quod non quia entitas resultans ex humanitate christi et supposito verbi est ita bona sicunt deus vel melior et per consequens licite fruibilis et tamen ipsa non est deus cum sit recens id est non eterna qualis est deus dicente. psalmum. Israel si me audieris non erit in te deus recens.

⁋ Sed contra deo licite est fruendum et nullo alio a deo igitur. Prima pars an tecedentis patet per augustinum de doctrina Christiana liprimo ca. 2 et ponitur hic in di. primas. ca 2

⁋ Secunda pars probatur quia nihil est vltimate fruibile a crea tura rationali nisi finis suus vltimatus sed nihil aliud a deo est finis vltimatus eius igitur.

⁋ Hic erunt quat tuor articuli. Primo exponetur ratio tituli et disti guetur de fruitioe et alia talia conta premittentur.

⁋ Se cundo an deus sit ab omni creatura rationali ordina te fruibilis.

⁋ Tertio an aliud a deo sit licite frui bile.

⁋ Quarto soluentur dubia quae restant. primo po nitur ista particula licite quia illicite contingit frui aliis a deo dicente augustinus dbet questionum. q. 3o.

⁋ Sum ma puersio est fruendis vti velle atque vtendis frui.

⁋ Addidi etiam vltimate quia quibusdam contingit licite frui quodammodo quorum amor propter se id est absolutus non prohibetur et isto modo secudum multos dicimur frui virtutibus de hoc vide magister hic di. primo ca. penultimo.

⁋ Propter quod sciendum quod frui capitur dupliciter etiam distinguendo frui contra vti vno modo pro amore absoluto alicuius quo aliquid pro pter se diligitur sine hoc quod illo amore ad aliqud aliud referatur quod magis amatur et iste subduntur in amo rem sensualem et intellectualem et intellectualis diuidi tur in amonem naturaliter sequentem simplicem appre hensionem veri boni vel apparentis boni et in amorem sequentem. 6 et. d. oens enim tales amores non vlterius referentes sunt fruitiones quodam modo licet non pro prie. Unde etiam de sensuali seu brutali amore de quae videtur quod sit fruitio de quo dicit augustinu. gtet q. 30. frui cibo et qualibet corporali voluptate estimantur et be stie vid i autem non potest aliqua re nisi animalquod rationis qest particeps. scire namque quo quid referendum est non datum est rationis ex partibus.

⁋ Secundo principaliter et proprio sumitur frui pro amore alicuius non solum non referendo dilectum ad aliud sed acceptante illud etiam pro fine vi timo et repugnante naturaliter amori relatiuo ipsi us ad aliud sicut ad finem magis acceptum sicut loqu tur augu. d. si inherere finem in ea ponens leticie tue etc. vt patet hic in textu et iste modus fruitionis non videtur comprehendere amores praecedentes. 5 et. d. sed amores habitos mediante. d et dicit quod talis amor simplicitur non videtur excludere relationem amati ad aliud nec finem vltimum ibi statuere et per consequens fruitio beatifica videtur contineri sub primo modo fruitionis vterque tamen modus antedictus fruitionis distinguitur ab actu vtendire illa respectu cuius habetur illa fruitio de qua loquitur augu in auctoritate praeallegata. d quod vti re aliqua non potest nisi anunal rationis particeps quod autem aliquid possit amari licite propter se et tamen non vltimate patet per magister vbi supra de vir¬ tutibus.

⁋ Probatur primo ethicorum caitlo 4. dicitur quiandm aut plures videntur fratres horum autem quosdam elegimus propter alterum etc. et postea perfectius autem dicimus o secum se est prosequibile eo quod propter alterum et quod nunquam propter aliud hononem et volutatem et intellectum et prudentiam et omnem virtutem eligimus propter ipsa nullo equ adueniente eligeremus vnu quodque ipsorum. eligimus aut et felicitatis gratia propter hoc suspicantes feli ces fore felicitatem aut nullus eligit gratia horum neque omino propter aliud hec ille.

⁋ Contra. 13. de tri.¬ ca. 6 dicit augustinus quod virtutes propter solam beatitudi nem amamus.

⁋ Respondet magister quod hoc dicit non quin eas propter se diligamus sed quia idipsum quod ad eas diligimus referimus ad illud summn bonum cui soli inherendum est dices iste amor quo diligimus aliquid relatiue propter aliud si illud quod est ad finem pro pter finem est amor tam finis quam illius quod est ad finem vel igitur fruitio est vsus.

⁋ Si primum tunc fruimur creatura si secundum tunc vtimur fine vltimo. probatur aut isto actu eque diligimus finem sicut amore absoluto finis aut non. si eque tunc actus vtendi esset feli citas quia esset actus optimus voluntatis vel esset per fectior felicitate quia esset eque perfectus amore respe ctu finis et preter hoc amor alterius si non est eque perfe ctus amor finis hoc non videtur cum sit respectu eiuiden finis eque apprehensi et habeat easdem causas et etiam cam addita. scilicet amorem finis.

⁋ Probatur tunc vertuti bus esset fruendum falsitas patet quia sola trinitate fruendum est consequentia patet per diffinitionem frui in littera.

⁋ Probatur videtur quod deo sit vtendum quia possumus diligere eum propter aliud s quia creauit nos et redemit nos ac propter retributionem.

⁋ Ad primum conceditur quod idem actus est vsus respectu illius quod est ad finem et fruitio finis.

⁋ Ad secundum respondet okam et bene q. prima di. prima quod non est inconueniens aliquem actum amandi vtendi aliquo actu fruendi esse perfectionem quando iste actus vtendi est actus fruendi quia non videtur quod actus quae diligitur creatura praecise propter deum sit imperfectior quam actus quae diligitur praecise deus et hoc si sit eam intensi et ceteris paribus quod non semper eqam contin git hec ille in sententia et hoc intelligas de amoribus psuppositionibus naturaliter compositionem et diuisionem quando amor fruitiuus dei qui sequitur immediate claram dei visionem quae est principalis essentialis beatitudo talis naturaliter excedit actum vtendi propse dictum.

⁋ Hoc addem do quia vsus aliquando sumitur large pro cuiuscumque potentie operatione sicut in illaregula thopica cuius vsus bonus est. etc. sic aliquando dicimur vti potentiis aliquando habitibus iuxta illud augusti vetutibus nemo male vtitur saltem per modum habitus vertuosi iuxta legen communem tamen obiectiue potest aliquis male vti ipsis propie aut et ad propositum sumitur vsus quando dicimur vti aliqua tamquam obiecto per modum amoris relatiui diligendo ipm propter aliud actu eodem illud aliud plus diligendo et ita accipitur per ma. et augu in textu

⁋ Ad tentium dicitur quod accipiendo fruitionem propse concedi potest quod illis fruimur quae sic amamus quod ad vlterionem finem actualiter eam non referimus et ita conceditur quod fruimur vertu tibus sed accipiendo frui propriissime sicut augustinus det et allegatur in textu tunc sola trinitate fruendum est et non vertuti bus nec aliquam pura creatura sed eis vtendum est et per illas fruendum est summo bono.

⁋ Ad quartum dicendum quod deo non est vtendum stricte sumpto isto termino vsus pro amore relictio quae quis aliquid propter aliud sicut propter finem vltimum quae vlterior non quaeratur sed habeatur omnio pro vltio tamen sumendo vsum indifi feremt scilicet pro amore relativo alicuius ad aliud quod illo actu principalius amatur tunc videtur quod ille qui diligit deum aliqon actu praecise quod redenit vel creauit vl propter retributionem et huiusmodi vbi ipsemet diligens est principale di lectum amore amicitie et alia propter ipsum amore con cupiscentie et vnum quodque propter quod et illud quod magis inquam quod ille tunc vtitur deo.

⁋ Secundo modo sumptoltermio non primo modo ymo oportet quod eodem actu cum sit deliberatus diligat deum summe minus ha bitualiter vel virtualiter etiam cum isto simul stat quod tam actu quam habitu alio diligat deum summe sicut finem vltimum nec videtur quod illicite quandiu non habeat actum aliquem vere vel interpretatiue repugnantem il li amori quo tenetur actu vel habitu solum deum dilige re sicut vltimum finem et summe acceptum.

⁋ Tertio no tandum quod non est idem dicere solus deus est licite frui bilis et solus deus est obiectum debitum fruitionis licet aliqui ista duo habeant pro eodem quia vt patet ex dictis dyaboli peccatum et omne ens et omnem conceptibile potest esse obiectum debitum fruitionis quia potest diligi vel odiri propter deum et huiusmodi et sic esset obiectum de bitum huius actus qui est fruitio. non tamen fruitio illius sed dei.

⁋ Prima conclusio secundi articuli quod deus est ab omni creatura rationali ordinate fruibilis patet per augustinum arguendo ad partem oppositam questio nis. Item primo confes. capi. primo quia fecisti nos domine ad te inquietum est cor nostrum donec reqescat in te. Item ad hoc est scriptura quasi tota promittens deum in premium et beatitudinem vltimatam nec ista conclusio si delibus debet esse dubia. tamen contra eam arguitur.

⁋ Primo sic tunc securitas de fruitione beatifica esset creature possibilis consequentia tenet quia securitas est optima pars beatitudinis 13. de tri. ca. 17

⁋ Fal sitas probatur quia tam creatura quam eius fruitio pos set a deo annichilari et per consequens ipsa nunquam fuisset beata si securitas requiritur ad beatitudinem pro batur tunc vnus beatus posset perciperetotum gaudium al terius.

⁋ Ansel 10. de similibus capitulo 4.0. dicit tunc iusti cuncta scient que deus fecit scienda tam ea quae sunt preterita quam ea que post modum sunt futura quia a singu lis omens et ab omnibus singuli cognoscentur. falsitas probatur quia tunc gaudium quod habet petrus ex se augmentabitur viso gaudio pauli et econuerso quo ad paulum et iterum petro vidente maius gaudium pauli plus augebitur gaudium suum et ita de paulo econversorespectu petri et sic reciprocando in infinitum et probatur de quolibet beato quod habeat gaudiu intensiue infinitum probatur tunc vnus beatus foret ma gis beatus et maius gaudium haberet quam alius puta quiplus hic meruifset sed hoc videtur esse contra augustinum et recitat ma. li. 4. di. 49 vbi dicitur vbi erit de us omnia in omnibus erit in dispari claritate per deum et postea magister dicit et par gaudium omnes habebunt eti si disparem cognitionis claritatem quia per charitatem que in singulis erit perfecta tantum quisque gaudebit de bono alterius quantum gauderet si illa in seipo haberet.

⁋ Confirmatur per illud anselmi ca.25. dicentis certe squis alius quem omnino sicut teipsum diligeres eandi beatitudinem haberet duplicaretur gaudium tuum quia non minus gaudens pro eo quam pro teipso si vero duo vel tres vel multo plures idipsum haberent tamtundem pro singulis quantum pro te ipso gaudens si singulos sicui teipsum amares igitur in illa charitate perfecta innume ralium beatorui angelor et hominum vbi nullus diligit mi nus alium quam seipsum non aliter gaudebit quis pro singu lis aliis quam pro seipsorsi igitur cor hominis de tanto bono suo vix caprat gaudium suum quomodo capax erit tot et tantor gaudior: consimile dicit de similibus ca. 27 igitur nullus ibi plus gaudebit alio ymo etiam videtur sequi quod creatura non sit capax fruitionis beatifice Ad hunc punctum possent adduci quedam dubia soluta in pologo. et in prima questione huius prime di. Item tunc creatura teneretur diligere deum super omnia. Falsitas probatur quia amor proximilicite potest intendi et amor dei remitti donec amor respectu proximi sit maior quam amor licitus respectu dei. Item tunc voluntas crea ta teneretur diligere deum infinite. consequentia probatur quia si solum finite cum licite possit creatura tante diligi igitur non oporteret deum super omnia diligi.

⁋ Confirmatur quia si super omnia igitur plusquam infinitos homines si essent sed illos si essent tenereris infinite diligere quia plus tene rer vnum quam duos igitur infinitos infinite. Item tunc dor miens deberet actu vel habitu deum plus diligere quam se vel proximum. falsitas patet de actu quia tunc non habet ta lem et similiter de habitu quia eodem habitu diligere potest sicut tenetur tam deum quam proximum et se.

⁋ Item pos set fieri argumentum ponendo casum vt prius quod aliquis teneatur ad talem actum acede a. probatur tunc qui fic diligendo plus mereretur plus praimiaretur. accipiatur igitur sortes qui multum meruit iste plus praemiabitur quam intans decedens sic igitur quod in centuplo et sit plato qui in centu plo minus meruisset tunc talis praemiaretur minus quam in centuplo et per consequens praecise quam infans et sit cicero qui adhuc minus quam plato tunc talis praemiaretur minus quam in fans quod est inconveniens.

⁋ Item tunc quis tenere tur diligere deum secundum totum suum posse sed hoc non po test impleri in hac vita. secundusanctos et ita tene tur ad impossibile.

