Quaestio 1

¶Irca distinctionem 33. et. 34 in quibus magister inquirit qualiter proprieta tes distinctiue personarum se habent ad personas et ad essentiam diuinam. Quero vtrum patrem in diuinis generare et habere filium sit aliquod intelligibile complexe significabile distinctum a patre et ab omnibus entibus incom plexe nominaliter significabilibus.

Quod sic quia in creaturis est huiusmodi intelligibile distinctum. Probatur: quia omnis entitas incomplexe significabilis est deus vel causabilis a solo deo sed sortem gignere vel habere platonem filium nec est deus nec factibile a solo deo. igitur. etc.

¶ Con tra: quia in diuinis esset quaternitas: quia praeter essentiam et personas seu relationes incomplexe significabiles esset huiusmodi intelligib ile significabile complexe in hac quaestione intendo querere an complexo veridico vel falsidico siue vocali siue mentali correspondeat pro totali et adequato per se significato aliquod intelligibile distinctum ab entibus incomplexe demonstrantibus que signi ficantur per illud complexum vel aliud nomen incomplexum licet de hoc supra quaesitum sit in prologo et distinc. secunda Notandum quod in hac questione accipio distinctionem lar ge siue pro diuersitate entis ab ente vt accipitur. 10. methaphisice. siue pro non identitate alicuius obiectiue intelligibilis ad aliquod obiectiue intelligibile qua non identitas non est solum propter non existentiam illorum in telligibilium: sed proter aliqualem pluralitatem secun dum esse intelligibile obiectiuum eis correspondens.

Prima conclusio. Per nullum complexum veridicum vel falsidicum siue vocale siue men tale significatur aliquod obiectum intelligibile complexe distinctum ab omnibus intelligibilibus mere incomplexe no minaliter significabilibus. Probatur: quia tale obiecti ne intelligibile aut est possibile aut impossibile. Esi et finitum aut infinitum. Est etiam positiuum aut priuatiuum. quocumque dato. Patet quod est significabile nomine possibilis vel nomine impossibilis.

¶ Confirmatur: quia ignificatur his nominibus incomplexis intelligibile. significabile obiectum totale significatum propositionis. Dices significatur incomplexe sed indistincte et confufe et in communi non autem distincte et determinate nisi complexe: vt petrum esse album.

¶ Contra. quia potest significari distin cte demonstrando et dicendo hoc intelligibile. quicquid autem demonstratur mediante pronomine natum est habere conceptum proprium nominalem quia pronomen dicitur eo quod ponatur pro proprio nomine.

¶ Item omnis conceptus communis natus est habere conceptus per se inferiores eiusdem coordinationis de quibus praedicatur in quid per se primo modo. Si dicitur quod predicti termini equiualent complexo in significando: et ita equiualenter significant complexe. Contra Primo saltem habetur quod huiusmodi intelli gibile significabile complexe significatur per terminum vere nominalem qui tamen non est signum veridicum vel falsidicum nec conceptus ei correspondens: nec fufficit ad questionem vel assensum et iudicium nec opponitur con tradictorie complexo et hoc sufficit contra motiua partis aduersarie.

¶ Item vel intelligis istam equiualentiam quo ad significatum / aut quo ad nomen significan li.

¶ Si primum id est quod omne intelligibile significatum per hoc complexum significatur per illa nomina incomple xa habetur propositum scilicet quod intelligibile significabile complexe importatur complete per signum quod est pre cise nominale et non est propositio nec oratio vocalis vel mentalis.

¶ Si secundo modo ergo quodlibet praedicabile supradictum est vere propositio significans verum vel falsum.

¶ Item sit. b. illud complexum cui equiualet n significando hic terminus significabile vel intelli gibile vel obiectum: tunc omnis propositio in qua subiici tur huiusmodi terminus est due propositiones: quia in subie cto implicatur vna propositio scilicet. b. et ita non erit propositio simplex per se vna si etiam de tali termino per mo dum subiecti formentur propositiones contradictorie quelibet illarum ex parte subiecti equiualet illi complexo affirmatiuo. b. igitur non contradicunt: quia vna affiramatiua accipitur in vtraque.

¶ Item pari ratione diceretur de omni nomine quod equalet complexo in signifi¬ cando et hoc est concedere propositum principale

¶ Preterea ad principale per nomen et verbum simul si gnificatur huiusmodi intelligibile significabile complexe: igitur et per sola nomina simul iuncta. Probatio consequentie: quia nullum intelligibile significatur vel concipitur ver baliter quin omnino idem intelligibile sit significabile et conceptibile nominaliter eque distincte vt currere vel currens vel cursus. Si vero dicas quod preter rem signi ficatam per huiusmodi nomen consignificatur tempus et subie ctum per signum verbale adhuc stat propositum quod quicquid significabis termino verbali: significabo tibi signo no minali vel signis nominalibus sine affirmatione vel negatione: et sine veritate vel falsitate. Puta dicendo cursus tempus. Si etiam dicas quod in signo verbali inplicatur copula quae significat quandam compositionem quam sine compositis non est intelligere: adhuc stat propo situm: quia sint illa componentia .a. et .b. tunc dicendo cursus tempus subiectum compositum ex .a. et .b. significe omnino eadem que per verbum: et tamen sine affirmationem vel negatione veridica vel falsidica: ergo omnino idem adequate intelligibile significatur complexe veridice vel falsidice et per sola nomina.

¶ Confirmatur. illud sci licet quod omne intelligibile significatum vel conceptum ver baliter possit omnino idem significari et concipi mere nomina liter: quia omne intelligibile significabile coplexe potest significari et concipi nominaliter. Sed intelligibile signi ficatum per verbum est significabile incomplexe: quia ver bum est signum incomplexum non significans nec verum nec falsum. Primo perparmenias. cap. 3o. verba secundu se dicta nomina sunt et significant aliquid. Sed si est aut non est nondum significant neque enim signum est rei esse vel non esse.

¶ Confirmatur. constat quod aliquod idem intell gibile significatur et concipitur nominaliter et verbaliter hiis signis cursus currere sit illud intelligibile. a. Aut igitur nullum aliud intelligibile significatur per illud verbum et habetur propositum: quod propositio ex nomine et verbo nullum intelligibile: significat quod non signifi cetur per sola nomina: aut vltra addit aliquod intelligibile preter a. sit illud .b. aut: igitur .b. est significabile nominaliter vel incomplexe: et habetur propositum vt priaut non: igitur .b. est intelligibile significabile tantum com plexe: ergo solum verbum est propositio. Et iterum cum b. intelligibile sit additum ipsi. a. igitur non includit .a ergo per solum verbum currendi significatur aliquod in telligibile complexe significabile quod non includit cursum nec rem significatam per subiectum quod est falsum Contra sit .a. hoc complexum do cale vel mentale deus est bonus. Tuc sic. deum esse bonum est quoddam intelligibile significatum et conceptum formaliter per .a. sed non formaliter significatur per quecum que signa pure nominalia. nec formaliter concipitur per quos cunque conceptus pure nominales: igitur. maior patet: quia per a formaliter significo et intelligo deum esse bonum seu quod deus sit bonus. Probatur minor: quia sint .b. c. d. et etc. signa nominalia propria incomplexa quarumcunque et quotcunque rerum volueris nullum istorum nec collectun ex omnibus vel ex aliquibus istorum significat deum esse bonum seu quod deus sit bonus: quia intellectus noster non intelli git formaliter deum esse bonum sine conceptum verbali: et sine apprehensione vera vel falsa. Sola enim colle ctio nominum sine verbo constitueret propositionem et si gnificaret verum vel falsum: et consequenter sufficeret ad assensum et iudicium quod est contra Aristotelem primo pryarmenias di. Nisi apponatur verbum in oratione non signi ficatur aliquid esse vel non esse: sicut hyroceruus significat aliquid: sed quod nondum verum vel falsum sit si non addatur esse vel non esse. Si dicitur negando maiorem quod deum esse bonum non est significatum istius propositionis deus est bonus immo est quedam propositio vel est quoddam dictum equiualens propositioni in significan do: quia deum esse est verum. veritas autem est proprietas complexi: vel si dicitur quod per .a. ego apprehendo forma liter aliquod intelligibile quod non concipitur per sorlos conceptus nominales et illud esset deum esse bonum seu quod deus sit bonus. Sed illud intelligibile est ipsam et apprehensio complexa et propositio mentalis vel dictum mentale. Contra sumptis terminis personaliter et significatiue deum esse bonum est quoddam intelligibile significatu et apprehensum formaliter per aliquam apprehensionem et non est propositio nec apprehensio nostra. probo multipliciter Primo per Aristotelem in predicamentis. Quod subiacet affirmationi non est idem affirmationi vt sortem sede re non est idem huic ofoni sortes sedet.

¶ Item quod est prius aliquo et causa eius distinguitur ab illo. Sed petrum esse album est prius quam veritas istius Petrus est albus et est causa istius veritatis per Aristotelem in praedicamentis cap. de priori. Et. 9. methaphisice. non propter nos vere exi st imare te esse album tu es albus. Sed propter te esse album nos hoc dicentes verum dicimus.

¶ Item illud non est pro positio vocalis vel mentalis quod presupponitur et preerat propositioni et quod manet circunscripta et cessante huiusmodi propositione vel apprehensione. Sic est quod ego scio deum esse bonum et petrum esse album realiter extra animam et quod erat huiusmodi antequam intelligerem et quod erit huiusmodi postquam cessauero intelligere et quia ante formationem huius propositionis causa naturalis fecit petrum esse album et quia dum nouiter formarem huiusmodi propositionem facerem petrum esse album. Et consequenter formando istam deus est deus et bonus: et opsris ego facerem deum esse deum omnipo tentem: et consequeter cum cessarem intelligere tolleretur petrum esse album et deum esse: quod est falsum: quia petrum esse album et petrus est albus simul sunt et non sunt.

¶ Item hec propositio petrus est albus est vera: ex eo quod significat Petrum esse album et ita est in re. Sed non est vera ex eo quod significat seipsam vel ex eo quod significat hanc orationem et hoc dictum petrum esse album: ergo petrum esse album est aliud ab huiusmodi propositione et dicto Minor probatur: quia ab eo quod res est vel non est dicitur oratio vera vel falsa: igitur non ex ips samet. Et quia semper esset vera etiam re mutata: quia semper significaret se vt prius et semper poneretur illud idem significatum propter quod foret vera: et quia propositio falsa non minus significabit seipsam: et non minus poneretur suum significatum.

¶ Item hec esset falsa petrum esse album est petrum esse coloratum et petrum esse hominem est petrum esse animal rationa le: quia nec hec oratio est illa nec hoc dictum est illud: ergo tale di ctum supponit pro aliquo intelligibili extra animam et de illo pro cedit ratio prinncipalis. Tale enim dictum interdum supponit personaliter et significatiue. Patet dicendo petrum currere / est possibile vel petrum peccare est odibile et repro batum a deo vel nolitum a me et deum diligere est merit orium.

¶ Item cum ego enuncio vel apprehendo deum esse vel quod deus est plato qui est rome consimile format ego et plato significamus et apprehendimus omnino idem nume ro et iudicamus et volumus idem numero: et tamen nihi cogito de actibus platonis. Similiter de duobus testimonium proterentibus super eodem numero scilicet petrum fecisse. b. Similiter ego non possem iudicare idem numero nunc et prius quod est falsum: quia heri et hodie appre hendo et iudico et volo idem numero: scilicet petrum et sanum.

¶ Item petrum non esse album non est idem huiusmodi dicto negatiuo: quia hoc dictum ponitur non minus quam dictum oppositum affirmatiuum et tamen petrum non esse album non ponitur quia deus nunc facit petrum esse album quem postea faciet non esse album. patet igitur multipliciter quod sumptis terminis personaliter petrum esse est intelligibile significatum per .a propositionem distinctam ab. a. Ex quo potest sic argui: petrum esse significatur et apprehenditur formaliter per a sed non per hoc signum ince plexum petrus. probo: quia tunc omnis propositio in qua poneretur hoc si gnum petrus significaret foraliter petrum esse: ergo hec propositio petris non est significaret petrum esse. Quicquid enim significatur per partem significatur per to tum. Et ita hec propositio petrus non est implicaret contradictionem et inferret istam petrus est. Similiter ista petrus fuit vel petri erit inferret et significaret formaliter petrum esse. Ex qua econtra at guitur sic. petrum fuisse vel petrum fore non significatur nec concipitur per conceptum incomplexum petri: igitur nec petrum esse significatur vel cocipitur per eundem: antecedens patet: quia hec propositio petrus qeui inferret petrum fuisse et fore immo istam petrus non est consequentia probatur: quia ille terminus vel conceptus nominalis in differenter se habet ad propositionem de tempore presenti vel praeterito vel futuro ad esse subiectum huius vel illius.

¶ Secin do principaliter contra conlusionem. signum veridicum vel falsidicum significat aliquod obiectiue intelligibile quod non significatur per signum non ve ridicum nec falsidicum aut econtra. Sed propositio seu appre hensio complexa est signum veridicum vel falsidicum et solum nominale incomplexum vel quacunque collectio ex solis nomnbus incomplexis non est signum veridicum vel falsidicum secundum Aristo telem et accipio verum non vt passio entis in communi sed vt est pas sio signi complexi cuius contradictorio conuenit falsum vel cui eidem successiue conuenit verum et falsum igitur. maior probatur Signorum omnino idem et praecise significantium si vnum est verum vel falsum ratione sui significati precise et reliquum: sed a. signim complexum et .b. signum nominale incomplexum vel colle ctiuum ex solis nomninbus incomplexis significant omnino precise idem secundum te: et .a. non est verum vel falsum ni si ratione sui significati. Probo. tum: quia non est verum vel falsum nisi ex eo quod res significata: sic vel aliter se habet ab eo enim quod res est vel non est. etc. Tum quia propositio omnino in se inuariata transit de veritate in falsitatem propter solam mutationem significati: igitur. et per idem arguitur quod simplex sensatio esset appre hensio veridica vel falsidica non minus quam apprehen sio intellectualis complexa. Si dicitur / negando maiorem 7 sufficere quod illa signa significent idem aliter et aliter. puta vnum cemplexe nominaliter: et aliud complexe scilicet nomina liter et verbaliter. Contra hanc responsionem: aut ista alietas est formaliter ex parte significati et habetur propositum aut est precise ex parte signorum et tunc non impedit quin vnum sit verum: sicut reliquum. Probo multipliciter. Primo. si aliqua proprietas conuenit alicui precise ra tione cuiusdam et propter quoddam vbicumque eadem ratio et idem propter quid ibi reperitur eadem proprietas. Et si aliquid denominatur aliquale propter certam habitudinem ad alterum quicquid habet consimile habitudinem ad illud de bet denominari tale. Sed .a. signum complexum non est verum nisi precise ratione sui significati et propter suum significatum non propter se / nec propter suum modum significandi: quia termini non stant pro se: nec pro modo significandi: sed pro signi ficato tantum: et quia omnibus manentibus inuariatis transit propositio in falsitatem propter solam mutationem significati: igitur.

¶ Secundo stando praecise in alietate signorum cum omnimo da identitate significati: maior est alietas inter propositionem mentalem et inter propositionem vocalem vel scriptam quam imter conceptum complexum et conceptum incomplexum in mente vel quam inter vocem incomplexam et complexam: quia illud est ens spirituale et signum naturale est ens permansiuum vox autem est signum ad placitum et ens materiale succes siuum. Sed illa alietas signorum non impedit quin vnum sit verum: si alterum sit verum propter identitatem significati: igitur.

¶ Confirmatur. maior est alietas inter signum creatum: et signum increatum quam inter duo signa creata eiusdem speciei vel generis. Sed illa non im pedit quin vnum sit verum si alterum sit verum propter identita tem significati: quia si deus cognoscit et iudicat sortem currere et ego consimiliter tunc sicut deus cognoscit et iudicat vere: ita et ego.

¶ Tertio contra responsio nem: quia aliquis nutus religiosorum est signum verum vel falsum absque compositione ex nomine et verbo: quia significat ipsum appetere potum vel huiusmodi: ergo veritas non conuenit proposi tioni propter huiusmodi modos significandi grammaticales nomina liter / et verbaliter.

¶ Quarto. aut propositio mentalis est si gnum in se formaliter compositum ex multis incomplexis aut est actus simplex in essendo. sed dicitur signum complexum et apprehensio complexa obiectiue in repraesentando et exhibendo non autem conceptus nominalis. Si secundum habetur propositum. Si primum. Contra: quia actus iudicandi vel assentiendi est actus in se vnus non com positus ex actibus iudicatiuis quorum vnus sit tantum nominalis et alius tantum verbalis: quia per quemlibet nichil iudicaretur saltem noticia diuina est simplex: qua apprehendit et iudicat .b. esse album et tamen est veridica: et iudicium veridicum: igitur.

¶ Quinto intellectus foraliter apprehen dens et significans rem sic se habere sicut se habet vel rem esse ta lem qualis est veridicus in significando. Et econtra significans rem aliter se habere quam se habeat est falsidicus in significando: patet primo pryarmenias. significans esse quod est vel non esse quod non est significat verum. et significans esse quod non est vel non esse quod est est falsum. sed intellectus habens solum conceptum nominalem vel precise conceptus nominales / est huiusmodi. Probo habeat sortes in mente a propositionem et plato habeat .b. conceptum nominalem vel conceptus nominales significantes omnino et precise quod significat .a. secundum te. Tunc sic: omne iutelligibile significatum et apprehensum per .a. est significatum et apprehensum per. .b. Sed rem sic se habere. puta petrum currere est significatum et apprae hensum per. a. igitur per .b.

¶ Sexto si alietas signorum et modorum significandi impedit illud: igitur pari ratione diceretur de quibuscumque propositionibus idem significantibus quod vna est falsa licet altera sit vera / vt homo currit et homo est currens vel sub cursu / et pari ratione negabitur omnis consequentia in qua erit differtnta signorum in antecedente licet idem de consequente sit significatum.

¶ Tertio principaliter contra conclusionem: aut copula addita extremis in propositione significat et exhibet aliquod intelligibile aut non. Si primum. igitur nihil omnino significat nec est vol significatiua: igitur nec est verbum. et frustra additur et sine ea nichilonimus erit propositio. Si primum: aut igitur illud non est significabile mere nominaliter sed tantum complexe et habetur propositum: aut est significabile mere in complexe nominaliter: ergo additio copule facta extremis non magis constituet propositionem et signum verum vel falsum quam si prioribus extremis adderetur loco copule nomen omnino idem significans: quia multitudo nominm significabit foraliter omnino ideo et equiualebit in significando additioni copule cum extremis. si dicitur quod consignificat tempus. Contra. aut nullius alterius intelli gibilis est signum aut alicuius alterius / a / tempore. Si primum ergo addendo hoc signum tempus significabitur formaliter omnino idem. Et ita erit propositio dicendo. Petrus tempus albus sicut dicendo petrus est albus. Si secundum aut igitur illud con ceptibile incomplexe nominaliter. etc. vt prius. Quarto sequitur quod iudicium et assensus vel dissensus intellectualis non exigit compositionem et diuisionem sed sufficerent sole apprae hensiones nominales incomplexe. probatio: quia si non suffi¬ ciunt: aut igitur hoc est quia noticia complexa exhibet aliquod obiectiue intelligibile quod non apprehenditur per no ticias incomplexas et habetur propositum: aut hoc est: quia noticie incomplexe sunt imperfecte. Et hoc non quia possunt haberi perfectiores siue eiusdem rationis siue alterius habita autem noticia clara eius quod est obiectum sufficiens et totule iudicii potest haberi iudicium et illa sufficit ad aliquaele udicium de illo obieciue iudicabili et vltra licet imperfectio no ticie impediret iudicium certum saltem non impediet sudicium probabile et opinionem vel actum dubitandi de per se obiectiue dubitabili. Per idem arguitur quod voluntas poterit velle formaliter. a. esse huiusmodi absque hoc quod intellectus appraehendat formaliter .a. esse huiusmodi: quia habita noticia clara alicuius obiecti volibilis quod est sufficiens et totale obie ctum volibile potest voluntas velle vel nolle. per idem probatur quod intelligibile si Ad primum. ignificatum complexe per istam intelligi bile est intelligibile non significatur per hec signa intelligibile significa bile complexe. Per idem etiam probatur quod petrum moueri vel lociter / non est petrum moueri: quia petrum moueri significatur per istam petrus mouetur: et tamen ista non significat petrum moueri ve lociter: dico igitur negando minorem quod illud intelligibile quod est deum esse bonum significatur per hec nomina deus bonus. Ad probationem conceditur quod nec nomen nec collectio nominum significat forma liter deum esse bonum vel deum esse: tamen deum esse est significatum per hu iusmodi nomen. Sicut non sequitur. Trinitatem esse co gnouerunt philosophi: ergo philosophi cognouerunt trinitatem esse et ratio est: quia ista propositio petrum esse album est significatum vel apprehensum per .b. signum nominale habet duplicem sensum vel duplicem causam veritatis. Una causa esset: quia illud intelligibile quod de facto est petrum esse album est significatum vel apprehensum per. b. et hic sensus est verus: si petrus sit albus et si non: non. Alia cau sa esset: quia. b. est tale signum quod ex sua impositione et forma li significatione subordinatur vel conformatur conceptibus correspondentibus istis ortonibus: petrum esse album / vel petrus est al bus vel ortonibus consimilibus et equiualentibus in significando talia et taliter scilicet modis nominalibus / et verbalibus. ita quod nisi ponatur petrum esse album illud sit signum falsidicum et si positioatur petrum esse album sufficit et requiritur ad hoc vt illud signum sit veridicum et sic non est verum quod petrum esse album significatur fora liter per .b. sed tantum per signum complexum et non infertur propositum sed tantum distinctio signorum. Possibile est autem vtramqued causam veritatis simul concurrere: quando autem terminus significandivel cognoscendi ponitur a parte praedicati et terminus vel termini significantes obiectum ponuntur a parte subiecti Tunc quaelibet dictarum causarum sufficit ad verificationem talis propositionis. Cum vero post terminum significandi vel cogno scendi ponitur tamquam determinatio terminus vel oratio signifi cans obiectum significatum vel cognitum tunc ad verificationem illius propositionis requiritur secunda causa nec sufficit prima causa immo nec requiritur: quia non sequitur. Ego significo vel intelligo petrum esse album: ergo significatum vel cognitum a meest petrum esse album: ratio autem dictorum est quia terminus significandi vel cognoscen di positus a parte praedicati appellat suam formam respectu sue determinationis ideo cum dicis Cognosco cho ruscum venire / vel esse venientem veritas istius propositionis exigit quod habeas foraliter cognitiones conformes et correspon dentes isti ofoni. corruscum esse venientem: dices tunc non esset verum quod hec propositio petrus est albus significaret foraliter petrum esse album: quia non subordinatur in significando conceptibus cor respondentibus tali dicto: quia tale dictum non est propositio.

¶ Re spondeo. licet in aliquo sensu sit verum quod hec propositio petrus est albus significat quod petrus est albus in quo sensu non sit verum quod si gnificet petrum esse album tamen ideo communitur et conuenientur dicitur quod illa propositio significat petrum esse album: quia illa propositio et illud dictu non solum significant omnino eadem intelligibilia adequate: sed etiam significat eadem sub eisdem modois quae ad significare distincte vel ndistincte nominaliter vel verbaliter et copulando verbaliter eadem et eodem ordine et affirmative vel negnative: quia talis propositio et ta le dictum sic equiualent quod si positioatur d. esse huiusmodi cuiusmodi gnificatur per dictum propositio illa est vera / et si non no. non sic vniversaliter de si gno quod est subiectum propositionis et ideo dictum est conueniens expositorium significationis propositionis.

¶ Ad secundum principale negatur maior. aliqua enim ilicet non quelibet / diuersitas signorum respectu eiusdem significati sufficit probatio quia totale significatum huius complexi veri vel falsi. petrus est albus significatur hiis terminis intelligibile significabile complexe: tota le significatum propositionis quae tamen non sunt signa veridica vel falsidica. dices totale et adequatum significatum / illud quod dicatur. b non significatur illis nominibus determinate et distincte: sed confuse et in communi nec praecise significant .b. immo omne aliud intelligibile. Con tra. tum: quia potest demonstrando dici hoc intelligibile .b. vel hoc totale significatum huius complexi. Tum: quia habetur propositum quod aliqua differenti significarum sufficit ad hoc quod vnum sit verum vel fal sum: et non reliquum licet omnino ideo quod significatur per signum verum significetur per signum: nec verum nec falsum. Eo quod vuum illorum significaum ignificat illud complexe et distincte et adequite et alterum inadequam te et in communi.

¶ Item contra maiorem: quia hoc complexum est signum vel tum: petrus est albus et hec oratio seu dictum non est verum nec fal sum: petrum esse album: quia hoc dictum non est propositio et dicens illud praecise non potest accusari nec potest sibi imputari quod dixerit verum vel falsum: et quia illud dictum potest esse subiecntum diuersarum propositionum quarum vna est vera et altera falsa: vt petrum esse album est possibile. petrum esse album est impossibile. Quod autem itelligibile complexe significatum per istam. petrus est albus sit idem huic quod est petrum esse album. Probatur. tum: quia illud intelli gibile non conuenientius expreimitur quam per dictum correspondens tali propositioni. Tum: quia Aristoteles in praedicamentis illud quod subiacet affirmationi et negationi expreimit per huiusmodi dicta. Tum: quia huius significatum complexe ponitur per eos per se obie ctum iudicii et assensus. sed petrum esse album est per se obiectum iudicii. Tum quia rationes aduersariorum eque probant quod petrum esse album sit intelligibile distinctum ab entibus incomplexe demonstrabilibus: igitur nisi sit idem totali significato omplexi sequitur quod erit dare duocomplexe significabilia per quod libet complexum.

¶ Item contra maiorem: signorum omnino idem significantium contingit vnum esse verum et alterum esse falsum: igitur pari ratione vnum esse verum vel falsum et alterum non esse verum neque falsum: antecedens probatur Tum quia assensus est verus et dissensus est falsus respectu huius significati petrus est homo: et tanmen assensus et descensus sunt quedam signa. Tum: quia apprehensio tua complexa qua apprehendis .b. significabile complexe est falsidica. deus autem idem intelligibile apprehen dit per apprehensionem non falsidicam. Tum: quia mentali ter dicis quod petrus est asinus tua apprehensio est falsa Si autem ego dicon te dicere quod petrus est asinus non est apprehensio mea falsa / nec sum falsidicus in sic apprehendendo licet illud idem quod intelligis complexe / ego in telligam complexe sed aliter.

¶ Confirmatur non minus ratia aliqua signorum intellectus respectu eiusdem signifi cati sufficit / vt vnum sit verum et aliud non: quam differen tia actuum voluntatis respectu eiusd obiecti sufficiat ad hoc quod vnus sit bonus alius non. sed ita est puta de actu volendi et nolendi respectu eiusdem obiectiue terminantis.

¶ Item non minus sufficit quam sufficiat ad hoc quod vnum sit verum mediatum / aliud verum immediatum respe ctu eiusde significati: quia siue sit verum mediatum siue immediatum sie est verum nisi pro significato: sicut est vt cum passio praedicatur de diffinito et diffinitione. ex istis patet quod non oportet huiusmod intelligibilia ponere propter differantim actuum anime: quorum vnus sit scientia vel iudicium et alius non: quia signum nec verum nec falsum non sufficit ad scire vel iudicare aut dubitare: signum autem verum vel falsum sufficit. Ex hiis ent patet quod non oportet ponere huiusmodi intelligibilia propter op positionem contradictoriam signorum: quia signum nec verum necfalsum non apponitur contradictorie propositioni. Ad rationem igitur negatur maior. Ad probatione signum esse verum praecise ratione significati et non nisi propter significatum potest intelligi dupliciter. vno modo quia ipsum non est verum nisi terminis eius sup ponentibus pro significato non pro se: et sic negatur maior pa ralogismi et conceditur minor. Alio modo quod ratio et propter quid quare hoc signum est verum non est nisi precise res significata: et non qualitas et forma signi in significando et sic ne gatur minor paralogismi. Responsio ibi posita concederetur

¶ Ad improbationem. dicendum: quod praecise ex parte signor licet non quelibet differtnta significandi sufficiat sed determina ta.

¶ Ad primam improbationem patet ex dictis.

¶ Ad se cundam est non causa vt causa in argumento licet enim aliundem sit maior differenta secundum entitates absolutas signorum: tamen differenti illa est impartinens ad propositum. sed differea quae est penes significare incomplexe nominaliter et penes significare complexe no minaliter et verbaliter simul certis modis et determina tis affirmando vel negando: et ita maior differenta interdum non erit ratio: quare hoc sit verum et non illud. Et tamen mi nor differena erit ratio huius.

¶ Ad confirmationem per idem: licet enim diuina noticia sit actus simplex / nec sit proprie actus no minalis vel verbalis: tamen virtualiter et equiualenter: et eminenter est noticia nominalis et verbalis / et affirmatiua et negatiua: absque imperfectione.

¶ Ad tertiam probatio nem videtur esse illud contra omnes. Si enim ille nutus est signum verum vel falsum: igitur est propositio: igitur est composita ex nomine et verbo et significat nominaliter verbaliter: que igitur pars eius est nomen: et qua verbum qui etiam modi significandi et cmsdoi sunt illi modi significandi. dicendum igitur: quod sicut cir culus ante tabernam significans vinum esse in domo: ita ille nu tus religiosi significans appetitum potus esse in ipso: est signum verum vel falsum. non quia significans aliquod intelligibile distinctum ab omnibus rebus nominaliter significabilibus: sed quia est signum ad placitum subordinatum in significando non prmo et adequa te alicui conceptui incomplexo sed alicui propositioni menta li composite ex nomine et verbo formaliter vel virtualiter vel equiualentur: quo ad significare nominaliter et verbali ter non tamen ille nutus est nomen vel verbum vel compositum ex nomine et verbo: quia non quodcumque signum rei dicitur nomen vel verbum sed signum cathegoreumaticum natum esse principatur pars propositionis: et habens tales modos significandi grammati cales propositio etiam proprie loquendo secundum vsum actorum habet tantum esse in voce vel scripto vel mente. Et concedo quod non vniuersaliter signum verum vel falsum est sic formaliter compositum ex nomine et verbo.

¶ Ad quartam. patet supra di stinctione prima. q. secunda respondendo ad septimum argumentum.

¶ Ad quintum negatur minor: quia post nomen seu verbum significandi ponitur tanquam determinatio / oratio significans obieciue significatum. Ad probationem non se quitur rem sic se habere est significatum per. b. igitur .b. formaliter significat rem sic se habere vel potest distingui ista rem sic se habere est significatum per .b. vnus sensus est: quod illud quod in re est formaliter rem sic se habere est significatum per .b. et conce ditur alius sensus est .b. est tale signum taliter significans scilicet affirmando hoc de hoc. etc. et sic negatur. Et hoc est differe quod est materialiter significatum non formaliter.

¶ Item potest dici quod maior conceditur si significet et apprae hendat per propositionem vel signum equiualens quo ad affirmare vel negare.

¶ Ad sextam probationem negatur consequentia. illud enim irrationabiliter diceretur quod quicquid sit de huiusmodi intelligibili constat quod aliqua differenta propositionis vocalis variat veritatem: sed non qualibet. Aliqua etiam differenta signorum: et non quelibet facit ad differatam veri mediate vel immediate.

¶ Ad tertium argumentum principale quid correspondeat in intellectu copule verbali vocali. patet distinctione prima. q. secunda de copula autem verbali vo cali dicendum quod significat in generali eadem quae significat hic terminus ens sed aliter: quia verbaliter consignificando tempus significat igitur confuse: et in vniversali quecumque significantur per extrema / et significat illa verbaliter qua si significando conpositionem vel identitatem vel modum aliquem vnitatis in ter significatum per vnum extremum / et significatum per alterum extremum: quam compositionem vel quasi compositionem impossibile est sic intelligere sicut significatur per est nisi intelligendo significata per extrema. vnde Aristoteles primo peryarmenias. Est enim consignificat quandam compositionem quam sine extremis non est intelligere. Quod dictum potest etiam aliter intelligi: quia complexio seu conceptus menta lis cui subordinatur copula in significando non potest haberi nisi habendo vel prehabendo conceptus extre mos incomplexos. Ad rationem: igitur dico quod significatum per copulam potest significari incomplexe nominaliter. Et eum dicitur quod additio nomins idem omnino significantis constitueret propositionem negatur.

¶ Ad quartam negatur consequentia. ad probationem hoc est quia actus iudicandi presupponit certam speciem et certum modum apprehensionis scilicet complexe af firmando vel negando. Eodem modo de actu volendi. a esse huiusmodi. Et posset ratio reduci ad oppositum: quia voluntas posset velle aliquod intelligibile non apprepensum: quia intellectu precise apprehendente .a. esse album voluntas potest velle .a. non esse album quia potest nolle .a. esse album quecumque autem noticia sufficit ad nol et .a. esse album sufficit ad velle .a. non esse album. per nullum complexum ve Secunda conclusiuridicum vel faisidicum siue vocale siue mentale significatur complexe ali quod intelligibile distinctum ab omnibus entibus incomplexe significabilibus significatis per partes illius complexi. Probatur. sit .b. tale intelligibile significa tum per istam petrus est albus: aut igitur .b. significatur per negatiuam contradictoriam: aut non. Si primum: igitur illa negatiua significat opposita contradictorie: quia secundum te negatiua significabit intelligibile oppositum contradictorie ipsi. b. et ita implicabit contradictionem quia significabit petrum esse album: et petrum non esse al bum. Si secundum contra. tum: quia omnia signa que sunt in affirmatiua sunt in negatiua: igitur nullum obiectum intelligibile significatur per hanc quin per illam. Tum: quia intellectus remouens et negans formaliter aliquod obiectum intelligibile apprehendit illud obiectum intelligi bile. sed intellectus habens precise negationem negat et re mouet formaliter .b. intelligibile. Tum: quia ille propositiones non sibi contradicerent: quia vna significaret quoddam intelligibile poni: et alia non significaret illud intelligibile tolli: quia non significaret illud intelligibile hanc et praecedentem arguitur primo sic: propo Contrasitiones que conueniunt et comincant in omni con ceptibili incomplexe / et nominaliter significato per alteram illarum et tamen non conueniunt nec communicant in omni intelligibili significato per ab teram illarum habent vtreque vel altera illarum pro significato aliquod intel ligibile non mere inoplexe nominaliter significabile sed distinctum ab omni intelligibili incomplexe significabili et per aliam illarum significato. sed propositiones contradictorie sunt huiusmodi. nulla enim res siue simplex siue composita nominaliter significabilis significatur per vnam quin per aliam / alite non essent contradictoria non tam vniversaliter et totaliter idem significant: quia pe trum esse hominem et petrum non esse hominem essent ide et idem iudica rent et vellent iudicantes autem volentes illa Cofirmatur intelligi bilia quae distinguuntur et non aliquo intelligibili mere incomplexe nominaliter significabili distinguuntur aliquo intelligibili tantum complexe conceptibili et significabili. Sed totalia et adequata significata propositionum contradictoriarum sunt huiusmodi vt petrum esse album: petrum non esse album: igitur

¶ Confirmatur hoc complexum .a. non est .b. negat significa tiue quoddam intelligibile poni in re illud non est aliquod etns mere incomplexe conceptibile et significabile: qui a illud non est res quae est. a. nec res quae est. b. nec aliqua. alia igitur est aliquod alterum intelligibile significatum complexe per affirmatiuam scilicet .a. esse .b. prima pars antecedentis probatur quia negatur poni in re .a. esse .b. et negat identitatem ipsi us. a. ad. b. et quia non esset negatiua nisi negaret quod dam intelligibile poni.

¶ Secundo principaliter nulla eni titas incomplexe nominaliter conceptibilis significata per hanc petrus est albus opponitur contradictorie intelligibili significato per hanc: petrus non est. Sed aliquod intelligi bile significatum per hanc / petrus est albus opponitur contradictorie alicui intelligibili significato per hanc. petrus non est albus: igitur maior patet. Tum quia omnis huiusmodi entitas significata per affirmatiuam significatur per negatiuam et per consequens nega tiua includeret contradictoria. Tum quia hoc signum incom plexum et illud signum complexum non opponuntur contradicto rie: igitur nec eorum significata. Probatur minor: quia secundum Aristotelem sicut affirmatio aduersus negationem omni posita est. Ita illud quod subiacet affirmationi et illud quod subiacet negationi.

¶ Tertio principaliter intelligibilia quae diuersificantur et numeraliter multiplicantur re bus incomplexe significabilibus non multiplicatis: sed eisdem existentibus sunt intelligibilia distincta ab omnibus entibus ncomplexe significabilibus sed quedam significata complexe per pro sitiones sunt huiusmodi. Probatio: quia ex incomplexis signte bus ea sdem res possunt formari diuerse propositiones non totaliter idem significantes: patet dicendo omnis homo est animal et omne animal est homo vel omne album est corpus et omne corpus est album et deus creat lapidem et lapis creat deum: et asinus est regis et asinus est rex. Tota lia autem et adequata significata distinguuntur quia vna est vera al tera impossibilis.

¶ Confirmatur vt supra: quia ille propositiones conueniunt et commnnicant in significato: quo ad omnem entitatem in complexe conceptibile et tanmen non conueniunt totaliter in omni intel ligibili significato per alteram illarum.

¶ Confirmatur quae vni et eidem sunt eadem: inter se sunt eadem sed totalia et adequata significata talium propositionum non sunt eadem inter se: ergo nec eni tibus incomplexe significabilibus quae significantur per illas.

¶ Confirmatur. Signa incomplexa indifferentia ad diuersas propositiones non magis significant idem cum vna illarum quam cum alia: sed hec si gna album corpus sunt indifferentia ad hoc vt formetur ex illis propositio vniversalis: vel indefinita: vel particularis vel quod hoc subiciatur: et illud praedicetur et econtra: vel quod signum addatur subiecto: vel praedicato: vel quod addatur copula de praesenti vel preterito: vel futuro: igitur vel nulli illarum significant idem vel cuilibet. sed non cuilibet: quia significata per dicta correspon dentia essent idem igitur.

¶ Quarto propositio distinguenda secundum compositionem et diuisionem habet secundum sensum compositionis pro significato aliquod intelligibile alterum ab intelligibili importato per sensum diuisionis vel econtra. Sed non aliam tem incomplexe nominaliter significabilem igitur. Prima pars antecedentis proba tur: quia si praecise idem et omnino significaret in sensu compositionis et sensu diuisionis frustra fieret huiusmodi distinctio immo nec esse distinguenda. nec esset duplex sensus. patet.

¶ Item: quia interdum in sensu compositionis est impossibilis et in sensu di nisionis est vera vel econtra. Secunda pars antecedentis patet inducendo et demonstrando quascumque et quotcumque vis res incomplexe demonstrabiles. siue subans siue accidentia vt dicendo duo et tres sunt quinque. patet et quia iidem termini sunt non equiuoci. Quinto sequitur quod non erit possibilis error et deceptio. Probo. sit petrus qui decipiatur affir¬ mando .c. esse tale cum tamen. c. realiter non sit tale tunc sic omnis deceptus fallitur in aliquo obiecto intelligibili quod ipse non inteligit: sed petrus non fallitur in aliquo obiecto intelligibili quod ipse non intelligit: igitur. minor patet: quia nec illud obiectum est. c. nec aliquod aliud ens incomplexe significabile Nullum enim potest dari in quo ipse fallatur et quod ipse non intelligat. Si vero illud sit aliquod intelligibile significabi le complexe. Puta .c. non esse tale haberetur propositum maior probatur per Augustinum. 83. q. q. 32. quisquis vllam rem aliter quam illa res est intelligit fallitur: et omnis qui fallitur illud in quo fallitur non intelligit: quisquis: ergo vllam rem aliter quam illa res est intelligit non eam intelligit. Ex quo vlterius potest sic argui fallitur petrus dicendo. c. esse tale: et plato non fallitur dicendo .c. non esse tale. Cunc secundum Augustinum petrus non intelligit illud in quo ipse fallitur et tanmen plato intelligit illud in quo petrus fallitur. Quero quid est illud. si complexe conceptibile tantum pabetur propositum. si aliqua res incomplexe conceptibilis Patet quod non: quia nulla talis entitas intelligitur a platone quin intelligatur a petro.

¶ Confirmatur. aut petrus et pla to iudicant omnino idem obiectiue aut non. Si secundum pro positum: quia vnus iudicat aliquod intelligibile quod alius non iudicat non autem precise entitatem incomplexe si gnificabilem. Si primum: igitur: petrus non decipitur: si pla to non decipitur: quia ex quo idem iudicant si iudicatum ob iectiue ab vno ponitur et iudicatum ab alio similiter ponitur

¶ Sexto possibile est quod omnis entitas incomplexe significata per partes complexi apprehenditur ab audiente vel legente. Et tamen aliquod intelligibile significatur per oplexum quod non intelligitur ab illo scilicet completum et ade quatum significatum propositionis: quia ille ignorat quid significetur per huiusmodi complexa audita vel scripta. aliqua signa conuenire et conicare in Ad primuomni intelligibili significato per alterum potest intelligi dupliciter: vno modo quod nullum per se et proprie conceptibile obiectiue et terminatiue si gnificatur per vnum quin per reliquum: et sic conceditur maior: et negatur secunda pars minoris. Alio mo do quod pro quocumque intelligibili demonstrabili natum est supponere vel verificari vnum et reliquum et omne intelli gibile sic se habens qualiter se habens requiritur et sufficit ad verificandum vnum requiritur et sufficit ad verificam dum reliquum et est idem intelligibili sic se habenti vt requiri tur et sufficit ad verificandum reliquum: et sic negatur maior patet de istis propositionibus intelligibile est intelligibile: et in telligibile non est intelligibile et similiter de dictis corres ondentibus. Similiter de istis terminis ens album ens non album vel significabile complexe: vel non signi ficabile complexe. Ad probationem secunde partis minoris concedendo quod non significant idem et quod petrum esse et petrum non esse non sunt idem. Sed non sequitur ex hoc quod aliquod obiectiue et terminatiue proprie in telligibile significetur per vnum quod non per aliud de hoc magis infra distinctione. 36.

¶ Ad confiramationem negatur minor proprie loquendo: scilicet quod .a. esse .b. et .a. non esse .b. sunt quedam duo distincta in telligibilia obiectiue terminantia intellectiones: aut enim pars contradictionis quae est falsa est impossibilis vt deum non esse aut est falsa contingens vt petrum non esse album. Si primo modo falsum est proprie loquen do quod deum non esse sit quoddam intelligibile terminans obiectiue intellectionem immo figmentum est ponere huiusmodi intelligibile: et ideo est propositio impossibilis quia sibi non correspondet aliquod intelligibile pro quo nata sit verificari: et tale quale exigeret veritas illius et deus etiam qui intelligit et intuitiue omne obieciue intelligibile non habet in suo prospectu aliquod obiectum intelligibile quod sit deus non ens vel deus insipiens. Si vero per istam propositionem deum non esse est quoddam intelligibile distinctum ab eo quod est deum esse intelligiter quod isti ofoni cor respondere potest talis intellectio cui subordinatur et quod contingit sic intelligere deum negandum esse ab eo: sic concedi tur. et non valet discursus. Si vero sit proponitio falsa et contigens sic conceditur quod petrum non esse album est quoddam imtelligibile actu vel potentia existens sicut et petrus non ens albus: et hoc intelligibile significatur per affirmatiuam com tradictoriam quia petrus significatur per contradictoriam et contingit quod petrus sit petrus non ens albus et per consequens sit petrum no esse album non tamen conceditur quod hec affirmatio petrus est albus significet petrum non esse album. Et vltra pro prie loquendo negatur quod petrum esse album et petrum non esse album sint idem intelligibile: aut quod sint duo vel distincta intelligibilia. primum non est concedendum: quia non est possibile quod aliquod vnum intelligibile simul sit petrumesse album et petrum non esse album immonullum intelligibile est hoc et illud. Secundum etiam non est con cedendum proprie loquendo: quia impossibile est simul poni duo intelligibilia quorum vnum sit: petrum esse album et rel quum sit: petrum non esse album. tamen improprie loquendo / et in quadam similitudine potest dici quod sunt vnum intelli gibile aliter et aliter conceptibile eo quod idem intelligibile quod nunc est petrum: esse album erit vel potest fore petrum non esse album. potest etiam concedi improprie quod sunt quasi duo distincta intelligibilia: quia nullum vnum et idem intelligibile est hoc et illud et tamen aliquod intelligibile est modo huiusmodi et aliquod intelligibile erit vel potest fore illud: illis etiam dictis cor respondent diuerse apprehensiones sic quod si vna verifi catur pro aliquae intelligibili impossibile est aliam verificari tunc per eodem intelligibili. Ad aliam confirmationem negatur maior proprie loquendo non enim significat aliquod intelligibile non poni in re simpliciter et absolute: sed negat quoddam intel ligibile poni esse idem tali intelligibili supposito quod il la negatiua sit impossibilis. Si vero sit falsa contingens sic negat quoddam intelligibile sic se habens poni in re icet a. ens idem .b. et ens intelligibile possibile significabile in complexe

¶ Ad secundum principiule negatur minor proprie loquen do ad probationem patebit distinctione. 36.

¶ Ad terti um negatur minor. Ad probationem totaliter idem vel eadem significare per aliquas duas propositiones potest intelligi dupliciter vno modo quod omne intelligibile obiectiue et termina tiue exhibitum et repraesentatum per vnam exhibetur per aliam et sic conceditur: quod omnino idem intelligibile obiectiue et termina tiue exhibitum vel eadem intelligentia significantur per istas asinus est regis et asinus est rex / nec ex hoc sequitur minor prin cipalis. Nec etiam sequitur quod asinum esse regis / et asinum esse regen sunt idem: quia non est verum quod aliquod obiectum intelli gibile quod sit vel potest esse asinum esse regem exhibeatur per vnam illarum licet asinus et rex taliter significentur per vnam illarum quod eius significatio affirmat esse regem de asino. Et ad illius significationis veritatem exigeretur et sufficeret asi num esse regem. Alio modo quod intelligibile significatum per vnam pro quo verificatur vel verificabilis est vna illarum et quod requireretur et sufficeret ad veritatem illius sit omnino idem intelligibile pro quo alia simul verificarentur et quod requiretur ad veritatem alterius: et sic negatur quod ille due propositiones totaliter idem significant: quia veritas vnius exigeret quod aliquod intelligibile siginficatum per eam esset asinus et rex. Nec se quitur ille propositiones non totaliter idem significant: ergo aliquod intelligibile proprie terminatiue significatur per vnam quod non per aliam Sed tantum sequitur quod aliquod intelligibile significatur per vnam pro quo illa verificatur et cuius positio requiritur et sufficit ad positionem illius: non autem sic de altera immo nec de eodem / nec pro eodem obiecto intelligibili demonstra to potest vere affirmari vtrumque dictum correspondens illis propositionibus. patet in istis proropositionibus omne com plexum est intelligibile incomplexe vel incomplexe et omne intelligibile incomplexe vel incomplexe est complexum signum vel signisicabile complexe est propositio et significabile con plexe est propositionis.

¶ Ad confirmationem per idem. minor enim negatur vel est distinguenda. Ad aliam confirmationem negatur maior significant enim aliquo modo idem affirmationi vere quomodo non idem ei quod significat propositio falsa de eis formata

¶ Ad quartam negatur maior: quia respe ctu eiusdem praedicati possunt respectu eorum intelligibilium formari diuersa subiecta quorum vnum verificabit propositionem: aliud non: vt sortes est ens intelligibile. sor tes non ens intelligibile vel sortes ens deus. sortes ens dei.

¶ Ad probationem non frustra fit distinctio: quia apud intellectum sensus sunt varii et non vniversaliter ille res / qua requirerentur et sufficerent ad veritatem vnius sensua re quirerentur et sufficerent ad veritatem alterius: saltem esse dem precise res sic disposite.

¶ Ad quintum. negatur conequentia. Ad probationem non valet: quia si sortes et plato in telligant.c. esse tale et sortes assentiat et plato dissentiat: alter decipitur in eo quod intelligit. Si etiam verba Augustini accipiantur vt videntur sonare implicant con tradictionem. infert enim sic: quisquis igitur vllam rem aliter quam ea res est intelligit non eam intelligit. potest igitur dici quod quisquis fallitur cum illud in quo fallitur non intelligit sufficienter recte seu conuenienter et vere quomodo dicimus quod qui negat veritatem non intelligit veritatem. iuxtahunc etiam modum loquendi dicit Aug. 15. de trinitate cap. 0. In scientia hominis nota sunt qua vtique sunt vera alio quin nota non essent Nemo enim falsa nouerit nisi quod fal sa esse nouerit: quod si verum nouit verum nouit verum enim est quod illa falsa sint. Et libro. 3. contra Achademicos dicit quod nosse falsum nemo potest.

¶ Item potest dici quod per illud in quo fallitur intelligit Agugustinus rem esse talem qualis est: et accipit intelligere pro apparere: quomodo solemus dicere non intelligo quod dicis cum non apparet nobis. sic esse sicut dicis. Conce ditur: igitur quod homini decepto non apparet res esse ta lis qualis est et non habet apprehensionem secundum quam formaliter apprehendat illam rem esse talem aut illa apprehensio non est sibi apparentia nec causans assen sum. Et ex hoc intendit ibi Augustinus principaliter quod est alius intellectus prestantior scilicet diuinus qui intelligit omnem rem sicut se habet.

¶ Item potest dici: quod Augustinus intendit quod cum intellectus fallitur dicendo aliquam rem esse talem tunc nullum obiectum tale vel taliter se habens quale vel qualiter se habens apprehenditur et significatur per apprehensionem dece ptiuam est illa res vel eadem illi rei: et illud in quo fallitur non est illud ens: nec tale ens quod et quale ens requiritur et sufficeret ad veritatem illius iudicii / et apprehensionis conformis Augustinus enim per illud in quo quis fallitur intelligit rem talem et taliter se habentem qualis est in veritate. verbi gratia sit .a. quadratum non rotundum et iudicem illud esse rotundum non quadratum Tunc illud in quo fallor est .a. ens quadratum. illud autem quod intelligo et iudico est .a. ens rotundum. per huiusmodi ergo apprehensionem quatenus falsa est non apprehendo formaliter .a. quadratum sed .a. esse rotundum a. autem esse rotundum non est ipsum .a. quia .a. est ens quadratum et .a. quadratum non est illud ens / nec ta le ens quod et quale ens exigit veritas mee apprehensionis Et ita in aliquo sensu est verum quod non intelligo illud in quo fallor.

