Titulus 34

CAPVT I. 1 Votum an possit commutari. 2 Dispensatio in votis an habeat locum.

DE PEREGRINATIONIS. (Alex. 3. Exonens. episcopo) l quia Exonens. episcopo scribitur, colligimus quod cuilibet epo licet votum conmmutare, nisi sit votum peregrinationis vltra marine, quod soli Papae reseruatur. 3. e. ex multa. ( Necessitate) infirmitatis vel viarum. (Ab eius epi vel superioris praelati, non inferioris (Conmutationis) si sit infirma, vel diues, vel i econuerso vel huiusmodi. (Dispensarel in omni voto, siue sit in faciendo, siue in non faciendo, dispensare potest, vel potius conpensari, etiam si solenniter vouerit, vel com. mutari, dummodo iusta subsit causa & superioris authoritas interuenerit, &melior sit compensatio, quia aliter non tenet. I. e. scripturae. & c. non est. In voto tamen continentiae speciale est, quod in eo nullus dispensare pont. 7. de sta. mo. cum ad mo. 32. q. 1. nuptias. & q. 5. ille. 32. q. vl. c. 1. Vel dic, aliter: vt no. . de stat. mo. cum ad monasterium. Item omne votum potest commutari ingressu religionis. 3. eo. scripturae. Aliqui tamen dicunt, quod in votis non potest dispensari, sed possunt commutari, sed hanc differentiam non vidimus, cum commutatio non fiat sine dispensatione.

CAPVT II

VENIENTIS. (Puerili) dolitamen capaci, alias enim non cogentur compensare, vt hic dicitur, vel hoc ideo est, quia otum in minori aetate factum, ratum habuit in maiori. 20. q. 1. illud. & non est differentia, siue in maiori aetate, siue in minori vouerit, quia semper illud authoritate superioris commutari pont. 5. e. c. proxi. (Avoto) & ita Papa absoluit eum ab obligatione qua socio tenebatur, quod de plenitudine potestatis facere pont. 9. q. 5. p principalem. C. de quadr. prae. bene a Lenone. C. de prae. impe. offi. quoties. vel hoc est propter fauorem minoris aetatis, minor enim aetas & facilitas leuiorem dispensationem adducunt. Item non obligatur ex voto. ff. de postu. l. 2.

CAPVT III

LITERATVRAM. ( Morabor) Non animo obligandi, ideo non fuit mendax, nec transgressor voti. 77. qd. 2. Ssicut ergo. in fi. arg. ff. si cer. pet. si ergo. Tranlgressor) licet enim quis licitum proponat, vel voueat, non tamest propositum, vel votum complere tenetur, nisi deliberatio praecesserit, vel nisi animo obligandi fecerit. 17. q. 2. Gonsaldus. arg. sup. de regula. ad nostram. in foro tamen ecclesiae, ex quo exprimit votum, cogitur illud perficere, quia creditur ex deliberatione procedere. Si autem deliberatione praecedente in mente proposuerit continere, vel peregrinari, illud facere tenetur, etiam si voce non expressit. 17. q. 1. qui bona. sed ecclesia non cogit eum nisi confiteatur.

CAPVT IIII 1 Potum irritatur ex conditionus, siut generalis, siue specialis defectu. 2 Vota in quibus offeruntur temporalia non improbantur. clericue secularam nor poten veuere peregrinationem sine licentia praelati. Vouere qui possunt.