⁋ Confirmatur hoc quia si posset hoc preceptum mpleri tunc esset dare perfectit simam dilectionem qua viator hiocet etiam qua bea tus in patria teneretur deum diligere. Falsitas pro batur quia habita ista adhuc potest deus ostende re tali voluntati aliam causam quare ab ea esset diligibilis prius ablea non perceptam et tunc tenetur plus diligere quam prius ymo vt videtur quanto deus plura cognoscibilia ei ostenderet ex tunc plus teneretur eum diligere sed non tot quin plura po test sibi simul distincte ostendere per tertium speciem distinctam igitur etc.

⁋ Item plus diligit se quam deum nec potest aliud facere quia se non potest non diligere quia non potest non velle sibi. beatitudinem vel non odire miseriam hoc patet 13. de trinitate capitulo quinto vbi prius quod omnes volunt esse beati illud quod vnum ardentissimo amore appetunt deum autem potest non diligere igitur etc. Pre terea tunc post peccatum mortale habitoisto actu dili gendi deum super omnia aut secundum communem legem statim infunderetur gratia aut non si sic tunc peccator mortalis poterit saluari fine penitentia quia ponatur casus oe vno qui non habeat post peccatum mortale actum alium bonum anden instans mortis si dicitur quod non tunc in eodem casu vel etiam addito quod ne ydolatra ret vel ne deum abnegaret occideretur sequitur quod talis damnaretur quod esset valde crudele dicere.

⁋ Item quantum valet creatura tantum potest licite diligi a volutate crea ta sed beata virgo adminus tantum valet quantum ipsa diligit deum igitur ipsa potest licite tantum diligi a beato petro sicut pria diligit deum sed ipsa plus diligit deum quam beatus pe trus igitur potest licite plus diligi a beato petro quam de us.

⁋ Ad primum conceditur quod nullus est beatus nisi sit secu rus de perpetuitate beatitudis talis autem securitas est firma et vera adhesio sicut patebit in materia de reue lationibus futuroru contigentium. Hic etiam quidam respondet ficut negando istam consequentiam deus anichilabit petrum igitur petrus erronee estimauitse semper habiturum illud gaudium quia illa estimatio nihil addit super cognitionem petri in verbo et ideo sicut deus estimauit bea titudinem petri fore eternam et tamen potest non estimasse istam fore eternam absque errore ita petrus cuius cognitio est in verbo nunc estimat suam bearitudinem semper fore et tamen potest non estimare hoc et similiter non estimasse et hoc siue ponatur quod ipsa estimatio petri sit ipsum verbum dei siue actus secundus respectu cu ius verbum se habeat sicut species in memoria quia vtroque modo ista estimatio potest non fuisse estimatio tamen causa quare estimatio sit in verbo fit ex hoc scilicet quod verbum representat illam beatitudinem semper fore quod tamen verbum potest non representare hec ille. Co tra hanc responsionem non oportet laborare quia auctor proprius a proposito alibi impugnat eam sicut patebit in materia de reuelationibus futurorum. Hec tamen responsio est meo iudicio tenenda a ponentibus verbum ipsum esse visionem qua formaliter creatura videt res in verbo et hoc dicitur communiter sed hec via est apud me impossibilis et etiam apud eum qui eam improbat in materia de futuris sed dato quod actu secundo distincto a verbo estimet beatus Petrus suam beatitudinem semper fore illa consequentia est apud me optima petrus estimat se semper fore beatum et petrus ani chilabitur et pro consequens non semper erit batus igitur etrus erronee estimat et de hoc non est hesitatio.

⁋ Ad secundum satis est credibile quod quolibet beatus cognoscit totum gaudium essentiale alterius etiam forte distincte et in proprio genere vel potius in verbo et hoc magis innuunt verba multa anselmi in passu vbi arguendo allegatur. Et vlterius dicitur quod ex tali visione non fit maius gaudium essentiale in aliquo eorum sed bene habebunt ex hoc quod vident mutuo gaudia sua essentialia plura gaudia vel intensius gaudium acci dentale sed non oportet quod vlterius propter illa gaudia accidentalia nouiter vel plus gaudeant quia de hoc quod vident gaudia accidentalia mutuo in se pa rum curant sed si alter videret in alio maius gaudium essentiale quam prius tunc plus gauderet quam ante.

⁋ Con tratunc perfectus amicus non plus gauderet de maiori bono sui amici quam minori. Certe inquit doctor quidam potest concedi conclusio ista scilicet quod amicus non plus gauderet de maiori bono accidentali tantum amici sui quam de minori. Intellige tamen semper ex tali causa occur rente et praecipue esset ista responsio probabilis in talibus reflexionibus in se ipso quando tantum procederetur quod vide retur magis processus curiositatis ad experientiam li bertatis vel huiusmodi quam vtilitatis vel commodi. Uel se cundo oportet dicere et hec responsio est incertior quod non est possibile quod beati videant mutuo sua gaudia omnia et omnes cognitiones distincte quanlibet si detur talis processus fine termino in talibus re flexionibus visionum et gaudior quia tunc quilibet vi deret in alio distincte infinita sicut patet deducenti Sed contra hoc stat auctoritas anselmi quia tunc iusti scient omnia quae deus fecit scienda. Item illud in li bro. 3 distin. 14 anima Christi nouit omnia quam verbum etc.

⁋ Item hoc est contra te quia concedis quod non tot quin plures cognitiones vel amores diuersarum specierum possunt esse in eadem anima. Preterea licet sic potest euadi oe visionibus et gaudiis reflexis respectu sui ipsius seu in se ipso propter hoc quod forte non cognoscum tur actus posteriores fine imperio voluntatis tamen hec euasio nihil iuuat quin beatus petrus videat in paulo distincte quodlibet quod simul suo intellectui presentatur in intellectu pauli ex quo enim quodli bet illorum est naturaliter motiuum ad cognitionem sui ita bene sicut aliud eorundem et etiam intellectus est tam naturaliter actiuus quam naturaliter passiuus respectu intellectionum huiusmodi videtur quod quodlibet eorum vel nullum videbitur. Nec hic valet euasio eiusdem dicentis quod actus quilibet cognoscitur formaliter per se ipsum quamuis enim hoc sibi daretur tamen constat quod petrus non cognoscit actum pauli forma liter pri intum sed actu visionis alio et alterius speciei ab illo cum habeat obiectum alterius speciei quam ille. Et per hoc idem probatur quod per actum alium secundum speciem videt actum illum in se ipso. Etiam sepe experimur quod quandoque intelligimus obiccetum aliquod fine hoc quod talem actum simpliciter cognoscamus.

