Quaestio 14

⁋ Distinctionis decimeseptime questio. xiiii. Equitur quarta opinio de intensione quam solam credo esse veram: pro pterea quanto pius vitatis videtur habe re tanta pius ei adherendum est. Contra hunc modum sunt aliqua argumenta difficilis euacuationis sed sophisti¬ ce contra hanc viam: quoando circumspectus respondens argu menta que pre se ferre videntur aliquid difficultatis potest in ipsum arguentem retorquere.

⁋ Et pro isto m do imprimis aliquas ponam conclusiones Prima est: ali qua forma successiue intenditur sic scilicet quod forma sequenmanet cum precedenti. patet: quia aliquis est modus deintei sione forme a nullus est modus precedens sufficiens nec videtur alius abisto. igitur.

⁋ Insuper quantum auge per additionem quanti: ergo forma intenditur per additio nem forme. Et quod ista intensio fiat successiue probatur. experimur enim quod si quis ponat digitum vel totum corpus ad ignem non calefiet tantum in principio quantum in fine et hoc durat per tempus. igitur ille calor successiue intenditur: et nouus calor introducitur. patet: quia digitus non magis calefit per eundem calorem in fine quam a prin cipio.

⁋ Secunda conclusio. quelibet res pure successiua incipiens esse incipit per primum instans sui esse ante quod cuiuslibet partis eius aliqua pars fuit. prima pars probatur: quia da oppositum alicuius et sit a: capio totunm tempus in quo a producitur. et sit b. capio instans terminatiuum illius temporis: et quero an hec res successiua est in illo an non. si primum: habeo propositum. si non sit: ergo aliqnideius restat producendum: et per consequens non signasti totale tempus productionis eius Eodem modo argumentabor si signes aliquod instans ante hoc. Secunda pars est ante illud instans: cuiust bet enim partis eius eliqua pars prefuit. probatur: quia si alicuius partis eius nulla pars prefuit: ergo illa ac⁋ quirebatur subito: et sic non est res pure successiua de qua loquimur. Non dixi quod quelibet paro eius fuit ante hoc instans: quia illud esset falsum: medietas enim vltimo producta non fuit ante hoc instans: nisi vadas ad tempus terminatum ad hoc instaus. Sed de hoc nunt nihil loquimur: vtimur enim modo communi et hoc est dictu sub aliis verbis: quelibet res pure partibiliter pro ducta habet primum instans esse incompletum: sed non copletum.

⁋ Primum instas completum est instans in quo res primo est a nihil eius paius fuit.

⁋ Incompletum quando aliquid eiuaprius fuit.

⁋ Teruam conclusio: rei permanentis succestiue corrumpende datur primum instans non esse incompletum: patet signando tempus adequatu corruptionis eius querendo an est in instanti terminante illud tempus an non. Si secundum habe tur propositum. si vero sit aliquod aliud instans precedens vel sequens non dedisti tempus adequatum corruptionis eius. Quod sit primum iustans. incompletum: patet: quia immediate ante hoc aliqua pars eius prefuit: euiuslibet enim partis eius aliqua pars non fuit patet ascendendo sub termino partis: cum aliqua pars stet confuse tantum.

⁋ Ex isto liquet quod est primum instans non esse completum: quando secundum se a quodlibet sui nunc primo non est.

⁋ Ex illo sequitur quod nulla res talis habet vltimum sui de instanti completo loquorprobato patet ex dictis in incipit et desinit.

⁋ Quarta conclusio. aliqua res pure impartibiliter producitur que non habet primum instans sui esse: patet de angelo producto immediate post alium in quadragesimasexta distinctione quarti. et in exponibilibus: talis enim incipit esse per vltimum instans sui non esse. Sed de re que subi to producitur pro nunc non loquor: sed de re que produ citur per motum proprie dictum: quare nunc non sto in his est partim subito partim per motum producuntur: vt de mi nimo naturali caloris et reliqua parte partibiliter producta contingit.

⁋ Ex istis patet quod non datur primum intensum esse per motum: sed vltimum non intensum esse.

⁋ Secundo patet: quod quando aliqua forma par¬ tibiliter producitur nihil producitur in instanti: licet im instanti determinato forma producta est.

⁋ Contra praedictas conclusiones argumentor: primo sic: nulla forma intenditur: ergo conclusiones presuppo nunt falsum. patet assumptum: quia nec forma precedens intenditur: cum additur ei alia forma non manet eademnec sequans: nec agregatum ex his: quia nihil eis additur de monstrando totum aggregatum.

⁋ Et confirmatur: quia tunc duo accidentia solum numero differentia inhererent eidem: quod est contra Aristotelem quanto metaphysice.

⁋ Ad primum dicitur quod hec: forma intenditur de vi vocis est falsa. Siliter hec est falsa: forma suscipit magis et minus: siue capiatur in sensu copulatiuo siue in fensu copulato. Sed est vera ad hunc sensum quod aggregatum ex forma precedente et sequenti est maius quam sit precedens.

⁋ Con nrmatio intelligitur nisi faciant aliquod vnum. Non enim valet quod dicit Gregorius quod hoc est verum in corporalibus et non in spiritualibus: quia illo dato tollit viam probandi intensionem scientie et actuum et habituum eiusdem speciei anime inherentium: ergo istud debet teneri vtrobique.

