse iudicem: vel secundum.

¶ Et sic non est ad quem valeat impetrari: hoc etiam liquet in appellatione a diffinitiua quia ibi directo non agitur de principali sed vtrum primum pronunciatum: iustum fuerit vel iniustum. C. de appella. eos in prin.

¶ Et sic non agit directe de actione partis / vt requirit hoc. c. et. supra eo. quia nonulli quod est istud. c. ampliatum / hoc probatur euidenter infra. eo. § reus. vult enim quod conuentio et reconuentio fiat durante eodem iudicio scilicet in causa principali et appellationis.

¶ Nec est idem iudicium / arg. ff. iudi. sol l. cum apud: licet partes sint eedem nec idem iudex / nec est idem modus agens di / quia in vno iudicio directe queritur de iure partis / in alice de pronunclatione ipsa / vtrum sit iusta vel iniusta. C. de appella. eos / et diuersus modus agendi facit diuersum iudicium. ff. de excep. rei iudi l. cum queritur et sequem. et infra. de testi. veniens. ii. Et in vno potest procedi lite non contestata. in alio non regulariter infra. de appella. pertuas. C. de tempappella l. fi. § illud infra vt lite non contestata quoniam in prin. super omnibus) idem dico in ordinariis.

¶ Et est possibile propter consimilem rationem / quod in vna terra sint duo iudices: qui in iurisdictione habeant concursum / vt est Remis archiepiscopus / et archidiaconus / arg. ff. ad leg. aquiliam l. illud. C. ad leg. falci l. vlti. ff. ad municipa l. nagistratus. ff. de offici. consul l. vna fecerit petendo litteras ad diuersos iudices non ad cautelam

¶ Sed vtendo vtrisque tunc penis infrascriptis subiicitur nec valent ipso iure / alias hoc. c. non adiiceret ad. e. supra eo. quia nonnulli / et dic non valeat super principali processus habitus contra reum sed pro reo dic valere / arg. C. de procura l. non eo minus.

¶ Sed quero dato quod procedat tur / nunquid valebit: si non excipiatur: videtur quod sic / quia hec decretalis introducta est principaliter in fauorem reet odium actoris. Et quisque eis que pro se sunt introducta / renunciare potest i. de regul. ad apostolicam. et C. de pactis / si quis in conscribendo. Dic quod processus nullus est ipso iure: vt est premissum / et sic a parte etium expresse ratificari non potest / arg. infra de offi. de leg. significatibus. Ergo nec tacite procedendo. Et hoc dico de rigore i equum tamen videtur vt teneat in odium negligentis vti beneficia huius constitutionis / arg. ff. de iniu. irrito. testa l. filio preterito. Nam hac lege nullum est testamentum inspecta persona filii preteriti / cuius fauore nullum est testamentum et sic tamen cum circumscripta persona filii teneret / vt in consimili ff de contrahen. emp. l. si quis donationis. Sic in impetratione: sola inspecta / ipsa tenet: sed relata ad personas non tenet.

¶ Et ab hoc hic equitate suadento reo nolente vti beneficio huius constitutionis: tenet quod agitur / arg. infra. eo. statutum. §. in nullo / et. §. fi. alias id est pretet premissa eum id est reum fatigauerit) actor condemnandus est.

¶ Et sic nota quod ille qui non est iudex condemnabits in expensis et de hoc est notatum. supra eo. quia nonnulli quia saltem habet iurisdictionem vt cognoscat de qualitate partiumxxvi. q. ii. prescriptione obnoxium)actione reali vel personali / et dicere in genere m in rescripto sufficit sed in libello conuentionali si agatur personali causa est exprimenda infra de libel. obla. dilecti.

¶ Uerum si libellus generalis admitteretur teneret quod actum esset. C. de anna. excep. sli. ex multis. Sed in realibus super corporalibus sufficit generalis libellus. ff. de excep. rei iudic. l. si mater. §. eandem / in fi. et l. an et eadem. § actiones et infra hoc lib. de re iudi. abbate. § ceterum. De realibus autem super incorporalibus not. Inno. nfra de verbo. significa. c. abbate Reconuentionis Olim in uenta est conuentio / et reconuentio equitate iurium. C de sen ten. et interlocu. omnim iudic. l. cum papinianus. et antem. et consequenter ibi signata que sumitur de auten. de exequu. qui conueni. et recon. §. illud col. vii. et. iii. q. viii. cuius in agendo et postmodum tempus reconuentionis est inuentum scilicet ante litem contestatem / et modus vt scilicet fiant vt cissim et mutuo et incontinenti vt dicta auten. et consequenter et infra de mut. petitio. c. i. et infra. de ordi. cognitio. cum dilectus. §. nos autem. et. ff. de iudi l. qui prior. Et reconuentio etiam post litem contestatam statim potest fieri. arguff. si cert. peta l. lecta. versi. dicebam. et. C. de pac. l. petens: alHvideretur absurditas contra dicta iura vt reus reconuenret quandocunque ipse vellet actorem quod etiam sic liquet actor conuenit id est exigit et reus conuenit id est re exigit actorem et re in copo. sitione vt ait Hugo ponitur pro iterum vi retro. Et nihil dicitur prope interato fieri vel retro / nisi vicissim et incontinenti. Et ideo in secunda parte disiuncte non posuit vel reconuentionis / sia conuentionis / reconuentionem premittens. Nec obstant verba que precedunt. que dicunt / durante iudicio. Quia ibi non subiicitur precise de reconuentione sed distincte secum do dicendo / vel conuentionis scilicet beneficio: vt hec decretalis omnia iura predicta interpretetur et concordet nihil corigendo / nec addendo: quin conueniri possit per l. cum papinianus. Addit tamen in modo / scilicet impetrando litteras etiam post litem contestatem et conueniendo non reconueniendo nec credendum infra. de elec. ecclesia §. denique. et. C. de in offi. testa l. si quando. et infra hoc lib. de elec. cum expediat Et verba hic in genere posita intelligi debent prout in ra particularia statuunt. argu. C. fami. her l. quotiens vt iura iuribus concordent / et. C. de in off. do. l. prima: vt scilicet conuentio et reconuentio fiant vt est dictum

¶ Sed si reus velit actorem reconuenire multum post litem contestatam / iudicio durante: potest literas ad eundem iudicem impetrando: vt hic: et in dictis iuribus cum Papis nianus. et. iii. q. viii. c. cuius in agendo / et sic non expectabiactor in iuris sui prosecutione vt vicissim actiones procedant: nec reus in iure suo retardabitur / et imputet sibi que tantum distulit vel expectabit quousque lis sit finita: vt de c. illud de iure suo de quo aliquis debet agere non de alieno ff. si vsufruc. pe l. vti frui. imprin. experiri id est agere / alias idem est quod defendere infra. de iudiciis. c. i. in ffi¬

¶ Sed queritur / an causa suspitionis pendente: procedent iudices rei recusantis. Dicit Inno. quod non: quia tunc eluderetur isti constitutioni / et durante suspitionis causa nichil hebet innouari in preiudicium eiusdem: sicut nec in appellationis causa. C. de appella l. appellatione simili) quia commodo litterarum carebit: et in expensis condemnabitur reus. Ioannes Monachus Cardinalis

CVm aliquibus, hec decreta lis docet quesint littere auctoritatis / et que facultatis: et quorum receptuo est auctoritate apostolica / et que motu proprio capituli roboratis / per dictas clausulas non tolluntur statuta / priuilegia / vel consuetudines. ecclesiarum: nsi quo ad istum finem quod non extinguant gratiam licet differre valeat ea in effectum prouentuum beneficiorum seu aliis licitis: verbi gratia. Et concessa: et predicta nonobstantia vallata: vnde ad firmitatem dicte gratie: dicta nonobstantia sunt posita: quo si non essent posita gratia non valeret. supra eo. constitutus: sed ipsa nonobstantia posita vt gratia non perimatur / alium effectum operari non debent. arg. infra. de ordi. cog. cum dilectus. § verum. ff. de addi. ettranste. lega l. legata inutiliter.

¶ Et hec generalitas nonobstantium: que est ad certum factum firmandum sufficit / argu. C. de prescrip. xxx. vl xl. annorum .l. omnes que non sic laxe teneret / cum quis se obligat ad plura fortuita ff. si quis cautio l. sed et si quis rei. § quesitum.

¶ Uerum dicta non obstantia non tollunt dilatoria gratie: verbi gratia: impetraui in certa ecclesia: in qua fabrica ecclesie habet primum annum: vel alia ecclesiahoc non tollitur per dicta non obstantia / quia ad hoc non agebatur vt est premissum: sed ad firmandum dictam gratiam que firmatur per ipsa non obstantia: sed statuta. alias in suo robore manent dilationem operantia: nec papa intendebat peremptorium statutorum: sed confirmationem gratie facere: sicut pronunciaui de mandato dpape deliberato e in consistorio. Nam cum in quadam ecclesia essent prebende sacerdotales / diaconales / et subdiaconales / et diaconus impetrasset simpliciter / et vacasset subdiaconalis pronunciaui hanc impetranti non deberi: hac potissima ratione / quia non obstantia non tollebant dilationem gratie sed gratiam firmabant ne possit dici nulla. Secus tamen dicerem in casu conuerso.

¶ Et est ratio quia homo habet ascendere: non descendere: et est casus infra hoc libro de preben. c. si pro pauperibus.

¶ Et est ratio ad premissa: Nam papabic intendebat vt conferret: et ideo finis iste inspicituriarg. ff. de in integ. re l. non solum in fi. ff. de auctoritate praestan. l. i.

¶ Sed contra predicta est arg. C. de praecib. imper. offer. l. quotiens. et auten. consti. que de dig. et epi. fi a pa. po. §. fi.

¶ Solue hic ad hoc non intendebatur vt est praemissum et obboc intentum principis est seruandum infra hoc libro de preben. quamuis ie in prin. receptus) et est ratio / tollendo impedimentum numeri / vel statuti per littteras pape / talis auctoritate apostolica non recipitur: sed facultate capituli / sicut video quis est ligatus manibus et pedibus soluitur / tandem scribit et ambulat: certum est quod scribit solutus vel ambulat / non dissoluens / ministerio tamen soluentis.

¶ Sic in propo. sito capitulum recipiens ministerio tamen pape remouentis prohibitionem recipit potestate sua nec dico quin hic sit aliquid apostolicum ficut remotio numeri vel statuti Sed ipsa receptio non est apostolica sicut video papa scribitilli qui habet alias potestatem: simpliciter scribendao non videtur dare nouam potestatem: sed excitare veterem. infra de officio ordinarii licet. ff. de acquir. re. domi l. adeo. §. cum quis.

¶ Sed contra remittere est dare infra. de testivensens primo et. ff. de conditio. causa da l. si mulier. Et omnia. nostra facimus quibus auctoritatem impertimur. C. de vete. iur. enucl. l. i. §. sed neque iam solutum est: quia hoc casu est aliquid papale non in toto sed in tanto vt premisi¬

¶ Sed quid si ad illum cui scribitur et alios hec spectarem: dic hunc apostolica auctoritate recipi: vt hic / et vbicumquoe boc expresse agretur infra. eo. in. fi¬

¶ Sed nunquid oportet quod tales litteras impetrans: faciat mentionem de beneficio si quod habet / videtur quod non quia iste non recipit beneficium a papa licet remotionem impedimenti recipiat vt est premissum / dic contra. Est prohibitum quod quis non habeat beneficium a papa vel legato / qua tacet de beneficio quod habet. supra eo. ad aures. et c. postulasti et. c. si proponente. et infra hoc lib. de offi. lega. c. fi. Ergo est hoc mhibitum in eo quod peruenitur ad illud. vt hic: et. ff. de pon l. Oratio / arg. infra de regul. iur. cum quid prohibetur: Idem dicerem pari ratione in forma que vocatur de prebent da sic sibi quod nulli alii debeatur que sumitur ex decreta infra de preben. dilectus id est argu. infra hoc libro. de preben. c. si pauper idem in forma que vocatur secundum promissionem et literarum obligationem que sumitur secundum decretalem.. de concessi. prebend. accedens: hodie tamen hec decretalis et forma sunt abolite i1fa hoc libro de conces. preben. c. de testanda. et dico sequentem apostil. cum preuenientem prouisionem istorum factam / esse potiorem: et est ratio in primo vt est dictum et in duobus sequentibus qui non habent gratiam in beneficio a papa: sed cause cognitionem et tandem executionem infra hoc lib. de preben. hi que auctoritate: et de hoc no. in hoc libro de preben. c. si eum. Ioannes Monachus Cardinalia