⁋ Ad primum dicitur quod anselmus non dicit scient omnia sed omnia que fecit deus scienda semper a ta libus. Ad secundu per idem sicut alias magis expli cabitur anima etiam illa scit omnia que deus in verbo sicut in principio habituali ad faciendum nec actu cogitare oe vno nunc de alio etiam si nullam spem vel habitum alium requireret. Si autem magister vellet dicere quod cognosceret omnia distincte quae deus sibi non crederem in hoc dicto maxime cum omnia argumen ta sua sint valde exilia in hoc pincto. Si intelligat de omnibus factis fiendis et possibilibus tunc enim habe ret infinitos actus distinctos simul quorquilibet esset distincta et perfecta cognitio equalis alicui cognitioni date vel perfectior illa quod non conceditur vel vna infinite perfectionis in essendo cognitionem nouit igitur simul omnia quae deus indistincte et in genere actu tamen clariori quam nos non autem omnia quodlibet distin cte quia hoc est impossibile creature.

⁋ Ad tertium et ad quartum simul apparet mihi dicendum quod in talibus reflexionibus mutuis actus posteriores sunt imperfectiores et sic tandem deficiunt a perfectione requisita ad distinctam cognitionem sui causandam in intellectu approximato.

⁋ Ad tertium principa le istius dubii concedo quod qui plus hic meretur plus habebit de gaudio essentiali. Ad 3e dicitur quod in se ponit duas responsiones vnam quod omnes habebunt par gaudium et si instatur quod tunc esset omnium par beatitudo. Respondet negando consequentiam eo quod non est bi paritas cognitionum.

⁋ Contra tale gaudium est premium essentiale ex quadam alia questione huus distinctionis sed differentia essentialium erit ibi secundum differentiam meritor iuxta illud euangelii. In domo patris mei mansiones multe sunt. Et secundum gregorium. 4 moralium capi. 34 et secun dum haymonem super apoca. et secundem augustinum de ver pis domini sermone 46 sicut allegat eos 3o in tabu la originalium nec sufficit dicere quod intelligunt de differentia visionum et fruitionum precedentium ipsum gaudium quia sicut allegat ibidem ex grego. mor. beati tantum videbunt quantum amabunt et tantum amabunt quantum cognoscunt. Ista igitur prima responsio magistri non est vera. secundo respondet e bene vt non referatur paritas ad intentionem affectionis gauden tium sed ad vniuersitatem rerum de quibus gaudebitur quia de omni re de qua gaudebit vnus gaudebunt omnes et hoc sine hesitatione. Uerum est intelligendo hoc quantum ad beatitudinem essentialem et ille res solum sunt. pater et filius et spiritus sanctus et sic videtur augustinus loqui dicens quod vbi deus. erit omnia in omnibus erit etiam in dispori claritate par gaudium. vocauit igitur gau dium par et commune omnibus obiectum de quo gaudetur beatifice essentiali beatitudine eo modo quae miter tenerrie diligens filium suum dicere solet ipse est totum gaudium meum.

⁋ Ad confirmationem respondet quidam concedendo quod vnusquisque ibi tantum gaudebit de bono alterius qui est sibupar in praemio sicut de suo bono et plus gaudebit de bono meliori se quam de suo quia iste propositiones significant quod vnus quisque ibi tantu gaudebit de hoc quod videt amicum suum ita bonum sicut ipe est equalitur bea tum cum ipso sicut gaudet de hoc quod percipit meliorem se plus se beatatum et de hoc quod ipsemet habet suam beat tudinem minonem nec ex primo sequitur quod vnusqusque tantum gaudeat de bono amici sui quantum gauderet si illuo esset in se sicut etiam nec duplatur suum gaudium in se ipsopropter hoc quod scit se ee beatum in aliquo gradu quia ex hoc solo non habetur nisi gaudium accidentale.

⁋ Ista responsio non deuiat a vero quantum mihi vi detur nisi in hoc quod ponit quod gaudium proueniens ex hoc quod beatus videt vnum pare esse sibi equalitur beatum secum est equale illigaudio quo percipit se esse in tanto gradu beatum quia vnusqusque post deum summe diligit se et ex hoc exigit ordo charitatis non dico ad plus sed intimius et singularius et hec ego concedo. Set contra sunt verba anselmisi alius haberet eandem beatitu dinem duplicaretur gaudium tuum etc. Forte dicitur quod bono gaudio gaudet respectu sui et omnim aliorum.

⁋ Sed contra hoc sunt praeallegata verba anselmi. For te dicitur quod ipse vocat gaudium sicut dictum est ad argu mentum praecedens ipsum obiectum de quo gaudetur et ita duplicatur gaudium in me et alio mihi pari quia duo per omnia pares duplo plus valent quam alter eorum. Contra anselmus exprimit se loqui de gaudio quod est affectio gaudentis igitur. Aliter forte dicitur componendo vnam ymaginationem ex duabus praedictis quod scilice duplatur vocando gaudium ipsa obiecta de quibus gaudetur cum vnitate gaudim cuiusdam quo de omnibus talibus gaudetur equalitur. Set nec hoc est ad mentem anselmi quia loquitur oe duplatione gaudim in anima receptibilis quia dicit si cor hominis de tanto bono vix capiat gaudium suum quomodo capax erit tot et tanto rum gaudiorum. Aliter forte respondetur sicut respon dent diuersi 3e quod verba ista anselmi non sunt vera ad vim vocis sed excessiua et deuotionis excitatiua et per duplationem non intendit nisi grandem additio nem et quando dicit tantum etc. intelligitur taliter dilige re alium sicut se. Contra anselmus dicit vbi nullus minus amabit alium quam se.