⁋ Secundo argumentatur quidam sic. Si intensio fieret per additionem gradus ad gradum tunc naturaliter esset aliqua forma infinite intensa: hoc est inconueniens / et rep:obatum ab Aristotele tertio hysicorum et primo de celo et mundo: ergo et antecedens. pobat consequentiam: quia corpus luminosum producit umen in instanti in aliqua intensione graduali: et in uolibet instanti sequenti est tante actiuitatis quante in primo: ergo si in primo producit et in quolibet instan ti de nouo aliquid: et in quolibet tempore quantumlibet paruo sunt infinita instantia: ergo producit infinitum lumen.

⁋ Insuper remissio forme non fit pedeperditionem gradus a gradu: ergo nec intensio per idditionem gradus ad gradum: consequentia tenet: quia parilis est ratio. antecedens patet: sint per te quattuor vel octo gradus caloris in aqua qui successiue corrumpuntur a forma substantiali aque: tunc sici illa forma est equaliter applicata omnibus gradibus: cum sint penetratiue simul: ergo eque cito corrumpet omnes illos gradus: omne enim agens equaliter agit in duo issa equaliter appoximata. Non autem valet currere ad gradum vltimo productum quod primo corrumpatur: quia minus radicatur in subiecto. vel ad primum: quia hoc videtur voluntarium. et si omnes gradus fuissent producti in eodem instanti quid fieret:

⁋ Ad primum dicitur (vt in paedicamentis diximus) quod hoc argumentum occidit dominium: quia secundum Murleum intensio formo fit per recessum a non gradu: et si in quolibet instanti producatur vnus gradus: et adueniente secundo primus corrumpitur et adueniente tertio secundus corrumpitur: erit infinita forma: quandam dabitur gradus infi nite distans a non gradu. infinitas enim secundum eum non attenditur per infinitas partes equales huic vel isti datas. manet itaque argumentum soluendum pro vtroquem. Si dicas. non respiciendum est ad formas subito productas: sed ad formas productas in tempore: et videre quantum est de forma productum in illo parue tempore: et si sint infinite tales partes / forma est infi nite intensa: Tunc das mihi analogiam in promptu quod continuum componitur ex punctis.

⁋ Ad secundum dicitur quod prouenit a determinatione prime cau se: causa enim secunda determinationem prime cause insequitur. Et oportet aduersarios paucis terminis mu tatis in eodem argumento taliter respondere. patet: qui quando ignis produxit duos gradus caloris successit: quero quare agens paius introducit hunc gradum quam illums.

⁋ Tertio arguitur sic: sequitur si plures gra dus forme sint in eodem subiecto quod idem est intense calidum et remisse calidum: cum enim sunt piures gradus in subiecto ipsum est intense calidum: et cum pauci erunt graadus in eodem erit remisse calidum.

⁋ Negatur sequela. sicut oportet computare longitudinem pominis secundum longiorem dimensionem eius: et non secundum breues partes. Sed si in hoc modo loquendi stare nolueris: sed vocando illud remisse calidum quod calorem remissum habet non curando de intensione: non inconuenitidem esse intense calidum et remisse cali dum.

⁋ Contra: magnus calor in a subiecto corrumpit paruum calorem in b subiecto vicino: ergo in eodem subiecto.

⁋ Ad vltimam replicam distinguo quod intense calidum corrumpit remisse calidum applicatum: quia vel destruendo illum calorem minorem: et sic negatur: immo eum auget. vel faciendo quod non amplius denominetur remisse calidum subiectum: et sic concedo. Sicut charitas imperfecta euacuabitur in patria non quod charitas parua destruatur: quia "ipsa non excidet". prime ad Corinthios. xiii. producit enim in subiecto tantum caloris quantum in se habet: appetit ei assimi lare passum: primo de generatione. et tunc talis calor in seipso non producit vlterius: quia tunc vltra gradum sue perfectionis produceret.

⁋ Quarto argumen tor sic. signo frigus vt octo cui applicatur calor in hoc instanti ar tunc sic. immediate post hoc calor non erit et nunc est: ergo habet vltimum instans sui esse. ergo oportet ponere aliquod indiuisibile in forma: et quod subito corrumpatur.

⁋ Dico quod recte datur vltimum instans incompletum caloris destruendi per motum: sed non comple tum.

⁋ Contra hoc arguitur: totus iste calor octo graduum nunc est et immediate post hoc non erit iste ca lor vt octo: ergo immediate post hoc aliquid auferetur ab hoc calore vt octo: et nullum diuisibile in forma per motum: quoaniam hoc implicat: ergo oportet ponere formam impartibilem more positionum precedentium. immediate post hoc tolletur aliquis calor ab hac latitudie et ille non est diuisibilis: quia sic mediaret tempus in acquisitione illius caloris per notum.

⁋ Respondeo quod aliquid caloris vt octo erit post hoc instans: et aliquid calo ris vt octo non erit post hoc instans. patet de parte qua includit partem corruptam. Sed falsum est dicere quod est aliqua pars huius caloris cuius nihil erit post hoc instans: cuiuslibet enim partis huius caloris aliqua pars erit posthoc instans: et non est possibile capere partem illam adequatam huius caloris que non erit immediate post hoc instans: quia nulla talis est: nec est possibi le dare maximam partem caloris quae erit post hoc intans immediate.