¶ Item cum intellectus fallitur attribuendo alicui subiecto predicatum quod illi non conuenit. Tunc intellectus illud i quo fallitur non intelligit per illud predicatum. Sed quod et ratione cuius primo fallitur sit quod conceptus illius praedicati non est absolute apprehensio t significatum illius obiecti: aut non est conueniens signum ad vsum et suppositionem pro illo obiecto vt si intelle ctus dicit quod asinus est homo vel ens album: et non sit: ita tunc aut conceptus hominis et albi non est signum et cogni tio asini aut non est signum conueniens ad vtendum et supponendum pro asino in affirmatione de praesenti et de inesse. sed est sic cognitio et signum alterius obiecti.

¶ Ad confirmationem proprie loquendo non iudicant ide: quia c. esse tale et .c. non esse tale non est idem nec etiam iudicant distincta obiecta intelligibilia terminatiue proprie loquendo: sed iudicant idem intelligibile esse tale. et non esse tale quae nec sunt vnum et idem intelligibile / nec distincta obiecta nisi in proportione et similitudine sicut deo sapiens et deus insipiens.

¶ Ad sextum. negatur secunda pars ad probationem. si talis intelligit omnia obiecta incom plexe significabilia quae ibidem significatur. Et tamen dicatur non intelligere quid significetur illis propositionibus. sen sus est quod non format in animo apprehensiones conformes et correspondentes illis propositionibus vocalibus vel scriptis / aut quod non habet apparentias conformes Textia conclusio. per nullam predicationem respectiuam significatur complexe aliquod intelligibile obiectum distinctum ab omnibus entibus actu vel po tentia existentibus per sola nomina propria absoluta significa bilibus. Probo. sumo istam .a. corpus est locatum in .b. loco tunc .a. esse locatum in .b. loco non est aliquod intelligibile distinctum ab .a. Probatio. primo quia .a. esse sic locatum est .a. esse. sed .a. esse est .a. vt probatum est in superioribus: ergo. Secundo: quia .a. sic locari in .b. aut est a. locatum in .b. aut est iste res sic se habentes .a. enim ad esse locatum in .b. sufficit ponere istas res sic se ha bentes et non est ponenda pluralitas sine necessitate Si primum habetur propositum quod illud intelligibile com plexe significabile est ipsum .a. Si secundum adhuc habetur propositum: quia iste res sic se habentes sunt iste res sed res iste sunt quadam incomplexe significabilia per nomina propria absolu ta.

¶ Preterea: sumo istam. sortes est pater platonis vel voluntas est causa actus. si per has significatur huiusmodi intelligibile. sequitur quod esset aliquod intelligibile positiuum actuale quod nec esset deus nec includeret deum nec esset nec esse possit a solo deo effectiue consequens vide tur contra dei omnipotentiam. dices non est incoueniens de complexe significabili quod non est aliqua res seu eni titas incomplexe conceptibilis. Contra quia pari probali tate diceretur / quod deus non potest facere petrum esse album: vel petrum currere nec hoc derogabit eius omnipotentie Tum quia deus potest tollere vel destruere tale positiuum et non posse illud tollere derogaret dei omnipotentie Tum quia taliter esse qualiter esse non est peccatum nec inferens vel implicans peccatum potest esse a deo. Tum quia conditio quae non includit imperfectionem in effectu. Sed potius at testatur perfectioni creature potest esse a deo nec repu gnat deo habere potentiam causalem respectu illius sed esse significabile complexe est huiusmodi conditio: quia reperitur in diuinis vt patrem gignere filium vel deum esse mo videtur consonare perfectioni talis obiecti quod non sit significabile nisi signo per fectiori.

¶ Preterea. pe trum subuenire indigenti est huiusmodi significabile. sed est idem alicui rei puta actui humano. Probatio quia est bonum virtutis et iusti. Eodem modo petrum committere furtum est significabile incomplexe: quia nomine peccati et furti: igitur supponit pro aliquibus rebus vel pro aliqua re: igitur pro rebus per nomina propria demonstrabilibus. Dices huiusmodi nomina peccatum: furtiuum iustum equiualent complexis in significando. Con tra vel intelligis quod equiualent quo ad opposita significata et habetur propositum: quia nullum intelligibile significatur per propositionem veridicam vel falsidicam quin significetur per terminum nominalem incomplexum non veridicum vel falsidicum et subordinatum conceptui nominali. Si quo ad modos significandi grammaticales vel logicales vel quod subor dinatur in significando apprehensionibus complexis: igitur sunt signa veridica vel falsidica: sicut et conceptus conformis et correspondens.

¶ Confirmatur. si peccatum vel peccare sit tantum intelligibile significabile complexe. puta committere contra rationem et legem dei. sequitur quod peccatum includit formaliter et intrinsece deum et rectam rationem. Sumendo etiam peccatum formaliter pro mali cia et ita peccatum includit foraliter et intrinsece bonitatem infinitam: malicia enim culpe non erit formaliter pura priuatio iusticie debite nec erit voluntas / nec hec duo precise.

¶ Preterea. rationes aduersariorum eque pro bant quod aliquod intelligibile significatur per ista complexa quod non per extremum intelligibile est intelligibile signi ficabile complexe non est significabile complexe. Ex pre dictis patet quod nullum obiectum intelligibile significatur per predicationem ex concretis quod non significetur per predicationem ex abstractis correspondentibus et econtra: quod etiam nullum intelligibile significatur per praedicationem ex obliquis quod non significetur per predica tionem ex rectis correspondentibus: et econtra Contra sit .8rgo. intelligibile signi ficatum complexe per aliquam istarum propositionum aeterna bea titudo petri est. Et petrus habet vitam immortalem vel certitudo et securitas beatitudinis et immortalitatis datur petro. Tunc sic. 8go. est intelligibile significatum complexe per huiusmodi propositionem. sed. 8g. non est omnino et adequate idem cuicunque vel quibuscunque rebus incomplexe et absolute per nomina propria vel pronomninaliter demonstrabilibus igitur. Secunda pars antecedentis proba tur vel esset a petrus / vel esset .b. res que est visio vel c. res que est fruitio. etc. vel collectum ex istis rebus¬. sed hoc non. Probo: quia possibile est quod iste res sint tamen quod. 8. non sit: quia si deus cras destrueret aliquam illarum rerum non esset modo verum. 8g. esse. accipio enim. 8o intelligibile pro significato complexe illarum propositio num in sensu compositionis. Unde arguitur fic. illud intelligibile non est precise et omnino idem quod. .a .b. c. quod non ponitur positis precise .a. b. c. sed. 8. intelligibile est huiusmodi vt scilicet est intelligibile significa tum per illas in sensu compositionis igitur.

¶ Confirma tur possibile est quod hec propositio sit vera: petrus habet a. b. c. et quod simul hec sit falsa. petrus habet vitam immor talem: ergo non est consequentia necessaria ex esse huiusmodi significati ad esse illius significati loquendo de significato complexe pro quo ille verificantur: ergo totale significatum complexe pro quo hec verificatur non est omnino idem cum totali significato complexe pro qua illa verificatur et tamen res incomplexe significate sunt eedem.

¶ Confirmatur si esse veri ficatur de aliquo termino personaliter et significatiue sumpto et de quodam alio termino non verificatur illi termini non significant omnino idem. nec supponunt pro omnino eodem intelligibili patet per primum principium: quia impossibile est idem telligibile simul esse et non esse. sed possibile est quod esse verifice tur de collecto ex .a. b. c. et non verificatur de. g8rgo seu de vita immortali petri: semper stando in sensu compositionis. Similiter necessario durare ineternum non verificatur de.a. b. c. et tamen verificatur ve vita beatam et immortali petri sumendo sensum compositionis

¶ Confirmatur. intelligibile quod potest auferri a petro et defere petrum et quod petrus potest perdere distinguitur ab intelligibili quod nec est nec potest esse huiusmodi. Sed .a .b. c. possunt tolli a petro et defere petrum: non autem. go Probo. 8 defit petrum: ergo vita immortalis defrit petrum ergo vita immortalis infuit petro: ergo vita nusquam finitu ra: et numquam a petro ablatura ei infuit: ergo eum non defuit nec eam perdidit: ergo si eum defuit non eum defuit. Eodem modo arguitur de significabili complexe per istam petrus habet perseuerantiam finalem. Si dicitur quod immortalis beatitudo petri non est nisi .b. visio. et .c. fruitio existens in petro connotando perpetuitatem futuram seu durationem temporis futuri. Contra. accipio. a. b. c. et illud intelligibile connotatum aut collectum ex istis est omnino et precise idem quibusdam rebus mere incomplexe nominaliter et absolute significabilibus distincte aut non. Si secundum propositum. Si primum. Contra hoc reducuntur media prius posita de. a. b. c. Et eodem modo arguitur de quacum que specificatione et glosa apposita. Puta si dicitur quod. 8. est iste res sit durature quaeritur enim an omnino idem precise significetur per hoc quod dico istas res sic duraturas. et per hoc quod dico iste res incomplexe absolute demonstrate.

¶ Secundo principaliter arguitur de significabi li complexe per istam et consimiles .a. corpus est in .b. loco. et supponitur quod vbi seu locatio non sit forma respectia accidentalis distincta totaliter a rebus absolutis et inherens locato vel loco. Tunc sic .a. esse in .b. est intelligibi le significatum complexe per illam propositionem. Sed a. esse in .b. non est omnino et adequate idem cuicumque rei vel quibuscun que rebus mere incomplexe nominaliter et absolute demodo strabilibus: probatur: quia nec .a. nec. b. nec collectum ex istis vt probatur per media precedentis rationis. Si dicitur quod .a. esse in .b. loco est precise .a. et .b. non tamen qualitercunque se habentia sed est iste res sic disposite et sic se habentes Contra. aut per hoc quod dico iste res sic se ha bentes significatur aliquod intelligibile non omnino idem huic quod dico iste res absolute aut non. Si primu propositum: quia non est distinctio in aliqua entitate incom plexe et absolute demonstrabili. Si secundum contra par media sumpta supra. Ex quo enim additur terminus relatiuus vel connotatiuus semper querendum est de intelli gibili significato per huiusmodi orationem.

¶ Confirmatur .a. con in .b. est iste due res sic se habentes sed non est hec due res aliter se habentes: ergo has res taliter se habere et has res aliter se habere sunt intelligibilia distincta: sed non sunt distincta per aliquam entitatem incomplexe absolute et distincte significabilem.

¶ Confirmatur .a. esse in .b. loco et .b. esse in .a. et .a. esse super. b. et a. esse sub .b. et a esse iuxta. b. et .a. et .b. simul esse non sunt omnino preci se et adequate idem intelligibile ymo positio vnius in fert non esse alterius. Sed non est distinctio in aliqua sentitate incomplexe demonstrabili: igitur. Et per idem pro batur quod non sufficeret ponere res respectiuas inhe rentes absolutis: quia sit illa .d. tunc non omnino idem signatur vel intelligitur per ista .d. est in .a. et .a. est in. d. et. d. termina tur ad .b. et econuerso. b. terminatur ad. d. et tamen omnino et prae cise eedem res demonstrantur hic inde.

¶ Confirmatur .a. in telligibile quod de nouo ponitur actualiter in re extra vel tollitur nulla entitate incomplexe absolute demonstrabili posita nouiter vel remota est intelligibile distinctum ab omni huiusmodi entitate. Sed .a. esse in. b. vel a. sic se habere ad .b. est huiusmodi vnde non videtur nisi nouitas et inchoatio vel desitio alicuius intelligibilis complexe significabilis.

¶ Confirman ego et tu habemus istas apprehensiones complexas .a. est supra .b. et .a. est sub. b. Sed ego veli .a. esse supra .b. et tu velis .a. esse sub .b. tunc sic tam .a. quam .b. non est magis volitum a me quam a te. sed a esse supra. b. est magis voli tum a me quam a te ymo est volitum a me non ate: et est per se obiectum volitionis mee non tue: igitur .a. esse supra .b. nec est. a. nec .b. nec ambo simul. Eodem modo arguitur de hoc quod est .a. esse sub .b. Unde arguitur omne intelligibile appraehensum a me obiectiue est similiter apprehensum a te et econ tra. Sed ego et tu non volumus omnino idem immo quod ego volo et amo tu non vis et odis et ea quae volumus repu gnant et impediunt se et interimunt. Quero igitur quid sit illud obiectiue volitum a me quod non est volitum a te: licet sit apprehensum a te illud non est a. vel. b. nec praecise ambo simul sumpta: quia tam .a. quam .b. non est obiectum volitionis ma gis vnius quam alterius: et in istis obiectis conicant ambe volitiones: igitur est quoddam intelligibile tantum complexe conceptibile. Si dicitur ad aliqua istorum quod illud intelligi bile est determinatum compositum ex .b. loco et .a. locato Contra aut intelligibile quod est totale et adequatum significatum huius quod dico compositum ex locato et loco est omnino precise et adequate hec due res: aut est enti tas tertia vna resultans ex .a. et .b. aut est alterum intel ligibile. Si primum reuertuntur et stant media suprapo sita. Si tertium habetur propositum. Si secundum contra ex illis non fit per se vnum magis quam ex lapidibus in cumulo vel quam ex omnibus corporibus mundi.

¶ Item a. esse in .b. loco variatur et multiplicatur numeraliter illo composito non multiplicato numeraliter. Probo: quia si idem corpus pluries reuertatur ad eundem locum fiet idem compositum nunero: quia eedem partes eo dem modo vnite alioquin ex eadem anima et eodem corpere non posi set deus suscitare idem compositum quod prius fuerat. Sed. a. esse in .b. loco non est idem quod prius / probo: quia hoc est per se ten minus ad quem et mutatum esse. Sed idem numero mutatum esse non reuertitur: quia idem motus vel eadem mutatio non po test naturaliter reuerti sicut nec idem instans: et quia terminus ad quem prioritati motus corrumpitur post recessum corporum a loco: ergo non reuertitur naturaliter idem terminus.

¶ Tertio principaliter. iste consequentie sunt necessarie. Causa est ergo causatum est: vel piter est: ergo filius est: vel duplum est: ergo dimi dium est. Tunc sic. in istis consequentiis ex esse et positione cu iusdam intelligibilis significati per antecedens infertur signatiue positio et esse cuiusdam intelligibilis significati per consequens. Sed non alicuius rei vel rerum incomplexe nominaliter et absolute demonstrabilium: ergo. vel sic: in istis quaesentiis signatur connexio et concommunitantia seu coexistentia fecessaria culusdam intelligibilis significati per consequens ad quoddam intelligibile significatum per antecedens. Sed non cuiuscumque entitatis vel entitatum incomplexe absolute demonstrabilium. igitur vel sic quoddam intelligibile fignificatum per antecedens non potest poni quin ponatur quoddam intelligibile distinctum signi ficatum per consequens sed non quecumque entitas. etc. igitur. Secunda pars antecedentium. probatur et supponitur quod causalitas: vel paternitas: vel duplicitas non sunt forme ac cidentales respectiue inherentes absolutis et sit .a. nomen proprium absolutum illius rei que est causa: et b. nomen proprium eius quod est causatum. Tunc sic si in telligibile quod accipio et significo poni et esse in antecedem te et ex cuius esse infero signatiue causatum esse sit huius modi entitas vel entitates. aut igitur est res quae est ipsa propositio antecedens aut est precise et adequate res que sit. a. aut est hec due res quae sunt .a. et. b. Si primum contra. Tuquia illud intelligibile quod significo esse et poni non est aliquid factum ab anima. Sed per antecedens significo causam esse extra animam independentur ab anima. Tum quia ad positionem et esse proposio sitionis quae est antecedens non sequitur necessario positio et esse propositio positionis quae est consequens: quia vna potest formari absque alia siue in voce siue in anima. dices illud quod accipio et significo est se in antecedente est hanc propositionem esse veram. et ad hoc sequitur consequens esse verum.

¶ Contra. tum: quia formato antecedente possibile est consequens non esse et non formari igitur non esse verum. Tum quia ad hanc esse veram non sequi tur illam esse veram nisi quia ad positionem significati per hanc sequitur positio significati per illam. Et quia impos sibile est sic esse in re sicut significatur per hanc quin ita sit in re sicut significatur per illam: ergo prius causaliter est connexio necessaria intelligibilium significatorum et prius est consequentia inter propositiones ex actibus rectis signi ficantibus directe res extra et supponentibus pro re bus extra quam inter propositiones ex actibus reflexis signi ficantibus actum anime. Tum: quia illud quod accipio esse per antecedens poneretur in re circunscripto actu anime. Si detur secundum principale: scilicet quod illud sit precise et adequate idem quod a.

¶ Contra: quia pari ratione illud cuius esse accipitur et infertur significatiue in consequente esset tantum hec res absoluta quae est .b. igitur per illam consequentiam infero ex esa se ipsius a esse ipsius. b. Sed hec consequentia non est necessa ria: quia ex esse vnius rei non sequitur necessario esse alterius rei causate totaliter distincte. Dices non infe ro simpliciter et absolute ex esse vnius rei esse alterius rei totaliter distincte. Sed ex esse vnius rei significate et accepte relatiue et in habitudine ad aliam rem infere esse alterius rei significate et accepte relatiue. causa enim connotat et in obliquo consignificat .b. causatum et si gnificat a. in habitudine ad .b. Contra. aut .b. quod dicis connotari et in obliquo consignificari nomine cause sic coaccipitur et cointelligitur in isto antecedente. Cau sa est: quia subiectum stat pro ipso .b. respectu huius predicati est: et accipitur et significatur esse per illud antecedens aut non. Si primum inciditur in tertium membrum quod in fra improbatur. Si secundum stat ratio precedens.

¶ Item non sequitur .a. est: ergo .b. est et tamen sequitur causa est: ergo causatum est: aut igitur hoc est propter alietatem signorum precise aut propter alietatem in obiectis intelligibilibi significatis. Si secundum propositum. Si primum: ergo si vna consequentia non valet: nec alia sumptis propositionibus et ten minis precise personaliter et significatiue pro suis signi ficatis: idem erit enim significatum antecedentis vtriusque pro quo verificatur et accipitur illud antecedens et de consequen te vtriusque similiter. Si vero detur tertium quod intelligibile si gnificatum et acceptum esse per illud antecedens sit hec due re simul .a. et .b. Contra multipliciter primo: quia pari ratio ne in consequente significo et accipio illas duas res esse: igitur ex non esse vnius obiecti intelligibilis vel vnirei infero esse alterius rei et alterius intelligibilis. Sed ex tse duarum rerum infero praecise esse earundem rerum et illa consequentia et ualet isti hec due res ster igitur he due res stur Et vltra non ex esse cause infero esse causati sed ex esse cause et cau sati infero esse cause et causati. aggregatum enim ex vtroque non est causa.

¶ Item pro eodem supponit ly causa in istis. Causa est et causa est prior causato vel producit causatum. Sed per istas non significo illas duas res producere vel esse priores causato: igitur.

¶ Item sicut sequi tur causa est: igitur causatum est. Ita sequitur causa est: igitur aliquid posterius totaliter distinctum a causa est.

¶ Item si in ista causa est subictum supponit tam pro eo quod est causa quam pro eo quod est causatum: igitur omne praedicatum personaliter dictum de causa verificatur de causato. Et de quo verificatur causa verificetur causatum. Et pari rationem in omni propositione in qua ponitur terminus causae stabit provtro que quod est falsum: dicendo causa prima est vnica et simplex et quia pari ratione de omni termino relatiuo. Item hec posset esse vera: tantum causa est nec inferret. contradictorium nec inferret causatum non esse.

¶ Item si in illo antecedente significa si et accipitur causatum esse hoc maxime videtur: quia subiectum antecedens cedentis significat illud quod est causa non absolute sed in habitudine ad. b. Sed ex hoc non sequitur quod ac cipiam .b. esse quia non sequitur combustiuum est: ergo combustidile est vel pars motus prior est ergo posterior vel intellectio lapidis est: ergo lapis est. Ex predictis ergo videtur quod in hiis consequentiis ex vno intelligibili significabili con plexe infertur personaliter et significatiue quoddam intel ligibile distinctum significabile complexe.

¶ Quarto principaliter hec praepositio ex rectis asinus est homo et hec propositio ex obliquis asinus est hominis: vel feruus est dominus: et seruus est domini non omnino et precise et adequate idem intel ligibile significant. sed aliquod intelligibile sigatur per vnam quod non per aliam non autem aliqua entitas incomplexe significabilis patet inducendo: igitur. Prima pars antecedentis probatur. quia si omnino et adequate idem significant et important: igitur si vna est vera et altera nec valet dicere: quia aliter et aliter signi ficatur: quia si non sit alietas foraliter ex parte signati sed tan tum ex parte signorum cum omnimoda identitate ssgnificati ergo si totale et adequatum significatum vnius ponitur in re / et alterius et eo modo ponitur in re significatum huius sicut ponitur significatum illius: igitur si ita est in re sicut ista significat et sicut alia: igitur si vna est vera et altera: quia ab eo quod res est. etc. Eodem modo posset argui de propositionibus ex terins concretis et de propositionibus ex terminis abstractis cor respondentibus vt corpus est album corpus est albedo.

¶ Quinto principaliter aliquid est melius et intelligibilius ipso a. et non per aliquod ens incomplexe significabile quod sit melius alio ente incomplexe intelligibili: igitur per aliquod it elligibile tantum complexe: antecedens probatur: quia possibile est quod melius et eligibilius sit accipere et habere primo. a. et secundo .b. quam habere et accipere primo. b. et. secundo .a. quia vnum potest esse praeceptum vel consultum et alterum esse prohibi tum vel dissuasum et tamen non est melius per aliquam rem incomplexe absolute demonstrabilem: quia nulla entitas con tinetur in istis sic habitis et acceptis quin contineatur in illis alio ordine acceptis et habitis et quia in casu isto accidens et impertinens est quod a sit melius quam .b. vel econtra igitur illud quod est melius et eligibilius est complexe significabile. Dices hic ordo est eligibilior vel hec acceptio et habitio. Contra. vel intelligibile quod est iste ordo / et quod importatur nomine ordinis est precise hec due res vel altera illarum tantum vel alterum intelligibile a rebus incomplexe significabilibus. Si tertium propositum. Si secundum contra. non enim est maior ratio quod sit a. quam. b. et quia contingit quod hec res non sit melior illa vel quod indifi ferenter prima sit melior quam secunda vel econtra. Eodem modo videtur quod melius et eligibilius est .a. durare per tres dies quam .a. durare minori duratione. tamen nulla entitas incomplexe significabilis est ex vna parte melior quam ex alia. Ad primum negatur secunda pars antecedem tis. Ad probationem si queritur que sunt omnia intelli gibilia significata per hoc dictum vitam beatam et immortalem petri esse: dico quod sunt infinita. Si queritur de intelligibili significato per subiectum pro quo supponit subiectum. aut quid sit illud intelligibile quod est vitam mortalempetri esse Dico quod est hec fruitio et hec visio petri vel hoc compositum ex hoc petro et illis Et cu dicitur possibile est quod sit verum has res esse et non sit verum vitam immortalem petri esse: concedo. nec ex hoc sequitur quod vitam immortalem petri esse non sit has res esse et econtra. Sic possibile est verum esse quod hoe res sunt et tamen falsum sit hec res eterne sunt: quamuis de facto sit verum quod he res sint hec res eterneSolum igitur sequitur quod possibile est has res non es se vitam immortalem petri. Sicut enim contingens est has res durare eternaliter. Ita contingens est eas esse vitam immortalem petri.

¶ Ad confirmationem. videtur probare distinctionem in telligibilium incomplexe significabilium pro quibus sup ponunt extrema illarum propositionum: igitur potest di ci quod si per consequens intelligitur quod ex esse itelligibi lium significatorum per antecedens non sequitur esse intelligi bilium significatorum. per consequens illis demonstratis vniformiter negatur consequentia. Si autem intelligitur illis demonstratis difformiter per antecedens et consequens negatur consequentia quia in antecedente accipitur quasdam res esse sim pliciter et absolute. in consequente autem accipitur illas res esse et semper fore.

¶ Ad aliam confirmatio nem. Si esse verificatur actu. nunc de .a. b. c. et non d. e. gconceditur quod non sunt idem actu nec sequitur quod sint intelligibilia distincta: sed se habent vt intelligibile a. et intelligibile.a. semper duraturum supposito quod a. non semper erit. Cum autem additur quod necessario durare ineternum verificatur de. 8. conceditur in sensu compositionis: non tamen sequitur quod illud intelligibile quod est. 8. durabit necessario ineternum: quia ne cessario durare potest verificari et falsificari de diue sis subiectis supponentibus omnino pro eodem intelligibili aliter et aliter demonstrato. nec oportet quod sen sus verus significet aliquod intelligibile: quod non significet seusus falsus nec econtra. vel quod subiectu propositionis vere supponat pro alio intelligibili quam subiectum propositionis false cum quadam modifice tione sufficit quod veritas vnius exigat aliquod intelligibili fuisse vel fore pro aliquo tempore pro quo non exigit ve ritas alterius: vt .a. erit .a. eternum erit.