SCRIPTVRAE (perpetuam) hoc credimus fieri sine dispensatione, sed tutius est vt dispensetur. (Religionis) irritatur votum ex defectu conditionis, siue generalis, puta si vixero, si potero, si Deo placuerit, quae semper intelligitur, & si non dicatur. 3. e. non est. 22. q. 2. beatus. 16. q. 1. in parochia. vel speciali, puta si filis meus liberatur, domino offeram tale pallium, vel tunc ibo ad sanctum lacobum, nam tunc non tenet implere votum, nisi extiterit conditio .1. filii liberatio. 32. q. 8. c. fi. ar. 3. de rest. spo. olim causam. 1. de condi. appo. Verum credimus tamem, quod etiam si extaret conditio, tamem rector loci, cui facta est promissio oblationis, non posset ad illam agere, quia licet quidam dixerint, quod tenetur implere votum, non tamem hoc credimus, nisi de licito, sed tale votum est illicitum, quia intendit a Deo, vel aliquo Sancto emere sanitatem, quod esset simoniacum. 1. q. 1. studeat. liberaliter ergo quisque offerre debet, & postea precibus pro sanitate vel quocunque aliquo supplicare. 1. q. 2. duces. & q. 1. quam pio. 23. q. 4. c. fin. 28. quaest. 1. caue. Nec per hoc dico conditiones in votis reprobandas nisi simoniacae essent, vt est praedictum, vel aliae turpes. ar. praealle. c. &. 5. de iureiur. peruenit. tamen vbi publice vouit, & causam voti non expressit, sed in corde retinuit, tum propter scandalum, tum propter ignorantiam compelleretur votum vel adimplere, vel mutare. I. e. magnae. I. de censi. ex parte.

2 Alii tamen dicunt huiusmodi vota esse licita, nec est ibi si monia, si offert Deo cordis sui contritionem, vel aliam deuotionem, siue in dando, siue in faciendo consistat, quia quicquid dat, vel facit, non de suo facit, sed de eo, quod Dei est. Item pro spirituali dare licet. 3. de rerpermu. ad quaestiones. & sic licet pallium suum, vel aliam eleemosynam, vel peregrinationem pro re spirituali, scilicet, sanitate dare, & videtur expressum, quod liceat. 28. q. 1. §. ex his. & §. fi. in fi. Item irritatur votum potestate inferioris, nam monachus votum facere, vel complere non potest sine licentia superioris, siue sit abstinentiae, siue peregrinationis, siue quodlibet tale, vnde posset praebere viam vagandi, vel scandalicandi fratres, vel mi¬ nuendi obsequium debitum. 20. q. 4. monacho. imo etiam si ante ingressum monasterii vouisset, non tenetur soluere. arg. c. scripturae. 23. q. 3. noluit. si autem voueret dicere vnum psalmum, vel aliquam orationem, vbi nihil mali potest contingere, seruet votum, est enim sibi licitum plus mereri.

Clericus autem securalis potest vouere continentiam, sed non peregrinationem sine licentia praelati. de conse. di. 5. non oportet. & no. §. de cle. pereg. c. 1. epraes autem sine speciali licentia Papae, non potest votum peregrinationis vel religionis emittere. 3. de reg. licet transmarino forsan excepto. 3. e. magnae. Item seruus vouere non potest aliquid. vnde minuatur seruitium domini. 34. di. si seruus. 3. de sen. exc. mulieres. & c. relatum. Item nec pueri, nec puellae sine licentia parentum, vel tutorum possunt ante pubertatem votum religionis emittere. 20. q. 2. c. 1. & 2. Item nec votum abstinentiae, vel peregrinationis. 22. q. 2. tribus. & q. 4. pueri. Quod intelligunt quidam si sunt impua beres. ar. op. pro eis a contrario sensu. 20. q. 2. si quaelibet. Sed nobis videtur idem, & si sint puberes, dummodo sint in potestate patris. ff. depo. l. 2. nisi patres consentiant expresse vel tacite, sufficit enim si sciant, & non contradicant. 31. q. 3. c. 1. Nec ob. 20. q. 2. c. 1. & 2. quia illud idem in voto religionis, p quod a potestate patris eximitur. Idem credimus, quod etiam impubes si doli capax sit, & fecerit votum abstinentiae, vel peregrinationis vel aliud, quod debet illud adimplere post. quam paternam potestatem exiuerit, quia se obligauit Deo, quod potuit, sicut per delictum se obligat diabolo. 5. de delic. pu. c. 1. tamem cum talibe facile est dispensandum & conmmutandum, cum licet in aliquo sint doli capaces, tamem non multa cognoscunt, cum sint in experti. Vir autem & mulier, qui non sunt ad imparia iudicandi. 32. q. 2. si quis vxorem. & q. 5. praecepit. & c. christianam. non possunt vouere abstinentiam, vel peregrinationem vnus sine consensu alteris, imo & si aliquando consensit, pont reuocare, licet peccet. 33. q. 5. manifestum. & c. voluit. & c. haec imago. excipimus votum peregrinationis vltramarine, quod viri vel mulieres, si sunt potentes, possunt facere altero inuito. I. e. ex multa. §. in tanta. sed non vouens pont alium sequi. I. e. quod super. §. fi. de voto autem continentiae no. 5. de conuer. coniu. c. 1. & c. pe. Ita sicut vterque pont dare quod suum est, ita potest vouere de dando. Nec credimus peccare praedictos, si contra iuramentum, vel votum suum faciant in casibus praedictis, lex enim & patria pbtestas, eos excusant. 33. q 7. vpluit maniststum & etiam canones hos excusant. 22. q. 5. c. paruuli. & in c. pueri. Item nec pater peccat reuocando, quia vtitur iure suo. ff. de iniu. l. iniuriarum.

CAPVT V.

NON EST VOTI etc.

CAPVT VI. 1 Votum suum potest quis per alium exeqat 2 Differentia inter eor, qui vouent pro subsidio. & eos qui vouent pro deuotione.

LICET VNIVERSIS. (Maledictionis) hec poena non includit aliamclsct priuationem successionis paternae, vt hic sequitur. (Tuae) No. quod quis exequitur votum suum per alium. 23. q. 2. animae. 26. q. 6. si quis fuerit. (Et hoc) hoc est licitum & debitum, vbi per se nullo modo pont exequi, sed si per se exequi posset, licet inutiliterclicet quia esset claudus, vel alias mutilatus, tunc si non ad subsidium, sed ad deuotionem tantum.licet vt videret terran sanctam vouisset ire personaliter deberet, & eodem modo, si propter subsidium vouisset, si est talis, quod suum defectum possit sup. plere per alios, quia secum ducere potest, sed in vtroque casu admittitur compensatio. 3. eod. magnae. & c. seq.

2 Hanc tamen assignamus differentiam inter eos qui vouent pro subsidio, & eos qui vouent pro deuotione, quia primi morte vel alio impedimento detenti, coguntur alijs committere, quod eorum votum compleant. arg. hic, imo plus videtur, quod si alijs non committant, tamem haeredes compelli possunt, vt vel ipsi compleant votum patris, vel expensas & subfidium, quod pater, vel testator facturus erat, ipsi facient, nam vouisse intelligitur subsidium terrae sanctae, siue per se, siue p alium faciendum, vnde ad illud compellendisunt haeredes, cum ex nudo voto obligatio nascatur. ff. de polli. l. 2. in prin. & nuda pmissio facta ciuitati obligat. ff. de polli. pactum. multo fortius facta Deo, vel subsidio terrae sanctae. item ar. hoc. 3. eo. quod super. & c. seq. In secundo autem casu. lscet quando propter deuotionem videndi terram, vel aliam vouit, non credimus, quod mittere teneatur, si iusto impedimento personaliter ire impediatur ropter conditionem generalem, quae subintelligiturclice si potero: vt. 3. dictum est. ( Promisisti) idem est & si non promisisset, vel etiam si crucem non assumpsit, quantum ad hoc, quod haereditate priuetur, sed praecise ire vltra mare non cogit, nisi vouerit, vel nisi signum erucis acceperit. (Successionem) . i. iure fideicom. vel successionis ab intestato, quod in paterna hereditate haeres: sic. 11. q. 1. sane. C. de fideicom. l. vlt. & si esset alia haereditas praeter regnum, filius haberet legitimam. C. de fideiconm. Authem. hoc amplis. sed in regno secus, quia sectionem non patitur. (Si dictus) in alia parte huius. c. (Rex) frater. ct huius ducis, qui post patrem regnum habuit, qui erat primogenitus, sed tamen pater vtriusque testamento praeceperat, quod si ille sine filiijs decederet, quod iste dux esset rex.

CAPVT VIII

MAGNAE. (Consilio) Non enim deVIbuit contra votum suum venire sua au. thoritate. 3. e. ex multa. sicut nec contraiuramentum. 2. de ele. venerabilem. nisi esset certus, quod non obligatus esset. I. de sen. excom. inquisitioni. (Aequitatem) . i. quid de aequ tate & iustitia sit faciendum. (Assensu) eum enim peregrinatio epaei sit magnum negotium, non potest sine consensu capituli. 3. de his quae fi. a praela. sine consen. ca. quanto. & not. de hoc. i. de cle. peregri. c. 1. (Tamdiur qd d. modicam peregrinationem possetfacere sine licentia Papae.

CAPVT VIII. 1 An liceat cbristianum inuadere loco quatenent infideles, vel quae sua funt. Deus ipse perse a principio dicitur exercuist iurisdictionem. 3 Dominia & iurisdictionet licite possunt essa apud infideles. 4 Papa etiam super infideles de iure iurisqicteonem & potestatem babet, & potest sudaeoi iudicare. in nu. 3. & Christianos. in nu. 6. 7 An bene factat Papadando indulgentias fidelibus pro recuperatione terrae sanct. 2 lnfideles non debent cogi ad fidem: possunt tamen cogi admittere praedicatores euangelij, & quid si non admittant, in nu. 9 2 An infidelis possit dominium habere super fideles. Papaan possit admittere praedicatorer, qui legem Mac bometicam praedicent.

QVOD SVPER. (Quaesiuisti) quid fieri debeat (Sint nobiles) diuites (Artifices) pauperes robusti. (Dilatio) ff. de vaca. mu. l. vl. ff. de iud. & si longius. ( Compensato) cum gemitibus & vigilijs . 3. c. proxi. Pro defensione. hoc non est dubium, quod licet Papae fidelibus suadere, & indulgentias dare, vt terram sanctam & fideles habitam. tes in ea defendant. 23. q. 8. omni timore. & c. igitur. sed nunquid est licitum inuadere terram, quam infideles possident, vel quae est suat Et nos ad hoc respondemus, quod in veritate domini est terra, & plenitudo eius orbis terrarum, & vniuersi qui habitant in eo. Ipse enim est creator omnium, idem etiam ipse Deus haec vniuersa subiecit dominio rationalis creaturae, propter quam haec omnia fecerat, vt habemus in 1. c. Genes. & haec a principio seculi fuit communis, quousqe vsibus priorum parentum introductum est, quod aliqui aliqua, & alii alia sibi appropriant, nec fuit hoc malum, imo bonum, quia naturale est, res communes negligi, & etiamcomunio dis¬ cordiam parit, & fuerun: a principio cuiuscunque qui occupauit, quia in nullius bonis erant, nisi Dei. Et ideo licebat cuilibet occupare, quod occupatum non erat, sed ab alijs occupatum, occupare non licebat, quia fiebat contra legem naturae, qua cuilibet inditum est, vt aliinon faciat, quod sibi non vult fieri. Hlabueruntm etiam specialia dominia per diuisiones primi parentes, sicut apparet in Abraham & Loth, quorum vnus accepit ad vnam partem, & alie ad aliam. Gen. 13. sup homines autem quasi super seruos nullus habuit dominium, nisi de iure gentium, vel ciuili, natura enim omnes homines liberi sunt. insti. de lib.

2 Iurisdictionem enim iustam, & rectam lego, vbi dicitur datus gladius ad vindictam, 3. de ma. & obe. solit ae. sed quomodo coeperit nescio, nisi forte quod Deus dedit aliquem, vel aliquos qui facerent iustitiam super delinquentes, vel iure naturae paterfa. super familiam suam habebat iurisdictionem omnem a principio, sed hoc die, non habet nisi in paucis & modicis. ff. de fur. respiciendum. & C. de pa. po. per totum. Hoc autem certum est, quod ipse Deus per se a principio exercuit iurisdictionem. vt no. 3. de fo. comp. licet.

