Quaestio 1

Primus articulus.

Quantum ad primum hi. dendum est quid sit rite suscipere baptismum Unde rite suscipere baptismum capidupliciter. Uno modo proprie dicitur baptisius rite collatus quando persona bapfisata non indiget reiterate recipere tinctionem baptismi et per contrarium qualitercunque tingatur et exerceatur materia vel forma baptismi si in diget tinctus iterato tingi non fuit rite collatusbaptismus Secundo modo dicitur rite magis stricte pro vscilicet concernit effectum baptismi rite conferri id est perfecte et fectum principalem scilicet gratiam viuificantem.

¶ Secundo de effectu baptismi sciendum quod conformiter distinctioni priori duplex est effectus baptismi vnus correspondens collationi primo mo facte et iste est consecratio ipsa seu caracter baptismalis secundu) effectos correspondens collatoni rite facte secundo modo dicte diuisionis qui super effectum primi addit tunc partis cipationem meriti christi vel gratiam et virtutes ceteras et debilitationem fomitis etc.

¶ Tertio sciendumquod effectus collatus correspondens susceptioni daptismi rite facte secundo modo dupliciter potest capi. vnomodo precise ex vi sacramenti. Aliomodo pro toto effectu contingente et consequente susceptionem. et sic includit ali quas circunstantias que non sunt de essentia sacram ti. vt meritum baptiantis vel etiam dispositionem bonam suscipientis etc.

¶ Quarto didendum quid sit rite suscipere bapiismum. Pro quo sciendum quod duplex est fictio quedam impediens susceptionem sacramenti. et eius effectus tam primi quam secundi. quedam autem est fictio que licet impediat susceptionem effectus ecundi non tamen impedit susceptionem sacramenti et effectus primi Exemplum primi aliquis fingat seconsentire in dictam ablutionem baptismi vt ipsa sacramentum est. et tamen non consentit in ipsam. ymo dissentit in eam vt sacramentum est. sed vult et consentit in eam vt in balneum tantum. talis fictio impedit rece ptionem sacramenti et caracteris: quia ille sic ficte ad cedens ad eum non recipit sacramentum nec est baptimatus nec caracteriatus igitur. Exemplum secut di. Aliquis fingat se fidelem nec tamen est fidelis: cuosentit tamen in tinctione baptisini vt est sacramentum et intendit ascribi signo sacramentaliecclesie catholice et non penitet de culpa. et tamen fingit se penitere ec fictio impedit susceptionem gratie in baptiato. sed non sacramentum nec caractere quia talis sic ficte accedens est baptiatus et in numero ascriptorum fidelium computandus. et habet indelebilem caracterem christianitatis.

¶ Quinto occasione dictorum sciendum quid sit caracter. Pro quo sciendum quod caracter in generali sic de scrib potest. Caracter est indelebile signum distinctiuum vnius ab alio non talivnde caracter sacramentalis est signum indelebile sacramentorum a non sacramentis distinctiuum. Caracter baptismalis est signum distinctiuum fidelium id est christiane religioni ascriptorum ab infidelibus. Est auctem duplex caracter secuudum altissiodorensen. libro quarto capitulo. 56. quod incipit de penitentia per quam fit remissio peccatorum etc. Est enim caracter discreionis vt baptismalis per quem fidelis ab infideli discernitur. et est caracter excellentie vt est caracter ordinis per quem non discernitur fidelis ab infideli. sed ordinatus a non ordinato. Nota de hac materia beatum thomam parte. 3. q. dabet. per totum.

¶ Pro dictorum clariori notitia pono propositiones. Prima propositio omnis homo qui non habet vsum rationis nec vnquam thabuit a debiteconferente: rite sacrameutum baptismi recipit. proba¬ tur quia debita forma seruata et debita materia subie cta et intentio baptiantis recta in non habente vsum ationis sufficiunt vt verum sacramentum recipiat et vt de peccato originali liberatus fiat de familia christi. quia nulla causa impeditiua huius beneficii quodideus generaliter ordinauit hic occurrit igitur.

¶ Secunda propositio ille qua quam loque habens vsum rationis vltimo dissentit et nunquam vult baptimari: et postea cadit in amentiam et baptim atur amens nullo modo recipir sacramentum. patet quia talis habuit velle repugnans non solum effectui baptismi sed etiam repugnans susceptionim

¶ Ex quo patet quod si postea retraheret vel rehaberet psum rationis et consentiret in sacramentum deberet iterato baptimari quia prius nichil factum est satramentale

¶ Tertia nullus accedens ficte ad baptismum fictione primo modo dicta recipit sacramentum et caracterem

¶ Quarta accedens ficte fictione secundo modo dicta ad sacramentum baptismi recipit quidem sacramentum non tamen recipit sacrament effectum totalem: patet quia non recipit gratiam: paet illud extra de baptismo. c. maiores vbi patet simiiter secunda et tertia

¶ Ex quo patet quod non est idem caracter et gram baptismatis patet ex propositione

¶ Item gratia est delebilis et non caracter.

¶ Quinta propositio. Omnis paruulus rite baptisatus et omnis adultus qui non commisit actuale mortale. ant si commisit penitet recivit effectum principalem sacramenti. patet quia recivit donum gratie et absoluitur areatu originalis et iciualis culpe et a debito pene. et remittitur fomes vel concupiscentia viciosa et incorporatus ecclesie effici tur particeps meriti christi.

¶ hoc totum patet per am bro. libro primo de sacramentis. et ponitur in glosasuper illo ad ro. primo sine penitentia enim sunt dona dei sine confessione etc

¶ Sexta propositio de ficte bapti sato fictione secundo modo dicta Ad hoc vt cessante tictione recipiat principalem effectum sacramenti requeritur contritio sufficiens de omnibus mortalibus ante baptismum. patet quia nullus potest nouam vitam ini tiare nisi penituerit eum veteris vite nullus inque adultus Ex quo videtur falsa opiuio scoti que est quod si habens octodeccata in baptismo conteratur de eis et de vno puta deodio proximi et conteratur tunc post baptismum non eget contritione de illis septem. quia sicut ipse dicit ilud vnum est causa fictionis. ergo cessante fictione conequitur effectus et non exigitur conteri nisi de fictione. Sed hec opinio est falsa quia certum est. nullum ve¬c re conteri de aliqua culpa. nisi ex gratuito amore dei cui odium fraternum est incompossibile igitur.

¶ Septima propositio talis cessam et fictione tenetur conteri de ipsamet fictione habita in baptismo et de omnibus que post baptismum commisit et confiteri et satisfacere. patet quia ista culpa non est precedens baptismum ymo potius sequens. ergonec per baptismum deletur nec a debito pene absoluitur prgo tute bapt ismi recepti. sed bene absoluitur a penis de bitis pro peccatis ante baptismum commissis ex vi sacramenti prenii et contritionis subsecute.

¶ hec videtur intentio altiss. in. 4. summe vbi de potestate baptismi tractat. Ex quo videtur quod talis non tenetur. confiteri in speciali peccata ante baptismum commissa licet teneatur super ipsis contrite dolere:

¶ Octaua propositio habita contritione de omnibus peccatis commissis antebaptismi. et de fictione et aliis post baptismum commissis. Talis redditur in statu tali quem habuisset si fictio in baptit mo non infuisset probatur per illud augu. de baptismo tiulorum tunc valere incipit baptismus ad salutem cumista fictio vera confessione recesserit quae corde in malicia perseuerante peccatorum absolutionem fieri non sie bat. Si igitur ista fictio impediebat effectum sequitur quod ipsa cessante ponatur effectus.

¶ Ex quo patet falsa opinio dicentium quod caracter sufficit delere fictionem cum contritione sic quod non sit necessaria confessio fictionis quia baptismus illa peccata delesset cum contritione de quibus fuit possibile illum fuisse contritum dum baptisabatur sed de fictione illa sit noua culpa irreuerentie vtilitatis baptismi vel irrisio non est possibile illum esse contritum dum baptisabatur ergo etc. Nona propositio licet triplex sit baptisimus. fluminis flaminis et sanguinis vt habetur de presbitero non baptisato ca. veniens et de conce. distin. quarta. solo tamen baptismo flumins imprimitur caracter ista propositio est altiss. in summali. quarto. et sic sufficiant quod tum ad primum articulum.

Secundus articulus

¶ Dantum ad secundum primo mouenda sunt dubia circa baptisantes ¶

¶ Secundo circa baptisaudos.

¶ Tertio circa baptismi materiam

¶ Quarto circa formam ad dendo singulis dubiis casus suos speciales

¶ Sit ergo primum dubium circa baptismum conferentes vtrum angelus bonus siuemalus in specie humana possit baptisari. Et videtur de bonis quod sic quia possunt ecclesias consecrare vt patet in dedicatione ecclesie sancti inichaelis de malis etiam videtur quod possunt verba proferre et in mengere igitur. etc

¶ Tespondeo et dico duo primum quod hoc non potest angelus bonus ex officio posset tamen ex diuino mandato ipse enim non est de ecclesia militante ergo sibi non competunt officia militantis ecclesie.

¶ Secundum quod nec angelus malus potest baptisare nisi forte deus ex speciali mandato sibi preceperit de potentia sua absoluta Unde secundus ad corinthios. 6. diciter que conuentio christi ad belial¶ Ad rationem dubii dicendum quod angelus potest cosecrate et cetera officia ecclesie mllitantis excercere ex dei speciali mandato licet non ex officio.

¶ Secundum dubium. An mulier possit baptisare. et videtur quod non. quia de consecratione dist. 4 constat dicitur. constat baptismum solis sacerdotibus esse traditum igitur.

¶ Tesponsio. Dico quod de iure non potest nisi in articulo necessitatis sed si de facto baptisat verum confert haptismum quandocuuque baptisat. Si tamen formam ecclesie seruauerit pro isto facit quod hambetur de consecratione. dist. 41 mulier. UAbi dicitur quod mulier quamuis docta et sancta in conuentu do cere vel alios baptisare non presumat nisi necassitate magna vrgente.

¶ Dico secundo. Idem de laicis in eadem dist. capitulo in necessitate.

¶ Tertio dico. Id de hereticis vt in eadem dist capitulo. Quo modo ex audit deus.

¶ Ad rationem patet quod loquitur decreta is de iure nulla vrgente necessitate.

¶ Tertium dubiu an aliquis de iure vel de facto seipsum possit baptisare. Respondeo quod non quia inter baptisantem et baptisatum debet esse per sonalis distinctio extra de baptismo capitulo Debitum

¶ Dico secundo quod illle qui seipsum baptisaret id est im mergeret fideliter nomen trinitatis inuocando si decederet saluaretur. Tertio dico quod talis si supuixerit esset iterum bamptisandus pro his duobus vltimis habetur extra de presbitero non baptisato apostolicam. Sed modo restant aliqui casus c¬

¶ speciales. Primus ponatur quod duo quorum vnus est mutus alter vero sine manibus. sic ordinent quod mutus immergat et mutilatus formam baptismi proferat. que ritur si vere baptisent.

¶ fiespondeo quod non. Ratio est quia in forma exprimitur falsum. Ille enim dicit egote baptiso et hoc modo dicit falsum. Si diceres quid si dicat nos te baptismus etc. Dico quod nec adhuc valet quia falsum dicit quia neuter baptisat /

¶ Secundus casus ponatur quod ba¬

¶ tisans puellam ei imponant nomen masculi nunquid ipsa est baptisata

¶ stelpondeo secundum hostiense si baptisans intendat indupliciter baptisare personam cuiuscunque sexus. Tunc dicendum sic. Si autem inteudat baptisare masculum precise et nou feminam. tunc dicendum quod non si in hoc nichil cogitet. Sed si sipliciter baptisaret tunc est magis dubium.