⁋ Quo fit: quod hec consequentia est nulla calor vt octo est intensior quam erit immediate post hoc instans: ergo per aliquem gradum precise est nunc intensior quam immediate post hoc instans erit: totum enim antecedens in casu compatitur oppositum consequentis. patet per analogiam facilem. Sint duo pedes inter a et bi puncta: ponatur pedalis virga proposeio a punctum que netitur illud pedale e incipiat b. versus moueri: nunc per vltimum instans non essi motus: iam in hoc instanti espatium est coopertum a virga pedali data et imnediate post hoc c spatium non erit totaliter cooper tum a virga: sed nihil erit de c pedalicuius nihil erit coopertum post hoc instans.

⁋ Quinto argumentor contra secundam conclusionem: ponendo quod sit a. calidum applicatum b passo in hoc instanti tunc sic: in hoc passo nunc non est caliditas et immediate post hoc erit caliditas: patet: quia hoc est vltimum instans non esse calidi¬ tatis generande: ergo alicuius rei permanentis datur vl t imum instans non esse: ergo non habet primum instans esse.

⁋ Dices (et sic dicendum est) quod consequentia est nulla: nulla enim caliditas acquirenda per motum incipit esse per vltimum instans non esse: quia licet immediate post hoc erit in hoc passo caliditas: nulla tamen caliditas erit immediate post hoc recepta de nouo in hoc passo.

⁋ Contra. iste equalent: incipit esse caliditas in hoc subie cto: et caliditas incipt esse in hoc subiecto. Sunt enim eadem extrema: et omnes propietates logicales que veritatem et falsitatem permutant / permanent.

⁋ Item hec: incipit esse caliditas in hoc subiecto est vna affirmatiua: cuius vnum extremum non supponit: ergo ipsa est falsa.

⁋ Ad primum negatur quod ille equaleant: quia in vna oportet capere vnam singularem vel relatiuum identitatis: in alia oportet eam exponere vt iacet. Etiam terminus sequens dictionem incipit confundit confuse tantum immo biliter. Multum enim refert proponere vel postponere terminos cum his vbis quibus vtimur. Iste enim: alicuius rei datur vltimum instans esse: alicuius rei datur primum non esse conceduntur. Iste autem due sunt impossibi les: datur vltimum instans esse rei: datur primum instans non esse rei. Ista: incipit esse calor in hoc passo qui non incipit esse in hoc passo est concedenda. Similiter incipit esse homo qui non incipit esse: posito quod inqualibet parte proportionali creetur vnus homo a in illa solum inaneat partibus minoribus terminatis ad hoc instans: preponendo terminos ille essent negande. nec vllum sequitur inconueniens in conuersione: dummodo in conuertente bene capias extrema: et teneas proprietates logicales.

⁋ Ad secundum dicitur quod consequentia est nulla. vt patet. non tantum chimera non est chimera: non chimera contingenter non est chimera. In exponibilibus hec regula non continet veritatem: sed oportet earum dare exponentes et tunc eis elucidatis contemplabe ris terminorum suppositiones.

⁋ Dices: quod tunc datur tibi occasio concedendi hanc: requiritur equus ad equitandum. Dices quod oportet respicere ad eius explanationem et non an iste terminus ens requisitum ad equitandum supponat.

⁋ Dico primo quod si quis velit hac via insistere non potest ei imponi silentium: bene enim potest sic dici.

⁋ Dico secundo quod illa non reputatur apud coniter loquetes exponibilis: alia autem reputatur.

⁋ Sexto argumentor contra corollarium tertie conclusionis probando quod res permanens habet vltimum instans sui esse completum sic: eliciat sortes pure partibiliter peccatum mortale: et sit a vltimum instans non esse illius elicitionis: in a instanti gratia est aet in nullo instanti post a gra tia erit: ergo gratia desinit per vltimum instans sui esse. Similiter ponatur casus quod ego habeam actum voluntatis intensum vt quattuor: et incipiam in hoc instanti remittere illum actum per remotionem de praesenti: iam in hoc instanti anima Christi assentit huic. Ioannes habet actum intensum vt quattuor: vel post hoc assentiet eodem modo: et sic assentiet falso: vel illud iudicium desinet esse: et sic rei permanentis datur vltimum instans esse completum.

⁋ Ad primum dicitur quod non inconuenit rem que a deo creatur e annihilatur habere vlti mum instans sui esse quemadmodum est de gratia.

⁋ Ad aliud admitto casum: anima ei christi iudicat sicut est: et in particulari hoc cognoscit: sed postea non amplius assentiet huic: Ioannes habet assensum intensum vt quatuor. deus el non amplius concurrit ad conuersationem illius assensus.

⁋ Forte dices ponatur quod sortes sedeat: et incipiat moueri per remotionem de praesenti in hoc instanti est veritas huius propositionis: sortes sedet: et in nullo instanti post hoc erit secundum se vel aliquid eius. Eodem mode veritas habebit vltimum instans sui non esse. patet de veritate huius: sortes mouetur: quia imediate post hoc mouebitur. et vitas et falsitas sunt res promanentes. igitur.

⁋ hoc non habet locum cum aliqua veritas sit res prmanens vt patet de propositione scripta vel mentali. aliqua res successiua. patet de propositione vocal Non pono vitatem distingui a propositione vera. nec falsitatem distingui a propositione falsa. propterea conceditur vitas quae est res permanens bene incipit esse vitas per vltimum non esse.