¶ Ad aliam confirmationem negatur secunda pars minoris. Ad pro bationem. hec propositio vita immortalis potest dese rere petrum vera est in sensu diuisionis et falsa in set su compositionis: quia hec propositio est impossibilis vita immortalis deserit petrum: sed ex hoc non sequi tur quod aliquod intelligibile significatur per istam. quod non potest deserere petrum: sed solum quod aliquod intelligibile signicatur per istam quod impossibile est inesse petro per petuo / et simul desere re eum. Unde iste rationes probant quod pro aliquo intel ligibili incomplexe significabili supponunt subiecta

¶ Ad secundum principale negatur secunda pars ante cedentis: quia si verum sit .a. esse in .b. loco. tunc .a. esse in. b est ipsum .a. existens in. b. Ad illa quibus probatur quod per hoc quod dico. iste res sic se habentes significatur aliquod in telligibile quod non significatur per hoc quod dico iste rec cum dicitur quod si .a. et .b. sunt iste res sic se habentes et non sunt iste res aliter se habentes: ergo heres sic se habentes / et he res aliter se habentes sunt distincta intelligibilia. Ne gatur consequentia. Accipio proprie distinctionem amborum intelligibilium terminatiue: sed eadem intelligibilia vt aliter et aliter se habentia: et si ita se habent: tunc sunt he res sic se habentes: et he res aliter se habentes nichil sunt: quia non sunt aliter se habentes: sed quando essent aliter se habentes. tunc he res aliter se habentes erunt iste res.

¶ Ad aliam confirmationem. Non sunt idem intelligibile proprie loquendo: nec distincta obiecta intelligibilia: nisi in similitudine / et modo intelligendi: vt supra dictun est respondendo ad primum contra secundam conclusionem

¶ Ad aliam confirmationem negatur minor et non eft nouitas alicuius obiecti intelligibilis proprie loquendo: sei est nouitas secundum quam intelligibile aliquod fit nouiter praesens alicui intelligibili.

¶ Ad aliam. hec propositio .a. esse supra .b. est magis volitum a me quam a te: habet duplicem sensum. vnus est volitio mea magis est actus volendi conformis / et correspondens isti apprehensioni .a. est supra .b. quam volitio tua / et magis exigit ad sui impletio nem. quod a. sit supra .b. quam volitio tua: et sic conceditur. E ex hoc non sequitur quod aliquod obiectum terminatiue intelligibile / et volibile sit obiectum terminans volitionem meam et non tuam. Alius sensus est. Illud intelligibile quod est .a. esse supra .b. est obiectum volitionis mee: non tue / vel magis quamtue: et sic negatur quia si verum sit de facto quod .a. sit supra .b. tunc .a. esse su pra .b. est obiectum vtriusque volitionis in isto sensu Si vero sit falsum: tunc falsum est in hoc sensu quod .a esse supra .b. sit obiectum alicuius volitionis. Ad aliam probationem concedo quod non volumus idem: quia hec propositio importat non solum quod omne obiectum ad quod terminatur vna volitio terminetur alia: sed etiam quod volitiones sunt conformes et conformiter correspondentes consimili apprehensioni complexe: et quod omne obiectum aliqualiter se habens quod esset conforme vni esset conforme alteri. et quod esset adimpletio vnius esset adimpletio alterius. et qualiter obiectum se habere exigeret vna et alia Mec etiam propositio. idem est volitum a me et a te habet duplicem sensum. Unus quod quicquid seu omne intelligi bile / quod est obiectum volitionis huius et illius: et sic conceditur. Alio modo quod sunt volitiones similes et conformes. et si ad huius volitionis impletionem exigitur et sufficit obiectum sic se habens exigitur et suffi cit ad impletionem alterius et sic negatur.

¶ Ad terti um principale querit pro quo intelligibili supponit sub iectum in illis consequentiis. Dicendum igitur quod prima pars antecedentis potest habere triplicem sensum. vnus est quod in illis consequentiis antecedens est ista propositio. Quod cunque intelligibile significatum per consequens est et ponitur. et sic negatur. Alius vero sensus est quod illud obiectiue imtelligible / quod est esse / et positio cuiusdam intelligi bilis significati per antecedens est inferens. et quod esse et positio cuiusdam intelligibilis significati per consequens est illatum: et sic negatur quod inferens et illatum sunt propositiones quae sunt antecedens et consequens. Tertius sensus est quod esse et positio cuiusdam intelligibilis significatur / et accipitur per antecedens signatiue non materialiter sumptum. Et consimiliter de consequente: et sic con ceditur prima pars antecedentis et negatur secunda pars

¶ Ad probationem. dico quod illud intelligibile est illud intelligibile pro quo supponit subiectum antecedentis scilicet cau sa: et illud est res quae est causa: et ita datur secundum membrum

¶ Ad improbationem. Eque probat quod .a. non est causa et quod .b. non est causatum: quia .a. esse non infert. b. esset et tantum causam esse infert causatum esse. Licet igitur .a. sit causa et .a. esse sit causam esse: tamen vna consequentia valet / et non alia propter alietatem signorum determinatam: et cum dicitur quod ex esse vnius rei absolute non sequitur esse alterius rei totaliter distincte in creaturis. Si intelligis quod hec consequentia non valet. hec res absoluta est: igitur illa alia est: conceditur. Si vero intelligis quod ex antecedem te enunciante esse de aliquo termino supponente pro re absoluta et verificato pro esse rei absolute. Non sequi tur. Consequens enuncians esse de termino supponen te personaliter pro alia re totaliter distincta. negatur vel si intelligis quod eo quod quadam res absoluta talis et ta liter se habens est actu ens. non sequitur aliam rem esse vel esse huiusmodi. negatur

¶ Ad primam improbationem re sponsionis ibi posite dicendum quod in illo antecedente non significatur nec accipitur illa alia res esse proprie et per se et directe: sed tantum virtualiter et implicite et in conse quaente. Econtra. accipitur illa res esse explicite et directe a. aut implicite et indirecte. nec sequitur quod illa consequentia sit similis vel equiualens isti he res sunt: ergo he res sunt.

¶ Ad aliud dicendum quod est precise alietas signorum sic quod nullum intelligibile obiectum significatur per vnum quod non significetur per aliud. nec sequitur quod si vna sit consequentia bona quod et alia: licet subiectum vtriusque antecedentis supponat pro eadem re. potest tamen dici quod correspondet vel correspondere potest sic distinctio vel non identitas ex parte significati: quia interdum aliquid significatur per vnum signum quod non per aliud. nec vniuersaliter quodcumque ens actu sic se habens qualiter se habens requireretur et sufficeret ad veritatem vnius antecedentis requireretur et sufficeret tunc ad veritatem alterius. Nec vniuersaliter pro quocunque intelligibili sufficienter verificatur vnum verifi catur tunc sufficienter alterum consequens.

¶ Ad quartum principale patet supra ex dictis ad tertium contra secundam conclusionem.

¶ Ad quintum nega tur antecedens. Ad probationem. si hoc sit melius secundum bonitatem naturalem oportet quod concomitetur vel consequa tur aliquod bonum naturale maius: quod erit intel ligibile ens significabile incomplexe. Si vero dicitur melius et eligibilius moraliter vel meritorie tunc electio vel volitio ex vna parte est melior quam alia. Potest etiam dici quod iste res tali ordine facte vel habite sunt agenti vel habenti magis bone et eligibiles quam forent: si essent aliter facte vel habite. nec ex hoc sequitur quod aliquod intelligibile bonum sit melius quodam alio obiecto intelligibili. Sed idem obiectum intelligibiule sic ordinatum est magis eligibile homini quam eligibile foret idem intelligibi le aliter ordinatum. et istud aliter ordinatum non est nisi idem intelligibiule actu vel potentia aliter ordinabile. Eod modo .a. durare vel haberi a maiori duratione proprie no est magis bonum in se formaliter: sed est bonum maior duratione extensiue manens: et consequenter volitio / te le ctio conformis et correspondens tali apprehensioni esset po tior et preferenda. Non est igitur intelligibile melius formaliter intelligibili extra animam: quia nec deo / nec bea tis accrescit maius bonum.

Quarta conclusio. In diuinis patrem gignere / vel habere filium non est aliquid obiectiue intelligibile distinctum ab omni persona diuina / et omni entitate incomplexe de monstrabili. probatur: quia patrem gignere est patrem esse sed patrem esse est ipse ptur. et filium esse est ipse filius probo. Illud est filius vel spiritus sanctus quod eternaliter est a patere originaliter: sed filium esse est huiusmodi: quia filium esse distinguitur a patre: et datur a patere. Pater enim dat filio esse filium: et quod sit filius patet primo smninarum distin 8. cap. 3. probatur.

¶ Item quia sicut filius ad patresic filium esse ad patrem esse: sed filius est a patre. igitur

¶ Confirmatur. Si patrem esse non sit pater: nec filiui esse sit filius: sequitur quod in diuinis est duplex trinitas realis personarum diuinarum: quia patrem esse est supposi tum diuinum: quia est substantia incommunicabilis distincta realiter ab eo quod est filium esse et communicans cum eo in aliquo essentiali: puta in hoc quod est deum esse patrem enim esse est deum esse sicut pater est deus. Et secundum magistrum lib 1 sen. distin. 23. cap. 1 patri hoc est de um esse quod personam esse. Et Augustinus. 7. de trini6. Non aliud sed omnino idem est deum esse et perso nam esse et bonum esse et magnum esse. Et li. 5 de tri ni. capitibus. 4. et. 7.

¶ Preterea. si poatrem gignere filium sit huiusmodi intelligibile. Aut igitur includit forma liter et intrinsece patrem / aut non. Ssecundnm igitur non est distinctinum poatris a filio. Si primum. aut igitur preci se pattrem: et ita est pater. aut aliquid aliud: et quoro de illo si sit aliquod ens incomplexe significabile. etc.

¶ Pre terea deum esse est deus: iagister patrem vel patrem esse gignentem est pater. Antecedens licet sit multipliciter probatun in superioribus: tamen quia ad hoc negandum necesse tatur positio aduersariorum: ideo. Item probatur sic: deum esse est substantia et non alia a deo. igitur est deus. Prima pars probatur: quia deum esse est diuinam substantiam esse: sed esse substantiam diuinam est esse precise me re substantiale positiuum: igitur est substantia.

¶ Item aut distinguuntur essentialiter a deo patre aut non. Si secundum: igitur est idem essentialiter deo: igitur est essentialiter deus. Si primum. ergo cum sit positiuum actuale extra nichil sequitur quod est essentialiter diuersum a deo igitur plures essentie.

¶ Item. quod positiue et realiter ponitur solo deo posito per suppositionem veram vel pos sibilem est deus.

¶ Item solus deus erat ab eterno: ex quo igitur deum esse non ponebatur ab eterno ex quo non est deus: nec includitur in deo.

¶ Item. quod praesentialiter coexistit isti loco et est ei praesens actualiter est deus vel creatura / vel includens creaturam. Sed deum esse est huiusmodi: quia deus coexistit presentialiter vbique et deum esse non est absens vel remotum a deo quia inseparabiliter se concomitantur. Contra banc conclusionem resumitur instantia in superioribus posita vt arguatur contra rationes quae possent dari. Arguiter igitur sic. Deus non est completum et adequatum obiectum apprehensionis complexe veridice et conformis iudicii quo iudica tur deum esse vel esse bonum. sed deum esse est huiusmodi: quia intellectus iudicat deum esse: sed nichis est dicere quod intelle. tus iudicat deum.

¶ Item. deum esse est obiectum cuiusdam certitudinis i ine: sed non deum esse infinitum et omnipotentem et econtra. hoc est obiectum cuiusdam dubitationis et non illud: quia certus sum deum esse et dubius ipsum esse infinitum et omnipotentem.

¶ Respondetur quod non sequitur distinctio nisi secundum ratione. Contra quam impossibile est quod idem realiter sit album et non album: tam impossibile est quod idem realiter sit cognitum et non cognitu / vel sit obi ectum iudicii et non sit obiectum iudicii vel quod terminet et non terminet actum intellectus: quia hec non minus contradicunt et repugnant quam illa: nec minus videtur contra primum principium ponere hoc quam illud.

¶ Item. si tollitur repugnantia contradictionis propter varietatem rationum et conceptuum. Pari ratione dicetur quod propter varietatem signorum vocalium: quia significare naturaliter / vel ad placitum nichil facit ad maiorem vel minorem repugnantiam Et quia in diffinitione elenchi ponitur affirmatio et negatio eiusdem non tantum rei: sed rei et nominis. Et ita dicetur quod non est repugnantia Tullium turrere: et Marcum non currere. Item pari ratione dice tur quod non est repugnantia idem verificari de homine / et falsificari de animali rationali et econtra: quia sufficit differentia rationis: nec valebit demonstratio aliqua.