Si gratiose. Hec decretalis differentiam poponit inter concessione vsque ad hape benepiacitum / et sedis apotolice de neplacitum / vt primu morte expiret / secundum non nisi fuerit a successore reuoc atum Et est ratio: quia prima co fncensio est personalis. que morte exbiratarg. infra de officio. deleg. c. unim abbas / et de offi. ordi. c. pasto ralis. §. i. i. hoc lib. de regul. luris. priuilegium. ff. loca l. iiii. auten. quo opor. epi. §. licentia. col. i. l. de insti. cum venissenn et. ff. de iudi. proponebatur / licet enim habens papatum vel dignitatem sit corrupt ibi lis: papatus tamen imperium et dignitas semper sunt vt in. §. preallegato licentiam Et ideo corrupto subiecto. hec non dicuntur non existere: sedvacare hoc est administratore iuris vel facti carere infra deconcessio. preben. cum nostris restringi I.

¶ Nota ambitiosa restringenda infra hoc li. c. quamuis primo. in prin. de prebe. retinere infra. de elec. dudum. ii. circa fine nec clausulageneralis illicite habita confirmat argu. ff. de conditio. indebi. si procurator. pe. respon. la. de verbo. signifi. ca. super quibusdam

¶ Sed nunquad ex ipso quod dispensatur cum electo in episcopum / vt non teneatur promoueri vsque ad certum tempus / transcendens terminum iuris intelligitur dispensatum. vt retineat beneficia que habet / videtur quod sic: quia de iure retinere potest vsque ad consecrationem infra de elec. cum in cunctis: circa prin. Ergo etiam vbi tempus a iure concessum. prorogatur / hec prorogatio cen setur idem tempus licet prorogatum. arg. ff. de preca l. red et si manente

¶ Contra dic nam decurso tempore de consecrandis epis statim consecrandus est priuatus beneficiis vt d. c. cum in cunctis. Et ideo hec priuatio per. d. c. inducta non tollitur per temporis dilationem datam de consecrando. Quia hic vt leo duplicem priuationem / et beneficiorum: vt d. c. et iuris labiti ex electione et confirmatione 1ra de transia. epi. intercorporalia. §. sed neque. c. di. quiia

¶ Unde priuilegium datum in vno: ius in alio non aborbet nisi de hoc expresse caueatur infra eo. quauis arg. ff. de serui. verba. predio. si domus infra de cap. mo. ex parte.

¶ Nec obstat argu. in contrarium quia hic sunt due priuationes inflicte per ius que egent duabus relaxationibus infra de senten. ex communica. cum pro causa. ff. de oper. no. numcia l. de pupillo. §. si pluribus. Io. mo. Car.

SVsceptum, Hec decretalis fundatur in hoc t. quod prouidens ibi in vno casuet alter emergit in nullo est sidi prouisum. ff. de liber. et posthtil. commodissime: in prouiso non q2 ile. non emersit / in emerso: non quia impetras in llio sibi non presidit mandantis qui potius consideraret facti effectum quam ii sum factum. C. de insti l. si maten. preferri / quia iste primus sibi in omnem euentum non prelidit sed incertum casum qui non contingit: vt d. l. commodis ime. Et ides nihl egisse censetur.

¶ Ex quibus hic colligitur quod factum inutise a primo non dehet preiudicare secundo / et quod nullum est / impedimentum. non prestat. infra hoc. sib. de regul. luris non prestat. Io. mo.

"GRatia". Ratio huiusmodi decretalis est ne iusta ignorantia puniatur / que excusat non crassa seu supina. supra hoc libro de constitu. cap. 2. Ratio etiam alia est / quia primum non acquirit nisi post ratihabitionem infra hoc libro de preben. si U tibi absenti.

¶ Sed quero mihi stanti in Anglia beneficiato / per aliquem in curia existentem impetratur beneficium: ille ignorat me beneficiatum. An teneat impetratio: videtur quod sic / per primam rationem: quia vtrobique est iusta ignorantia. Sed secunda ratio obstat / quia pius habet iam beneficiatus tenens beneficium que in casunostro. Et magis excusat ignorantia propria / quam procuratoris / sicuti plus accusat scientia domni quam procuratoris infra. vt lite non contesta. cap. l. ff. de peti. hered l. Item veniunt. 4. quid ergo: et iste habet radicem vitiosam / cum beneficia tus no beneficietur. nisi ex certa scientia. supra. eo. postulastu infra de preben. super inordinata. Et multiplicatio: beneficiorum. est canonibus inimica infra de preben. quia intantum Et sic hic non stt dolus ex proposito videtur ex re ipsa propter rationes dietas ar. ffide verbo. obliga l. quecum aliter. videtur tamen. equum vt aliotum iste possit retinere / arg. vt in fine huius. c. e. infra. de preben. referente retinere. Noc ta ex hoc quod ignorantia ista iunat vt sua gratia non sit nunla: sed non iunat vt contra conciltum gnale duo beneficiaque se compati non possuut valeat retinere infra de preben. de multa. Nam per hec verba prouidetur iuste ignorantier nec per hoc contra dictum concillum dispensatur infra hoc lio bro de preben. non potest. §. s Etiat si non obstante talibeneficio exprimeret. Ergo multominus vbi nihil exprimitur. Io mo. Car.

QVamuis. Hec decretalis restringit rescripta beneficialia ne concedi videantur in alterius lesionem. Arg. C. de emancipa. liber l. nec auus. ff. ne quid in locopub. l. ii. §. merito. et. §. si quis a principeanteferri contra. ff. de minor. quod si minor. §. restitutio. Solu. illud debet intelligi sine alterius lesione. ff. de testa. milita l. si a mlite. §. primo. et. C. de testamen. milita l. si ruffinus infans / et hic. et supra co. nonnulli. Io. mo. Car.

Si eo tempore. Hec capitulum docet tempus impetrationis esse spectandum an impetras censeatur habilis vel no. Et de hoc habes i. de elec. dudum primo arg. ff. de here. insti. et l. sed et si conditioni§ soleniis / insti. de heredi. qualiet differ. §. extranels. Et ad hoc facit eqtes riecathoniae. ff. de fegula. catho. l. prima in prin. prouderi Quia defectus in exordio / licet postmodum purget gratiam corrumpit: vt notatur in simili infra de eiec. dudu. li.

¶ Et licet quinque quis agendo ius agendi consequatur. ff. de pig. act. l. si rem alienam. §. vltimo. Hic tamen habilia postmodum factus / non habet conualescentiam gratie vt in principio hulus. c. notatur obtinere: contra iste negligens adas tamen habilis per negligentiam fructum gratio amittit infra de preben. si clericus. Ergo magis habens defo ctum / quod non potest habere beneficium cum cura priua bitur totasi gratia alias esset melloris conditionis defectiuus qua negligens: quod esse non debet: cum defectiuus habeat vitiosum exordium / saltem in tanto: si non in toto quod non habet negligens. Et magnum est habere primordium bonumc. ff. de lega. ii. cum filius. § heres. iux ta illud: dimidium facti qui bene cepit habet argu. ff. de origi. iur l. prima.

¶ Sed posset dici quod maior est nota neglectus que defectus quia neglectus ex peccato procedit non defectus iinfra de puga. cano. accedens. Et inde est / quod sedes apostolica non in reatibus sed in defectibns dispensare consueut¬

¶ Item contra si impetro gratiam / et vacat duo beneficiaelectio est llllus contra quam impetratur 1nfra de preben. hoc / lib. c. si pluribus. ii. respon. Si ergo hoc casu vacaret cum cura et sine cura beneficium iam hic impetrans auferre beneficium dicti iuris illi contra quem impetratur quod non est equum infra de regul. luris hoc lib. indultum et electio illi cui competit / offerenda non est. insti. de actio. §. preterea nfra de pius peti. c. vno. §. te quoque.

¶ Et esset durum quod illequi videt se inhabilem etate: et lic non posset habere beneficium cum cura liceat habere berneficium sine cura in preludicium predictorum.

¶ Solutio. hec decretalis hic loquitur de gra vel de eqtate non de rigore ne impetrantes post magnos labores fraudentur vt quod non valet vt ago / valeat tamen vt valere potest. ff de pac. l. si vnus. §. si acceptilatio 1fra de spoda. impub. c. a nobis. notatur etiam infra hoc lib. de spo. impub. c. i. § primo

¶ Uel dic et verius quod hec decretalis intelligitur quando ante vacauit beneficium sine cura: quia casus qui nonemen sit impetranti impingeretur frustra. supra eo. susceptum

¶ Sufficit enim quod defectum non patiatur quo ad id de quo agitur / et quod incumbit / argu. ff. si serul. vedi l. loci copus. §. competit. Io. mo. Car.

propter. Iaus huius ce dioperentur non obstantia dicta sunt. supra eo. cum aliquibus. et. c. quauis Beneficiorum quorum appellatione etiam in hac materia maiora beneficia intelliguntur infra de verbo. signi. tua.

¶ Sed nunquid dignitates dicquod sic hoc casu: quia hic fuit facta gratia episcopo: sicut in. d.c. tua vbi decet fillos prouidere paterne indigentie / alias secus regulariter. notatur infra hoc lib. de regul. iuris in generali vsque ad quinquennium.

¶ Sed nunquid sufficit attingere quinquenium arg. pro econtra infra de elec. cum in cunctis. sed illi casus habent a iure interpretationem. Et dic quinquennium completum de bere intelligi. Quia cum sit fauor impetrantis debet de quinquennio completo intelligi. arg. ff. de sta. lib. cum heres. § stichus si heredi. et. ff. de minor l. iii. §. minorem. ff. de conditio. et demon. non putabam. Io. mo. Car.

STautum, Hec decretalis loquitur derescriptis ad lites in quo pronidetur de locis litium et personis tanprincipalibus que non pricipalibus eorundem. Et papa in hac sic procesit. Nam primo sua constitutionem dudum factum reformas / stauit circa loca et iudices.

¶ Secundo. §. cum vero / et. § sequenti circa actores et reos

¶¶ Tertio. §. in nullo. fiatutum Circa loca et iudices prorogat.

¶ Quarto. §. insuper. et. §. sequen. et sequenti circa munera et expensas / iudicum et salarium accessorum et notariorum prouidet: penam in istis tribus casibus inferendo.

¶ Quinto. §. proferendo / prouider circa vocationem testium.

¶ Ultimo. §. quicquid / penam ganeralem ad premissa ponit edidimus que incipiebat statumus reformandam. Nota statutum areuocandum quandocumque tendit ad noxam infra hoc lib. de excep. Pia. ff. de vulga. et pupil. sub. ex facto canonicisbus

¶ Sed quero dato quod quis sit discretior canonico ecclesie. cathedralis vel etiam discretior sit in ecclesia collegiata Nunquid poterit esse iudex. dic quod non. quia hec constitutio que in certo procedere non potuit / secundum iuris preet sumptionem processit. Nam est presumendum: quod quanto quia melioribus preest: tanto censetur maior et honestior / auten. de defen. ciuita. §. nos autem / col. iii. Etenim legisla tor prouidere non potuit omnibus casibus singulariter prouidit tamen secundum quod regulariter accidit et accidere decet / arg. ff. de leg. Nam ad ea et l. non possunt.