⁋ Septimo argumentor ad idem: forma embrionis habevltimum instans sui esse completum: et est res permanens: igi tur: consequentia tenet cum minore: probatur maior. anima instantanee creatur a deo: immo non potest animam impartibilem successiue creare: et in illo instanti quo creatur infor mat corpus: sed hoc est per vltimum instans non esse: puta nunc non informat et immediate post hoc informabit: et in hoc instanti forma embrionis est: a nihil eius post hoc instans erit. Quod in eodem instanti quo est informat: patet: quia alioquin erit in rerum natura: et non erit in peccato originali sine baptismo flaminis / fluminis vel sanguinis quod non est dicendum.

⁋ Respondetur: quod nolumus admittere quod anima rationalis creetur: et maneat extra corpus per instans vel tempus vt inter arguendum dictum est.

⁋ Sed tunc est difficultas de introductione anime intellectiue in corpus: e de desitione eius extra corpus: et ponendo minimum naturale de quo postea futurus est sermo. Supponendo quod medici et na turaliter loquentes dicunt: quod cor creatur ante alia menbra: quod si agens fuerit intrinsecum quod corrupit qualitatiuas dispositiones conuenientes forme embrionis: et quod aliqua qulitas conueniens anime intellectiue fuerit in aliquo instanti primo / tunc in illo instanti primo introducitur anima intellectiua quae totum cor tunc informat: et illud est primum instans non esse forme embrionis in corde: et ille est minimus homo potens per se existere naturaliter: et potest voca ri sortes. hoc modo talis homo habebit primum instans sui esse completum. Illa anima si partes successiue disponantur reliquas partes successiue informat: ad minimum natura le embrionis quod subito corrumpitur: et sic illud desinens esse relinquit totalem homines in hac materia incipientem per vltimum instans non esse: et sic habetur quod vna portio materie informatur in instanti: reliqua autem pars successiue ad minimum naturale embrionis vsque ex clusiue: et tunc supito illa anima intellectiua illam materiam informabit. Quo ad desitionem informationis materie quando introducuntur qualitatiue dispositiones anime pugnantes naturaliter si minimum naturale cadaueris subito in aliquo instanti primo producitur: tunc anima intellectiua illam. partem subito desinit informare per primum non esse: vt pedes et partes multum distantes a fonte caloris primo desinunt informa ri ab anima vt in magnis discratiis morborum accidere so let: tunc successiue anima desinit informare: et cadauer subito illam partem informat. Sed cum successiue qualitatiue dispositiones introducuntur: siue quo ad extensionem siue quo ad intensionem sufficientem ad corruptionem forme embrionis: et ad receptionem anime intellectiue. Et vt dicetur in argumento sequenti oportet dare statum in aliqua dispositione quae anime intellectiue repugnat: vel for me embrionis: et tunc si illa dispositio continue augeatur illa forma desinit mox corpus informare vt qualitatiua dispositio vt octo anime potest stare cum forma embrionis et nulla maior dispositio: tunc anima intellectiua immediate post hoc creabitur per vltimum instans non esse: et subito informabit materiam: supposito quod minimum quantitatiue immediate post hoc disponatur. Etiam vid etur licet ab extrinseco ista quaelitatiua dispositio ortum heat) quod immediate post hoc anima informabit materiam: sic scilice quod erit minimum naturale: et ratio huius est: quia huius disiuncti ue vnam partem oportet habere vel quod vna pars materie habebit quaelitatiuam dispositionem repugnantem forme embrionis: vel quod anima intellectiua introducetur in totam materiam vna parte bene disposita alia non bene disposita. Secundum non est inconueniens per modum sequele sicut maius minimo naturali per modum sequele producitur subito: sed mox in argumento sequenti istud tangetur.

⁋ Dctauo argumentor. forma aque in aliquo casu ha bebit vltimum instans sui esse. Quod patet: quia licet forma aque stet cum calore: tamen potest dari ita intensus calo quod ille sufficiet ad corrumpendam formam aque: et tunc sic cum aliqua caliditate potest forma aque stare: et cum aliqua non potest stare: vel datur maxima cum qua potest stare vel minima cum qua non potest stare. non primum: quia vel illa aqua ( sit a est maioris actiuitatis in corrumpendo illam formam quam illa forma sit in resistendo no corrumpatur: vel minoris / vel equalis. Si primum: non potest stare cum forma substantiali aque. si minoris et non indiuisibiliter minoris: et sic maior poterit stare cum aqua. Si equalis iam capimus primum instans in quo hec aqua caliditatem habebit et continue intendatur a caliditas: tunc istud instans erit vltimum instans forme substantialis aque et vltimum instans non esse forme introdu cende. Si des minimam caliditatem cum qua stare non potest: ergo cum illa stare non potest: et cum qualibet minori stare potest: sit septem graduum: gratia exempli: iam quaeritur (vt paiusus vel est maioris actiuitatis in corrumpendo quam forma aque in resistendo: aut minoris vel equa lis: dando duo vltima membra non corrumpetur aqua Si das primum sequitur quod cum aliqua minori non sta bit: et per consequens non erit minima cum qua stare non poterit.

⁋ Dices: non esse possibile naturaliter quod in aquam introducatur vniformiter caliditas quo ad subiectum: cum agens agat fortius in propinquu quam in distans.

