Titulus 4

CVm clerici habeant residere in ecclesia vel prebenda vt supra titu. proximo / huius occasione de prebendis et dignitatibus videamus: dicit quidem non a prebendo recte vocatur prebenda sed magis a pretio cuius amore de tur: nam in carnis pretiis / et muneris pretio: fit prebenda rum collatio¬

¶ Sed dici debet prebenda prebendo: nam prebere est pre aliis habere / vnde habentibus prerogatiuam morum / scientie / et verisimilis defensionis ecclesie / sunt conferende prebende. Ioannes Monachus Cardinalis.

SVscepti, hec decre. habet qua tuor dicta / primo harengat. Secundo. §. sane) ius antiquum narrat. Tertio. §. verum. abusum religiosorum exemptorum contra dictum ius recitat. Quanr. to. §. nos itaque contra dictum abisum decidit siue determinat: curemus supra hoc libro in proemio in princi. habere supra eodem de monachis et c. auaritie. supra de supl. negligen. prela. c. sicut exempti) non tamen ecclesia exemptaest cum populo: quia tunc episcopus non se intromittet vt d. c. sicut / sed alias secus vt hic obseruari Et sic nota dioca sanum habere iurisdictionem in exemptos: simile infra. de horet. ad abolendam arg. ff. de acquir. rerum domi. statuas: nehic sunt exempri quo ad id de quo agitur hic / et de hoc not infra de priuileg. episcoporum non obstante Et sic not. hic consuetudinem remobari / et ex quibus causis possit repra bari not. supra hoc libro de consuetudine in rubrica. Ioan. nes Mona. Cardinalis.

LIcet. Hec decretalis artatur etiam quo ad tempus infra cap. proximo artatur quo etiam ad ecclesias parro ¬ chiales infra eo. si apostolica / et declaratur infra eo. praesenti: et habet tria dicta: et primo de iure et antiqua consuetudine qua habet Romanus pontifex in beneficiis va cantibus in curia recitat. Secundo versi. Nos itaque dictam consuetudinem approbat / statuens nebeneficia ipsa per alium quam Romanum poiificem (nisi certo casu) conferantur. Tertio versi. Nos enim attentatum in contrarium irritat. Nec hec constitutio comprehendit episcopatus sen abbatias: sed illa que comprahendit concilium Lateranen infra de concess. preben. nulla. et episcopatus et abbatie dicto concilio non continentur infra de concesc. prebend. dilectus. supra de elec. ne pro defectu. supra hoc libro de elec. cupientes. § pri. Et sic curia seruat / et in istis quando placet speciali reseruatione vtitur illa vice. Uacatura infra de conces. preben. proposuit. Et not. quod quis habet ius in beneficio / vel ad beneficium de quo habetur infra. eod. si is cui / et capi. sequen infra hoc libro de concet preben. quoniam in prin. pontificem:

¶ Sed nunquid beneficia spectantia ad patronatum lalcorum vacantia in curia reseruantur Romano pontifici: vidi seruari quod non / quia de iure hoc ius cadit in laicum infra de iurepatro. illud et capi. cura. et capi. cum dilectus. et infra de conces. preben. cum dilecta / et hoc lib. de iurepa. cap. vno.

¶ Sed nunquid prebendam spectantem ad collationem laici vacantem in curia / Papa confert / hec questiotempore Nicolai tertii fuit tractata / et postmodum subsequenter tempore plurium Romanorum pontificum / presentim in illo casu quod Rex Francie et Anglie d in nonnullis ecclesiis suorum regnorum dicunt se habere collationem prebendarum sede vacante / et sunt vsi pacifice ante istam constitutionem / et non plus / et cum hec constitutio consuetudinem seu ius istorum expresse non tangat / videtur remanere intactum. supra hoc lib. de consti. cap. primo. Et quod hoc ius cadat in laicum recitatur. supra eo. dilectus. iii

¶ Item reges qui inunctis sunt / personam laici meri obtinere non videntur / sed excedere eandem

¶ Item tempus cuius non extat memoria / vice tonstituti habetur. supra hoc libro de prescript. cap. primo. ff. de aquenquo. et estiua l. hoc iure. §. ductus. Cum ergo decime concedi possint laicis speciali concessione infra de his que fiunt ua prela. cum apostolica / quod tamen est ius spirituale / ergo et ius conferendi prebendas / et hec tandiu obseruata / vider tur concessa. xii. dist. illa / laici tamen ex sola dotatione qua fecerunt / ius non habent retractandi quod concesserunt sed totum manet in potestate diocesani. x. questio. prima / sic quidam. xvi. questio. prima possessiones / vnde mero iure ius conferendi prebendas seu dignitates (cum sit mere spirituale) non cadit in laicum. xvii. questio. vii. si quis deinceps / et multis. capitu. sequen infra de iure patrona. preterea i Nec illud laicus potest possidere. supra de prescrip. capi. causam / et sic nec prescribere dicto capitulo causam / et infra. de regu. iuris sine possessione. Et iura preallegata loquuntuquando cadere potest ius in aliquem absque autoritate sedis apostolice expressa / alias tollerantia non sufficit. supra eo. cum saridudum / et intelligo l. ff. de vsuris. Cum de in remverso / vbi est possidibile secundum ius / vel preter ius / vel citra ius / quod tamen cadit in alium: vt ius decimarum. quod licet sit ecclesiarum parrochialium de iure communi 1nfra de deci. cum contingat / tamen cadit in aliam personam / et ideo illa prescribit. supra de prescript. de quarta. Sed dictum ius conferendi nullo modo eadit in laicum. supra de electio. sacrosancta / et capitu. massana.

¶ Sed contra hoc ius est possidibilem ex concessione papelxiii. dist. Adrianus et. c. sequenti / ergo prescriptibile erit dic quod est possidibile ex concessione papali precedenti sed non possidibile vt ex possessione sola in posterum ius queratur. Credo tamen sicut certis de causis fuit hoc ius concessu laicis vt d. c. sic: credo si sit scandalum n in auferendo magis possit eis dimitti attributa Non videtur dubium viuente concedento tantum ars. ne prela. vices suas. c. fin. sed in alio succedente concesso videtur secus. supra de transac. veniens infra de preca. d. ii. Cum par in parem non habeat in perium. supra de elec. Innotuit. ff. ad Trebel. ille a quo. § tempestiuum / presertim in reseruato specialiter Romano pontifi. vt hic: nec hanc legem potest predecessor suo successori imponere expresse / ergo nec hic comprehendetur sub verbis generalibus non infra hoc lib. de regu. iuris in generali argu. contra infra hoc lib. de reg. iur. decet / autum. consti. que de dignita. §. illud col. vi. supra hoc lib. de offi. de leg. si super¬

¶ Item sicut statuta principum sunt perpetua. supra de offf. cio leg. c. fi. sic et donationes. C. de dona. inter vi. et vxo. donationes.

¶ Item imperium semper est auten. quo. opor. episcopos § legitimam. col. i. ergo et papatus. supra hoc lib. de res. si gratiose argu. supra de officio delega. quoniam abbas. ff. de officio procon. mominisse.

¶ Sed certum est quod successor si vult potest reuocare ante quaem res habeat complementum vt no. in simili de cle. non rei. c. pe. arg. C. de legib. digna. supra hoc lib. de res. c. fi. Et factum predecessoris habitum nomine prelationis mero iure ad successorem tranfit s licet possit contra illud excipi / et sulud rescindi vt infra de solu. c. i. infa. de preca. c. ii. arg. ff. de verbo obliga. cum qui ita. §. qui. ita. C. de quadri. prescrip. bene a zenone. §. primo. Et forsan in hac materia qui non reprobat etiam excessiuum probat. ff. nan. caupo. stab. l. i. in fine. supra de officio. deleg. cum olim 1. non presummat Et sic nota quod speclalis reseruatio non continetur t sub literis generalibus / serquibuscunque non exprimentibus hunc casum / prout hic. continetur / et de hoc no. in simili infra hoc libro de regul. iur. in generali. Io. Mo. Card.

STatutum, Hec decretalis in tempore artat procedentem [in curia Quid si extra in vicino et consimilibus i1na eo. presenti habetur conferendis. supra eo. c. proximo moderandum Moderatio recipit artationem :a non augmentum infra de verbor. significa. transmisse vacauerint. Sed nunquid hoc tempus intenligitur a tempore notitie / videtur quod fic infra de conce prebend. quia diuersitatem. supra de supplen. negli. prela. licet. Nam qui nescit potestatem experiendo non habet b. ff. de calumnia annus. ii. q. vi. §. biduum. ff. deedili. edic. cum sex. Econtra habetur hic expressum et ide. tenendum: nec obstant allegata / quia papa hoc hic statuit in fauorem ecclesiarum / ne contingat beneficia diu vacare et ea diu seruitoribus carere: nec statuit hoc in odium seu penam negligentis: quia tunc non curreret tempus nisi contra negligentem / et negligens non est nisi sciat vt dictis in ribus / nam prescriptiones odiose regulariter suut introdum cte contra desides et sui iuris contemptores. C. de anna. ex cep. l. vlti. in fine

¶ Item res de leui ad naturam suam reuertitur ff. de pact l. si vnus. §. quotiens. xxxv. di. ab exordio presertim. vbi statuens contra se statuit vt hic

¶ Sed pone prelatus confert infra mensem beneficium vacans in curia / et papa non confert illud infra mensem / an valeat collatio prelati sine noua collatione carg. quod valeat. ff. si cer. pet. proinde. ff. de manu. et l. ii. ff. de testa. milita l. si miles Titio.

¶ Dic contra: qui et a quib. si seruo vbi sunt multa argumen aa notata / nec mirum quia hic est statuti inhibitio / et decretum in contrarium facientis vt supra c. proximo. ii. aiii. vro vbi tamen specialis impetrator decretum et inhibitionem haberet nec vti veliet eisdem: dicerem collationem episcopi sequenta predicte tenere quia potest renunclare bis que pro se sunt introducta infra de regu. iur. ad apostolicam. C. de pac. l. si quis. in conscribendo. supra de elec. ecclesia. ii. §. i. Et in hoc impetrate videtur intelligi hec conditio / si impetrans gratia eadem velit vti vnde papa in hac decret. pro se facit / sed ibi proalio / quo casu si renunciat impetrans papam non offendit / neeius decretum sed hic papa quod suum est seruat.

