Articulus 18

ART. XVIII An fiducia sit actus fidei.

Heologi Ort hodoxet non eodem moE do loquntur de fiducia & aAngopoεα Sanctorum in terris militantium: nam eorum alij appellant fiduciam formam & specificum actum fidei, alii vero eam fidei effectum & cousequens vocant: quae quidem loquendi diversitas oritur ex diverso modo accipiendi hoc vocabulum, ut cuivis patebit, qui eorum verba diligentius consideraverit. Vt igitur clara & perspicua sit haec disputatio, quatuor huius vocis significata enumerabo, & ostendam, fiduciam primo modo acceptam, verum & proprie dictum fidei qustificantis actum esse. a Fiducia, primo modo, accipitur pro firma persuasione, seu pro certo & stabili iudicio intellectus, quo apud nos statuimus, & propter Dei testimonium in verbo suo credimus, Dominum nestrum Iesum Christum, precioso suo sanguine, nos redemisse, & Deum Patrem propter eius meritum omnia nostra peccata remisisse, eundem etiam propter illud Christi meritum, & sacrificium in eruce oblatum, liberaturum nos ab omnibus huius vitae miseriis & calamitatibus, & tandem donaturum nos ineffabilis illius gloriae aeternitate. Secundo, accipitur pro interna acquiescentia in dixina bene volentia & gratia, per quam toti ab illa pendemns, non aliunde auxilium & salutem expectantes. Tettio, pro spirituali fortitudine & animositate, qua animi nervos & robur opponimus eis malis & periculis, sipe temporalibus, sive spiritualibus, cum quibus in hac lachromarum valle constictamur. Quarto, pro pace, tranquillitate, & quasi serenitate conscientiae, seu securitate spirituali, quae ut loquuntur Scholastici) quietem a servili timore importat.

S Fiducia, primo modo accepta, respicit veritatem promissionum Euangelicarum, iisque assentitur. Fiducia, secundo modo accepta, respicit Dei promittentis bonitatem, illique innititur. Fiducia, tertio modo accepta, respicit pericula & miserias huius vitae, iisque animose se opponit. Fiducia, quarto modo accepta, respicit Zibrum canscientiae, eumque cum gaudio legit.

A Fiducia, ptimo modo accepta, est basis. & fundamentum: trium sequentium: quia emim firma persuasione, & certo, qudicio mentis Euangelicas promissiones nobis ipsis applicamus, ideo in Dei benevolentia & misericordia acquiescimus, ideo contra mundum, Satanam, & carmem nostram, fortiter praeliamur, ideo denique conscientiam tranquillam & serenam habemus.

s His positis: ad primam quaestionem m titulo propositam respondetur duabus. assertionibus. Prima est haec: Eiducia secundo, tertio, aut quanto modo accepta, non est fides. actus, sed est effectum & consequens fidet. Seeunda assertio: Fiducia primo modo accepta, est verus & proprie dictus salxificae fidei actus, imoest praecipuus & specificus eius actus: nam fidem salvificam distinguita reliquis fidei generibus. Prior assertio manifesta est, & probatione non eget: posterior hac ratione propatur:

Persuasio firma, certa, & Dei testimouto

nitens, de remissione peccatorum meorum & adeptione vitae aeternae: est verus fidei actus, At fiducia primo modo accepta, est talis per¬

suasio: Ergo est verus fidei actus. Minor huius Syllog. manifesta est: maior etiam facile confirmatur: quia omnis persuasio nitens alterius testimonio, est fides: ut patet ex iis quae dicta sunt inart. 4. huius Exercitationis.

& Respondebunt Pontificii, non dari firmam persuasionem de temissione peccatorum in fidelium mentibus: & proinde subiectum istius propositionis masoris esse merum figmentum, & nonEns: ratio ipsorum. est, quia in verbo Dei nunquam reperitur salus annunciata mihi aut illi in. particulari. Sed haec Responsio frivola & manifeste falsa est. Primo enim ipse Bellarminus Lib. I. defustificatione, Cap. Io. fatetur salutem in particulari annunciatam fuisse paucis quibusdam, ut Parabtico, cui dictum est Matth. 9. confide, sili, remittuntur tibi peccata. tua: & Peccatrici, de qua dictum est Luc, 9. remittuntur ei peccata multa, quia dilexit multum: item Adulterae, loban. S. Bacchaeo, Luc. I9, & Latroni, Luc. aX. Horum igitur persuasio de remissione peccatorum fuit verus & proprie dictus fidei actus, quia vid. nitebatur Dei ipsius testimonio: at horum persuasio fuit fiducia primo modo accepta: Ergo fiducia primo modo accepta, ost fidei actus. & Secundo: Quamvis in verbo Dei non reperiatur expresse salus annunclata mihi, & tibi, in particulari: ex verbo tamen evidenter deducitur, Deum mihi, tibi, singulisque credentibus remittere velle peceata, & dare vitam aeternam. Syllogisinus huius deductionis sic formari potest:

omnis qui credit in Filium, habet remissio¬

nem peccatorum, & vitam aeternam: lob. S. AEct. I2, & Rom. 2. At ego credo in Filium: Ergo ego habeo remissionem peccatorum, &

vitam aeternam: Excipit Bellarminus, maiorem istius, Sollog. esse certissimam, quia in S. Scriptura reperitur: minorem uero non esse in verbo Dei, sed in opinione nostra, quae fallaxe est & confecturalis. Respond. persuasionem nostram de veritate minoris, niti illis S. Scripturae locis, in quibus vera sides a fide mortua distinguitur, & verae fidei infallabilia signa & indicia proponuntur, & proinde non esse confecturalem opinionem, sed firmam & certam notitiam, Dei ipsius testimonio in verbo suo statuminatam:

S Instabit aliquis: Fideles ex verdo Dei scire possunt, quae sint signa & vυωξλνματα verae fidei: an vero ipsi ea signa habeant, non possunt scire certa cognitione, sed tantum confecturali. Resp. illud falsissimum esse. Primo, quia inde sequetur, illa verae fidei signa frustra proponi in sacra Scriptura: indicium enim rei frustra proponitur, si res ipsa per illud indicium innotescere non possit: hoc est, si indicium aeque obscurum sit, & dubium ac ipsa res per illud indicium notificanda. Secundo, quia hoc dogma insignem stuporem & ἁνως δὸnσιῶν fidelibus affingit: si quis enim oculis corporeis videret, & non certo sciret se videre, si quis item rerum Thysicarum notitiam haberet, & non certo sciret, sed tantum coniiceret se earum notitiam haberes is fatuus & stupidus haberetur: pari ratione, si illi qui credunt in Deum, non percipiunt & certo sciunt se credere, miserabili stupore laborant.

o Tertio: Spiritus Dei testatur vna cum spiritu nostro nos esse filios Dei, & per consequens nos veram fidem habere, Rom. 8. Io. Ex quo testimonio validissimum argumentum contra praedictam instantiam Pontificiorum sic formari potest:

Quicquid spiritus Dei testatur: illud verum

est, & nos de eius veritate persuasi esse possumus. At spiritus Dei testatur vna cum spiritu no¬

stro, nos esse filios Dei, & proinde verae fidei indicia habere: Ergo, &c. Bellarminus, huius argumenti vim declinaturus, dicit testimonium internum Spiritus Dei non gignere certitudinem nisi confecturalem. Haec responsio refutatione est indigna: est enim impia, & in Deum contumeliosa, nam spiritum Dei fallacitatis & ambiguitatis arguit. ro Quarto, Morales Philosophi loquentes de felicitate cixili, damnant sententiam Plotini, qui asseruit hominem posse esse selicem, & non percipere se esse talem: Ergo Theologi Orthodoxi, loquentes de spirituali felicitate Christianorum, (quae in virtutum Theologicarum exercitio posita est) merito damnant errorem Bellarmini, qui in Libro tertio de iustificatione toties asserit, eos qui spirituali felicitate ornati sunt, de sua selicitate certam persuasionem habere non posse.

II Picolhomineus, cixilis Philosophiae Tra. 9. cap. 44. tribus rationibus Plotini ertorem refellit, quae si huic proposito applicentur, Bellarmini sententiam evertunt, & destruunt: verba eius sunt haec. Primo quia felicitas in actione est posita: actio autem non latet agentem: & praesertim quia actionis praestantia in praeclectione est posita: praeelectio autem praeelegenti est conspicua. Isuper felicitatem comitatur gaudium: at non perfunditur gaudio, nec animo requiescit, qui non animad vertit se esse felicem. Praeterea, in felicitate nibil diminutum inveniri debet: at maxime diminuta esset eus. viri conditio qui esset feliae, & non per. iperet se esse felicem, ita enim lapis etiam possit esse felix.