Titulus 11

PEr confessionem. Que dicitur liquidior probatio per ea que diximus. supra. in. c. primo in ver. per confessionem de confessis. Et debet. fieri parte praesente et recipiente / ad hoc vt inducat plenam probationem. Cy. in l. prima. in. vi. q. C. de confes. vbi Saly. in. xv. oppo. ide Saly. in l. iubemus. C. de libera. causa: et in l. generaliter. in. vi. q. C de non munera. pecu. probant per. l. fi. ff. de interfo. actio. tradit Alex. con. xx. col. i. in causa anpellationis vol. iiii. vbi subdit hoc probari ex significationi vocabuli: quia confessio est idem quod simul facio: quia deriuatur faris vel fare fatur / et dictio cum illi iuncta denatat similitudinem locationis l. prim. §. primo. ff de pac l. consensu in prin. ff. de actioni. et obligationi. hinc dicit Saly. in. dicta l. iubemus / non sufficere / quod testes dicant confessionem fuisse factam parte presente / nisi dicant: et ea instante / et petente / sen confessionem ipsam acceptante: ideo testis deponens quod talis protulit talia verba praesente Titio non dicitur proba. re / quod titius intellexit l. i. §. fi. et ibi Bar. ff. de aucto. tuto. quod latius Alex. ibi probat: ideo testimonium tanquam non concludens est inualidum / pro quo faciunt que dico. in. c. i. inverbo maioris de exceptio.

¶ De confessione autem iudiciali facta parte absente an prosit vide Signorel. de homed. in co. xxxiii. quaero. Ppuns probe¬

¶ Per iusiurandum. Iusiurandum enim est affirmatio religio sa / quod seruandum est / quasi deo teste promiseris: nec maius vinculum ad astringendum fidem iureiurando maiores artius esse voluerunt / id indicant leges in. xii. tabulis / indicaust sacra indicant federa: testatur Tulius. in. ii. lib. de offi. vbi subdit de Regulo quem nec charitas patrie nec suorum raetinuit quin aperte reuerteretur ad exquisita supplicia / ne transagressor esset iuramenti / etiam hostibus prestitit: tradit Petrus de ancha. con. ccxxvi. in princ. legitur in canone / hinc Antho. de butrio. con. lix. primo aspectu dicit quod licet iuramentum successores non obliget ad periurium ex contrauentione / quia est vinculum personale / et sic non transit ad heredec. veritatis. supra. isto ti. et quod ibi no. Doct. de quo per Bal. et ab os in auct. sacramenta. C. si aduers. vendi. late per Car. con. cxxxvii. circa finem / et fuit questio regis de quo etiam late perDomi. in consilio. lx. circa dubium / vbi loquitur de successoribus ius a praelatis non a defunctis suscipientibus: vide et am Alex. consil. lxxi. versi. Alia ratione clarissime: vol. iii lapus allega. xv.

¶ Tamen leditur decus publicum si pacta iurata non seruentur / et iuramenta talia fortificant contractus contra successores capi. cum contingat supra hoc titulo.

¶ Suadent hec que citat Card. in dic. consi. quod honestum est vt filius in obligationibus spiritualibus adimpleat voluntatem patris / non tamen est necessarium. c. i. supra de sponsali. in puber. et sic multominus in successoribus beneficiorum procedit idem singularibus successoribus de vniuersitate dicendum venit vt non ligentur iuramento predecessorum no. Io. And. in nouella in. c. si sententia de senten. excommunica. hoc lib. quem vide in. c. veritatis in fine. supra isto ti. Domi. in con. lxxxiii. col. prima opponitur / vbi discutit de iuramento quodam prestiteab abbate et conuentu / vt ad illud non teneantur successores. licet de conuentu adhuc sint qui iurauerunt / non tamen maior pars quia appellatione conuentus intelligitur de omnibus vel maiori parte. c. quod sicut. supra de electio. et. c. primo. supra de his que fiunt a maiori parte cap. Illa enim que respiciunt. animam (de collegio dico singularium) extinguntur mortuis omnibus vel maiori parte tunc existentium in collegio / et sic consequenter mala fides tunc extinguitur

¶ Et dic obseruanda iuramenta in forma specifica non per equum pollens. c. ad nostram i. et ibi Panor. et Io. imola. supra hoc ti. vbi Fely. dicit hanc fore communem pro quo l. qui per salutem. ff. eo. titulo. Probus.

DE iuramento. Super quo lex suicularis vel potestas / tanquam supertre spirituali disponere non potest not. Hostien. et Io. And. in. c. quenadmodum. supra hoc ti. bene facit tex. in. c. venerabilem. supra de electio. et in c. nouit. supra de iudic. firmat Arett. in consilio. xxii. in fine / diligenter et mature vbi vide que late tradit de effectu iuramenti. Probus

¶ Iuramentum. Quod est indinsibile / adeo quod omissio vnius quadrantis vitiat illud Bal. in ca. primo. §. cum autem in ti. de controuer. inuesti. tradit Io. de Ana. con. vii. col. iii. vide que dicit Maria. Sozi. consilio. cxxxvi. col. fina prestantissime doctor / vbi ponit exemplum quomodo dicatur indiuisibile Item quod dicitur continere iustitiam / quando non continet quid turpe / vel non tendit ad obseruantiam peccati quia exemplificat Iason in consilio. cxxxiii. col. iiii. presupponitur vol. iiii. Probus.

¶ Astringit / Dic in similiquod iuramentum non extendit consensum: habet tamen vim vt suppleat solennitatem Dicius consilio. ccclxxiiii. in fine in casu proposito

¶ Dic etiam quod iuramentum ad hoc vt obliget requiruntur duo extrema videlicet persona iurans et persona recipiens videlicet cui iuratur / alias non obligat tex. et ibi. Ioannes And. in. c. sicut el. iii. in fine. supra. isto tit. Archi. per eundem tex. in. c. quacunque arte in fine. xxii. q. v. pro hoc videtur in argu. tex. in. c. ad apostolicam. supra de regula. vbi in voto requiritur vouens et recipiens ad hoc vt inter eos inducatur obligatio no. Inno. in. c. porrectum col. fina. eo. titulo vbi de regul. et Paulus de eleaza. in cle. eos eo. ti. expresse dicunt / quod si vouens non facit votum in manibus illius qua potest monasterium obligare / non inducitur obligatio: in dicamus de iuramento: quia de voto ad iuramentum licite arguitur probat tex. de voto. supra. in. c. magne versi. cum ig tur / glo. in. c. fina. xxvii. q. prima.

¶ Dic vlterius videndum que not. de iuramentis per prelatos in sua receptione prestandis Domi. in consi. lxxxiiii. quia istud dubium. Probus

¶ Nisi licitum. Uide que in simili voluit Alex. in co. xxxii. col. fi. opportune / volu. ii. facit quod not. Barto. in l. i. ff. de his qui sunt sui vel alie. iur. vbi dicit quod in generali confirmatione statutorum / non videntur confirmata statuta que iniusta sunt et Ange. ibi idem dicit: pro hoc adducunt tex. nostrum / vt tradit Dec. in con. 538. in fine viso puncto vbi alia adducit

¶ Ulterius dic. in simili iuramentum quod non habet tres comites / scilicet veritatem / iudicium et iustitiam non excludit allegationem erroris secundum Neapoli. decisio. lxxx. nu. vi. fuit magnum dubium quod alias faceret / not. Alex. in con. xvii. col. i. ponderatis his vol. iii

¶ Pro dicto Io. mo. faciunt que dico. infra hoc titu. in. c. non solum in ver. canonice / facit etiam quia in quacumque dispositione quantuncunque generali intelligitur semper excepta honestas quibuscunque rebus / quasi dignior anteferenda

¶ Hinc Bal. in l. quod ex liberta. C. de oper. liber. dicit / quod domini terrarum non possunt cogere subditas suas vt vadan ad tripudiandum in castro quia ab omni superioritate ius honestatis intelligitur esse exemptum / honor enim rebus quibuslibet est anteferendus l. iulianus. vbi notat. ff. si quis omis. causa testa. quem ad hoc allegat Iason. in l. repetenda vbi idem no. per illum tex. C. de institu. et in l. admonendi. ff. de iureiurando.

¶ Hinc tex. in l. miles. § socer. ff. de adulter. Uerecundum est honorem suum inultum relinquere / et tex. xii. q. prima. c. nolo / quod is crudelis est qui famam suam spernit: ideo honor et honestas habendi sunt precio: vt pari passu cum vita ambulent l. iusta. ff de man. vindic. glo. in. §. suspectus de suspectis tuto. instituUide que dico in. c. romana de senten. ex communicatio¬

¶ Et in proposito Guill. Bened. in repe. c. raynutius in ver. cuidam Petro tradiderimt. nu. lxxxiiii. supra de testa. citat. principes et curiales cogere non posse puellas ciuium virgines / nec comiugatas ad choreas et tripudia curie in quo sit in honestatis suspitio / nec debent eas inuitare secundum Io. de plain l. finali ne fisc. rem quam vendidit euincat. libro. xi. C. hodia tamen non legimus prout nec auribus percipimus inuftas ad choreas duci quia potius viros incitant quam per eos inuitentur / et ad predam viros inuitant: cum per earideauratos et brateatos vultus depredari desiderent iuxto illud Grego. omelia. xii. depredari desiderat qui thesau rum in via publice porta

¶ Pro themate vide que citat Maria. Sol. consilio. clix. col. fina. in presenti consultatione. Probus.

¶ Libertati ecclesie. Uide que pro hoc citat lapus alleg. xcii. inspeximus et examinauimus. Probus

COerceri. Alexander consi. cli. viso themate suprascripto / et statuto verenensi: volu. vii. late firmat / quod per statutum potest fieri / quoterta de causa iuramentum non seruetur: quia non dicitur periurus: qui ex causa iusta deserit iuramentum l. fina. ff. qui satisda. cogan. alias et multas rationes adducit quas videre licet: et hoc in casu episcopus non potest mandare iudici seculari quod faceret tale iuramentum contra statutum prestitum seruari: ratio quia episcopus non potest ampliare iurisditionem. secularem vltra formam statutorum: vnde posset iudex secularis respondere episcopo / nequeo adimplere quod iubes. quia non habeo iurisdictionem secularem vltra formam statutorum arg. l. ii. ff. de offi. procons. et l. ad res. ff. de edil. eduicto facit quod in simili notat idem Alex. con. iii. nu. x. volu. ii. in causa / quod non valet constitutio synodalis disponens / quod ad probandum quem esse vsurarium manifestum: sufficiat probare per solam famam vel per vnum testem / vel per indicia pro cuius comprobatione adducit dictum Bald. in l. i non speciali ad finem. C. de testa. quod non valet statutum diponens quod credatur testibus malam rationem dicti sui rec dentibus. Probus.

¶ Iurauit. Quod verbum ex suo significato verificatur. in iuramento verbaliter prestito: et etiam in iuramento prostito ad sacra dei euangelia / manu tactis scripturis: cum vtroque casu sit verum dicere eum iurasse: ideo si secundum formam statuti iurari debeat ad sancta dei euangelia manu. tactis scripturis presumi debet solennitas / sicut diximus. de verbo promisit prolato in scriptura: quia est aptum ex sui significato importare nudum pactum / et etiam stipulationem no. Io. Imol. consilio. lxxxvi. quod aliis iuribus conprobat idem Imol. in consil. cii. nu. vii. in causa vertente / vbi subdit se cus fore quando verbum promisit profertur a teste no. in l. prima. C. de vsur. quia tunc non probat stipulationem sed pactum nudum: quod actionem non parit l. in ris gentium. §. sed cum nulla. ff de pac. Probus.

¶ Compellendos. Unum modum compulsionis habes videlicet per multam de qua Alex. in consilio. xxxv. viso themate / et dubiis / vol. ii. Probus

¶ Ut obseruet. Facit contra istud quod notant Neapoli. decisio. xxx. nu. iii. fuit dubitatum / post Bal. in le. prima in fine. C. quomodo et quando iudex quod non potest iudex eo clesiasticus inhibere iudici seculari / quia iudex secularis non habet iurisdictionem ab ecclesiastico: et sic succedit regula quod par in parem non habet imperium de electio. c. in notuit et. ff. ad trebellia l. ille a quo. § tempestiuum. Io. moet ibi dicitur per nos in. c. ii. de preben infra. que nota quia gali sunt huius voti: et in hoc conueniunt cum Neapoli. Probus.

HIc euidens. Euidens multum dicetur operari in iure nostro. Prime quia nunquam lex seu statutum tollit probationem que per rei euidem tiam fit. Bal. in rub. de proba. col. 1. sequitur Alex. con. 186. nu. 13 vi. sis subtilissimis / volu. ii. quod nota prohis que dicuntur in apostila seq. in ver. incontinent

¶ Bene tamen tollit exceptionem / etquod stipulatio est facta sine causa notat Alex. in col. iiii. col. pe. vol. i. Probus

¶ Incontinenti se correxit. Uide que in proposito citat Alex. con. xcii. nu. i1x. versi. hoc etiam fatetur / viso et opportu ne / vol. v. Quia licet confessio reuocari possit incontinenti (etiam non docto de errore) illud intelligitur esse verum quando reuocatur antequam confessio sit redacta in actis serscriptis / quod sentit glo. hic in ver. reuertitur et in. c. apumisericordem. xxxii. q. prima: quod comprobat Panor. in § preterea nu. iiii. supra de testib. cogen. imo etiam confessio nunquam potest reuocari / postquam fuit acceptata a parte aduers non probato errore / Bal. in l. Gallus. §. primo. ff. de liber. posthu. arg. l. sicut. C. de actio. et obliga. firmat et optime idem Alex. in con. xc. col. i. fere omnis vis / vol. primo.

¶ Et pro intento vide que late tradit Alex. in co. lxxi. cla. rissime / vol. iii. quibus adde que notat idem Alexan. in consilio. lxxvii. nu. xvii. in causa et lite / vol. ii. Quod licet inducta sit specialitas quando petitur executio trium sententiarum conformium non possit opponi exceptio nullitatis vt impediatur ipsa executio cle. prima de re iudic. tamen suvna vel due tantum fuerint late que tranfiuerunt in rem in dicatam noi. procedit illud / si reus coram executore infrabreuem dilationem offerat se de nullitate probaturum sen incontinenti / vt pote per acta processus: quia hec proba. tio nunquam tollitur cum resultet per rei euidentiam / idem Alexand. in consilio. clxxxvi. numero. xii. visis subtilissimieo. vol. secundo.

¶ Ista comproba quo ad probationem incontinenti / per ea quatradit Decius con. xlvi. nu. iiii. bene et consulte / et subdit ib d. consilio. lxxvii. col. finali. Idem Alexand. alium casum in quo militat propositio nullitatis: vt quando est oppositaet probata: et sic si petens executionem passus est proba. ri exceptionem et nullitatem: quia tunc semper debet pronunciari super nullitate et impeditur executio prout diximus. Quod licet contra agentem possessorio recuperande non admittatur exceptio dominii l. si quis ad se fundum. C. ad l. Iul. de vi et l. si maritus. C. de dona. inter vir. et vxo. tanm si exceptio dominii fuit opposita et probata / et sic actor passus est eam probari / et super ea discutierit / super dominio et petitorio est pronum: ciandum: et impedietur restitutio possessionis. c. i. de restitu¬ spolla. Bar. in. d. l. si quis ad se / et in l. naturaliter. §. nihil con. mune. ff. de acquir. posi. Istud comprobatur / quia licet contrpraesumptionem iuris / et de iure non admittatur probatio in contrarium / no. in l. fina. C. arb. tutel. et in l. antique. C. ad velleia. tum fallit nisi parte non resistente fuerint facte probationes in contrarium.

¶ De oblatione probationis incontinenti / vide quae tradit Alex. consi. xcv. nu. vii. visis processibus / volu. ii.

¶ Et pro themate attende ad vnum quod citat idem Alex. consi. cxxii. versm secus si non viso processu: volu. ii. quod ea quae dicta sunt in praefationibus contractus / intelliguntur repetita in sequenti contractu / si incontinenti fuerit subsequutus l. Item quia in fine / cum ibi not. per Docto. ff de pact. Probus

¶ Non reuocante. Intentum Ioan. Mona. vide late comprobatiper Alex. consi. 84. super consultatione in prin. volu. v. et Neapo. decisio. 82. dubitatur an dominus nauis. Probus

¶ Perinde. Et sic habens quod ponens / vel alius / dicit fateri contenta in positionibus vt hic / Bart. in l. ii. §. quod obseruari / col. iiii. C. de iura. calum. et Bal. in l. sicut / circa finem. C. de repudien. heredi. facit tex. in l. cum precum. C. de libera. causa Decius consi. 252 col. 2 Agitur causa. Alex. in consi. 7i. Clarissime / volu. iii. quem vide pro intento Ioan. Mon. in consi. 157. nu. 13 viso instrumento / volu. ii. Probus.