Table of Contents
Commentarius in libros Sententiarum
Liber 1
Prologus
Distinctio 1
Quaestio 1 : Utrum fruitio sit essentialiter unus actus. Quid importetur per hoc nomen fruitio.
Quaestio 2 : Utrum obiectum fruitionis ordinatae, et proprie dictae sit unum tantum.
Quaestio 5 : Utrum uti sit actus necessario distinctus ab ipso frui.
Distinctio 2
Quaestio 1 : Utrum sit tantum unus Deus.
Quaestio 2 : Utrum cum unitate divinae essentiae stet pluralitas perfectionum attributalium.
Quaestio 3 : Utrum cum unitate essentiae stet pluralitas personarum.
Distinctio 3
Quaestio 1 : Utrum Deus cognoscatur a nobis aliquo communi conceptu cum creaturis.
Quaestio 2 : Utrum Deus sit primum cognitum ab intellectu nostro.
Quaestio 3 : Utrum primum cognitum ab intellectu nostro sit aliquod universale.
Distinctio 4
Quaestio 1 : Utrum in divinis sit generatio
Distinctio 5
Quaestio 1 : Utrum divina essentia sit generans
Quaestio 2 : Utrum divina essentia sit formalis terminus generationis
Quaestio 3 : Utrum divina essentia sit subiectum generationis
Quaestio 4 : Utrum filius generetur de substantia patris
Distinctio 6
Quaestio 1 : Utrum pater generet filium naturali necessitate
Quaestio 2 : Utrum pater generet filium voluntate
Distinctio 7
Quaestio 1 : Utrum potentia generandi in Deo sit aliquid absolutum
Distinctio 8
Quaestio 1 : Utrum in Deo sit aliqua realis compositio
Quaestio 2 : Utrum in Deo sit aliqua compositio secundum rationem
Distinctio 9
Quaestio 1 : Utrum generatio in divinis distinguat filium a patre
Quaestio 2 : Utrum sit aliquis ordo in divinis inter patrem, et filium
Distinctio 10
Quaestio 1 : Utrum Spiritus Sanctus procedat per modum voluntatis
Distinctio 11
Quaestio 1 : Utrum Spiritus Sanctus procedat a filio
Quaestio 2 : Utrum si Spiritus Sanctus non procederet a filio, distingueretur ab eo
Distinctio 12
Quaestio 1 : Utrum Spiritus Sanctus procedat a patre, et filio per mutuum amorem
Distinctio 13
Quaestio 1 : Utrum generatio filii, et processio Spiritus Sancti sint realiter distincta
Distinctio 14
Quaestio 1 : Utrum detur duplex processio Spiritus Sancti, scilicet aeternae, et temporalis
Distinctio 15
Quaestio 1 : Utrum missio sit communis toti Trinitati
Distinctio 16
Quaestio 1 : Utrum in divinis sit missio visibilis
Distinctio 17
Quaestio 2 : Utrum charitas possit augeri
Distinctio 18
Quaestio 1 : Utrum id, quod significatur nomine doni, in divinis sit quid essentiale
Distinctio 19
Quaestio 1 : Utrum divinae personae sint aequales
Quaestio 2 : Utrum detur aliqua veritas praeter divinam
Distinctio 20
Quaestio 1 : Utrum filius sit aequalis patri in potentia
Distinctio 21
Distinctio 22
Quaestio 1 : Utrum Deus sit nominabilis a nobis aliquo nomine significante suam essentiam
Distinctio 23
Quaestio 1 : Utrum nomen personae in divinis significet intentionem rei, vel rem intellectam
Distinctio 24
Quaestio 1 : Utrum in Deo sit unitas
Quaestio 2 : Utrum in Deo sit aliquis numerus
Distinctio 1
Distinctio 26
Distinctio 27
Quaestio 1 : Utrum verbum mentis nostrae habeat aliquam similitudinem cum verbo increato
Distinctio 28
Quaestio 1 : Utrum innascibilitas in divinis dicat rationem positivam
Distinctio 29
Quaestio 1 : Utrum principium dicatur secundum unam rationem in Deo, et creaturis
Distinctio 30
Quaestio 1 : Utrum relationes dictae de Deo ex tempore sint reales.
Distinctio 31
Quaestio 1 : Utrum aequalitas, et similitudo sint nomina relationum realium.
Distinctio 32
Quaestio 1 : Utrum pater, et filius diligant se Spiritu Sancto.
Distinctio 33
Quaestio 1 : Utrum aliqua relatio in creaturis sit verum ens reale extra animam.
Quaestio 2 : Utrum proprietates personales in divinis sint relationes reales distinctae ab essentia.
Quaestio 3 : Utrum proprietates relativae sint idem quod origines.
Distinctio 34
Quaestio 1 : Utrum persona sit aeque simplex sicut essentia.
Distinctio 35
Quaestio 1 : Utrum Deus habeat scientiam de aliis a se
Distinctio 36
Quaestio 1 : Utrum in Deo sint Ideae.
Distinctio 37
Quaestio 1 : Utrum Deus sit ubique.
Distinctio 38
Quaestio 1 : Utrum futura contingentia in divina essentia immutabiliter repraesententur.
Distinctio 39
Quaestio 1 : Utrum divina providentia ad omnia se extendat.
Distinctio 40
Quaestio 1 : Utrum Deo conveniat aliquas praedestinare, vel reprobare.
Distinctio 41
Quaestio 1 : Utrum praedestinatio habeat causam.
Distinctio 42
Quaestio 1 : Utrum in Deo sit potentia.
Distinctio 43
Quaestio 1 : Utrum Deus sit omnipotens.
Distinctio 44
Quaestio 1 : Utrum Deus possit facere universum melius quam fecit.
Distinctio 45
Quaestio 1 : Utrum voluntas divina convenienter distinguatur in voluntatem signi, et beneplaciti.
Distinctio 46
Quaestio 1 : Utrum voluntas divina necessario semper impleatur.
Distinctio 47
Quaestio 1 : Utrum illud, quod est contra voluntatem antecedentem, obsequatur voluntati consequenti.
Distinctio 48
Quaestio 1 : Utrum voluntas nostra debeat conformari voluntati divinae.
Quaestio 1
Utrum voluntas divina necessario semper impleatur.VIDETVR primo quod non, quia dici tur prima ad Thimot. 2. quod Deus vult omnes homines saluos fieri, sed constat quod aliqui damnantur, ergo &c
AD OPPOSITVM arguo per illud quod habetur Ester. 15. Domine iniditione tua cun cta sunt posita, & non est qui tuae possit re sistere voluntati.
RESPONDEO quod quamuis voluntas diuina tespectu eorum, quae sunt extra se contingenter determinetur ad alteram partem contradictionis, postquam tamen in instanti suae aeternitatis supponitur determina ta, necessario, & infallibiliter implebitur, & quod ita sit apparet euidenter per hanc rationem.
Si voluntas Dei, quae supponitur iam determinata non impleretur, hoc esset altero duorum modorum, puta, vel quia de vna parte contradictionis ad alteram se mutaret, vel quia aliquod impedimentum ei obuiaret, Primum non potest poni, nam cum Deus sit penitus immobilis, non potest cadere mutatio in sua voluntate. Secundum etiam non po test poni, quia cum Deus ipse sit omnipotens, vt supra patuit, nullum impedimentum pont obuiare, quod per ipsum non possit tolli; qua propter sequitur, quod sua voluntas, quae ia supponitur determinata, necessario impleat
Intelligendum tamen, sicut dicebatur su perius, quod rectitudo diuinae praedestinatio nis non tollebat indeterminationem liberi arbitrij, ita in proposito determinatio diuinae voluntatis non tollit dictam indeterminationem.
Praeterea sciendum, quod illud, quod ma cimum dubium facit in hac quaestione, est verbum Apostoli adductum in arguendo ad quaestionem. Et ideo D. P. Aug: in libro enchyridion circa finem conatur exponere prae fatum locum, & de ipso duplicem dat expositionem.
Prima est, quia dicit quod ibi est distri butio accommoda, ita quod istud signum di stributiuum, omne, non distribuit pro omni bus hominibus generaliter, sed accommoda tur ad distribuendum pro solis illis, qui saluantur, vt sit talis sensus, Deus vult omnes homines saluos fieri, quia omnis, qui saluatur, saluatur eo volente, quemadmodum si diceremus, Magister docet omnes pueros, non quia omnes doceat, sed quia omnes qui discunt, eo docente discunt
Secundo exponit, quod istud signum distributiuum, omne, non distribuit ibi pro singu lis generum, sed pro generibus singulorum, vt sit sensus, Deus vult omnes homines saluos fieri, quia vult ex omni genero aliquos saluari.
Exponitur etiam praedictum verbum aD. Damasceno lib. 2. cap. vltimo dicente Deus vult omnes homines saluos fieri voluntate antecedente, non autem consequente, per vo luntatem uero antecedentem, & consequenten non intelligit diuersas voluntates, sed vnam, & eandem aliter, & aliter acceptam, nam vo luntas Dei dicitur antecedens prout respicit ea, quae sunt omnibus hominibus consequentia; dicitur vero consequens prout respicit ea, quae sunt isti, vel illi propria, nam quia communia praecedunt propria, voluntas diuina prout respicit ista communia con uenienter dicitur antecedens, prout vero quasi secundario respicit propria conuenien ter dicitur consequens Communia vero om nibus hominibus sunt duo.
Primum quidem ipsa natura humana, quae secundum totam suam speciem apta est ad beatitudinem, & ideo inquantum diuina vo luntas respicit naturam humanam in omni- bus hominibus, quae secundum totam suam speciem apta est ad beatitudinem, sic vult omnes hamines saluos fieri, voluntate antecedente, inquantum vero respicit istud, & illud indiuiduum secundum propria opera, in quibus differunt, sic dicitur quod voluntate consequente non vult omnes homines saluos fieri.
Secundum vero in quo omnes homines communicant, sunt auxilia omnibus tributa, vt liberum arbitrium, praecepta, consilia, prohibitiones, exortationes, & huiusmodi, uae ad salutem conferunt, inquantum vero diuina voluntas respicit ista omnibus conue nientia, consequenter vult omnes homines saluos fieri, & ista est voluntas antecedens; Inquantum vero eadem voluntas respicit auxilia specialia, quae non obtinentur ab om nibus, eo quod nonnulli ponant obicem, sic non vult omnes homines saluos fieri, & ista est voluntas consequens
On this page