¶ Tertius casus quidam existens in altum videt puero periculum imminere et proiicit in puteum expressa forma debita. nunquid baptisat. Ui detur michi quod si puer moriatur quod non est baptisatus nec ille baptisauit etiam dato quod supruiuat adhuc non est baptisatus quia nullus actus exercetur bapti sandi sed solum mergendi. hoc tamen sit dictum opinatiue sine preiudicio melioris sententie

¶ Nunc circa bapti sandos sit prima dubitatioAn paruuli infidelium sint inuitis parenti bus baptisandi. Et videtur quod non quia aut redderen tur parentibus et hoc non congrueret quia nurrirentur in operibus infidelium aut non redderentur. et tune fieret iniusticia parentibus

¶ Respondeo pecscotum quod licet persone priuate non debeant inuitis parentibus in fidelium pueros baptimare tamen persone publice puta reges et primcipes (quorum infideles suut possessio hoc licite possunt propter quod inducit scotus illud quod habetur de consecra. distin. 4. quicquid est. vbi commendaturrex ille qui cogit infideles baptimariet vocatur fidelissimus

¶ ad rationem dubit dicendum quod non sunt parentibus in infidelitate per seuerantibus reddendo nec propter hoc fit eis iniuria. cum et ipsi sint regis aut principis possessio.

¶ Sicens ex quo ergo licet quare ecclesia hoc nou precipit fieri pro salute animarum potest dici quod non expedit forte. ulta enim licent que non expediunt. Item ecclesia sustinet scotum et tamen non est licitum.

¶ Secunda dubitatio. An sanctificati in vtero debeant baptisari.

¶ sendeo quod sic et hoc propter tres causas prima propter impressionemcaracteris quo fideles christian consignantur quia superius dictum est quod solus baptismus fluminis imprimit caracterem.

¶ Secunda propter passionis christi corporalem conformationem.

¶ Tertia propter bonum obe dientie quo ad vniuersalem obligationem. quia ones obligantur ad susceptionem baptismi hoc hanibaldus concedit. bea. thomas et alii.

¶ Ex quo patet quod beata vit go fuit baptista similiter iob. baptisata et christus baptiatus fuit non quod esset ad hoc obligatus sed vt falceret quod deceret: et vt contactu sue mundissime carnis aquas sanctificaret et ipsius vim tribueret regenerandi omnes baptim atos

¶ Tertia dubitatio Gtrum in pate ro matris paruulus possit baptisari et videtur quod sic quia bormientes et amentes possunt baptisari: ergo quia baptisata matre baptiatur quelibet eius pars.

¶ sinsio quod nullus totaliter existens in vtero secuudum omnes partes sui potest in vtero baptimari hoc potest sic pro bari sicut probatur per magistrum di. 6. et habetur de comsecra. di. 4.

¶ Sed dubitatur de quibusdem casibus specialibus. Primus mulier laborat in partum et timetur de morte prolis et apparet solum caput paruuli quid faciendum.

¶ stensio consulo obstetrici quod accipiat aqua et lauando caput faciat crucem cum aqua super caput infantis et lauando dicat creatura dei ego te baptimo in no nine patris et filii et spiritus sancti amen. Dicens tunc cum non sit certum quod sit masculus vel femella quo nomine nominia. bitur dicendum quod tunc quando baptismi congrue appellatur creatura dei. Si autem vnius egrediatur portetur ad sacerdotem qui querat quid et qualiter factum sit et cum audierit suppleat quod omissum est et imponat si di nomen vel nunc vel epreus in sua confirmatioe.