¶ Sed pone confertur vacans in curia post mensem sde tamen apostolica vacante. An teneat collatio: dic quod non infra. eo si apostolica / vbi cerus casus excipitur / ergo in aliis: erit regula et est ratio / quia currit tempus non sedi sed romno pontifici vt hic et c. pxima. supra et sic vidi interpretari par pa creato.

¶ Sed contra / hic currit ignoranti / ergo non enti. Sol. quod cu rat ignoranti hoc est expressum sed quod currat non enti est coatrarium expressum. supra. c. proximo / et non tenet arg. a simili vbi est tex. in contrarium per seipsos. Sed numquid per alios conferre poterunt excepto casu qui sequitur videtur quod non quia hic est certa forma data: et papa penes quem manet plena dispositio beneficiorum. supra. c. proximo i. eo. rei sue petest adiicere legem et conditionem quam vult. ff de pac. tra. ditionibus et C. de solu. l. i. xviii. q. ii. eleutherius in remtis Sed nunquid posset extra suam diocesin conferre beneficia videtur quod non ff de iurisd. om. iud l. vlt. ff de offi. praeud. l. iii. supra hoc lib. de consti. c. ii. in fine dic contra. Nam hec collatio non requirit cause cognitionem / et ideo expleri a po. test extra territorium hvt non supra de offi. lega. nouit genera les habentes tamen circa hoc specials mandatum alioquinvicarius episcopi vel alterius / excepto papa / ad collationem beneficiorum se non extendit. supra hoc lib. de offi. vica. cum in generali. supra hoc lib. de elec. is cui. supra hoc lib. de suppl. negli. praela. ecclesie. Requiritur tamen quod cum hoc sint generalevt hic / vnde tria hic specialiter in istis beneficiis sunt seruanda vt scilicet quod ipse per seipsum conferat ad quem spectat sua est presens et si est absens quod per alium conferat / non specialem sed generalem vicarium / ne fraus fiat contra hanc constitutionem quod aduertit Clemens supra capiproximo et hic

¶ Item quod istud specialiter sibi sit commissum / et quod dicitur. quod vicarius generalis omnia potest que partinent ad iurisditionem eius cuius vices gerit. C. de offi. eius qui vices alter. gerit l. i. et no. supra de offi. vica. tua hoc tamen se ad beneficia non extendit / vt est dictum. Nam vicarius siue sit ua iure siue ab homine in his que sunt iusticie regulariter saextendit / non ad ea que sunt gratie. supra de maior. et obed. Cum olim. supra hoc lib. eo. tit. c. vno et. d. c. cum generali et infra. ne sede vac. c. ii. Ioan. Mona. Cardi.

QVamuis. hec deretalis babet quatuordi. cta: primo ponit regulam et instantiam a regula: secundo. §. et ideotertio. §. quamquam secundum dictam instam. duos casus decidit: qua to. §. secus contra dictam instam. alium casum subiicit. Et dic regulam et instantias a regula vt non infra hoc lib. de reg. iur. de cet. supra de transla. epi. c. vltimo pronideri. Et est forsan ratio quia papa videtur mandasse diprouidendo de eo quod sibi retinere non possunt illi contri quos impetratum est / vt collationi beneficiorum in qua est necessitas conferendi / alias habentes potestatem priuanturconferendi potestate infra de conce. mebed. capitu. secundo. Nam minus grauamen videtur Papa concessisse argu. ff. de lega. iii. Nummis infra eo. si pluribus. § si vero nisi illud exprimatur / vt infra sequitur.

¶ Sed quero mandatur mihi prouideri in beneficiis ecclesiasticis vsque ad certam summam a Nunquid poterit prouideri de tribus / dic quod non infra. eo. is cui. §. si vero

¶ Sed numquid de duobus curatis / dic quod non / nec de vno curato et alio non curato b / vt d. capi. is cui / primo responiet. capi. non potest. § illud / et supra eo. primo respon. et infra. eo. cum in illis in princi. Cathedralissupra de vsupalii / capi. primo et capi. cum sis infra de testa. Requisisti in prin. Non exten. dit. Contra. supra de eta. et qualita. accepimus in fine. Solu. Ibi se obligauerat prelatus ordines conferendo / vt ibi / et supra eo. cum secundum apostolum / et infra. eo. si episcopus / et sic ex facto suo grauius obligatur quam hic / qui non tenetur nisi ex mandato superioris / quod ciuili modo debet intelligi deseruitunti. si cui. ff. supra de rescrip. cum adeo / presertim propter. prerogatiuam ecclesie chathedralis que sub generalitate non debet comprehendi / vt hic / et infra hoc lib. d. cap. de re. iuris in generali.

¶ Uel dic quod dicitur esse regulare / sed ibi non est de regula / sed ex vi mandati expressi de ecclesia maiori continentis argu. supra. §. proximo et infra. c. proximo in fine

¶ Item hic est alia ratio mandato prouideri in aliquanecclesiarum ciuitatis vel diocesis / non videtur mandari deeo quod est principale seu caput ecclesiarum. C. de aquenductu eos / lib. xi. Et mandando prouideri in ecclesia / non videtur mandari de ecclesia principali supra eo. cum olim / et nod. capi. in generali.

¶ Sed quero. P. impetrauit sibi prouideri in ecclesia sancti Petri Pictauen. nulla est ecclesia. sancti Petri nisi cathedralis. Nunquid est gratia subretitia dic quod sic / quia licet verum dixerit hoc expressit quod de stillo a curie est tacendum. Nam stillus non habet. vt in ecclesia cathedrali exprimatur nomen sancti / sed in collegiatis e secus. Nam ecclesia cathedralis nomen ecclesie in genere retinet quod tamen nomen particulatur. et distinguitur per singulas ecclesias ciuitatis et diocesis: de iure communi sibi subiectas. xi. questione. prima / de persona mandato. Et est ratio quia nomen prouincie primo et potentissime comprehendit ecclesiam Metropolitanam / et suam diocesim / et tandem prouinciam totam / vt iste ordo tangitur infra hoc libro de censib. Romana / primo responso / et. supra eo pro illorum. Et ideo hic secus respondetur quam it ii. §. vt infra sequitur.

¶ Sed quero. P. erat minus legitime natus / dispensatur cum eo / vt possit obtinere beneficium prebendam canonicatum et dignitatem etiam in ecclesia cathedrali. Nunquid poterit habere pretextu istius indulgentie in ecclesia metropolitana / videtur quod sic / quia omnis metrpoolita nam est cathedralis / et presertim cathedralis / quia cathedra est sedes excelsa / et competit proprie ecclesie metropolitane.

¶ Contra dic nam hec materia est odiosa: ideo restringenda. supra hoc libro de filiis presbyterorum capituprimo in fine. supra eo. capi. i. ii. et. iii. et hic a contrario sensu. Ioan. Mona. Cardi.

CVm de beneficio Hec decretali rabet duo dictarecte plimur. clegitima Et dic legitimamclamorum eanto enm cenpo re ecclesia contra ecclesiam prescribit. supra de prescri. c. de quata / et. c. ad aures. supra de causa po. et proprie. cum ecclesia. §. veri cum sua glo.

¶ Sed quero inuenitur quod ibeneficio de quo agitur qua doque fuerunt religiosi / quandoque seculares: constare tamen non potest de legitima prescriptione: quid fiet: Undetur quod ille abtineat cuius conditionis homines pro maiori parte sunibidem versati. ar. ff. de legatis. iii. legatis. § si vnus seruus. presertim vbi illi qui pro maiori parte tenuerunt fuerunt vltimi possessores: nisi de contrario possit probari. C. ne de statu defunctorum l. mater / et ff. si vsuffruc peta. vti frui. ii. NPeso. ministauerunt.

¶ Et est ratio / quia administratio precedens vel subsequens nisi aliis adminiculis iuuetur: prescriptionem legitimam non tollit: sed sibi imputent religiosi qui hoc taum diusunt passi gubernari.

¶ Et est ratio: quia licet verbum prioratus de se importet. hunc casum et secundum illum sit hic interpretatio generis vt se non extendat cum scribitur pro clerico seculari ad prioratum per religiosos solitum gubernari ne secularis inexpertus religionis actus religiosos vsurpet. supra de elec. officii.

¶ Et sic conditio persone impetrantis facit vt arte tur verbum generase et de hoc notatur infra de regul. iur. in generali expresse simile. supra eo. quamuis. § primo i. eso. Io. Mona. Card.

SVper eo Prebenda cilefanexa parrochialis in qua est spiritualis iurisditio potest se compati cum personatum autdignitate / non obstante concilio generali¬

¶ Et hec decretalis fuit sumptade quodam indulto ad cautelam canonicis Baiocen. concesso / quo rum quilibet communiter habet. ecclesiam sue prebende annexam Et in illa parrochia ius habet. episcopale canonicus / etiam de causis matrimonialibus cognoscendo habetis) non principaliter sed consequenter vt hic / quod est verum de cura in foro penitentiali que per vt carium exerceri debet: habet tamen curam principaliter in parrochia que exercetur in foro contentioso. supra de elec. dudum. ii. et hec cura consequenter habita censeri debet. secundum naturam prebende cui accedit 1fra hoc lib. de regu. iuris accessorium et ibi notatur. Et ob hoc prebendahulus cum dignitate potest se compati: nec prebenda cuecclesia est annexa debet reputari vt sint duo beneficita sed vnum. supra eo. extirpande. §. qui vero. supra de eta. et qualita te. Eam te concilior. supra eo. de multa. vnde propter dignitatem receptam non vacat primum. Io. Mona. Car.