Item per electionem poterunt habere principes, sicut habuerunt Saul, & multos alios. 8. q. 1. licet. sic ergo audacter, & in pluribus alijs. c. praedicta inquamclic dominia, possessiones, & iurisdictiones licite sine peccato possunt esse apud infideles, haec enim non tantum pro fideli, sed pro omni rationabili creatura facta sunt, vt est praedictum. Ipse enim solem suum oriri facit super bonos & malos, ipse & volatilia pascit. Matt. c. 5. cir. fi. & 6. & propter hoc adicimus, non licet Papae vel fidelibus auferre sua, siue dominia, siue iurisdictiones infidelibus, quia sine peccato ea possident, sed bene tamen tcredimus b, quod Papa qui est vicarius lesu Christi, potestatem habet non tantum sup Christianos, sed etiam super omnes infideles, cum enim Christe habuerit super omnes potestatem, vnde in psal. Deus iudicium regi da, non videtur diligens paterfa. nisi vicario suo, quem in terra dimittebat, plenam potestatem super omnes dimisisset. 4 Item ipse Petro & successoribus eius dedit claues regni coelorum, & ei dixit: quodcunque liga. etc. Item alibi: Pasce oues meas etc. 3. de elec. significasti. omnes autem tam fideles quam infideles oues sunt Christi p treationem, licet non sint de ouili ecclesiae, & sic per praedicta apparet, quod Papa super omnes habet iurisdictionem & potestatem de iure, licet non de facto, vnde per hanc pote¬ statem, quam habet Papa, credo quod si gentilis, qui non habet legem, nisi naturae, si contra legem naturae facit, potest licite puniri per Papam. ar. Genes. 19. vbi habes, quod Sodomitae quo contra legem naturae peccabant puniti sunt a Deo, cum autem Dei iudicia sint nobis exemplaria, non video quare Papa, qui est vicarius Christi hoc non possit, & etiam dummodo facultas adsit. & idem dico si colant Idola. Naturale enim est vnum & solum Deum creatorem colere, & non creaturas.

Item Iudaeos potest iudicare Papa, si contra legem euangelii faciunt inmoralibus, si eorum praelati eos non puniant, & eodem modo, si haereses circa suam legem inueniant, & hac ratione motus Papa Greg. & Inn. mandauerunm comburi libros talium, in quos multae continebantur haereses, & mandauerunt puniri illos, qui praedictas haereses sequerentur, vel docerent. 6De Christianis autem non est dubium, quo eos iudicare potest Papa, si contra legem Euangelicam facerent, & licet Papa aliquando omittat poenas iustas, & debitas omnibus praedictis inferendas, vel quia facultatem non habet, vel propter pericula. vel scandala, quae inde obueniunt, vel eue nire timerentur, potestas tamen faciendi est apud eum.

Quod autem papa facit indulgentias illis, qui vadunt ad recuperandam terram sanctam, licet eam possideant Sarraceni. & etiam indicere bellum, & dare indulgentias illis, qui occupant terram sanctam, quam infideles illicite possident, hoc totum est ex causa, nam iuste motus est Papa, si intendit terram sanctam, quae consecrata est natiuitate, habitatione, & morte les Christi, & in qua non colitur Christus, sed Machometus reuocare, vt incolatur a Christianis. Item terra sancta iusto bello victa fuit ab Imperatore Romano post mortem Christi, vnde licitum est Papae ratione Imperii Romani, quod obtinet illud ad suam iurisdictionem reuocare, quia iniuste expoliatus est, & ab eo qui non habuit ius spoliandi eum, & haec ratio sufficit in omnibus alijs terris, in quibo Imperatoreromani iurisdictionem habuerunt, licet posset dici quod hoc iure. sc. ratione imperii non possit, cum ecclesia non habet imperium, nisit in oecidentem. 96. di. constan. sed si non pont facere tanquam imperator, pont facere ex alijs praedictis causis, vel ad minus imperator potest facere vt rex Hlierusalem, ad quem regnum illud de iure venit, sicut credimus & credere debemus, ex quo contrarium nobis non constat, sed & contra alios infideles, qui nunc tenent terram, in quam iurisdictionem habuerunt Christiani principes, potest Papa iuste facere praeceptum, & constitutionem, quod non molestent Christianos iniuste, qui subsunt eorum iurisdictioni, imo quod plus est, potest eos eximere a iurisdictione eorum & dominio in totum. inf. de ludae. & sa. cumt sit. & c. ex speciali. & c. 1. & c. fi. & 34. di. mancipia. & c. seq. Imo si male tractarent Christianos, posset eos priuare per sententiam iurisdictione & dominio, quod super eos habent, tamen magna causa debet esse, quod ad hoc veniat, debet enim Papa eos quantum pont sustinere, dummodo periculum non sit Christianis, nec graue scandalum generetur.