¶ Item probo quod includitur repugnantia sic Quicquid est realiter idem ipsi .a. est realiter ipsum .a Sed .a. esse .a. est realiter idem ipsi .a. ergo est realiter ip sum. a. igitur simpliciter et absolute est ipsum .a. Tunc vltra .a. esse .a. est obiectum huius iudicii: sed. a. est. a. esse. a. igitur .a. est obiectum huius iudicii. et ex opposito sic .a. esse. a. est obiectum formaliter a te iudicatum sed .a. non est formaliter obiectum a te iudicatum: igitur .a. non est. a esse.a. Et potest formari fillogismus ex positorius in terminis singularibus. Unte secundum istam rumsionem nulla forma sillogistica valeret siue affiramatiua / siue negatiua: et nullus posset conuinci per sillo gismum super conclusione falsa: maxime in terminis actum intellectus vel voluntatis. probo: quia si sit sill cogismus negatiuus dicetur quod ex affirmatione medii de hoc / et negatione eiusdem de altero non sequitur ni si distinctio rationis / cum quo stabit quod hoc est realiter illud. Si vero sit sillogismus affirmatiuus / dicetur quod ex simplici veritate affirmationis et vnionis extremorum in medio non sequitur vnio extremorum: quia idem potest affirmari de aliquo et negari de eo quod est idem realiter cum illo. sicut in isto sillogismo .a. cognoscitur: sed .a. est .a. esse. a. igitur .a. esse .a. cognoscitur.

¶ Item. Obiectum intelligibile quod secundum rationem distinguitur ab .a habet aliquem conceptum in mente / quem non habet. a. vel econtra. et eius est aliquae ratio in mente / qua non est ipsius .a. vel econtra sed .a. obiectum intelligibile extra animam non habe in anima aliquem conceptum vel rationem: quam non habeat .a. esse .a. sed ante omnem operationem intellectus a. et .a. esse .a. sunt omnino idem. probatur: quia si ante omnem operationem intellectus omni et tanta identitate est idem a. et .a. esse .a. quanta identitate est idem .a. ipsi. a. igitur omnem actum quem causat .a. et ad quem mouet .a. pari ratione et. a. esse .a. et quemcunque actum potest terminare .a. potest terminare esse .a. intellectus nichil causabit vel formabit circa hoc: quin formet circa illud

¶ Confirmatur. si .a. et. b. ante operationem intellect sunt tam idem quam idem est. a. ipsi. a. igitur prima intellectio quae causabitur respectu .a. causbitur respectu .b. et econuerso igitur post illam intellectionem adhuc sunt idem vt prius igitur si vlterius causetur alia intellectio ipsa non minus erit huius quam illius: quia non precessit distinctio. et sic de omni conceptu consequenti.

¶ Confirmatur Si .a. et .b. sunt omnino idem sine omni distinctione ante actum intellectus quaero quomodo per intellectum dicantur postea distingui secundum rationem: non quia .a. et .b. sunt diuerse rationes: quia rationes sunt in anima. si quia circa hoc obia ctum intellectus format diuersas rationes et conce ptus: tunc pari ratione verum est quod .a. distinguitur ab a. secundum rationem: quia ipsius .a. et circa .a. sunt diuerse ra tiones et conceptus: et .a. est obiectum: similiter et aliter conceptum sicut .a. et .b.

¶ Item. circunscripto opere intellectus .a. terminauit actum intellectus: et .a. esse .a. non terminauit. vel .a. terminabit et .a. esse .a. non terminabit circumscripto opere intellectus: ita esset nunc sicut per istas significatur: igitur nunc est aliqua distinctio vel non identitas inter .a. et .a. esse .a. sed non rationis quia nunc circunscribitur opus intellectus: sic igitur non videtur sufficiens illa responsio: magister aliter diceretur quod idem intelligibile obiectiue potest esse certum et non cer tum: sed dubium. vt aliter et aliter apprehensum et vt alia et alia apprehensione exhibitum et ostensum: quarum vna causet assensum: respectu alicuius obiecti: et alia non causat.

¶ Contra. hoc .a. est formaliter cogni tum per .b. cognitionem incomplexam. sed hoc .a. esse a. non est formaliter cognitum per cognitionem incomplexam: igitur hoc .a. esse .a. non est. a.

¶ Item. hoc esse animal est obis ctum formaliter cognitum per cognitionem quae est certio tudo vel causans certitudinem. sed hoc esse sortem est hoc esse animal. igitur hoc esse sortem est obiectum for maliter cognitum per cognitionem quae est certitudo vel cau sans certitudinem. Uel sic. hoc esse animal est forma liter tibi certum. hoc esse hominem non est formali ter tibi certum: igitur hoc esse hominem non est hoc esse nimal. premisse sunt simpliciter et absolute vere: igitur et conclusio.

¶ Item. quod est apprehensum omni apprehensio ne qua .b. est apprehensum: et omni modo quo .b. est appre hensum: est certum omni modo quorb. est certum. Sed a. est huiusmodi ex quo ante operationem intellectus nulla est mnino distinctio. Et quia arguitur sic .b. est sic apprehensum. a. est. b igitur .a. est sic apprehensum. Et ex opposito .b. est tali ter obiectum huius apprehensionis .a. non est taliter obiectum huius apprehensionis: igitur .a. non est .b. igitur non est realiter ipsum .b. Ideo aliter dicendum quod. a. esse .a. est obiectu cognitionis cuius .a. est obiectum et .a. est obiectum iudicii cuius .a. esse .a. est obiectum Et hoc esse hominem est obiectum certitudinis / cuius hoc esse animal est obiectum: tamen non conceditur quod per illam cognitionem cognoscas .a. esse .a. per quam cognoscis .a. et quod iudices .a. vel hoc esse hominem per illum actum quo iudicas hoc esse animal. Dicere enim quod cogno scis .a. esse .a. importat te habere apprehensionem comple xam conformen tali propositioni. Dicere enim quod certus es hoc esse hominem importat non solum quod illud intelligibile quod realiter est hoc esse hominem sit obie ctum tui actus: sed quod habes actum iudicandi conformen tali apprehensioni ita quod refert preponere vel posi ponere terminum cognoscendi / vel iudicandi termino exprimenti obiectum iudicii vel cognitionis vt dictum ast in superioribus

¶ Contra. sicut in nobis ita in deo verum est quod deus non iudicat deum: sed iudicat deum esse licet cogno scat deum et deum esse. Similiter. deus non iudicat .a. sed iudicat a. esse vel .a. fuisse vel fore: licet quodliet istorum cognoscat igitur vel deus et deum esse distinguuntur vel aliter et aliter a deo cognoscuntur. non secundum: quia in cognitione diuina non est alietas. igitur.

¶ Secundo videtur falsum quod cognosce re hoc esse animal importat haberi conceptus correspondentes istis terminis esse animal: et quibus subordinantur huiusmodi termini. probo: primo: quia deus cognoscit hoc esse sortem et hoc esse hominem et hoc esse animal: et tamen non habet conceptus correspondentes et conformes in significando illis terminis: quia illi conceptus sunt apprehensiones ma gis / et minus cones et confuse / et quo sunt ordinate secundum supert us et inferius. Secundo. quia hec consequentia non va leret. Cognosco omne animal: igitur cognosco equum vel asinum: quia non sequitur habes conceptum et apprehensionem correspondentem istis terminis. omne animal igitur habes conceptus correspondentes istis terminis equum / vel asinum. Similiter hec consequentia non valeret. Con gnoscis sortem: igitur cognoscis hominem. consequens est falsum tum quia sequitur. diligis sortem: igitur diligis hominem Tum: quia sequitur vides vel tangis sortem: igitur vides vel tangis hominem: igitur cognoscis hominem quia visio est cognitio. similiter non sequeretur hominem cognosco: igitur cognosco h ominem vel deum cogito ergo cogito deum. similiter non sequeretur cognosco sortem / et cognosco platonem. igitur cognosco duos homines: quia non sequitur quod habeam duos conceptus correspon dentes tali praedicato. consequens est falsum: quia sequitur dili go sortem et diligo platonem: igitur diligo duos homi aes. vnde non sequeretur. cognoscis et diligis sortem igitur cognoscis / et diligis aliquem hominem.

¶ Tertio principaliter contra responsionem videtur quod nichil refert praeponere vel postponere terminum cognoscendi vel udicandi dicto / vel termino significanti obiectum cognitionis / et iudicii: et si hoc esse hominem est certum et iudicatum a te quod tibi sit certum et a te iudicatum hoc esse hominem. probo. Tum cognoscis et iudicas quic quid cognoscitur / et iudicatur a te. sed hoc esse hominem cognoscitur et iudicatur a te: igitur tu cognoscis et iudicas hoc esse hominem. Minor conceditur a te quia dictum proportionatur verbo cognoscendi et iudicandi vel sic. Tu cognoscis et iudicas illud quod est per se ob iectum formaliter tue cognitionis et iudicii et quod formaliter exhibetur et repraesentatur obiectiue per tuam cognitionem et iudicium. hoc enim sufficit ad hoc quod cognoscas illud: ymo non videtur aliud cognoscere quam il¬ lud repraesentari obiectiue per actum. sed hoc esse hominem est huiusmodi: igitur.

¶ Confirmatur. hoc esse sortem est cogni tum et iudicatum a te igitur cognitum et iudicatum a te est hoc esse sortem: ergo tu cognoscis et iudicas hoc esse sor tem. Primum antecedens conceditur a te: quia dictum praeponitur verbo cognoscendi et iudicandi. Prima autem consequentia patet per conuersionem conuenientem. Secunda consequentia patet secundum te: quia in primo consequente verbum cognoscendi precedit dictum Ad primum. Cum dicitur quod de us non iudicat deum accipiendo iudicare non pro condem nare vel iustificare: sed pro assentire intellectualiter non iudicare deum potest intelligi quod deus non sit per se obiectum iudicii diuini: nec est illud quod deus iuat cat per iudicium: quo iudicat deum esse: et sic negatur vel potest intelligi quod intellectio diuina non est iudicium: quatenus est praecise cognitio dei incomplexa formaliter et equiualenter seu vt tantum equiualens apprehen sioni incomplexe nominali non veridice: et sic conce ditur. ymo ipsa est iudicium quatenus ipse est formali ter / vel equiualenter et eminenter apprehensio complexa veridica: et vt eminenter equiualens complexioni ex nomine et verbo. In secundo autem sensu videtur accipi communitur illa propositio. deus non iudicat deum: nec conue nienter dicitur quod deus iudicat deum: quia secundum communen acceptionem denotaretur quod ad iudicandum sufficit apprehen sio incomplexa tam formaliter quam equalenter: et quod diuina ap praehensio est iudicium quatenus apprehensio incomplexa nominalis: et si esset precise incomplexa nominalis ad huc sufficeret vt esset iudicium: quod est falsum. ideo verbum iudicandi non conuenienter nec sufficienter determinatur / et specificatur per solum terminum incomplexum nominalem significantem obiectum iudiciti N egatur igitur consequentia illa de consequente disiuncto

¶ Ad secundum. Conceditur quod deum cogitare hoc esse sortem / hominem / animal etc. non est deum habere for maliter conceptus conformes in significando illis ter minis quales conceptus nos habemus. sed hoc est deum habere huiusmodi conceptus vel apprehensionem eminenter equiualentem talibus nostris apprehensionibus equiualentem inquam quo ad exhibendum et representandum quo ad affirmandum et negandum: et quo ad etiam iudicandum circunscripta omni imperfectione: sicut deum scire demonstratiue omnem triangulum habere tres non est deum habere formaliter sillogismum demonstratiuum compositum ex praemissis et conclusione: sicut in nobis. Sed est deum habere apprehensionem eminenter continen tem omnes aprehensiones / et sillogismos quo ad omnem conditionem cognoscendi quae non includit imper fectionem. Ad aliam probationem assumpti. Alla consequenti de forma non valet. sicut non sequitur. Scis omnem triangulum habere tres. igitur scis hunc triangulum habere tres: primo posteriorum. vel propter sensum in quo potest ac cipi. ab aliquibus posset hec propositio distingui. cognosco omne animal. Unus sensus est habeo conceptum correspondentem huic termino omne animal vel quod de quolibet animali secundum numerum vel scundeum speciem habeo cognitionem propriam et distinctam actu vel habitu. Simi liter hec propositio. ego cognosco equum potest distingui / vel quod habeo talem conceptum correspondentem tali terminor vel quod habeo cognitionem alicuius quod est equus. quo ad secundam consequentiam illa valet: quia cognoscens sortem cognoscit implicite / et in potentia accidentali hoc esse hominem et consimiliter de aliis consequentiis.

¶ Ad tertium. discursus non valet nec est forma sil¬ logistica.

¶ Ad confirmationem negatur secunda consequentia: quia dictum non ponitur post verbum cognoscendi ex eo dem extremo propositionis tanquam determinatio illius. Ex his patet rei ponsio ad sophisma / quo probatur quod hec sunt simul vere: hunc hominem diligis. hunc hominem non diligis demonstrato platone / quem credis esse sortem et posito quod sortem diligas / et odias platonem sicut. enim refert praepositinere vel postponetur terine cognoscendi ter mino obiecti. ita et de termino diligendi: et sicut variis signis exterioribus correspondent varii actus in tellectus: ita et voluntatis.

¶ Ad argumentum in prin cipio questionis negatur antecedens. Ad probationem dictum est in prologo. Sequitur distinctio trigesimaquinta