EVm cui. hHabene canonicatum a sede apostolicaest potior sequentibus eundem licet ipsi primo suas litteras praesenrauerint / et recepti fuerint in eadem / hoc videtur intelligendum. dummodo dolus vel notabilis negligentia primo nequeant imputari: tunc enim videtur extincta gratia. supra hoc libro de resc. tibi in fi. et infra. eo. si clericus / primo respon. Sed ibi sunt alii casus / quia nulli primo canonicatus fuerat collatus: sed hic. secus: vnde potior est iste qui habuit primo collationem canonicatus. supra hoc libro de resc. duobus primo respon. per negligentiam tamen istius qui habuit collationem canonicatus dico tolli executiouem ac prioritatem respectu expectantium autoritate apostolica infra eo. si clericus. §. verum. Ioan. Mona. Cardi.

Si pro clericis pauperibus, Non haben. ti sacros orod nes potest per literas apostolicas prouider de beneficio cum cura sed statutis temporibus debet se ad sacros ordines facere promouerprouidere Antea dicebatur dispensatio. supra de eta. et quali. preterea / et forsan iuris non hominis argusupra de elec. nihil. §. fi. et hic et iinfra hoc lib. de insti. c. ii. Esset enim. durum quod propter hoc istorum prouisio impediri deberet / vbi possunt infra brene tempus in presbyteros ordinari. d. c. preterea / et est fimile infra de insti. c. vlti

¶ Sed quid sibeneficium est tale cui est annexum sacerdotii ex statuto speciali. supra eo. significatum videtur secus. Qum ex quo papa mandat prouideri de beneficio (etiam si curanhabeat animarum) eo ipso mandat ipsum ad sacros ordines promouendum vt hic. Non sic vbi est beneficium sacerdotale per statutum (quod potest papa verisimiliter in norare supra hoc lib. de constitu. c. primo. Contra dic / quod per rescriptum papale statuta sunt sublata / vel saltem sunt dilat licet non peremptam. Et licet homo sit habilis: non tenenfine titulo ad sacros ordines se facere promoueri. Nec episcopus suus tenetur eundem ordinare infra. eo. si episcopus et. c. cum secundum

¶ Sed quid si est sacerdotale ex statuto: adeo quod conferi non potest a nisi sacerdati / tunc si in rescripto statuta toslant ur / adhuc vt prius potest isti prouideri / dummodo faciat se promoueri proximis temporibus vt sequitur. Et quid importent ista statuta non supra hoc lib. de res. cum aliqunbus. Ioan. Mona. Cardi.

SI cum sumpercuus. Casus pateet in fratrem Sed qui de illo qui est receptus motu prprio capituli et habet confirmati nem huius receptionis / et mandat secundum stilum curie isti aucto: ritate apostolica prouideri ne ina ne nomen canonici gerat de praebe da si est debita sic: quod nulli alli diiure sit debita: numquid iste de iure tferatur impetrantibus post moduminginspanli: vt hic videtur dic quodsic ar infra eo. si apostolice. Contradic: quia foma quam tu narras est de iusticia. supra eo. relatune. c. dilectus promo et illam formam dari vidi sine lectione nec proprie hoc ca su datur gratia sed mandatur in conclusione a fieri iustu cia. Nec dubito quin receptio capitularis faciat beneficium debitum / non tamen affectum: quod tamen facit autoritas apostolica plus et minus secundum quod est potior gratia nen tata infra eo. si clericus

¶ Item fortius est factum legatiquam capituli / et ideo autoritas pape fortius inualescit in vno quam in alio / et ob hoc aporstolicus praefertur capitulari: tum quia maiori aucto. inititur: tum quod duplici ratione vincit / et quia debitum / et quia affectum. supra eo. le i prin. infra eo. hi qui primo Nm infra eo. si postquam: vnde istis concurrentibus licet quilibet per se consideratus: dicere possit beneficiuus sibi dehitum: vno tamen ad alterum relato / erit beneficii. vni debitum et alteri indebitum / propter maiorem et minorem auct oritatem

¶ Dicunt quidam istum primum potiorem: quia est primus. et quia suus executor habet potestatem prouidendi: er sic per consequens reseruandi / inhibendi / et decernendi

¶ Sol. potest ista exequendo iustitiam ipsius impetrantis vnde autoritas in isto executore non est aucta in dando / sed in exequendo iustitiam impetrantis: et secundum hoc vide sententiari. Alii contra argu. supra hoc lib. de res. cum aliquibus in finem

¶ Sed dic quod illa loquitur in literis apostolicis: in quibus totum est gratiosum: sicut amotio et apostolice autoritatio receptio / sed hic loquitur in mixtis literis / tam iustitiam quagratiam continentibus: nam fuit hec receptio capitularis gratiosa de qua in literis papalibus primo narratis. Secundipetitio de iustitia / vt non careat prebenda qui in canonici. est receptus / et tertio mandatur apostolica prouisio que petius respicit iustitiam quam gratiam cum conclusio directa respiciat petitionem: ex quibus concluditur quod ibi maior gratia est / quam hic

¶ Nec obstat quod narrat de receptione capitulari quia non debet obesse immo potius prodesse narranti / quod non credo vbi vtrobique esset paritas: quod non est in dictis caubus vt predixi preferendus quod intelligo vt notaui. supra in. c. eum cui eo. Io. Mo. Caro

MAndato,, hec decretalis dubeduo dicta: et sunt plana. Et in primo dicto tangitur dealternatiua prestationis et in secum do de alternatiua ordinis de qui bus not infra hoc lib. de regu. iur. in alternatiuis debebit.

¶ Et est ratio: quia hic est prouidem dum impetranti de primo infra. eo. c. proximo Et ideo illud quod primo vacat est isti conferendum alias gratia esset extincta vt non supra eo. eum cui pertinere. alias esset in potestate istus cui scribitur se exonerare. Et ideo in dubio ordo scripture est seruandus: vt hic et. ff. de vsufruc. quotiens primo No. ff de fideicom. liber. gene raliter. §. quid ergo. Et arg. pro et contra. ff. de solu. nec enim ordo. supra de elec. si quis iusto. §. /

¶ Et dic regulariter ordinem scripture non esse seruan. dum. supra de res. causam que. ff. de pecul. quidam. Sed contra ria sint specialia ne fiat exoneratio indebita vt hoc. capi. ii. Po. et ne ius alterius ledatur vt hic / vel vt dispendi. um vitetur: vt dicta leg. quotiens / vel vt suspitio / vt pralia efia debita tollatur ut dic. §. si quid. dio. cdo. Car

SI clericus, hec decretalis habet duo dicta. Ecce primum extincta Et est ratio / cum forma hic narrata extenderet se ad vnum / vt pote ad beneficium sibi debitur beneficio isti debito omisso / nihil superest sub rescripto not. supra de offi. de leg. ex parte prima non supra eo. eum cui. canonicus hec forma fuit gratiosior precedente / et ob hoc negligentia adeo non extinguit gratiam vt in rescripto precedenti. Quia et si sit negligentia in prebenda remanet canonicatus / cuius ratione prebenda est sibi debita: in quo tamen alter non sit potior: vt sicui est ille qui est canonicus et cui prebenda primo vacaturi est sibi debita ratione littere apostolice sibi concesse: vndm iste negligens amittit prioritatem in prebenda / respectu apostolicorum qui duplici iure nituntur non respectu aliorum vt hic et infra. ca. proximo / primo respon. Io. Mo. Cardi.

HI qui. Casus patet in eadem et sic nota / maiorem autori tatem habens: prefertur habenti minorem. supra hoc lib. de res. duobus i. respon. ff. de albo scribem l. ii. C. de aduoca. diuer. iudic. l. restituendo in fine non existit Et est ratioquia iste non procedit vt legatus sed vt a sede apostolica delegatus. Si enim legatus procede ret vt delegatus a sede apostoluca ipso potior esset. supra de offi. lega. studuisti. Io. Mo. Car.

SI postquam. Hunc casum decidit pant nus Papa quartus: nec innitbatur ex decreto / vt infra. c. proximo. §. nos ergo Sed ex eo quod in illa ecclesia de cuius prebendiscribebatur / erat certus numerus canonicatuum et prebendarum: quem episcopus vel capitulum augere non poterant. supra de rescrip. constitutus: hunc tamen poterat augere Papa / et ideo ignorantia istos non excusat: quia quam cito canonicatus vacat / est numerus auctus: per Papam reductus ad equalitatem acquisitum.

¶ Et sic nota quod per gratiam hic narratam nedum prebenda est impetranti debita sed affecta Et hoc ius / scilicet ad prebendam vacaturam solus Papa conferre potest. supra eo. licet primo feso. 1nfa de conce. prebend. proposuit. Ioannes Monach. Card

DVdum., Hec decretalis habet. quatuor dicta. Primo mentem duarum gratiarum apostolicarum recitat Secundo. §. cumque processus habitos obtentu dictarum gratiarum narrat. Tertio. §. nos igitur multa argumenta pro vna parte allegando illam partem fore potiorem declarat. Quarto versic. discretioni pro dicta parte declarationem predictam executioni mandat. Nos hic incipit narrare de secunda gratia ignarus maxime vt liquet per sequentia maior. Sed quomodo potest esse vnum maius seipso / dic respectu diuersorum. Nam potestas a ordinaria delegato commissa / est maior in delegante: et minor in delegato: sicut seruitus in seruo dicit dominium respectu domini / et respectu serui seruitutem et subiectionem. ff. de vebo. significa. potestatis. ff. de pecul. l. i. § potestatis Conditio.

¶ Hec ratio pro omnibus sufficeret. Nam prima gratia hic narrata est generalis nihil continens actused habitu seu potentia / sed secunda erit specialis continens aliquid actu. Et ideo species extracta de genere amplius sub genere non intelligitur supra de resc. pastoralis in fine hoc lib. de regu. iur. generi nota. ff de regu. iur. in toto et infra eo. quamuis i. et. ii. respon. consyderantes Secunda ratio et quod Tertia ratio et idcircor i1nfra hoc lib. de conces. praebent quia cunctis ad instar) iuuat rationem praecedentem per duo argument legalia ignorata ff. si cert. peta l. eius qui in prouinciaet domini) Aliud argumentum sumptum. ff. de pecul. non statim / et arg. ff. de optio. lega. apud Aufidium. Ioannes Mona. Cardi.

QVia, Hic declarantur opiniones aduerse ab Inno. et hostiem. notate. supra eo. cum olim prouideri hic loquitur vbi vterque est canonicus: quia tunc dignitas potest stare de iure cum canonicatu / vt hic

¶ Sed pone nullus habet canonicatum / sed est mandatum prouideri vtri que in forma. supra eo. si clericus silst respon. non conferendo canonicatum. supra hoc lib. de res. duobus si. respon. quis erit potior an primus vel secundus / dic secundum / et sic loquitur Inno. vt apparet per rationes ibi tactas: et olim non consueuit conferri canonicatus primo / nisi ex gratia valde speciali. Et cum deceat canonicos promoue. ri ad dignitates sue ecclesie lxi. distin. nullus inuitus et capit. obitum: dignitatem non debet habere non canonicus: et inconueniens semper sequeretur si secundus digntatem non haberet / quia hoc esset contra formam mandati: aut su haberet tantum dignitatem: dignitas sine prebenda et canonica.¬ tu remaneret / quod esse non debet non debet.

¶ Nota ergo mandatum primum non renocari per secundum / nisi ex presse caueatur de primo / vel nisi sequatur iuris absurditas: vt in questione proxima annexa tunc enim non sunt duo beneficia / sed vnum no. supra eo. super eo. Ioan. Mo. Car.

Cum in illi, Hec decretasi bebet quinque dicta / Ecce primum requiratur.

¶ Nota magis idoneis maiora: deberi beneficia prouideri. Sic pronunciaui in facto Rothomagen. et Bituricen. me auditore. dato in vtroque: cum nullus impetrantium haberet in suo rescripto de dignitate cum cura. Et hoc responsum et sequens et ipsorum ratio declarantur infra hoc libr. de regul. iuris in generali institutionem de qua habetur infra hoc libro de institu. capit. primo et de regul. iuris. capitulo primo non debet ff. de liber. et posthu. commodissi me. supra hoc libro de rescrip. susceptum non potest Et est ratio: quia omnis pluralis locutio est copulatiua saltem in plicite / sicut est vniuersalis propositio / et vt sit vera oportet quamlibet eius partem esse veram. ff. de rebus dubi. siis qui ducenta. §. vtrum. ff. de verbor. obligatio. si quis itastipulatus fuerit decem. ff. in ius vocati vt eant l. finaliff. si quis cautio. si seruus. §. si plurium. Secus si esses disiuncta vt dictis iuribus pertinent. Et est ratio /e Cum impetro mihi prouideri de beneficio spectan. se ad collitionem talis / adminum collatio debet spectare ad illum contra quem impetratur pro maiori parte. Nota similem infra. hoc libro de verbo. significatio. sicut.

¶ Item alia ratio / quia iam lederetur ille contra quem non impetratur / quod est equitati aduersum.

¶ Item quod est commune mihi et alii: proprie non est meum. ff. de ritu nup. illud. Et verba generalia propria non improprie assumi debent / vt d. c. in generali arg. supra cum de beneficio in fine. Ioan. Mona. Cardi.

SI tibi. Absenti potest beneficium conferri / ¬ alter pro absente potest inuestiri. supra eodem accedens.

¶ Uerum a quo tempore acquiratur beneficium dicto absenti dubitabatur: vnde his articulus et contingentia ipsius hic deciduntur absenti. Sed quid si inuestitus nom ne absentis erat eius procurator (et dic procurator a vt ff. de solu. vero in princip.) An statim acquiratur dominum sine ratihabitione: videtur quod sic bff. de dona. cum mihi de natum / et l. absenti: in fine. ff. de conditio. indebi. si procurator in prin. Secus in negociorum gestore. ff. de nego. gest. si ego et hic per tuum. Idem si per alium: vnde his verbis. facta est narratio: ius non mutans ius quod primum acquiritur ad rem ex consensueligentium et electi. supra de transla. epi. ca. fi. in prin. lxiii. dist. quanto. ii. ius tamen bene acquiritur / vt eligens nequeat variare in preiudicium assumpti ansupra de electio. publicato et statim infra sequitur ratum quauis acceptatione. ff. de solu. ratum habueris ff. de acquir. post qui absenti / et. ff. de dona. absenti in primumo non acquiras Secus in legato speciei / quia tunc acquiritur dominium c legotario ignoranti / licet commutabiliter. ff. de lega. ii. cum patet §. surdo.

¶ Sed quero Papa confert alicui canonicatum et prebendam si vacat / alioquin proxime vacaturam nulli alii de iu¬ re debitam certo executore sibi deputato: cumque nulla prebenda vacaret tempore gratie facte: vacaret tamen eo tenpore quo executor procedit ignorans ipse et impetrans de vacatione huius: idem executor sic procedit / prouidendo isti impetranti de prebenda si qua vacaret in dicta ecclesia cum in verit ate vacaret de iure licet non de facto / cum episcopus illam prebendam contulisset post dictam gratiam: decreto vallatam / et videtur quod impetrans habeat ius in recum conferens et ille cui confertur sint presentes / et conferens habeat intentionem prouidendi si vacat et ille cui facta est collatio intentionem acceptandi.

¶ Sed contra cum iste cui est prouisum ignoret prebendam vacare / sic sibi ignoranti non acquiritur vt hic

¶ Sed contra morari seu frustrari prouisio non debet / propter conditionem que est de presenti. Nenc differt legatiseu prouisionem / licet ignoretur existentia conditionis eiusdem

¶ Item in veritate vacabat dicta prebenda tum ligatur. propter decretum potestas ordinarii. supra eo. dudum. §. Noc igitur et. c. si postquam / nec impediebatur collatio propter detentionem ab alio de facto presumptam infra eo. licet.

¶ Sed forsan dices illa loquitur in ordinario qui prima facie habet titulum pro se: hic in delegato cui videtur cause cognitio committi qui pretermissa nihil videtur agi. ff. de transac. l. cum hi §. si pretor. ff. de reb. eorum magis. §. si es alienum ad quod dic quod hic est rescriptum. Et si sit verbum generale tamen est effectu singulare non supra de offi. delega. ex parte i. Unde ipsum rescriptur ad vnum solum refertur. supra eo. si clericus 1 ii. Neso. Unde hic non est genns sed species circa iuris interpretationem. ff de liber. et posthu. nominati

¶ Item cum delegatus delegantem representet. xxiii. di. c. vlti. Et ratio que mouet delegantem debet monere delegatum. supra de res. super literis in fine: et Papa delegans hoc faciat vt acquirat ius prouiso in prebenda si vacat / etiam si ignoret g delegans et prouisus. supra eo. si postquam: ergo et dela. gatus idem poterit

¶ Sed dices aliud in Papa qui habet plenitudinem po. testatis. supra eo. licet. primo vrso. et. ii. q. vi. decreto. Secus in eius delegato / qui formam mandati habet diligenter serua. re. supra de res. cum dilecta.

¶ Sed dic quod iste delegatus exequitur mandatum delegantis contrarium non faciens / et super certo quod non est suspensum electione vel acceptatione / et sic est firmum quod facit infra hoc lib. de conces. prebend. quia cunctis

¶ Sed dices: non est satis esse certum in veritate: sed oportet quod hoc declaret iudex sua sententia. C. de senten. que certa quantitate l. tertia institu. de actio. curare: ergo idem est in executore qui non habet plenitudinem potestatis sicut Papa. xix. di. in memoriam / et qui potest in re sua statuere quod placet. C. manda. in re mandata insti. de iur. na§ sed quod principi.

¶ Sol. executor cause cognitionem assumere non habet. nisi velit. supra de presumptionib. dudum no. Innocentius vnde si in veritate res teneat: habebit effectum hec decleratio / vt d. l. tertia de senten. que sine cer. quantitate profisicut subreptio que inficiat / non tenebit quod non est factum supra de re iudic. cum olim

¶ Sed dices loquendo de beneficio. si vacat / intelligitur si vacat deiure et de facto infra de conces. prebend. literas et capitulo cum nostris. Et constat quod aliquid dicitur non vacans quia tenetur de iure et de facto: vt facit ille qui est canonice inuestitus / dicitur etiam non vacans quia vacat de iure licet non de facto / vt infra eod. licet: ergo vacans dicetur / quod vacabit de iure et de facto. ff. de actio. emp. l. secunda / et l. ratio i. et. ii. NPso.

¶ Sol. in eo quod confertur vacans deiure / licet non de facto: valet collatio: sed executio non valebit nisi tenente vt cato / qui habet aliqualem titulum / vt dicto capitulo licet: Et sic collatio valet: licet executio parte tenente non vos cata non teneat / vt licitum approbetur et illicitum reprobe tur. supra eo. dilectus ia.

¶ Sed hec solutio est contra tex. di. capi. cum nostris. §. auditor

¶ Sol. ibi est subreptio / non tamen tanta que reddat rescriptum nullum quin posset procedi secundum formam iuris. et ibi no. Innocen. Nec. d. c. cum nostris et capitulo literas intelligitur reprobari collatio / sed potius executio facta parte tenente non vocata / vt rescriptum non sit nullum sed debeat procedi contra tenentem cum cause cognitione. C. si contra ius vel vtili. publi. prefcriptione et. xxv. q. secunda prescriptione et capitulo si non cognitio. Unde illarescripta impetrata de quibus narratur dicto. c. litteras et cum nostris valuerunt.

¶ Sed contra infra de deci. capitu. dudum

¶ Sol. Illa loquitur vbi erat rescriptum impetratum in genere / non super certa specie et generalis clausula citius impeditur / ne per eam fiat descensus ad speciem: sed dictis capitu. est impetratio certi beneficii que non ita in peditur. supra de resc. pastoralis / et capit. significauit

¶ Item dices in beneficiis est quedam successio licet non hereditaria m Quia ille qui succedit non habet ius ex defuncti facto / sed potius ex noua collatione seu electione. Sed in hereditaria successione non potest agnosci hereditas nisi sciat ille qui succedet defuncto. C. de captiu. et postlimi. reuer l. nec nos preteriit. ff. de acquir. heredi. que hereditatem adiit / et l. heres institutus / ergo sic in proposito

¶ Sol. In successione hereditaria habet causam heres a defuncto. ff. de regul. iur. hereditas. Unde non debet verecundiam facere illi cui succedere vult qui vult contra iura esse in dubio sollicitus de hereditate illius quem ignorat mortuum argu. ff. de vulga. et pupil. sub l. ii. §. interdum. Sed hic nihil habet successor ex facto predecessoris / neex eius facto innititur. Concludo ergo impetrantem potiorem.