3 Item licet non debeant infideles cogi ad fidem, quia omnes libero arbitrio relinquendi sunt, & sola Dei gratia in hac vocatione valeat. 45. dist. de Iudaeis. tamen mandare potest Papa infidelibus, quod admittant praedicatores Euangelii in terris suae iurisdictionis, nam cum omnis creatura rationabilis facta sit ad Deum laudamdum. senten. 2. di. 1. si quaeritur. si ipsi prohibent praedicatores praedicare peccant, & ideo puniendi sunt.

In omnibus autem praedictis easibus & in alijs, vbi licet Papae eis aliquid mandare, si non obediant compellendi sunt brachio seculari, & indicendum est bellum contra eos per Papam, & non per alios, vbi quis de iure suo contendit, nec est contra. 2. qon. 1. multi. vbi dicitur, quod non pertinet ad nos iudicare de his, qui foris sunt, quia intelligitur, quod non debemus eos iudicare excommunicando, vel compellendo ad fidem, ad quam sola Dei gratia vocantur. 45. dist. de Iudaeis. Sed dices, quare non eodem modo licet eis repetere terram istam. s. Italiam, vel alias, vbi dominati fuerunt infideles. Respon. quia domini harum terrarum cum populis eorum conuersi sunt. Tatemur tamen, quod si populi conuersi essent, sed domini remanerent infideles, quod Papa bene posset domino infideli dominium & iurisdictionem dimittere super fideles, argumen. 1. ad Thimo. 6. in princ. dummodo Christianos non grauaret iniuste. Item propter periculum posset cogi dominus ad recipiendum pretium, vel commutationem, saepe enim quis amittit res suas sine culpasua. C. pro qui. cau. ser. li. per totumarg. ff. de reli. & sum. fu. l. sunt personae. nam fauorabilis est ratio, quae pro religione facit.

Sed dices nunquid & eodem modo debet Papa admittere illos, qui vellent praedicare legem Machometi. Respon. non. non enim ad paria debemus eos nobiscum iudicare, cum ipsisint in errore, & nos in via veritatis, & hoc pro constanti tenemus. Sed quaeres a, quomodo potest ecclea sia Romana, & omnes aliae e celesiae, & etiam alii Christiani licite tene re, quae tenent in Occidente, & alibi, cum im peratores romani armis per violentiam haec omnia occuparunt, & ita constat, quod mala fide tenent. Respon. omnes generaliter clerici & laici possunt secure tenere, & bona fide quecunque tenent, quia nescimus vtrumilli, qui occuparunt praedicta vsi fuerint iure suo, in occupando debemus credere, quod vsi fuerint iure suo, quia forte recuperauerunt, quod prius per violentiam amiserant, vel forte per munera, vel donationes ad eos peruenerunt legitime, licet in eis multos habuerunt rebelles, quos vicerunt, sed da ecclesijs constat, quod ipsae bene possunt tenere, quia si non constat quis fuerit dominus ante occupationem Pape, facienda est restitutio, tanquam vicario Christi, & ecclesijs alijs, quae per Papam possident, & eius authoritate, nam Papa & ecclesiae nos mine, omnium hominum omnia possident, vt inde omnibus necessitatem habentibus subueniant. 12. q. 1. videntes. bona autem schisiaticorum & haereticorum licet occupare propter constitutiones principum, quae censent ea occupanda. §. di. quo iure. 23. qo. 7. per totum. (Hoc modo)lset pro succursu terrae sanctae. (Poenitente) & de eo cui pro satis factione est iniunctum, quod vadat vltra mare. (Iter) quia impotens est ad eundum.

