Titulus 14

STatuimus / Pro intento tex. vide Pet. de Ancha. con. lxxxvii. Omisso primo dubio: et con. cxxxii. in primo dubio. Et Iaso. in con. 145. cii ca duo vol. 4

¶ Et quia hic per scribentes / aplerisquam in locis subiicitur de potestate conseruatorum / nihil tamen cautum reperio de forma illos ob tinendi et supplicandi stillo: ideo hetam de conseruatoribus particularis supplicantis quam de conseruatoribus capituli et vniuersitatis / subiiciamus oportet. Primo de conseruatoria in forma militantis ecclesie ad vitam proparticulari. Secund. pro capitulo singulisque illius personis / et eorum familiaribus et seruitoribus. Beatissime nater. Suppiicat humliter. s§ e deniorator vester Romulus de grossis archidiaconus ecclesie Uintinelien. S. U. familaris / coninuus commensalis / quatinus sibi conseruatoriam iuxta formam militantis ecclesie / in quinterno cancellarie apostolice annotatam et descriptam / contra omnes et singulos / in iurias / molestias / et perturbationes / sibi inferentes superbonis et rebus ad predictum archidiaconatum et preposituram beate Marie de fontibus ecclesie Albucen. ac omnia et singula beneficia ecclesiastica per eundem oratorem obtenta / ac alias ad ipsum oratorem pertinem. quamdiu prefatus orator vixerit / et dicta beneficia obtinuerit duntaxat duraturam / concedere et indulgere dignemini de gratia speciali / non obstantibus constitutionibus et ordinationibus apostolicis: necnon omnibus illis que in dicta forma concessis est non obstare / ceterisque in contrarium facientibus quibucunque cum clausulis opportunis.

¶ Alia subsequitur forma.

¶ Beatissime paten. ¶Ut denoti orarores vefui ecanus / capitulum / canonici / vicari. et persone ecclesie Tornacen. ab indebitis molestationibus releuentur. Supplicant humiliter upra U. Decanus et capitulum / canonici et persone / prefati quatinus eorum statui et indemnitati opportune consulentes / ipsosque specialibus fauoribus et gratiis prosequentes: Eis conseruatoriam contra omnes / et singulos etiam Archiepiscopos et episcopos etc. eorumque vicarios et officiales ac alios exemptos et non exemptos etiam Cuniacen. Cistercien. Premonstraten. S. Benedicti. S. Augustini / Hierosolymitani / et aliorum ordinum et militarium religiosos inferentes iniurias / molestias / grauamina / vel damna / eisdem omnibus ad eorum familiaribus et seruitoribus cuiuscunque dignitatis excellentie etc. Et eorum singulos super bonis debitis in ribus etiam patronatus ecclesiastici iurisdictionibus / pensionibus / annuis fructibus / pecuniarum summis / et rebus a liis: etiam ratione personarum suarum ac mense predicta nec non quorumuis aliorum beneficiorum cum cura vel sine ciira per eos quomodolibet pro tempore obtentorum / et a lias coniunctim vel diuisim pertinen. necnon priuilegiis et indultis eis tam per Rom anos pontifices et imperatores reges seu alios et alias concessis / cum potestate citandi / non nendi / requirendi / etiam per edictum publicum / constitosummarie de non tuto accessu / ac etiam inhibendi sub censuris et penis (etiam pecuniariis) declarandi etc. ac aggrauandi et reaggrauandi etc. et alias in forma militantis ecclain quinterno cancellarie apostolice annotata / concedere dignemini de gratia speciali: non obstantibus Feli. recorBonifacii pape viii. S. U predecessoris / de vna / et concilgeneralis de duabus dietis / et quibus et aliis constitutioni bus et ordinationibus apostolicis: nec non quibusuis priulegiis / et indultis quibusuis cathedralibus etiam metropolitanis vel collegiatis et aliis monasteriis domibus hosptalibus et piis locis: nec non omnibus militiis / ciuitatibus / terris / castris / villis / oppidis et locis conuentualibus / et personis ecclesiasticis / et secularibus / ac regularibus cuiuscunque dignitatis / status / gradus / et etiam archiepiscopali / episcopali etc. Necnen laicis etiam ducibus / comitibus / marchionibus principibus temporalibus: etiam per modum statuti perpetui motu proprio et ex certa scientia ac de potestatis apostolice / plenitudine etiam de non trahendis u lis aut eorum subditis extra eorum loca seu dominia vel coraeis et eorum iudicibus et conseruatoribus etiam vigore quaruncumquae literarum apostolicarum ad ius commune reducem. et aliis quam busuis modis et sub quibusuis verborum formis et clausulis etiam per. S. U. et sedem apostolicam concessis et confirmatis et in posterum concedendis et confirmandis / quibus olbus etia: fi de illis tenores etc. placeat hac vice derogare ceterisque. contrariis cum clausulis opportunis et consuantis.