¶ Item additio hereditatis non recipit diem neque conditionem / saltem istam si vacat vel si est mortuus vel aliam. ff de regu. iur. actus. Secus est in collatione prebendem vt liquet ex precedentibus / et in contractu donationis. C. de dona. que sub mo. l. i. et per totum: concludo ergo impetrantem potiorem. Nam licet ex donatione sine trditione regulariter non transferatur dominium ff. de acquir. re. domi. traditio in princ. C. de pactis. l. traditionibus et de rei vendica. quotiens / licet fallat quandoque. C. de sacro sanc. eccle. vt inter. supra de consue. ex literis. Ex collatione tamen beneficii ius acquiritur in re absque traditione infra eo. quorundam et infra. de conces. preben. quoniam. §. sane. Ur de cum veritas facti narrati declaret hanc prebendam esse istius / debet ipsa ad impetrantem declarari spectare noquibit ne videatur factum proprium impugnare quod non licet / etiam si non sit beneficium cum nemini liceat suam turpitudinem allegare / cum ex eo quod debet pati incomodum / non debeat sustinere commodum. ff. de adop. post mortem. C. de seruo pigno. dato si creditoribus. C. de reuo. dona. cum profitearis. ff. de serui. rustic. predio. per fundum. ff. de nego. gestis sine hereditate.

¶ Sed contra quis venit contra factum suum. C. de agricol. et censi. quam admodum libr. xi. C. de liber. causa l. prima. C. de murileg. lib. xi. l. murileguli

¶ Sol. refert / aut factum est tale quod in se potest valere. et sic tenet quod sit. Sed si est prohibitum a iure / tunc non tenet: non propter factum facientis / sed propter inhibitionem iuris.

¶ Item contra. C. si aduer. rem iudica l. si cum pater. C. node statu defunc. quod est constitutum. Sol. ibi non improbat veniens contra factum suum ex suo facto malo: sed ex iure priuilegiato / vt in d. lege si cum pater: vel ex nouo iu re acquisito / vt d. l. quod est constitutum

¶ Item argu. contra infra de reb. eccle. non alienand. si quis presbyterorum. Scl. prelatus non agit nomine suo sed nomine alieno: sicut facit procurator / non dominus infra de donatio. capitu. ii. supra de dila. litere

¶ Et ob hoc male agens / alienando de quo non habet maudatum potest agere de reuocando de quo habet mandatum argu. ff de procura l. qui duos / et l. sequen. eius beneficii collati absenti non libere.

¶ Sed nunquid est affectum et Dic quod sic vt saltem deliberatio quam habet absens iste an acceptare velit / nec ne non auferatur eidem. Nec est precipitandus n iste absens si deliberare velit / vt infra sequitur arg. ff. de suc. edicto lege prima. §. sane. Et si enim hoc casu factum pendens simile. ff. si cert. peta. proinde. ff. de manu. l. ii. ff. de testamen milita. si miles. §. Titio / et hoc casu subintelligitur si volet. argumen. ff. de lega i si ita legatum. §. illi i si volet assignet.

¶ Et sic terminus dari ad acceptandum / ne episcopus frusfretur iure suo argumen. supra hoc libro de elect. si compromissarius primo responso. Sic datur terminus ad optandum argumen. ff. de optio. lega. mancipiorum. Et optione semel facta variare non licet ff. de optio. lega l. apud aufidium. ff. de lega. primo / serui electione. Secus tamen si acceptanti non imputaretur / vt ff. de optio. lega. lege secunda

¶ Et vt plene liqueat iste articulus distingue / aut est optio seu electio data in contractibus / et tunc variare licet ff de verbo. obliga. eum qui certarum in fine. ff. de actio. emp. si sterilis. §. finali. Aut in beneficiis seu vltimis volunta tibus et hoc dupliciter. Aut tenuit electio et tunc non potest variare. ff. de legatis primo. serui electione / et dicta li apud. Aut non renuit / et hoc dupliciter. Aut eam fecit opetant iure proprio / et tunc iterato potest optare. ff. de optio. lega. l. secunda. §. finali / et l. sequen. et sequen. ad instar iudicis ordinarii qui potest interato cognoscere / cum eius sententiest nulla. C. de accusa. si accusatoribus et l. absentem infra hoc libro de conces. prebend. ne captande secundo fso. Aut in re alieno et tunc iterare non potest. supra hoc libro de elec. si conpromissarius. §. primo ad instar iudicis delegati. C. quo. et quando l. si vt proponis: potest etiam terminus assignariadaccusandum. C. de inge. et manumissis diffamari infra de ad cu. licet assensu vt dicta l. mancipiorum. Sed contra. supra hoc libro de elec. quam sit dic vt ibi not. Ioannes Monachi Cardinalis.

CVm qui beneficiuma hec de cre. habet duo dicta Primum est quando est peccatum in facto et in modo. Secundum vbi est peccatum solum in modo obtinebat.

¶ Sic vidi in duobus electis / quorum vnus lite pendem te se fecit per litteras falsas in episco pum consecrari. Et hoc declrato beneficia sua fuerunt collata ac si canonice fuisset consecratus. supra de elec. cum in cuncis. § cum vero.

¶ Et ratio statim subiicitur / que habetur ff. quod vi aut clam l. nam et Seruius violenti.

¶ Et est violentum cuius principium est ab extra progressus / Merito procedit diminuendo: sed in motu natur. li econtra qui fortior est in fine

¶ Et ideo a violentiis abstineamus / naturalia prosequentes presertim propter illud Boetii: Inserta est hominibus naturaliter veri / alias vis bonique cupiditas: hoc est deside rium. Licet ad falsa error sepius adducat formidine: iuxta illud

¶ Oderuntcpeccare malid formidine pene. supra de vita et honesta. cler. vt clericorum. ii. eso. supra hoc libro de offi. ordi. Si canonici in fine ad ea.

¶ Nota ius competere in re / et ad remen supra eo. licet i. Neso. infra hoc libro de conce. preben. c. vltimo. §. sane et supra eo. si postquam Ioannes Mona. Card.

Is cui, Hec decretalitolit a opinionem positam. supra eo. cum olim in fine per Inno. non potest contrarium notabat Inno. in d. c. motus ista retione / quia hoc casu non fiebat gratia prouiso: sed prouidenti. Nec prouisus secundum eum poterat dici hoc casuambitiosus / cum ad sui instantiam nihil fuerit obtentum. supra eo. quamuis 1. Pet Clemens. iiii. cuius rescriptum videmandauit contra. d. opinionem. Nolebat tamen eum cum erat prouisum per formam hanc dimittere beneficium. Sed hodie non valet talis prouisio per hanc litteram / et supra hoc lib de elec. si compromissarius. §. i. et per d. §. et. supra de elec. cum in cun¬ ctis. §. fi. et. supra hoc lib. de elec. quanquam / dico illum qui prima peccauit prouidendo contra hanc constitutionem / illo purgato non posse sterato prouidere: secus si esset tantum pecotum in forma. Et ratio diuersitatis non d. c. quamque ar. ff. de conditio. et demo. hec conditio et no. Inno infra de re indi. c. i. Nam non est idoneus beneficiatus. supra eo. super inordinata cum in iure communi beneficiatus non mandetur bneficiari. supra eo. qui in tantum infra eo. c. si motu. §. i. Nec ratio Inno. valet. Nam quanto quis plus recedit a primo / tanto minoris est virtutis. Et in de est quod potestas omnis delegata / minor est seipsa non delegata. supra eo. dudum. §. nos igitur. Si ergo non tenet prousio quam mihi facit papa tacenti de beneficio / multo forti us in casu ista

¶ Item genus leuius patitur debilitationem seu annihili tionem quam species. supra de res. significauit: quia genera ciuil. ter sunt intelligenda ff. de serui. si cui. ff. ad ex hib. l. pe. vt de hec verba prouideat persone idonee debent intelligi fecundum ius communc vt beneficiatus non beneficietur n supra de rescrip. ad aures et c. postulasti et. c. si proponente et d. decre. simitu quae distinguit dimittat) in hoc est differentia in hac forma et in illa quam pro ine impetro. Quia si impetro et post impetrationem dimitto / non sufficit non supra de elec. dudum. ii. §. nos igium Sed in casu isto secus. Nam nihil actualiter habetur / secpotentialiter per rescriptum hic obrentum / et ideo hoc satis est quod hoc casu sit habilis persona quando potentia excitatur ad ad tum beneficia Nota qualiter hoc verbum interpretatur quia de vnico beneficio quod non sit curatum ar. supra eo. cum in illis: et ibi nota. restringi Nota pluralis locutio sic et intelligenda vt sit salua non vaga infra eo. non potest. §. i.

¶ Et est ratio singula officia sunt singulis committenda infra eo. cum singula et ratio redditur. supra de cler. non resid. quod nonnulli. C. de assesso. nemo in prin. Io. Mo. Car.

SI beneficia, Hec decretalia iuste ignorantie prouidet. Et primo circa hic expresse statuit. Secundo. §. eundem statutum ad gradus posteriores extendit conferuntur per Papam et nihilominus per alium iusta ignorantia excusante / vt infra sequitur reseruantur vt sepe fit de beneficiis. que habent illi quibus prouidetur per sedem apostolicam / presertim si sunt absentes quando eis prouidetur ignorantibus verisimiliter dimissa iuris necessitate: vt credebant non propria voluntate / nisi quatenus opinantur ex iuris necest tate c quod non compatitur primum cum secundo obtineri: idem crederem nisi primum et secundum possent sed compati: sed malebat habere secundum quam primum: vnde frustratus potest primum recuperare quia primum non videtur propria voluntate dimisisse: sed potius ex sequela facti prioris. ff qua. minor. l. iii. § primo et secundo ignorantia que presumitur vbi scientia non probatur infra hoc lib. de regul. iur. ignorantiacoifficultate Nota ergo illum beneficium iuris habere quicontra illud non committit. ff. solu. matri. si ab hostibus § primo infra hoc lib. de hereti. c. vt commissi in fine reuertanturarg. de in of. testa l. nihil. §. eum l. fina. ff. de hered. insti. vbi voluntas secunda circunuenta prime non preiudicat calios. Et est ratio vt damnum quod ab vna radicen prouenit omnino purgetur argumen. C. de duo. reis. l. vlti. Ioan. Mona. Cardi.