¶ Secundus casus inuenitur in ecclesia vel in vico vnus paruulus et nescitur s est baptisatus nunquid est baptisandus: dicendum quod sic vt habetur extra de baptismo quia non videtur iteratum quod non scitur esse factum / et in decreto leonis pape de consecra. distin. 41 et si nulla. et ca. si nulla. et capplacuit. Tutius est autem vt baptisetur sub forma conlitionali: qua habetur extra de baptismo: et eius effectu capi. si dubium que hec est. Si baptisatus es non te baptiso: si nondum baptimatus es ego te baptiso. In nominie patris et filii et spiritussancti

¶ Tertius casus est Aliquis nascitur cum duobus capitibus numquid est bis baptisan dus vel sufficit tantum semel etc.

¶ Renonsio secundum be. thomam Si duo pectora appareant presumitur quod sint duanime. Et ideo vnus est baptisandus primo / et alius secundo: sed sub conditione predicta propter cautellam. ¶ Sed dicens nunquid essent duo ammalia.

¶ Responderet quidam scilicet petrus raymundus ordinis canmelitarum quod esset vnum animal sed duo homines. ¶ Sed hoc bene impugnat paulus de pusio eiusdem ordinis / quia multiplicato nferiori multiplicatur superius / sequitur. emm sunt duo homines. ergo duo animalia.

¶ Sicens quibus signis potest cognosci quod sinduo homines.

¶ fesponsio secundum laudolfum primo i sint duo capita quorum quodlibet sentit et exercet. officium capitis.

¶ Secundo si apparet due species dorsi.

¶ Tertio si sint duo corpora super eisdem pedibus sicut referti alius.

¶ Quarto si sint duo corda. ¶ Quinto si sint duo actus voluntatis vel intellectus et illud est signum certissimum. hec ille

¶ hostea tertio circa materiam huius sacramenti sit prima dubitatio. Utrum baptisamus fieri possit in aqua rosacea.

¶ Dico quod non. quia solum fieri debet in aqua naturali et non artificiali. Unde aqua rosacea non est proprie aqua. sed liquor talis fioris artificialiter expressus

¶ Sed nunquid in ceruisia. Dico quod non. quia non remanet species aque inceruisia. Unde ieinnans in pane et aqua non debet bibere ceruisiam

¶ Secundum dubium vtrum possit fieri baptismus in lixiuio.

¶ Respondeo secundum be. thomam in 4. dist. 3. quod sic. quia ibi aque natura non est destructa. sed solum accidentaliter mutata per hoc quod per cineres colatur.

¶ Item nec impeditur per aquam sulphuream. Unde generaliter qualitercunque mutetur aqua qualitatiue tantum remanente vera natura aque potest fieri in ca. baptismus. Ex quo patet quod potest fieri in aqua maris in aqua pluuiali migra frigida vel calida. sed non in saliua extra de baptismo nouiter. necn sudore nec in flumate: nec in vrina: quia in istis non seruatur natura aque: sed sunt humores naturaspecifica differentes ab aqua¬

¶ Tertium dubium de priuilegis huius sacramenti in generali que et qualia seu quos sunt.

¶ fe spodeo quod sex sunt huius sacramenti prero gatiue speciales. Prima quod sine aliis conferri potest et non econuerso. vt prima questio. prima. Si quis per ignorentiam. Iterum extra de presbitero non baptilato. Si quis.

¶ Secunda quod potest conferri a quocumque homine baptisante in forma ecclesie de cose. distin. q. in necessitate.

¶ Tertia est omnium sacramentorum noue legis euangelice ianua extra de baptismo maiores.

¶ Quartum priuilegium quod per ipsum tolltur originale peccatum de conse. distin. 41 Negenera re etc. etiam per ipsum absoluitur quis ab omni culpa actuali et pena.

¶ Quintum quod carens baptismo excluditur a coniugio. 28 questio. prima Cane christiane.