CAPVT IX.

EX MVLTA. (Aedidimus.) 3. c. proxi. (quales). s religiosos, dicebat enim in illa constitutione, quod per religiosos viros fieret huiusmodi com. mutatio vel dispensatio, de quo verbo orta est dubitatiosquos) clsct episcopos tantum vel alios praelatos, vel delegatos Papae tantum, quod verius est sicut. I. exponitur. (Vtrum) ecce responsio (profectum) at isti qui sunt consilio strenui, vel secum possunt ducere bellagores, non tendunt ad defectum terrae, & ideo non comprehendunt (astrinxerunt) illae quae vouerunt cogendae sunt, vel ire vel votum redi¬ mere. (Vxorum) specialis est in hoc casu, vt liceat viro vouere sine authoritate vxoris, alias contra. 34. q. 3. quod Deo. 27. q. 2. si tu. nec per hoc sequitur, quod hoc votum sit maius continentia, quia non fit perpetuo & sine praeiudicio alicuius. 33. q. 5. c. noluit. (Labor) in illis enim aliae considerationes habendae sunt. §. c. proxi.

CAPVT X. 1 Votum continentia vel religionis non dicitur proprie solenne, nisi. fit de praesenti:

PER TVAS. (Solenniter). id est, in praesentia abbatis & multorum hoc votum emiserit, quia tamen non fuit de praesenti, sed de futuro, non fuit solenne, secundum quod dicitur solemne votum continentiae vel religionis, quod dirimit matrim onium, vnde si contraxisset matrimonium carnale non separaretur. 5. qui cle. vel vo. c. rursus.

Sed quaeres quare non ita dicitur votum solenne, si dicat, voueo quod intrabo monasterium, sicut si dicat, ibo vltra mare, quod etiam est de futuro. Respondemus quod vtrunque votum potest dici solenne, secundum quod solenne dicitur propter solennitates vulgi, vt hic, sed votum continentiae, vel religionis non dicitur proprie solenne. nisi sit de praesenti, vel alicui religioni se deuoueat, de hoc not. 3. de reg. & transe. ad re. c. 2. & c. porrectum. votum autem peregrinationis a iure non dicitur solenne, & sicut vouens peregrinationem, cogitur eam perficere sic, & vouens ingredi monasterium, & ad hoc facit praetens decre. & . 5. eo. quod super. vbi vocat talem promissionem de futuro, non solennem. (Transgressor) quia intra duos menses non perfecit, votum vt promiserat. (Consulimus) & etiam si petitum fuerit cogeremus, cum cogendus sit domino reddere vota sua. 1. e. magnae. (Resignes) mirum videtur, quia si iam esset canonicus posset eligi, vel postulari, multo fortius si nondum factus est canonicus, sed hoc est ea ratione, quia non potest fieri monachus, vel canonicus regularis, ex quo est eps, nisi resignet. Ad hoc ergo vt compleat votum, resignare debet, sed canonicus vel monachus bene potest fieri episcopus, & sic pont votum suum implere, & episcopatum habere. arg hic. (Eligendum) . id est, postulandum. Alii dicunt, quod simpliciter eligendus est. (Electionem) praemissa tamen postulatione facta a priore. & est arg. quod canonicus regularis debet eligi. de hoc no. supra, de renun. post translationem.

CAPVT XI.

POSTVLASTIS. ( Ecclesiarum) non dicit praebendatum cum regularibus non li. ceat habere praebendas. (Ec clesijs) isti praepositi erant, sicut ex titulo apparet. (Vicesima) & est not. dignum, quod praepositus cruce signatus, non solum vicesimam partis suae, sed totius ecclesiae acceperit.