Titulus 13

¶ Dicto de electis: qui quandoque per alium administrant et isti dicuntur vicarii: quia vices agunt aliorum. Ideo hic. subiicitur de officio vicarii. Ioan. Mona. Cardi.

ROmana. Hec decretalis harbet tria dicta: Primo statuit: secundo versicule cum non statut ponit rationem / lertio versic. ea tamen /

¶ Respeondet tacite questioni officialem

¶ Qui cum episcopo habet idema consistorium infra hoc lib. de appel. Romana primo. Pso. Ideo ex ercendo iurisdictionem episcopalem officiales in hoc subsunlimmediate archiepiscopis / vnde quo sententiis eorundem ad archiepiscopos appellatur / vt de cap. Romanat Et ideo archiepiscopi animaduertere possunt in eosdem: sicut in episcopos / verbi gratia: si non seruant priuilegia sedis apostolice. 1fa de priuileg. quanto / vel si sententiam proferant per pecuniam / et per gratiam vel per sordes infra hoc libro de senten. et re iud. cum eterni. §. si quis / vel si excommunicat sine scriptis infra hoc lib. quae sentem. cxcommunica. cum medicinalis et inaliis casibus infra hoc lib. de sentem. ex communica. Romana. §. e. et fi. et infra hoc lib. de pe. Romana.

¶ Si vero officialis episcopi possidet / vel facit aliquid tamquam priuatus: non habet archiepiscopus se intromittere plusquam de aliis subditis suffraganei sui infra hoc lio de for. compe. Romana. § nec etiam et. §. fi. Et ideo ad inueniendum hanc praemissam distinctionem subiicitur ex aliqua rationabili causa vt quia deliquit circa officium omissum / vt est superius declaratum causa) aliter non est ferenda excommunicationis sententia notatur infra hoc lib. de senten. excommunica. cum medicinalis vices) in iudicando / citando / vel administrando / vel vices officialatus quem consueuit officialis exercere comittendo vtpote quando aliquem ponit loco sui sicut hic habet consuetudo communis ipsis scilicet officialis gerunt ex conmissione episcopi / non officialis: videns enim episcopus officialem suum excomcatum vices suas aliis committit: sed hic casus non esset dubius iet quia tunc non gereret vicarius iste vices officialis sed episcopiEt idleo dic gerunt excommissione officialis facta antequam et set excommunicatus: secus si postea quia tunc non valeret iurisditionis commissio / nec processus vt dicit hic in fine.

¶ Sed pone officialis commisit et post commissionem est excommuncatus qualiter valet processus istius delegati / cum non habeat iurisdictionem: sed alienam exequatur ff. de offi. eius cui manda. est iurisdi l. prima. §. qui mandatum infra de offi. del. ga. sane. ii. Et intellige hoc verum si excommunicetur officialis reintegra / cum tunc officialis non haberet exercitium iurisdutionis infra de re iudic. ad probandum.

¶ Secus si litiscontestatio vel etiam citatio precessisset ex communicationem: quia tunc perpetuata fuisset iurisditiovnde potest delegatus vicarius / postea ipsam exercere areinfra de offi. delega. gratum et. c. licet et de offi. lega. c. vli.

¶ Sed queritur quid fiet de aliis causis / in quibus citatio non precessit: dic ad episcopum recurrendum: quando ipse non est ex communicatus

¶ Sed pone in casu conuerso puta / episcopus est excommunicatus / dic quod nullus cognoscit preter papam qui hoc / casu habet prouidere vt supra hoc libro de sup. neglig. prela. Romana. Nec distinguo hoc casu / aut fuerunt cause cept vel non / cum officialis personam episcopi representet / non secontra.

¶ Et quod dicitur idem consistorium est episcopi et officialis: pinguius tamen habet ius episcopus in iurisdictione quam officialis. Nam episcopus caput est et fons iurisdictionis / Officialis vero riuulus / qui a fonte procedit. Et ideo. fons plusquam riuulus / debet attendi ar. lxxxvi. di. c. ieiunium: vnde episcopus officialem / non econtra / mutare potest. et ideo principali deficiente: deficit et accessorium: non econtra. ff. de regul. iur. cum principale. supra de elec. qualiter 1fa de offi. delega. prudentiam. §. penulti. et vlti. propter hoc scilcet quod gerunt vices officialis / procedendo in causis sibi commissis ante excommunicationem vt est permissum ex communicationis maioris vel minoris / nisi aliter cum ipsis participen¬

¶ Sm si ab officiali reciperent comissionem isti vicarii / non proptehoc ligantur maiori: se minmori / nisi in crimine participent. criminoso vt statim subiicit infra de senten. excommunic. nuper / et. c. si concubine. xi. q. iii. quoniam multos ob id quod tantum vices eius gerunt qui sic construe: qui scilicet officialis non artatur districtione censure ecclesiastice pro eo) etc. sed propter aliam causam: ergo a contrario si esset excommunicatus / pro eo quod suum exercet officium. accipiens tunc causas ab eo scienter / tunc participaret in crimine damnato: et sic maiori ligaretur vt est premissum.

¶ Sed qualiter potest excommunicari pro eo quod suum exercet officium. Dic quod si archiepiscopus excommunicauit episcopum / et sic debet cessare officialis vt est dictum: et ipse officialis audit nihilominus causas / et monitus per archiepiscopum non abstinet: archiepiscopus potest ipsum excommunicare / quia de facto contra iura: suum officiu exercet / vel alia committit a in officio sibi commisso / vt dicttur est ea tamen causa.

¶ Expremissis videretur / quod vicarius no ligatus posset iurisdictionem sibi commissam per officalem exercere: sed hic respondetur quod non: sed hoc non est / quia sit excommunicatus vicarius: sed propter excommunicationem officialis que existens in committente / facit defectum in vicario cui committitur / et hic subiicit ipsi scilicet vicari officialium agant recipiendo vices ab officiali ctaliter) id est propter aliam causam /sur et non propter officialitatem quam exercet / vel dic taliter si cita tio non precessisset excommunicationem / vt est dictum eodem officiali de facto cum sint excommunicati / quia excommunicatus non habet exencitium iurisdictionis / nec per se / nec per alium / nec potest excommunicare nec iudicare / nec procurator constitui / nec constituere: nec alique actum legitimum exercere. xxiiii. q. i. audiuimus infra de reiudic. ad probandum infra de procur. consulti infra de probatio. post cessio¬. nen. supra de ordi. ab episcopo qui epi. re. c. ii. supra de elec. cum interR supra de eta. et qualita. cum bone. infra. de dolo et contuma. veritatis. §. vltimo. et infra de excep. prela. tanta vigorem quia officia lis excommunicatus non potuit alii committere cum effectu. i. q. vii. Daibertum. Ioan. Mona. Cardi.

Licet in officialem Cameracei. officialia lamouit a abbatem sancti Andree de castello Cameracen. diocesis. a regimine abbatie: fuit appellatum ad sedem metropolitanam: officialis sedis eiusdem / sen Itentiam amotionis confirmauit: a qua confirmatione fuit appellatum ad sedem apostolicam: Alexan. papa quartus sententias dictorum officialium infirmaui. et abbatem ad possessionem sui monasterii reduxit. Et erat ante hanc compilationem extrauagans que incipiebat du dum: de qua est sumpta ista / ex qua notatur que committur tur officialibus ex generali commissione eis facta / notatur etispecialem commissionem plus valere in singulis quam generalam in omnibus: licet sit argu. contra. ff de admi. tutor. si duo. C. de quadr. prescrip. l. ii. C. de praescrip. xxx. vel. xl. anno l. omnes Nam sunt multa que non transeunt in generali commissione: vt infra. cap. proximo. et. ff. de offi. eius cui manda. est iurisdi l. prima. primo respon. excessus

¶ Sed nunquid officialis inquiret de crimine vsurarum vel consimili / sine episcopi speciali commissione: et videtur quod non vt hic vbi statim subiicitur disiuncta / dic contra: et verbum seu / quod sequitur est ampliatiuum / et sic copulatiuum propter quod oportet vtramque partem esse veram. ff. de reb. dub. si is qui ducenta. §. vtrum ar. ff. de aur. et argem. lega l. si quis ita vel expositiuum precedentium: vt hic intellectus colligi. tur ex antiqua: vt supra eo. in casu not.

¶ Unde dic quod vicarius seu officialis / ex officio potest congnoscere de omnibus de quibus posset episcopus apartis instantiam: cum regulariter episcopi et officialis ider sit auditorium. supra hoc lib. de consuetu. cap. li. 1fra. de appella. Ro. mana. primo respon. et constat quod hoc potest episcopus. i1fra de offiordi. cap. primo. ergo et eius officialis vel vicarius

¶ Et quia officialis seu vicarius beneficium non potest conferre / sine speciali commissione infra. eo. cap. proximo. Ita nead instantiam partis: vel ex officio potest officialis beneficiatum ab administratione sine speciali commissione amouere. vt inde veniat cure priuatio vnde et datio autem. de deffeciuita §. non habente. col. iii. Ioan. Mo. Cardi.

CVm in generali., officialis seu vicarius episcopi generalis / non potet conferre beneficia nisi hoc specialiter eidem sit commissum. Et ad hoc hic due rationes adducuntur concessurus nota de hoc infra hoc lib. de regu. iur. in generali concessa ff. de donatio. filiussa. primo respon. nec in hoc casu est liberalitas in dando / licet sit liberalitas / in cui a dando arff. de lega. ii. vnum ex familia. §. primo. Ioan. Mo. Cardi.