⁋ Contra: dato quod a ignis introduxerit caliditatem vniformiter difformem a maximo gradu cun quo stare potest in vno extremo ad non gradum vsqu in altero: et ponatur in altero extremo remissiori aque b ignis opposito modo producens: vel ponantur duo corpora luminosa in duobus extremis que producum lumen vniforme per totum et lumen producit caliditatem et quoniam est vniforme lumen / erit vniformis caliditas Si duo corpora luminosa non sufficiant ponantur quam tumlibet plura sufficientia: ergo tunc dabitur vltimum instans completum forme substantialis aque corrum pende: quod erat probandum

⁋ Respondetur quod egre ad mittetur casus quod introducetur caliditas vniformiter. quo ad subiectum: sed eum admittendo de potentia naturali si dari potest) oportet dare vltimum instans esse illius forme: puta quando caliditas introducitur tante actiuitatis in corrumpendo quante est forma in resi- stendo continuo illam caliditatem intendendo.

⁋ Nono sic argumentor: si esset intensio forme sicut conclusiones dicunt: ad virtutes et ad malitias esset per se motus. contra Philosophum septimo physicorum: et quarto phis sicorum capitulo primo dicit / ex calido fit magis calidu nullo facto in materia calido: quod tangens commen tator commento octogesimoquarto dicit quod corpus calidum transfertur in maiorem caliditatem nullis partibus calidis in actu aduenientibus: ergo non est intentio eorum dicere quod adueniat nouus calor: sed solum quod sub iectum eorum vigoretur.

⁋ Ad primum dicitur quod non est intentionis Aristotelis dicere quod ad vtutem non est per se motus: cum secundo Ethicorum capite secundo dicat quod vir¬ tus ex quibus fit augetur. Sed intentio eius secundum opinionem antiquam quam recitat est dicere: quod non est ad illam qualitatem motus inquantum est virtus. loquitur autem secundum opinionem antiquam famosam quod licet illa qua litas que est virtus diuisibiliter acquiritur tamen indiuisibiliter acquiritur virtus: quando enim est complete acquia sita qualitas tunc est virtus. Exem plifica: de circu lo qui successiue fit / tamen in instanti est primo circulus. Quod loquatur secundum opinionem antiquorum patecommento. xxvii. Quod virtus cotinue augeatur sicut calor in aqua: patet: quia nisi sic / actiuum naturale esset praesens passo disposito nullo impedimento posito a non ageret: quod est falsum. patet sequala: si quis continuet vnum actum per tempus.

⁋ Ad aliud argumentum Philosophi in quato physicorum: dico quod intelligit quod aliquid praet fieri magi ca lidum intensiue absque hoc quod fiat magis calidum extensiue. intendit enim quod possibile est fieri magi calidum sine cquisi tione caloris in parte que non est calida. Ad hunc intellectum eum exponit Commentator commento. lxxxiiii. Dictum autem Commentatoris non est contra hanc positionem. Dicit enim nullis corporibus aduenientibus: modo non fit intensic caloris per additionem corporis calidium capiendo corpus de praedicamento substantie / sicut aliqui opinati lunt) sed solum per additionem caloris.

⁋ Decimo arguitur sic: si sit possibile aliquid intendi successiue ponantur a et b sic quod a in hora sequenti acquirat caliditatem vt duo: et b vt vnum: tunc sequitur quod b immediate post hoc erit calidior quam immediate post hoc erit a. sed conse quens est falsum: quia velocius intenditur a ex hypothe si: et assumptum patet per exponentes.

⁋ Respondetur per propositiones.

⁋ Prima est: quocuque instanti dato post hoc a erit calidius in illo quamb erit in eodem.

⁋ Se cunda propositio: immediate post instans quod est presens b erit calidius quam immediate post hoc erit a. patet quia pos hoc instans quod est praesens b erit calidius quam immediate post hoc erit a. patet: quia da oppositum aliquod est instans etc. signetur et sit c. Interc instans et instans quod est pre sens interlabitur tempus quod habet duas secundas modo b erit calidius in secunda secunda quam imediate post hoc erit a.

⁋ Tertia propositio. immediate post hoc b erit calidius quam immediatiate post hoc erit b. patet per exponentes illius. capienti enim materiam subiectam et logicam hec sunt peruia: propterea non immoror.

⁋ Undecimo sic arguitur: forma est indiuisibilis secundum auctorem sex principiorum.

⁋ Et confirmatur probando quod intensio forme / non fiat per additionem gradus ad gradum: et hoc sic ponatur: quod sortes habens dilectionem dei vt octo remittat in hac hora illam dilectionem sic quod semper libere con tinuet: tunc si sortes continuo in hac hora pius mere bitur in quolibet instanti sequenti erit in maiori merito quam in quocumque instanti praecedenti vt patet tunc sic. hoc meritum intenditur et non per additionem gradus ad gradumrgo conclusio est falsa.

⁋ Ad vndecimum ( si libenter capias quod dicam) dicam sicut sentio: non modo illud dictum nego: sed alia somnia illius viri in vltimis praedi camentis et aliis materiis. dico sicut sentio. sentio sicut dico. Ipse fuit inutilis rerum multiplicator et fumum multorum capitibus ministrauit.

⁋ Ad confirmationem pono propositiones.

⁋ Prima est: hic actus meritorius non ntenditur. probatio: quia ille actus remittitur a nullus actus simul intenditur et remittitur: igitur.

⁋ Secunda propositio. Intenditur meritum sortes. patet: sortes est seper in pius merendo: vt patet ex easu.

