Quaestio 4

VTrum corpus chri sti realiter sub speciebus quae fuerunt panis et vini conti neatur.

quod non quia hoc esset per transsubstantiationem panis in corpus christi et per consequens panis non rema neret sub illis speciebus quia hoc continet diffinitio trant substantiationis ponens ibidem accidentia mane re fine subiecto et hoc etiam tenet ma. li. 4 di. 12 in principio.

Item thomas in quarto. di. 2i. in prin cipio responsionis ad primam q. dicit quod ista positio que ponit substantiam panis manere sub illis speciebus cum corpore Christi post consecra. est here tica sed consequens videtur falsum quia tunc ille species non possunt nutrire quia non possent con uerti in substantiam rei alende cum non sit ibi ma teria in qua recipi possit forma alendi. Item ibi remanet grauitas sed grauitas est forma substan tialis elementi grauis vel mixti vt patet tertio ce li.

Item tunc corpus christi esset simul in diuersis locis et pari ratione quodlibet aliud corpus pos set esse simul in diuersis locis per diuinam poten tiam. Falsitas probatur quia tunc sequitur has esse possibiles idem est fractum et integrum secun dum idem et idem lignum est incineratum et idem plenum et vacuum motum et quiescens et vigilans et dormiens viuum et mortuum et idem homo pec caret et mereretur vitam eternam et simul baptisaretur et celebraret missam. Item vel igitur corpus christi esset sub illis speciebus circunscriptiue vel solum diffinitiue non primum quia tunc totum cor pus christi non esset sub qualibet particula specierum. non secundum quia esse diffinitiue alicubi est sic esse ibi quod non alibi igitur.

Item quomodo posset esse quod corpus Christi esset alicubi per totum in loco toto et in qualibet parte huiusmodi enim proprium videtur spiritui.

⁋ Ad oppositum est magister di. io quarti libri. Ad quem dicendum est quod sic. Sed e tunc restat primo soluere dubium tactum in primo argumento an scilicet forma substantialis ibi remaneat oe pane et tenendum est quod non.

⁋ Et con cedendum est viterius cum magister di. 12 in principio quod ibi remaneant accidentia fine subiecto. Item de grauitate dicitur quod grauitas substantialis est for ma accidentalis grauitas autem virtualis aqua nata est efficere in se ipsa aut in sua materia grauitatem accidentalem bene est forma substantialis elementi vel mirti et sic intelligo auctoritates Isto etiam modo possumus dicere quod forma substantialis ignis est calor virtualis constat enim quod omni accidente circunscripto adhuc ignis essat calidus id est natus esset efficere calorem tam in se quam in alio et eodem modo etiam sol est calidus. Con tra arguit syrens. posita terra in aere et circunscri pta per potentiam dei omni grauitate accidentali que esset principium motus deorsum et vniuersaliter omni accidente aut staret ibi terra ista aut descenderet. Si staret ibi naturaliter ibi tunc resisteret mouenti sursum et per consequens si esset sursum moueretur ad illum locum naturaliter descendendo sub grauitate superaddita et per consequens grauitas superaddita nunc superfluit. Si datur secundum quod descenderet sequitur idem quod grauitas ista accidentalis superflueret. Respondetur quod terra in dicto casu ibi staret nec aliter re sisteret pellenti quam corpus neutrum nec vna celi particula si ibi poneretur.

⁋ Diceres retineat de us illam terram immobiliter ita quod a nulla creatura per aliquod tempouns pelli posset tunc nec cedit nec diuiditur cum illuc manus pertingeret igitur manus eam sentiret et per consequens substantia foret sensibilis sine accidentibus.

⁋ Respondetur quod manus illo veniens non procederet nec istam subintret sed ibi sisteret impedita et non perciperet vnde non tangitur tactu sensationis sed tactu applicationis sicut lapis tangit lapidem sicut si deus modo tene ret de facto aerem immobilem in eodem situ cuius nullam qualitatem possem percipere me sentire vel non sentire propter similitudinem cum qualibet manus mee eodem modo me haberem circa preceptionem istius sicut in casuargumenti. Hic videtur rationabilior opinio dicere sicut dicunt aliqui quod substantia materialis omni accidente spoliata sen titur vere et per se ipsam est dura et a tactu experitur esse dura hoc enim est contra phsoanum nec consonat fidei quia vel in hostia consecrata est duplex duri cies vel grauitas et compactio quod videtur superfluum vel omnia sunt hec accidentia vere super addita et non ipsa substantia cum hec maneant in hostia consecrata sicut docet experientia cum fide vnde terra omni circunscripto accidente non est dura nec compacta sed ita leniter diuiditur et cedit sicut aer in vocando compactum continuum quia per casum adhuc remaneret quanta nec etiam esset grauius nec lenis. Tertio potest argui contra conclusionem prin cipalem per hoc quod hostia consecrata videtur nutrire. Sed accidentia non possunt nutrire sicut nec possunt transire in substantiam rei alende quia ibi defficit materia substantialis Respondetur quod nutritio proprie dicta que est per conuersionem alimenti in rem alendam species sacramentales nutrire non possunt. Sed deus in fine ponit ibi substantiam aliquam vocando autem nutritionem quancumque reductio nem membrorum animalis ad statum priorem secundum qualitates sic potest homo nutriri ex hostiis consecratis et similiter aimmal brutum quia hostia consecrata habet quandam actionem naturalem in menbra hominis et animalis bruti qualem actionem habet hostia non consecrata et ideo simili modo potest reducere complexionem lapsam ad statum naturalem saltem secundum qualitates licet non possit conuerti per actionem naturalem in materiam menbri et animalis nec etiam sequitur quod in hostia consecrata sit aliqua materia quia ista nutritio secundo modo dicta non fit per hoc quod hostia compatitur sed per hoc quod agit in menbru cui approximatur.

⁋ Et tunc consequenter diceretur quod licet ad tempus posset homo sustentari per talem restaurationem qualitatum non tamen diupropter con tinuam deperditionem substantie que non restauratur isto modo et tunc esset dicendum quod hostia consecrata non similiter valet ad nutritionem sicut non consecrata quia non est ad nutritionem corporalem ordinata

⁋ Aliter potest dici quod species ordinate in hostia con secrata faciunt effectus suos sicut iam dictum est producunt enim qualitates actiue sibi similes quali tates oe potentia materie rei alende per quas reducitur complexio lapsa ad statum naturalem secundum qualitatem correspondemn tem speciebus hostie consecrate sic quod non vltra non sunt nobis sensibiliter apparentes species panis vel vini tunc deus repo nit ibi materiam in quam agens corrumpens illas species dicitur inducere formam quia sufficientes dispositiones agit ad hoc vt de illa materia sic disposita agens naturale educeret formam carnis vel ossis etc. et ita fieret vera nutritio ymo et agens corrumpens species in instanti corruptionis produceret formam

⁋ Secunde pubium iuxta illud argumentum.

⁋ An corpus Christi posset esse realiter per diuinam potentiam in pluribus locis extense. Et apparet michi cum scoto okam ytens. et aliis doctoribus multis ymo quia iam de facto est simul in diuersis locis modo non quantitatiuo quod esse non posset fine duplici miraculo sed modo quantitatiuo hoc fieret vno solo miraculo igitur si primum conceditur possibilitas secundi non debet negari. Argumentum autem in contrarium esset bonum apud phactum sed apud theologos non tantum valet quia satis est possibile quod idem corpus in vno loco viuat et in alio sit mortuum et sic de similibus nec mirum cum corpus Christi in pixide moueatur et tunc alibi non mouetur Contra ex isto sequitur quod agens creatum posset agere in passum improportionabiliter distans vel quod sub iectum posset esse alicubi sine accidente suo forma iter ipsin informante quia si idem calefactibile esset hic et rome et ignis ageret in istud calefactibile hic.

⁋ Tunc quaro aut ageret in illud calefactibile rome ita quod calor qui causatur hic in isto subiecto sit in eodem calefactibili rome et tunc sequitur primum aut non et tunc sequitur secundum.

⁋ Respondetur quod non est contradictio quod subiectum habens accidens sit alicubi vbi non est tale suum accidens

⁋ Tertium pu bium qualiter corpus Christi sit in loco vtrum circun scriptiue vel diffinitiue Et est dicendum quod solum diffi nitiue nec debet exponi esse diffinitiue in loco per non esse alibi sed per esse ibi et non esse simul alibi et vtrobique per naturam si accipiatur et eius loca desperata inter quae est medium iterceptum nec aliqua est inter loca huius continuatio secundum rectam lineam vel obliquam.

⁋ Quartum dubium quod tangitur in vltimo argumento quomodo concipietur quod corpus aliquod possit esse totum in loco aliquo et totum n qualibet eius parte

⁋ Ad illud respondet okam satis bene in lectura Christi dicens quod circa illud viden de sunt due difficultates vna quomodo idem corpus numero possit simul secundum se existere in pluribus locis. alia quomodo multe partes eiusdem corporis possint simul coexistere eidem vni loco et qui videt perfecte ista duo videt quomodo corpus ipsi existit sub hostia totum sub tota et totum sub qualibet larticula. Quantum ad primum non videtur maior difficultas quod idem corpus numero coexistat pluribus locis simul secundum se totum quam quod eadem aimma intellectiua simul existat secundum se totam in toto cor pore et in qualibet eius parte vel quod idem angelus in aliquo toto loco existat et in qualibet parte illius. Sed hoc ponimus secundum veritatem phisicam et theo logicam igitur aliud non est Impossibile. Quantum ad secundum non est maior difficultas quam quod duo cor pora existant simul in eodem loco adequato et hoc siue sint corpora gloriosa siue non quia gloria vel non gloria nihil ad hoc facit Sed fide tenemus quod Christus introiuit ad discipulos clausis ianuis et exiuit clausum vterum virginis et clausum sepulchium non est autem maior difficultas quod due partes eiusdem corporis sint simul in eodem loco Istis suppositis patet qualiter corpus Christi potest secudum se totum et secum quaelibet sui partem simul esse in tota hostia sub speciebus panis et sub qualibet eius parte quia ex istis patet possibilitas quod vna pars sit si mul cum alia et quod eadem pars sit in multis locis vel partibus hostie simul et plus non ponitur ibi nisi quod partes eius remaneant adhuc in toto constituentes totum.

⁋ Quintum dubium vtrum corpus Christi existens sub lacramento sit ibi situaliter dicendum quod non quia non habet ibi partem extra partem quo ad situm igitur non est ibi situaliter hoc enim videntur intelligere loquentes per situaliter hoc etiam patet per thoman libro quarto di. 10. q. 53 vbi tenet quod non est ibi situaliter per hoc argumentum quia alibi situatur est conmensurari illi situi et ita quod pars correspondeat perti et totum toti.

⁋ Sed corpus Christi non sic commensuratur speciebus hec enim est conclusio ecclesie hoc etiam dicit Inmocentius de officio misse parte tertia capi. 5. Reor salua fidei immunitate hec etiam est sententia ma. li. 4 di. 1i. et. 12 et probat per auctoritates sanctorum. Item hili. vbi est pars corporis domini sub sacramento ibi est totum sed sub omni parte sacramenti est aliqua pars domini igitur et etc. sed nunquam est ibi positio Respondetur quod positio vno modo accipitur pro ordine partium in toto et talis est ibi quia caput continuatur collo et non pedi nec digito in corpore Christi sub hostia et ista positio per se conuenit cuilibet substantie corporee vt posset patere per auctorem sexto phisicorum. Aliomodo accipitur positio pro ordine partium in toto et sic non est in corpore christi sub hostia vnde corpus Christi est ibi vere quantum et ibi est ordo partium in toto secundum quem ordinem est ibi primum et secundum tertium non quidem primitate na ture vel perfectionis aut secundum situm et sic de aliis modis prioritatis que ponitaristoteles. Se in proposito est quasi prioritas continuationis nam ex vna parte caput nulli continuatur nec sibi aliquod aliud ex alia autem sibi continuatur collum et non pectus nec tibia et collo ex alia parte caput et alia parte pectus et humeri et sic procedendo vsque ad pedes et ita ille ordo seruatur in corpore Christi in eucharistia sicut in celo non tamen ordo situalis quia non est ibi commensuratiue illis speciebus nec alicui situi exteriori sed in se est vere extense et distanter secundum partes ita quod caput tantum distat a pede intrinsece in corpore sub illis speciebus quantum in celo et ita Christus posset ibi mouere manum suam a capite ad pedes et conuersim velociter vel tarde sicut sibi placeret ita quod illa velocitas vel tarditas attenderetur penes distantiam partium in corpore sed non penes distantiam situalem respectu illarum specierum vel alterius situs quia ex quo sub qualibet parte illarum specierum est totum corpus Christi qualibet pars eius. Ideo non posset aliqua eius pars moueri ad aliquam partem hostie in qua prius non fuit

⁋ Sextum oubium cuiusmodi locationes mutationes siant ibi cum de existente in loco diffinitiue et non circum scriptiue sic existens in loco circunscriptiue seu conmensuratiue et modo quantitatiuo vel econverso.

⁋ Ad istud bene respondet vbi prius quod hoc posset con tingere tripliciter scilicet quod de materia non extensa fiat extensa vnomodo quod extensa maionem locum occupet uam quando non est extensa. Aliomodo quod minonem. Ter tiomodo quod equalem. Si primo modo fiat tunc sunt ibi due mutationes vna acquisitiua quia illa materia acquirit vnum nouum locum et alia deperditiua quia quando fuit non extensa fuit tota cum toto loco et tota cum qaalibet parte. Sed quando extenditur tunc est tota cum toto loco et tota cum qualibet paerte et per consequens omnes partes perdent aliqua loca que prius habuerunt quia prius fuit pes cum capite et modo distant et ideo vtrumque perdit loca que prius habuit. Si secundo modo tunc sola mutatio deperditiua quia totum occupat oe loco quam prius et per consequens perdit partem illius loci maioris et etiam partes perdunt multa loca prius habi ta sicut in priori modo Si tertiomodo tunc etiam est mutatio deperditiua quia tunc partes quarum que libet fuit cum toto et cum qualibet parte iam dimittunt loca prius habita excepto vno si autem econuerso de materia extensa fiat non extensa hoc simili potest tripliciter contingere et si totum remanebit in loco equali erit mutatio acquisitiua et non deperditiua quia quelibet pars acquirit multa loca quae non prehabuit Sed nec totum nec aliqua pars perdit ocum aliquem quam prehabuit. Si vero fiat in loco maiori similiter erit ibi mutatio acquisitiua non deperditiua sed in minori tunc hec erit mutatio tam deperditiua quam acquisitiua sicut patet aduertenti ex predictis et cetera.