¶ Nunc subii cio formas conseruatoriarum. Et primo formam alicuius particula ris nomine qualificato prout et aliquando obtinuit Io. mo. existens cardinalis quod ipse testatumin. c. in generali de regul. iur.

¶ Camena. e pro parte venerabilis fratris nostri Inrannis episcopi Prenestinem. Et guillermi sancti Stephani in celio monte praesbyteri cardinalis / et aliorum executorum testamenti bone meorio. N. tituli sancti clementis praesbyteri cafdinalis / nobis fuit expositum cum querela quod licet idem N. cardinalis dum viueret plures et diuersos debitores haberet / qui tam ratione prioratuum dignitatum / personatuum / officio rum / canonicatuum / et praebendarum et aliorum beneficiorum ecclesiasticorum secularium et regularium que idem. N cardnalis ex concessione et dispensa tione sedis apostolice dum viueret obtinebat quam alias ex diuersis pecuniarum summis quantitatibus et rebus acbonis aliis tenebantur quasquidem pecuniarum quantitates ipse cardinalis habens a sede apostolica testandi et disponetdi de bonis suis ecclesiasticis et aliis vndecumque per eum lici. te acqusistis liberam potestatem / in plos et alios licitos vsus conuertere in testamento suo per manus dictorum executorum erogari praecepit / dicti tamen debitores praedictis executorim bus satisfacere de ipsarum pecuniarum quantitatibus et raebus ac bonis predictis indebite contradicunt / propter quod dicti. N. cardinalis dispositio impeditur.

¶ Quare pro parte dictorum executorum nobis fuit humisliter supplicatum: vt prouidere eis super premissis paterne diligentia curarem. Nos igitur volentes vt praefati. N volum tas vltima impleatur discretioni vestre per apostolica scripta mandamus quatinus vos vel duo aut vn vestrum per vos. vel alium seu alios vocatis qui fuerint euocandi qui superpraemissis et ea tangen. et dependen. et conexis et emergentibus ex eisdem in his que iudicialem requirunt indaginem / simpliciter et deplano / sine strepitu et figura iudicii / in aliis vero prout qualitas eorum exegerit cum ab eisdem executoribus vel procuratoribus eorum vel ipsorum aliquo fueritis requisit auctoritate nostra plenum exhibentis iusticie complementum. contradictores cuiuscumque status dignitatis / vel conditionis existant per censuram ecclesiasticam appellatione postposita compescendo inuocato ad hoc si opus fuerit auxilio brachii secularis testes autem etc¬

¶ Camens episconus. e. Pium ese dignoscitur vtom gloriantur in malitia / per nos totaliter obsistatur quod oppressi eorum insultibus / vacantes diuino cultui liberius possint in obseruantia mandatorum domini delectari.

¶ Sane petitio dilectorum filiorum capituli ecclesie Briuatem. Romane ecclesie immediate subiecte sancti fiori dio cesis nobis nuper exhibita continebat / quod ipsie eorum ecclesic ac ipsius ecclesie membra a nonnullis qui nomen domini in vantum recipere non formidant contra tenores priuflegiorum per non nullos praedecessores nostros romanos pontiffices eis concessorum multiplices pat iuntur molestias

¶ Quare pro parte dictorum capituli nobis fuit humiliter supplicatum: vt in praemissis eorum prouidere quieti malignantium rolestiis obuiare de benignitate apostolica dignaremur.

