Articulus 10

ART. X. An possit reddi commodior aliqua, aut expeditior ratio traductionis concupiscentiae, seu propensionis ad malum quam diximus esse tertiam partem peccati originalis.

QVi communem sententiam, de infeu, ctione animae a corpore ad peccandum disposito, spernunt & reiiciunt, illi ad quatuor classes seu ordines vocari & reduci possunt. Primo enim, Traduciarm, qui animarum creationem impugnant, frmissime asseverant se ex suae sententiae fundamentis posse reddere longe meliorem & tutiorem rationem traductionis peccati, quam nos, qui animarum creationem defendimus: hanc ceorum asse verationem (Deo adiuvante) falsam esse ostendam, Articulo ultimo huius disputationis.

2 Secundo, Pontificii Theologi, qui cum Bellarmino lib. S. de amissione gratiae, cap. IS damnant sententiam Lombardi, Henrici, Gregorii Arimin, & Iohannis Driedo, dicentium concupiscentiam esse adventitiam & positi¬ ram quandam qualitatem animae facultatibus superadditam: illi (inquam) qui hoc dogma reiiciunt, intrepide asserunt se nullo negotio posse reddere rationem, cur in anima infantis a Deo creata, sit concupiscentia seu propensio ad malum. Primo enim dicunt, hominem naturaliter constare ex carme & spiritu, & ideo partim cum bestiis, partim cum Angelis communicare naturam: & quidem ratione carnis & communionis cum bestiis, habere propensionem quandam ad bonum corporale & sensibile, in quod fertur per sensum & appetitum: ratione spiritus & commnnionis cum Angelis: habere propensionem ad bonum spirituale & intelligibilein quod fertur per intellectum & voluntatem. Ex his autem diversis vel contrariis propensionibus, in uno eodemque homine, naturaliter seu per necessariam consecutionem ex principiis essentialibus, existere volunt pugnam quandam inter sensum & rationem, & ex ea pugna ingentem bene agendi difficultatem, dum una propensio alteram impedit.

g Dicunt secundo, divinam providentiam, initio creationis, ut remedium adhiberet huic morbo seu languori naturae humanae, qui ex conditione principiorum essentialium oriebatur, addidisse homini donum quoddam insigne, iustitiam videlicet originalem, quam veluti aureo quodam fraeno appetitus sensitivus contineretur, & rationi subiiceretur.

A Dicunt tertio, primos parentes, & nos omnes in iis amisisse aureum illud fraenum originalis iustitiae, quo sensus rationi subiiciebaturs & aiunt, ex remotione doni istius supernaturalis, statim in nobis ortam esse pugnam inter partem superiorem & inferio. rem animae, h. e. inter sensum & rationem: remoto enim fraeno (inquiunt) quo continebatur appetitus ex se pronus ad concupisce dum contra ordinem rationis, per necessariam consecutionem in appetitu sensitivo sequitur propensio ad resistendum rectae rationi, & appetendum obiecta sensibus iucunda, quae lege prohibentur. Hi igitur volunt concupiscentiam seu propensionem ad malum in infantibus non contrahi ex coniunctione animae cum corporibus contagiosis, sed partim dimanare ex ipsa animae constitutione essentiali, qua constituitur ex parte sensitiva & parte rationalis partim ex carentia originalis qustitiae, quae partem sensitivam parti intellectidae subiiciebat.

