Text List

Table of Contents

Only show available transcriptions

Abbreviatio

Liber 1

Collatio

Prologus

Quaestio 1 : Utrum, secundum quod tactum est in collatione, studium sacrae theologiae sit meritorium vitae aeternae.

Quaestio 2 : Utrum studium Sacrae Scripturae impositum alicui in foro poenitentiae pro omissione contraria sit meritorium.

Distinctio 1

Quaestio 1 : Utrum pro studio sacrae theologiae ex caritate procedente debeatur pro mercede visio Dei et eius fruitio.

Quaestio 2 : Utrum fruitio beatifica differat ab ipsa anima.

Quaestio 3 : Utrum fruitio realiter distinguatur ab omni cognitione.

Quaestio 4 : Utrum fruitio realiter distinguatur a delectatione.

Quaestio 5 : Utrum generaliter omnis delectatio sit dilectio vel odium, seu volitio aut nolitio.

Quaestio 6 : Utrum voluntas necessario vel libere principiet actus suos.

Quaestio 7 : Utrum voluntas sola sit causa effectiva suae volitionis liberae supposita communi Dei influentia vel concausatione.

Quaestio 8 : Utrum voluntas possit simul et subito producere actum voluntarium meritorie et libere dilectionis.

Quaestio 9 : Utrum voluntas libere possit subito suspendere actum suum sive ab actu habito cessare.

Quaestio 10 : Utrum creatura rationalis clare videns Deum necessario diligat ipsum.

Quaestio 11 : Utrum solus Deus sit licite a creatura rationali ultimate fruibilis.

Quaestio 12 : Utrum haec sit possibilis: creatura rationalis fruitur una persona divina non fruendo alia.

Quaestio 13 : Utrum liceat filium Dei plus diligere vel frui eo quam patrem vel spiritum

Quaestio 14 : Utrum fruitio beatifica sit actus intellectus.

Distinctio 1

Quaestio 1 : Utrum in entibus sit tantum unus Deus.

Distinctio 3

Quaestio 1 : Utrum mens humana sit imago trinitatis increatae sicut in rebus aliis factis propter hominem est vestigium eiusdem trinitatis.

Distinctio 6

Quaestio 1 : Utrum a parte rei in divinis sit aliqua non-identitas inter naturam Dei et voluntatem divinam et ita de ceteris perfectionibus quae ponuntur in Deo vel Deus nec moveat quod pluraliter loquar antequam habeatur quod ibi sit pluralitas, sine enim hac improprietate loquendi non potest homo in hac materia leviter exprimere illud quod vellet.

Quaestio 2 : Utrum Deus sit realiter et per se primo modo sapiens vel intelligens et sic de similibus.

Distinctio 8

Quaestio 1 : Utrum solus Deus sit immutabilis.

Distinctio 17

Quaestio 1 : Utrum gratia seu caritas sit viatori necessaria ad salutem

Quaestio 2 : Utrum caritas seu gratia increata sine alio possit sufficere ad salutem

Quaestio 3 : Utrum de peccatore possit fieri non peccator et acceptus Deo sine tali habitu sibi infuso per gratiam increatam.

Quaestio 4 : Utrum caritas vel alia forma augmentabilis augmentetur per deminutionem contrarii sui.

Quaestio 5 : Utrum in augmentatione caritatis vel alterius formae gradus omnis praeexistens corrumpatur cum novus gradus inducitur ita videlicet intelligendo quod in omni instanti sit totaliter nova forma.

Quaestio 6 : Utrum omnis bonus motus voluntatis meritorie augmentatius caritatis ad quem homo tenetur debeat vel possit ex caritate procedere collata ex merito redemptoris.

Distinctio 33

Quaestio 1 : Utrum Deus essentialiter unus sit personaliter trinus.

Quaestio 2 : Utrum Deus genuerit Deum

Quaestio 3 : Utrum aliqua sit certa regula vel ars per quam solvi possint communiter paralogismi facti et talibus similes circa materiam Trinitatis.

Quaestio 4 : Utrum divina essentia generet vel generetur.

Quaestio 5 : Utrum potentia generandi possit communicari filio in divinis.

Quaestio 6 : Utrum spiritus sanctus posset distingui a filio si non procederet ab eo.

Quaestio 7 : Utrum pater et filius sint unum principium spirans Spiritum Sanctum.

Quaestio 8 : Utrum personae divinae primo et adaequate distinguantur ab invicem semetipsis.

Quaestio 9 : Utrum omne idem patri sit omnibus modis idem patri.

Liber 2

Prooemium

Quaestio 1 : Utrum creatura rationalis meritorie serviendo Deo proficiat ad augmentum gratiae seu caritatis, sine omni novo addito gratiae praecedenti.

Quaestio 2 : Utrum profectus vel augmentum gratiae fiat per compositionem gratiae novae cum gratia praecedenti.

Quaestio 3 : Utrum creatura rationalis habens gratiam possit mereri suam gratiam augmentari.

Quaestio 4 : Utrum viator operibus meritoriis insistendo ex hiis carior Deo fiat.

Quaestio 5 : Utrum praesupposita gratia baptismali viator per merita sua possit pertingere ad gratiam maximam viae sibi possibilem.

Quaestio 6 : Utrum viator existens in gratia ultra omnem gratiam habitam vel habendam possit proficere ad maiorem per instantaneas causationes actuum volendi omnia pro futuro peccata venialia devirare.

Quaestio 7 : Utrum Deus possit creare finitam caritatem aliquam qua non possit creare maiorem vel aliquam aliam ita magnam secundum extensionem quod non possit maiorem illa producere, et sic de similibus.

Quaestio 8 : Utrum secundum proportionem caritatis viae succedat pro praemio proportionaliter magnitudo gloriae.

Quaestio 9 : Utrum, scilicet propter demerita, minuatur.

Quaestio 10 : Utrum caritas decrescat ad decrementum cupiditatis.

Prooemium/Collatio

Liber 3

Quaestio 1 : Utrum anima Christi habuerit et habeat sapientiam aequalem Deo.

Quaestio 2 : Utrum ipsum verbum Dei sit sibi ipsi quamvis non animae sibi unitae scientia futurorum contingentium.

Quaestio 3 : Utrum cum determinata verbi praescientia stet quod futura praescita sint ad utrumlibet contingentia.

Quaestio 4 : Utrum anima Christi vel angeli sciant futura aliqua contingentia per revelationem sibi possibilem fieri ab ipso verbo vel etiam scire possint.

Quaestio 5 : Utrum alicuius contingentis futuri absoluta revelatio sequens tollat contingentiam.

Quaestio 6 : Utrum Deus vel verbum Dei existenti in gratia possit revelare quod talis finaliter sit damnandus.

Quaestio 7 Utrum animae Christi vel angelo beato possit in verbo revelari aeternitas suae beatitudinis.

Quaestio 8 : Utrum Gabrieli potuerit in verbo verbi incarnatio revelari.

Quaestio 9 : Utrum per revelationes possibiles fieri in verbo posset aliquis sufficienter dirigi in volendis.

Quaestio 10 : Utrum anima Christi in verbo Dei cui unitur distincte videre valeat infinita.

Quaestio 11 : Utrum anima Christi possit in verbo cui unitur distincte cognoscere minimas partium sibi inhaerentium vel minimas particulas corporis quod informat.

Quaestio 12 : Utrum per unionem ad verbum ipsa sit omnipotens.

Liber 4

Quaestio 1 : Utrum aliqua creatura possit in effectum sacramenti praecise productibilem per creationem. Et hoc est expressius quaerere: Utrum aliqua creatura possit creare caritatem vel gratiam vel aliam creaturam.

Quaestio 2 : Utrum posse creare gratiam vel aliquid aliud repugnet propter virtutis activae insufficientiam cuilibet creaturae.

Quaestio 3 : Utrum omni rite suscipienti sacramentum baptismi vel confirmationis conferatur gratia salutaris.

Quaestio 4 : Utrum corpus Christi realiter sub speciebus quae fuerunt panis et vini contineatur.

Quaestio 5 : Utrum quantitas terminata panis consecrandi sit aliqua vera res extra animam distincta realiter a substantia et qualitate cuius est.

Quaestio 6 : Utrum sacramentum poenitentiae sit necessarium ad delendum peccatum mortale post baptismum commissum.

Quaestio 7 : Utrum actus paenitentiae requisitus ad deletionem culpae mortalis sit meritorius vitae aeternae.

Quaestio 8 : Utrum quilibet qui commisit peccatum mortale teneatur secundum legem Dei communem de illo conteri.

Quaestio 9 : Utrum vera poenitentia sit formaliter vel virtualiter velle cavere peccatum quodlibet in futuro.

Quaestio 10 : Utrum ille qui peccaverit mortaliter in opere exteriori teneatur plus poenitere de opere exteriori et interiori simul quam de interiori solo.

Quaestio 11 : Utrum aliqua poena infernalis possit esse insensibilis in damnato.

Quaestio 12 : Utrum sit maxima gloria possibilis in beato.

Prev

How to Cite

Next

Quaestio 5

Utrum potentia generandi possit communicari filio in divinis.
1

Estito quaeo circa ditinctionem 33 pro di. 7 Utrum potentia generandi possit cemmunicari filio in diuinis

2

Uidetur quod sic quia potentia gene randi est ipsa natura diuina et ipsa communicatur filio a patre igitur prima propositio proba Ptur per damascenum li. primo cap. 6 vbi dicitur quod generatio ista eterna est opus nature et iterum ex patris natura dicimus filium gene rationem igitur cum natura non generat ibi ex di. quinta supra relinquitur quod sit principium elicitiuum generationis et hoc est eam esse potentiam generandi non enim calor est potentia calefactiua nisi quia est prim cipium calefactendi.

3

⁋ Contra si sic tunc filius posset generare ideo enim posset spirare quia potentia spirandi sibi communicatur sed consequens est falsum quia si filius posset generare immo derata esset generatio diuina nec impleretur generationis series etc. prout de hoc allegat augustinus in di. 7 ca. 2

4

⁋ Ista questio et multe alie supponunt generationem actiuam in diuinis elici principiari et originari. Ideo primo videndum est an illud sup positum sit vnum secundo supposito quod non videbitur an otentia generandi sit aliquid absolutum vel re pectiuum. Tertio ad questionem respondebo.

5

⁋ Quo ad primum teneo conclusionem negatiuam cum pe. au reo. di. 5 q. prima arti. 3 Probatur paternitas diuina non originatur nec principiatur nec elicitur igitur nec generatio actiua consequentia patet per ma. lid est di. 27 ca. 2 vbi dicit quod paternitas et generatio actiua sunt ea dem res omnino diuersis verbis expressa et communis scho la hoc tenet.

6

⁋ Antecedens prebatur quia si paternitas alium de originaretur sic quod eliceretur et caperet suam rea itatem tunc pater originaretur et constitueretur formaliter per rem productam elicitam et capientem aliunde originantis entitatem et ita pater erit aliquid generatum et productum ex quo paternitas esset originata sed patrem originari est erroneum igitur. Item si generatio que fit a patre vel quae sit ipse pater vel constituens patrem est aliquid elicitum autigitur elicitur ab essentia aut a patre non a patre quia nul la res elicit vel causat seu producit seipsum vel sui formale constitutiuum nec ab essentia quia tunc reliter distigueretur ab essentia eo quod res elicita que est essentia accipit aliunde et res eliciens que esse tat vel causat necessario distinguitur. Idem enim non eli cit nec originat se nec est sibi psi causa vt sit.

7

⁋ Sed huic rationi instatur quod si ex ydemptitate generati onis actiue cum essentia concluditur quod vnum non est principium alterius igitur generatio passiua non est aliquid elicitum cu eque sit indistincia ab es sentia sicut generatio actiua.

8

⁋ Respondet pe. aureo. et sufficienter quod ipsa non est principiata nec originata ab essentia sed illata a generante a quo rea liter distinguitur. Item3. pater est supposiium improductum ab alio secudum se et quodlibet quo est primum sup positum sed pater est suppositum formaliter per gene¬ rationem actiuam secundum opinionem communem igitur habet generationem actiuam vel est generatio actiua non elicitiue a se quia tunc eliceret illud quo est for maliter primum suppositum quod non est ymaginabi le nisi idem principiaret se. Item si generare ponatur aliquid egrediens aut pullulans aut etiam capiens necesse est quod deitas a qua prillulat et egredi tur realiter distinguitur ab eo consequens est falsum et consequentia manifesta.

9

⁋ Item si generare esset aliquid elicitum in deo igitur deus faceret se patrem et ita vt supra pater esset aliquid productum in diuinis.

10

⁋ Item secum augustinum 5 de trii. ca. 106 et. 15. de tri. ca. 2o. filius non tantum habet nascendo vt filius sit sed omnino vt sit et deus sit et consimile dicit dt spiritus sanctus igitur similiter si pater habet profiuendo et egrediendo quod pater sit quod vtique oportebit dicere si generatio actiua seu paternitas principietur et eliciatur ab aliquo et originaliter profiuat necesse est quod pater habeat profluendo quod deus sit et omnino quod sit quod tamen est erroneum.

11

⁋ Item si generare est aliquid elicitum igitur proprie denominabit essentiam a qua profiuit et improprie patrem a quo non profiuit igitur hec est magis propria essentia generat quam hec pater generat consequens est erroneum igitur et antecedenscilicet quod ge nerare sit aliquid elicitum.

12

⁋ Concedo igitur conclusionem istam quod generatio actiua est simpliciter inproducta et non originata nec elicita plusquam deitas et idem dico de spiratione actiua et ideo pater quo ad nihil sui est principiatus plusquam deitas nec aliquid in diuinis quod est ipse pater et ex hac conclusione innumerabiles possunt solui difficultates quae secundum communem viam ponentem generatio nem actiuam elici et principiari vix aut difficulter euaduntur.

13

⁋ Secundo si tenerem sicut faciunt multi et rationabiliter vt geraldus quod generatio actio et in diuinis et vbique sit in passo vel productio vel ipsum produetum ita quod in diuinis generatio actio est realiter generatio passio que est realiter filius aut aliquid intellectus filium.

14

⁋ Dicerem consequen ter quod generatio actio ibi producitur et originatur sicut filius aliter videtur sibi quod filius in diuinis duabus generationibus seu productionibus pro duceretur quod sibi videretur superfluum. Sed cum hoc stat prior conclusio quod generatio actiua vel productiua filium non est filius nec aliquid intri secum filio sed est ipse pater productius filium filius enim non potest poni productius filium.

15

⁋ Sed contra primam conclusionem instat pe. aurco id est contra se quia si sic iunc pater in diuinis non vere genera ret consequens est ertoncum. consequentia probatur quia illud solum dicitur vere generare a quae generatio profiuit et egreditur sed secundum dictam conclusionem non egreditur a patre generatio actiua. Respondet et bene negando consequentiam et etiam illud quod assumitur ad probationem consequentie quia excellentiori modo generat pater cum consiiiuitur formaliter per ipsam generationem vel est formaliter ipsa generatio actiua quam si eliceret ipsam sicut suppositum absolutum generationi praesuppositum modo quo sor. presupponitur generationi actiue qua producit aliud modo enim excellentiori dicitur generans generare vbi est denominatio essentialis et intrinseca quam vbi est denominatio acci dentalis et extrinseca.

16

⁋ Secunda insiantia quia tunc in diuinis generatio non esset actio de formali namque ratione actionis est quod sit ad hoc in hoc ex tertio phisicor sed generatio in diuins secundum dicta non erit ab hoc cum non sit elicita igitur actiua generatio non est in diuinis. dicendum secundum doctorem istum negando consequentiam quia non est de ratione generationis actiue in diuinis sic esse ad hoc elicitiue sed sufficit quod sit huius constitutiue sic enim dicit pe. aureo et bene tenendo personas constitui quod generatio actiua formaliter et intrinsece constituit patrem sed ego loco huius dicam communem opinionem loquendo quod pater sit formaliter generatio actiua seu filii productio. Item tertio instat vnus doctor contra pe. aureo in hoc puncto sic ex quo ponis quod ge neratio passiua est illatio generationis actiue ad modum loquendi doctoris sex principiorum et per te non ponis quod sit illatio essentie in patre igitur ponis in patre inter essentiam et generationem tantam non ydemptitatem quanta requiritur ad saluandum quod essentia esset principium elicitiuum generatio nis actiue.

17

⁋ Item quia de facto nulla est distinctio magna vel parua et per te pe. aureo. in persona pa tris inter essentiam et paternitatem et per consequens tantum est ibi pater et tunc idem est ac si quererem vtrum pa ter sit principium elicitiuum generationis et essentia tunc cum idem sit patri elicere generationem et generare quare non conceditur igitur est principium eli citiuum generationis actiue.

18

⁋ Ad primum ego nego consequentiam quia licet ponam quod generatio actiua patris inferat passiuam filium et non essentia patris et ita ponam quod essentia patris sit aliquid puta filiatio et paternitas non est illud nullam tamen pono di stinctionem inter paternitatem et essentiam quia paternitas est ita essentia et econuerso quod non per mittitur quecumque distictio parua vel magna inter essentiam et relationem quia tamen essentia esse aliquam rem et generationem actiuam non esse istam non ponit non ydemptitem quanta requiritur ad hoc quod generatio actiua eliceretur ab essentia hoc enim requireret distinctionem realem inter ea talem etiam quod hoc non esset illud ideo consequentia nulla.

19

⁋ Ad ter tium dico quod pe. aureo. sicut et ego vocat essentiam in patre illam rem que est omnino tres persone diuine simul et sigillatim quelibet earundem et bene volo quod nec de facto nec de possibili est inter illam et generationem actiuam quecunque distinctio. Et vltra dato quod demonstrando primum suppositum in diuinis tantum sit ibi pater id est nihil aliud a patre et tamen est ibi aliqua res scilicet essentia patris que rea liter est alia res puta filius et tamen pater non est istam res id est filius propter hoc dico quod non est idem querere. Utrum essentia sit principium elicitiuum generationis et vtrum pater.

20

⁋ Sed siue sit siue sit queram probatum est quod non cum dicis idem est patri elicere generationem actiuas quam generare dico quod falsum est vt patet ex supradictis nisi accipiendo generationem actiuam denominatione extrinseca. Ex predicta conclusione sequitur alia quasi cor relaria quod principium generationis in diuinis non est absolutum nec respectiuum quia quod nullo modo principiatur nec habet principium absolutum nec respectiuum sed generatio actiua est huiusmodi.

21

⁋ Ex quae patet vlterius quod non opet inuestigare quod absolutum sit eius principium vtrum scilicet essentia vel memoria vel intellectus etc. nam ex quo non elicitur vel principiatur expeditum est negotium quo ad hoc et multa alia.

22

⁋ Item tale principium non foret es sentia vt prehabitum est nec intellectus aut memo ria quia quodlibet absolutum est omnibus modis a parte rei indistictum ab essentia in deo et est adequa te et conuertibiliter idem illi ex prima q. huius ma terie igitur si essentia non est eius principium nec nemoria paterna nec intellectus paternus erit eius principium nec respectus aliquis puta proprietas personalis patris quia vt prius nihil est principium eli titiuum suumpsius.

23

⁋ Sed proprietas personalis patris et generatio actiua sunt idem omnibus modis in re igitur minor patet quia a nullo in diuins espectu cuiuscunque in diuinis negandus est iste mo dus ydemptitatis quo est idem sibiipsi nisi quorum vnum non est aliud sicut est de patre respectu filium vel de paternitate respectu filiatiois vel huiusmodi vel ni si quorum vnum est aliquid et reliquum non est illud sicut de essentia et de paternitate vel de generatio ne actiua vel de spiratione actiua sed proprietas non est aliqua res qui generatio actiua sit ista eadem res econuerso igitur sunt adinuicem idem omnibus quibus vtrunque sibiipsi.

24

⁋ Per idem argumentum probo quod nullus respectus sed etiam quod nullum re latiuum et nulla persona in diuinis est principium generationis actiue quod enim nec filius enet spiritus sancto. certum est fideli nec pater probo et hoc aliter quam supra in prima conclusione sic nihil est principium suumpius seu istius quod est sibi a parte rei idem omni bus modis quibus sibiipsi: sed pater et generatio actiua sunt huiusmodi probo per istud principium a nullo in diuinis negandus est aliquis modus non ydemptitatis qui non vere negetur ab ipso respe ctu suuipsius nisi vnum illorum non sit reliquum vel econuerso nisi vnum illorum sit aliqua res et reliquum non sit illa res: sed ita est ode paternitate et oe patre vel oe patre et generatione actiua igitur conclusio predicta vera licet videatur mirabilis illis qui fixi sunt in ymaginatione ve constitutione diuine persone ex proprietate et essentia sicut viden tur scon. et okam tenere tamen okam in responsionibus tenuit illud quod ego hic tunc apud illos illud principium non esset concedendum a quo hic arguo nisi addita alia particula quam addere habent isti scilicet vel nisi alterum includat aliquid quod est aliqua res et aliquid quod non est illa res et ita dicerent ipsi de persona quod includit essentiam et proprietatem per essentialiter quorum essentia est aliqua res et proprietas huius perso ne non est proprietas alterius persone nam perso na secundum eos et secundum omnem viam constituitur essentialiter ex proprietate et essentia quae non habent inter se omnem modum ydemptitatis quo essentia est eadem sibiipsi secundum eos et quid mirum tunc quod proprietas que est alterum constituentium personas non est omnibus modis eadem toti persone constitute sicut ipsa est eadem sibiipsi.

25

⁋ Sed quia non vides quod ista via incidat in ymaginationem compositionis persone diuine quia ponit eam constitui et includere hoc et hoc et hu iusmodi et ego non reputo hoc ponendum sed po tius volo sustinere personam esse eque simplicem sicut essentiam vel personalem proprietatem.

26

⁋ Ideo nolo dicere quod persona includat relationem et essentiam de virtute sermonis loquendo nec quod constituatur vel resultet ex proprietate et essen tia sed nolo dicere quod est essentia et proprietas hoc idem dico oe proprietate quod ipsa est essentia et ipsa est persona et quod nomen proprium primi suppositi in diuins et nomen proprium paternitatis illius que deus est et ita de aliis sunt synonima.

27

⁋ Et huius ratio superius tacta est simul cum medio remouendi a diui na persona omnem constitutionem et compositio nem et resultationem et huiusmodi quanto enim cum ymagina tione perfectiori simplicitatis poterit saluari vni tas omnium que ibi fides docet ponere tanto pulchii us et probabilius talia saluantur omnia autem ar gumenta que sonant oppositum que sonant opposi tum per methaphoram glosanda sunt. verbi gratia in personis et huiusmodi dices contra conclusionem predictam sicut arguit oka quod licet actiua generatio non sit producta aut originata tum quia ex communi vsu loquendi omne illud dicitur illicitum esse quod denotat aliquid aliud producere sicut calefactio dicitur elicita ab igne quia ignis a calefactione dicitur calefacerelignum igitur generatio actiua po terit dici elicita licet ipsa non sit realitas producta vel originata et non est elicita a seipsa igitur ab esse tia qui nihil aliud sibi concurrit preter essentiam et personam constitutam per ipsum generare similiter nos dicimus quod actus creationis elicitur a diuina essen tia et tamen nihil est ibi productum nisi creatura ipsa absoluta igitur eodem modo dici posset quod generatio actiua est elicita quamuis non sit producta.

28

⁋ Ad ista non nego quin methaphisice et abustue loquendo possit concedi generationem actiuam in diuinis elici non tamen loquendo ad proprietatem sermonis quia iuxta artem et regulam anseimi de casu dyaboli cap 12 multa in communi locutione dicuntur improprie sed cum oportet me dulam veritatis inquirere necesse est improprietatem perturbantem quantum res expedit et possibile est cernere.

29

⁋ Ideo cum hic inquiratur veritas rei etc.iam congruentie in oppositu adducte nullius sunt momen ti falsum est enim quod omnem illud dicitur elicitum quod denotat aliquid producere aliud nisi aliquid apud quod deno tat sicut res capiens esse et originata a qua accipi tur denominatio originantis.

30

⁋ Quantum ad secundum articulum dico quod potentia generandi potest dupliciter ad cipi vno modo pro principio elicitiuo generationis actiue quod vocatur communiter principium quo respectu huius generationis eliciende et patet ex praecedenti articulo quod in diuinis non contingit reperire potentiam generandi ad istum. sensum loquendo.

31

⁋ Aliter potest accipi pro illo quod generat vel quod generare posset ita quod isti termini conuertantur potens generare et potentia generandi non distinguendo potentiam con tra actum et isto modo pater in diuinis est potentia generandi et etiam similiter essentia nam essentia est pater qui posset generare sed secundum praedicationem formalem distinctam contra ydemptificam non est di cendum quod essentia diuina est potentia generandi quia essentia et quodcumque absolutum in diuinis nec gene rat nec generare potest ex praecedenti. q. posita. 5 di. nec ad istum sensum loquendo vertebatur hoc in dubium inter doctores sed tantum ad primum sensum si enim ge neratio in diuinis esset elicita et originata tunc esset difficultas ex quo essentia est indifferens et indeter minata tam ad generationem actiuam eliciendam quam ad spirationem actiuam aut determinatur ad hanc vel istam per aliquid respectiuum vel per aliquid absolutum et dicerem isto impossibili posito quod per seipsum et quod nul lus respectus requireretur in ratione determinatiui et propinqui potentur vt ita loquar ad istos actus eli ciendos quod contra gandensem sufficienter probat hic okam di. prima. q. 7

32

⁋ Ex his patet ad articulum quod illud quod per se et formaliter est potentia generam di est respectiuum seu notionale non absolutum vel essentiale nisi ydemptitate ad sensum praexpositum.

33

⁋ Ex 3 articulus. praedictis patet quid sit dicendum ad tertium quod potentia generandi in diuinis idem est quod potens generare ideo si potens generare potest communicari filio tunc etiam potentia generandi potest communicare filio vel si potens generare nullo modo possit communicari filio nec potentia generandi erit sibi communicabilis vtrum autem potens ge nerare possit communicari filio. Dubium est et videtur quod sic quia aliquod communicatum vel communicabile filio est potens generare igitur potens generare communicatur vel est communicabile filio per conuersionem antecedens patet quia hoc communica bile vel communicatum filio demonstrata essentia dinina communi patri et filio est potens generare ipsa enim est pater potens generare igitur.

34

⁋ Contra filius non est potens generare nec esse potest igitur antecedens probatur quia nihil in diuinis est potens generare vel esse potest nisi quod in diuinis est pater vel esse potest pater sed filius in diui nis non est huiusmodi igitur. Maior est nota quia hoc est in diuinis aliquid communicare quod productum esse illud quod per productionem originatur et simul cum hoc producens esse illud.

35

⁋ Item per omem eundem modum quo potens generare diceretur communicari filio diceretur generans posse communicari filio sed generans non posset communicari fi lio quin filius esset generans sed hoc non videtur posse concedi quod solum in diuinis est generans vt vi detur quod in diuinis est pater sed filius nec est pater nec esse potest. Uidetur mihi ad ponens dicendum quod licet talia adiectiua notionalia et etiam substanti ua notionalia vt ista nomina pater et filius secundum doctorem di. 5 primi. q. prima et alexander in sum ma vt ibidem allegat sco sumi possunt adiectiue et substantiue. verbi gratia vt si dicerem generans et genitum et talia substantiue sumpta vere affirmantur de essentia et non adiectiue sumpta. Et ideo ipsi ex proprietate grammatice non permittuntur stare nisi altero istorum modorum tantui: si tamen hoc est possibi le tunc planum est. Quid sit dicendum ad tales. ver bi gratia si dicitur quod essentia diuina est genitus nihil esset dictu nisi praedicatum sumeretur pro filio ideo absque distinctione esset concedenda et hec absque distinctione neganda essentia est genita si sermo determinet praedicatu stare adiectiue sed hec essentia est genitum esset distinguenda.

36

⁋ Et sic patet quid sit dicendum licet enim ista adiectiua notionalia gene rans et potens generare sic et sic sumi possunt tamen videtur mihi quod quando sumuntur substantiue etiam sumuntur pro supposito ita quod iste sit sensus sumpto predicato substantiue hoc est generans id est hoc est suppositum quod generat et hoc est potens generare igitur hoc est suppositum quod potest generare et ad hunc sen sum et nullum alium coceduntur tales essentia est generans essentia est potens generare et ratio est quia substantiua notionalia de quibus concedunt doctores quod possunt sumi adiectiue et substantiue. ver bi gratia pater et filius vt supra per doctorem subo distinctione quinta quando sumuntur substantiue precise sumuntur pro supposito vt sit sensus essentia est pater filium vel patris filius igitur hec essentia est hoc suppositum vel istud igitur similiter erit de notionalibus adiectiuis substantiue acceptis sic et et sic tamen supponentibus assumptum probatur quia alioquin hec haberet sensum verum pater est filius nam si subiectum vel predicatum substantiue staret pro omni eo quod non est pater et non precise pro supposita quod est pater cum idem quod est pater sit filius sed hec fides ecclesie non admittit.

37

⁋ Item non video quod fides ad aliquem sensum concedat quod in diuinis generans sit genitum aut econtra et tamen illuo quod est gignens est genitum. Ex istis sequitur re ponsio ad dubitationem.

38

⁋ Constat enim quod potens generare adiectiue sumptum repugnat essentie cum essentia non possit generare et substan tie sumptum stat precise non supposito quod posset generare et non pro omni eo quod est potens generare vt iam declaratum est igitur sequitur quod potens generare non posset filio communicari

39

⁋ Ad argumentum in contrarium conceditur antecedens sumpto predicato substantiue et negatur consequentia sumpto predicato consequentis scilicet li communicabile adiectiue nec sic valet conuersio be ne tamen valet sumpto ly communicabile substantiue vt sit sensus potens generare est res communicabilis filio et hoc est verum quia potens generare es essentia communicabilis filio. Sed contra ista est dubii reale videtur enim quod filius vere posset generare sicut et pater igitur filius est vere potentia genera di et non est potentia generandi nisi per hoc quod producitur a patre igitur potentia generandi sibi communicatur a patre assumptum. probatur per ai gumentum heretici in littera di. 7i e. quia aliter pater esset potentior posset enim generare quod non est filius.

40

⁋ Item secundum augustinum et ponitur in littera filius non generat non quia non potuit sed quia non oportuit. Item tunc aliquid posset pater quod non potest filius igitur filius non esset omnipotens sicut pater. Item plus est posse gene rare filium quam posse creare mundum sed non posse creare mundu inferret filium non esse omnipotentem igitur multo fortius non posse generare filium hoc infert.

41

⁋ Item quod filius creatus posset generare ponitur a philosopho perfectionis esse scilicet posse producere sibi simile igitur hoc non est negandum a filio increato.

42

⁋ Item si generatio actiua non esset communicabilis filio aut hoc est quia in filio est opposita relatio et tunc saltem esset communicabilis ss t it spiritu sancto posset generare aut hoc esset quia de se esset incommunicabilis sed non videtur quia quari plus repugnaret sibi de se communicari quod spirari actiue

43

⁋ Item communicare non repugnat sibi ratione perfectio nis quia tunc repugnaret essentie nec ratione imperfe ctionis quia tunc repugnaret spirationi actiue. Item quomodo posset suppositum esse perfectum vel habere pricipium perfectum producendi et immediatum nec impeditum nec exigens passum quin isto principio possit producere non enim videtur potentia producendi excludi ab aliquo actiuo nisi propter defectum alicuius istor vt patet inductiue.

44

⁋ Item in quocumque est generatio actiua illud posset generare sed in filio est generatio actiua quia generatio actiua filium est actus transiens non immanens quia tune actio et terminus essent in eodem sed actus transiens est in termino producto vel receptiuo termini et ter tio phisicorum.

45

⁋ Ad illud dubiu conclusio est certa secum fidem. quod filius in diuinis non potest genera re et est ratio augustini ad hoc que ponitur in litte ra quod tunc essent infiniti filium in diuinis. quia qua ra tione iste filius posset generare eadem ratione fi lius fili scilicet quia alias non esset eque potens cum suo patre et sic in infinitum. sed in perpetuis non differt esse et posse.

46

⁋ Ad primam instantiam dicitur nego antecedens

47

⁋ Ad probationem primam respondet sco. sufficienter respondendo ad principalem questio nem istius distinctionis 2o. li. primo. vtrum perso ne diuine sint equales secundum potentiam et iacobus de esculo in quolibeto suo. q. quinta et okam distinctio ne 2o. 3 articulo eiusdem. q. et similiter ad tertium et quartum idem quere in eis.

48

⁋ Ad secundum respon det sco in reportatis parisien. li. primo di 7 q. 2 quod cum dicitur filius non genuit no quia non potuit sed quia non oportuit ibi accipitur negatio infinitans vt sensus sit non quia non potuit id est quia non fuit impotens et causa quare posuit negationem est quia hoc infini tumin potuit no est in vsu.

49

⁋ Et concordat glosa ma. d non ex impotentia non fuit.

50

⁋ Ad quintum dico quod posse producere simile est signum perfectionis supplen tis imperfectionem in his que non possunt semper eadem numero permanere et talis perfectio opponitur orbationi ad modum quo visus opponitur cecitati et sic dictum philosophy non habet locum in proposito.

51

⁋ Ad sextum dicitur quod quecumque ratio sit quare pater non est communicabilis eadem est quare generatio actiua et paternitas non est communicabilis quia sunt omnibus modis idem adinuicem et ideo sicut pater de se est in communicabilis sic et ista generatio etiam ymaginando iuxta communem viam quod generatio actiua non esset omnibus modis idem cum patre quibus sibi ipsi tunc licet i spiritu sanctus non sit opposita relatio generationi actiue quia ci. spiritus sancto presupponit origine aliquid constitutum relatione opposita i. generatione passiua tanquam principium et comprincipium suum et nihil potest suum principium producere plusquam seipsum ideo generare filium no plus potest communicapt spitus sanct quam ipsimet filio.

52

⁋ Ad septimum dico quod non oportet alteri istorum modorum sibi repugnare.

53

⁋ Octauum est magne difficultatis apud scotum et illos qui ponunt generationem actiuam elici es originari et ipsi soluant illud et ego non pono in filio principium elicitiuum istius generationis nec etiam in patre.

54

⁋ Ad nonum si loquaris de inesse per circumincessionem maior est falsa si aliter minor est falsa.

55

⁋ Ad probationem dicitur quod genera tio actiua patris est met pater et ideo non est transiens formaliter sed bene orginaliter quia scilicet est originatio termini non immanentis generanti nisi substantialiter et per circumincessionem tenendo autem opinionem supra tactam de generatione actione quod sit passio vel productio vel ipsm productum tunc diceretur quod generatio in diuinis est ipse filius capiens esse a patre et secundum hoc generatio sic dicta esset productio actio etiam formaliter transiens suppositaliter non substantialiter.

56

⁋ Ad argumentum principale responsum est supra preter quam ad auctoritatem damascentur quam glosa sicut facit ma. omnes auctoritates quae videntur sonare quod substantia vel essentia generet id est paterquia substantia ita dicam quod generatio ost opus nature id est patris qui est natum transitiue id est productum patris ita quod intelligitur de generatione que est filius non de generatione actiua vel productiua filium vel aliter est opus nature id est non li beri arbitrii libertate contingentie quia ista generatio ponitur naturalis et non contingenter li bera etc.

PrevBack to TopNext

On this page

Quaestio 5