NOn potest. Hec decretalis habet tiadicta. Ecce primum subticuit Et est ratio quia facilius dispensatur vbi pauca sunt beneficia / quam vbi muta / quorum multitudo est canonibus inimicat supra eo quia in tantum. supra de elec. dudum. ii circa finem primis Et est ratio quia duo bus obtentis est impleta gratia arg. ff. de verbo. signific l. boues. § hoc sermone. ff. de verb. oblig. Eum qui calendis.

¶ Sed quero ille cui est commissum secundum predictam formam dispensat cum vno qui tempore illo habebat iam beneficium curatum an possit. Et videtur quod non propter fomam rescripti que respicit futura: dic contra supra de resimandatum.

¶ Et est ratio nullus potest recipere duo beneficia curata / nec insimul retinere etiam si sibi canonicec conferantu iure communi cum effectu. supra eo. de d multa. Et verba cum effectu sunt intelligenda infra de cler. non residen. c. relatum: et ff. ne quis eum qui in ius voca l. fi. §. docere. Et sic iste non videtur habere beneficium primo habitum quo ad intentum ex effectu dispensantis et dispensationis sed iure communi hec etiam declaro.

¶ Aut copulata accipiuntur simpliciter / vt Sortes et Pla¬ to currunt: et tunc sequitur quelibet pars copulati. ff. de verbo. obliga. inter stipulantem. § 1i. Aut accipiuntur respectu conditionis / et tunc non est satis alterum existere. sed oportet vtrunque impleri. ff. de verbo. obliga. si quis itatipulatus. Ergo hec conditio si canonice conferantur / non erit impleta per impletionem vnius de copulatis nisi et aliud impleatur arg. C. ad silleia. cum sillanianum. ff de rebus dub l. si is qui ducenta. §. vtrum in fine. ff. de conditio. inde bi l. si heredi. et sic nec habere efficaciter tempore dispensationis.

¶ Item quia dispensatio que fit cum illo qui nulum habet beneficium: dat occasionem et materiam maioris ambitionis id est ad duo boneficia curata quam si dispensetur cum illo qui habet iam vnum / quia non anhelat nec datur materia ambitionis nisi ad vnum tantum / et hec deductio tollitur ex d. cap. mandatum. Magis ergo videtur istapermitti ex intentione presumpta gratiam concedentis argu. ff. de regul. iur. quotiens nihil. xiii. distin. cap. i. supra de transia. ca. licet / arg. ff. de conditio. et demon l. si iam facta et. C. de institutio. sub conditio. fac l. si quis dispensatum

¶ Et ratio statim subiicitur / ne videatur gratia obtenta super secundo subreptitia propter taciturnitatem si fieret primi beneficii de quo oportet fieri mentionem infra. eo. si motu. § secus / non enim tollitur per hanc gratiam / concilium ganerale de multa. supra eo. de quo non est facta specialis mentio arg. infra de cape. mo. ex parte / vnde ista clausula non obstante ad certum finem posita / alium finem operari non potest. ff. de adimen. lega. legata inutiliter. Io. Mo. Cardi

SI apostolicae. Hec decretalis est habita. u eo. Si eum: quia adiectio hic facta non facit diuersitatem in iure: et que ibdixi hic repete. Possunt tamen multe differe rie hinc et inde assignari quo ad factum vain catura supra hoc. lib. de resc. duobus i. Nrso. qua contrario sensu. Io. Mo. Card.

Si motu proprio. Hec decre. habet vidicta. Ecce primum beneficium. Quid si beneficia / recedo ab hoc casu / et teneo regulam infra. eod. ii. respon. positam: et si alias intelligeretur palliari possenmultitudo beneficiorum / per hoc verbum motu proprio: quia exponitur infra eo. in fine obtinere supra de res. ad aures / et capostulasti / et ca. si proponente. Ioan. Mona. Cardo

bisribs. Hec decretalie nateriam precedentis. prosequitur / in qua et c. proximo datur intellectus seu exemplificatioregule et sue instantie posite. supra eoquamuisdecendium. a

¶ Iste terminus est prefitus vt voluit presidens ius condens arff. de postul. l. prima. §. nuntium: alias terminus non prefigitur a iure / suapresidente arbitrio suo / non condendo ius. supra eo. si tibi. § primo / et ibi notatur existit ar. de lega. iii. in minimis referendam /

¶ Quid si ille ad quem spectat collatio conferat bene ficit. minoris valoris / dic aliud spectare ad impetrantem / ex que gratia erat sibi nota si minus elegit infra hoc lib. de regul. iur. damnum. Si vero esset ignota secus argu. hic a contrario sensu / ne iusta ignoranti a ipsum grauet. supra eo. si baneficia de uoluatur supra eo. titulo si tibi in fine. Ioannes Monach Cardinalis.

CVm in ecclesia tua. Hic datur instantia ad regulam / qua cauetur impetranti dari primum beneficium vacans supra eo. si clericus / et ca. si postquam. supra de offi. delega. ex parte i. Similem sententiam in tali facto / quidam ex pectabat proximo vacaturam a autoritate apostolica in ecclesia xantonem. in qua spectat collatio prebendarum ad capitulum / et in qua est consuetudo quod canonicus electus in episcopum potest conferre prebendam suam / et executor apostolicus contulit episcopo consecrato: et episcopus contulit sententiam episcopalem potiorem arg. hic / et. ff. de contrahen. emp. fistulas. §. frumenta. C. de fer. omnes iudices in fine. infra hoc libro de rerum permutatione capi. primo dero gari cum melius sit gratiam impetrantis differri / quam episcopum defraudari / vt hic et. d. l. omnes. Ioan. Mo. Car.

SI tibi concesso Hec decre. et iam est. supra hoc libro de res. si propter / ponit quatidem thema licet ad diuersas comclusiones et hec decre. interpretat concilium generale. supra eo. de multa debitis) idem si propter alias necessitates.

¶ Nam non est inconueniens / quod quis habeat beneficium et alter fructus eiusdem beneficii. saltem ad tempus infra vt eccle. benefi. c. vno in fine ar. ff de vsur. l. iii §. ne tamen vacare.

¶ Et est ratio quia hoc secundum a non recipio plene: licet be neficium habeam cum non gaudeam defructibus illo anneUnde et si res mihi data sit: propter hoc vacua possessio non est mihi tradita. ff de vsur l. si stipulatus 1. 8m. Et sic non videor ad plenum recepisse ar. ff. commoda l. iii. ii. vP.¬

¶ Ex quibus liquet quod si papa mihi concessit canonicatur et praebendam certe ecclesie: et voluerit vacare beneficium ips iure quod antea habebam postquam essem adeptus pacificam possesionem dictorum canonicatus et praebende: quod non vacet primum beneficium si exinde non possunt percipere fructus vt hoc. c. arff. de actio. emp. l. tenetur. § sed si vas. Nam venditum simpliciter debet esse integrum / et sic vacuum ab omnibus. ff. de actio. empt l. ii. §. vacua et l. sequem. i. P. et l. in venditione

¶ Item ingensest commodum possessionis d ff de rei vendica. is et infra eo. si a sede. Et ideo possessor habens controuersiam sufre possessa consetur non possessor quo ad multa. C. de acqui.¬ do. nemo. Attamen iste gaudet de fructibus. ff. de rei vendica. non vtique licet quandoque subiaceant restitutioni.

¶ Item possessio accipitur pro re possessa. C. communia vtrius que iudi. possessionum. C. de acquir. po. cum nemo et l. vitia a re possessa dominium recipit originem. ff. de acquir. po. l. ii.

¶ Possessio etiam accipitur pro actu possidendi: vnde possessio est vsus. ff. de verbo. signifi. quaestio. C. de acqui. po. l. licet. Nam cum possessio sit nomen verbale / est equiuocum vt sit rei possesse passio et possidentis actio / quibus casibus possessio non debet esse sterilis sed fertilis vt possessor fructus comprehendat. Nam cum hoc habeat certis casibus non pacificam: vt d. l. vtique / multomagis habebit pacificam

¶ Item beneficium dicit mihi quoddam vniuersale pro quo agitur iudicio vniuersali: in quo pinguius veniunt fructus que in iudicio singulari non supra de libel. obla. c. primo de iurepatro. cum dilectus in fi. et ff. de vsur. videamus. §. si actionem et hoc apparet infra vt eccle. bene. sine di. confer. in rubro et in nigro¬

¶ Sed quero iste moritur sic tenens duo beneficia spectam tia ad collationem eiusdem ad cuius collationem sunt duo vel vnus expectantes. Quero quis istorum habebit primum / et quis secundum. Et certum est quod ambo simul vacant: quia per mor tem eiusdem et sic non est prius vel posterius quantum ad tenentem.

¶ Et dic i si estvnus expectans tene. supra eo. si pluri bus: si sunt duo aut disparis auctoritatis / et tunc ille qui est potioris erit potior. supra eo hi qui et infra. eo. si a sede apostolicaSivero sunt paris auctoritatis qui est prior tempore potioest iure. supra hoc lib. de res. tibi. C. qui po. in pigno. habe. l. ii. 5. iiii.

¶ Uidetur contra / quia vbi sunt duo apostolici non proprio motu / minus debetur impetranti. supra eo. si pluribus. §. i. Et sic secundus erit melioris conditionis: vbi illa duo vacat tia sunt inequalia¬

¶ Nec obstant contraria / quia non est paritas iuris vtrobique vt d. c. si pluribus

¶ Sed responde illa est introducta in fauorem ordinarii: sed hoc est verissimile quod vincens in tempore / omnibus paribus vincat in iure nec fauor ordinarii extendi debet ad alium. ff. de lega. ii. cum patronus ar. ff. qui po. in pigno. halege claudius

¶ Item quero nunquid iste tenebitur promoueri infra annum ar. quod sic. supra hoc lib. de electio. licet canon: et. c. commissa §. annus.