P Haec doctrina merito reiicitur a nostris Theologis. Primo, quia est fundamentum absurdiastius. ddematis de concupiscentia in renatis, quod videlicet post baptismum non sit peccatum, secmorbus & languor quidam naturae. Secundo, quia falso asserit rebel¬ lionem appetitus sensitivi contra rationem & eius directionem esse naturalem: nam illi qui hoc asserunt, in Deum contumeliosi sunt, dicentes Deum illum sanctissimum, qui peccatum odit & execratur ipsi naturae humanae in prima creatione indidisse impetum tam rebellem & iniquum, videlicet propensionem ad peccandum, & turpia ac inhonesta obiecta appetendum. Tertio, quia fatente Bellarmino ipso, lib. S. de amissione gratiae) vitiosa illa concupiscentia, non solum est in appetitu sensitivo, qui rationi resistit, sed etiam in voluntate quae prona est ad concupiscendos honores, inanem gloriam, & alias vanitates: quaeram igitur ex Bellarmino, unde sit haec pronitas voluntatis ad obsequendum desiderus camis: Respondet cap. IS. eam prorenire ex remotione dons istius supernaturalis, quo Deus. hominem in prima creatione ornapit, sed haec tesponsio absurda, & ipsius doctrinae contraria est: nam lib. de gratia primi hominis cap. S. dicit, partem superiorem animae esse ex se & sua natura pronam & propensam ad bonum spirituale, & intelligibiles & per comsequens eam naturaliter resistere desideriis camis sublato igitur dono supernaturali, voluntas adhuc remanebit prona ad resistendum desideriis carnis, si modo nullo dono, naturali careat, (quod concedit ipse Bellarmt: ) ideoque nondum satisfactum est meae quaestioni, quam quaero undenam sit quod voluntas iam sit prona ad obsequendum desideriis carnis, & ad appetendum illa obiecta quae sensui iucunda sunt, & rationi displicent, cum prius contrario modo se habuerit, idque naturaliter. Hic haeret Bellarminus, & aeternum haerebit, donec nostram sententiam de concupiscentia in renatis amplexus fuerit.

O Bellarminus ad secundam rationem a nobis iam allatam respondens lib. de gratia primi hominis cap. y. Concupiscentia (inquit carmis fuit homini in primo statu naturalis, non quidem ut bonum aliquod nuturae, sed ut defectus & quasi morbus quidam naturae, ex materiae conditione consequens. Quare rectissime dicitur, concupiscentiam non esse ex Deo: odio, non amore dignam, malam, naturaeque contrariam, propter duas causas. Primum quia non. ex intentione authoris naturae, sed praeter eius intentionem, in homine eaxstitist set, si in puris naturalibus homo creatus fuisset. Deinde, quia Deus illam sustulerat, & ex ipsius hominis culpa locum in nobis habet.

V Haec doctrina Bellarmini nimis crassa & absurda est. Primo, quia dicit hanc rebellionem camis xontra spiritum ex naturae principiis dimanare, & tamen esse naturae contrariam: quod manifestam contradictio¬ nem implicat: non enim potest fieri ut aliquid ab ipsa natura profsuat, & tamen naturae contrarietur, nisi quis dicere velit, naturam esse sibi contrariam, & inimicam. Secundo, quia dicit hanc rebellionem ab ipsa natura dimanare, & tamen praeter Dei intentionem evenire, si enim ex intentione Dei ipsae rerum naturae existunt, procul dubio rerum pro- prietates, & ea omnia quae a natura rerum necessario dimanant, non praeter, sed secundum Dei intentionem eveniunt, is enim qui intendit naturam, intendit etiam ea quae naturam consequuntur. Tertio, quia quicunque producit naturam, producit ex consequente ea quae natura consequuntur: at Deus. producit naturam hominis, Ergo producit etiam rebellem hunc impetum, qui naturam eius consequitur. hoc autem absurdum: est: quia inde sequitur Deum producere aliquid suae naturae contrarium, natura, enim Dei sicut est ipsa bonitas, ita est ipsa propensio ad bonum, & proinde contrariatur propensioni ad malum. Quarto, quia dicere rebellionem carnis contra spiritum esse a natura, & tamen non esse a Deo, qui fons est & causa naturae, manifestam contradictionem implicat. Quinto, donum illud supernaturale iustitige, ex sententia sollarmini, non sustulit naturalem propensionem appetitus sensitivi ad concupiscendum contra ordinem rationiss sic enim ipsam naturam appetitus sensitivi evertisset: sed tantum eum cohibuit ne actu resisteret rationi, & aliquid appeteret contra rationis directionem: Ergo Adamus in statu integritatis habuit in appetitu suo propensionem ad malum, quamvis nondum expertus esset actus & exercitia istius propensionis, & per consequens originali peccato inquinatus fuit, quid enim aliud est peccatum originale, quam propensio ad malum: