Table of Contents
Abbreviatio
Liber 1
Prologus
Distinctio 1
Quaestio 2 : Utrum fruitio beatifica differat ab ipsa anima.
Quaestio 3 : Utrum fruitio realiter distinguatur ab omni cognitione.
Quaestio 4 : Utrum fruitio realiter distinguatur a delectatione.
Quaestio 5 : Utrum generaliter omnis delectatio sit dilectio vel odium, seu volitio aut nolitio.
Quaestio 6 : Utrum voluntas necessario vel libere principiet actus suos.
Quaestio 9 : Utrum voluntas libere possit subito suspendere actum suum sive ab actu habito cessare.
Quaestio 10 : Utrum creatura rationalis clare videns Deum necessario diligat ipsum.
Quaestio 11 : Utrum solus Deus sit licite a creatura rationali ultimate fruibilis.
Quaestio 13 : Utrum liceat filium Dei plus diligere vel frui eo quam patrem vel spiritum
Quaestio 14 : Utrum fruitio beatifica sit actus intellectus.
Distinctio 1
Quaestio 1 : Utrum in entibus sit tantum unus Deus.
Distinctio 3
Distinctio 6
Distinctio 8
Quaestio 1 : Utrum solus Deus sit immutabilis.
Distinctio 17
Quaestio 1 : Utrum gratia seu caritas sit viatori necessaria ad salutem
Quaestio 2 : Utrum caritas seu gratia increata sine alio possit sufficere ad salutem
Quaestio 4 : Utrum caritas vel alia forma augmentabilis augmentetur per deminutionem contrarii sui.
Distinctio 33
Quaestio 1 : Utrum Deus essentialiter unus sit personaliter trinus.
Quaestio 2 : Utrum Deus genuerit Deum
Quaestio 4 : Utrum divina essentia generet vel generetur.
Quaestio 5 : Utrum potentia generandi possit communicari filio in divinis.
Quaestio 6 : Utrum spiritus sanctus posset distingui a filio si non procederet ab eo.
Quaestio 7 : Utrum pater et filius sint unum principium spirans Spiritum Sanctum.
Quaestio 8 : Utrum personae divinae primo et adaequate distinguantur ab invicem semetipsis.
Quaestio 9 : Utrum omne idem patri sit omnibus modis idem patri.
Liber 2
Quaestio 3 : Utrum creatura rationalis habens gratiam possit mereri suam gratiam augmentari.
Quaestio 4 : Utrum viator operibus meritoriis insistendo ex hiis carior Deo fiat.
Quaestio 9 : Utrum, scilicet propter demerita, minuatur.
Quaestio 10 : Utrum caritas decrescat ad decrementum cupiditatis.
Liber 3
Quaestio 1 : Utrum anima Christi habuerit et habeat sapientiam aequalem Deo.
Quaestio 5 : Utrum alicuius contingentis futuri absoluta revelatio sequens tollat contingentiam.
Quaestio 8 : Utrum Gabrieli potuerit in verbo verbi incarnatio revelari.
Quaestio 10 : Utrum anima Christi in verbo Dei cui unitur distincte videre valeat infinita.
Quaestio 12 : Utrum per unionem ad verbum ipsa sit omnipotens.
Liber 4
Quaestio 4 : Utrum corpus Christi realiter sub speciebus quae fuerunt panis et vini contineatur.
Quaestio 11 : Utrum aliqua poena infernalis possit esse insensibilis in damnato.
Quaestio 1
Utrum solus Deus sit immutabilis.Uidetur quod non quia potest esse vbi non est vir extra celum igitur. Item aliquid dicitur de deo per accidens igitur est mutabilis. consequentia patet per augustinus quinto de trinita¬ te ca. secundo. de paruis in principio.
⁋ In deo nihil secundum accidens dicitur quia in deo nihil est mutabile assumptum patet per ma. in principio di. 30. vbi di cit. Sunt eim quedam ex tempone de deo dicuntur eique tem poraliter conueniunt et realitiue dicitur secundum ac cidens et plura similia ponuntur ibidem.
⁋ Sed huio rationi respondetur ibidem per ma. et augustinum quod hoc non sit sic quod deo aliquid accedat sed creatur vt ibidem declaratur de minimo qui fit precium postquam non fuit precium.
⁋ Contra minimus non potest fieri de non precio precium fine mutatione in nunmo vel in alio sed non oportet fieri mutationem in alio scilicet in instanti quo fit precium quia nec in re ge nec in plebe sufficit enim precessisse statutum quo sine alia mutatione nummus in tali instanti fit precium.
⁋ Probatur sic dicitur in eadem auctoritate au cus fine mutatione in vno vel in alio sed deus potest fieri non amicus alicuius fine mutatione illius ius fieri non amicus eius sine illius mutatione igitur pio aliquem habentem amicum venialis peccati pu ta cogitationem vel delectationem de aliqua illecebra qui actus ex sola mora ceteris paribus fiat mortale peccatum in instanti a tunc iste in instan ti. a. non mutatur et tamen de nouo fit non amicus dei vel igitur hoc fiet sine omni mutatione contra augu et processum ibi sequentem vel mutatio erit in deo
⁋ Aliter probatur idem assumptum supposito quod deus mo do ante prandium det preceptum alicui quod citra occasum solis aliquid faciat vel facere incipiat et ille cui precipitur velit adhuc differre illius precepti executionem quod bene diupotest sine culpa perma neat in tali voluntate omnino vniformiter vsque diu post occasum solis et post meridien deus erit amicus eius et in solis occasu et post vsque quopenitem at non erit amicus eius et iste cuius desinit esse amicus non mutatur in aliquo igitur deus etc.
⁋ Consequentia probatur quia nullum idem simplex et indiuisibile est mutabile et non mutabile quia tunc esset mutabile et non muta bile quia ex termino priuatio sequitur terminus in finitus primo posteriorum.
⁋ Item iacobi primo apud quem non est trant mutatio et illud malach. Ego deus et non mutor distinctio mutatio etiam accipitur a sanctis quandoque communissime pro omni noua inceptione rei vel an nihilatione vel distinctione vel destructione vel causa tione et ita secundum damascenum visio vocatur mutatio.
⁋ Secundo sumitur pro omni receptione for me non prehabite vel pro desinere habere formam prehabitam et sic materia dicentur mutari in primo stanti sui esse si crearetur sub forma vel si totum com positum ex eaet forma et isto modo loquitur augustinus sepe de materia prima quod fuerit mutata in principio creationis
⁋ Tertio sumitur proprie pro omni receptione noua forme vel situs in subiecto p supposito vel pro perditione forme informantis vel situs subiecto eodem remanente et sic sumitur gu qua ibidem allegat. Magister de non amico fit amiquod probatur quia deus potest de amico alicupari ratione econtra.
⁋ Antecedens probatur quia cacommuniter ab aristoteles phi. qui dicit mutare est aliter se habere nunc quam prius.
⁋ Conclusio prima lo quendo primo modo de mutatione solus deus secundum se est immutabilis de aliis a deo planum est se cundum fidem de deo etiam patet secundum fidem et philosopham quod deus est nec esse esse si enim non esset necesse esse neces sario esset prius aliquid eo secundum naturam quod posset facere ipsum esse et ipsum non esse et per consequens quod ponebatur deus non esset deus. de hoc etiam vide di. 8 et etiam philosophyia dicit primum motonem omnino esse immobilem per se et per accidens.
⁋ Secunda conclusio deus est per se secudum se immutabilis secundo modo et ter tio modo probatur quia deus non est secundum se formam aliquam subiectiue recipere nec transferri de situ ad situm probatur per augustinum. 5 de tri. et ponitur in textu est cum deus sit actus purus nullius per se est perfectionis receptiuus.
⁋ Tertia conclusio non so lum deus est secundum se immutabilis ad formam ipse ta men solum est immutabilis secundum locum vel situm prima pars probatur quia multa alia sunt a deo vel saltem sunt possibilia que non possunt per formas in eis re ceptibiles subiectiue perfici quia aliter esset processus in in finitum informis essentialiter ordinatis re ceptibilibus in hoc subiecto questionis demonstrato consequens est inconveniens igitur. secunda pars con clusionis patet quia omnes subetur alie sunt localiter mobiles ve corporibus per philosopham patet etiam de angelis per scripturam quia omnes sunt admi stratorum spiritus etc igitur etiam de accidentibus et oe partibus su bstantarum non est dubium quia motis nobis mouentur omnia que in nobis sunt.
⁋ Quarta conclusio quod deus secundum aliquid est mobilis et mu tatibilis vere quia rationem humanitatis assunpte etc. de hoc vide satis diffuse euangelium
⁋ Se hic attendedum est quod filium personalitas non transiuit se cundum se de situ in situm nec mutabatur ad formam. Sed ista sunt vera de dei filio secundum communicationem ydiomatum sicut omnes doctores clamant ipse vero dicitur hoc ab humanitate sibi vnita non secundum ta lem communicationem ydiomatum sed immediate sicut calix dicitur deauratus ab auro sibi vnito vel sicut ferrum secundum damascenum dicitur ignitum a forma ignis sibi ignita vel ab accidentibus similibus accidentibus ignis sed quod deus mutabatur non est nisi secundum communionem ydiomatum vt sit sensus deus niuta batur quia ipse erat ypostasis nature mutate vel sic idest aliquid deo vnitum hypostatice mutabatur vel natura ex cuius assumptione deus est ho mutabatur stante illa vnione hypostatica et sic de similibus et deus fuit mortuus id est deo ypostatice cor pus vniebatur carens vita vel corpus mortuum
⁋ Respondeo quod non sequitur licet enim natura assumpta sit cre atura et composita et aliud a deo et incepit esse et fuerit creatura et sic de similibus quia tamen dei filius non est natura illa assumpta non enim oporta quod omnia communia relatiue illi nature dei filio con ueniant quia non illa que non sunt nata conueni re nisi illis quibus primo et immedia te conueniunt Uerbi gratia licet homo sit albus ab albedi ne tamen homo non est accidens ab albedine licet albedo sit accidens et licet homo sit animatus ab anima et anima sit pars non tamen propter hoc est homo pars quia hoc quod hec dictio pars non est predicatum vel terminus relatiuus natus den ominare sub hac denominatione nisi illud cui conuenit primo et pari ratione nec hoc predicatum quod est terminus relatiuus sibi compositus scilicet totum vel compositum et eodemmodo est de istis predica¬ tis idem et aliud vel idem et distinctum licet enim natura assumpta sit distincta a deo et aliud a deo suon oportet tamen nec est aliquatenus concedendum quod dei filius sit aliud a deo vel distinctus a deo et ita de si milibus et pari ratione quia deus non est aliquid factum de nihilo quia queritur quid et non inuenitur ideo non est creatura. et quia etiam ipse non est illi quod resultat ex Christi humanitate et verbi personalitate quia ipse fuit ab eterno et nec hoc resultans nec illud fuit ab eterno.
⁋ Quod pulchie tractat bo hieronymus in sermone de assumptione beate marie et non est assignare aliud compositum quod est dei filius igitur et causa est vt predixi quia talia pre dicata totum compositum pars idem aliud distin ctum non sunt sub hac forma nata denominare nisi illa quibus immediate conueniunt sicut nec descriptiones eorundem et multa sunt talia sicut esse hic et non alibi et similia secus autem de illis qui dei filio attribuuntur per communicationem ydiomatum
⁋ Diceres deus perforabatur vel diuidebatur et et nullum simplex potest diuidi igitur deus est compositus.
⁋ Respondetur quod quia autecedens verificatur solum per communicationem ydiomatum ideo con sequentia non valet plusquam ista Christus fuit vere leo de tribu iuda igitur Christus habuit ve caudam et quattu or pedes hic enim habet quicquid est proprie leo⁋ Regula autem que predicata sint hic concedenda secundum communicationem ydiomatum de deo et quae ca pi non potest a creaturis quando omnia que agit vel patitur pars essentialis vel accidens creature potest ista cre atura dici pati vel agere non vlterius modificando sermonem hunc per illa aduerbia bene vel male per se vel per ad mediate vel immediate sic in propo sito quicquid egit vel patiebatur natura assumpta attribui potest supposito assumenti per communicationem ydiomatum et vltra hoc sine tali medio vel tali communicatione concretum humanitatis assum pte et omnia essentialiter superiora ad illud per solum pronominem demonstratiuum expressa de hoc vide plus in responsione ad tertium principale.
⁋ Sed contra deus est homo igitur est animaligitur corpus animatum igitur diuisibilis. Preterea da mascenus dicit oe plano sicut tangetur in tertio quod dei filius qui eternaliter fuit simpicile hypostas. ex temponcepit esse hypostasis composita.
⁋ Item si actiones passiones nature assumpte per communicationem ydiomatum competunt illi supposito cum illa natura lassumpta sit deponibilis et reassumptibilis causabilis et corruptibilis creabilis et adni hilabilis et multa similia vbi notatur actio et passio illius nature sequitur quod omnia sic possent dei filio vere attribui
⁋ Item deo in triduo mortem vere vniebatur tam corpus quam anima igitur qua ratio ne animatus et homo erat ab humanitate vnita sibi ita tunc a corpore dici poterat corpus sumendo concretiue ly corpus sed omne corpus est com positum et diuisibile igitur.
⁋ Ad primum respon detur quod accipiendo corpus pro vt est in praedicamento subetur et est per se superius ad ly animal hoc potest concedi deus est corpus quia est suppositum sustem tans vpostatice corporeitatem et nan sequitur quod sit diuisibilis sed sufficit quod corporeitas sibi vnita sit composita et diuisibilis.
⁋ Ad secundum dicendum quod aliquid esse hypostasim compositam potest dipliciter intelligi vel quod sit hypostas vel ex plumribus resultans et integrata et sic negatur hoc de dea.
⁋ Aliomodo dicitur compositum quod cum alio ponitur ad integrandum aliquid vere vnum et sic lo quitur dammascenus dicens dei filium in incarnatione factum esse nouiter hypostasim est compositam quan uis proprie non alteri componatur.
⁋ Sed aliud isti puta hunanitas ita quod claudicet lex proprie dicte compositionis ex parte verbi non ex parte hunanitatis in ipso personaliter subsistentur vbi nota quod quandoque aliqua sic vniuntur quod ex eis fit per se vnum compositum a quolibet componendum distinctum in re et denominatione vt patet communiter in composi tis ex materia et forma et sic Christus vel filius dei non est aliquod compositum ex humanitate et deitate.
⁋ Secundo aliqua sic vniuntur quod propter inti mitatem quam vnum alteri intime vnitur et propi modum vniendi vel componendi alterum componem dum denominatur ab altero sibi vnito et sic dei fi lius denominatur homo ab humanitate hypostasitate sibi vnita a qua etiam denominatur hypostasis composita et sic de pluribus denominationibus consimilibus nec illud est mirum vnita subiecto al bedine subiectum quod est altera pars illorum vni torum de nominationem recipit et vocatur album.
⁋ Ad tertium dicendum quod assumi vel deponi vel deo vniri non notant actionem nec passionem nature assumpte sed potius nouitatem entis vnius quasi compositi resultantis creari etiam vel amnihilari non notant actionem nec passionem proprie dictam vt ita loquor nec eodem modo quo loquitur auctor sex principiorum. d. quod actio est secundum quam in istud quod subiicitur agere dicimur.
⁋ Ad quartum concedo quod in triduo poterat dei filius vere denominari a corpore et est ab anima vnita sibi aliqua denominatione que non est in vsu quecumque ista esse debuerit et ideo de illa non curetur.
⁋ Nota etiam quod in triduo verbum hoc non esset ho fuit tamen Christus propter animam sibi vnitam vncta spitus sanctus vnctione et licet corpus esset si bi vnitum ita quod propter hoc vere dicentur Christus iacem in sepulchio non tamen ratione corporis dicebatur Christus quia corpori non conuenit vnctio spiritualis sed quia ille qui fuit Christus ratione anime habuit corpus sibi vnitum iacens in sepulchio.
⁋ Contra conclusionem secun dam deus est primus motor aut igitur mouet mo do nature aut libere si primum tunc agit falsum secun dum vltimum sue potentie igitur antequam mouetu celum non potuit mouere nec creare ipsum et per consequens fuit mutatus si libere moueat sint igitur duo mo bilia. a. et. b. equalia per duo spacia sic quod tamen a. pertransit vnam partem proportionalem sui spaci. b. pertransiet duas de suo et cum a duas. de suo b. quaet tuor et sic deinceps semper duplo plures donec to tum spacium vtrobique sit pertransitum.
⁋ Tunc quae ro vtrum b. citius pertingit ad terminum sui spa cum vel non. si sic sit. d. primum instans in quo b. pertransiuit suum spacium et quero vtrum in illo sit ve rum dicere quod a. pertransiuerit partes proportio nales infinitas illius ordinis aut non si sic igitur est in fine sicut et. b. Et si non igitur solum finitas et si hoc cum. b. precise per casum precedat. a secundum regulam plures partes pro portionales quod patet falsum cum sit in fine spacii.
⁋ Contra immediate atece te. d instans b. pertransierat duplo plures illarum partium et per consequens cum ita semper esse debe at vsque ad vltimum instans b. citius erat peruen¬ turum ad terminum quam a.
⁋ Respondetur concedendo quod b. et a. simul pertingerent ad finem et ne gatur vltima consequentia quia licet in principio velocius moueretur quam. a. tamen post stante casu oportebit quod a. moueatur velocius quam b. do nec praecise in fine pertigat ipsum.
⁋ Tertio principaliter deus creans potest non esse igitur deus potest non esse Antecedens per batur quia hec est possibilis deus creans non est igi
⁋ Item vel deus creans potest non esse vel deus cre ans non potest non esse si primum intentum si secundum igitur deus creans necessario est.
⁋ Respondetur concedendo quod deus creans non potest non esse nec valet ista consequentia deus creans non est igitur deus creans potest non esse propter ampliationem que fit in consequente.
⁋ Item hic negatur ista consequentia de us creans non potest non esse igitur deus creans ne cessario est et datur instantia quia hec est falsa chimera potest non esse eo quod si esset vera vel igitur chi mera que est vel que potest esse potest non esse.
⁋ Sed vtrumque est falsum eo quod nec chimera est nec potest esse igitur hec est vera chimera non potest non esse et non tamen sequitur igitur chimera necessario est et tunc vltra dicitur quod illa equipollen tia necessarum et non possibilis non solum tenet cum constantia subiecti.
⁋ Sequitur enim a. non potest non esse. et. a. est igitur necessario. a. est vnde ista ne gatiua a. non potest non esse potest habere tres causas veritatis vel id est quod a necessario est vel quia a. impossibile est esse vel quia aliquid potest esse a. et omne tali necessario est modo prima causa verificat istam de us creans non potest non esse secunda istam chimera non potest non esse tertia istam creans non potest non esse dato quod deus nihil creet
⁋ Item secundum hoc ista non contra dicunt deus creans necessario est et deus creans potest non esse nam ambo essent false deo nihil creante Secundo deus creans potest definem esse igitur etc. Antecedens probatur supposito quod deus nunc primo non creet tunc sic deus creans nunc non est. et deus creans immediate ante hoc fuit igitur deus creans desinit esse igitur deus creans potest desinere esse respondetur negando Antecedens ad probationem negatur consequentia nec iste sunt exponentes consequentis nisi in vtraque expo nente ly deus creans sumatur pro eodem et tunc se cunda esset falsa propter falsam implicationem istam scilicet quod deus qui est creans immediate ante hoc fuit.
⁋ Aliter respondetur tam ad responsionem se cundam quam ad istam tertiam concedendo quod ista est bo na equipollentia deus creans non potest non esse et deus creans necessario est sed ista consequentia non valet deus creans necessario est igitur deus creans est quia ly necessario ampliat et ideo antecedens signifi cat quod ille qui est creans vel qui potest esse deus creans necessa rio est et hoc est verum.
⁋ Ad instantiam de chime ra dico concedendo istam chimera potest non esse et istam chimera que est potest non esse nec ex illa se quitur quod chimera est cum illa sit negatiua cuius subiectum non oportet supponere pro aliquo.
⁋ Si militer concedo istam chimera quae potest esse potest non esse et ex illa non sequitur quod chimera potest esse quia non oportet subiectum eius pro aliquo supponere et ra tionaturalis in qua debet fundari logica hoc dictat quod non oportet si de aliquo debut verificari posse non esse quod de ipso verificatur posse esse.
⁋ Ad aliam negatur consequentia deus creans desinit esse igitur deus creans potest desinere esse propter ampliationem que fit in consequenteretiam non sequitur deus creans desinit esse igitur deus desinit esse nec consequens est inconueniens cum in instanti quando deus non creat verum sit quod deus creans nihil est eo quod nulla entitas est tunc cui vere conueniat hoc predicatum deus creans quare igitur non similiter potest ista concedi de us creans desinit esse.