¶ Nos ita huiusmodi supplicationibus inclinati discretioni vestre per apostolica scripta mandamus quatinus vos verduo aut vnus vestrum per vos vel alium seu alios. eisdem capitulo et ecclesie atque membris / efficacis deffensionis praesidio assistentes / non permittatis eosdem capstolim ac ecclesiam et membr: huiusmodi contra indulta dictorum priuilegiorum ab aliquibaindebite molestari: molestatores huiusmodi et contradicto res quosllibet et rebelles / per censuram ecclesiasticam / appellatione postposita compescendo: inuocato ad hoc si opus fuerit brachio seculari. Nonobstan. et c. vt in ii. supplicatione.

¶ Ceterum volumus et auctoritate apostolica concedimus: quod qu libet vestrum valeat prosequi articulum etiam per alium inchoa tum quamuis idem inchoans nullo fuerit impedimento canonico proepeditus / quodque a data praesentium sit vobis et vnicuique vestrum in praemissis omnibus et eorum singulis ceptus praesentibus futuris perpetuata potestas et iurisdictio attributa / vt eo vigore eaque firmitate possitis in praemissis omnibus etiam non cepti praesentibus et futuris / et pro praedictis procedere ac si praedicta omniasingula coram nobis cepta fuissent et iurisdictio vestra et cuiu libet vestrum in premissis omnibus et singulis per citationem vel modum alium perpetuata legitine extitisse. Presentibus post xx. annos minime valituris.

¶ haum Loma. e Pasreno sibequmtir conseruato, ia studi.

¶ Coemens episcopus. ec sussis perentium desideriis illis praesertim que prauorum hominum malitiis obuiari debeat / et que vacare volen tium studio litterarum commoda respiciunt libenter: amnuimiillaque fauore prosequimur opportunc

¶ Exhibita siquidem nobis nuper pro parte vniuersorum doctorum / magistrorum / et scholarium studii tholosani petitio cons nebat quod nonnulli ex eis contra priuilegia libertates et imunitates etiam ecclesiastica tam a iure quam ab homine concessa. indebite molestantur et etiam iniuriantur.

¶ Quare pro parte ipsorum nobis extitit humiliter sup plicatum vt prouidere eis super hoc paterna diligentia dignaremur. Nos igitur cupientes huiusmodi obuiare malitii: ac personis eisdem vt melius vacare valeant studio litere rum prouidere / huiusmodi supplicationibus inclinati etc. madamus quatenus vos vel duo etc. priuilegia libertates et inmunitates prout iusta et rationabilia fuerint faciatis aucte ritate nostra inuiolabiliter obseruari. Non permittentes eos seu eorum aliquem contra priuilegia libertates et immuni tates huiusmodi ab aliquibus indebite molestare vel eis grauamina vel iniurias: irrogari molestatores et iniuriate res huiusmodi: nec non contradictores quoslibet et rebelles euiuscunque dignitatis gradus ordinis status conditionis extiterint auctoritate nostra per censuram ecclesiasticam appellatione postposita compescendo inuocato etc. Philippus Probus.

PRoteruitatem. Archi. hic in fine citat quod proteruitas dicitur superbia: vel improbs. tas vei violentia. Hinc tex. in l. iubemus el. ii. §. sane. i. C. 3. sacrosanc. eccle. dicit proterue qusu Et istud verbum ponitur in cle. i. §. pe. circa finem de peni. in c. quoniam in fine. supra vt lite non contest. et in l. prima. §. primo. ff. siquis testa. liber esse iussus fuerPhilibpus Probus

¶ Nimiam. Sic succedit regula de qua in. c. cum non ab homine. supra de iudic. quod crescente contumacia debet crescenre e pena. Probus.

SI duo. Doctrina Io. mo. hic in omnibus vot detur placere Io. and. tam in glo. quam in nocuel. etiam Guil. de monte lauduno. Archi. Domi. et Franc. Probus

¶ Quod minus. Dic in simili quod in minisque potest ius commune debet ledi: hinc est quod Bald. in l. obseruare. ff. de officio procon. dicit stante statuto quod potestas teneatur pro delicto familie intelligitur pena pecunlaria et non corporali: vt ius commune minledatur quod possit l. fina. §. in computatione. C. de iure deliber sl. cundum gio. in l. ii. C. de noxa. et in. c. cum dilectus. supra dconsuetudi. Probus

¶ Tenebo. Faciunt ea que notantur per Petr. de Ancha. consi. lix. in publicis relaxationibus. Et Cuma. con. cxc. post medium et. clxxix. in fine prime col. et. cxxix. in medio. ii. col. ac. cxvii. ad finem quod regule tanquam carotio standum est. Probus

¶ Quod si non omnes. Clausula hec apponi est solita / in lteris iusticie maxime quando non datur forma humilibus quia si datur ponitur alia clausula videlicet quatinus vos vel duo aut vnus vestrum.

¶ Et attende quia cum hac clausula quod si non omnes / ordnarius committit etiam delegatus / equidem cum illius adlectione compromittitur secundum Guil. in cap. sequenti. Probus.

¶ Nii sit / In simili vide quod notat Areti. in con. xxvi. col. v. factum quod paria sunt non habere tutorem / vel habere: talem qui auctorari et gerere non possit l. prima circa medium. ff. quod fal. in. auct. Probus

¶ Est appellandum / Et merito quod rationibus sequent: bus liquere videtur / et sic id fatendum. Prima assignatur. ratio hic per Ioannem. mo. quia cause apellationum maiores requirunt iudices: etsi appellaretur ad delegatot pape / non esset appellare ad maiores: sed ad pares respectum delegati / qui non subdelegauit et in hoc esset captiosum et in casu captionis inspicimus quod est minus

¶ Secunda ratio / hic concurrit diuersorum simplicium mitura / quo in casu consideratur natura simplicis digniorias quod comprobatur hic per Io. mo. dum dicit / vbi in fact vno etc. quod placet doc. hic / hanc rationem mixture late comprobare possumus per ea que traduntur in l. precipimus. C. de appella. vbi si illustris et non illlustris de causa cognoscunt / appellabitur ab eorum sententia ad imperatorem habito respectu ad illustrem.

¶ Uide Alex. con. cxiii. col. prima perspectis vol. vi. et Dacium. 589. col. i. in causa.

¶ Procedit etiam si dignior non fulciatur maiori numero quia hoc in casu non attenditur numerus / vt hic per Pelet Domi. in vlti. no. vbi ponit duo exempla de mixtura aquenon sacre cum sacra / licet sint due partes non sacre et vnici sacra quia totum est sacrum.

¶ Tertia ratio / quia diuersa est iurisdictio delegati pape / a illa subdelegati / tum quo ad potestatem subdelegandi / tiquo ad potestatem appellandi / vt hic per Petrum latius deducentem. Probus.

TRactanda. Et ratio: quia qui ratione est in principali suspactus / etiam est suspectus in accessorio tangente suam pesonam: vnde de exceptione ex communicationis infamie / et simili oppositione contra in dicem / non cognoscit ipse iudex. not Bar. in l. quidam conqulebat. ff de re iudica. Sec si oppositio concernat iurisditionem et non personam iuditcis / vt l. si quis. ff. de iudi. et cap. ex literis. supra de restitu. spolia. Probus.

¶ Contra mentem litere. Ioan. mo. hic videtur fateri tex. male formatum quia negatiua debet precedere tamen Archi. hic quem Io. an. Do. et fran. sequuntur dicit quod contra dict. Io. mo. est tex. hic et in. c. prudentiam. §. adiicimus. et in. c. coram. supra hoc. ti. et in. c. cum dilecti. supra de emp. et vendi. Et subdit hic do. qui regula tradita per Io. mo. hic procedit secundum laicos secus secundum iuristas: maxime vbi de mente contraria apparet: vt hic que est verbis preponenda. Probus

¶ Nequit. Istud plac et Antho. de Butrio in. c. cum supecol. fi supra eo. dicenti. Et si non propter recusationis causam saltem proter recusationis pendentiam / quod si contingat eunprocedere ante finitum recusationis iudicium / dependebit ex futuro litis euentu: quia si dicatur male recusatum valebit processus: si autem bene non valebit notat in simli Domi. in. c. sequen. colum. ii. versi. sed pone quod delegetur. in fine. Probus

¶ Honorem. Uerum dic respectu habitus iurisdictionis. sed respectu exercitii est onus: facit quod dicit Io. mo. in. c. qua uis infra hoc tit. tex. in. c. pastoralis. supra eo et l. munerum. §. iudica di. ff. de muner. et hono. Probus

¶ Plurimorum. Uide que dico. in. c. super. eo. de hereti. qui. bus adde Calca. in con. primo. colum. iii. intellige plurimo rum / non stultorum sed sapientum iuxta illud quod a pluribus queritur sapientibus facilius inuenitur. xx. distinde quibus. Probus.

¶ Appellari / Ratio differentie quare episcopus cognoscide causa recusationis / et non de causa appellationis sui vcarii: videtur secundum Petrum hic in. v. no. quia appellatio concernit iurisdictionem / que eadem videtur persona vt carii et episcopi: ideo de vno ad alium non recurritur: recisatio vero coheret persone / et eam concernit non iurisditio nem: ideo dicitur personalis que personam non exit i vt l. exceptiones. ff. de excep. Merito venit dicendum non trant ire ad successorem / vt comprobat Domi. in. cap. sequenti in prin.

¶ Et dic coherere persone: nisi fiat recusatio ratine dignitatis / vt quia erat suffraganeus / vel impetrantis subditus. c. accedens si. supra vt lite non contesta. quia tunc recusatur successor not. idem Domi. in d. cap. sequenti. col. ii. Probus.

NOn sic. Adde quod ordinarius aliis committendo sibi iurit ditionem semper retinet / seddelegatus non. Naturalis enim iurisdictio ordinarii alege est secus in delegato quia est acidentalis a solo voto principis commissa.

¶ Ex quo habeo quod maioris efficacie et virtutis sunt eaqum princeps facit legem condem do quam viua voceordinando. Philippus Probus

¶ Legitima / Que an per principem tollipossit Domi. hic in. iii. col. dicit quod non / cum sit quedam defensio que de iure naturali procedit / quam princeps non tollit nec aufert. Et ideo non potest committere recusatione remota nisi intelligas de recusatione friuola prout in simili dicitur de appellatione.

¶ Si autem aufert specialiter aliquam suspitionis causam de qua est dubium an sit legitima in iure / tunc potest quia ad principem spectat iuris dubia declarare. c. per venera. bilem. supra qui filii sint legi. et illam excludendo videtur declarare causam recusationis fore minime legitimam. Secus. si est certum / per ea que primo loco sunt dicta / merito dicit tex. quem reputat singul. Areti. con. xxix. col. pe. diligente et mature confideratis in. c. cum inter. supra de excep. quod sedeo apostolica ex certa scientia causam iudicibus suspectis non committit

¶ Et dicitur legitima quando est in iure expressa quod si non reperitur / proceditur de similibus ad similia vt not Areti. vbi supra col. fina. vtputa quando causa est probabilis. Probus

¶ Non potest / Quia est functus officio suo vt in similidicit Alex. con. lxv. col. vi. quoniam omne datum vol. vi.

¶ Postremo / adde ad thema tex. nostri quid dicendum: sa non obstante recusatione facta ante sententiam / iudex pronunciauit diffinitiue et ab eius sententia est appellatum perecusantem. An iudex apellationis possit dictam senientiam conformari si sibi liqueat ex actis sententiam fuissa iustam: Et breviter omissa disputatione: dic quod eum posito quod. illa sententia fuisset nulla: iudex appellatia nis vel etiam nullitatis / potest dictam sententiam confirmare ex actis ante recusationem factis postquam precesserunt acta substantialia iudicii / et in prima sententia non fuit expressus aliquis error qui dictam sententiam redderetipso iure nullam. Ita firmant Inno. Io. And. et communiter ab in. c. i. supra de confir. vlti. velinutil. Bar. et alii in l. si exprossam. ff. de cap. et Bar. in l. si vt proponis la. i. C. quo. et quando idex vbi allegat / no. Inno. in. c. cum contingat. supra de offi. delega. et Bal. idem in l. prima in versiculo. iiii. queno vtrum iudex. C. quando prouoca. vbi Saly. ad hoc ponderauit noper glo. ibi. Facit quia videmus quod etiam possessio potest mutari de nulla ad aliquam l. cum nemo. de Idquiren. po. C.¬ Et istam opinionem que est communis tenet Antho. de de butrio. in. c. dilector. supra de appel. refert et sequitur Alex. con. lxvii. viso themate. vol. vi. Probus.

CEperit qualitercunque dicit glo. hic. dic tamen quod requiritur citatio vt dicatur vsus et cepisse vti iurisdictione / et hec est communis secundum frane hic pro quo est tex. formalis in. c. fin. de offi. leg. supra vbi glo. (quod procedit in solo decreto: quia non requiritur quod cit tio ipsa peruenerit ad noticiapartium secundum Panor. et docto. in cap. gratum. supra ho tit.

¶ Et dic citationem legitimam / quia ex illegitima citatione non perpetuatur iurisdictio / cum ex actu non legitimo non firmetur iurisdictio / iuxta regulam: quod ex inordinabiliter habitis non potest ad ordinabiliter agi. c. qualiter. in. supra de accu. pro quo vide Io. And. in. c. cum plures in finem infra hoc ti. et ibi Pet. Domi. et franc. et card. in. c. bone. ii. nu. ii. de elec. vbi dicit quod citatio legitime non facta non valet / et habetur pro non facta vt ibi comprobat

¶ Ude Decium in con. 463. nu. v. in causa que nomine eamere lap. alleg. lxvii. col. ii. Alex. in con. cxiiii. post prin. prderatis his vol. primo et co. cxxxviii. col. iiii. opportune eo. vol. Rota in antiq. deci. cclxxxiii. et deci. cclxxxiii. Petr. de Ancha. con. cccxcix. nume. iii. intentio domine constantie. Alexan. consi. lxxxiii. columna prima viso themate et scripartis. volumine. ii.

¶ Et in hac residet Archi. hic et Guill. quorum opinio firmatur per ea que not. Ioan. mona. in. c. si pro te in fine de rescriptis. supra et que tradunt. doc. prefati que videre licet: et istud videtur sentire idem Io. mo. in cap. sequenti. ibi saltem citando quod licet non dicat legitime: ciuiliter tamen est intelligendum prout dicit in dicto. c. si pro te tumetiam quia omne etiam generale recipit restrictionem de habilitate. no. in l. prima. C. de sacrosanct. eccle. et verba. ciuiliter debent intelligi l. si cui. ff. de seruitu. Pone exenplum vt per Archi. in. c. sequen. in fine / dum dicit quod grade tim appellationes sunt interponende: et ideo si medio pretermisso ad alium appelletur / et procedat / non videtur quod teneat processus: quamuis de hoc non fuerit exceptum tanquam factus ab eo qui non est iudex competens / vnde siquis dicat appello / nulla facta mentione de eo ad quem appellat: intelligitur appellare ad proximum superiorem / non ad papam licet de iure communi (non tamen Ballicano) ad eum omisso medio possit appellari quod non procedit quo ad arlios superiores iuribus vulgatis hoc comprobatur.

¶ Pone aliud exemplum / quia quando papa dispensat cum episcopo vel alio prelato: vt non obstante promotione sua / possit priora beneficia retinere: intelligitur dispensasse super beneficiis sibi canonice collatis. Nam papa per hanc dispensationem non intendit nouum ius conferre / sed solum conserua re ius quesitum quod erat perdendum per nouam promo tionem not. in. c. si gratiose. supra de res. hoc libro. pro quo vide Areti. con. vii. procedendum vbi hoc videtur moderare nisipapa defectum et inhabilitatem sciret / quia tunc videretur de nouo prouidere seu tacite dispensare

¶ Et in proposito primo loco dictorum dic quod delegatus tenetur in citatione sua inserere tenorem rescripti sui delegatorii / alias citatio non artat citatum ad comparandum / et procesus videretur reddi nullus are. post tex. in. c. preterea. supra de dila. et in. c. prudentiam. supra isto ti. comprobat late Iason in con145. in prin. circa duo / vol. 4. vbi subdit id debere ita fierquia iurisdictio delegata procedit ex productione rescript Bal. in l. falsus. C. de fur. tum etiam quia est odiosa. c. cum in iure et ibi. glo. no. et doc. supra hoc ti. Probus

Pene. Quomodo et offalidd dcatur abesse vide hic per Archi. Io. and. in nouella. Guil. Pet. Domi. franc. Et dic. ad dendo tamen ad eos / quod duplex reperit absentia ppetuattoat. ppetua causat morte naturali quia mortuum esse / constat necubi et se ergo dicitur absens quia ad est se hominis: duo simulvnita requiruntur scilicet hon interior et extert or et licet qui in rebus humanis est possit adesse et abesse: tamen mortuus semper abest

¶ Temporalis autem causatur per mortem ciuilem / puta perexcommunicationem / suspensionem / bannum furorem / quia furiosus dicitur absens / propter defectum consensus: prout er de eo qui non vult consentire / quia ille dicitur abesse. qui secundum Fely. in. c. quoniam vero. col. fi. supra vt lite non conte. isi equiparantur de iure ciuili aliquem abesse / vel adesse / et nale consantire. Nam qui monitus a pretore non vult consentire / habetur pro latitante l. non tamen. § si non iusta. ff. de fidei con. liber. proprie dicitur tamen abesse qui non est in cim tate secundum eundem Fely. supra vbi multa subdit quand. quis dicitur praesens vel absens / et quod in omni casu non poeidari vnica doctrina: quia secundum diuersam materiam vario modo quis dicitur presens vel absens. Probus

¶ Citando. intellige legitime vt dixi in. c. praecedenti. Probus.

¶ A delegato. Et sic non potst receptionem testium committere a teri. c. cum cau. de appel. c. super. §. si vero. supra hoc ti. Et adeo hoc est veru2 quod labet delegatus ab inferiore ordinario possit deputa ri cum potestate subdelegandi: glo. in. c. is cui hoc ti. et li quam sequitur Bar. in l. more. ff. de iurisdictio. omnim iudi. Panor. in. c. cum Bartoldus. col. vi. in fi. supra de re iudi. et. in. c. cum causam. supra de appella. Et sic subdelegare Bar. in d. l. monquem ibi. col. vi. comprobat Claudus de Seissel. tamen videtur spociale in subdelegato a delegato principis / quod non post subdelegari cum hac potestate / ita videtur tenere glo. in d. lc. super in. §. porro quam Panor. dicit esse singularem et approbat in. d. c. cum Bartholdus: refert Areti. con. xiii. col. viii. viso: vbi intelligit predicta quando subdelegato commisum est solum nudum ministerium / et sine iurisdictione alias secuvt ibi per eum col. pe. tamen refert quod ille cui committitur nudum ministerium receptionis testium potest illud alteri committere. Hostien. in. c. ex literis. supra hoc tit. et Antho. in d. c. cum causam quod videtur satis durum a praxi. hodierna quia videtur electa persone industria pro quo vide Caudi. de Seissel. in. dicta l. more. vbi dicit / quod iste punctus est ua pud eum difficilis. Sed potest dici quod quando committitur a principio nudum ministerium sine iurisdictiom bene censetur electa industria persone. Sed vbi commititur actus iurisdictionalis licet incidenter expediatur in executione iurisdictionis aliquis actus nudi ministeri / tamen quia non venit principaliter et quo ad iurisditionem non censetur electa industria persone / non debet etiam censeri electa quo ad accessorium quod latius ibi comprobat. Probus.

VOs aut duo. Uide Alexan. consi. xciii. vol. vii. Probus

¶ Aut. Que est disiuncta simplex. Disi cta autem seu duplex: et ista importat ampllationem desui natura: vt l. si quis ita. ff. de auro et argen. lega. secundum Petrum. hic in ii. oppo. Probus

¶ Occupatio. Uide hic que tradunt doc. de preuentione. quia punctus est quotidianus. Probus

QUam communia. Uide eundem Ioan. mona. in capitulo priuilegium. infra de verbo sig. et ibi dico ego Probus

APpellari. Hoc comprobant hic doc. quod licet ab arbitris appellare quibus adde Bart. in l. fi. C. de iudi. Bal. in l. diem proferre. §. sta re. ff. de arbi. et in l. quid ergo. §. ex compromisso. ff. de his qui nota. infa. et in l. prima. de peri. et commo. rei vend. et in l. si dictum. § si conpromisero. ff. de euictio. et in. c. quinta nallis de iureuran. u. Probus

SUbdelegari. Uide glo. in verbo iudices. in cle. vna de offi. de leg. et Alex. in consi. clvii. nu. xi. et sequen. viso instrumento. vol. ii. Ubi vnum dicit / quod asserit fore Guil. de Cu. in l. i. §. magistrum ff. de exercito. quod si delegatus ab ordinario aliquam causam subdelegauit specialiter / sciente et patiente iudice ordinario / quod licet delegatus ab ordinario non posset subdelegare regulariter l. a iudice. C. de iudi l. more. cum l. sequem. ff. de iurisdi. omnim iudic. tamen cum illadelegatio sit facta sciente et patiente ordinario / videtur facta de mandato suo / merito valebit / attento quod delegato potest per delegantem dari potestas subdelegandi: vt conclu¬ dunt magis communiter doct. in. d. l. a iudice et in d. l. mor. et glo. magna hic istud comprobatur in simili per ea que tradit Inno. in cap. ex parte decani. supra de rescrip. vbi vo. luit / quod si dominus scit causam suam agi a falso procuri tore / videtur ei consentire et mandare ar l. sepe. ff de reindic. cum aliis iuribus et auctoritatibus ibi per Alex. alegatis. Probus

¶ Industria / Iste tex. facit ad decisionem questionis. Pone statuto cauetur quod muller non possit contrahere sinem consensu duorum propinquorum / modo accidit / quod vulcontrahere / et requirit duos propinquos dico proximio res qui verisimiliter sunt in rebus diligentiores / qui dicunt non posse interesse presentialiter. Et ideo ipsi constituunt procuratorem ad actum qui consentit an valeattalis consensus: breviter dic quod non ita determinat in terminis Bal. in l. prima in fine quem alii in hoc communiter saquuntur. C. qui ad mi. bo. po. po. quia requiritur presentia vera non ficta allegat l. ii. C. de his qui veniam eta. impe. texest singularis in l. minorum. C. de prediis minor. facit texin. c. fi. isto ti. hoc lib. quia videtur electa industria persone Et decisio Bal. placet Alex. con. clxxxix. in prin. viso stamto vol. vii. iuuat quod notat Decius in con. ccccxcii. in printestator vxori: vbi dicit quod si quis esticommissus ad faciet dum aliquam declarationem / debet illam facere per se / et non per alium: quia videtur electa persone industria. Allegattex. nostrum et. c. si cui nulla de prebend. hoc lib. et. l. inter antifices. ff. de solu. et. c. fi. supra hoc ti. Uide que diximus. supra hoc ti. in. c. si delegatus et in trac. de manda. apostolicis expediendo signaturam tertiam / que fit per cardinalem in presentia pape. Probus

PRopter officium. Prepo. in ca. nulli dubium. colum. penul. xii. quest. v. dicit quod ratione huius clerici non adimplentes officia sua / nec per se / nec per alios / sed qui ocio vacant / aut voluptatibus / vel lasciuam vitam ducunt / nihil iuris habent in rebus ecclesie / imo ipsas percipiendo spoliant ecclesias / et tenentur ad restitutionem omnium perceptorum. Istud latius prosequitur idem Prepo. in capitulo primo xxliiii. distin. columna prima / dicens quod bona sunt oblata ecclesiis a fidelibus ob causam / videlicet vt oretur pro eis / et vt inde pauperes alantur. Qui ergo hoc non facit et fractus recipit infidelis est et necator nisi aliqua iusta causa. sit impeditus. capitu. qui oblationes. et capi. sequen. xiii. quod ii. Item committit furtum quia subtrahit amico quod obtulit scilicet Christo / cui seruitium suum obtulit / et cuius pauperibus bona debentur committit etiam sacrilegium / quia defraudat totam ecclesiam cui deberet prodesse in orationibus. Et hec adde ad ea que dixi contra sententia domi. Alciati. in cap. Nemo. supra de elec. Probus.