Quaestio 1

¶ Primus articulus.

QUantum ad primum declaratio attributi sit hec.

¶ Attributum diuinum est per fectio in deo siue perfectio diuine essentie quasi secundaria. idest habens se per modum secundarie perfectionis reperte in creati ris. et dicitur attributum quasi ab alio tributum siue alteri tributum. hec descriptio colligitur ex dictis doctoris sollemnis in summa articulo tricesimo secundo. questione prima

¶ Unde sciendum quod secundum eum tria requiruntur ad rationem attributi. Prima condicio est qued sit quasi dispositio super rationem subiecti. et quasi perfectio secunda. et sic sapientia iustitia. et similia. que se gnificant in creaturis dispositiones. et perfectiones secundas distinctas dicuntur a tributa deo. Secunda conditio est: quod sit perfectionis et nobilitatis. alias enim non esset deo attribuendum. nichil enim imperfectum vel non nobile in deo esse potest.

¶ Tertia conditiorequiritur quod tale atrributum isto modo in creaturis inueniatur. Ex hiis conditionibus resultat dicta descriptio. vt apparet intuenti. ergo videtur sufficiens et bona.

¶ Ex istis infero propositiones. Prima: isti termini essentia vita. existentia. res. et generaliter omnis termiuus significans perfectionem primam non dicitur attributum. patet quia hic deficit prima condicio.

¶ Secunda nulla relatio rationis tantum. vel ori¬ ginis / formaliter est attributum patet quia deficit elsecunda condicio. quia non dicunt perfectionem simplititer licet etiam non dicant imperfectionem in deo

¶ Tertia infinitas. immensitas eternitas. et consimilia non sunt attributa. patet quia hic deficit tertia conditio. cum nulla creatura sit vel esse possit infinta. eterna. immensa. etc.

¶ Quarta. quodlibet attributum est commune tri bus personis. probatur. quia quelibet perfectio simpliciter est communis tribus personis. quodlibet attributum est erfectio simpliciter vt patet per secundam propositionem. ¶ Quinta quolibet attributum praedicatur de deo in concreto et in abstracto probatur de omnibus inductiue. dicimus enim deus est sapientia / deus est sapiens tustus. iusticia. bonus bonitas: ergo et cera.

¶ Sexta. nullum attributum praedicatur de creatura substantiali in abstracto / sed solum in concreto. patet quia bene dicimus sortes est sapiens / sed non dicimus sortes est sapientia

¶ Ex quo apparet quod quolibet attributum reper¬

¶ tum in creaturis / est accidens. probatur quia quodlibet solum denominatiue predicatur de substantia creata in deo autem non sic est sed omnia transeunt in substantiam.

Secundus articulus.

QUantum ad secundum articulum ¶ si qusta prima conclusio / quodlibet attributum / t de deo praedicatur in quid et per se primo modo probatur quando aliquod absolutu significat essentiam vel partem essentie alicuius rei. 7. concretum illius absoluti praedicatur in quid de pronomine demonstrante illam rem. sed sic est de quolibet attributo: ergo quodlibet attributum predicatur in quid et per se primo de deo maior probatur inductiuequia ex hoc quod anima significat essentiam vel partem essentie hominis. hec est per se homo est animatus hec autem non est per se corpus est animatum eo quod anima non est pars essentie corporis nec essentie quae est corpus. sed est pars essentialis hominis. Similiter proptereandem causam quelibet pars diffinitionis praedicatur in quid vel in quale essentiale et per se primo de suo diffinito quia quelibet pars significat essentiam vel paetem essentie minor nota est ex dictis in articulo primo quia quodlibet attributum significat perfectionem in finitam diuine essentie.

¶ Correlarium. quilibet conceptus affirmatiuus indiuidualis specificus. cuiusmodi est iste conceptus in sapientia. communis deo et creaturis est quidditatiuus patet quia quilibet praedicatur in quid de deo per conclusionem et per declarationem istius tarmini attributum positam in precedenti articulo

¶ Secunda conclusio. Attributa non sunt in deo precise propter esse causam talium perfectionum in creatu est ris. scilicet quod non ideo dicitur sapiens praecise. deus: quiacreat sapientiam in creaturis. probatur quia aliter sequeretur quod deus non esset formaliter sapiens. volens. aut intelligens: sed virtualiter tantum. et per consequens non eset summe perfectus. quod est impossibile.

¶ Confirmatur illud quod sic ex sua formalitate. est ens eminentissimuquod nullum potest eo perfectius vel eminentius cogitari¬ ex sua formalitate est intelligens sapiens et volens: sed deus est huiusmodi. ergo.

¶ Tertia conclusio. Attributa non sunt in deo pecrnegationem: nec sunt in deo per relationem ad creatur ras. Probatur primo quod non per negationem / sicul sunt incorruptus / incorporeus / et similia. quia nulla perfectio existit in pura negatione. sed quodlibet at tributum significat perfectionem simpliciter (vt dictum est: ergo nullum est in deo per negationem. Sed quod non sunt ibi per relationem ad creaturas probatur. Nullum necesse esse habet suum esse et perfectionem suam per respectum ad aliquod quod potest non esse. sed quodlibet artributum est necesse esse. ergo nullum habet perfectionem suam per respectum ad aliquod quod potest non esse. Ista videtur esse ratio anselmi mon. 16 capitulo.

¶ Confirmatur istud. quia de natura relationis est quod deficit extremo deficiente quia relatiuam posita se ponunt. etc. ergo si attributum esset in deo per relationem. ad creaturas sequitur quod desinente creatura desineret attributum. quod est impossibile. quia tunc aliqua perfectio in diuinis posset deficere: quod non potest esse: ergo conclisio vera

¶ Ex ista conclusione infero quod quodlibet attriputum est in deo. vel deus ex natura rei. patet ex dicte

¶ Quarta conclusio inter diuinitatem et attributa diuina non est aliqua distinctio: vel non vdempti tas formalis. probatur quia summe simplici et summe ydemptitati: repugnat quecunque non vdemptitas. notum est. quia aliquo modo esse non idem: non est esse summe idem. sed in diuinis est summa vdemptitas et simplicitas: ergo. Ex qua correlarie sequitur quod diuinitas: voluntas diuina: et intellectus diuinus: et sapientia diuina etc. non sunt distincte formalitates eiusdem rei. probatur quia alias esset processus in infinitum in formalitatibus vt deductum fuit supra de paternitate et diuinitate.

¶ Quinta conclusio ipsa attributa diuina nul lo modo inter se distinguntur vel non sunt idem formaliter nec realiter. probatur. quodlibet infinite perfectum forma liter: est idem formaliter cuilibet sibi copossibili. sed quodlibet attributum in diuinis est infinita perfectio formaliter ergo quodlicet est idem fortaliter cuilibet sibi compossibili. mino nota est ex terminis. Maior probatur quia infinitum foraliincludit one sibi compossibile. alias non esset infinitum formaliter. Confirmatur sic. quaecunque dicunt aliam et aliam formalitatem ex natura rei. sunt sigillatim intelligibilia ex natura rei vnum scilicet sande altero. sed attributa diuinanon sunt sigillatim intelligibilia ex natura rei. ergo non dicunt aliam et aliam formalitatem. Maior nota. cumvnumquodque possit intelligi sine alio quod non inest sibi in primo modo dicendi per se. sed minor probatur quia non potest intelligi infinitas bonitatis nisi quae includit infinitam sapientiam et econuerso: et sic de omnibus attributis. perfectio enim simpliciter infinita / includit omnem perfectionem simpliciter. ergo. etc.

¶ Sexta conclusio. licet nullum attributum sit in deo propter operationem nostri intellectus: tamen non ha petur eorum pluralitas siue distinctione rationis: siue negotiatione est creati intellectus circaperfectionem diuine et sentie. Prima pars probatur quia nulla perfectio simpliciter causatur in deo propter nostrum intelligere. notum cest. Secunda pars probatur per conclusionem praecedentem imme¬ diate: quia attributa non distinguntur nec plurificantur ad extra ex natura rei. opertet ergo. si debeat haberi eo rum pluralitas: quod hoc fiat per comparationem eorum ad ex tra. per distinctas conceptiones eorundem vt reperiuntur in creaturis. in quibus aliud est intelligere et aliud velle. et aliud esse iustum. et aliud sapientem. et aliud bonum. etc. ergo cum tales conceptiones et compationes. sunt negationes intellectus: sequitur propositum. In hac secunda parte conclusionis concordant finaliter doctor. sollemnis et sanctus doctor. et ones doctores nostri.

¶ Secundum magistrum hugolinum libro pri¬

¶ mo distinctione est octaua attributum est nomen vel nominia. lis conceptus praedicabilis de deo. et de tribus personis simul. et de qualibet illarum sigillatim. per cuius verificationem denotatur aliqualiter esse quod esse est per fectionis simpliciter. vt sunt ista nominia sapiens. iustus verax. et eorum abstraota. vt sapientia veritas. iustitia etc. Unde hoc nomen trinitas non est attributum. nec hoc nomen pater nec hoc nomen creans. dominus. praesciens. etc. quia omnis perfectio simpliciter necessario competit deo. sed esse creantem vel prescium non necessario deo competunt nec hoc nomen pater competit tribus personis.

¶ Perfectio attributalis est actualissima essentia simpliciter infinite nobilitatis ens: quod esse estmelius ipsum quam non ipsum. vel illud quo melius cogitari nopotest. potest tamen multis nomibus exprimi. vt infinita in ticia. infinita bonitas. et c.

¶ Rationes attributales sunt quid nominis illo rum terminorum. vt quid nominis iusticie est ratio attributalis.

¶ Tertius articulus.

¶ Uantum ad tertium articulum respondeo ad rationes principales. Ad primam cum dicitur illa distinguntur quorvnum plurificatur alio non plurificato. etc. Negatur mior. quia attributa non pluri ficantur in diuinis realiter sicutnec essentia.

¶ Ad secundum cum infertur quod si non distinguntur inter se sequitur quod nominia attributalia essent synonina. Negatur consequentia. ad probationem dico quod licet hec no mina bonitas / iustitia / sapientia etc. significent penitus idem in diuinis: non tamen significant idem in creatur et hoc sufficit ad hoc quod non dicantur synonima. quia synonima significant penitus idem / in quocumque eorum signatum reperiatur

¶ Ad confirmationem negatur consequentia Ad probationem coneedo quod infiuitas dinina non adimit formalitates attributorum: sed adimit distinctionem vel non vdemptitatem formalem ipsorum in deo. cuius enim est formaliter iustitia: est formaliter sapientia: et formaliter bonus vel bonitas sed. vna et eadem formalitate qua est deitas est bonitas sapien tia etc. et non alia et alia formalitate est deus alia sanpiens / alia iustus.

¶ Ad tertium negatur antecedens. ad probationem dicendum quod intelligendum est per appropriationem tantum quia aliud appropriatur intellectui sic quod non volun tati: cum tamen intellectus ei voluntas / sunt idem ex natu¬ iti ei. Et in hoc videtur concordare magitr libro primi distinctione sexta capitulo secundo. et sic finis questi.