⁋ Duodecio arguitur. non acqui runtur plures gradus caloris in aque ab igne: et ita similiter in qualipet agente extrinseco: igiter conclusiones false. probatio antns qui non datur instans in quo aqua incipit duos gradus caloris (vel ita de quocunque alio gradu) habere. igitur. Quod patet: quia si calor vt duo incipit esse in hac aquie: vel hoc est per primum instans esse vel vltimum istans non esse: sed nec hoc nec illud: ergo hec aqua numquam incipit habere duos gra dus caloris. non primum: probatur sic: da primum instans in quo est calor vt duo i aqua et sit ipsum nuc praesens: tunc sic. in hac aquanunc est calor vt duo: et ille calor est extensus et non extra subiectum: ergo est in subiecto diuisibili: signel illud subiectum et sit digitalis quantitatis: et tunc sici calor vt duo est in quaelibet parte huius digitalitatis: sed agens natu rale fortius agit in propinquum quam in distans: ergo pars semidigitalis illius subiecti prope agens habet calorem vltra quattuor quando secunda semidigitalitas habet calorem vt vnum: secludamus minimum naturale a omnia quae praesent impedire argumentum: ergo non dedisti primum instans quo habet hec aqua ca orem vt duo.

⁋ Sed dices (et ita dicendum est) quod calor vt duo non incipit esse in illo subiecto per primum instans esse dato enim quod ponatur minimum naturale stat quod illud minimum vix contineat vnum gradum: et sic totum residuum producetur successiue quo ad intensionem: vel loquendum foret de parte post illud minimum. Si inopportunus euasor esses: dares vltimum instans non esse illus caliditatis vt duo puta in hoc instanti non est calor vt duo: et immedietate post hoc erit calor vt duo.

⁋ Sed contra hoc arguitur sic. in oc instanti non est caliditas vt duo in hoc subiecto: et ante quodlibet instans futurum erit caliditas vt duo in hoc subiecto: ergo caliditas vt duo subito producetur in hoc sublecto. Et per consequens non tota caliditas producetur successiue contra hypothesim.

⁋ Respondetur sufficienter nter arguendum: ad vltimam replicam vsque in qua negatur consequentia vltima: sed oportet sic arguere. in hoc subecto nunc non est caliditas vt duo nec quelibet citra duo: et immediate post hoc erit caliditas vt duo: ergo subito acquiretur caliditas vt duo: et illa consequentia est bona: sed sicut consequens est falsum ita et antecnes pro secunda propositione. In vltimo enim instanti non esse caliditatis vt duo / hoc subiectum habet quamlibet caliditatem citra duo: sed non habet duo. Caliditas enim vt duo est remississima quae non est in hoc subiecto.

⁋ Sed contra hoc arguitur sic: immediate post hoc (demonstrando vltimum instans non esse caliditatis vt duo hec aqua habebit caliditatem supra duo: et omnes gradus caliditatis ordinate aet successiue introducuntur: ergo prius habebit gradum vt duo quam gradum supra duo: ergo istud non est vltimum instans non esse caliditatis vt duo. Quid immediate post hoc habebit caliditatem vltra duo probatur sic. ante quodlibet instans futurum habebit caliditatem supra duo: quam propositionem si negaueris probo: da aliquod instans post hoc instans inter quod a hoc instans non habebit caliditatem vltra duo: in illo instanti (imo ante illud habebit caliditatem vt duo: et caliditas vt duo est extensa in hoc subie cto: ergo quancito erit caliditas vt duo in parte parum remo ta a b agente ita cito erit caliditas vltra duo in parte ppinqua illi agenti.

⁋ Sed dices (sicut dicendum est immediate post hoc habebit calorem vt duo: immediate post hoc habebit calorem vltra duo: et nullum gradum vltra duo ita cito habebit sicut gradum vt duo. nec sequitur: cito habebit gradum vt duo: et cito habebit ergodum vltra duo a nullum gradum vltra duo ita cito habebit sicut gradum vt duo: ergo citius habebit gradum vt duo quam gradum vltra duo. Dicendum est in tertia exponente non ita cito habebit gradum vltra duo sicut gradum vt duo: quod est falsum. loquimur autem hic quando est actio ab extrinseco: secus foret quando foret ab intrinseco.

⁋ Sed dices: per nullum instans hec aqua incipiet habere caliditatem secundum se totam syncategorematice. non enim er vltiuum instans non esse: quia sit illud instans nunc: tunc hec aqua non habet caliditatem secundum quamlibet partem ui: ergo adhuc aliqua paro eius est calefienda: et illa est diuisibilis: et illa ante quodlibet instans futurum caleiet: ergo ista aqua non calefiet pure partibiliter: contra casum.

⁋ Sed dices (sicut dicendum est) quod hec aqua incipit habere calorem secundum se totam per instans primum sui esse.

⁋ Sed contra. sit a instans primum instans esse in quo illa aqua ha pet caliditatem secundum quamlibet partem sui: tunc sic. Iste calor est diuisibilis extensiue et intensiue: diuidatur in duas partes secundum intensionem medietas remissior prius acquirebatur per totum: ergo istud non est primum instans in quo quelibet pars huius aque habet calidita tem.

⁋ Respondetur negando quod vna illarum medietatum secundum intensionem producatur ante aliam: nunc enim primo vtraque illarum medictatum est producta: quia non est de ratione successiue productionis quod quaelibet pars sit producta ante alteram: sed requiritur quod nulla pars subito producatur. et istud contingit quando est latitudo successiue acquisita ab aliquo certo gradu in non gradum terminata. se cus est quando est latitudo incipiens a determiato gra du et terminata in gradum: iam vna medietas secundum intensionem acquiritur ante alteram.

