Articulus 15

ART. XV. Quomodo solvendum sit illud argumentum Remonstrantium: Quod unusquisque tenetur credere, illud est verum, &c.

9 Emonstrantes in Colloquio HagiensiR & in defensione sententiae suae, ex hibita Ord. Gener. D. Delegatis ad Synodum Dordrechtanam, hoc argumento demonstrare conantur universalitatem mortis & meriti Christi.

Quod omnes & singuli tenentur credere, illud est verum.

At omnes, etiam reprobi, tenentur credere Christum pro iis esse mortuum: Ergo verum est Christum pro illis esse mortuum: Ad hoc argumentum tribus: modis respondere solent Theologi Contra. Remonstrantes: primo, negando maiorem secundo, distinguendo minorem, tertio, simpliciter negando minorem. Primus modus respondendi non satis tutus, videtur: quia si negetur maior, sequetur Deum illum sanctissimum & veracissimum ea reprobis credenda praecipere, quae falsa sunt: quod superiori articulo confutatum est.

2 Secundum modum respondendi sequuntur Belgici Ecclesiastae, in Coll. Hagiensis item Molin. in Anat. Armin. cap. 39. hi enim dicunt, fidem in Christum praescribi omnibus hominibus, nonabsolute, sed sub conditione poenitentiae, & con versionis, hoc est, si convertantur, & sic Christi Beneficium fi-¬ deli animo amplectantur: ut videre est in summa Euangelicorum Praeceptorum, Marc. cap. I. Vers. I. con pertimini, & credite Euangelio. Ex hac igitur sententia reprobi absolute loquendo non tenentur credere, Christum pro iis esse mortuums sed (ut dictum est) praesupposita conditione conversionis: quamdium enim in malitia sua pergunt, Deus vult ut credantiram Dei super illos manere, Iohan. tertio, vers. trigesimo sexto,

a Huius resposionis veritas duabus rationibus efficaciter probatur. Primo ea sola credenda sunt, quae Deus in suo verbo testatur esse vera: at Deus in S. Scriptura nusquam testatur Christum esse mortuum pro peccatoribus, sive convertantur, sive non convertantur: Ergo illud non est credendum. Secundo, si peccatores in malitia sua pergentes tenentur credere Christum pro iis esse mortuum, tenentur etiam credere se esse electos, & aeternae beatitudinis participes futuros: at falsum est posterius, ergo & prius. Ratio propositionis est, quia Christus mortuus est pro solis electis, ut patet ex iis S. Scripturae ocis, quae testantur Christum mortuum esse pro ovibus suis, pro Ecclesia sua, pro iis quos Pater ipsi dedit, pro filiis Dei, pro populo suo, &c. Probatur etiam assumptio, quia peccatores in malitia sua pergentes tenentur credere iram Dei super eos manere, & proinde non tenentur credere se esse elcctos ad vitam aeternam:

d Tertium modum respondendi sequitur venerabilis ille senex sohannes Piscator, S. Literarum Professor in illustri Schola Derbornensi: is enim in Resposione Apologetica ad Parasceuen Conradi Vorstii cap. 9. absolute negat, reprobos teneri in Christum credere: h. e. credere Christum pro iis esse mortuum: tantum enim (inquit) tenentur credere Euangelio, seu doctrinae Euangelii, quae. citra controversiam verissima est. Haec responsio, quam vis postea displicuit ipsi Piscatori, in Responsione ad amicam Duplicationem Conradi Vorstii, revera tamen, magnam probabilitatem habet, ut patet ex hac rationes Quod neque absolute, neque sub conditione vurum est, illud neque absolute neque sub. condi¬ tione credendum est: at Christum missum esse in mundum, ut pro luda proditore mortem oppeteret, neque absolute, neque sub conditione verum est: Ergo ludas nullo modo tenebatur hoc credere, neque potuit illud ei proponi credendum.

s Caeterum quia praecedens sententia plerisque Orthodoxis Theologis magis arridet, ego ex istius sententiae fundamentis soluam duo praecipue argumenta, quae afferri possunt in contrarium. Prius est hoc: Praecepta ea quae Deus vult omnibus & singulis proponi, omnes & singulos obligant & astrigunt obediendi necessitate: At, Crede in Christum, est tale praeceptum: Ergo, &c. Respond. Praecepta Dei duplicia sunt, videlicet absoluta, & conditionalia. Absoluta praecepta omnes, sive electos, sive reprobos, absolute obligant ad obedientiam. Conditionalia praecepta omnes etiam obligant, sive sint electi, si ve reprobi, sed sub certa conditione. Tale est praeceptum illud de quo hic sermo est. illud enim obligat etiam reprobos, sed sub conditione conversionis, seu resipiscentiae: h. e, si agnoseant peceata sua, & percipiant in se dolorem de iis: conceptum, quem Scripturae nunc lacerationem cordis, nunc καταιυξιν vocant. solis enim illis qui haec in se sentiunt praeSipit vox. Euangelii, ut credant, reconciliationem & peccatorum remissionem esse sibi impetratam per mortem Christi.