¶ Sed nunquid habet locum in executoribus gratiarum. vel sententiarum. Dic quod decretalis presenti hoc ti. olim Inno. iiii. pronidit de iudicibus largius / quam ista / qua statutum sic fuit etiam de canonicis ecclesiarum honorabilium collegiatarum: quod hic mutatur vt infra hoc libro de offi. de leg. c. n. in fine prin. plus artatur quantum ad personas conserua. torum. Unde cum hec loquatur de rescriptis ad lites staboantiquitati non/ mutate. C. de testa. sancimus.

¶ Sed dices dicta decretalis est reprobata vt supra hoc libro in prohemio in fine. Dic quod est in aliquo immutata et in in quo mutata non est fuit superfluum ponere cum hic latius poneretur.

¶ Dico enim quod hec constitutio non habet. locum in ordinariis vt hic. Et est ratio celebrius habet committere sedes apostolica vel eius legatus / quam vnus episcopus: qui habens minus territorium magis scire potest quibus committit.

¶ Item quero an habeat locum in auditoribus sacri palatii. argu. quod sic. infra de offi. de leg. super questionum. §. i. contra dic. infra. eo. §. in nullo.

¶ Sed quero ahabeat locum in officialibus / et videtur quod non per hanc lit teram / contra dic quia officialis habet idem auditorium cum episcopo. infra de appella. cum sit romana: in prin. et iinfra hoc libro ti. proximo d. c. ii. et sic dignitatem.

¶ Item iudex habet dignitatem. ff. de albo scrib. l. vlt. e. honorem habet et sibi honor deferri debet. ff. de decur. l. ii. §. vlti. et. C. quando prouoca. non est nec l. vlti infra de appella. vi. debitus.

¶ Et officialis iudex est ordinarius vt dicit Gof. fre. vel delegatus ad causarum vniuersitatem.

¶ Sed po. ne ecclesia cathedralis est multum pauper: nunquid poterit canonicis illius ecclesie causa committi / videtur quod non: quia ratio huius decretalis cessat.

¶ Dic tamen contra quia sic est scriptum vt hic. et argu. ff. qui et a quibus. l. prospexit et. xix. di. in memoriam.

¶ Et presumitur quod in his ecclesiis meliores clerici / et legis diuineet humane periti citius inueniantur. xxiiii. di. quando infra de mag. c. i. et. c. quia et c. super specula

¶ Sed quero. aliquis tempore rescripti impetrati erat canonicus ecclesie cathedralis: postmodum desiit esse canonicus: Nunquid remanet iudex. videtur quod sic / arg. C. de veteranis. l. vlti. lib. xii. et. ff. de senato. l. femine. ff. de iudi l. cecus.

¶ Nec distingo vtrum iste desierit esse canonicus ex tur causa vt priuatus propter crimen aut non: quia remotus ob vitium iam a iudicando propter vitium potius remoue. tur quam propter canonicatus defectum. C. de decur. infamia. li. x. C. de dignit. iudices. lib. xii.

¶ Sed quid in casu conuerso: dic contra propter vitiosum initium. supra eo. c. ipso iure. et. c. si eo tempore. Et similis questio not 1nra de elec. c. dum dum. ii.

¶ Et ex predictis habetur quod si michi Io. ( canonico Baiocen. est causa commissa et ego dimisso primo locoacquiro alium / remaneo iudex. Quia honor acquisitus per dignitatem iudicatus: vt supra eo no. non debet amittuarg. illud. § autem. constitutio / que de digni. col. vi. ff. ad mu. l. municeps.

¶ Sed quero: decano est commissa causa: factus est episcopus vel Archidiaconus. Numquid cognosicet inste translatus: videtur quod non. vii. q. i. §. ecce in quibus ff. pro socio. l. actione. §. publicatione. et infra de offi. de leg. quo niam abbas.

¶ Dic contra quia iste non est mortuus: sed auctus / arg. iurium predictorum. et supra eo. c. eam te / et arg. ff. de vaca. muner. preter. in fine.

¶ Sed dices: sequitur inconueniens: scilicet decanus sequens non cognoscet quod est contra. di. c. quoniam. et infra de offi. ordi. pastoralis.

¶ Solu. persone semper committitur: licet dignitas quandoque tantum / quandoque persona exprimatur / et quandod magis dignitas consideretur ff de annuis lega l. annua. § si titia / arg. ff. de conditio. et demon. filiofa.

¶ Et dignitas siue persona nichil agit sed vacat nec procedi potest: vt a c. quoniam. et in casu posito persona durat. et ideo cognoscet / vnde iste licet sit mortuuss decanatui vt d. §. ecce. non tamen simpliciter est mortuus. Et loquendo de morte intelligitur de naturali. ff. de dona. inter vir. et vxor. l. cum hic status. § si donator: hec vera sunt quando decanus existens cepit vti iurisdictione alias non: presertim propter equitatem. d. l. preter / et quia melior presumitur.

¶ Ubi tamen esset grauior partibus: vt quia translatus est ad remotam ecclesiam secus. Nam grauamen partis honorem iudicis excludit / arg. infa hoc lib. de offi. deleg. si is cui. et infra. eo. §. in nullo.

¶ Sed in casibus precedentibus industincte dico quod premisi in quibus tempus commissionis inspicitur vt hic.

¶ Nec obstat infra de appella. super eo. ii. in fine. Quia illud est / ne beneficium temporis iudici et parti datum ipsis ignorantibus auferatur / argu. infra de conces. praeben. quia diuersitatem.

¶ Nec etiam obstat infra de offi. de leg. licet. que loquitur quando iurisdictio perpetuatur.

¶ Et ideo premissa sic concordo / nam dico tempus commissionis considerandum vt alias sit iudex vt hic. et infra. deoffi. deleg. licet. et. c. prudentiam. in prin. et. §. i.

¶ Sed tempus receptionis consideratur: vt cursus temporis imputetuiudici vt d. c. super.