¶ Sextum quod in propria materia in passione christi apparuit. quia de latere eius aqua fiuxit de consecra. distinctio. 41 Si quis autem¬

¶ Addo tres casus speciales Primus est quidem paganus baptiatur et fit christianus: nunquid est a seruitute liberatus. Dic sunt due opiniones contrarie. Prima estio. de barone ordinis carmelitarum dicentis quod non. dicit enim de effe¬ ctu baptismi notabis inquid quod baptismus non tolliomnem penam ciuilem est canonicam nec tollit seru tutem. extra de seruis non ordinandis nec cum biga mo ante baptismum dispensari potest 3. di. Si quis viduam nec cum eo qui tenet duas vxores vt ambas rei tineat extra de diuorciis ca. gaudemus.

¶ Secunda est landultri di. 169. vnde) inquit) si aliquis seruus indeus vel paganus vellet effici christianus liberatus est a seruitute hic tamen casus pertinet ad iuristas ergo veritas ipsis disentienda relinquatur

¶ Secundus casus. Quidam antepaptismum contraxit irregularitatem nunquid per baptismum est ab irregularitate ista absolutus.

¶ fesponsio secundum glosam decreti di. 26. ca. deinde in regularitas vel in famia ante baptismum contracta propter delictum personale tollitur per baptismum

¶ Unde homicida volumtarius qui occidit iniuste ane baptismum per baptismum absoluitur ab irregulari tate. Secus si occidit iuste et sine peccato quia bapti mus tollit solum peccatum et penam peccati. Unde iu isto casi secundum istam opinionem videtur melior conditio illius qui peccauit quam qui non peccauit se hoc est virtute sacrament

¶ Mostiensis dicitur quod baptismus etiam tollit irregularitatem contractamper iustum homicidium et ideo iudicialiter occidens si babtisatur non manet irregularitas et hoc tenet paulus

¶ Tertius casus est quidam adultus ymaginatur proptei efficaciam baptismi differre susceptionem vsque ad mortem illa intensionem vt eua dat penas purgatorii (eo quod baprtismus tollit prenan et culpanrnumquid bene facit differendo. Respodeo quod non primo propter incertitudinem habendi in finTum etiam quia se priuat actuali merito correspondenti premio essentiali

¶ Tum etiam quia presumitur quia non ex amore iusticie sed timore pene suscipia quia si diutius viteret diutius differre vellet.

¶ 4 etiam quia non videtur vere penitens qui tantum disfert: et fortem infine non haberet contritionem necessriam requisitam ad effectum baptismi consequendum eo quod vt dictum est videtur quod non doleret amore iusticie sed timore debenne.

¶ Oitimo quantum ad istum articulum de forma baptismi Sit primumn dubium. Utrum ista forma sit de necessitate sacramenti. scilicet ego te baptiso in nomine patris etc. sic quod non liceat nunc adderere nec diminuere nec mutare nec transponere

¶ Tesponsio per propositiones Prima. Sreci vere baptisant ernprrsub forma sacramentali ecclesie prescripta. pa et prima pars quia gredbaptisati secundum formam grecorum non sunt abecclesia rebaptisandi.

¶ Secunda pars patet. quia gnci baptisant sub hac forma baptisetur seruus christ in nomine patris et filii et spiritus sancti. Ex quo patet quod dicta formam non est de necessitate sacramenti licet peccet grecus qui eam non obseruat.

¶ Secuda propositio. lyte et iyamen non sunt de necessitate forme. patet per formam grecorum et quia etiam ly te et lyamen non inuenitur dictum a christo vel institutum in forma.

¶ Tertia propositio in quocumque vdiomate dicta forma exprimatur verus baptismus confertur. patet quia siue in latino siue in greco siue in gallico siue vtalico proferatur etc.