⁋ Item tunc saltem beatus de gaudio alterius aliquo certo gradu gaudii gaudet et iterum de gaudio alterius parum illi tato gradum sic de tertio et quarto etc. igitur non est finis multitudinis equaliu gaudiorum in eodem quod non est verum. Item tunc cum alios in certo numero plus diligat quam vnum eorum plus de ipsis gaudebit igitur tandem aliquos in certo numero magis vel equaliter dilige ret sicut se sed hoc non videtur quia semper plus odiret tolus annichilari quam omes damnandos si alterum oporteret et si dicis quod beatus infinite plus diligit se quam alium Contra secundum anselmum incomparabiliter plus gaudeti de gaudio dei quam oe proprio igitur de proprio no potest gaudere nisi finite ideo aliter dicit alius 3 concedendo cum priori responsione quod sermo ansel. est excitatio deuotionis vel non est intelligendum oe vi vocis vel si potest glosari in illa charitate perfecta etc. nullus minus diliget alium etc. hoc est non minus perfecte implebit praeceptum ibi illud diligas proximum etc. quia ibi magis diligunt inuicem quam si vnus in via diligeret alium omnino sicut se ipsum et propter tantam perfectionem dilectionis dici potest quod nullus minus etc. nec sequitur secundum sic exponentem quod beatus equaliter diliget quemcumque minus beatum et magis beatum sed magis quemcunque beatum diligit quam quisque se ipsum. Et ita per fecte gaudet quilibet ibi de alio quod ad ostendendum perfectionem dilectionis dici potest non aliter gaude bit quisque etc. Hec ille. Pro certo hec est pulchia glosa quia nihil omittit de contingentibus in isto processu anselmi quin ad hanc expositionem poterit cocorda ri quia anselmus exemplificat de statu isto dicens si quis hic aliquem alium omnino sicut se ipsum diligeret etc. vo lens per hoc nos manuducere ad ymaginationem ma gnitudinis gaudum in beatis et secundum hoc valet ista con sequentia si ibi quilibet tantum diliget alium sicut hic se ip sum et tantum gaudet de bono alterius sicut hic faceret de bono proprio tunc ibi per gaudium de bono vnius alte rius duplicabitur gaudium quantum habet quis vel habere potest secundum statum vie de bono proprio et pro triplo triplicatur gaudium hic habitum de bono proprio et sic deinceps hec glosa mihi placet siue sit ad mentem anselmi siue non quia consequenter exponit eum. Respon sio sua propria tenet quod beatus quemlibet habebit tantum de gaudio quantum sua naturalia capere potest et si sufficeret sua naturalia plus capiendum plus haberet fine miraculo quantum est ex parte dantis et eorum quae sunt ibi occasio gaudum bene propter seruitutem potentie non oportet quod respectu cuiuslibet equaliter beati cum alia atestat equalis gradus gaudim sed sufficit quod in Petro termini pauli atestat aliquis gradus et iterum respectu alterius et sit deinceps remissius cauam et remissius et ex omnibus gradibus posterioribus au getur gaudium. Ita quod ex eis surget vnu gaudium quod con tinue intenditur vsque ad die iudicii et tunc tota capa citas actiua propinqua repleta erit gaudio accidentali sicut nunc repleta est essentiali. Mihi tamen apparet nec discordo a praedicta responsione quod an selmus non vult dicere quod de facto ita erit sed quod in illa perfecta charitate tanta erit materia et occasio gaudiorum vel principia nata actiue principiare equalia gaudia quod tantum gaudebit quantum poterit capere de gaudiis talibus: etiam praeter illud ineffabile gaudium dei de quo beatus paulus fine esti matione gaudebit quam de se etomibus aliis secun. De hoc vide textum anselmi. Unde absque hesitatione apud me quilibet replebitur etiam infans nouitur baptizatus tanto gaudio respectu dei in aliqua specie quanti in illa specie est naturaliter capax fine mira culo simul sua anima et si sufficerent sua naturalia ad plus capiendum fine miraculo plus haberet et ita etiam erit de aliis speciebus gaudiorum quod licet ibi mansiones multe sint quaesi differentia specifica premio rum tamen quilibet in specie qua premiabitur: sine mensura ex parte dantis ideo optime dicit anselmus vt non sufficiat ibi tota mens totum cor etc. Dices mereatur aliquis repleri gaudio alicuius speciei et cum hoc aliquam proportionem speciei suprioris et moriatur tunc replebitur sua capacitas naturalis illius speciei superioris cuius solum meruit proportionem.

⁋ Item tunc hns meliora naturalia habebit plus de gaudio et per onsequens non erit praecise retributio secundum merita.

⁋ Ad primum dicitur quod in illo casuquantum valeret illa pro portio cum gaudio repletiuo speciei inferioris tantum deus retribueret vt estimo in specie vna precise equiualenter duobus sed non videtur opor tere quia in illo casu capacitas naturalis propin qua illius totaliter repleretur illa portione quantum ad illam spem eo quod talis capacitas propinqua est magna vel parua secundum exigentiam meriti. Et per hoc patet solutio secundi tamen non precise fit retribu tio secundum valonem meritorum quia non sunt condigne passiones etc. sed secundum proportionem reguleretri butiue quam taxauit deus.

⁋ Ex his patet ad secundu argumentum contra vnam responsionem precedentem quod erat de gaudiis equalium beatorum. Et dicitur quod non distincte simul gaudet singulis gaudiis de singulis sed de tot quot potest vna vice et de omnibus si mul vno maximo gaudio et nunc disticte oe vno nunc de alio sicut sibi placet vel secundum quod vnus est nunc sibi sufficienter ponens alius alia vice. non est enim verisimile qui eorum habitatio habeat beatos aliquos improportionaliter distantes quandoque ad amores et passiones talium gaudiorum et Christus omnibus est presens in verbo et hii etiam sunt ei corpore viciniores qui hic in animo in terris magis praeceptis eius adimplendis animo appropinquant vt ad litteram verum sit forte quod in domo patris mei mansiones multe sunt nullus tamen ibi angustia artabitur qui poterit per vices sicut volet sicut iudicabit iustum esse vel dignum ac cedere nunc propiquius nunc distantius pro exigentiis meritorum redire vt placebit.

⁋ Ad tertium dicitur quod proportionaliter firmius diligit se quam alium ymo quam deum ad hunc sensum quia a sui ipsius amore naturali difficilius potest euelli et talis firmitas amandi est a deo sibi indita et a deo accepta dum modo deum plus apprecietur quam se. non auem incomparabilitur diligit se secundum intensionem amoris vel secundum magnitudinem boni optati nec incomparabiliter plus se appreciatur sed precise sicut valet et quantum valet.

⁋ Ad primum argu mentum secunde vie principalis contra conclusionem datam conceditur quod tenemur deum diligere super omnia et tamen lici tum est aliquando intensiori actu diligere creaturam quam alias deum tamen non credo quod amore electiuo distin cto contra amonem naturaliter consequentem simplicem rei placibilis apprehensionem liceat simul cogitando de deo et quouis alio quando comparat illa ad inuicem secundum amabilitatem eorum intensius dilige re aliud quam deum de amore autem naturali respectu rei non prohibite precedente. d. et. 10. dicit probabilitur doctor quidam quod multi sunt fideles qui nunquam tam intenso actu dilexerunt deum quam intense appetierunt ci bum quando famescebant et potum quandossitiebant vel forte quam intenso actu mater aliqua diligit filium vel aliqua iuuenmcula sponsum suum nec tales intensiones actuum sunt damnande aut forsan vituperande quandiu deus per amonem praeponitur modo dicto. Hic tamen addo vnum quod nunquam per actum praecedentem ex charitate quantum mihi videtur intensius diligitur aliud a deo quam deus quia omnis talis dilectio respectu creature est amor relatiuus illius in deum sicut in finem.

⁋ Ad secum conceditur quod voluntas tenetur infinite diligere deum appreciatiue sed non actu infinito intensiue.