¶ Contra dic / cum primum reputari non debeat vacans vt hic / et sic non dicitur secundum adeptus vsquequaque. nec possessionem eiusdem integre. Et adhoc est ar. supra de elec. cum in cunctis. §. cum vero

¶ Item beneficium est beniuola actio gaudium capientibus tubuens vt in constitutionibus frederici quib. ex cau. feu. amit. §. fi i. q. iii. si quis obiecerit: vnde beneficium bene actufaciens aliter non est beneficiatus re sed spe. if.

¶ Item sunt paria non habere rectorem et hahere inutilem. ff. quod cuiusque vniuer l. i. §. et quidem. supra de transla. prela. c. inter. Ioan. Mona. Cardinalis.

QVi de non sacerdotaliHec decretalis habet tria decta. Et ratio illorum reddit tur in fine / et in istis tribus dictis instantia ad regulam que datur infra hoc lib. de regul. iur. quod ob gratiam. Sed hoc facit forma mandati que diligenter est obseruanda 1 co. in fine. supra de res. cum dilecta. iff. mandati diligenter. ff. doacquir. heredi l. si quis mihibona. §. pater filio prouideri.

¶ Quid si est mandatum prouideri simpliciter de prebenda / nunquid poterit prouideri de dimidia: dic quod sic c ar. hic et infra. eo. ei cui. Nam omnis prebenda ex quo diuisa est in tegra est: quia pars a toto separata iam non est pars sed totum / licet prebenda dicatur dimidia respectu perceptionis alterius qui habet integram et sic sententiaui

¶ Item impetrando simpliciter debetur primum. supra eo siclericus et c. si postquam. Et si duo simul vacarent minus deberetur. supra eo. si pluribus. § primo arg. ff. de verb. signifi lo. cus: sed concordat. d. lex arg. ff. de lega i. quod in rerum. ff. de iure doti l. cum post. §. gener. Io. Mo. Card.

LIcet episcopus, hec decreta. interpretatur concilium genera le. supra eo. de multa: vtillud teneat quantum ad collationem faciendam / non tamen quantum. ad inductionem in possessionem parte non vocata pacificam Et de fructibus gaudentem. supra eo. si tibi concesso ius forsam per priuilegium vel habet perceptionem fact iure non reprobati. Nam quandoque verba ad factum / quandoque ad ius referuntur. vt ff. de iure dot l. si vsusfructus in fine. et. ff. de euictio. vad ce inducere C. si per vi vel alio mo. l. fina infra de si. querelam. in fi. nisi primo collationem fecisset / episcopus vocatis parte bus: et cum cause cognitione quia tunc non est necessaris cause cognitio in danda possessione: quia tunc datio possessionis: est executio prius faere collationis cum cause cognitione

¶ Et si iste conferens sit executor datus a papanon est vis si dicat papa executori: conferas solum / seu adiiciat et in possessionem inducas. Quia executor semper possessic. nem dare potest sicut consecutiuum ad mandatum conferendi ar. supra de offi. de leg. significasti corporalem..

¶ Quid si fiat collatio in genere vt faciunt sepe executores. dicendo conferimus tibi beneficium si vacat in tali ecclesia an teneat talis collatio non supra eodem si tibi absenti. Io. an. Mona. Cardinalis

EI cui. Penus uin vno de indiuiduis non potest expleri commode: in alio expletur no. supra eo. cum in ecclesia debebit.

¶ Contra. supra hoc lib. de resc. si eo tempore¬

¶ Sol. Hic fauorabilior forma quam ibi. Item ibi exprimebatur tam de beneficio cum cura quod est sacerdotale / vt in pluribus quam de beneficio sine cura. Sed hic mandabatur in genere quo casu genus est ciuiliter interpretandum. ff. de serui. si cui. Ita in contrario est satis / quod gratia habeat effectum in altera saltem parte disiuncte. Sed hic aliter interpretando tota gratia periret. Ioan. Mo. Cardi.

Si Pauper. aHic videtir infiantia ad regulam infra hoc libro de regul. iur. factum legitime et dic vt ibi infra. not. tenetur. 3.

¶ Sed quid si sit prouisum alicui in gratia speciali. supra eo. si cle. ricus et post gratiam factam obtnuit aliud beneficium nunquid expirat gratia: hic est arg. quod sic.

¶ Dic contra quia hec forma prouidet. necessitati pauperum et est qua si iusticia.

¶ Nam si sumclericus et volo remanere in clero debeo beneficiari in vico de quo sum. C. de epi. et cler. in ecclesiis et ideo ibi est quasi iuris executio prouisione. facta isti impetranti antequam ipsa sortiatur effectum ipsa euane. scit per adeptionem beneficii vt hic et ar infra eo. si episcopus

¶ Nec mirum quia iusticia beneficiatum non beneficiat. supra eo. quia in tantum. supra de cler. non residen. quia nonnulli.

¶ Et hoc intelligo vbi adeptum posset se compati cum gratiprius facta. Sed si adeptum non posset se compati cum prima gretia si haberet effectum vt pote quia esset contra concilium genera le. supra eo. de multa dico vtrobique primam gratiam extinctam.

¶ Nam habendo primam gratiam cum effectu per adeptionem secundi beneficii prima gratia tolleretur ergo magis ius ad rem tolleretur: cum leuius tollatur ius ad remquam in re et spes quam res infra eo. is cui et. c. sequen infra hoc libro de conce. praebend. quoniam. §. sane contra non supra de res. in nostra. Ioan. Mona. Cardina.

SI a sede hec decretalis in dbio casu posita decidit quid agendum et habet duo dicta Ecce primum cpossidentis Ingens enim est commodum ponsessionis insti. de interdic. § retinam de / primo et secundo vso. C. de reivendica. res alienas infra vt eccle. be. ne. c. vno circa prin. Et sic non presumitur pro autoritate vbi alia pars habet possessionem.

¶ Sed si nentra pars haberet omnibus paribus pro axtoritate amplior est prelatio facienda vt infra versi. proxim. et facit de maior. et obed. per tuas. supra hoc libro de re. duobus. Ioannes Mo. Cardi.

CVm singula. hec dec abnis. ambitioni monahorum et eam multiplicibus penis castigat. Et tota hec decreta. lis est edictum prohibitorium paniens agentes contra illud personis. lxxxix. di. singula. xvi. q. i presbyteros. supra eo quia in tantum supra de cler. non resid. quia nonul. l C. de assessor. nemo pre cete¬ ris. Et ideo eis claustrum debet esse carcer infra. de sentenexcommunica. vt fame prioratibus etiam non curatis / et verbum animarum quod est infra referri debet ad immediatum ar. ff. de postul. l. i. §. deinde: et hoc ostendit exaggregatio serquens dictum verbum animarum quo ad ecclesias refertu et quod habetur. supra eo de multa et supra de elec. dudum. ii. Ad euidentiam pleniorem statuitur in monachis et alis religiosi: quorum ambitio est improbior c cum regule inseruiant stictiori annexi. Et tunc non reputantur duo beneficia sed vnum. supra eo. super eo. et. c. extirpande. §. quivero et. supra de etaet qualita eam te teneatur) quatenus de facto possidebat vt magis hoc verbum respiciat factum quam ius Niure est priuatus vt hic et supra eodem de multa

¶ Et sepe verba referuntur ad solum factum infra de spon. c.. supra de elec. ecclesia ii. et sic hec litera concordat. supra eo. lice. episcopus vt collatio possit fieri primi beneficii: sed cum tenente cincause cognitione datur. Et cum causam tenendi non habidimittere compellitur. quod si non fecerit que sit pena infra statim sequitur repellatur. Simile. supra eo. de multateneantur simile. supra eo. referente. Sed hec optio dicto capitulo rese uata / non habet locum post dictum concilium de multa sicut nec hic deinceps habebit monasteriis infra de religio. domi. cavltimo. in fine dependet Et tunc non sunt duo monasterised vnum. supra eo. super eo canonice Monachus de licentia solius abbatis potest dimittere monasterium: dummodo ad aliud artius se transferat infra de regul. et trans. ad religio licet. xix. q. iii. statuimus. Et est ratio: quia ei solifacit obediin. tiam. xii. q. i. non dicatis. Si autem esset paris religionis. tunc episcopus potest dispensare ex causa infra de regul. et transc. ad religio. significatum.

¶ Sed an hoc casu sit necessarius consensus conuentus si traseat ad parem religionem: videtur quod non supra hoc lib. de elec. religiosus ii. Po. et ibi not. Sed illa loquitur in casu alio: in quo transit ad maius: vt fiat pater qui erat filius / quo casufacilius translatio admitti debet: vnde isto casu dic necessarium consensum conuentus et sic not. supra de renum. post tranlationem ar. lxxxviii. d. c. ii. et. d. c. statuimus. Et quod o sensus epichic sit necessarius est ar. xvi. q. i. qui pure / quod est tenendum. vt non ordinetur sine licentia primi episcopi / nisi tunc fuerit mona chus alterius monasterii altioris alterius episcopi. Et dicit Inno. n quod nullus abbas debet dare licentiam mon cho intrandi religionem artiorem: nisi primo eam inueniat et paratus siteam recipere. Et si aliter recedit fugitiuns est apostata / cum non sit in alicuius obedientia Abbas tamen posset dare monacho suo licentiam: vt sub sua obedietia iret querendo locum religiosum artiorem: hoc tamen noconsulit Inno. nisi hoc faciat abbas vt euitet maius mali¬

¶ Si vero. vellet transire ad religionem latiorem: hoc pertest qu solus papa: cum hoc sit dispensare contra iura. Et ir lus papa est supra iura infra de conce. praeben. proposuit priuari: vt in eo puniantur in quo deliquerunt. supra hoc lib. de tempo. ordi. nullus in fine. Io. Mo. Cardi.