e Instabit aliquis primo, Ilud praeceptum (credere in Christum) frustra poponitur reprobis, in quibus ne quidem potest inpeniri conditio illa requisita, vid. con versio. Resp. Hoc praeceptum non ob eundum finem proponitur fidelibus & infidelibus: nam poenitentibus & fidelibus proponitur haec consolatio propter ipsorum salutem: impoenitentibus vero & infidelibus, quales sunt reprobi, monstratur via qua ipsis est incedendum, ut recipiant fructus mortis Christi, nimirum quod debent converti, & conversione praesupposita in Christum credere. Instant. secunda: Omne bonum opus absolute & absque conditione omnibus praecipitur & Deo: at credere in Christum est bonus actus: seu bonum opus: Ergo. Resp. primo ad propositionem, negando: nam (ut dictum est in articulo rs) in ipso Decalogo multa bona: opera praecipiuntur hypothetice, seu sub conditione: Secundo respond. distinguendo: nam persuasio de reconciliatione, & peccatorum remissione impetrata per mortem Christi, in fidelibus est bonus & salutaris actus, ab habitu fidei elicitus: at in reprobis qui in malitia pergunt ad finem vitae est pernitiosus error & fanatica arrogantia.

V. Posterius argumentum est hoc: Repro¬¬ bi propter suam infidelitatem condemnabuntur, h. e. quia in Christum non crediderunt: Ergo tenentur in Christum credere. Respondent Contra. Remonstrantes in Col. Hag. peccatores impoenitentes non ideo peccare, quod non credant Christum pro impoenitentibus & infidelibus peccatoribus, qui tales sunt & manent, mortuum esse, (nam si illud crederent, mendacio crederent) & proinde eos propter illam infidelitatis speciem non condemnari: sed potius quia noluerunt converti, & secundum doctrinam S. Euangelii in Christum credere.

S Vt haec responsio intelligatur, tenendum est, illam infidelitatis speciem, de quam hic quaestio est, h. e. defectum illius persuasionis, quam vocant fiduciam specialis misericordiae, duodus modis considerari posse: vel enim consideratur per se & seorsim: vel quatenus provenit ex defectu con versionis & resipiscentiae, quam diximus esse conditionem praecedaneam & praerequisitam ad fidem in Christum: priori modo considerata, non est causa meritoria condemnationis, quia videlicet illi absolute non tenentur eredere Christum pro iis esse mortuum: at posteriori modo recte dici potest mereri condemnationem: quamvis enim absolute non tenentur in Christum credere, tenentur tamen ex praescripto Euangelii con perti, & praesupposita con¬ versione credere, & sibi applicare illas promissiones Euangclicas.

9 Instant. Illa infidelitas de qua hic est quaestio, est peccatum: opponitur enim uirtuti, id est, fidei, & proinde est vitium, si autem est peccatum, male negatur eam per se esse causam meritoriam condemnationis. Resp. distinguendo infidelitatem, in privativam & negati vam: in fidelitas privativa est, cum ea non credimus, quae credere tenemur: haec enim infidelitas adiunctam habet obligationem ad credendum: exempli gratia, Haeretici aliique hostes Ecclesiae infideles sunt infidelitate privativa, quia ea non credunt, quae credere tenentur: hoc est, quia non credunt ea, quae Deus in verbo suo testatur esse vera: infidelitas negativa est mera carentia fidei, sine obligatione ad credendum: exempli gratia, illi quibus nunquam annunciatum est Euangelium, sunt infideles infidelitate hac negativa, quia non tenentur credere ea quae nunquam audi verunt: unde Christus, lob.Is. vers. 3X. dicit, Si non venissem & loquutus iis fuissem, peccatum non haberent: quia vid. non tenerentur haec credere quae nunc tenentur credere. Io Vt haec proposito applicem, assero infidelitatem pri vati vam esse peccatum, seu vitium, quia pri pative opponitur virtuti, h. e. fidei: infidelitatem vero negativam non esse pec¬ catum, quia contradictorie tantum opponitur pirtuti: nemo autem dixerit ea omnia quae contradictorie virtuti opponuntur habere rationem vitii: idem etiam probatur ex dicto Christi, sinis non loquutus fuissem, non haberent peceatum, vid. infidelitatis huius privativae, qua non credunt Euangelio, quod per me est ns anunciatum, atque adeo quod credere tenentur: unde Augustinus locum eum exponens, tract. 89. in Ioan. testatur eos ad quos Euangelii praedicatio non pervenit, excusari a peccato infidelitatis, damnandos autem propter alia peccata quorum excusationem non habent, utpote in legem naturae commissa.

II Reproborum igitur infidelitas, qua non credunt ea quae sacra Scriptura vera esse testatur, de potentia Dei, de qustitia eusdem, & ira ad versus peccatum, de sanctorum beatitudine, de aeterna miseria reproborum, de rerum ferrenarum vilitate, &c. Haec (inquam infidelitas est privatina, estque peccatum propie dictum, quia videlicet non credunt ea quae credere tenentur. At infidelitas eorundem quam non credunt Christum pro iis esse, mortuum, est infidelitas negati va, hoc est, mera carentia fidei, sine obligatione ad credendum, nam (ut supra dictum est )quamdiu in malitia sua pergunt, tenentur potius credere iram Dei super illos manere: haec igitur infidelitas per se & seorsim spectata, non est peccatum: licet quatenus ea proyenit ex defectu convorsionis & resipiscentiae, vere & proprie sit peccatum: