Quaestio 5

VTrum quantitas terminata panis consecrandi sit aliquam res vna extra animam distincta realiter a substantia et qualitate cuius est.

prosta questionem valde diffuse pertractat hic Adam et lideo si velis require in ipso Conclusio autem sua prin cipalis est ista.

Ad questionem dicendum quod sic eo modo loquendo quo debet concedi quantitatem esse rem Iste enim terminus res sicut et iste terminus ens equiuoce dicitur de quantitate que non est res vna sed multe t de aliis rebus quarum quelibet est vere vna nolo tamen dicere quod quantitas sit res alia a substantia et qualitate et a partibus earundem ymo quantitas ipsa est ipse partes continuate in toto et iste eedem partes si discontinentur sit quantitas discreta. Item okam illius tertii dubii in solutione et in tractatu de sacramento eucharistie capi. 14 dicit plane quod quantitas continua permanens non est nisi partes extense siue partes situaliter distantes siue iste par tes sint substantie siue partes qualitatis Ex quo patet quod in ponendo quantitatem continentiam esse non recedit a via ista ex toto licet recedatur in hoc quod ad hoc quod partes sint quantitas non oportet eas distare situaliter secudum eum autem hoc oportet Et ratio sua est quia substantia corporea esse posset quanta et esse longalata et profunda et habre partem extra par tem et esse circunscriptiue in loco omni alio quod po¬ neretur quantitas substantie inherens circunscripto quia deus oe potentia sua posset tenere partes sub stantie demonstrante in sitibus in quibus sunt sine omni mutatione et motu locali earundem destruendo quodlibet tale accidens si poneretur igitur Contra pono quod deus secundum ymaginationem tuam quam dedisti de quantitate corporis Christi ponatur aliquod corpus pedale puta a. in aliquo spacio et ponat idem a. in alio loco in circuitu primi circumquaque ad quantitatem pedalem ita tamen quod in isto loco ambiente sit a. totum in toto et totum in qualibet parte ita quod quelibet pars a. sit ibi vbique cum qua libet alia eius parte hoc posito rarefaciat deus pedale. a. tunc sequitur quod erit transitus de contrario in contrariuin ymo sine aliqua causarum siue materiarum istarum quas tu posuisti in quadam regula ad saluandum transitum ve contradictorio in contradictorium Constat tamen quod nulla ibi sufficeret mutatio localis et illa non est ibi quia nec a. nec aliqua pars a. fit modo vbi non erat igitur Respon detur quod in dicto casu partes mutarentur situaliter et licet non fierent nisi vbi prius fuerunt relinque runt tamen locum aliquem quem habebant circa spacium pedale sicut notum est cuilibet casum consideranti. Contra ponat deus totum illud corpus pedale in tota domo et in qualibet eius parte cum qualibet ita tamen quod alibi etiam sit idem corpus pedaliter extensum moueat igitur deus ipsum extensum ad locum et per locum vbi non extenditur non enim vi detur quin Christus in corpore glorioso extenso transire posset per hostiam consecratam sicut transiuit per hostium et sepulchium et celum non diuisa igitur illud corpus pedale posset intrare locum vbi non extenditur et si ibi a deo rarefieret nec fieret vbi non erat secudum se aut secundum aliquam sui partem nec iuxta illud spacium vbi non extenditur relinquaret aliquem situm proprie secundum se vel aliquam sui partem vbi preerat. Dicendum quod tale corpus tunc in tali spacio et dupliciter scilicet modo quantitatiuo et non quan titatiuo et secundum aliquem modu puta extensionem fie rent ibi nouitates quia ex vna parte secundum se vel se cundum suas partes nouum situm acquireret et ex alia parte perderet prehabitum et sic esset ibi mutatiu realis. Si dicis secundum philosophum quafto metha. si omnia quiescerent omnia essent vera vel falsa sicut prius et per consequens non fieret transitus de contradictorio in contradictorium igitur cum in dicto casu dictum corpus quiescit de ipso non possunt verificari alia quam prius Respondetur quod dictum philosophi non oportet in hac materia sustineri vel potest sic intelligi si omnino quiescerent vt prius id est si nullum moueretur nec ageret quod prius non egit nec propter aliquid ageret quod prius non egit nec acceptaret quod prius non acceptauit et similia ita quod sit quies ab omni tali alietate tunc omnia essent vera vt prius alioquin etiam apud plhsactum caperet contra instantiam in multis et multo fortius apud theologos nam dato quod rex ordinaret quod minimus argenteus cessaret esse precium ex tunc minimus talis non esset precium etiam omnibus quiescentibus et preciato. Siliter si rex ordinaret quod quilibet inuentus in camera regis post instans meridiei pu niretur morte eo ipso nulla facta nouitate preter solum transitum temponis ille qui ibi fuit prius et post vniformiter in ea se habens ex tunc esset dignus morte et prius non Probatur dato quod ab eterno deus ordinauerit sole et radio non motis conseruare radium se solo ab aliquo instanti tunc radius qui prius de pendebat a sole minime a sole dependeret ibi etiam solus transitus temponis sufficeret entis et potentialis presupposito quod de facto non esset tempus. repugnat enim quod sic ordinauit et quod transeat tempous actu vel potentia et quod non sit ibi transitus prenominatus cuiusa ratio est quia deus ompes est et omnem efficientiam supplere potest ideo necesse est si sic velit supplere vt dictum est quod talis effectus ab ipso tunc dependeat et non ab alio a quo prius. Siliter posset esse de. pendentia a causa finali vt pote si deus conseruaret effectum suum ista die tota precise amore mei cras propter amonem alterius precise tunc per solum transitum temporis nulla mutatione alia requisita quia iste sunt denominationes ab extrinseco. Sed vbi est denominatio formalis et ab intrinseco videtur esse talis transitus omnino impossibilis sive aliqua causa concurrente vt pote de non intelligente intel ligens et de non albo albus et sic de similibus Hic tamen aduertendum est quod ad talem transitum de con tradictorio in contradictorium quandoque sufficit solum transitum temponis cum aliis causis requisitis vt cum angelus primo producitur tunc creatur et non con seruatur et immediate post conseruatur et non crea tur aliquando transitus temponis cum aliis vniformiter manentibus non sufficit sicut patet in exemplis prio ribus. Et ratio diuersitatis est quiam vbi solus tran situs temponis sufficit ibi principaliter vel quasi principaliter tempus exprimitur vel datur intelligi per pro positionem vt patet in exemplo ve conseruatione et productione angeli in secundo vero non. Sed ibi ordinatio diuina vel humana cadit directe super tempus et ideo dato quod deus sic ordinaret et tempous trauseat eo ipso transitur a veritate in falsitatem et econ uerso a significabili sic vel sic Item adhuc arguitur sic per articulum parisien. positum cap 15 vbi dicitur quod "Impossibile est quantitatem seu diuisionem esse per se hoc enim esset ipsam esse substantiam error" Ex quo vi detur quod motiuum condemnantium istum articulum fuerit quod tunc esse possibile quantitatem esse substantiam Respondetur quod hoc non fuit motiuum condemnantium sed ipsorum errantium qui propter etiam moti dixerunt quod Iompossibile est accidens esse sine subiecto vi patet in principio eiusdem articuli et in articulo vno immediate precedenti

⁋ Item tunc in transubstam tiatione panis sicut quantitas illa essentialis amnichilatur ita substantia panis annichilaretur Falsi tas patet quia extra de summa trinitate dicitur quod panis transubstantiatur in corpus Christi et vinum in sanguinem oe potentia dei igitur non annichilatur. Respondetur quod qui negaret ibi panis substantiam annichilari est negaret hoc de quantitate substantie panis et qui concedunt hoc de quantitate etiam con cedunt hoc de substantia et negarent istam consequen tiam si substantia panis annichilaretur igitur non transubstantiaretur quia secudum istos amnichilari non est nisi totaliter desinere esse secundum materiam et for mam et hoc non repugnat transubstantiationi si infertur ex ea nec est hic vis in re sed in verbis tantum secum istos etc. Ego autem dico quod transubstantiatio non est annichilatio sed conuersio panis substantie in corpus Christi ex vi consecrationis sacramentalis eo quod in Instanti conuersionis cessat esse sub illis speciebus substantia panis et vini que preerat et succedit pro eiusdem corpus et sanguis Christi ex vi sacramentalis consecrationis nec est ibi aliqua conuersio prioris in posterius nisi quod ad non esse praoris succedit sub illis speciebus ex vi consecrationis substantia posterior et quia motus vel mutatio vel quecunque factio vnica denominanda est ab vltio termio ad quem per se intento licet igitur substantia panis nihil fieret non tamen est ista conuersio annichilatio sed transubstantiatio id est successio vnius substantie in loco alterius et per hanc descriptionem satis excludi possunt instantie circa istam materiam et co Item concedendum est quod ex vi illius conuersionis corpus christi fit de substantia panis et incipit esse de pane sic quod si alibi non esset nec prius fuisset ipsum inciperet simpliciter esse post non esse ratione illius conuersionis nunc autem non incipit simpliciter esse sed incipit esse ex illo pane de quo prius non habuit esse vel incipit esse de illo pane per aliquam transmutationem per quam prius ex illo pane non habuit esse patet ergo quod si corpus christi prius non fuisset talis conuersio esset simpliciter eius factio nec autem est eius factio secudum quid scilicet de illo pane. Item quando per desitionem specierum desinit esse corpus Christi tunc verisimile est quod talis desitio corporis Christi ibi fit reconuersio corporis christi in materia que prius fuit ipsius panis et ita videtur quod deus repo nit ibi materiam quam resumit ve corpore christi per dictum modum conuersionis et in illa materia agens naturale corrumpens illas species producitr formam in eodem instanti in quo illa materia repo nitur et sic patet quomodo saluatur quod per illas spe cies sit vera nutritio et quomodo sint actiue et passi ue iuxta predicta in precedentibus questionibus Sed dubitatur An corpus Christi videri possit oculo corporali prout est sacramentaliter sub speciebus panis Pro vltimo dubio moto in ista q. quinta quarti que est 63 in ordine simpliciter ad primum scilicet vtrum quantitas. Sciendum est quod dupliciter agens potest applicari passo vel situi seu etiam rei situali intrinsece vel extrinsece primo modo tripliciter scilicet vel co existenter commensuratiue et informatiue sicut calor vel aliud accidens applicatur suo subiecto cui coextenditur vel quod informat in illud etiam bene agit suum simile de ipsius potentia educendo vel coexistenter commen suratiue sed non informatiue vt si in casu priori deus faceret calorem commensuratiue coexistente subiecto per se existere sic quod non inheret subiecto nec informaret ipsum vel si deus taliter faceret coexistere duo contraria scilicet aquam et ignem vel duas qualitates contrarias scilicet caliditatem et frigiditatem et tunc est bene dubium an in tali applicatione talia suis naturalibus relicta agerent et paterentur vel secundo modo potest hoc contingere sic quod agens alicui applicatur coexistenter non tamen informatiue nec comensuratiue sed sic quod totum est in toto et in qualibet parte et quelibet pars est in toto et in qualibet parte et sic corpus christi est sub speciebus et concomittant ipsius accidentia nec igitur dubitatur an talia accidentia taliter suo situi applicata suis naturalibus derelicta naturaliter agerent in sua passa Uerbi gratia an calor vel caliditas lucis corporis Christi sic se habentis naturaliter ageret in vsu videtur quod non quia secum talem modum agens non debite applicatur passa igitur Antecedens probatur quia applicatio secundi modi predicti non videtur sufficere ad actionem igitur multo minus applicatio que posset fieri isto tertio modo. Item videmus quod graui aliquomodo se habente 10 extra centrum grauitas efficit motum prio autem aliomodo se habente scilicet existente in centro nullum causat motum igitur multo fortius colore sic se habente quod nulli commensuratur situi non potest agere in visum. Item secundum talem modum non potest esse basis piramidis radiose quia tunc commensuraretur alicui situi igitur etc. In oppositum per prius conuenit agenti agere in passum quod sibi applicari tali vel tali modo applicationis igitur quantum est de per se stat ipsum agere naturaliter in passum sine tali applicatione quam tu presupponis Consequentia patet ex eo quod prius potest semper stare fine suo posteriori licet non econuerso. Item agens agere vel esse suum actiuum est sibi essentiale taliter autem applicari vel taliter est sibi accidentale sed non oportet quod ablato accidentali aufferatur essentiale igitur secundo modo lie extrinsece potest hoc esse contingere tripliciter set continue vel contigue vel consequenter. Et istis mo dis planum est posse fieri actionem et passionem etc.