⁋ Ad tertium conceditur si essent homines infiniti quod teneor eos diligere infinite quodammodo id est improportiona biliter plusquam vnum non infinite actus secundum intensionem. sed plus incomparabiliter praeligendo salutem omnim illorum communiunctim quam vnius solum vel quam duor vel trium et sic sine fine et tamen teneor deum plus diligere quam omnes illos non tamen sequitur quod tenerer eum diligere plusquam infinite eo quod ly plusquam confundit etc. Dicit quod tunc sequitur quod multa possem diligere sic quod secundum plus infinite quam primum et tertium plus infi nite quam secundum et quartum quam tertium quod non videtur ymaginabile. Consequentia patet in termis sit a. pri mum charitatis b. secundum anima vna intellectiua .c. ter tium infinite tales anime. d. quartum egomet e. quintum deus et patet deductio.

⁋ Respondetur quod si modus amandi expressus per hanc aduerbialem determinationem infinite requireret infinitatem rei semper quae licite diligeretur vel infinitum excessum illius rei super aliam tunc consequens illatum esset impossibile sed non est inconveniens vbi ly infinite modi ficat actus volendi et amandi quelibet vna res inconparabiliter praeappreciatur alteri quo ad bonum vni uersi vel quo ad licitum bonum proprium et sic teneret iminente necessitate famis infinite praeoptare bucellam panis quam aurum modus enim debitus amandi non semper proportionaliter quantitatibus vel bonitati bus reru sed sicut dictum est deum tamen solum propter infinitam bonitatem suam tenetur voluntas dilige re infinite ymo infinities infinite.

⁋ Ad quartum dicitur quod dormiens eodem habitu tenetur plus diligere deum quam alia.

⁋ Ad quintum dicitur quod licet praeceptum dilectionis semper obliget non tamen pro semper ad minus tamen illis temporibus quibus specaliter praecipimur vacare culture dei. Dico etiam quod quilibet tenetur deum sic diligere semper in habitu bene prompto ad actum vt omni vice qua occurrerit tentatio ad mortale peccatum in qua amor dei super omnia requiritur ad euasionem peccati. In isto casu possit in actu amoris talis exire et vlterius quando ponitur ca sus etc. Respondendum est sicut prius de peccato ante a.

⁋ Ad sextum dicitur quod premia non praecise dantur pro me ritis illius qui praemiatur sed per sacramenta a deo instituta vel alia remedia ex dei gratia et merito Christi. Unde si aliquis praecise pro suis meritis praemiaretur forte non contingeret ad praemium paruuli baptizati tamen credo quod tam baptismus quam circuncisio restituit ad gradum qui prius fuisset datus secundum exigentiam originalis iusticie et quod vltra talem gradum habetur est per merita propria.

⁋ Ad septimum dicitur quod hoc tenetur illud praeceptum implere in via mediante gratia et iste diligit toto corde deum qui omnibus aliis corde dilectis deum praepo nit et ea in deum refert per amorem ille simplicitur ex tota mente qui omnibus aliis a deo quae memoritur vel habitualiter cognoscuntur cum occurrunt plus deum diligit. Et per hoc patet ad confirmationem quia si ly perfectissimam denotet intem sionem dilectionis non sequitur quia secundum expositionem iam datam aliquis potest diligere deum ex toto corde qui tamen adhuc intensiori actu pot diligere deum ex toto corde.

⁋ Ad octauum dicitur quod magis diligit se quam deum hoc est fir mius non autem magis appreciatur se quam deum nec citius eligeret deum non esse quam se. Aliter dico negando quod aliquis li cite firmius diligit se quam deum ymo existens in charitate potius vellem non esse vel omem miseriam ymaginabilitur sustinere quam velle deum non esse et hoc loquendo quod de velle electiuo nec auctoritas augustini est in contrium quia de facto sic est quod omens tam velle naturali quam electiuo volunt bene esse tamen non sequitur qui bonus hoc artatus ad vnum istorum potius vellet non esse vel miserum esse quam deum non esse.

⁋ Ad nonum pie credibile est quod talis saluaretur et hoc tet scotus in. 4 quia licet non peniteret formaliter tamen vertualiter.

⁋ Ad decimum dicitur concedendo quod quantum valet creatura tantum potest licite diligi ita quod tantum apprecie tur et tunc negatur minor in illo sensu scilicet quod beata vergo tantum valet quantum ipsa diligit deum appreciatiue quia sic infinite diligit deum si autem ly quantum et tantum notant intensionem actus diligendi tunc non est comparatio inter actum et obiectu et si impro pria admittitur comperatio concedi potest maior prout lyquantum denotat proportionem et non equalitatem et tunc non sequitur quod beata virgo licite potest tantum dili gi etc. licet tamen conclusio non sit impossibilis quia stat quod beatus petrus aliquo actu diligit dominum et quod licite actu intensiori potest diligere beatam virginem eodem tamen actu preponderat deum.

⁋ Tertius ar ticulus vtrum aliud a deo sit licite fruibile proprie loquendo de fruitione vltimata videtur quod fic per argumentum principale de ente resultante ex verbo et humanitate assumpta. Item omnem finitum po test quietari per finitum cum non habeat appetitum infinitum igitur etc.

⁋ Confirmatur quia appeti tus bruti animalis potest quietari et satiari per fini tum sed appetitus hominis non in infinitum excedit ipsum igitur. Item beatus petrus finite diligit deum igit tur solum finite plus diligit deum quam se. Sit igitur in quadruplo et reueletur petro quod ipse in quadru plo plus sit dilectus a deo quam linus igitur petrus te netur se in quadruplo plus diligere quam linum quia tenetur diligere et velle sicut scit deum diligere et velle et per consequens tantum tenetur se ipsum diligere sicut de fa cto diligit deum sed deo fruitur dilectione qua dili git deum igitur et se ipso tenetur frui. Item felicitas est creatura cum sit operatio hominis ex primo et so ethicor et illa est diligenda vltimate propter se ex primo ethicorum igitur creatura est fruendum

⁋ Prima charitate est fruendum quia scilicet de trinitate ca. 13. de magnis probat augustinus istinus quod dilectio pro ximi est magis diligenda quam proximus igitur ea est fruen dum et eadem dilectio est aliud a deo cum sit mot et affectio mentis ab amante distincte perceptibilis hic in via. Unde ibidem dicit augustinus in principio capituli. Nemo dicat non noui quid diligam diligat fratrem et diligat eandem dilectionem magis enim nouit dilectionem qua diligit quam fratrem quem di ligit sed deum nemo nouit in via magis quam fratrem igitur ista dilectio non est deus. Ad hoc autem eti am decretalis ponens charitatem animam informare. Ad istud potest argui per multa argumenta so luta in precedenti articulo. Respondetur quod non est fruendum nisi benedicta trinitate vt patet per augu stinum vbi supra.

⁋ Ad primum istorum non est hic sed tertio discutiendum vtrum aliquid vere vnum quod disti gatur a deo resultet ex verbo et humanitate simul sumptis vel non supposito tamen ad ponens quod sic vt detur argumento quantum supponit dicendum quod ista entitas composita non est per se loquendo fruibilis frui tione debita deitati nec vtibilis amore debito per se humanitati per se inquam quia per accidens non nego hoc quia forsitan per se vtendo Christi humanitate per accidens vtor filio dei eo modo quo videns per se accidentia diarii filum per accidens video dia rui filium sed per se loquendo non est illa entitas quasi composita fruibilis ex hoc quod est ex talibus quasi partibus quia nec illud totum est melius fruibili bonitate quam sola diuinitas nec etiam illud totum est bonitas dei vel deitas ideo non est per se loquendo frui bilis sed ex hoc quod talis entitas preter amores debu tos partibus quor alter est fruitio et alter actus vten di. Etiam est amabilis quodam amore concupiscentie relatiuo referente ipsam secundum humanitatem amatam amore amicitie tanquam sibi vtilem et ipsam sublimantem et nobilitantem in deum tanquam in summum bonum per quod sim pliciter assurgimur in amonem suum. Per hoc ad at gumentum dicitur negando primam consequentiam eo quod supponit quandam sprem amoris vel fruitionem quae debetur praecise illi entitati composite quod negatur exemplum licet com positum in anima amici mei et virtutibus sicmelius ista anima tamen non sequitur si diligam animam illam amore amicitie quod propter hoc diligam illud compositum amore amicitie quia non curarem de ista compositione ni si propter animam istam et ideo nec compositum sine con positione quia nec tale compositum diligo nisi amore concupiscentie ad bonum istius anime et tamen dico quod illud compositum et partes suas plus diligo quam animam illam secundum quod plus notat comparationem non secundum intensionem actus amoris sed secundum pluralitatem amorum et ita proportionaliter est in proposito istud constitutum et partes eius plus diligo quam deitatem non maioritate alicuius amoris sed aggregatione plu rium amorum sicut et ibi est aggregatio plurium amabilium. Si dicas ibi est vna vera entitas includens deitatem et humanitatem et vtriusque totam boni tatem igitur sicut vnica est ibi completa entitas ita vnico completo amore est amabilis. negatur consequentia quia oe partibus amoris non resultat vnus amor. Ad antecedens etiam dicitur quod illud aggregatum seu illud quasi conpositum est bonum pluribus bonitatibus quam sola deitas sed non aliqua bonitate intensiori vel perfectiori simpliciter licet bonitate perfectiori secundum quid propter infinitam bonitatem alterius scilicet diuinitat et cum hoc propter bonitatem humanitatis illi additam et sic dicit aristoteles primo et hicor ca. 8 quod perfectum simpliciter est quod secudum se est eligibile et nunquam propter aliud et tale est felicitas de paucis interpositis dicit estimamus autem felicitatem omnium maxime eligibilem non connumeratam comnumerata autem manifestum quod eligibilior.

⁋ Et si arguatur tale aggregatum non est eternum nec simplex nec incorruptibile igitur non est eque bonum cum summo bono et propter hoc etiam mallemus illud aggregatum non esse quam deitatem non esse.

⁋ Respondetur negando consequentiam quia sufficit quod includit in se deitatem que est eterna sic etiam si mallemus licite a non esse secundum se et quodlibet sui quam deitatem non esse etiam a non esset eque bonum cum deitate sed sic non est in proposito vnde tale aggregatum non est fruibile subra tione qua aggregatu vel quasi compositum nec vt sic est simpliciter bonum summum. sed includens summum bonum quod libere perficit vel conseruat vel vnit sibi bonum a se factum. Et ideo vt sic est vtibile quia talem aggregationem vel quasi compositionem diligimus propter summum bonum et tale quasi compositum vt sic est equa vel tantum bonum intem siue sicut summum bonum eo quod bonitate summa est bonum non tamen est similiter vel taliter bonum sicut summum per se simplicitur acceptum eo quod est depen denter temponaliter et dissolubilitur tale et etiam bonu. Etiam est extemsiue maius bonum quam summum bonum per se sumptum quia est bonum pluribus bonitatibus quas includit sibi creata et increata quarum tamen vna scilicet increata eminenter con tinet aliam et igitur ex illis duabus non surgit vna quae sit intensior bonitate increata et quasi hoc compositum vt sic est finite diligibile quia si deus dissolueret illam vnionem anichilando partem creatam posset per illam vnionem vel creationem supplere totum bonum quod facit illa vnio vel compositio vt sit ad dei laudem et vtilita tem quae ex ea preuenit in vniuerso etiam si dicatur quod vt sic sit infinite diligibile adhuc tamen deus infinities plus est diligibilis et sicut est dictum ipso vti debemus et ipse amare propter deum cuius laus et bonitas in ipso nobis osinditur.

⁋ Ad secundum negatur consequentia quae inuitur quod multi sunt qui essent sa ciati et contenti de hoc quod possent manere in vita delitus affiuendo etiam potest integrari antecedens quiatales non essent saciati simplicitur eo quod cessanlibus et existente in eis ratione non impedita ipsi cognoscerunt summum bonum quod appeterent nec esset cor quietum donec in illo requiesceret vt dicit augustinus et precipue si haberent rectam fidem vel opinionem alterius vi te tunc etiam appeterent illius summi boni fruitionem et tunc vlterius dicitur quod appetitus finitus bene sa ctatur per actum vel formam finitam in se recepti bilem non autem per obiectum finitum. Per hoc patet ad confirmatione quod non est simile quia appetitus bru ti non est natus habere pro obiecto saciatiuo sui bonum infinitum licet bene sit simile quando ly per notat circunstantiam forme in tali appetitu rece ptibilis et quo ad hoc bene est certa proportio inter tales appetitus sed non quo ad obiectum.

⁋ Ad tertium conceditur quod petrus finite diligit deum secundum intensionem actus et non oportet si deus in quadruplo plus diligat petrum quam linum quod propter hoc quod pe in quadruplo plus diligat se quo ad intensionem actus quam linum sed bene ad quadruplam beatitudinem. Et ex hoc patet quod non sequitur quod petrus tantum diligat se quantum deum licet hoc non esset magnum inconueniens quo ad intensionem actus eo quod eodem actu diligitur deus et creatura.

⁋ Ad quartum dicitur quod felicitas non est appetenda propter operationem aliam vlterionem sed bene propter aliud obiectum nec hoc negat philosophus sed ponit in 10. ethicorum quod est respectu optimi.

⁋ Ad quintum dicitur quod au gustinus loquitur de conquerentibus se non habere noticiam dei quos inferret quod diligant proximum tunc percipiendo dilectionem in se diligant eam et vlterius cognoscere poterit per apostolum quod deus dilectio est multo nobilior et perfectior quam sua a qua sua habet esse et dependet et igitur multo fortius diligat. Patet igitur quod duplexem dilectio seu charitas scilicet creata et illa est vtendum et increata et illa est fruendum. Quartus articulus

⁋ Primum oubium An aliquis potest esse beatus sine fruitione dei videtur quod sic sicut arguit quidam doctor quia absque fruitione dei potest aliquis habere tantum gaudium quantum habet vnus beatus in patria et cum hoc secu ritatem de eternitate eiusdem gaudum igitur antecedens proba tur posito quod sit vnus homo qui numquam audiuit loqui de deo quem deus velit conseruare eternaliter dando sibi omnes dotes corporis quales habebimus postresurrectionem et cum hiis aliquod tantum gau dium quantum habet vnus beatus in prima et quod deus re uelet sibi eternitatem sui gaudim absque hoc quod ipse videat eius essentiam. quibus positis sequitur in tentum.

⁋ Ad aliud respondet et in hoc bene quod nullus potest esse perfectus beatus absque trinitatis in create fruitione contingit tamen sicut acceditur in ar gumento quod non credo esse verum quod aliquis de potentia dei absoluta posset tantum gaudium habere quantum habet vnus beatus in prima et securitatem de eternitate illius non fruendo deo. Et si obiicitur contra eum secundum communem o pinionem quod nullus potest habere talem securitatem nisi clare videat deum Respondet concedendo quod aliquis potest deum videre clare absque eius fruitione quia deus potest actum fruitionis respectu dei sequestrare etiam posit a clara dei visione et istud vltimum secun tenui in questione 10 huius distinctionis

⁋ Sed contra casus argumenti ponit de illo qui non nouit deum quo stan te et concessototo casu sequitur quod aliquis posset tantum gaudere sicut anima Christi vel angelus non co gnoscendo vel amando deum plus quam lapis consequins est inconveniens apud me et tamen in suo anteceden te videtur esse datum. Et patet etiam falsitas ex hoc quod alias tetigi quod omnes actus vitales tamna ture intellectualis quam brutalis est respectu alicuius obiei quedem praeceptio illius obiecti talis igitur de quo est sermo si tanto gaudio gaudet de aliquo placibili sibi gaudet et hoc non est nisi tale quid apprependat et nisi illud sibi placeat igitur illud cogno scit et amat. Et propter hoc teneo sicut prius quod omnis fruitio dei et vniuersaliter omnis amor est ognitio et omnis delectatio vel tristicia est amor vel odium et ideo casus suus includit repugnantiam Secundum dubium potest esse contra praedicta quod deus non sit solus fruibilis quia plus est diligibilis propter se et propter aliud quam propter se solum nam plus quia deus et quia redemit et creauit quam quia solum deus

⁋ Item Christus est diligendus quia deus et quia procimus igitur diligibilior quam deus propter se Conse quentia probatur quia odire deum et proximum est magis malum quam odire deum solum ceteris paribus tamen quia illud esset directe contra duo mandata tamen quia odiun proximi superueniens odio dei a liquid mali apponit igitur etc. consequentia tenet per regulam anselmi. 20. cur deus hoc ca. 4 in questionis eodem genere tam mala est corruptio quam bona est res psa.

⁋ Respondeo patet ex dictis ad argumentum 4 primi articuli precedentis questionis per hoc enim quod deus nos creauit et redemit et est factus proximus etc. mouemur plus et etiam obligamur plus sicut per quecumque sua beneficia ad diligendum ipsum quam si nullum tale beneficium nobis fecerit finaiter tamen et principaliter tenemur ipsum dilige re propter suam bonitatem etiam si nullum tale beneficium attenderemus.

⁋ Item hic tenuit vnus magister quod odire deum et proximum non est peius quam odire solum deum nisi inquatum redundat in odium dei et auget ipsum nec sequitur est contra duo precepta igitur peius nisi plus redundaret in contemptum dei. Et ideo non sequitur quod dilectio dei et proximi vt in proximum tendit sit melior dilectio ne dei vt in deum nisi plus finaliter tenderet in de um deus vere et interpretatiue plus diligeretur hec ille. Hic non credo esse verum quia secundum anctos preceptum de diligendo deum est lex non solum decalogi sed nature vt scilicet quod hoc facias a liis quod tibi vis fieri et de proximo dicitur ne ode ris illum in corde tuo ne habeas super illo pecca tum. Capiamus igitur vnum qui nullam noticiam ha beat de deo et tamen habeat noticiam oe proximo qui est similis sibi tunc in corde suo habet hanc le gem scriptam non facias aliis etc. vt patet perisanctos et circa principium decretor igitur contraueni ens peccaret quia contra scilintam faceret nec tamen illud odium redundaret in odium dei quia ipse habes gnorantiam inuincibilem respectu per casum. Item accipiatur amor quo aliquis diligit proximum propter deum si ille est praecise bonus quia amor dei et non quia amor proximi et frustra inhibetur eius odium quod falsum est quia tunc tale quid non esset ontra conscientiam dictuminis naturalis. consequen tia probatur sufficeret enim praecipere quod viso vel con cepto proximo assurgeret quis in amorem dei quiesset equaliter amor dei sicut est iste quomodo di ligimus proximum propter deum et hoc esset nobis pos sibile non simul diligendo proximum vel etiam odiendo sicut modo de facto habita conceptione de dyabolo et de peccato assurgimus in amorem dei

⁋ Ad argumenta principalia patet ex dictis Ex dictis etiam respondetur ad formam vtriusque argumenti istius vltimi dubii.

⁋ Ad primam conceditur quod plus deus est diligibilis propter se et propter aliud scilicet quia nos redemit etc. etiam quia est deus et proximus quam solum propter se et hoc extensiue scilicet pluribus dilectionibus non autem intensiue appreciatiue. sic est melius est diligere deum et promimum quam solum deum sicut magis malum est odire deum et proximum quam deum solum quia quanto plus homo multiplicat dilectionem ordinatam tanto melius facit sicut per op positum de odio. tamen non sequitur quod aggregatum ex deo et proximo sit intensiue appreciatiue diligibilius deo licet, sit bene diligibilius extensiue vt dictum est scilicet pluribus dilectionibus. Et per hoc patet responsio ad secundum et sic est finis huius questionis.

PrevBack to TopNext

On this page

Quaestio 11