⁋ Decimotertio arguitur sic. aqua in fine alterationis non plures gra dus habet quam in principio vel quam in medio motu alterationis: ergo intensio caloris non fit per additionem gradus ad gradum: consequentia claret: et antecedens pobatur: experimentatores archimagiri tentantes an carnes vel pisces sint decocti: tangunt lebetem in fine decoctionis: et suae carnes fuerint decocte manus non alterantur a basi le petis. Non valet dicere quod ibi erat antiparistasis et ma ior actiuitas caloris a principio ob carnes vel pisces crudos vel frigidos: et idem contingit calefaciendo solam aquam. hoc modo septentrionales coquentes ceruisiam tapiunt experimentum. Non autem valet dicere quod partes magis calefacte ascendunt et partes minus calefacte de cendunt: quia he grauiores ille vero leuiores. Quicquid sit de illo tota aqua vel ceruisia est calida in summo t partes habent vniformem calorem: nec videtur quod calor in parte rara aque sit actiuior quam in parte densa.

⁋ Forte dices (et apparenter) quod descendunt terrestreitates: et pertes impure ad fundum vasis in fine coctionis quae illic non erant a principio: vt videre est in potto carnium post earum decoctionem: vel feces ceruisse quae dense sunt post separationem a ceruisia extraneum saporem habentes.

⁋ Contra hoc arguitur sic: ille feces sunt susceptiue ca loris et tanti quanti aqua cui conuenit frigiditas: in summo numquam calor lebetis remittitur: ergo tanta debet esse adustio in fine sicut in principio.

⁋ Respondetur: quicquid sit de hoc argumento ipsum est sophisticum: et equam difficultatem positionibus praecedentibus ingerit. et si ratio inter arguendum tacta non fuerit sufficiens tu ipse rationem dato.

⁋ Decimoquarto arguitur sic: graue descendit velocius in fine que in principio: et tamen non est maior grauitas corpi inherens in fine illius motus quam in principio.

⁋ Preterea eadem quantitas primo denoinat subiectum minus quantum postea magi puaetum sine additione noue quantitates: ergo eadem albedo pri mo denoiat subiectum minus album et postea mage album sine additione noue albedis.

⁋ Ad primum negatur consequentia ninor enim est resistentia in fine motus quam in principio vel ma ior appetitus more aliorum) ad appopiquandum loco naturali in fine motus quam in principio. hoc autem non praet contingere in albefactione.

⁋ Ad secundum nego consequentiam. Rarefactio enim est elongatio partium mediatarum: quae magis distant in fine quam in principio. et condensatio est approximatio earundem Modo hoc contingit eisdem pertibus remanentibus. eadem enim aqua que vix replet pottum a principio post rarefa ctionem ebullit et egreditur limites sui continentis: dato quod etiam mlte partes euaporentur per exhalationem Sed contra hoc arguitur. ponantur centum gradus albe dinis penetratiue in a pedali absque hoc quod constitum ant aliquam formam intensam: tunc postea componan aliquam formam vnam: tunc istud erit albius sine additione albedinis.

⁋ Dices hoc non est naturaliter non inconuenit de potentia dei quod aliquid sit primo minus album postea magis album intensiue sine additione non ue albedinis per hoc quod conflabitur aliquod vnum in finquod non erat in principio immo etiam possibile est quod vna forma denoinet subiectum aliquaele et secum recipiat for mam eiusdem rationis constituentem secum aliquod vnum: puta vnam formam: et tamen subiectum non denoinetur mag tale. hoc patet posito quod quatuor gradus albedinis huic pedali inhereant cui adiungantur alii quatuor componentes aliquam formam vnam cum prioribus absque hoc quod subiecto illi inhereant: hoc videtur possibile. deo enim possibile est accidens esse praesens subiecto absque hoc quod illi inhereat. patet de albedine in eucharistia respectu corporis christi.

⁋ Si dicas quod inherere nihil ad dit de nouo super praesens esse: ergo non est possibile quod acc dens aliquod componat vnam formam cum alio quod subiecto inheret quin etiam inhereat illud illi subiecto.

⁋ hoc non valet. vt patet de vnione quae nihil respectiuum vel abso lutum dicit respectu rerum vnitarum: et tamen interdum est ali quod vnum et tamen non est maior propinquitas localis quam quando non est aliquod vnum. vt per amplius deducetur in. x. distim. quarti.

⁋ Quintodecimo arguitur sic: aliquis ma gis cognoscit per eandem qualitatem non auctamque ali ergo notitia est maior sine additione gradus. antecedens patet de angelo qui perspicacius per eandem notitiam intelligit quam homo: et angelus superioris speciei melius qua angelus inferioris speciei.

⁋ Preterea aliquis hscientiam de aliquo sine notitia noua supuenienteergo intensio fit sine additione gradus ad gradum: patet ancedens extendendo terminum scientia ad notitia mnem euidentem.

⁋ Ad primum transeat antecedens. videtur er quod angelus cum habeat meliora naturalia limpidi cognoscat quam homo: licet notitia non sit maior. hoc opter capacitatem actiuam et perceptiuam eius. notitia enim quae potest angelo inherere non potest anime intellectiue naturaliter inherere. nulla tamen est repugnantia de potentia dei quin inhereat. secus est de albedine aet ni gredine et de similibus accidentibus non vitalite immutantibus subiectum perceptiuum.