¶ Quarta propositio. Nonest de necessitate sacramenti vt fiat expressio in singulari. nec tantum: vnum vnica ablutione abluere. patet quia plures simul possunt ablui ab eodem ministro. Ideo sufficit si dicat baptiso vos etc. Et quia apostoli simul baptisabant multos. Tamen hodie non est necessarium simul plures baptisare. Ideo non sunt plures si mul bapti sandi.

¶ Quinta siue in forma praedicta ecclesie ly te preponatur vel postponatur non variatur baptismus. patet per hostienis. quamuis securius seruetur forma post ponendo ly te¬

¶ dexta propositio. Omnis tranpositio mutans intellectum principalem forme impedit collationem sacramenti. patet quia requiritur in probatione expressio alicuius cum inuocatione personarum et debitis verbis expressis intellectus

¶ Septima propositio Omnis transpositio non varians intellectum principalem fome non impedit et hec est be. thome libro 4 distn. 3 in responsione ad questionem Utrum liceat interponere et etiam ad secundum ar umentum principale. Octaua propositio. Omnis addito implicatiua falsi: impedit formam et collatio nem sacramenti: puta si dicatur in nomine patris maioris et filii minoris. et hoc tenet lambertus libro. quod distinctio. 3 questior.

¶ Secundum dubium. vtrum baleat si dicatur in nomine genitoris et geniti et procedentis ab vtroque.

¶ Responsio be. tho. et petrus anglcus tenerent quod non. statio be. tho. est quia genitor non significat patris personam secundum actum ergo pater generat. satio petri anglici est quia pater et filius magis denominant hypostases quam illa nomina genitoret genitus quia ista magis nominant actiones.

¶ Sed hostienis. dicit contrarium. Dicit enim quod qui baptisaret in nomine genitoris et geniti et sacri flaminis vere baptisaret. quia non refert vtrum ex equipoller tibus alterum dicatur. Modo certum est a prima e secunda equipollent puta pater et genitor.

¶ Ad hoc respondet bacho. quod illud tenet in statutis. sed non in sacramentis. vbi forma est optima.

¶ Prima opinio michi videtur verior.

¶ Tertium dubium Gtrum baptisans in nomine trinitatis non distinguendo persnas explicite. sed dicendo ego baptiso te in nomine trinitatis vere baptiset.

¶ fiesponsio secundum beathomam quod non. quia nomine illo non exprimuntir ipse persone sed numerus tantum quod dicit hostienis super capi. in synodo de consecra. distin. quartam. Unde non tenetur in distin. 3 capitu. 4 quod baptisatus nomine patris tantum vel filii tantum vel spiritussat cti tantum vere baptisaret: ymo requiritur expressio explicita distincte omnium personarum per sua nominia Sed circa istam formam occurrunt tres casus speciales quorum primus est pe natur quod presbiter baptisans dicat. ego te baptiso et postea interponat fabulam vel faciat moram anteqnsequentia dicat nunquid vere baptisat:

¶ fesponsie secundum bea. Thomam lib. quarto distin. 3. questio. vtrum liceat interponere: quod si interponit longam fabi lam que intercipit et corrumpit intentionem non baptisat. Sed si intentionem non corrumpat est baptismus.

¶ Secundo dico cum hostien. quod si interponatur aliqua mora compendiosa et naturalis vt tussit vel singuluts: non impeditur baptismnus vel oscitando. et cetera.

¶ Secundus casus dicat aliquis sic: ego baptiso te petre etc. nunquid est baptismus.

¶ fesponsio secundum stichardum quod sic cuntalis interpositio non sit forme corruptiua et talis no intendat inducere nouitatem in forma tamen grauiter peccat: quia facit contra formam ecclesie que solum addit a parte ante et post. non in medio. vt patet extra de baptismo et eius effectu vbi etc.

¶ Tertius casus dicat sacerdos sic ego baptiso petrum et non dicat ego nec te an baptisat.

¶ fesponsio secundum petrum anglicum quod sic: quia greci nec dicunt ego nec te vt supra patuit peccat tamen sic baptisans: eo quod non se conformat moribus ecclesie in sacramentorum ministratione. et sic sit dictum cum correctione de toto secundo articulo principali questionis.

¶ Tertius articulus.

¶ One quantum ad secundum respotideo ad quesitum principaleiuxta membrum diuisionis in notabili primi articuli preci se ponendo conclusiones

¶ Prima est. Omnes rite baptisati. secundo modi lyrite capiendo: equaliter recipiunt ex vi sacrament effectum baptismi precise regulariter prouenientem

¶ Patet ista quia quilibet baptisatus rite ex vi sacramenti tantum recipit gratiam baptismalem qua non reperitur minor in aliquo ex vi baptismi nec confertur alicui maior gratia ergo equalis est illa in omnibus baptisatis rite.

¶ Confirmatur quia si a. et b. decederent cum gratia precise baptismali. tunc a. et b. ad equalem beatitud nem essent predestinati et tam voluntas eterna prede stinans quam meritum christi applicatum equaliter respicerent a. et b. et hoc saltem verum est de communi le ge quamuis de possibili posset aliter contingere

¶ Secunda conclusio. Non qui libet cui in baptismo plura vel graniora peccata con¬ donantur recipit in baptismo beneficium maius. par ex vi sacramenti minimam gratiam recipit. qua minor in nullo est de communi lege ergo ex vi baptismi habe equalem latitudinem gratie siue iustum esse et per co sequens non habet maius beneficium positiuum.

¶ Confirmatur. quia si a. latro pessimus et b. debitori. iusticie originalis tantum baptisantur. ex vi baptismi non maius beneficium positiuum habet a. quae b. per conclusionem primam et tamen plura peccata et grauio ra codonautur quam b.

¶ Et sic patet quod per accidens equale donum plus valet vni quam alteri puta a. quae b. et quod equalis doni carentia plus nocet illi a. quam ipsi b. siue ipso do o quo caret vel equipolenti vel maiori decederet.

¶ Tertia conclusio. Adultus maiorem gratiam recipit. in baptismo quam paruulus. sed hoc non prouenit precise ex vi sacramenti

¶ Secunda pars patet per conclusionem primam. sed probatur prima pars quia adulto non remittitur peccatum nerite ipse suscipere potest sacramentumsine meritoria contritione vel actuali doolre de peccato si sit vtenlibro arbitrio. et illi dolori correspondet certa portio gratie. vltra gratiam baptismalem. et talis actualis contritio non est in paruulo non vtente libero arbitrio.

¶ Quarta conclusio. Ticet ex hi sacramenti baptismi non conferatur maius donum seu beneficium paruulo vel etiam adulto si baptisen tur a bono ministro quam si baptisentur a malo: tamen ex vt meriti baptisantis quandoque plura beneficia. seu maius beneficium confertur baptisato paruulo vel euiam adulto si baptisetur a sancto quam si baptisetur a malo ministro prima pars patet ex dictis et per aug. contracrescentium Non est melior baptismus qui per melirem datur nec minus bonus qui per minus bonum nec malus qui per malum. Secunda pars patet de constantino qui ex vi meriti beati siluestri ipsum baptisatis fuit sanatus a lepra vt dicitur. et possibile est quod paruulus ex vi meriti alicutus sancti ipsum baptisantis fuerit beatior. vt argutum est in primo articulo questionis principalis

¶ Quinta conclusio. Si fiatur mitio de officio finali baptismi qui est effectus prede stinationis ad vitam eternam non quilibet rite baptisatus siue primo modo siue secundo modo lyrite capiatur. fecipit equalem effectum vel beneficium equale in baptismo: patet quia non omnes rite baptisati sunt ad vitam eternam predestinati vt notum est igitur.

¶ Ad rationes priucipales patet quid dicendum per predicta. Et sic est finis questionis.