¶ Sed an iurisdictio sit perpetuata: verl non tempus facte citationis attenditur vt d. c. licet. et. ff. de iudi l. si quis postea. Unde primo casu iudice dato nata est iurisditio / sed non est efficax in defectu sine crimine / nifvti ceperit ea. ff de postul. l. i. §. casum. Sed contra infra holib. de preben. c. si tibi absenti. Solu. Illa loquitur in mere voluntariis in quibus consensus beneficiati requiritur / antequam ius acquiratur vt ibi. Sed hic in preceptis secus / in quibus neglectis est grauis redargutio infra de offideleg. prudentiam. §. adicimus.

¶ Et est ratio. Iurisditio est iudicis dandi licentia. ff de iuri. omni. iudic. l. iii. in fine: vnem iurisdictio a ius et ditio id est potestas deriuatur.

¶ Et ideo dato iudice / nata est iurisdictio id est potestas iuris dicendi. ff. de dona l. absenti. in finem

¶ Et potestas prius nascitur quam excitetur ad actum supra eo. pastoralis. §. fi. ff. de acquir. po. l. qui absenti.

¶ Et notandum est: quod iurisditio vt est in termino a quo / et in dant. est iudicis dandi potestas. Sed prout est in termino adquem. i in dato iudice est iuris dicendi potestas que postmodum reducitur ad actum et exercitium. et perpetuatur. citatione facta infra de offi. de leg. gratum. et. c. licet.

¶ Nec obstat. ff. de acquir. heredi l. qui hereditatem. et. ff. de reb. dub. si cognatis / quia ibi agitur de acquirere: hic de posse quod potest corrumpi antequam descendatur ad actum vt d. c. pastoralis

¶ Sed secundo casu potest habere progressum et ideo tunc petenti prosequi currit tempus arg. ff. de diuer. et tempo. prescri l. i. et tertio habet efficax exercitium. vt infra de offi. de lega. c. fi infra de appella. vt debitus

¶ Sed quero: Io. canonicus Baiocen. delegatus sedis apostolice committit simpliciter causam decano Balocenim qui vsus potestate delegata moritur quis cognoscet dictus Ioh. non infra hoc libro de offi. de leg. quamuis Decanus sue cessor. Non. quia no sum in casu. infra de officio de leg. quoniam abbas

¶ Et potest esse ratio. hec constitutio loquitur in delet gatis non in ordinariis iudicibus: vnde ordinarii non tenentur committere secundum formam huius constitutionis: quia noscunt personas. Non sic papa committens. Et ob hoc coniecturis vtitur statuens in certis locis intitulatos posse dari iudices. vt supra notaui. Sic delegatus noscens partes videtur potius committete persone quam dignitati m¬

¶ Nec obstat. ff de offi. procon l. meminisse. Quia hic proconsulatum directe non contemplor. argu. d. l. filiofa. et sic expirabit potestas vt nec Io. nec Decanus successor cognoscauvt iste Io. non continuet in successore alterius quod non faceret in suo successore.

¶ Sed quid in casu conuerso: dicontra propter initium vitiosum. supra eo. c. ipso iure. et. c. si ex tempore insignibus

¶ Sed quem n locum vocat insignem: dic quod loquendum vt pleres sed sciendum vt pauci: vnde ad communem opinione prouincie recurretur ff. de suppel. leg. l. labeo 1fa de spon. et itris id est haberi ne partes grauentur laboribus et expen. qui. bus est prouidendum de dolo et contuma. c. finem.

¶ Sed quero: prouidetur hic de loco litium quare non de tempore. responde quia erat sufficienter prouisum infra de ferconquestus i1nfa de offi. de leg. consuluit. auten. de iudi. §. sede bunt. col. vi. cum vero primo prouidet cum actor et reus sunt eiusdem diocesis: secundo. §. cum autem. cum sunt diuersariet a primo casu multi excipiuntur nec mirum quia potentioribs. pares esse non possumus. ff. de alie. iudi. mu. cau. fac. l. ii. Quia paritas in iudiciis est seruanda infra de mutuis peti. quod fi. C. de fruct. et litium expen. l. fi. vt quando contra episcopum vel eius capitulum seu vniuersitatem impetratur. Nec ius aliquem arctat ad inconueniens vt duobus casibus sequentibus. iiii. di. erit. et. ff. que senten. sine appella. recsinduntur l. vlti. Proprium) nota probari / per proprium iuramentum. infra hoc lib. de elec. vt circa. §. super remotus. et sic est correcta saltem in tanto decre. supra eo. c. nonnulliassensus

¶ Nota ius scriptum ex consensu partium relaxari. C. de epi. et cler. auten. generali. in fine quod est verum ua quando in fauorem ipsarum duntaxat est introductum / Alias secus supra de foro compe. c. si diligenti neque Nota litteram hic contra dubium antiquum. Cui non delegatur. nec subdelegari debet.

¶ Et fuit equum vt quod non faceret delegas non faciat delegatus / arg. supra eo. c. super litteris. in fine.

¶ Nec nego quin papa possit ex certa scientia committere simplici clerico vel monacho sura. infra de priuileg. cum olim. ii. arg. ff de re iudi. quidam. Sed hoc non potest. inferior qui ex iuribus ligatur / non sic princeps qui est supra ius infra. de conce. preben. proposuit. Et ideo solutus est legibus. ff. de legi l. princeps. Aliud iuxta illud. Si lis inciderit / te iudice. dirige librum iudicii nec flectat amor nec munera palpent. Minus enim a norma recti distorquetnracumen iudicis / et nigra inuoluit caligine mentem. facit. xi. q. iii. c. pauper consumi ff. de offi. procon l. solent. §. vlti et. C. de offi. presid. plebiscito et 1fra de vita et hone. cler. cum ab oinni moderatas

¶ Sed quas vocat moderatas respondeo illas quas. supra eo. §. cum vero vocat legitimas et quas infra eo. §. proferendo vocat competen. et que vocantur: Alias propter hoc facte infra de eo qui mitt. in po. cau. rei seruan. cum venissent in fine / et. ff. de peti. hered l. sed et si lege. §. quod autem. ff. ad exhib. sed et si hereditas. §. i.

¶ Et in his dicodeducendum quod iste esset domi expensurus: et de hoc noii. q. i. in primis. versi. gloriosus. et ar. d. §. quod autem. tunc. enim sunt expense legitime quando iudex vel testis nec lucrum si patitur vel damnum. Et hec vocatur modificatiovt hic et infra. eo. §. circa finem.

¶ Iudex enim et testis: nec lucrum / nec damnum ex officiis ad que vocantur sentire debent. ff. quam admodum testa. aper l. Sed et si quis ex signatoribus. ff. de testi. l. iii. §. fi. exiga Et ratio statim subiicitur: et etiam alia.

¶ Quia in omnibus equalitas est seruam. da presertim in iudiciis. C. de prepo. sacro. l. in sacris. circa finem lib. xii. et infra. de mutuis peti. c. ii. et. C. de spor. l. ii. quodque)

¶ Nota ex hoc versiculo quod necessitas vel vtilitas facit ministrari expensas / non voluptas / arg. ff. de rei vendium l. in fundo.

¶ Et que sint necessarie / vtiles / et voluptarie / expense habetur ff. de verbo. signifi l. impense. et ff. de impen. in reb. dotal. fac. l. i. et. ii. et l. voluntarie et quasi per totum ab eisdem arg. infra de censib. cum apostolus. in prin. et. § sane. et. c. cum instantia. §. sane Assessorem de assessoris officio tangitur ff. de offi. assessor l. i. et quasi per totum. et. C. de assessor l. i. remissionem infra hoc libro de censib. romana. §. caueat. et. c. sequenti in fine. Io. Mo. Car.

Tibi. Hec capitulum vonit. tres casus: in quibus primus impetrans est potior ecundo: in. §. in predictis ditos tres casus moderat nodebet i. Nota prior tepore otior est iure nisi gratie sini similes: licet plus sit processum per secundum que per primu non debet / contra. supra eo. c. capitulum sancte crucis.

¶ Sol. Ibi impetrans executorias primo habuit literas surreptitias: et impetras secundo executorias habuerat primitus llteras monitorias / et preceptorias / de quibus primo impetrans executorias non fecerat mentionem: sed hic nulla erat subreptitia: vel forte caditulum illud per decre. ista recipit immutatione / quia in istis. casibus non attenditur presentatio / licet olim videbatur attendi regulariter infra eo. c. duobus. ii. respo.

¶ Item contra f. de procura. pluribus. Sol. hic papa voluit ex forma vtriiusque litere obtinere / ordine tamen suo

¶ Et indeo primus impetras est potior receptis ante suam collatione sic facta: licet secundo sit primo ius acquisitum. ad prebenda propter intenitionem madatis: quando no inuenitur factum expletum in persona secundo impetrantis.

¶ Item hic erat vtraque forma simul / secus si dissimiles litere essent in forma: vt quia vnus obtinuit canonicatum a papa: alter non vt hic et infra. c. duobus / primo respon.

¶ Ite vbi duo facti sunt per papa canonici. primo canonicus est potior infra hoc libro. de preben. eum cui.

¶ Collationi / infra hoc libro de conce. preben. Quia cunctis §. ex parte acceptari /. Nota decretum ligare ignorantes / vt hic innuitur cum dicitur et presentationem.

¶ Sed argu. contra. ff. de decre. ab ord. faci l. vlti. supra hoc lipro. de costitu. c. ii. Solu. Hic papa fecerat primo gratia / et tande decreuerat: et sic decretum erat hic firmatorium vfnde lapa facliebat duo / et gratia / et cofirmationem gratie: vnde hoc fortius quam si alterutrum duntaxat fecisset argu. infra de preben. dilectus. ii.

¶ Qunimo hic. §. insinuat sua voluntatem: que seruanda est in re/ in qua est moderator et arbltervt in. c. Quia cunctis. infra hoc lib. de conce. preben. et. C. mandati l. in remadata.

¶ Imputari. Nota. dolo vel cuipaquis amittit c ius suum / nec mirum in beneficiis que iusto titulo habet possideri / et vigilantia officii exposcunt infra hoc lib. de regu. iur. cap. primo. de appella. pastoralis: et infra. eo. c.¬ ina. Ioan. Mona. Cardi.

Si pro te. Ex hac decretalinoratur: quod conditione existente non est a perinde acsi ab initioesset pure concessum: cuius contrarum videtur. Ideo perinde est aciab initio. ff. qui po. in pigno. hab l. potior. §. videamus.

¶ Sed ratio est hic: quia secundus habebat ius an ius aliquod creatum (primo: gideo potior erat secunds primo. vt suraeo. quuis: licet esset spes vtrobique in debitum iriSed curtam varie. dic / quod in l. potior / mensurabatur potestas primi et secundi a contrahentibus: hic autema donam te. Et cui plus donauit Papa: ille potior est infra eo. capiproximo / primo responi¬

¶ Item hic est perionale beneficium: quod existimatur petius ex causa / que ex tepore. ff de preuileg. credi. priuilegia Preterea in l. potior. § videamus. et in l. qui baineum. § amprius. loquitur de casuali conditione: que non erat in potestate alicuius: sed ex insidiis fortune dependebat

¶ Item contractus est solidior innitens facto contrahentium: secus est in propositorquia conditio non erat implenda necessario sed voluntarie: nec dependebat a donanter nec a donatario: sed a tertio. Unde absque iniuria primi et medio tempore Papa conferre potuit assensus. 3.

¶ Quero primo: requisisti: nolunt consentire: et post assentiunt an consensus huius prosit impetranti argu. quod sic. ff. d. lur. do. si sponsalibus. §. si mulier. ff. rem ra. ha l. ii. §. i. in fi. infa hoc. lib. de procur. licet

¶ Sed contra. ff. de adulter l. si maritus. ii. §. si negauerit Et quia mandatum Pape videtur intelligendum deprio consensu vel dissensu. ff de pac. do. l. inter socerum. §. vlti. ff. de verbo. significa. boues. § hoc sermone. et. ff. de conditioet demon. hec conditio si in capitolium. et l. cui fuerit. Unde defecta condit ione videtur mandatum nullum. ff. de peiculet commodis rei vendi. necessario ff. de verbo. obligatio. decem stipulatus.

¶ Dic / aut isti: licet a principio noluerint confentire: non tamen expresse dissenserunt: et tunc proderit consensus hostea secutus. ff. de actio. emp. Litius prima. ff. de sepul. viola. l. iii. §. si is cuius. et. d. l. si sponsalibus. Aut expresse dissenserunt: et tunc non proderit sequens consensus. ff. de aurdo. stipulationem. et l. sequem.

¶ Et ad hanc distinctione faciunt iura primitus allegata et iura tacta. d. c. Licet.

¶ Et foran esset distinguendum / an ista fierent in donatione imperiali / que vim legis habet. C. de dona. inter vir. et vxor. donationes.

¶ Et in legatis / in quibus voluntas testatoris est lex i. auten. de nup. §. disponat. col. iiii. Et tunc verba non esseextensiua / sed statim debent consequi suum effectum. ff. de leg. primo l. est huius incola. §. si sticum: et tunc statim esset comqumpta potestas. ff. de op. lega. apud. secus tame in contractibus. Nam contractus potest esse insuspeso. ff. conia prelio. receptum in fine. ff. de iudi. non quemadmodum. Alias enim contractus principis et voluntas testantis (que prolege habentur) essent iudibrio: quod esse non debet infra. hoc lib. de elec. commissa. §. porro. et. C. de bonis que liber. l. cum non solum. §. non autem filio.

¶ Et intelligo quod dictum est de dissensu tali qui rite fiat: alias non habetur pro dissensu. ff. de bo. po. cont. tab. non puta uit. §. non quis. et. ff. de op. lega l. ii. ff. qui satuda. cog. .l. quotiens. C. ne de sta. de functo. si pater / notat. ff. de leg.¬ primo. serui electione. Io. mo. Cardinalis.

DVobus, Heccau. decet quis sit potior duoius eadem die impetratibus sit receptus.

¶ Et sic noa quod canonicus prefertumr canonicando: licet postmodum flat canonicus / et primitus sufreceptus. Et est ratio: quia pin guius ius habet primo canonicus / vt notatur. supra. ca. proximo.

¶ Si vero erit potior i. Nota omnibus paribus / prior tepore in presentando: et sic preoccupando potior est iure. C. qui potio. in pigno. hab. l. 2. et. 4. et. ff. de procura l. pluribs. t C. de iure delib l. sancimus. § sed et si preratam.

¶ Quod si foriam teneantur

¶ Nota locum esse gratificationi: et nedum ab omnibus / sed a maiori parte abgu. ff. ad Sillela l. 3. §. si cum omnes / et. ff. de relig. et sump. funerum l. fi.

¶ Sed pone: nolunt gratificare. Dic tunc seimpedient per concurium. ff. de vsufruc l. quotiens. 2 respo. Uel dic canonicos copellados ad gratificadum iudice imminente. ff. de lega infra huus. §. fi infra. de iure patro. c. nullus imbetratis

¶ Nota. paritas reducta ad imparitatem: perillquid ad additu c: ad alterum extremum tollit / paritatem / et illu excludit expresse / quod erit probandum: alias tenebo regula hic positam / et qui habet exceptione: illam probet: cum regula tsit contra eum: vt hic / et. ff de probatio. l. in exceptionibus / et. ff. de excep. l. prima. Ioan. Mona.

QVia, Hc rasuutur indulgentie dsu fmictibus beneficiorm percipiendis personis / perpetuo non ecclesiis vel dignitatibus concessis per mbrtlonem per qus non cocedert da pleruque conceduntur. C. de petino. subla l. prima. lib. x. Et dico ambitiosam: cum habens commodum impetrat gratiam: vt supra eo. si gratiose: et infra de preben. cap. queuis verpetuas /: in est sine temporis prennitione: et sic dum viuitc. ff. pro socio l. prima. exceptis hec nunque veniunt in indulgentiam infra de prebendis. licet altera hac reputo pessimam / cum vna ecclesia regulariter non sit ancilla alteri. Idem dico de scolari qui ad tempus debet studere / et tandem melior factus: ecclesie sue seruire infra de mag. cap. viti. cauere Nota mala facta corrigenda: et futura cauenda. Unde versus Cimor de veteri faciet vetura caueri: Sic poterunt fier turpia sicut heri. 22. q. 4. in malis. et. c. inter cetera. prima. q. v. cauete. et. 6m. distin. cum Adrlanus. non ecclesiis. vt est Lateranen. sancte Marie maioris Rome / et sancti Petri.

¶ Et scio ex mente Pape istas esse artatas et multo plus artandas dignitatibus vt habet Decanaus Baiocen. et habent Cardinales pro clericis suls: et nomulli prelati. Nam his casibus licet effectus gratio lit istorum clericorum: ipsa tamen gratia non est facta ipisis clericis: licet a diuersis in clericos valeat emanare. Et tam per regulam que per exceptionem hic positam: dico principibus quibus consimiles gratie perpetue vel non perpetue / pro suis clericis ante hoc. cap. sunt concesse ehac decretali non comprehendi.

¶ Hoc liquet de regula / que principes non camprehecdit. Qui non habent beneficia / nec exceptio. que debet esse pars regulem infra hoc lib. de regul. iur. in rubrica.

¶ Sed queritur: si verba sunt talia / quod effectus emun posllx durare quendiu vnuit impetras. vt habens gratiam de frictibus beneficiorum / quamdiu mustet obsequiis pricipis. ver epuscopi / certe vidatur quod sit renocata per hanc constitutio nem. arg. ff. de conditio. indebi laufficit

¶ Contra dic. Nam hec decretalis reuocat perpetuas in sulgentias. Quod igtur hic e non est expresse sublatum. llet. C. de appella. precipimis. in gne infra de priuileglasto ralis.

¶ Nec obitat l. sufficit: que contendit de indebito sod luto repetendo: hic vero contendstur de debito fnbm violato expresse teruando / quo est sauorabilius non patimur. sicut imponere legem nostris successoribus. supra de elec. imuo tuit. ff. de arbi. Nam magistratus. et. C. de seg. bigna vox. go. mo. il acomalus.