⁋ Ad secundum conceditur quod aliquid est sciens sine receptione non ui accidentis: habndo enim notitiam quae prius denoinabatur non scientia post scientia denoinabitur. vt patet quia error potest esse scientia capiendo hoc modo scientiam.

⁋ Sextode cimo arguitur sic: si intensio forme fieret per additione gradus ad gradum sequaretur quod tot essent partes in me dictate forme sicut in tota forma: et per consequens esset equa lis toti: cum contineat tot partes quot totum.

⁋ Respo detur concedendo quod vna medietas tot habet pertesicut suum totum Quod patet: quia sicut in toto sunt due mi dictates tres tertiae centum centesime tot sunt partes in vna medietate: sed quia non sunt tante intensionis non sequitur partem esse equalem toti. Sicut in simili patet: tot sunt partes in formica sicut in primo mobili vt patet discurrendo per partes aliquotas in eis. Sed quia mu sca non habet tot partes tante molis cum primo mo bili ideo non est tante magnitudinis.

⁋ Decimoseptimo arguitur ad idem probando quod sortes habebi¬ maiorem albedinem quam plato habebit et non diuisi bilem. Arguitur assumptum in casu communi ponendo quod sortes et plato nunc nullum gradum albedinis habentes albefiant continuo per horam sequan tem: sic scilicet quod in instanti terminante horam sor tes habebit albedinem vt octo: et tunc primo plato non sit. hypothesi data arguitur sic. octo gradu albedinis habebit in hora sequenti sortes: et erit albus vt octo: plato non habebit albedinem vt octo: quia non in instanti terminante horam: quia in illa non erit. nec in aliquo instanti post illam per idem. non in aliquo in stante ante illam horam. patet quia quocumque instanti dato ante finem illius hore inter ipsum et instans terminatiuum hore intercipitur tempus. et plato continuo albefiet per horam: ergo habebit albedi nem supra octo: contra casum argumenti.

⁋ Respon detur secundum communem modum concedendo quod sortes habebit al bedinem vt octo: et plato non habebit albedinem vt octo: sed qnemlibet gradum albedinis citra octo habebit nulla est maxima albedo quam habebit plato. octo autem est remississima quam non habebit plato. et nego quo albedo sortis indiuisibiliter albedinem platonis supera bit. immo per totam illam albedinem octonariam quae est diui sibilis: albedinem platonis exuperabit. Si loquars de adequato excessu puta dando vnam partem albe dinis sortis equalem albedini quam habebit plato: et capiendo excessum quam habet sortes in albedine super albedinem platonis. quia non est possibilis non potest capi adequata pars albedinis sortis equalis albe dini quam habebit plato: sicut non datur tota albedo quam plato habebit in secunda medietate hore. licet detur tota albedo quam habebit in tota priori medietate hore. et sic conceditur quod sortes erit albior quam plato erit. non tamen habebit maiorem albedinem quam materia platonis habebit / supposito (sicut verum est) quod materia sit in instan ti terminante horam. vel quod illa albedo maneat. prius enim albedo generabitur et producetur quam erit genita vel producta. quia producetur in tempore toto terminato ad instans productionis. sed erit producta in instanti terminante illam productionem. Sed si res non sit in illo instanti non generabitur nec erit genita. Et pro pterea si ponatur quod sicut successiue producitur ita suc cessiue corrumpatur: vt puta in productione secunde par tis proportionalis corrumpatur praecedens: et in productione tertie corrumpatur calor existens in secunda: et sic de aliis partibus. talis qualitas non generabitur: quia nec est nec erit genita. quia non erit in instanti terminam te illud tempus: quod requiritur in rebus permanentibus.

⁋ Sed contra istud arguitur: simus nos in instanti terminante horam in quo tota albedo sortis intensa vt octo sit genita: tunc sic. quaelibet pars proportionalis huius albedinis vt octo prius fuit (capiamus pates proportionales minores hoc instans versus ergo omnes partes proportionales paius fuerunt: et omnes iste pertes proportionales sunt hec caliditas: ergo hec caliditas paius fuit.

⁋ Respondetur per propositiones.

⁋ Pri ma est: non quaelibet pars huiuscaliditatis prius fuit.

⁋ Secunda est. non quaelibet pars proportionalis huius ca iditatis paius fuit. patet de secunda medietate quae est pars proportionalis huius caliditatis.

⁋ Tertia est. quaelipet pars proportionalis secundum diuisionem tactam in argumento prius fuit. patet ascendendo sub illo termino distributo. omnes enim ille singulares sunt vere.

⁋ Cuiustibet partis proportionalis huius caliditato aliqua pars fuit ante hoc instans.

⁋ Aliter secun dum alium modum dici potest quod res non prius generabitur qua erit genita: et si calor vt octo debeat partibilitr aco ri in hora futura ille calor erit acquisitus in hora fu tura in quolibet tempore terminato ad illud instans. et sic conceditur quod aliquae caliditas erit a nunc non est nec incipiet esse nec incipit esse. tamen si sit in fine hore habebitunc primum esse instantaneum: quia in illo instanti veri est dicere nunc est: et in nullo instanti prius fuit: sicut patet dec angelo in. xlvi. distim. quarti. Et sic hic modus negabit quod sortes erit albior quam plato erit. plato enim erit ita albus in tempore terminato ad a instans sicut sortes erit in a. dicatur a instans terminatiuur illius hore.

⁋ De peccato possunt aliqua tangi et de gratia: de quibus in. xvi. distin. quarti dictum est