CVm in ecclesiis. Caum pateri commode hoc possumus quod commode a possumus. ff. d. verbo. significa. nepos. supra de elec. quod sicut. §. si autem ext hoc lib. ne sede vacan. cap. i. cconiuetudo

¶ Et sic consuetudo babet locum in electionibus: de iure tamen est quod canonici sunt vocandi qui sunt in proui cia c supra de elec. coram instantibus Nam possunt conti pti dimittere prosecutionem sui contemptus. supra de elec. et clesia. ii. § primo et sic electio non est nulla. ar. contra. ff. de seuitu. rustico. predio. per fundum

¶ Sol. Ibi loquitur quando aliquid est commune vt singulis: sed hic quando est commune vt vniueruns. Sed cum tam varie: dic congregatio eligit. xvi. q. vlti. c. vlti. verum quia actus sunt singularium: vt eligere / et audire diuinahoc lib. de senten. excommuni. c. si sententia. §. fi. Et ideo hoc quod est vniuersitatis competit singulis contra regulam ff. quod cuiusque vniuer. sicut / et sic nomine collegii faciunt infra eo. c. fi i. P. et vt pars collegii eligit / cui parti potest renunciare et factum capituli firmum manere: sed ibi quod agunt faciunt iure suo / et sic eorum factum est efficacius et ideo minus potest corrumpi argumen. ff. de ad mi. tutor l. quotiens. §. item si temporali. Ioan. Monachus Cardinalis.

PRaesenti, ¶ Hec decretalis et sequens specialibus reseruationibus sepefrustrantur effe ctu: et hec interpretatur seu declarat constitutionem Clementis. supra vo: licet ecclesiarum: in multis casibus

¶ Et habet hec decretalis quinque dicta. Ecce primum vicinis) hoc cxponitur infra. eo. § loca non existate vt quia locus originis sue erat in loco in quo se transtulit: et hec hic vocatur domus propria Ad idem si ibi haberet domicilium ex acquisitione. ff. admunicipa. libertus. § prescriptio legales pro quarum qua libet habentur. xx. miliaria passus. ff. si quis cautio l. prima statuto supra eo. in prin. moraretur Et sic origo sola / non facit vt sit locus dicte constitutioni Clementis: si tamen oreginarius gerit se vt curialis: et antea se gerebat: tunc de ipso est iudicandum: non sicut de originali: sed sicut de cuncriali arg. ff. ad rhaced l. iii. et. ff. ex quib. caus. maiores l. no vere.

¶ Sm contra / iste est originarus et curialis in curia. Ergo magis considerabit ratio originis quam acquisitionis vt d. § pscriptio. Sol. banen argust vbi dicta duo posset vterque simt et semel vt ibi. Sed hoc no potest nisi solus Papa propter quautate aditam origini / vt vuit hec constitutio. Item argu. procadit iure communi sed hic speciale: vt not.. supra eo capitu. ii. v. iii. Ioan. Mona. Cardi.

SI apostolica. Hec decreta. ara. tat decretalem Csementis. supra eo. licet que habet. duo dicta pertinet. Nunquid idem si fit in curia / dic quod sic: quia nedum constitutio Clementis est sublata: sed queuis alia vt infra sequitur vt constitutio concilii Lus. dunen. supra eodem statutum.

¶ Sed nunquid potest hoc fieri per vicarios: dic quod sic si agant in remotis committentes: et vicarii sint in eorum territoriis alias posset fieri fraus: quniam voluit euitare concilium Lugduden. supra eo. statutum. Sed dices illud esse sublatum vt hic dic sublatum quo ad hoc expressum: non quo ad aliud a ar. C. de appellatio. precipimus in fine

¶ Sed quomodo tollitur statutum: et modus adiectus in eo non tollitur. Dic: dicte decreta. licet / et statutum / sunt sublate quo ad hunc casum: non simpliciter et ideo non est mirum si modus non est sublatus: quia fraus fuit semper vitanda ante editionem dictorum iurium. Et ob hoc in hoc casu sublatis dictis iuribus non est mirum si antea vitandum remaneat intactum volumus vt conferri valeant in casu qui sequitur per eos ad quos pertinet ordinatio dictorum beneficiorum curatorum. Ioan. Mona. Cardi.

SI cui, Hec tota decretalis loquitur in gratinondum facta persone cui prouideba. tur / licet sit gratia facta persone que potest ( prouidere.

¶ Et habet duo dicta / quorum primum est fauorabilius. Secunda ratio redditur in texti arg. ff. de edil. edic. cum mancipium / vbi mando mancipium mihi emi in genere: scientia ementis inspicitur: vbi mand. in specie scientia mandantis. Sic gratiam hic factam ingunere mensurabo ex persona donatarii / an expiret an non: sed gratiam in specie factam ex persona donantis vt morte eius reintegra expiret / non sic in primo casu specialem Quia non est astrictus ad dandum isti vel illi: sed potest eam diriuare in personam quam vult expirat) arg. contra. ff. de manu. vindic. l. iiii

¶ Sol. ibi erat ministerium soli filio concessum argu. ff. eotitulo pater ex prouincia. Sed hic erat gratia cum minisi rio quod poterat excitari ad actum absque expiratione post mortem mandantis. Secus in alio casu argu. ff. de acquir. hered. si per epistolam.

¶ Uel dic quod ibi agebatur de manumissione certi serulet sic concordat cum versi. sequenti expirat contra. supra hoc libro de offi. de leg. si super gratiam dic vt ibi. Ioannes Monach. Cardinalis

SI episcopus. Hec decreralis prouidet ordinatis a non suis episcopis vt sciatur contra quem isti ordinati procelere habeant secundum formam. supra eodem cum secundum. Et sunt tria dicta / Primum. quando mandatum est in genere. Secundum quando mandatum est de certis personis. Tertium quando datur licentia a diocesanis / vt valeant a quo voluerint episcopo ad sacros ordines promoueri [in cuipa.

¶ Et est ratio / quia in genere committendo non videtur indebitum seu illicitum commisisse. ff. de conditio. in debi. si procurator. supra hoc libro de elect. si compromissarius § primo. Et iste indebitum fecit qui clericum sine titulo ordmauit supra eodem non siceat / et capitulo episcopus: et bene premisit de sacris ordinibus / quia tunc tenetur pena infra scripta: et alias cancellaria non dat literas contra ordinantem vel presentantem supra eodem um secundum apostolum

¶ Sed quid si iste commissarius daret tonsuram vel minores ordines ex commissione generali: videtur quod ista non debeat vsurpare / quia committendo simpliciter vide tur pontius committere iuris executionem: que gratiam: hoc est vt det beneficiatis ordines non aliis argu. hoc lib. supra de tempor. ordin. eos ad omnes. Idem si ad certos: cum sit eadem ratio / supra de eta. et qualita. accepinus. Ioan. Mona. Cardi.

QVamuis. Hff decretaluis dmos cami explicat in quibus specialis concessio prime derogat generali: licet de ea non faciat mentionem et qualiter hoc / st intelligendum not. in rub. de res. et. c. du dum. supra eo. nunc defunctis.Et sic gratia specialis superuenit anteque generalis. gratia excitaretur in eo de quo agitur ad actum.

¶ Si enim esset genus contractum ad speciem ante concessionem specialem: secus esset. supra de fil. presby. ex tua derogat not infra de regul. iur. generi. Io. Mo. Card

SI is cui. Hec decretalis habet tria dicta. Et surgit dubium ex quadan constitutione reuocatoria / quam fecit iste Papa cito post sui creationem: in qua reuocabantur gratie facte a fel. recorda. Nicolao et Celestino Romanis Ponti. etiam in quibus infesset quesitum ad rei¬

¶ Sed vbi erat quesitum ius in re / non fuit per dictam constitutionem sublatum: modo ponit in hac constitutione vbi ius in re et ad rem circa diuersa competebat vtrum vtrunque vel neutrum vel alterum tolleretur reuocatorie id est renocantis ius ad rem competens non in re. infra. capitulo proximo / et infra hoc libro de conces. prebend. quoniam. §. sane assecutus contra maius est dignitas quam prebenda. Et destructo maiori destruitur minus.

¶ Sol. maius et minus hic non habent ordinem necessita tis: quia potest esse canonicatus et prebenda sine dignicate.

¶ Item dicta constitutio reseruatoria conseruauit ins in re: licet sustulerit ius ad rem: et ideo per ipsam tolli non debet quod seruauit: sed secus est in casu conuerso vt sequtur in. §. non sic cum ius etc. Hec ratio est superficialis sed non necessaria fuit ista / vt est dictum: dicta constitutio reuocatoria noluit tollere ius in re sed seruare: licet volue rit ius ad rem extinguere

¶ Eum igitur hic dignitas canonico non prebendario conferrvaleat hoc casu sublato iure ad rem: tolleretur ius in re quia dicta constitutio reuocatoria voluit conseruare. Et fuit iustius vt propter ius in re: seruaretur ius ad rem / quam per extinctionem iuris ad rem tolleretur ius in re contra dicte constitutionis reuocatorie mentem. Et eadem est ratio § sequen. censendum supra. § proximo. Io. Mo. Card.

QVodam, Hec decre. expresse dicidit. quod decretum pape ligat ignoramtes vt hic / et supra eo. dudum. §. nos igitur reuocatoria de qua est dictum. supra eo. capximo / et quoniam posito facto hic elicit ex facto questionem et statim soluit ibi nos nen trum et cum eius scilicet beneficii non precesserit. Et sic collatio siue inuestituraprecedens dictam constitutionem reuocatoriam: tribuit ius in rem. infra hoc lib. de conces. preben. quoniam. § sane / et not. supra hoc libro / si tibi absenti. Ioan. Mona. Cardi.

MAndatum, Hec decre. habet tria dicta. Ecce primum vice. Sunt enim paria / quod capitulum faciat: seusingulares persone vice et autoritate conpituli infa hoc lib. de reg. iur. qui facit per alium obtineret) de costitutione vel statuto argu. infra hoc lib. ne sede vacan. cap. i. §. vbi extendit. Et est ratio / quia aliud est factum capituli / et singularium personarum. ff. quod cuiusque vniuer l. sicut. §. primo. Secus si esset clausula communiter vel diuisim / vt infra. § proximo. Ioan. Mona. Cardi.