⁋ Et accipiatur exemplum de sorte albo vel magis conueniens de sorte patre quia in instanti in quo filius eius primo est mortuus ve rum est dicem quod sortes pater desinit esse et tamen ipse tunc i nullo dubitatur nec etiam ex hoc sequitur quod sor tes desinit esse.
⁋ Ad primum principale negatur consequentia quia hoc fieret non propter mutationem dei sed propter positionem loci vel situs cum deo vel dicitur quod deus immense est extra celum vbicumque potest esse aliquid.
⁋ Ad secundum negatur ista consequentia de deo dicitur aliquid secundum accidens igitur deus est mutabilis et hoc sumpto ante ad sensum verum concessum a magistro et ab augustinus sicut ibidem exprimitur.
⁋ Ad probationem dicitur quod augustinus ibi loquitur de accidente quod est forma inherens alicui.
⁋ Ad primam reductionem de nummo dicitur quod ibi suf ficit transitus temporis stante statuto regio quo ordinatum est quod ad transitum temporis fieret precium per idem ad secundum per reductionem nouiter facto amico.
⁋ Dicendum quod ibi sufficit preordina tio diuina et statutum de abiicienda tenebra et ille cebra infra limites temporis prefiniti ita quod tran situs illius temporis sibi prestituti a deo cum aliis tanguntur in argumento puta perseuerentia negligentia et consensu interpretatiuo vel huiusmodi sufficiunt vt de amico dei fiat non amicus
⁋ Ad ter tium patet responsio ex dictis in prosecutione quarte conclusionis vbi dixi quod licet filius dei proprie et vere et non per communicationem ydiomatu sit homo et animal et corpus et animatum tamen per communi cationem ydiomatum omnes actiones et passiones proprie dicte et motiones locales siue exprimantur actiue siue passiue que immediate competebant huna nitati Christi etiam supposito eterno absolute sine vl teriori modificatione aduerbiorum verissime conpetebant.
⁋ Et ratio primi quia communicare ydio mata est predicatum vni primo et immediate conueniens alteri secundario et mediate conuenire sicut disgregare vel videri quod primo conuenit albedini inmediate et secundario tribuitur subiecto eius et si cut aqua dicitur calefieri quando calor ipsam informans calefacit.
⁋ Sed sic non est oe predicatis istis homo humanatum et similibus dictis de dei filio quia ista non primo et immediate conueniunt in Christo alteri et per illud aliud filio dei quia tale altem non esset assignare nisi humanitate assumpsa et constat quod ista nec est hoc nec animal nec humanata nec incarnata.
⁋ Sed primo et immediate conueniunt hoc in filio dei et sunt sibi ydiomata et nullo modo nature assumpte sed actiones et passiones siue secundum locum siue secundum formam humanitatis as sumpte taliter dei filio congruebant quod ista sunt pri ma et immediata ydiomata predicata conuenientia illi nature et illa mediate communicatur supposi to in ipsa personaliter subsistente et istud est ita sim oste et impartibile et incompositum modo preexpostto sicut eternaliter existebat licet a compositis et diuisibilibus concretiue vere denominetur.
⁋ Diceres nihil moritur nisi compositum quia mors est separatio partis a parte in composito moriente sed dei filius vere moriebatur igitur vere fuit co positus.
⁋ Respondetur quod si dei filius qui verissi me pro nobis mortuus est et passus ita immedia te et propriissime fuisset mortuus sicut corpus quia erat pars assumpte humanitatis va leret conse quentia nunc non valet sic quia sensus est Christus vere mortuus fuit idest Christus subsistebat in carne vere motiua per carentiam vite prius eam viuificam tis vel animantis et cum hoc stat vera summa et eterna simplicitas quia simplici vniri potest com positum et ne de meo aliquid dixisse videar in hu iusmodi expositionibus probo quod dixi testimo niis aliorum.
⁋ Unde ambo. vt recitat Magister libro tertio .25. ca. penultimo in fine emisit Christus spiritum sed bene emisit ex carne Et consequenter vide to tum capitulum sequens inuenies multa dicti ad propositum et di. 22 ca. 3 mortem igitur dei fi lius et in anima non ptulit et in maiestate non sen sit sed participatione infirmitatis rex glorie crucifixus est.
On this page